Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Effect of Hexagonal Boron Nitride with Different Particle Granulation on the Lubrication Properties of Mineral Oil With an Addition of Surfactants

Chodkiewicz Arkadiusz, Kałdoński Tadeusz

Tribologia

|

2023

|

nr 2

7--16

EN

This paper presents the results of tribological tests of lubricating compositions containing SN150 mineral oil as a base, an additive of solid lubricant in the form of hexagonal boron nitrides (h-BN) of various particle sizes (nano- and micro-) and surfactants: succinic acid imide and sodium di-2-ethylhexyl sulphosuccinate. Particular attention was paid to analysing the properties of hexagonal boron nitrides in the context of their effect on the tribological properties of the friction node under study. The effects of h-BN particle size, shape, specific surface area and porosity were considered. In addition, tests were carried out to check the surfactants' effect on the tested oil's hexagonal boron nitride sedimentation process. These tests confirmed the positive effect of succinic acid imide on maintaining a stable dispersion of h-BN particles in SN-150 mineral oil. Tribological tests were performed on a T-02 tribotester based on the PN-EN ISO 20623:2018-02 standard. The positive effect of hexagonal boron nitride on the lubricating properties of mixtures with SN150 mineral oil was established. In addition, hexagonal boron nitride, with a smaller particle size and a more developed porous structure, had a more favourable effect on improving the lubricity properties evaluated on the T-02 tribotester.

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań tribologicznych kompozycji smarowych zawierających jako bazę olej mineralny SN150, dodatek smaru stałego w postaci heksagonalnych azotków boru (h-BN) o różnej granulacji cząstek (nano- i mikro-) oraz surfaktanty: imid kwasu bursztynowego oraz sól sodowa sulfobursztynianu di (2-etyloheksylu). Zwrócono szczególną uwagę na przeanalizowanie właściwości heksagonalnych azotków boru w kontekście oddziaływania na właściwości tribologiczne badanego węzła tarcia. Uwzględniono wpływ rozmiarów oraz kształtu cząstek h-BN, powierzchnię właściwą oraz porowatość. Dodatkowo wykonano testy sprawdzające wpływ surfaktantów na proces sedymentacji heksagonalnego azotku boru w badanym oleju. Testy te potwierdziły pozytywne działanie imidu kwasu bursztynowego na utrzymanie stabilnej dyspersji cząstek h-BN w oleju SN-150. Badania tribologiczne wykonano na tribotesterze T-02, opierając je na normie PN-EN ISO 20623:2018-02. Ustalono pozytywne działanie heksagonalnego azotku boru na właściwości smarnościowe mieszanin z olejem SN150. Ponadto heksagonalny azotek boru o mniejszej granulacji cząstek i bardziej rozbudowanej strukturze porowatej korzystniej wpływał na poprawę właściwości smarnościowych ocenianych na aparacie czterokulowym T-02.

2

Badania smarów łożysk tocznych w przemyśle

Fidali Marek, Jałowiecki Andrzej

Stal, Metale & Nowe Technologie

|

2023

|

nr 9-10

62--66

PL

Smarowanie mechanizmów maszyn jest kluczową czynnością obsługową należącą do zakresu prac działów utrzymania ruchu. Szczególnie ważnymi podzespołami maszynowymi, które wymagają smarowania i dosmarowywania, są łożyska toczne.

3

Środki smarowe dla elektrowni wiatrowych

Skibińska Agnieszka, Sacha Dariusz

Rynek Energii

|

2023

|

Nr 4

58--63

PL

Odnawialne źródła energii rozwijają się na całym świecie, w szczególności w Unii Europejskiej znacznie szybciej niż konwencjonalne. Energetyka wiatrowa jest obecnie najmniej oddziałującym na środowisko dostępnym źródłem wytwarzania energii. Turbiny wiatrowe to złożone maszyny składające się z wielu ruchomych części, które regularnie poddawane są ekstremalnym obciążeniom, ciśnieniom i naprężeniom. Ponieważ wszystkie te części wymagają smarowania, do utrzymania pojedynczej turbiny może być potrzebnych wiele produktów. Różne prędkości obrotowe, obciążenia, parametry geometryczne i funkcje poszczególnych węzłów tarcia turbin wiatrowych, wymagają stosowania różnych środków smarowych. Artykuł zawiera podstawowe informacje na temat elektrowni wiatrowych lądowych jak również morskich oraz opisuje różne rodzaje środków smarowych niezbędnych do zapewnienia mało obsługowej i bezawaryjnej pracy turbin.

EN

Currently, one of the most carbon-intensive industries is electricity generation. Poland obtains more than 60% of its electricity from coal—based fuels, mainly using low—efﬁciency and outdated technical infrastructure, which consequently generates high energy generation costs and high C02 emissions. EU countries are currently striving for climate neutrality while maintaining a modern, competitive and energy—efﬁcient economy. The new EU industrial policy will force Member States to take action to upgrade their most energy- intensive industries to make them less environmentally damaging in the shortest possible time, and ultimately to make them zero—carbon closed-cycle industries. Renewable energy sources are growing much faster than conventional energy sources worldwide and in the European Union in particular, and wind power is currently the least environmentally impactful source of energy generationn available. Thispaper contains basic information about onshore as well as offshore wind turbines. A wind turbine is a complex machine consisting of many moving parts that is regularly subjected to extreme loads, pressures, and stresses. As all these parts require lubrication and multiple products may be needed to maintain a single turbine. The different speeds, loads, geometrical parameters and functions of the various fricion nodes of wind turbines, require different lubricants. Lubricant manufacturers offer multifunctional oils and lubricants (used to lubricate many different components with the same lubricant) or produce specialised lubricants for lubricating different parts of Wind turbines. paper describes the different types of lubricants required to maintain trouble-free and low—maintenance ation of wind turbines.

4

Ocena kompatybilności współczesnych elastomerów z olejami bazowymi stosowanymi do produkcji smarów plastycznych

Sacha Dariusz, Skibińska Agnieszka

Nafta-Gaz

|

2023

|

R. 79, nr 7

490--498

PL

Kompatybilność materiałowa jest bardzo ważnym czynnikiem wpływającym na trwałość, bezpieczeństwo i niezawodność stosowanych urządzeń mechanicznych. Wprowadzenie na rynek nowo opracowanych środków smarowych do nowych zastosowań lub środków, w których zmieniono bazy olejowe lub pakiety dodatków uszlachetniających, wymaga sprawdzenia ich współoddziaływania z materiałami konstrukcyjnymi urządzeń, w których będą one stosowane. Jednym z materiałów konstrukcyjnych wrażliwych na produkty naftowe są różnego rodzaju elastomery, które w wielu zastosowaniach technicznych wykorzystywane są jako materiały uszczelniające lub przewody zasilające. Ze względu na swoją budowę elastomery ulegają niekorzystnym zmianom w miarę upływu czasu, wzrostu temperatury, oddziaływania światła ultrafioletowego, ozonu oraz różnych substancji organicznych. Środki smarowe mogą migrować do masy elastomeru, powodując ogólną zmianę objętości i modyfikację jego właściwości, w szczególności wpływając na jego twardość, wytrzymałość i zdolność do odkształceń odwracalnych. W skrajnych przypadkach środki te mogą powodować całkowitą degradację elastomeru. Z uwagi na fakt, że badania eksploatacyjne i stanowiskowe są długotrwałe i bardzo kosztowne, a do tego mało obiektywne, do badań kompatybilności stosuje się testy laboratoryjne. Wykorzystuje się próbki danego wyrobu elastomerowego i poddaje je oddziaływaniu badanego środka smarowego przez określony czas w określonej temperaturze, stosując znormalizowane metody badawcze. W artykule opisano współoddziaływania zachodzące pomiędzy elastomerami a wybranymi olejami bazowymi stosowanymi do produkcji smarów plastycznych. Zbadano wpływ olejów bazowych na właściwości fizyczne oraz mechaniczne dostępnych na rynku elastomerów. Dla każdego rodzaju elastomeru wyznaczono zmianę objętości, zmianę twardości elastomerów, wydłużenie w chwili zerwania i naprężenie zrywające. Na podstawie przeglądu literaturowego oraz obserwacji poczynionych w trakcie badań określono wstępnie dopuszczalne limity zmian właściwości fizycznych i mechanicznych, w oparciu o które można ocenić odporność elastomerów na oddziaływanie olejów bazowych stosowanych do produkcji smarów plastycznych.

EN

Material compatibility is a very important factor affecting the durability, safety and reliability of the mechanical devices used. Launching newly developed lubricants for new applications or those in which oil bases or additive packages have been changed requires checking their interaction with the construction materials of the equipment in which they will be used. One of the construction materials sensitive to petroleum products are various types of elastomers, which, in many technical applications, are used as sealing materials or power lines. Due to their structure, elastomers undergo unfavourable changes over time, increasing temperature, exposure to ultraviolet light, ozone and various organic substances. Lubricants can migrate into the mass of the elastomer, causing a general change in volume and modification of its properties, in particular affecting its hardness, strength and elongation. In extreme cases, these agents can cause complete degradation of the elastomer. Due to the fact that operational and bench tests are long-term and very expensive, and moreover not very objective, laboratory tests are used for compatibility tests. Samples of a given elastomeric product are used and exposed to the test lubricant for a specified time at a specified temperature using standardised test methods. The article describes the interaction between various elastomers and appropriately selected base oils used in the production of plastic lubricants. The influence of base oils on the physical and mechanical properties of commercially available elastomers was investigated. For each type of elastomer, the change in volume, change in hardness of elastomers, elongation at break and strength at break were determined. Based on the literature review and on the basis of observations made during the tests, preliminary acceptable limits for changes in physical and mechanical properties were defined, which allowed us to assess the resistance of elastomers to the impact of base oils used in the production of plastic lubricants.

5

The influence of base oil type on the rheological properties of ecological lubricating greases

Kozdrach Rafał

Nafta-Gaz

|

2021

|

R. 77, nr 2

127--135

EN

The article presents the results of research on the influence the type of base oil in lubricating compositions has on the rheological parameters of selected lubricants. Vegetable, mineral, and synthetic dispersion phases were used to produce lubricating greases. The modified amorphous silica was used as the dispersed phase. However, as a modifying additive was used a substance containing the antioxidants, corrosion inhibitors, and EP/AW additives. The experiments on rheological properties were carried out using a Physica MCR 101 rotational rheometer (manufactured by Anton Paar), equipped with a diffusion air bearing and connected to a pneumatic supply – an oil-free Jun-Air compressor and air drying block. The device is equipped with a Peltier system for temperature control in the range of –20°C to 200°C and an external thermostatic VISCOTHERM V2 system, working in the temperature range of –20°C to 200°C. The rheometer control and measurement data analysis were performed using Rheoplus software. The tests were carried out using a cone-plate measuring system with a shear rate range of 0.01–100 s-1 at 20°C for lubricating compositions prepared on various oil bases. To evaluate the value of rheological parameters, the results of tests of the dependence between shear stress and shear rate (flow curves) were used. For the theoretical determined on the flow curves, the following rheological models were used: Bingham, Herschel–Bulkley, Casson, and Tscheuschner. The values of the shear stress (yield point) in depending on the type of dispersion phase has changed. This proves that the use of a base oil with the appropriate functional properties does not weaken, but reinforces the spatial structure of a lubricating grease. It has an important meaning when selecting construction parameters when designing a central lubrication system with grease made from a vegetable oil base (Abyssinian oil). The rheological properties of the lubricating grease are influenced by the type of base oil and thickener, any additives in the grease, the production technology of the grease, and the conditions in which it is used. The tests revealed an important influence of the base oil on the rheological parameters that describe the behaviour of lubricating compositions subjected to stresses and strains in a lubricating system.

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań wpływu rodzaju bazy olejowej kompozycji smarowych na wartości parametrów reologicznych badanych środków smarowych. Do wytworzenia smarów plastycznych zastosowano roślinną, mineralną i syntetyczną fazę dyspergującą. Jako fazę zdyspergowaną wykorzystano modyfikowaną krzemionkę amorficzną. Natomiast jako dodatku modyfikującego użyto substancji zawierającej w swoim składzie przeciwutleniacze, inhibitory korozji oraz dodatki EP/AW. Badania doświadczalne właściwości reologicznych wykonano za pomocą reometru rotacyjnego Physica MCR 101 (prod. Anton Paar), zawierającego dyfuzyjne łożysko powietrzne, podłączone do zasilania pneumatycznego – bezolejowego kompresora Jun-Air oraz bloku osuszającego powietrze. Aparat wyposażony jest w układ Peltiera kontroli temperatury w zakresie od −40 do –200°C oraz w zewnętrzny układ termostatujący Viscotherm V2, pracujący w zakresie temperatur od –20 do –200°C. Sterowanie reometrem oraz analizę danych pomiarowych przeprowadzono za pomocą oprogramowania Rheoplus. Badania wykonywano, stosując układ pomiarowy stożek–płytka, w zakresie szybkości ścinania 0,01–100 s−1 w temperaturze 20°C dla kompozycji smarowych wytworzonych na różnych bazach olejowych. Do oceny wartości parametrów reologicznych wykorzystano wyniki badań zależności naprężenia ścinającego od szybkości ścinania (tzw. krzywe płynięcia). Do teoretycznego wyznaczenia krzywych płynięcia zastosowano następujące modele reologiczne: Binghama, Herschela–Bulkleya, Cassona oraz Tscheuschnera. Wartość naprężenia ścinającego (granicy plastyczności) ulegała zmianie w zależności od rodzaju użytej fazy dyspersyjnej. Dowodzi to, że zastosowanie w smarze bazy olejowej o odpowiednich właściwościach użytkowych nie osłabia, ale wzmacnia jego strukturę przestrzenną. Ma to istotne znaczenie w doborze parametrów konstrukcyjnych przy projektowaniu układu centralnego smarowania z kompozycjami smarnymi na bazie oleju roślinnego. Na właściwości reologiczne smaru plastycznego wpływa zarówno rodzaj oleju bazowego i zagęszczacza, jak i dodatek dodawany do smaru, technologia jego wytwarzania, a także warunki, w jakich smar był stosowany. Przeprowadzone badania wykazały istotny wpływ bazy olejowej na wartości parametrów reologicznych opisujących zachowanie badanych kompozycji smarowych poddanych naprężeniom i odkształceniom w układzie smarowniczym.

6

Statistical analysis of the mass variation of samples as a result of the wear process

Mikołajczyk Jarosław Robert

Postępy w Inżynierii Mechanicznej

|

2019

|

nr 13(7)

51--61

EN

This paper presents a statistical analysis of the variation of the mass of samples caused by the process of wear of kinematic vapor of conformal contact working in the presence of a consumable of a defined content. It contains the presentation of test conditions and design of a test rig. Tribological tests were carried out at a room temperature for one velocity of relative motion. Determined was the impact of the concentration of a selected consumable in SN-150 oil base on the mass decrement of tested samples. The statistical analysis was produced on the basis of R software.

PL

W pracy przedstawiono analizę statystyczną zmiany masy próbek w wyniku procesu zużywania pary kinematycznej o styku konforemnym, pracującej w obecności preparatu eksploatacyjnego PE o zdefiniowanym składzie. Omówiono warunki badań oraz budowę stanowiska badawczego. Badania tribologiczne wykonano w temperaturze pokojowej dla jednej prędkości ruchu względnego. Określono wpływ stężenia wybranego PE w bazie olejowej SN-150 na ubytek masy badanych próbek. Analizę statystyczną wykonano w oparciu o program R.

7

Influence of consumables on the amountvof power consumption of kinematic vapor of conformal contact

Mikołajczyk Jarosław Robert

Postępy w Inżynierii Mechanicznej

|

2019

|

nr 13(7)

39--50

EN

This paper presents a statistical analysis of the variation of electric power consumption of a tribological station as a consequence of the process of wear of kinematic vapor of conformal contact working in the presence of a consumable of a defined content. It contains the presentation of test conditions and design of a test rig. Tribological tests were carried out at a room temperature for one velocity of relative motion. Determined was the influence of concentration of a selected consumable in SN-150 oil base on the variation of electric consumption of a tribotester. The statistical analysis was carried out on the basis of R software.

PL

W artykule przedstawiono analizę statystyczną zmiany poboru mocy elektrycznej stanowiska tribologicznego w wyniku procesu zużywania pary kinematycznej o styku konforemnym, pracującej w obecności preparatu eksploatacyjnego PE o zdefiniowanym składzie. Omówiono warunki badań oraz budowę stanowiska badawczego. Badania tribologiczne wykonano w temperaturze pokojowej dla jednej prędkości ruchu względnego. Określono wpływ stężenia wybranego PE w bazie olejowej SN-150 na zmianę poboru mocy elektrycznej tribotesteru dla wybranej prędkości ruchu względnego. Analizę statystyczną wykonano w oparciu o program R.

8

Effects of a graphene-enhanced lubricant on the performance of a tribosystem

Ozimina Dariusz, Madej Monika, Desaniuk Tomasz, Żółty Magdalena, Kulczycki Andrzej

Journal of Machine Construction and Maintenance - Problemy Eksploatacji

|

2019

|

no. 2

75--81

EN

The aim of the study was to determine how the presence of graphene in a lubricant (SN-500) affects the behaviour of a tribosystem. The tribological tests were conducted in lubricated, boundary lubricated, and dry sliding friction conditions using a tribometer with the pin and disc made of 100Cr6 steel. The pin and disc wear was monitored using the acoustic emission method. SpectraPLUS was employed to analyse the sampled signals written in the 16-bit linear pulse-code modulation format. Sound level measurements required applying an A-weighting filter and then 1/1 and 1/3 octave filters. The microstructural observations of the pin and disc that followed the tribological tests were performed using a scanning electron microscope. The surface texture of both specimens was measured with an optical profiler. Identification of the elements before and after tribological tests was performed using a scanning electron microscope equipped with an EDS X-ray microanalyser. The experimental data show that the most effective performance of the analysed tribosystem was observed in the presence of the graphene-enhanced lubricant.

PL

Celem badania było porównanie wpływu grafenu w olejach smarowych na działanie systemów tribologicznych. Testy tribologiczne zostały zrealizowane na tribometrze TRB3 w ruchu ślizgowym w warunkach tarcia technicznie suchego, ze smarowaniem olejem SN-500 oraz z dodatkiem grafenem. Węzeł tarcia stanowiła próbka i przeciwpróbka wykonane ze stali 100Cr6. Dźwięk został zarejestrowany w standardzie Linear PCM 16-bit, a następnie poddany analizie w programie SpectraPlus. Dla kolejnych chwil czasu wyznaczono wartości poziomu dźwięku, a także poziomy dźwięku w poszczególnych pasmach oktawowych i 1/3-oktawowych. Obserwacje struktury tarczy i kulki po testach tribologicznych wykonano mikroskopem skaningowym Phenom. Strukturę geometryczną powierzchni obu elementów zbadano za pomocą Profilometru optycznego Leica. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, że użycie środka smarowego wpłynęło na zmniejszenie zużycia badanych par tnących w systemach tribologicznych.

9

Analiza statystyczna zmiany poboru mocy podczas procesu zużywania

Mikołajczyk Jarosław

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2019

|

R. 20, nr 10-11

83--88

PL

W niniejszej pracy przedstawiono analizę statystyczną zmiany poboru mocy elektrycznej stanowiska tribologicznego w wyniku procesu zużywania pary kinematycznej o styku konforemnym, pracującej w obecności preparatu eksploatacyjnego PE o zdefiniowanym składzie. Omówiono warunki badań oraz budowę stanowiska badawczego. Badania tribologiczne wykonano w temperaturze pokojowej dla jednej prędkości ruchu względnego. Określono wpływ stężenia wybranego PE w bazie olejowej SN-150 na zmianę poboru mocy elektrycznej tribotestera. Analizę statystyczną wykonano w oparciu o program R.

EN

This paper presents a statistical analysis of the variation of the mass of samples caused by the process of wear of kinematic vapor of conformal contact working in the presence of a consumable Pf a defined content. It contains the presentation of test conditions and design of a test rig. Tribological tests were carried out at a room temperature for one velocity of relative motion. Determined was the impact of the concentration of a selected consumable in SN-150 oil base on the power variation of tribotester. The statistical analysis was produced on the basis of R software.

10

Wpływ rodzaju fazy zdyspergowanej na właściwości tribologiczne smarów plastycznych wytworzonych na oleju lnianym

Kozdrach R.

Nafta-Gaz

|

2018

|

R. 74, nr 6

471--478

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań wpływu fazy zdyspergowanej na właściwości tribologiczne wybranych kompozycji smarowych. Do wytworzenia smarów plastycznych użyto oleju lnianego, który następnie zagęszczono stearynianem litu, stearynianem glinu, stearynianem wapnia, modyfikowaną krzemionką typu Aerosil® oraz montmorylonitem. Wykonano badania właściwości tribologicznych objęte normą dla smarów plastycznych za pomocą testera tribologicznego T-02, a uzyskane wyniki porównano ze sobą i oceniono wpływ rodzaju zagęszczacza na wartość badanych parametrów. Do oceny właściwości tribologicznych wykorzystano wyniki badań granicznego obciążenia zużycia, obciążenia zespawania, obciążenia zacierającego, granicznego obciążenia zatarcia oraz granicznego nacisku zatarcia. Na podstawie wyników badań tribologicznych wybranych kompozycji smarowych stwierdzono, że najkorzystniejszymi właściwościami przeciwzużyciowymi charakteryzują się kompozycje, w których jako fazę zdyspergowaną zastosowano stearynian wapnia oraz montmorylonit, natomiast najskuteczniejszą ochronę przeciwzatarciową pełnią kompozycje, w których fazą zdyspergowaną był montmorylonit oraz modyfikowana krzemionka amorficzna Aerosil®.

EN

The paper presents the results of investigations concerning the influence of dispersed phase on tribological properties of selected lubricating compositions. For the production lubricating greases linseed oil was used, which was then thickened with lithium stearate, aluminum stearate, calcium stearate, modified amorphous silica Aerosil® and montmorillonite. The investigations of tribological properties were carried out for lubricating greases using the tribology tester T-02 and the obtained results were compared with each other and the influence of thickener type on the values of tested parameters was evaluated. For the estimation of tribological properties, results of investigations limiting load of wear (Goz/40), welding load (Pz), scuffing load (Pt), limiting load of scuffing (Poz) and the limiting pressure of seizure (Poz) were used. Based on the obtained results of tribological investigations of selected lubricating compositions, it was concluded that the most favorable antiwear properties are compositions, wherein calcium stearate and montmorillonite were used as the dispersed phase, while the best antiscuffing protection have compositions, wherein as the dispersed phase was used montmorillonite and modified amorphous silica Aerosil®.

11

Wpływ pola elektrycznego na tarcie wybranych elastomerów po stali w środowisku silnikowych olejów bazowych

Gajewski J. B., Głogowski M. J., Wieleba W.

Tribologia

|

2015

|

nr 3

21--31

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań nad wpływem zewnętrznego stałego pola elektrycznego na współczynnik tarcia wybranych elastomerów podczas tarcia o powierzchnię stalową na stanowisku „pin-on-disc”. W celach porównawczych prowadzono także badania bez zewnętrznego pola elektrycznego. W badanym układzie stosowano próbki trzech różnych elastomerów, syntetyczne oleje bazowe PAG i PAO oraz ich mieszaniny z dodatkami uszlachetniającymi – przeciwzatarciowym (ZDDP) i modyfikatorem tarcia (IRGALUBE F10A), a także stalowy przeciwelement.Wybrane do badań elastomery stosowane są do wytwarzania uszczelnień wargowych. Stwierdzono, że zewnętrzne stałe pole elektryczne istotnie wpływa na współczynnik tarcia, a wielkość tego wpływu zależy od rodzaju elastomeru oraz oleju bazowego i jego mieszanin z dodatkami uszlachetniającymi.

EN

The paper presents the experimental results of research on the effect of an external DC electric field on the coefficient of friction of selected elastomers during their rubbing against a steel surface in the “pin–on– disc” experimental set-up. The tests were also carried out without any external DC electric field to compare the coefficients of friction obtained in both cases. In the tests, three different elastomers were used: pure PAG and PAO synthetic base oils and their blends with two additives – antiwear (ZDDP) and friction modifier (IRGALUBE F10A), and a steel counterface. The elastomers selected and used in the tests are those applied to the manufacture of rotary lip seals. It was found that the external DC electric field exerts a significant effect on the coefficient of friction, which in turn depends on the type of elastomer and the base oil and its blends with the additives used.

12

Quasi-elektroreologiczne właściwości wybranych silnikowych olejów bazowych

Gajewski J. B., Głogowski M. J., Paszkowski M.

Tribologia

|

2015

|

nr 4

67--76

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań wpływu zewnętrznego stałego pola elektrycznego na moment hamujący w układzie: wirujący wał–olej–uszczelnienie wargowe. W badaniach używano bazowych olejów silnikowych syntetycznych: glikol polialkilenowy (polyalkylene glycol = PAG) i polialfaolefina (polyalphaolefin = PAO) oraz dodatków uszlachetniających: przeciwzużyciowy (AW) i modyfikator tarcia (FM). Doświadczenia te prowadzono dla różnych temperatur czystych olejów bazowych i ich mieszanin z dodatkami AW i FM. Właściwości elektroreologiczne bazowych olejów i ich mieszanin z ww. dodatkami AW i FM wyznaczono na stanowisku składającym się z reometru pracującego w układzie obracająca się tarcza–płyta i z przystawki umożliwiającej wytworzenie stałego pola elektrycznego między tarczą i płytą.

EN

The paper presents the experimental results of research on the effect of an external DC electric field on the braking torque in a rotating shaft–oil– –rotary lip seal system. In the research, polyalkylene glycol (PAG) and polyalphaolefin (PAO) base oils and two additives antiwear (AW) and friction modifier (FM) were used. These experiments were performed for different temperatures of pure base oils and their blends with the AW and FM agents. Electrorheological properties of base oils and blends with AW and FM additives were performed using a rotating rheometer, which worked in the plate-plate system. A DC voltage across the upper and lower plates was generated by a current/voltage power pack. In both experiments, it was found that the DC electric field in both interfacial systems caused the braking torque and the complex viscosity modulus to be changed.

13

Non-toxic plastic lubricant for the food industry

Drabik J., Iłowska J.

Problemy Eksploatacji

|

2015

|

no. 2

5--13

EN

The implementation of mandatory quality management systems in the food industry generates the need to develop lubricating products with appropriate performance properties that are safe for the ecosystem. When designing specialized lubricants, special attention was given to the selection of components, taking into account, in addition to their functional properties, their ecological properties. This article presents a description of a lubricant based on non-toxic ingredients. The main components of the lubricant are synthetic oil and a thickener with certified components. The lubricant performance properties and its oxidising stability were examined. As a result, a comprehensive lubricant was developed, characterised by performance durability. The designed lubricant has a health clearance certificate of the National Institute of Hygiene and is permitted in the food industry. The developed product is intended for industrial use as a typical bearing lubricant, wherever it is required to use certified lubricant.

PL

Wprowadzanie w przemyśle spożywczym obligatoryjnych systemów zarządzania jakością generuje potrzebę opracowania materiałów smarowych o odpowiednich właściwościach eksploatacyjnych oraz bezpiecznych dla ekosystemu. Podczas komponowania specjalistycznych materiałów smarowych zwrócono szczególną uwagę na dobór komponentów, uwzględniając oprócz ich właściwości funkcjonalnych również właściwości ekologiczne. W artykule przedstawiono charakterystykę smaru plastycznego, wytworzonego na bazie nietoksycznych składników. Głównymi składnikami smaru są: olej syntetyczny oraz atestowane komponenty zagęszczacza. Zbadano i oceniono właściwości smarne oraz stabilność oksydacyjną wytworzonego smaru. W efekcie opracowano kompleksowy smar plastyczny, charakteryzujący się wysoką trwałością użytkową. Wytworzony smar posiada atest Jakości Zdrowotnej PZH, dopuszczający stosowanie go w przemyśle spożywczym. Opracowany produkt przeznaczony jest do zastosowań przemysłowych jako typowy smar łożyskowy, wszędzie tam gdzie wymagane jest stosowanie certyfikowanych smarów plastycznych.

14

Badania potencjału elektrycznego materiału konstrukcyjnego w oleju bazowym

Kosmynina M., Bukalska E., Michalak P.

Logistyka

|

2012

|

nr 3

PL

W pracy omówiono wyniki badań strefy oddziaływania materiału konstrukcyjnego na środowisko - hydrorafinat II. Ustalono, że w warunkach ruchu elementu względem środowiska, materiał wykazuje własny potencjał powierzchniowy. Potencjał powierzchniowy elementu określa rodzaj materiału warstwy powłokowej. Potencjał stacjonarny materiałów powłokowych jest bliski wyższemu stopniowi utlenienia metalu kontaktującego się z olejem (Cu+2, Zn+2, Ag+1, Ni+3, Sn+4). Pomiary potencjałów elektrycznych materiałów konstrukcyjnych w oleju bazowym umożliwią komputerowe sterowanie powierzchniowymi przemianami fazowymi w środowisku hydrorafinatu II po uszlachetnieniu jego składu chemicznego.

EN

In this work the results of the impact zone of the construction material on the environment (hydroraffinate II) are discussed . It was found that in conditions of relative movement according to the environment, the material has its own surface potential. The surface potential of the rotating element is specified by the coating layer. The potential of the stationary coating materials is close to a higher degree of the oxidation of metal which is combined with oil (Cu+2, Zn+2, Ag+1, Ni+3, Sn+4). The possibility of measurement of electrical potentials of structural materials in the base oil will allow computer controlling of the surface phase changes in the environment of hydroraffinate after the process of their chemical composition.

15

Zależność momentu hamującego obracającego się wału od rezystywności olejów komercyjnych, bazowych czystych i ich mieszaniny z ZDDP oraz od zewnętrznego stałego pola elektrycznego

Gajewski J. B., Głogowski M. J.

Tribologia

|

2010

|

nr 4

97-106

PL

W pracy przedstawiono wyniki pomiarów rezystywności olejów bazowych – mineralnego i syntetycznego – i ich mieszanin z dialkiloditiofosforanem cynku (ZDDP) oraz olejów komercyjnych – dwóch świeżych i jednego zużytego – w funkcji temperatury. Badano także wpływ zewnętrznego stałego pola elektrycznego otrzymanego wskutek przykładania stałego napięcia o różnych wartościach i polaryzacjach między uszczelnienie wargowe i obracający się uziemiony wał na jego moment hamujący w przypadku olejów bazowych bez i z dodatkiem ZDDP. Dodatkowo zaprezentowano w pracy wpływ rezystywności olejów komercyjnych na moment obrotowy wału dla różnych wartości i polaryzacji napięć stałych.

EN

In the paper, the results of measurements of resistance of mineral and synthetic base oils and their blends with zinc dialkyldithiophosphate (ZDDP), and of commercial (formulated) oils — two fresh oils and one used oil — as a function of temperature are presented. In addition, the effect of an external DC electric field on the braking torque of a rotating shaft for the base oils with and without ZDDP was examined. The DC electric field was obtained when DC voltage of different values and polarities was applied between the grounded shaft and the stiffening ring of a rotating lip seal. Additionally, the influence of the resistance of commercial oils on the braking torque for different DC voltages of both polarities is presented.

16

GC/MS application in the structural group analysis of basic lubricant oils. Part I – State of knowledge

Krasodomski W., Krasodomski M.

Nafta-Gaz

|

2010

|

R. 66, nr 8

711-718

EN

This article is a brief review of the development of gas-chromatographic methods applied in structural group analysis of hydrocarbon mixtures like base oils. These very complex mixtures contain a huge number of hydrocarbons characterized by similar physical and chemical properties, and their separation is practically impossible. From the technical point of view, the information about the content of different hydrocarbon groups is more important, because it allows to predict the properties of basic oils. Not much information can be found in literature relating to GC techniques of structural group analysis, which are reviewed in this paper. The most interesting is the use of two-dimensional chromatography technique, and the field-ionisation technique in mass spectrometry. The serious limitation of chromatographic methods is that the tested substances have the ability to decompose under applied conditions. As the technique of GC simulated distillation of oil products is employed in base oil analysis, the use of GC/MS should allow easier classification of the hydrocarbon groups present in base oils.

PL

W artykule w skrócie przedstawiono kierunki rozwoju metod wykorzystujących chromatografię gazową do analizy strukturalno-grupowej mieszanin węglowodorów, takich jak oleje bazowe. Te bardzo złożone mieszaniny zawierają dużą liczbę związków o podobnych właściwościach fizykochemicznych i wydzielenie z nich pojedynczego związku jest praktycznie niemożliwe. Z technicznego punktu widzenia bardziej interesująca jest informacja o zawartości różnych grup węglowodorów, ponieważ pozwala ona przewidywać właściwości użytkowe olejów bazowych. W pracy zostały przedstawione nieliczne informacje literaturowe dotyczące technik analizy grupowej metodą chromatografii gazowej; najciekawszym jest wykorzystanie techniki chromatografii dwuwymiarowej, a w obszarze zastosowań spektrometrii mas – użycie techniki jonizacji polem. Podstawowym ograniczeniem metody chromatograficznej jest możliwość rozpadu badanej substancji w warunkach analizy. Ponieważ technika symulowanej destylacji produktów naftowych jest stosowana również w przypadku analizy baz olejowych, pozwala to sądzić, że zastosowanie zestawu GC/MS pozwoli na szersze poznanie grup węglowodorów występujących w olejach bazowych.

17

Modyfikacja środków smarowych za pomocą nanocząstek metali

Kotnarowski A.

Tribologia

|

2008

|

nr 2

309-319

PL

W artykule przedstawiono badania oddziaływania dodatków, w postaci nanocząstek miedzi lub molibdenu do olejów smarowych, na przebieg procesów tarciowych w wybranych skojarzeniach materiałowych. Zbadano wpływ wielkości cząstek metalu, stosowanych jako dodatek do oleju, na opory tarcia modelowego skojarzenia tribologicznego. Dokonano analizy oddziaływania modyfikatorów olejów smarowych w postaci nanocząstek miedzi lub molibdenu na opory tarcia oraz zużycie skojarzeń materiałowych, pracujących w warunkach tarcia ślizgowego przy smarowaniu za pomocą wybranych olejów bazowych. Wykorzystując metody mikroskopii skaningowej, wspomaganej mikroanalizą rentgenowską, dzięki zastosowaniu mikroanalizatora rentgenowskiego z układem dyspersji energii, ujawniono sposób oddziaływania, zawartych w oleju smarowym nanocząstek metali na współpracujące tarciowo powierzchnie elementów skojarzeń tribologicznych. Wyniki badań dowodzą korzystnego, na ogół, wpływu modyfikacji olejów smarowych, za pomocą nanocząstek miedzi lub molibdenu, na redukcję zużycia skojarzeń tarciowych.

EN

The paper presents the results of examination concerning the influence of additives to lubricants in the form of copper or molybdenum nanoparticles on the tribological process in selected pairs of materials. The influence of the metal particle size on the friction resistance of a model tribological couple was investigated. The effect of copper or molybdenum nanoparticles, used as lubricating oils modifiers, on the friction resistance and wear of couples working in selected base oils and in sliding friction conditions, was analysed. The nature of the interaction between metal nanoparticles introduced to oil and co-operating surfaces of the tribological couple was revealed using the scanning microscope with an X-ray microanalyser supported by an energy dispersion system. Obtained results allow stating that the modification of lubricating oils with the addition of metal nanoparticles in general advantageously influence tribological properties of frictional systems, decreasing wear of co-operating elements first of all.

18

Niekonwencjonalne oleje bazowe

Bartyzel A.

Nafta-Gaz

|

2008

|

R. 64, nr 9

619-627

PL

W artykule przedstawiono klasyfikację olejów bazowych, opracowaną przez The American Petroleum Institute (API). Omówiono procesy technologiczne służące do wytwarzania niekonwencjonalnych olejów bazowych grupy III/III+. Dokonano porównania właściwości fizykochemicznych olejów bazowych grupy III/III+ z właściwościami olejów grupy I, II i olejów syntetycznych grupy IV. Określono kierunki rozwoju technologii wytwarzania olejów bazowych grupy III/III+, które wynikają ze wzrastających wymagań jakościowych dla środków smarowych, a zwłaszcza olejów silnikowych.

EN

The article presents base oils classification worked out by the API. Technological process used in the production of unconventional base oils of the III/III+ group were discussed. Physiochemical properties of base oils of the III/III+ group were compared with properties of oils of groups I, II and synthetic oils of the IV group. Development directions for a technology of the III/III+ group base oils production were determined and oriented to meet increasing quality requirements imposed on automotive and industrial products.

19

Dobór baz olejowych do węzłów tarcia z elementami pokrytymi powłoką WC/C.

Matuszewska A., Michalczewski R., Grądkowski M., Szczerek M.

Zagadnienia Eksploatacji Maszyn

|

2007

|

Vol. 42, nr 2

31-40

PL

Zbadano zdolność filtru smarowego, formowanego przez różne oleje bazowe, do przenoszenia obciążeń w węźle tarcia, z elementami pokrytymi twardą powłoką niskotarciową WC/C. W badaniach używano mineralnych i syntetycznych olejów bazowych o różnej budowie chemicznej. Wyniki badań tribologicznych dla poszczególnych olejów bazowych porównywano z wynikami uzyskanymi dla handlowego oleju przekładniowego o klasie jakościowej GL-4, przeznaczonego dla stalowych węzłów tarcia. Nośność filmu smarowego określano na podstawie wielkości obciążenia zacierającego, wyznaczanego w testach przeprowadzonych za pomocą aparatu czterokulowego z ciągłym przyrostem obciążenia elementów smarowych. Stwierdzono, że większość badanych baz olejowych tworzy na elementach pokrytych powłoką WC/C trwalszy film smarowy niż handlowy olej przekładniowy. Największą trwałością filmu smarowego charakteryzuje się baza oparta na poliglikolach, zaś najmniejszą baza mineralna. Zbadano także wpływ olejów bazowych na powierzchniową trwałość zmęczeniową elementów pokrytych twardą powłoką niskotarciową WC/C. Stwierdzono, że bazy olejowe, charakteryzujące się dużą nośnością filmu smarowego, mogą niekorzystnie wpływać na powierzchniową trwałość zmęczeniową (pitting) elementów z powłokami WC/C.

EN

The ability of different base oils to carry the loads in tribological couple with WC/C coating was investigated. The friction pairs were lubricated with mineral and synthetic oils with different chemical constitution. The results of tribological tests were compared with results obtained for GL-4 commercial gear oil designed for steel contacts. The load-carrying capacity of lubricating film was determined using scuffing load (Pt). The tribological tests were carried out using T-02 four-ball extreme-pressure tester under conditions of continuous increase of load. It has been stated that on the elements with WC/C coating all investigated oils created more resistant film than commercial oil. A maximum value of scuffing load was achieved for polyglycol oil but minimal for mineral base oil. The influence of base oils on the rolling contact fatigue of elements with a WC/C coating was investigated too. The tests were realised with modified four-ball tester - the upper ball was replaced with a cone. It has been stated that the oils which characterised by ability to create a high load-carrying capacity of lubricating film can have disadvantageous influence on rolling contact fatigue (pitting) of elements with WC/C coating.

20

Modyfikacja składu środków smarowych nanocząstkami metali

Kotnarowski A.

Tribologia

|

2007

|

nr 2

283-291

PL

Przedstawiono badania wpływu dodatków w postaci nanoproszków miedzi lub molibdenu do olejów bazowych na właściwości tribologiczne skojarzeń materiałowych, charakterystycznych dla procesów obróbki skrawaniem. Stwierdzono zróżnicowanie tego wpływu w zależności od rodzaju oleju. Zbadano istotę nanoszenia nanocząstek metali na współpracujące powierzchnie elementów skojarzeń tribologicznych.

EN

Examination results are presented that show an influence of additives, like copper and molybdenum nanoparticles, to base oils on tribological properties of friction couples consisted of materials characteristic for machining processes. Differentiation of this influence was stated in dependence of the oil kind. The nature of metal nanoparticles deposition on cooperating surfaces of tribological elements was examined as well.