Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

The idea of the garden - city in Polish urban planning thought at the beginning of the 20th century

Tomczak Anna Aneta, Szoszkiewicz Julia

Builder

|

2023

|

R.27, nr 12

48--53

EN

The term "garden city" is a response to the uncontrolled development of 19th - century cities. It is an idea that combines urban conveniences with the advantages of rural life. In Polish urban planning at the beginning of the 20th century, it took the form of garden cities, green neighborhoods, or cities designed for recreation. Garden cities had a particular form, and their construction principles were clearly defined by the "planner - urbanist" Ebenezer Howard. Not all of these principles were applied in Polish solutions, and only some of them replicated British solutions, yet these cities were already called garden cities at the time of their creation. The degree of implementation of the original principles in Polish urban solutions was examined using selected examples implemented in the interwar period.

PL

Miasto ogród to odpowiedź na niekontrolowany rozwój miast XIX wieku. To idea łącząca udogodnienia cywilizacyjne z atutami życia na wsi. W polskiej urbanistyce na początku XX wieku przyjmowała formę miast lasów, zielonych osiedli czy miast służących rekreacji. Miasta ogrody miały szczególną formę, a zasady ich budowy zostały czytelnie sprecyzowane przez „planistę urbanistę” Ebenezera Howarda. Nie wszystkie z nich były jednak stosowane w rozwiązaniach polskich, a tylko w niektórych powielano rozwiązania brytyjskie. Mimo to miasta te już w momencie powstawania nazywano miastami ogrodami. Stopień implementacji pierwotnych zasad w polskich rozwiązaniach urbanistycznych zbadano na wybranych przykładach realizowanych w okresie międzywojennym.

2

The architecture of the sports tribunes of the Second Polish Republic in the interwar period, 1919−1939

Kocki Wojciech

Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych

|

2022

|

T.18, nr 2

7--17

EN

The tribunes are a group of sports facilities accompanying many sports facilities of various disciplines. These objects had many types of architectural forms, from small-scale wooden structures, through medium-sized steel structures, to large brick and reinforced concrete structures. The tribunes, depending on the rank of the sports facility, were designed as open or roofed. In some buildings, the function of the audience was combined with the back of sanitary rooms, cloakrooms, cash registers, entrances, restaurants, etc. Many of these buildings played a representative role. The stands built in the interwar period were one of the first facilities of this type. The later projects of the tribunes referred in their function and form to the examples from the Second Polish Republic

PL

Trybuny to zespół obiektów sportowych towarzyszących wielu obiektom sportowym różnych dyscyplin. Obiekty te miały wiele rodzajów form architektonicznych, od niewielkich konstrukcji drewnianych, poprzez średnie konstrukcje stalowe, aż po duże konstrukcje murowane i żelbetowe. Trybuny, w zależności od rangi obiektu sportowego, projektowane były jako otwarte lub zadaszone. W niektórych budynkach funkcję widowni łączono z zapleczem pomieszczeń sanitarnych, szatni, kas, wejść, restauracji itp. Wiele z tych budynków pełniło rolę reprezentacyjną. Budowane w okresie międzywojennym trybuny były jednymi z pierwszych obiektów tego typu. Późniejsze realizacje trybun nawiązywały w swej funkcji i formie do przykładów z II RP.

3

Wkład Ludomira Sawickiego (1884-1928) w organizację polskiej nauki w zakresie geografii

Bukowska-Marczak Ewa

Kwartalnik Historii Nauki i Techniki

|

2022

|

T. 67, nr 3

9--24

EN

The article aims to present the activities of Ludomir Sawicki (1884-1928), professor of Geography at the Jagiellonian University, with particular emphasis on his contribution to the organization of Polish science in this field. Ludomir Sawicki was born and raised in Vienna, but after graduating and defending his doctorate, he came to Krakow and started working as a junior high school teacher. Later - after obtaining his habilitation - he was a lecturer and professor at the Jagiellonian University, where he started organizing the Institute of Geography. He corresponded with Eugeniusz Romer regarding the publication of the Geographical and Statistical Atlas of Poland (Geograficzno-statystyczny atlas Polski). He actively participated in the works of many significant Polish organizations, including the collaboration with the Polish Country Lovers’ Society (PTK) in Warsaw, and was one of the founders of the Polish Geographical Society. He participated in geographic congresses in Geneva (1908), London (1911), Rome (1913) and Cairo (1925), and he organized the Second Congress of Slavic Geographers and Ethnographers, which took place in Krakow in 1927. He was also involved in expeditionary endeavors. He founded the Orbis printing house in Krakow, which published not only recognized works in the field of geography but also teaching aids for schools. His extensive activity infl uenced generations of students, including Wiktor Ormicki and Antoni Wrzosek.

4

Strefy pierwszego Ogólnego Planu Zabudowy Łodzi we współczesnej strukturze miasta

Tomczak Anna Aneta

Builder

|

2022

|

R.26, nr 10

16--20

PL

Łódź z okresu międzywojennego była miastem o wielofunkcyjnej, ale niedokończonej strukturze przestrzennej. Wymagała uporządkowania i wprowadzenia zasad określających dalsze kierunki rozwoju. Zdefiniowano je w pierwszym Ogólnym Planie Zabudowania Miasta, który był dokumentem obowiązującym przez 26 lat (do 1935 do 1961 roku). Wprowadzone w nim strefowanie przestrzeni miasta wpłynęło na jego obecny kształt i proporcje. Współcześnie przeprowadzono badania, które wykazały zakres realizacji założeń pierwszego Ogólnego Planu Zabudowy Miasta. Najwięcej w przestrzeni Łodzi pozostało terenów zieleni publicznej i zwartej zabudowy śródmiejskiej.

EN

Lodz from the interwar period was a city with a multifunctional but unfinished spatial structure. It required to order and the introduction of principles for further development. It was included in the first General Development Plan for Lodz, which was valid for 26 years (until 1935-1961). Zones of the city space were introduced, what influenced the shape and proportions of the city these days. As well nowadays studies have been conducted to show the extent to which the first General Development Plan has been implemented. Most of the areas that still exist in Lodz are public green spaces and closed inner-city buildings.

5

Lviv school of architecture representatives in the inter-war period and their significance for architectural education at the silesian university of technology after 1945

Linda Svitlana

Builder

|

2022

|

R.26, nr 11

26--34

EN

The article is devoted to the specifics of the functioning of the Lviv School of Architecture in the interwar period, as well as the activities of professors-architects of the Lviv Polytechnic who continued their work at the Faculty of Architecture of the Silesian University of Technology after the Second World War. Their creative works up to 1945 are shown, as well as their significance for the development of architectural education and the post-war reconstruction of Poland.

PL

Artykuł poświęcony jest specyfice funkcjonowania lwowskiej szkoły architektury w okresie międzywojennym, a także działalności profesorów-architektów na Politechnice Lwowskiej, którzy po drugiej wojnie światowej kontynuowali swoją pracę na Wydziale Architektury Politechniki Śląskiej. Artykuł prezentuje dorobek twórczy profesorów przed rokiem 1945 oraz znaczenie ich działalności dla rozwoju edukacji architektonicznej i odbudowy powojennej Polski.

6

Krakow regulatory plans in the 1920s. The outline of the issues, selected cases by Marian Lenk

Motak Maciej

Architectus

|

2022

|

Nr 3 (71)

17--28

EN

The article presents the issues of drawing up regulatory plans for Krakow in the interwar period, on the areas incorporated into the city (Greater Krakow) between 1909 and 1915. The case studies are three plans made in the City Regulation Office, nearly in the same time (1925–1926). All three selected plans differ substantially one from the other by the size of planned area, various conditions, planned functions. These are: general regulatory plan for the Dąbie district (a vast multifunctional area), regulatory plan for a part of the Płaszów district (medium-sized residential ensemble), regulatory plan for the part of Wielicka Street (road and railway traffic system). Each case was characterized by the plans’ conditions, assumptions, features, as well as by the degree of implementation and the further transformations of the plan area. The analyses were carried out on the basis of the original plans, other available archival sources and using the literature on the subject. The main characteristics of the plans are summarized, including their similarities and differences. As a result of the analyses, all three plans were attributed to the same person, engineer Marian Lenk (1879–1961). The basic information on Lenk was provided in the following part of the article. The conclusion contains a comparison of the three discussed plans, which exemplify the phenomenon of regulatory plans in interwar Krakow. The more important features of the author of the plans Lenk’s urban creative work are listed, too.

PL

W artykule przedstawiono, na wybranych przykładach, problematykę sporządzania planów regulacyjnych dla Krakowa w okresie międzywojennym, na obszarach przyłączonych do miasta (Wielkiego Krakowa) w latach 1909–1915. Omówiono trzy plany wykonane w Biurze Regulacji Miasta niemal w tym samym czasie (w latach 1925–1926). Wybrane plany istotnie różnią się pomiędzy sobą wielkością obszaru objętego rozplanowaniem, rozlicznymi uwarunkowaniami, planowanymi funkcjami. Są to: generalny plan regulacyjny dla dzielnicy Dąbie (rozległy obszar o wielu funkcjach miejskich), plan regulacyjny dla fragmentu dzielnicy Płaszów (zespół mieszkaniowy średniej wielkości), plan regulacyjny dla odcinka ulicy Wielickiej (układ komunikacji drogowej i kolejowej). Dla każdego przypadku dokonano charakterystyki i analizy uwarunkowań, założeń i cech planu, a także stopnia jego realizacji oraz późniejszych przekształceń obszaru objętego planem. Analizy wykonano na podstawie oryginałów planów, innych dostępnych źródeł archiwalnych oraz z wykorzystaniem literatury przedmiotu. W wyniku analiz zestawiono podstawowe cechy charakterystyczne planów, w tym dotyczące ich podobieństwa i różnice. Ustalono, że wszystkie trzy omawiane plany zostały opracowane przez tego samego autora – inż. Mariana Lenka (1879–1961). W dalszej części artykułu przedstawiono także podstawowe informacje o nim. W podsumowaniu dokonano zestawienia i porównania trzech omówionych planów jako w znacznym stopniu egzemplifikujących istotne dla rozwoju miasta zjawisko planów regulacyjnych w międzywojennym Krakowie. Wskazano ponadto ważniejsze cechy urbanistycznej twórczości autora planów – Mariana Lenka.

7

Polish military leaders of the interwar period

Kałużny Ryszard, Kuszyk Paweł

Scientific Journal of the Military University of Land Forces

|

2021

|

Vol. 53, No. 1(199)

34--49

EN

The authors of the article present the profiles of two outstanding military leaders from the interwar period. Based on the analysis of the subject literature, they interpret various approaches to leadership. In the context of the cited interpretations of leadership and the interwar period conditions, they describe General Tadeusz Jordan Rozwadowski’s and General Stefan Rowecki’s course of military service and the activity they undertook. In summary, they indicate the characteristic qualities of generals that allow them to be included in the group of military leaders.

PL

Autorzy w artykule przedstawiają sylwetki dwóch wybitnych przywódców wojskowych z okresu międzywojennego. Na podstawie analizy literatury przedmiotu interpretują zróżnicowane ujęcia przywództwa. W kontekście przytoczonych interpretacji przywództwa oraz uwarunkowań okresu międzywojennego opisują przebieg służby wojskowej i związaną z tą służbą działalność generałów: Tadeusza Jordana Rozwadowskiego i Stefana Roweckiego. W podsumowaniu wskazują na charakterystyczne przymioty generałów, które pozwalają umieścić ich w gronie przywódców wojskowych.

8

Concrete heritage in the Netherlands. Valuation and conservation of concrete and reinforced concrete structures

de Jonge Wessel

Architectus

|

2021

|

Nr 2 (66)

39--49

EN

The article deals with reinforced concrete structures in the Netherlands in the interwar period. The aim of the article was to present the changes in the use of reinforced concrete and the introduction of various light concrete products for the construction of light façades structures such as curtain walls. Reinforced concrete, which appeared in Dutch architecture around 1900, causes conservation problems today, which are discussed in the article on the example of the Sint Jobsveem (Jan J. Kanters), the Zonnestraal Sanatorium in Hilversum (Jan Duiker, Bernard Bijvoet and Jan Gerko Wiebenga) and the Van Nelle Factory in Rotterdam (Johannes Brikman, Leendert van der Vlugt and Jan Gerko Wiebenga), involving the author’s own experiences related to renovation works on these buildings. The most serious problem today is the porosity of concrete and the process of its carbonation due to the high level of CO2 caused by air pollution. In the past, the influence of cement alkalinity and its role in protecting reinforcement against corrosion was not well understood. The damaging effects of curing agents such as calcium chlorides were unknown. The focus was mainly on the relationship between the water-cement ratio and the compressive strength. Today, concrete repair methods are usually selected individually, depending on whether we are dealing with exposed or plastered concrete work, and on the size and scale of the damage. The most effective way to protect concrete against carbonation is to use a special waterproof protective coating – offering the highest possible diffusion resistance to carbon, sulfur and chloride ions and the lowest possible diffusion resistance to water vapor. Such a coating protects concrete against the penetration of CO2 and acid ions, and at the same time allows free evaporation of moisture from the concrete to the environment. The described experiences show that even heavily damaged concrete can be restored. It is a matter of cost and the challenge of keeping its original appearance.

PL

Artykuł dotyczy konstrukcji żelbetowych stosowanych w Holandii w okresie międzywojennym. Jego celem było przedstawienie zmian w użyciu żelbetu oraz różnych wyrobów z betonu lekkiego wykorzystywanych do budowy ścian osłonowych. Żelbet, który pojawił się w architekturze holenderskiej około 1900 r., powoduje dziś problemy konserwatorskie, które omówiono w artykule w oparciu o własne doświadczenia autora związane z renowacją następujących budynków: Sint Jobsveem (Jan J. Kanters), Sanatorium Zonnestraal w Hilversum (Jan Duiker, Bernard Bijvoet i Jan Gerko Wiebenga) oraz Fabryki Van Nelle w Rotterdamie (Johannes Brikman, Leendert van der Vlugt i Jan Gerko Wiebenga). Najpoważniejszym problemem jest dziś porowatość betonu i proces jego karbonatyzacji ze względu na wysoki poziom CO2 spowodowany zanieczyszczeniem powietrza. W przeszłości wpływ zasadowości cementu na ochronę zbrojenia przed korozją nie był dobrze rozumiany. Szkodliwe działanie środków utwardzających, takich jak chlorki wapnia, nie było znane. Skupiono się głównie na relacji między stosunkiem wodno-cementowym a wytrzymałością na ściskanie. Dziś metody naprawy betonu dobierane są zazwyczaj indywidualnie, w zależności od tego, czy mamy do czynienia z betonem odsłoniętym czy pokrytym tynkiem, a także od wielkości i skali uszkodzeń. Najskuteczniejszym sposobem ochrony betonu przed karbonatyzacją jest zastosowanie specjalnej wodoodpornej powłoki ochronnej – umożliwiającej najwyższą możliwą odporność na wnikanie jonów węgla, siarki i chlorków oraz przepuszczającej parę wodną na zewnątrz. Taka powłoka zabezpiecza beton przed wnikaniem jonów CO2 i kwasów, a jednocześnie umożliwia swobodne odparowanie wilgoci z betonu do otoczenia. Opisane doświadczenia pokazują, że nawet bardzo zniszczony beton można odtworzyć. To kwestia kosztów i umiejętności zachowania oryginalnego wyglądu.

9

Structural morphological analysis of order system in Lviv architecture of interwar period

Pavlova Anna

Przestrzeń i Forma

|

2019

|

nr 37

17--30

EN

A structural morphological analysis of architectural order has been conducted with a view to study the specific features of order structure on Lviv buildings of interwar period. The study also includes proportional analysis of the façade and order as well as general modular and comparative analysis. The author researches trends in the development of order structure during the period specified and compares the results obtained with classical samples of the Renaissance period.

PL

Przeprowadzono strukturalną analizę morfologiczną ładu architektonicznego w celu zbadania specyficznych cech struktury porządkowej budynków Lwowa, okresu międzywojennego. Badanie obejmuje również analizę proporcjonalności fasad i porządku, a także ogólną analizę modułową i porównawczą. Autor bada trendy w rozwoju struktur budynków w podanym okresie i porównuje wyniki uzyskane z klasycznymi wzorcami okresu renesansu.

10

Broń chemiczna w XX i XXI wieku. Cz. 1, Bojowe środki trujące do czasów odkrycia środków fosforoorganicznych

Kloske Marcin, Witkiewicz Zygfryd

Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej

|

2019

|

Vol. 68, nr 3

95--118

PL

Publikacja zawiera syntezę wiedzy o broni chemicznej i jej stosowaniu podczas I wojny światowej oraz w okresie po tej wojnie, do czasu odkrycia substancji o działaniu paralityczno-drgawkowym. Opisane są bojowe środki chemiczne (BST), które w tym okresie były odkryte, produkowane i użyte na polu walki. Są one określane jako BST pierwszej i drugiej generacji.

EN

The publication contains a synthesis of knowledge about chemical weapon and its use during the First World War and in the period after that war, until the nerve agent discovery. It describes chemical warfare agents (CWAs) that were discovered, produced, and used on the battlefield at that time. They are referred to as the first and second CWAs generation.

11

“Conservative Progression”. The influence of the Modern Movement on Hungarian architectural education during the interwar period

Karácsony Rita, Vukoszávlyev Zorán

Architecturae et Artibus

|

2019

|

Vol. 11, no. 3

42--53

EN

The influence of the Modern Movement was increasingly felt in Hungary from the end of the 1920s. As time passed, architectural education also needed to respond to these changes. How did the professors, who designed in historical styles, react to the new situation, and how did the students respond? Who were the people who first stimulated interest in modern architecture, and who did they inspire? What kind of institutional or structural modifications did all these initiatives bring about at the Architectural Faculty of Budapest Technical University? There are three noteworthy episodes in the history of introducing modern approaches at the Faculty. The first event of great significance was the establishment of the Department of General Building Design in 1922 besides the three long-standing historical departments: the Departments of Ancient, Middle and Modern Ages. This began a disengagement with the era of historicism. However, students in the older years continued to receive their design assignments from the historical departments, and were expected to design in historical styles taught by the professors. Thus architectural education could be considered conservative even by the end of the 1920s. On the other hand, some students were able to bring progressive modernism directly to the University. At the student exhibition held in 1927, a few “brave” drawings independent of any department appeared among the designs in historical styles. These included a design by György Rácz inspired by Le Corbusier that was showcased thanks to the curator, a student named György Masirevich. Farkas Molnár – who returned from the Bauhaus school – submitted a design influenced by modern German architecture. Within a few years Masirevich, Rácz and Molnár joined CIAM, and then its subgroup: CIRPAC. It was not only students, but also some professors who played an indisputable role in ushering in modern architecture, even if their work and teaching methods could generally be regarded as examples of “conservative progression”. The third and most important date of the investigated period was 1930, when architectural education began to be given high priority. That year another student exhibition was organised by a professor, Iván Kotsis, which was linked to the 12th International Congress of Architects held in Budapest. Plans designed by students in the modern spirit constituted the majority at that exhibition. It was in the same year that professor Hültl as the Rector of the University voiced his opinion on modern architecture: according to him, modernism should not be used for certain types of buildings; however, he did not want to oppose all new directions in architecture. This duality of approach can well be detected in his private practice. Therefore it was the so-called “other modern” rather than progressive modernism that became institutionalized at the Faculty due to the influence of some professors whose aim was to comply better with local circumstances and materials. To achieve this it was indispensable to get the knowledge of the past, so teaching history of architecture remained a significant part of the curriculum. It was Professor Kotsis and his colleagues who laid out this path and their heritage was still prevalent after WWII.

12

Wsparcie wojsk lądowych przez lotnictwo w okresie międzywojennym

Wetoszka Adam

Zeszyty Naukowe / Lotnicza Akademia Wojskowa

|

2018

|

nr 1-2

369--390

PL

Okres międzywojenny jest jednym z ciekawszych etapów rozwoju myśli użycia lotnictwa w działaniach bojowych. Pomimo pokoju i dążeń państw do niepowtórzenia koszmaru I wojny światowej, sytuacja była nadal daleka od stabilizacji. Dwudziestolecie międzywojenne to czas dynamicznego rozwoju lotnictwa we wszystkich jego dziedzinach. Na skutek zwiększonych możliwości bojowych samolotów nastąpił szybki rozwój teorii wojskowego zastosowania lotnictwa. W artykule zostały przedstawione poglądy panujące w okresie międzywojennym, co do roli bezpośredniego wsparcia lotniczego wykonywanego przez lotnictwo. W ostatniej części artykułu wskazano, jak praktycznie realizowano bezpośrednie wsparcie lotnicze w konfliktach okresu międzywojennego, poprzedzających wybuch II wojny światowej.

EN

The interwar period is one of the most fascinating phases of the development of the aviation thought and the use of aviation in combat operations. Despite peace time and aspirations of states not to repeat the horrors of World War I, the situation was still far from stable. The interwar period, described in this article, is the time of a dynamic development of aviation in all its fields. Increased capabilities of combat aircraft resulted in the rapid development of the doctrine of application of aviation. The aim of this article is to describe the most common views in the interwar period with regard to the role of close air support as well as to present its evolution. In the last part of the article, the author shows in what way close air support was practically implemented in conflicts of the interwar period preceding the outbreak of World War II.

13

Ignacy Drexler's vision of planning development of the city of Lviv

Petryshyn H., Liubytskyi R.

Przestrzeń i Forma

|

2018

|

nr 33

173--194

EN

The article considers the Lviv planning development vision of Ignacy Drexler. Urban planning problems exacerbated in the interwar period, reaching their roots from Austrian period are emphasized. The ideas of “Great Lviv” creation by administrative boundaries expanding are clarified. Special attention is paid to the development of the street network, regulation of separate city districts and arrangement of street cross-sections. Without losing relevance, the necessity of Lviv radial planning structure transformation to radial-ring by the creation of bypass streets is highlighted.

PL

Artykuł dotyczy analizy wizji rozwoju planistycznego Lwowa Ignacego Drexlera. Ujawniono problemy urbanistyczne, które nasiliły się w okresie międzywojennym i sięgają korzeniami okresu podaustriackiego. Określono ideę stworzenia "Wielkiego Lwowa" poprzez poszerzenie administracyjnych granic miasta. Szczególną uwagą I.Drexlera zostały objęte rozwój sieci dróg i ulic, regulacja poszczególnych dzielnic miast i regulacja przekrojów profili ulic. Uzasadniono konieczność przekształcenia promienistej struktury planistycznej Lwowa w pierścieniowo-promienistą poprzez stworzenie obwodnic, co do dziś nie traci swojej aktualności.

14

Polskie organizacje papiernicze w okresie międzywojennym

Szymczyk M.

Przegląd Papierniczy

|

2018

|

R. 74, nr 10

643--647

PL

Opracowanie poświęcone jest organizacjom zakładanym przez producentów papieru w okresie międzywojennym (1918-1939): Związkowi Papierni Polskich, Związkowi Zawodowemu Polskich Fabryk Celulozy i Związkowi Zawodowemu Fabryk Tektury Surowej. Pierwsza z wymienionych organizacji w okresie wielkiego kryzysu gospodarczego doprowadziła do powstania kilku karteli, które uporządkowały sprawy związane z produkcją i zbytem papieru, oraz wyeliminowała konkurencję między fabrykami. Organizacje papiernicze z okresu międzywojennego, wywierając wpływ na ośrodki władzy, odegrały ważną rolę dla firm, przyczyniając się do rozwoju branży. Reprezentując interesy przemysłowców, przeciwstawiały się potrzebom pracowników.

EN

The article is devoted to the organizations set up by paper producers in the interwar period (1918-1939): the Organisation of Polish Paper Mills, the Trade Organisation of Polish Pulp Mills and the Trade Organisation of Board Plants. The first of these organizations during the Great Economic Crisis led to the creation of several cartels, which cleaned up issues related to the production and sale of paper, and it eliminated competition between companies. Paper organizations from the interwar period, having impact on the governmental centers, played an important role for companies, contributing to the development of the industry. Representing the interests of industrialists, they opposed the needs of employees.

15

Prawosławne symbole religijne w krajobrazie kulturowym Finlnadii i Polski na początku XX w.

Awramiuk-Godun Alina

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2018

|

nr 40 (2)

149--161

PL

Początek XX w. to czas kształtowania się państw narodowych w Europie. Dynamicznie zachodzące procesy polityczne oraz społeczno-kulturowe wpływały również na przemiany krajobrazu kulturowego, zarówno w sferze materialnej, jak i niematerialnej, symbolicznej, ideologicznej. Przedmiotem rozważań podjętych w opracowaniu jest percepcja prawosławnych obiektów sakralnych (symboli religijnych) obecnych w krajobrazie kulturowym Polski i Finlandii w okresie odradzania się ich państwowości. W artykule omówiono sytuacje Kościoła prawosławnego na przełomie XIX i XX w. w Finlandii i w Polsce, przedstawiono postawy obu społeczności wobec symboli prawosławnych oraz podjęto próbę określenie głównych czynników, które wpłynęły na losy obiektów sakralnych obrządku wschodniego.

EN

The beginning of the 20th century was a time of the shaping of modern nation-states in Europe. Dynamically unfolding political, social, and cultural processes also influenced the transformation of the cultural landscape, both in the material and non-material, symbolic and ideological spheres. This paper focuses on the perception of Orthodox sacral buildings (religious symbols) belonging to the cultural landscape of Finland and Poland in the period of their statehood restoration. The article discusses the situation of the Orthodox Church at the turn of the 20th century in Finland and Poland, the attitudes in both countries towards Orthodox symbols, and, in addition, it attempts to identify the main factors which influenced the fate of the Orthodox sacral buildings.

16

Krakowski modernizm międzywojnia

Zemła K.

Builder

|

2018

|

R.22, nr 11

122--125

17

Budowle i budowniczowie Polski niepodległej

Karczmarczyk S.

Builder

|

2018

|

R.22, nr 11

74--80, 82

18

Architektura II RP 1918-1939

Barucki T.

Builder

|

2018

|

R.22, nr 11

18--23

19

Typology of housing arrangements of Upper Silesia in 1848-2013 years – archetypes and their modernization flexibility

Cibis J.

Budownictwo i Architektura

|

2018

|

Vol. 17, nr 1

85--93

EN

In the Polish literature of the subject granted to the residential architecture the most common is the theme of constructed environment, the problem of new trends both in form and design, most often in the context of the sustainable development. More and more frequent are the works on analyzing and describing the sociological perspective of dwelling. Basing on the long-term international and domestic publications and scientific research the spread and often interdisciplinary, complex works and articles concerning the social phenomena in architecture and its surrounding have recently appeared. Despite the huge in amount and the valuable literature as well as the scientific research being led in the last few years the lack of works presenting the complex condition of the residential stock shaped through centuries, in context of usability and needs of the residents, based on the possibilities and real modernisation activities is significant. The time range of the work covers the period from 1848-2013. The broad framework allows the recognition of the vast majority of the existing residential stock and gives the larger spectrum of evaluation in the spotted transformations. Industry initiated the process of the development of the number of contemporary cities. The work tries to gain the answer for: ● what changes were done to the researched residential stock ● in which period the changes were the most intensive ● in which period the changes were the greatest in the area (both historically and in context of the usability) Author is also interested in the problem of similarity of the changes to the notes and descriptions of other authors concerning the values of durability and time (so the equipment, the interior divisions, installations, facades and constructions). The present article is used for a projection of these changes on the base of distinctive features of these arrangements and the attempt formulated of characteristic archetype in individual temporary sequences determined in examinations

20

Wybrane mniejszości narodowe a poziom bezpieczeństwa II Rzeczpospolitej Polskiej

Waszak M.

Roczniki Studenckie Akademii Wojsk Lądowych

|

2017

|

R. 1

69--78

PL

Artykuł stanowi próbę analizy wpływu wybranych mniejszości narodowych na poziom bezpieczeństwa II Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule główną tezą było, że w okresie międzywojennym mniejszości narodowe stanowiły największe zagrożenie dla bezpieczeństwa wewnętrznego Polski. W wielonarodowym państwie dominowali przede wszystkim Ukraińcy, Białorusini, Żydzi, Niemcy i Litwini. Działania mniejszości w różnym stopniu wpływały na nowo powstałe państwo polskie. Jednakże, najczęściej przybierały one charakter działań antypolskich, destabilizujących sytuację Polski w latach 1918-1939.

EN

This article attempts to analyze the impact of selected national minorities on the level of security of the Second Polish Republic. In the article the main thesis was that in the period between the wars national minorities constituted the greatest threat to Poland's internal security. The Ukrainians, Belarussians, Jews, Germans and Lithuanians dominated the multinational state. The activities of minorities influenced the newly created Polish state to a varying degree. However, most often they took on the nature of anti-Polish activities destabilizing the situation of Poland in 1918-1939.