Analysis of the interaction of wells in the process of oil field development is based in particular on calculating the correlation coefficient of two adjacent wells. However, due to reservoir heterogeneity, this approach fails to consider the possibility of interactions between wells located at significantly greater distances. The non-equilibrium of the system is attributed to its openness, associated with environmental impacts (flooding process and changes in the stock of existing wells). The oil field development is a complex process, subject to complex works such as well grid compaction, carrying out a wide range of geological and technical operations, etc. From this point of view, the development and exploitation of fields needs a “volumetric” approach, i.e. a diffusion approximation. A crucial aspect of oil production is the timely regulation of both current production rates and water impact on the reservoir system. The oscillatory nature of the time series of measurements of oil, water, and liquid production rates carries information about the state and behavior of the reservoir system. Analysis of the features of oscillatory processes of the technological indicators of well operation across the entire area of the deposit as a whole enables early diagnosis of changes in the state of the system. The approach of the production well stock analysis in terms of the amplitude-frequency characteristics of the dynamics of oil, water, “mobile” water, and flooding, as well as the specific ratios of produced oil to the volume of water injected into the reservoir (an indicator of the effectiveness of water stimulation) allows us to consider the development as a diffusion-like process.
PL
Analiza wzajemnego oddziaływania odwiertów na etapie zagospodarowania złóż ropy naftowej opiera się w szczególności na obliczaniu współczynnika korelacji dwóch sąsiadujących ze sobą odwiertów. Jednak ze względu na niejednorodność złoża, podejście to nie uwzględnia możliwości wzajemnego oddziaływania odwiertów położonych w znacznie większych odległościach od siebie. Brak równowagi systemu wynika z jego drożności, związanej z czynnikami środowiskowymi (proces nawadniania złoża i zmiany w stanie zasobów istniejących odwiertów). Zagospodarowanie złóż ropy naftowej jest złożonym procesem, podlegającym skomplikowanym pracom, takim jak zagęszczanie siatki odwiertów, przeprowadzanie szerokiego zakresu zabiegów geologicznych i technicznych, itp. Z tego punktu widzenia zagospodarowanie i eksploatacja złóż wymagają zastosowania podejścia „wolumetrycznego”, tj. aproksymacji dyfuzyjnej. Kluczowym aspektem procesu eksploatacji ropy naftowej jest terminowa regulacja zarówno bieżącego tempa eksploatacji, jak i wpływu wody na system złożowy. Oscylacyjny charakter serii czasowych pomiarów tempa wydobycia ropy, wody i innych mediów dostarcza informacji o stanie i zachowaniu systemu złożowego. Analiza cech procesów oscylacyjnych wskaźników technologicznych funkcjonowania odwiertów na całym obszarze złoża jako całości umożliwia wczesne diagnozowanie zmian w stanie systemu. Zastosowanie analizy zasobów odwiertu wydobywczego pod względem charakterystyki amplitudowo-częstotliwościowej dynamiki ropy naftowej, wody, wody „mobilnej” i nawadniania złoża, a także określonych proporcji wydobytej ropy naftowej względem objętości wody zatłoczonej do złoża (wskaźnik skuteczności stymulacji odwiertu poprzez wtłaczanie wody) pozwala traktować zagospodarowanie złoża jako proces dyfuzyjny.
The purpose of the article is to establish the geochemical characteristics of mercury in the oils of the active deposits of the Dnipro-Donetsk depth and to create their classification according to the content of this metal. Based on the research of typomorphic features of the oils of theconsidered deposits, it was established that it is the low-molecular sulfur-containing heteroatomic components of the oil system that are the main carriers and concentrators of mercury. Based on the results of the cluster analysis, a dendrogram of the results of clustering by theweighted centroid method of the studied deposits by the mercury content in the oils was constructed. Taking into account the statistically significant character of mercury connections, it is proposed to divide all geochemical and geological-technological parameters into a group genetically and/or paragenetically related to the accumulation of mercury in oil and a group negatively related to an increase in mercury content in oil. This is what made it possible to develop theclassification of oil fields of the Dnipro-Donetsk depth according to mercury content.
The article presents the energy situation of Finland, with particular emphasis on energy resources. The introduction describes the geographical location of Finland, the population, the political system, and the wealth of Finnish society against the background of the European Union. Attention is paid to relatively low total and per capita carbon dioxide emissions. The energy mix, which is overwhelmingly based on renewable energy sources and nuclear power, especially for electricity generation, is also presented. Despite the fact that Finland has been focusing on increasing the share of renewables in its energy mix for years, as well as developing nuclear power plants, to ensure a continuous supply of energy, it is necessary to import both electricity itself and energy raw materials, with a particular focus on fossil fuels. The main part of the article focuses on presenting the consumption of crude oil, natural gas, and coal in the years 1980–2022. The directions of imports of these energy sources, which have changed after Russia's invasion of Ukraine, are also shown. Ensuring a continuous supply of energy resources from economically and politically stable countries will ensure Finland's energy security and development opportunities in the coming years.
PL
W artykule przedstawiono sytuację energetyczną Finlandii szczególny nacisk kładąc na surowce energetyczne. We wstępie opisano położenie geograficzne Finlandii, ludność, system polityczny oraz zamożność społeczeństwa fińskiego na tle Unii Europejskiej. Zwrócono uwagę na stosunkowo niską emisję dwutlenku węgla zarówno ogólną jak i przeliczoną na mieszkańca. Pokazano miks energetyczny, który w zdecydowanej większości bazuje na odnawialnych źródłach energii oraz na energetyce jądrowej, zwłaszcza w zakresie wytwarzania energii elektrycznej. Pomimo tego, że Finlandia od lat koncentruje się na zwiększaniu udziału odnawialnych źródeł energii w swoim miksie energetycznym, a także rozwija elektrownie jądrowe, w celu zapewnienia ciągłych dostaw energii, konieczny jest zarówno import samej energii elektrycznej jak i surowców energetycznych, ze szczególnym uwzględnieniem paliw kopalnych. Właśnie temu zagadnieniu poświęcono dużą część artykułu przedstawiając zużycie ropy naftowej, gazu ziemnego oraz węgla w latach 1980–2022. Pokazano też kierunki importu tych surowców, które uległy zmianie po napaści Rosji na Ukrainę. Zapewnienie ciągłych dostaw surowców energetycznych z państw stabilnych gospodarczo i politycznie zapewni Finlandii bezpieczeństwo energetyczne i możliwość rozwoju w kolejnych latach.
Celem niniejszego artykułu jest zbadanie importu ropy naftowej i gazu ziemnego do Polski drogą morską w latach 2010-2021 oraz prognoza tego zjawiska na lata 2022-2026. Aby zrealizować to zamierzenie, wykorzystano dane Głównego Urzędu Statystycznego (GUS). Ponadto, autorzy dokonali systematycznego przeglądu literatury dotyczącej transportu morskiego. Opisano wady i zalety tego sposobu transportu oraz wymagane dokumenty. Wyszczególniono infrastrukturę liniową i punktową oraz różne rodzaje statków. Przedstawiono również najistotniejsze aspekty światowej produkcji ropy naftowej i gazu ziemnego. Zasadnicza część artykułu poświęcona jest badaniom własnym importu omawianych surowców do Polski, na przestrzeni ostatnich lat. W publikacji przedstawiono również metodologię badań i problem badawczy, dokonano analizy danych i prognozy na ich podstawie oraz sformułowano wnioski.
EN
The aim of this article is to analyze oil and gas imports to Poland by sea over the past few years, as well as to forecast imports and establish oil import trends for 2023-2026. To achieve this goal, data from the Statistics Poland was used. In addition, the authors conducted a systematic review of the literature on shipping. The advantages and disadvantages of this mode of transportation were described, as well as the required documents. Line and point infrastructure, as well as different types of ships were listed. The most relevant aspects of world oil and gas production are also presented. The main part of the article is devoted to a study of Poland’s own imports of the raw materials in question over the past years. The publication also presents the research methodology and research problem, analyzes the data and forecasts based on them, and makes conclusions.
In world practice, low-viscosity oil accounts for the main share of production. As the development progresses, the share of high-viscosity oil in the total balance increases year on year. The growing unused reserves of high-viscosity oil oblige researchers to solve the issue of developing these reserves, which is an important task for the oil industry. Studies have been carried out to increase oil recovery during the development of oil reservoirs containing high-viscosity oil by pumping a solution of magnetically active polymer, namely silicone oligomer, the matrix of which contains 5–25% Fe+3 ions, treated with a constant transverse magnetic field with a strength of H = 51740 A/m. A mixture of 90% by weight of quartz sand and 10% by weight of bentonite clay, with a permeability of k = 1.4 D, was used as a reservoir model. The high-viscosity oil model consisted of St-45 aviation oil. A silicone oligomer of 159–360 brand was used as a matrix with an operating temperature range of 60°C to +300°C, into which particles of gamma-Fe2O3 Nano powder with a size of 0.5 nm are introduced, with a degree of filling of the matrix of 5–25% by volume of Fe. Magnetization saturation is 80 emu/g, residual magnetization is 460 emu/g, and coercive force is 670 Oh. Validation of the proposed method was carried out by physical modeling of the process of displacement of high-viscosity oil with a magnetic elastomer on a laboratory installation. The oil recovery coefficient was calculated according to a wellknown method. The use of magnetically sensitive polymer can be an effective method of developing heavy oil fields. For each heavy oil field, taking into account its specifics (reservoir properties of the rock, physicochemical properties of oil, etc.), an appropriate magnet active polymer is selected. As the experimental results show, the best indicator of the oil recovery coefficient is achieved at 65%, compared with 48% of recovery in the absence of magnetic field exposure.
PL
W praktyce światowej główną część produkcji stanowią ropy o niskiej lepkości. W miarę postępu rozwoju udział rop o dużej lepkości w ogólnym bilansie rośnie z roku na rok. Rosnące niewykorzystane zasoby ropy naftowej o wysokiej lepkości obligują badaczy do rozwiązania kwestii zagospodarowania tych zasobów, co jest ważnym zadaniem dla przemysłu naftowego. W czasie zagospodarowania złóż ropy naftowej o dużej lepkości prowadzone były badania nad zwiększeniem wydobycia ropy poprzez tłoczenie roztworu magnetycznie aktywnego polimeru, jakim jest oligomer silikonowy, którego matryca zawiera 5–25% jonów Fe+3, poddanego działaniu stałego poprzecznego pola magnetycznego o natężeniu H = 51740 A/m. Jako model złoża zastosowano mieszaninę: 90% mas. piasku kwarcowego i 10% mas. glinki bentonitowej, o przepuszczalności k = 1,4 D. Modelem ropy o dużej lepkości był olej lotniczy St-45. Jako matrycę o zakresie temperatur pracy od 60°C do +300°C zastosowano oligomer silikonowy marki 159–360, do którego wprowadzone zostały cząsteczki nanoproszku gamma-Fe2O3 o rozmiarach 0,5 nm, a stopień wypełnienia matrycy jest w zakresie 5–25% obj. Fe. Nasycenie magnetyczne wynosi 80 emu/g, namagnesowanie szczątkowe wynosi 460 emu/g, a siła koercji wynosi 670 Oh. Walidację proponowanej metody przeprowadzono poprzez fizyczne modelowanie procesu wypierania oleju o dużej lepkości elastomerem magnetycznym w instalacji laboratoryjnej. Współczynnik odzysku oleju obliczono według znanej metody. Zastosowanie magnetycznie czułego polimeru może być skuteczną metodą zagospodarowania złóż ciężkich rop. Dla każdego złoża ciężkiej ropy naftowej, biorąc pod uwagę jego specyfikę (właściwości skały zbiornikowej, właściwości fizykochemiczne ropy itp.), dobierany jest odpowiedni polimer magnetycznie aktywny. Z eksperymentu wynika, że najlepszy współczynnik odzysku oleju osiągnięto na poziomie 65%, w porównaniu z 48% odzysku przy braku ekspozycji na pole magnetyczne.
In the geological structures containing crude oil and associated gases and located in areas where volcanic activity has been detected, radioactive substances and minerals are contained both in the structure of the reservoir waters and in the impurities related to the composition of the extracted crude oil. They are present during the extraction of crude oil and associated gases and affect human health and environmental safety. Radioactive elements have been detected in reservoir waters, in impurities associated with crude oil, and especially during the processing of drilling fluids (the separation of detritus sourced from geological strata from the used drilling fluid). Other radioactive elements were also detected in the areas polluted with oil and drilling waste. In order to determine the radioactivity level of crude oil originating from the area of volcanic activity of the Romanian Mountains, crude oil samples were collected from the oil field in a one-year analysis. The collected samples were analysed to determine their physical-chemical structure. The reservoir water associated with these samples and the minerals separated from the crude oil following their solvent extraction were also analysed. Radioactive elements were detected using X-ray spectrometry, and their chemical structures are also discussed.
PL
W strukturach geologicznych zawierających ropę naftową i towarzyszący jej gaz ziemny oraz zlokalizowanych w obszarach, w których wykryto aktywność wulkaniczną, substancje i minerały radioaktywne zawarte są zarówno w strukturze wód złożowych, jak również w zanieczyszczeniach powiązanych ze składem wydobywanej ropy. Są one obecne podczas wydobycia ropy naftowej i towarzyszącego jej gazu, mając wpływ na zdrowie ludzkie i bezpieczeństwo środowiska. Pierwiastki radioaktywne wykryto nie tylko w wodach złożowych i związanych z nią zanieczyszczeniach, ale przede wszystkim podczas obróbki płuczek wiertniczych, w tym w procesie oddzielania detrytusu pochodzącego z warstw skalnych od zużytej płuczki wiertniczej. Inne pierwiastki radioaktywne wykryto także w obszarach zanieczyszczonych ropą i odpadami wiertniczymi. Dla określenia poziomu radioaktywności ropy naftowej pochodzącej z obszaru aktywności wulkanicznej w górach Rumunii, z jednego ze złóż ropnych w ciągu jednego roku pobrano próbki ropy naftowej do analiz. Pobrane próbki przeanalizowano pod kątem struktury fizykochemicznej. Przebadano także wodę złożową powiązaną z tymi próbkami oraz minerały oddzielone z ropy naftowej po ich ekstrakcji rozpuszczalnikiem. Pierwiastki radioaktywne zidentyfikowano za pomocą spektrometrii rentgenowskiej, omówiono również ich struktury chemiczne.
The composition of oils is the main source of information that enables the evaluation and modeling of their physical, thermal and chemical properties (including their critical properties) across a wide range of state parameters. The more comprehensively the composition of oils is analyzed, the more precise information is provided for calculations and problem-solving in the field of oilfield mechanics and related areas, such as the extraction, preparation, transportation, and processing of oils and their fractions. The principal constituents of oils are hydrocarbons. Oils contain hydrocarbons of three homologous series: paraffins, naphthenes and aromas. In oils, there may be hydrocarbons of a mixed composition containing both naphthenic and aromatic rings. In addition to hydrocarbons, oils also contain oxygen, sulfur, nitrogen and other constituents. These compounds are the primary elements of asphaltene-resinous substances (ARS) found in oil. They are characterized by high relative densities (often exceeding 1 g/cm3 ), dark coloration, and relative chemical instability when exposed to elevated temperatures, oxygen, adsorbents, etc. The composition of asphaltene-resinous substances encompasses a wide range of substances. The validity of the proposed technique is justified by the observation that the data of molecular weight, Watson characteristic factor, and experimental density calculated from molar compositions should align on the same surface with a high degree of correlation. In addition, the experimental and calculated values, in terms of molecular composition, of molecular weights should lie on a straight line passing through the origin of coordinates with a slope coefficient equal to unity and exhibit high degree of correlation.
PL
Skład ropy jest głównym źródłem informacji umożliwiającym ocenę i modelowanie jej właściwości fizycznych, termicznych i chemicznych (włącznie z właściwościami krytycznymi) w szerokim zakresie parametrów stanu. Im bardziej dokładnie analizowany jest jej skład, tym dokładniejsze informacje są dostarczane na potrzeby obliczeń i rozwiązywania problemów w dziedzinie mechaniki złóż ropy i powiązanych obszarach, takich jak wydobycie, przygotowanie, transport i przetwarzanie rop i ich frakcji. Głównymi składnikami ropy są węglowodory. Ropa zawiera węglowodory z trzech szeregów homologicznych: parafiny, nafteny i aromaty. W skład ropy mogą wchodzić węglowodory o mieszanym składzie, zawierające zarówno pierścienie naftenowe, jak i aromatyczne. Oprócz węglowodorów, ropa zawiera także tlen, siarkę, azot i inne składniki. Związki te są podstawowymi składnikami substancji asfaltenowo-żywicznych (ARS) występujących w ropie naftowej. Charakteryzują się one wysoką gęstością względną (często przekraczającą 1 g/cm3 ), ciemnym zabarwieniem i względną niestabilnością chemiczną po ekspozycji na działanie podwyższonych temperatur, tlenu, adsorbentów itp. Skład substancji asfaltenowo-żywicznych obejmuje szeroki zakres substancji. Uzasadnieniem proponowanej techniki jest fakt, że dane dotyczące masy cząsteczkowej, współczynnika Watsona i gęstości eksperymentalnej obliczonej na podstawie składu molowego powinny znajdować się na tej samej powierzchni z wysokim stopniem korelacji. Ponadto, wartości eksperymentalne i obliczone w odniesieniu do składu molekularnego mas cząsteczkowych powinny znajdować się na linii prostej przechodzącej przez początek współrzędnych ze współczynnikiem nachylenia równym jedności i wykazywać wysoki stopień korelacji.
Ze względu na wysoką cenę lekkich rop większość rafinerii skłania się do zakupu większych ilości tańszych rop „okazyjnych”, które są cięższe i zawierają wyższe stężenia siarki i kwasów naftenowych. Takie podejście doprowadza do większej częstotliwości prac serwisowych związanych z oczyszczaniem instalacji procesowej w rafinerii. Na szczęście zrozumienie przyczyn i metod łagodzenia wytrącania się zanieczyszczeń ropopochodnych uległo ostatnio znacznej poprawie dzięki opracowaniu narzędzi do przewidywania i identyfikacji. Co zaskakujące, 90% zanieczyszczeń ropopochodnych w rafinacji ma tylko kilka wspólnych przyczyn. Analiza osadu zwykle pozwala na zidentyfikowanie pierwotnej przyczyny, którą potwierdza odnalezienie prekursora tego niekorzystnego zjawiska w ropie naftowej przepływającej przez zanieczyszczoną jednostkę instalacji. Odpowiednie rozpoznanie zagadnienia może wprowadzić szereg potencjalnych metod łagodzących, z których dana rafineria może wybrać najlepszą do wdrożenia. Każdy kraj na świecie dąży do osiągnięcia jak największego bezpieczeństwa energetycznego, a tym samym do dywersyfikacji dostaw ropy i innych surowców. W przypadku ropy, gdy pozyskiwana jest ona z różnych źródeł, generuje się dodatkowy problem, a mianowicie kompatybilność. Okazuje się, że po zmieszaniu niektóre ropy wykazują tendencje do wytrącania osadów w zbiornikach magazynowych, a następnie w ciągu logistycznym. W jednej z poprzednich prac opracowano skuteczną metodę filtrowania pozwalającą na określenie kompatybilności rop i ich mieszanin. W obecnej pracy skoncentrowano się na tym, aby nowa metoda pozwoliła na szybszą możliwość wykonania pomiaru kompatybilności przy jednoczesnej możliwości ponownego wykorzystania tej samej próbki. Opracowany nowy sposób badań kompatybilności z wykorzystaniem mikroskopu (ang. high-pressure microscope, HPM) zastosowano do dwóch rop pochodzących z różnych kierunków dostaw. Pomiary wykonano dla rop i ich mieszanin w temperaturze 120°C i pod ciśnieniem 25 bar. Pomiar kompatybilności rop metodą filtrowania wykorzystano do celów porównawczych, gdzie masa odseparowanego osadu na specjalistycznych filtrach stanowiła wyznacznik kompatybilności badanych rop.
EN
Since the price of light crude oil is high, most refineries prefer to purchase higher volumes of cheaper bargain crude, which is heavier and contains higher concentrations of sulfur and naphthenic acids. This approach leads to a higher frequency of treatment service works to maintain the refinery's process plant. Fortunately, understanding precipitation mechanisms and the development of methods to mitigate precipitates of petroleum contaminants has recently improved with the advancement of prediction and identification tools. Surprisingly, 90% of petroleum contaminants in refining have only a few common causes. Sediment analysis usually identifies the initial trigger, which is confirmed by finding a precursor to this unfavourable phenomenon in the crude oil flowing through the contaminated unit. Appropriate identification of the issue can result in several potential mitigation methods from which a particular refinery can choose the best one to implement. Every country in the world strives to achieve greater energy security and thus diversification of the supply of oil and other raw materials. When crude oil is obtained from different sources, an additional problem can appear during processing in the refinery, namely oil compatibility. Some crude oils, when blended, tend to precipitate sediments in the process chain. In the previous statutory work, an effective filtering method was developed to determine crude oils' compatibility. Now, attention has been paid to speeding up the measurements and reusing the sample. A new method of compatibility testing using an HPM microscope was developed for two crude oils from different supplies. The measurements were performed for crude oils and their mixtures at 120°C under 25 bar pressure. Compatibility tests using the filtering method were used for comparative studies. The mass of sediment separated on dedicated filters was taken as an indicator of compatibility for investigated crude oils.
Numerous laboratory studies have shown that the change in physical and chemical properties and the geological conditions of the occurrence of hydrocarbons depend on depth. It should be noted that the change in oil properties with depth and the identification of the properties of such oils are poorly understood. In this research work, an attempt is made to study the filtration properties of anomalous oils, taking into account compressibility in reservoir conditions. The work carried out shows that the density, dynamic viscosity and the content of resins, sulfur, paraffin and asphaltene of different oil reservoirs are mainly depth dependent. The filtration characteristics of such oils that manifest themselves at a given pressure have been established. The results of modeling the filtration processes leading to the emergence of zones of increased oil compressibility, forming deep hydrocarbon fields, were used to discuss the regularities obtained. This makes it possible to determine filtration characteristics of anomalous liquid, taking into account the compressibility, which determine their higher quality indicators. The analysis shows that in the development of oil fields with anomalous properties of hydrocarbons, when recalculating the volumetric flow rate of individual wells in reservoir conditions it is necessary to use the value of the volumetric oil coefficient, taking into account its non-Newtonian properties. This technique will enable future works to study the effect of hydrodynamic imperfection of wells and the effect of formation permeability violation in their bottomhole zone on the reservoir pressure redistribution characteristics and well test results.
PL
Liczne badania laboratoryjne wykazały, że zmiana właściwości fizycznych i chemicznych oraz warunki geologiczne występowania węglowodorów zależą od głębokości usytuowania akumulacji. Należy zauważyć, że charakter zmiany właściwości ropy naftowej wraz z głębokością jest słabo rozpoznany. W niniejszej pracy podjęto próbę zbadania właściwości filtracyjnych rop anomalnych, biorąc pod uwagę ściśliwość w warunkach złożowych. Przeprowadzone prace wykazały, że gęstość, lepkość dynamiczna oraz zawartość żywic, siarki, parafiny i asfaltenów w różnych złożach ropy naftowej zależą głównie od głębokości. Określono właściwości filtracyjne tych rop, ujawniające się przy określonym ciśnieniu. Do omówienia uzyskanych prawidłowości wykorzystano wyniki modelowania procesów filtracji, prowadzących do powstania stref o zwiększonej ściśliwości ropy w głębokich złożach węglowodorów. Pozwala to na ustalenie charakterystyki filtracyjnej cieczy anomalnej z uwzględnieniem ściśliwości, które determinują ich wyższe wskaźniki jakościowe. Analiza pokazuje, że przy zagospodarowaniu złóż ropy naftowej o anomalnych właściwościach, przy przeliczaniu objętościowego natężenia przepływu poszczególnych odwiertów w warunkach złożowych, konieczne jest wykorzystanie wartości współczynnika objętościowego ropy, z uwzględnieniem jego właściwości nienewtonowskich. Technika ta umożliwia w przyszłych pracach badanie wpływu niedoskonałości hydrodynamicznej odwiertów i wpływu naruszenia przepuszczalności formacji w strefie przyodwiertowej na cechy redystrybucji ciśnienia złożowego, jak również na wyniki opróbowania odwiertów.
The increasing demand for water with the industrialisation of the world is becoming a major problem as there is a water shortage all over the earth. Therefore, the water problem is one of the important problems that need to be effectively solved. This paper presents the results of research on wastewater treatment of bitumen production in the Mangystau region, which after physical and chemical treatment methods is sent to natural evaporation fields. As a result of research work, a method of wastewater treatment of bitumen plant was developed, which includes two stages: distillation of water on the solar plant and ozonation in order to oxidize volatile organic matter. Distillation to obtain primary treated water of 70–75% volume was carried out at 33–37 °C ambient temperature and 15–30 kPa rarefaction, at the same time COD of water was reduced by 68%.
The oil content of hemp seeds is controlled by the genotype and in the conducted studies did not depend on the growing technology; however, this factor had a synergistic effect with others. The protein content of hemp seeds during the years of research did not depend on weather conditions. Like other quality indicators, it had a slight variation, which indicates the significant role of the genetic characteristics of the varieties. On average, over the years of research, the protein content of the variants grown according to conventional technology was 25.2%, and according to transitional technology, it was 0.03% higher, which was within the limits of statistical error. The organic technology ensured the protein content at the level of 25.3%, and the use of the BioStymix-Niva microbial biodegrader - biodestructor contributed to the further growth of the indicator to 25.4%. The oil content of hemp seeds is not limited by other important characteristics, such as the yield of the hemp stems or the fiber content. Only the Glyana variety showed inverse correlations with plant height, hemp stems and seed productivity, they were of medium strength (r = -0.60 – -0.43). In the Zolotoniski 15 variety, only one inverse relationship was recorded, i.e. plant height (r = -0.57). No correlation was established between protein content and oil content in seeds. Correlations may change depending on other factors of cultivation, including weather conditions, elements of technology, etc., but the evaluation of varieties for cultivation according to these characteristics can significantly increase the efficiency of the production of cannabis products.
Restaurants and food processors that frequently utilize frying oils can provide waste vegetable oil for free or for a small price. To compare the use of OAME to fossil diesel on the performance of the 67 kW Kubota tractor diesel engine, the methyl ester of oleic acid methyl ester (OAME) biodiesel was created from used vegetable oil using the transesterification process. The OAME gasoline was used straight up. The engine’s performance parameters and key indications, such as the indicated torque, brake torque, indicated power, fuel consumption of the braking force brake (BSFC), and exhaust gas emissions, were determined. The choice of a certain biofuel made from a specific source is primarily based on its economic viability and availability where it is utilized.
To investigate the dynamic tensile properties and energy dissipation characteristics of marble in three different conditions: dry, water-saturated, and oil-saturated, a Brazilian disk splitting test was conducted using a 50 mm diameter Hopkinson pressure bar (SHPB) device. The findings indicate that the peak strain and dynamic tensile strength of the three conditions increase with strain rate, exhibiting a clear strain rate effect. Additionally, lubricating effects of water and oil weaken internal shear sliding friction, thus promoting crack expansion. Furthermore, immersion of fluid in marble weakens the cementation of internal mineral particles, leading to lower tensile strength of marble saturated with water and oil compared to dry marble under dynamic impact. When analyzing the energy dissipation of marble, both the absorption energy and dissipation energy density increase with oil strain rate, indicating a positive correlation. Moreover, numerical results obtained from ANSYS/LS-DYNA correspond well with experimental data, thus verifying and interpreting the experimental outcomes.
W 2022 roku odbędą się dwie rundy przetargów międzynarodowych na koncesje na poszukiwanie i rozpoznawanie złóż węglowodorów oraz wydobywanie węglowodorów ze złóż w Polsce. Ich organizatorem jest Minister Klimatu i Środowiska. Przedmiotem przetargów będzie 8 obszarów zlokalizowanych na Niżu Polskim (Gorzów Wielkopolski S, Gryfice, Kartuzy, Siedlce W, Cybinka–Torzym, Zielona Góra Zachód, Koło i Blok 208) oraz 1 obszar położony w Karpatach (Blok 413–414). Przedsiębiorcy mogą ubiegać się o koncesje węglowodorowe również w sposób ciągły – w ramach przetargu inwestorskiego (open door). W dobie transformacji energetycznej Unii Europejskiej – stopniowym odchodzeniu od paliw kopalnych jako podstawowych źródeł energii – najbliższe lata stanowią ostatnią szansę na podjęcie działalności w zakresie poszukiwania i rozpoznawania oraz efektywnego i opłacalnego zagospodarowania złóż ropy naftowej i gazu ziemnego w Polsce.
EN
Two tender rounds for hydrocarbon concessions in Poland are planned in 2022. The Polish Minister of Climate and Environment, as the concession authority on the territory of Poland, indicated 9 areas dedicated to these tenders. Eight of them are located in the Polish Lowland (Gorzów Wielkopolski S, Gryfice, Kartuzy, Siedlce W, Cybinka–Torzym, Zielona Góra Zachód, Koło, and Block 208), and one is located within the Outer Carpathians (Block 413–414). Moreover, the entities can also choose the area and apply for a concession by submitting an application to the Ministry according to the continuous open door policy. According to the European Union energy transition, fossil fuels are being gradually eliminated as primary energy resources: it seems that next few years are the last chance for investments and effective oil and gas exploration and production in Poland.
This study aims to identify a model for building a resilient supply chain in a company testing engine oil samples. Unstructured face-to-face and structured remote interviews were used as the research methods. The proposed contextual research procedure allows for the elucidation of the content of the components of the final resilient supply chain model and may facilitate theory building on the basis of future multiple case studies. As a result of the research, it was found that at the level of the described chain, its strength and continuity of flow are based on the durability of relationships with suppliers, speed, trust, and information sharing, the role of which has been explained in relation to the nature of the supply chain. Due to the nature of the chain, building its resistance on the basis of agility, which is most often indicated in model approaches, has no justification in this case. It was also established that in this process, 4.0 technologies such as the internet of things (IoT), machine learning, artificial intelligence, and cloud technologies are more important for management at the level of the entire corporation than at the level of the tested chain. The analysis covered the supply chain embedded in the industry, which (according to the author’s knowledge) was not discussed in the context of logistics processes in world literature. Therefore, the results of the work undertaken are of great cognitive value.
W czerwcu bieżącego roku minęła 77. rocznica wydania pierwszego numeru czasopisma „Nafta”, ściśle związanego z Instytutem Nafty i Gazu – Państwowym Instytutem Badawczym i jego prawnymi poprzednikami. Czasopismo to miało początkowo podstawowy cel w postaci współuczestnictwa, poprzez popularyzację wiedzy specjalistycznej, w odbudowie zniszczonego przez wojnę przemysłu naftowego. Sam Instytut podlegał wielokrotnej restrukturyzacji, zmieniały się urzędy nadzorujące pracę jednostki, priorytety wydawnictwa, redaktorzy, a miesięcznik „Nafta” nieprzerwanie trwał wiernie, zawsze prezentując zagadnienia istotne dla branży naftowej i gazowniczej, promując transfer wiedzy, wspierając innowacyjne rozwiązania w praktyce przemysłowej. Analiza zmian dotyczących czasopisma na przestrzeni lat była możliwa dzięki zrealizowanemu przez Instytut w latach 2010–2013 projektowi w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka. Zdigitalizowano wówczas najstarsze wydawnictwa przemysłu naftowego znajdujące się w zbiorach Biblioteki Instytutu, a także między innymi egzemplarze czasopisma „Nafta” od nr 1/1945 do nr 12/2008. Wszystkie pozostałe numery były już udostępnione zarówno w wersji analogowej, jak i cyfrowej. Dzisiaj z pewnością należy podkreślić, że duża część zbioru obejmującego czasopismo „Nafta” ma wartość historyczną, archiwalną i naukową. W artykule przedstawiono analizę kształtu merytorycznego „Nafty” w pierwszym okresie jej wydawania. Czasopismo, oprócz krótkich fachowych artykułów pogrupowanych w szeregu działów tematycznych, zawierało wtedy dużo wiadomości z życia branży naftowej, a także z działalności Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Przemysłu Naftowego oraz Instytutu. Wiele tych materiałów miało charakter szkoleniowy dla kadry przemysłowej. Część informacji była okresowo wydawana w postaci stałych dodatków do czasopisma, trwale z nim połączonych. Dużą wartość historyczną ma dodatek „Statystyka naftowa Polski”, wydawany od nr 1/1945 do 7–8/1948, zawierający szereg bardzo szczegółowych informacji o prowadzonych bezpośrednio po wojnie wierceniach otworów poszukiwawczych czy eksploatacyjnych, ich lokalizacji czy wielkości wydobycia węglowodorów na terenie Polski. Innym dodatkiem był „Biuletyn Instytutu…”, wydawany w okresie od 1958 r. do 1980 r., dokumentujący postęp prac naukowych w poszczególnych zakładach badawczych czy prac normalizacyjnych na potrzeby branży. Na uwagę zasługuje też „Przegląd Dokumentacyjny Nafty”, który zawierał streszczenia artykułów z najnowszych czasopism zagranicznych czy książek. W sytuacji braku powszechnego dostępu do tej literatury – albo jego znacznego ograniczenia – dodatek ten w okresie swojego wydawania (1953–1975) spełnił swoją rolę. W części Dane statystyczne dotyczące czasopisma omówiono ciągłość jego druku w poszczególnych latach, zwrócono uwagę, że nazwa periodyku zmieniła się tylko jeden raz, poprzez rozszerzenie tytułu do „Nafta-Gaz” (od nr 1/1992), przedstawiono nazwiska redaktorów naczelnych oraz scharakteryzowano zmiany w składzie podmiotów stanowiących organ wydawniczy czasopisma „Nafta”. Na podstawie materiałów opublikowanych w „Nafcie” w okresie od nr 1/1945 do nr 12/1951 uszczegółowiono zmiany restrukturyzacyjne samego Instytutu, w tym dotyczące nazwy i podległości organizacyjnej w początkowym okresie jego działalności.
EN
The 77th anniversary of the first edition of “Nafta” journal, closely related to the Oil and Gas Institute – National Research Institute, and its legal predecessors, was in June this year. Initially, when first published, this journal had a basic goal – participation, via the popularisation of specialised knowledge, in the reconstruction of the oil industry that had been destroyed by the Second World War. The Institute has been restructed many times; the authorities supervising the unit’s operations were changing, as well as the priorities of the publication and its editors, but “Nafta” journal incessantly remained faithful to always presenting issues significant for the oil and gas sector, promoting knowledge transfer, and supporting innovative solutions within the industrial practice. Analysis of changes related to the journal over the years of its publication was possible due to the project carried out by the Institute in the years 2010–2013, under the Operational Programme “Innovative Economy”. At that time the oldest publications of the oil industry existing in the collection of the Institute Library were digitised, including copies of “Nafta” journal from No 1/1945 to No 12/2008. All the other issues were already made available both in an analogue and digital version. It should be emphasise that today a large part of the collection comprising “Nafta” journal has a historical, archival, and scientific value. The paper presents an analysis of the subject-matter profile of “Nafta” in the first period of its publication, which, apart from short professional papers grouped in a number of thematic sections, contained a lot of news from the oil sector life, and also from activities of the Association of Oil Industry Engineers and Technicians, and of the Institute. Many of these materials had a nature of training for the industrial staff. Part of the information was periodically published in the form of permanent supplements connected with the journal. The “Statystyka naftowa Polski” (“Oil statistics of Poland”) supplement, issued from No 1/1945 to 7–8/1948, which contained a large amount of very detailed information about the drilling of exploratory or production wells carried out immediately after the war, their location, or the volume of hydrocarbons production in Poland, has a high historical value. “Biuletyn Instytutu...” (“Bulletin of the Institute...”) was another supplement, published from 1958 to 1980, which documented the progress of scientific work in individual research departments or the standardisation work for the sector’s needs. Another supplement worth mentioning was the “Przegląd Dokumentacyjny Nafty” ("Oil Documentation Review") which contained abstracts of papers from the most recent foreign journals or books. In the situation where there was no easy access to this literature, or it was significantly limited, this supplement fulfilled its role in the period of its publication (1953–1975). The part Statistical Data on the Journal discusses the continuity of its publication in individual years, draws attention to the fact that the journal name has changed only once, by the title expansion to “Nafta-Gaz” (from No 1/1992), presents the names of editors-inchief, and characterises changes in the composition of entities, being the editorial bodies of “Nafta” journal. Based on materials published in “Nafta” in the period from No 1/1945 to No 12/1951, the restructuring changes of the Institute were specified, including names and organisational dependence in the initial period of its activities.
Zainteresowanie utworami węglanowymi górnej jury i dolnej kredy występującymi w podłożu zapadliska przedkarpackiego związane jest głównie z licznymi odkryciami złóż węglowodorów. Pułapki złożowe obecne w tym kompleksie charakteryzują się znacznym udziałem porowatości szczelinowej, związanej między innymi z różnymi formami krasowymi (takimi jak kawerny, brekcje krasowe czy szczeliny), rozpoznanymi na podstawie analiz rdzeni i pomiarów geofizyki otworowej. Istotną kwestią, zarówno dla rozwiercania tego typu złóż, jak i prowadzenia dalszych prac poszukiwawczych w tym rejonie, jest szczegółowe rozpoznanie przestrzennego zasięgu stref rozwoju paleokrasu. Zakres wykonanych badań obejmował identyfikację różnych form paleokrasu, przeprowadzoną na podstawie danych otworowych, uzyskanych zarówno podczas wiercenia, jak i eksploatacji złóż, a także na podstawie dostępnych wyników pomiarów upadomierzem sześcioramiennym, sondą akustyczną CAST i skanerem mikroopornościowym XRMI. Interpretację tę powiązano z analizą danych sejsmicznych 3D. Do analizy wykorzystano przede wszystkim atrybuty sejsmiczne, takie jak: RMS Amplitude, Instantaneous Frequency, Relative Acoustic Impedance, Variance, dla których uzyskane obrazy najlepiej korespondowały z wyznaczonymi na podstawie danych otworowych interwałami krasowymi. Obserwowane w zapisie sejsmicznym obniżenia częstotliwości, osłabienia amplitudy czy też nieciągłości i brak uporządkowania refleksów sejsmicznych w interwałach rozwoju paleokrasu powiązać można ze wzrostem absorbcji fali sejsmicznej w obrębie stref o zwiększonym zeszczelinowaniu. Przeprowadzona analiza wykazała, że poszczególne rejony obszaru badań cechuje dosyć zróżnicowany zapis atrybutowy, na co wpływ ma m.in. obecność zalegających powyżej ewaporatów miocenu czy też występowanie reaktywowanych dyslokacji. Na znacznej części obszaru badań anomalny zapis sejsmiczny związany ze wspomnianą serią ewaporatową maskuje rzeczywisty charakter przystropowej partii kompleksu węglanowego górnej jury – dolnej kredy, nie pozwalając na jej szczegółową interpretację. W takim przypadku w obrazie sejsmicznym rozpoznawalne są jedynie interwały krasowe występujące w nieco niższej części profilu utworów jury górnej, rozwinięte najczęściej w obrębie kompleksów biohermowych. Na analizowanym zdjęciu sejsmicznym 3D najwyraźniej zaznaczają się jednak strefy rozwoju paleokrasu rozwinięte w otoczeniu paleodolin, jak również formy paleokrasu ściśle związane ze strefami dyslokacji.
EN
Upper Jurassic and Lower Cretaceous carbonate formations in the Carpathian Foredeep basement are the subject of research mainly due to the numerous oil and gas discoveries. The traps identified to date are characterized by a significant share of fracture porosity, associated with various karst forms (caverns, karst breccias, dissolution fractures) recognized on the basis of core analysis and well-logging data. Recognition of the distribution of paleokarst zones is an important issue for locating production wells and further exploration in the study area. The scope of the research included the identification of various forms of the paleokarst based on well data obtained during drilling and exploitation phase, as well as available measurement results of measurements with 6-arm deepmeter, CAST (Circumferential Acoustic Scanning Tool) and XRMI micro-resistivity scanner integrated with 3D seismic data analysis. Seismic attributes such as RMS Amplitude, Instantaneous Frequency, Relative Acoustic Impedance, and Variance were primarily used for the analysis because they best correlate with the karst intervals determined from the well data. Observed seismic features, such as lowered frequency, amplitude weakening, discontinuities and lack of the seismic reflection structure in the paleokarst intervals, can be associated with an increase in seismic wave absorption within the fracture-cavity zones. The analysis showed that individual regions of the study area are characterized by fairly diverse attribute records, which is influenced by, among others, the presence of the Badenian evaporites located above in close proximity to the top of the carbonate complex, or existence of reactivated dislocations. In a considerable part of the study area an anomalous seismic record connected with the mentioned evaporite series conceals the real character of the seismic image for the topmost part of the Upper Jurassic – Lower Cretaceous carbonate complex and does not allow for its detailed interpretation. In this case, only those karst intervals which occur in a slightly lower part of the profile of the Upper Jurassic formations, developed most often within bioherm complexes, are recognizable in the seismic image. However, within the analysed 3D seismic survey the most clearly marked are the paleokarst zones developing in the surroundings of the paleovalleys, as well as the paleokarst forms closely related to the dislocation zones.
Regardless of the operating conditions, a load acts on the parts of a machine in different directions. These loads in particular determine the required strength and resistance of parts and determine the study and selection of appropriate strength, resistance parameters for the parts. This can be determined by their impact on oilfield equipment and machine parts. Testing is done to determine the static flexibility, flow limit, tensile strength relative to flexibility, strength period limit, and plastic deformation coefficient. In some cases, when the limits of wear of machine parts are equal, elements with a larger coefficient of deformation are more convenient. These regularities should be used in those cases when it is possible to apply the methods of fracture mechanics or when there are direct experimental data on the development of fatigue cracks, which make it possible to carry out a probabilistic assessment of the durability of structural elements at the stage of crack growth and to substantiate the corresponding limitations on the service life of products. For the safety margins of machine parts, the starting points are as follows: longitudinal bending stress in the sleeve of a solid machine part made of a plastic material cannot damage the part. The length of the first crack can be taken to be equal to several millimetres, which is determined by the capabilities of the simplest means of observation, and by the fact that in some cases even a crack of such length can be critical from the point of view of a potential brittle fracture. In this regard, the fatigue resistance characteristics used in such a calculation should correspond to the point at which the first macroscopic crack appears.
EN
Niezależnie od warunków pracy na części maszyn działają obciążenia w różnych kierunkach. Obciążenia te w szczególności określają wymaganą wytrzymałość i odporność zmęczeniową części maszyn oraz determinują dobór metod badawczych oraz dobór odpowiednich parametrów wytrzymałościowych i odpornościowych tych części. Parametry te można określić poprzez ich oddziaływanie na urządzenia i części maszyn na złożach ropy naftowej, które są poddawane wyższym obciążeniom i odznaczają się wyższymi wartościami granicznymi zużycia. Badania wykonuje się w celu określenia elastyczności statycznej, granicy płynięcia, wytrzymałości na rozciąganie w stosunku do elastyczności, granicy okresu wytrzymałości oraz współczynnika odkształcenia plastycznego. W niektórych przypadkach, gdy wartości graniczne zużycia części maszyn są sobie równe, bardziej praktyczne w użytkowaniu są elementy o większym współczynniku odkształcenia. Prawidłowości te powinny być wykorzystywane w tych przypadkach, gdy możliwe jest zastosowanie metod mechaniki powstawania pęknięć lub gdy istnieją bezpośrednie dane doświadczalne dotyczące rozwoju pęknięć zmęczeniowych, które umożliwiają przeprowadzenie probabilistycznej oceny trwałości elementów konstrukcyjnych na etapie wzrostu pęknięć i uzasadnienie odpowiednich ograniczeń trwałości użytkowej wyrobów. W przypadku ustalania marginesów bezpieczeństwa dla części maszyny przyjmuje się następujące założenie wyjściowe: wzdłużne naprężenia zginające w wykonanej z tworzywa sztucznego tulei stałej części maszyny nie mogą spowodować jej uszkodzenia. Długość pierwszej rysy można przyjąć jako równą kilku milimetrom, co jest uzależnione od stosowanych metod obserwacji oraz faktu, że w niektórych przypadkach nawet rysa o takiej długości może być krytyczna z punktu widzenia potencjalnego wystąpienia pęknięcia kruchego. W związku z tym charakterystyka wytrzymałości zmęczeniowej, stosowana w takich obliczeniach, powinna odpowiadać punktowi, w którym pojawia się pierwsze makroskopowe pęknięcie.
A new effective composite “Emir” has been created, which reduces the swelling of clay minerals and cleans the near-well zone of oil and gas-saturated layers from residues of drilling fluid, technical and formational water, resin-asphaltene components and paraffin; thereby restoring the efficiency of the well. The composite has high cleaning characteristics and the ability to foam in the presence of highly mineralized waters (up to 250 g/l), oil products and mineral acids. It also forms both straight and reverse mobile water-oil emulsions, which is important for cleaning oil layers. Based on the results of testing the “Emir” composite in production conditions on gas and oil wells, it was concluded that the use of “Emir” allows the discharge of hydrocarbon fluids to increase from 20% to 50% or more. The “Emir” composite can also be used on “low-flow” wells which have been clogged or eliminated for geological and technical reasons; this makes it possible to significantly increase the recoverable reserves of hydrocarbons in various oil and gas-bearing regions, especially taking into account the small volumes of drilling and the low success rate of searching for new oil and gas fields.
Purpose: The purpose of this article is to highlight the main problems that arise during the final stage of oil field development. Based on the identified problems using the EORgui program, Petroleum Solutions Ltd it is necessary to select the most effective method to increase oil recovery and study the most optimal tertiary oil recovery method using a hypothetical field model as an example, which will ensure the maximum oil recovery factor. Design/methodology/approach: Study of oil tertiary displacement efficiency by applying tertiary methods were performed using EORgui software from Petroleum Solutions Ltd and Petrel from Shlumberger. Findings: The results of the research show that the most optimal method of oil recovery increasing for this hypothetical field is the injection of carbon dioxide. When using this method, the oil recovery rate reaches 23%. Research limitations/implications: When using carbon dioxide, it is necessary to have sources of supply near the field, as well as increased corrosion of petroleum equipment is possible to occur. Practical implications: The use of the proposed approach is an important condition for the effective extraction of residual oil reserves for most fields developed using the reservoir pressure maintenance system. Originality/value: The article presents the characteristic features of residual oil location, reveals the conditions for effective usage of methods to increase oil recovery and their selection procedure.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.