Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

New geological criteria for domestic phosphorite deposits - a discussion

Mazurek Sławomir, Roszkowska-Remin Joanna, Bienko Tomasz

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2024

|

T. 40, z. 1

63--83

EN

Phosphate rocks and elemental phosphorus are considered to be critical raw materials mainly because of such parameters as the growing prices of phosphate fertilizers, the high concentration of producers limited to several countries in the world, the exceptional significance of phosphorus in agriculture and the inability to substitute it. In Poland 100% of the demand phosphate rocks relies on import. The expansion and mining of the nation’s own resource base may be an alternative to import and a way to provide safety of supplies. Historically, phosphorites from the northern margin of the Holy Cross Mountains were extracted using the underground method, which was abandoned in the beginning of the 1970s due to the unprofitability of extraction. However, in eastern and south-eastern Poland, phosphorite concretions of the Eocene age occur at shallow depths, which can have local significance as mineral deposits and might be extracted in open-pit mines. The economics of mining in shallow opencasts do not require such stringent limiting parameters for phosphate deposits as those currently valid, which were established for underground mining conditions. In this publication, the authors analyzed contemporary conditions for a cost-effective phosphorite deposit, including the price fluctuations of phosphate rock, a review of threshold parameters of deposits for phosphorite projects in the world, and the economics of open-pit ore extraction, where an aggregate mine with mixed extraction (partially from below the water table) was adopted as a point of reference. As a result, new threshold parameters defining an ore deposit and its boundaries are proposed for Eocene phosphorites in Poland.

PL

Rosnące ceny fosforytów i nawozów fosforanowych, silna koncentracja producentów ograniczona do kilku państw na świecie, wyjątkowe znaczenie fosforu w rolnictwie, a dodatkowo brak możliwości jego substytucji to czynniki, które powodują, że fosforyty uznane zostały za surowce krytyczne. Alternatywą dla importu i sposobem na osiągnięcie bezpieczeństwa dostaw może być rozszerzenie i eksploatacja własnej bazy zasobowej. W Polsce fosforyty z północnego obrzeżenia Gór Świętokrzyskich wydobywane były metodą podziemną, której zaniechano od początku lat 70. XX wieku ze względu na brak opłacalności wydobycia. Jednakże w Polsce wschodniej i południowo-wschodniej występują płytko konkrecje fosforytowe wieku eoceńskiego, które mogą mieć lokalnie znaczenie złożowe, a wydobycie ich może odbywać się metodą odkrywkową. Ekonomika wydobycia w płytkich odkrywkach nie wymaga tak rygorystycznych parametrów granicznych dla złóż fosforytów jak obecnie obowiązujące, które dobrane są pod warunki eksploatacji metodą podziemną. W publikacji autorzy przeanalizowali współczesne uwarunkowania opłacalności eksploatacji złóż fosforytów, m.in., dynamikę zmian cen fosforytów, przegląd granicznych parametrów złożowych projektów fosforytowych na świecie i ekonomikę odkrywkowej eksploatacji kopaliny, gdzie jako punkt odniesienia (w Polsce) przyjęto kopalnię kruszyw o eksploatacji mieszanej (w części spod lustra wody). W efekcie zaproponowano dla eoceńskich fosforytów w Polsce nowe, graniczne parametry definiujące złoże i jego granice.

2

Środowiskowe aspekty prowadzenia działalności w odkrywkowych zakładach górniczych. Problemy wybrane – rekultywacja, sukcesja, kompensacja, cz. I

Naworyta Wojciech

Kruszywa : produkcja - transport - zastosowanie

|

2023

|

Nr 3

36--39

PL

W artykule poruszono tylko nie - które obszary wpływu górnictwa na środowisko i sposoby jego ogra - niczania. Z racji profilu wydawnic - twa autor ograniczył się do kopalń surowców skalnych. Skupił się na zmianach, jakie w okresie kilku dekad dokonały się w podejściu do rekultywacji terenów poeksplo - atacyjnych, szczególnie w kontek - ście wspierania bioróżnorodności i ochrony gatunków zagrożonych.

EN

The article addresses only some areas of the impact of mining on the environment and methods of its reduction. Due to the profile of the publication, the subjects matter is limited to rock mines. The paper is focused on the changes that have taken place over several decades in the approach to the reclamation of post-mining areas, especially in the context of supporting biodiversity and protecting endangered species.

3

Środowiskowe aspekty prowadzenia działalności w odkrywkowych zakładach górniczych. Problemy wybrane – rekultywacja, sukcesja, kompensacja, cz. II

Naworyta Wojciech

Kruszywa : produkcja - transport - zastosowanie

|

2023

|

Nr 4

46--51

PL

W artykule poruszono tylko niektóre obszary wpływu górnictwa na środowisko i sposoby jego ograniczania. Z racji profilu wydawnictwa autor ograniczył się do kopalń surowców skalnych. Skupił się na zmianach, jakie w okresie kilku dekad dokonały się w podejściu do rekultywacji terenów poeksploatacyjnych, szczególnie w kontekście wspierania bioróżnorodności i ochrony gatunków zagrożonych.

EN

The article addresses only some areas of the impact of mining on the environment and methods of its reduction. Due to the profile of the publication, the subjects matter is limited to rock mines. The paper is focused on the changes that have taken place over several decades in the approach to the reclamation of post-mining areas, especially in the context of supporting biodiversity and protecting endangered species.

4

Computational model of the basic efficiency parameters of the bucket wheel excavator working in a block with a vertical obstacle

Nowak-Szpak Anna

Mining Science

|

2021

|

Vol. 28

189--201

EN

The article presents the results of the numerical experiments designed to determine the effect of obstacles in the form of the drainage wells/piezometer on the basic efficiency parameters of the excavator’s work. Simulation research on built model included defining the basic parameters of the excavator working in the front block on stabile front (as a comparison) and on the non-stable front for two variants of drainage infrastructure exposing.

5

Rozwój konstrukcji kół czerpakowych koparek eksploatowanych w kopalniach odkrywkowych węgla brunatnego

Alenowicz Jerzy

Górnictwo Odkrywkowe

|

2021

|

R. 62, nr 2

27--32

PL

Przedstawiono specyfikę budowy i użytkowania kół czerpakowych koparek eksploatowanych w kopalniach odkrywkowych węgla brunatnego. Zaprezentowano rozwój konstrukcji kół czerpakowych. Pokazano sposoby mocowania kół czerpakowych na wale. Podano przykłady zastosowanych rozwiązań. Przedstawiono wytyczne do projektowania kół czerpakowych. Określono wymagania jakie powinny spełniać konstrukcje kół czerpakowych koparek eksploatowanych w utworach trudno urabialnych kopalń odkrywkowych węgla brunatnego.

EN

The specifics of the construction and use of bucket wheels of excavators operating at lignite open pit mines are introduced. The development of bucket wheel construction is presented. The methods of fixing the bucket wheels on the shaft are shown. The examples of applied solutions are provided. Guidelines for designing bucket wheels are presented. The requirements that should be met by the construction of bucket wheels of excavators operating in hard mineable soils in lignite open pit mines are determined.

6

Badania i ocena stateczności wysięgnika przeciwwagi z wysięgnikiem przenośnika załadowczego koparki RS560

Alenowicz Jerzy, Onichimiuk Marek, Rosik Robert

Górnictwo Odkrywkowe

|

2020

|

R. 61, nr 2

22--26

PL

Podano przyczyny prowadzenia badań i oceny stateczności układu: wysięgnik przeciwwagi – wysięgnik przenośnika załadowczego koparek łańcuchowych górnictwa odkrywkowego. Przedstawiono sposób prowadzenia badań oraz metodę oceny stateczności. Zaprezentowano uzyskane wyniki badań. Omówiono zagadnienie korekty stateczności na podstawie uzyskanych wyników badań. Stwierdzono, że dla uzyskania położenia środka ciężkości układu wysięgnik przeciwwagi – wysięgnik przenośnika zrzutowego zgodnego z położeniem dokumentacyjnym należy na przeciwwadze układu umieścić dodatkowy ciężar. Wartość ciężaru dodatkowego wynosi 34,4 kN. Wskazano na konieczność prowadzenia badań stateczności układów: wysięgnik przeciwwagi – wysięgnik przenośnika załadowczego koparek łańcuchowych.

EN

The reasons for testing and assessing of the counterweight boom – discharge conveyor boom system of chain excavators for open cast mining have been given. The way of conducting tests and the method for assessing stability have been showed. The obtain test results have been presented. The issue of stability correction based on obtain tests results has been discussed. It has been found that in order to obtain the center gravity position of the counterweight boom – discharge conveyor boom system in accordance with documentary position, an additional weight should be placed on the counterweight system. The value of additional weight is 34,4 kN. The necessity of testing stability of counterweight boom – discharge conveyor boom systems of chain excavators has been indicated.

7

Badania i ocena stateczności koparki łańcuchowej RS 560

Alenowicz Jerzy, Onichimiuk Marek, Wygoda Marian

Górnictwo Odkrywkowe

|

2019

|

R. 60, nr 6

17--21

PL

Podano przyczyny i uwarunkowania prowadzenia badań i oceny stateczności koparek górnictwa odkrywkowego. Przedstawiono sposób prowadzenia badań oraz metodę oceny stateczności. Omówiono zagadnienie korekty stateczności na podstawie uzyskanych wyników badań. Zaprezentowano uzyskane wyniki badań koparki łańcuchowej Rs 560. Stwierdzono, że stateczność koparki jest zachowana dla wszystkich stanów obciążeń zgodnie z normą ISO 5049-1.

EN

The reasons and conditions for testing and assessing of open cast mining excavators stability have been given. The way of conducting tests and the method for assessing stability have been showed. The issue of stability correction based on obtained tests results has been discussed. The obtained bucket chain excavator Rs 560 test results have been presented. It has been found that the excavator’s stability is maintained for all load states in accordance with the ISO5049-1 standard.

8

W kruszywach rok 2016 gorszy od oczekiwań

Kozioł W.

Kruszywa : produkcja - transport - zastosowanie

|

2017

|

Nr 1

12--17

PL

Przedstawiono aktualny stan wydobycia i produkcji kruszyw naturalnych i zachodzące w ostatnich latach zmiany regionalne. Niestety ubiegły rok nie był pomyślny dla budownictwa i producentów kruszyw. Rok 2017 nie zapowiada się dużo lepiej, szczególnie dotyczy to pierwszego półrocza, drugie półrocze powinno być korzystniejsze dzięki oczekiwanemu rozpoczęciu na większą skalę budowy nowych dróg krajowych i samorządowych współfinansowanych ze środków unijnych z transzy 2014-2020.

EN

The article presents the current state of the mining and production of natural aggregates (gravel, sand and crushed stones) and also regional changes which have been taking place in recent years. The main attention has been paid to the risks for the aggregates industry and its expectations. Unfortunately, last year was not good for the construction industry and aggregates producers. The demand for aggregates (estimated) was much smaller than the production capabilities and lower than their production in 2015, which contributed to the maintaining of low prices for aggregates, or even lower as compared to the previous year. A particularly bad situation concerns small fractions of aggregates (gravel, sand and crushed stones), and the fraction of coarse crushed aggregates. The current year, 2017, is not going to be much better, especially its first half, the second half should be more favourable due to the expected onset of large-scale construction of new national and local roads co-financed with EU funds from the 2014–2020 tranche.

9

Metody ograniczenia awaryjności wielonaczyniowych koparek kołowych w gruntach z wtrąceniami nieurabialnymi

Bajcar A., Onichimiuk M., Wygoda M.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2017

|

R. 58, nr 6

14--19

PL

W artykule zaprezentowano obecnie prowadzone w „Poltegor-Instytut” Instytut Górnictwa Odkrywkowego prace, których celem jest ograniczenie liczby awarii koparek eksploatowanych w gruntach zawierających wtrącenia nieurabialne. Zostanie to osiągnięte poprzez optymalne dostosowanie wielonaczyniowych koparek już eksploatowanych i nowo budowanych do urabiania nadkładu z przerostami o nadmiernych oporach urabiania oraz wtrąceniami nieurabialnymi, monitorowanie wytężenia ustroju nośnego wielonaczyniowej koparki kołowej i opracowanie metody analizowania sygnałów diagnostycznych dla bieżącej oceny zagrożenia uszkodzeniem ustroju nośnego oraz ciągłej kontroli wytrzymałości zmęczeniowej ustroju.

EN

The article presents the work carried out in the Poltegor Institute, which aims to reduce the number of failures of bucket wheel excavators operating in soils including nonmineable intrusions. This will be achieved by adaptation of bucket wheel excavators already in service and newly built to for exploitation in such conditions, monitoring of the load bearing capacity of a bucket wheel excavator, developing a diagnostic signal analysis method for current superstructure damage hazard assessment and continuous endurance monitoring.

10

Emisja zanieczyszczeń do powietrza atmosferycznego w odkrywkowej działalności wydobywczej

Ptak M., Merenda B.

Mining Science

|

2016

|

Vol. 23, Special Issue 1

127--136

PL

Powietrze atmosferyczne jest jednym z najważniejszych elementów środowiska naturalnego, którego skład wpływa bezpośrednio i pośrednio na pozostałe elementy środowiska. Substancje zanieczyszczające atmosferę ze względu na swój charakter i łatwość rozprzestrzeniania się, oddziałują na żywe zasoby przyrody, zdrowie człowieka i wytwory jego działalności. Ochronie powietrza poświęca się coraz więcej uwagi i nadaje coraz większe znaczenie; świadczą o tym liczne konferencje klimatyczne, umowy i porozumienia międzynarodowe, szeroko zakrojone prace badawcze nad nowymi technologiami, metodami i sposobami ograniczania emisji zanieczyszczeń. Trwa również intensywny proces legislacyjny. W myśl ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska ochrona powietrza atmosferycznego polega na zapewnieniu jak najlepszej jego jakości. Charakterystyka analizowanego obiektu dotyczy emisji zanieczyszczeń do powietrza, pochodzących z zakładu górniczego wydobywającego kopalinę skalną ze złoża, metodą odkrywkową na powierzchni 25,9 ha, na którym prowadzona jest przeróbka granitu w instalacji o mocy przerobowej powyżej 100 000 m3/rok. W ocenie autorów jest to reprezentatywny zakład górniczy, jaki przy tym poziomie wydobycia, usprzętowieniu i technologii emituje do powietrza zanieczyszczenia na przedstawionym poziomie.

EN

Atmospheric air is one of the most important elements of the environment, its composition has an direct and indirect influence on the others environment elements. Air pollution has an influence on living elements, human health and products of human activity because of its character and easy of propagation. More and more attention is given to air protection issues evidenced by lots of climatic conferences, international agreements, extensive research about new technologies and ways of air pollution limiting. It takes too intense legislative process. In accordance with the Act of 27 April 2001 “Environmental Protect Law”, air protection is to ensure the best quality. Characteristics of the analyzed object taking into account to the emission of air pollutants coming from mineral rock mining plant using open pit surface mining on the area of 25.9 ha, with granite processing installation with a capacity of over 100 000 m3/year. According to the authors this is representative of the mining plant, which at this level of extraction, machinery and technology emits air pollution in the illustrated level.

11

Wskaźniki zużycia kruszyw do betonu w budynkach jednorodzinnych

Machniak Ł.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2016

|

T. 32, z. 3

135--148

PL

Kruszywa znajdują szerokie zastosowanie zarówno w budownictwie liniowym jak i kubaturowym. W ostatnich latach, pod względem ilościowego zapotrzebowania, nieznacznie chłonniejszym segmentem jest budownictwo liniowe. Po zakończeniu realizacji dużych inwestycji infrastrukturalnych, współfinansowanych ze środków UE, budownictwo kubaturowe stanie się jednak największym konsumentem kruszyw. Ze względu na brak dokładnych informacji o zużyciu kruszyw w tym segmencie budownictwa, a w szczególności regionalnym jego rozkładzie, zachodzi potrzeba oszacowania jednostkowych wskaźników ich zużycia w różnych typach obiektów kubaturowych. W pracy przedstawiono statystyczny obraz zapotrzebowania na kruszywa do produkcji betonu w zależności od wybranych cech budynków jednorodzinnych. Jako podstawę do określenia jednostkowego zużycia kruszyw przyjęto ilość betonu zestawioną w dokumentacjach projektowych oraz średnią zawartość kruszyw w mieszance betonowej. Zużycie kruszyw określono względem takich cech budynku, jak: powierzchnia zabudowy, powierzchnia całkowita, powierzchnia użytkowa, kubatura. Dokonano również oceny zużycia w zależności od rozwiązań konstrukcyjnych stropów oraz ważniejszych cech architektonicznych, tj. liczby kondygnacji nadziemnych i podziemnych. Z przeprowadzonych analiz wynika, że zużycie kruszyw zależy zarówno od wielkości budowanego domu, ale też od jego typu architektoniczno-konstrukcyjnego. [...]

EN

Natural aggregates are widely used both in ribbon and volumetric construction. In respect of quantitative demand, ribbon construction has been definitely much more receptive in recent years. After completion of implementation of large infrastructural investments, co-financed by EU funds, volumetric construction will become one of major directions of sale of aggregates. Due to a lack of accurate information about consumption of aggregates in this construction segment, it is important to estimate the unit consumption ratios in different types of volumetric structures. The thesis presents the statistical image of demand for aggregates depending on selected features of single-family buildings. The basis assumed for determining unit consumption of aggregates is the amount of concrete juxtaposed in design documentations and average content of aggregates in concrete mix. Consumption of aggregates has been defined in respect of such features of a building as: building area, total area, usable area, volume. Also, consumption was assessed depending on structural solutions of ceilings and major architectonic features: the number of storeys above ground and underground. The conducted analyses imply that consumption of aggregates varies according to not only the size of a house under construction, but also the architectural-constructional type of the building. [...]

12

Robotic transport complex of automotive vehicles for handling of rock mass at the process of open cast mining

Kolga A., Rakhmangulov A., Osintsev N., Sładkowski A., Stolpovskikh I.

Transport Problems

|

2015

|

T. 10, z. 2

109--116

EN

The article is concerned with the applicability of the robotic transportation complex of automotive barrows for haulage transportation along various transport routes of mining enterprises. The simultaneous application of robotic transport and telemetry links makes the door-to-door transportation possible, i.e. direct transportation from the starting to the final point avoiding intermediate storage and a considerable part of auxiliary equipment.

RU

В статье рассмотрена возможность применения роботизированного транспортного комплекса (РТК) самоходных машин для перемещения грузов на различных маршрутах горных предприятий. Совместное использование роботизированного транспорта и телеметрических связей позволяет осуществлять бесперегрузочную транспортировку от начального до конечного пунктов, исключая промежуточные складирования и значительную часть дополнительного оборудования.

13

Prevention of Acid Mine Drainage (AMD) by Using Sulfur-Bearing Rocks for a Cover Layer in a Dry Cover System in View of the Form of Sulfur

Matsumoto S., Ishimatsu H., Shimada H., Sasaoka T., Matsui K., Kusuma G. J.

Inżynieria Mineralna

|

2015

|

R. 16, nr 2

29--35

EN

Acid Mine Drainage (AMD) is one of the environmental problems caused in mining operation. The exposure of sulfide minerals in rocks to water and oxygen in the excavation process leads to AMD. The cover system has been constructed to prevent AMD in many cases in Indonesia for the availability and low-cost maintenance. Waste rocks are classified into Potentially Acid Forming (PAF), which is sulfur-bearing rocks, or Non Acid Forming (NAF) based on the results of geochemical analysis in the system. PAF is covered by NAF to prevent the contact of PAF with water and oxygen for the prevention of AMD in many cases in Indonesia. However, it is difficult to construct the cover system due to the shortage of NAF when most of waste rocks are PAF materials in the field. There are additionally varieties of PAF materials due to the content of sulfur in rocks in the field: some of them are unlikely to be the source of AMD. For the reasons, sample analysis of the waste rocks obtained in coal mines in Indonesia and the leaching test were conducted in order to discuss the use of some of PAF materials for the cover layer in such a case. The results indicated that it can be possible to use some of PAF materials in which most of sulfur compounds are readily-soluble for the cover layer instead of NAF after the reduction of the potential of acid production of rocks. Meanwhile, the rocks in which most of sulfur compounds are sulfide minerals have to be preferentially backfill in the dumping site since they can contribute to AMD for a long-term. The form of sulfur in rocks, therefore, should be taken into account to select PAF to utilize for the cover layer. This new concept of the cover system in which some of PAF materials are used for the cover layer makes the construction of the cover system without a large amount of NAF possible to prevent AMD in the mine.

PL

Kwaśny drenaż kopalniany (ang. skrót AMD) stanowi jeden z problemów ekologicznych spowodowanych działalnością kopalń. Kontakt minerałów siarczkowych zawartych w skałach z wodą i tlenem, zachodzący podczas prac wydobywczych, prowadzi do wytwarzania AMD. Metoda izolacji przez przykrycie, jako sposób na zapobieganie AMD, została opracowana w Indonezji ze względu na dostępność i niski koszt utrzymania. Skały odpadowe klasyfikuje się na podstawie wyników analizy geochemicznej i dzieli na Potencjalnie Wytwarzające Kwas (ang. skrót PAF), do których zalicza się skały zawierające siarkę, oraz na Niewytwarzające Kwasu (ang. skrót NAF). Skały PAF zakrywa się skałami NAF, aby uniemożliwić kontakt skał PAF z wodą i tlenem. Jest to częsta metoda zapobiegania wytwarzania AMD stosowana w Indonezji. Jednakże, ciężko jest skonstruować system pokrywający ze względu na niedobór skał NAF, jako że większość skał odpadowych należy do PAF. Dodatkowo, istnieje podział PAF ze względu na zawartość siarki w dostępnych skałach: niektóre z nich nie mają tendencji do wytwarzania AMD. Z tych powodów, przeprowadzono analizę próbek skał odpadowych otrzymanych w kopalniach węgla w Indonezji oraz zbadano wpływ ługowania, aby omówić możliwość użycia niektórych rodzajów PAF jako warstwy ochronnej. Wyniki wykazały, że jest możliwe użycie niektórych materiałów PAF, w których związki siarki są łatwo rozpuszczalne oraz po redukcji jako warstwy pokrywającej zamiast NAF. Jednocześnie, skały w których większość związków siarki to minerały siarczkowe, muszą być preferencyjnie pokryte zasypką w miejscu składowania, jako że w dłuższym okresie mogą przyczynić się do powstawania AMD. Zatem, przy wyborze PAF jako warstwy zabezpieczającej, postać siarki zawartej w skale powinna być brana pod uwagę. Nowe podejście do systemu izolowania, zakładające użycie PAF jako warstwy ochronnej do zapobiegania produkcji AMD w kopalniach, umożliwia jego budowę bez dużej ilości NAF.

14

Piaski i żwiry z NATURY

Kowalska A., Sobczyk W.

Surowce i Maszyny Budowlane

|

2014

|

nr 2

78-82

PL

W Polsce złoża piasków i żwirów często pokrywają się z obszarami cennymi przyrodniczo, w tym również z siecią Natura 2000, co sprzyja powstawaniu wielu konfliktów na linii górnicy-przyrodnicy. Z jednej strony piaski i żwiry są podstawowym materiałem w budownictwie oraz drogownictwie, z drugiej ze względu na swój charakter odkrywkowa eksploatacja w większym lub mniejszym stopniu wpływa na środowisko. Jak jest faktycznie, sprawdzono na terenach żwirowni w Trzcianie.

15

Kopaliny pospolite - z dekady nadzoru górniczego

Baradziej M.

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2013

|

nr 3

22-29

PL

Artykuł jest podsumowaniem dekady nadzoru sprawowanego przez urzędy górnicze nad grupą odkrywkowych zakładów górniczych wydobywających kopaliny pospolite. Na przestrzeni lat 2002 – 2011 tj. od dnia objęcia nadzoru nad tą grupą kopalin do dnia likwidacji (w jego prawnym sensie) terminu „kopaliny pospolite” przedstawia informacje na temat: wydobywanych w Polsce kopalin, udzielonych koncesji, liczby nadzorowanych zakładów górniczych, stanu zagospodarowania złóż oraz struktury wydobycia i zatrudnienia. W sposób statystyczny obrazuje prowadzoną działalność górniczą oraz wskazuje główne kierunki obserwowanych zmian.

EN

The article is a summary of ten years of the supervision of mining authorities over a group of open-pit mines producing common minerals. Information is presented on: minerals mined n Poland, granted mining licenses, number of mines under supervision, deposit development status and the structure of mining and employment for the years 2002-2011, i.e. from the day of the assumption of supervision to the day of the legał removal of the term "common minerals". The article uses statistical methodology to depict the mining activity and the directions of observed changes.

16

Ocena Dolnośląskiego górnictwa skalnego w latach 2003-2011

Kaźmierczak U., Kaźmierczak W.

Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej. Studia i Materiały

|

2012

|

Vol. 134, nr 41

143-152

PL

Przedstawiono dynamikę koncesjonowania złóż przez Marszałka Województwa Dolnośląskiego, wielkość wydobycia kopalin skalnych województwa, wysokość opłat eksploatacyjnych oraz położenie złóż w stosunku do obszarów prawnie chronionych. Analizy wykazały tendencję wzrostową wydawanych koncesji w latach 2003-2011 r. W 2011 roku koncesjonowanych było 302 złoża (142 piasków i żwirów, 142 kamieni łamanych i blocznych oraz 19 surowców ilastych), z których łączne wydobycie wyniosło 57,3 mln Mg. Wielkość opłat eksploatacyjnych osiągnęła poziom 50 026 tys. Zł i jest prawie czterokrotnie większa w stosunku do 2003 roku. Prawie 22,5% eksploatowanych dolnośląskich złóż leży na obszarach prawnie chronionych. Ze złóż tych w analizowanym okresie wydobyto ponad 9 mln Mg kopalin; około 61% stanowiła eksploatacja kopalin zwięzłych, a 40% eksploatacja pozostałych surowców.

EN

This paper presents the dynamics of deposits licensing by Lower Silesia Marshal, mining outputs, the amount operational (mining) charge and the location of deposits in relations to legally protected areas. Analysis showed increase of license number issued between 2003-2011. There were 302 licensing deposits in 2011 year (142 of sands and gravel, 142 of concised minerals and 19 of clay minerals). The total production amounted to 57.3 million Mg from these deposits. The total amount charge are 50.026 million PLN and is almost four times higher compared to 2003. Nearly 22.5% of explanted deposits are located in areas protected by law. Over 9 million Mg of minerals were extracted from these deposits (61% from mineral concise deposits and 40% from other resources).

17

Szkoła Górnictwa Odkrywkowego w Krakowie

Zajączkowski M.

Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne

|

2012

|

Nr 3

74-75

PL

27 i 28 marca 2012 r. miała miejsce pierwsza edycja Szkoły Górnictwa Odkrywkowego (SGO), której organizatorem była Katedra Górnictwa Odkrywkowego AGH w Krakowie. Impreza ta, na wzór innych tego typu konferencji, m.in. Szkoły Eksploatacji Podziemnej, Zimowej Szkoły Mechaniki Górotworu czy Szkoły Ekonomiki i Zarządzania w Górnictwie, miała za zadanie przedstawienie najnowszej wiedzy oraz aktualnych problemów górnictwa odkrywkowego z praktycznego punktu widzenia.

18

Zasady doboru koparek wielonaczyniowych dla kopalń odkrywkowych w zależności od występujących parametrów górniczo-geologicznych

Kasztelowicz Z., Sikora M.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2012

|

R. 53, nr 3-4

38-43

PL

Poprawny dobór koparek wielonaczyniowych do występujących parametrów górniczo-geologicznych jest jednym z najważniejszych zagadnień planowania odkrywkowej eksploatacji złóż. Szereg uwarunkowań górniczych, geologicznych i geotechnicznych sprawia, że jest to temat złożony, wymagający przeprowadzenia starannej analizy, rozpatrywania wariantów i wyboru najkorzystniejszych rozwiązań. Pomimo, iż branża górnicza bogata jest w całe typoszeregi koparek wielonaczyniowych łańcuchowych, kołowych o budowie tradycyjnej jak i koparek kompaktowych, wciąż należy oczekiwać budowy nowych maszyn dedykowanych dla ścisłych warunków górniczo-geologicznych. Autorzy artykułu wskazują najważniejsze parametry, jakie powinny być brane pod uwagę w procesie doboru koparek wielonaczyniowych oraz podają uproszczony schemat takiego postępowania.

EN

Correct selection of bucket wheel excavators to occuring mining and geological parameters is one of the most important issue in open cast planning exploitation. Series of mining, geological and geotechnical conditions makes complex issue and it requires detailed analysis, consider variants and choose the best solution. Although, in the mining industry there are many series of bucket chain excavators, traditional bucket wheel excavators and compact bucket wheel excavators still need to construct new machines which are designed for specific mining and geological conditions. Authors of the article show the most important parameters, which should be taken into consideration in the bucket ladder excavators selection process and they offer a simplified block diagram of such proceedings.

19

Wyniki badań procesu urabiania zabierki koparką SchRs 4000.37,5

Nowak-Szpak A., Bajcar A., Strempski A.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2012

|

R. 53, nr 5-6

85-91

PL

W artykule przedstawiono prace wykonywane w ramach projektu pt.: "Mechatroniczny system sterowania, diagnostyki i zabezpieczeń w maszynach górnictwa odkrywkowego" mające na celu opracowanie i zastosowanie rozwiązań, umożliwiających wdrożenie zoptymalizowanego procesu urabiania kopalin oraz zbierania nadkładu, a w efekcie zwiększenie wydajności koparek. Przedstawiono, na wybranym przykładzie sposób pozyskiwania danych dla wielowymiarowego zbioru informacji o przebiegu w rzeczywistych warunkach procesu generowania przez koparkę strumienia urobku, a także uzyskiwania materiałów doświadczalnych pozwalających na jakościową i ilościową ocenę przebiegu procesu generowania strumienia urobku przez koparkę pracującą w złożonym procesie technologicznym.

EN

Research activities conducted in the framework of the project "Mechatronical systems for technological processes control and enhancement of large machines exploitation safety" within task No 5 "Mechatronical system of wheel excavator steering" aiming at elaboration and application of solutions, which enable implementation of optimized mineral resources processing and overburden removal, resulting in the increase of excavators efficiency, have been presented in the paper. On chosen example, method of data collection for multi-dimensional set of information about the real world process of generating an output stream by the excavator and method obtaining experimental data allowing for qualitative and quantitative assessment of the process of generating an output stream by the excavator working in a complex process have been presented.

20

Uzyskiwanie w trybie "natychmiastowym" kompleksowych technologii pracy wielonaczyniowych koparek kołowych

Kołkiewicz W.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2012

|

R. 53, nr 5-6

68-77

PL

W artykule przedstawiono opracowany w Instytucie Górnictwa Odkrywkowego we Wrocławiu "Mechatroniczny system sterowania wielonaczyniowymi koparkami kołowymi", umożliwiający uzyskiwanie w trybie "natychmiastowym" wzorcowych, kompleksowych technologii pracy koparek w układzie numerycznym, uzupełnionych układami analogowymi, czyli rysunkami technicznymi o dowolnym zakresie i skali. Charakter wzorcowy uzyskiwanych technologii wynika z uwzględniania wpływu na przebieg procesu roboczego koparki tylko czynników występujących w procesie pracy ustabilizowanej, z wyeliminowaniem deformującego wpływu czynników losowych i subiektywizmu sterowania. Charakter kompleksowy uzyskano włączając do zakresu technologii: - informacje o efektywności pracy koparki, w tym wielkości prognozowanego wydobycia i postępu frontu roboczego, - informacje o zachowaniu ustalonych dla warunków pracy koparki ograniczeń geotechnicznych i ruchowych, - programów sterowania mechanizmami roboczymi koparki w sposób zapewniający uzyskanie efektów przewidzianych w technologii pracy koparki. W artykule przedstawiono uzyskaną przy zastosowaniu "systemu" technologię pracy koparki SchRs 4000,50 oraz zakres i efekty stosowania systemu w praktyce projektowania i doraźnego planowania eksploatacji wielonaczyniowych koparek kołowych.

EN

"Mechatronical system of bucket ladder excavator control" developed in "Poltegor-Institute" from Wrocław has been presented in the paper. The system enables "immediate" obtaining of model complex technologies of excavators operation in numerical system supplemented with analogue system, i.e. technical drawings with any given range and scale. Model character of obtained technologies is a result of taking into consideration influence of factors occurring only in the process of stabilized work on excavator operation process course, eliminating distort connected with random factor influence and steering subjectivity. Complex character has been obtained including to the technology range the following aspects: - information about excavator operation efficiency, including foreseen values and progress of working face; - information about preservation of established geotechnical and movement constrains for excavator working conditions; - steering programs of excavator working mechanisms in the way enabling foreseen effects obtaining in the technology of excavator operation; Obtained SchRs 4000/50 excavator operation technology using "the system" as well as range and effect of practical usage of designing and immediate planning of bucket ladder excavator has been presented in the paper.