Wyniki wyszukiwania - BazTech

Ograniczanie wyników

Znaleziono wyników: 1

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych: ogrzewanie od dołu

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Ze studiów nad piecami typu hypocaustum z terenu ziem Polski

Bis W.

Architectus

2003

Nr 1-2(13-14)

3--28

Piece typu hypocaustum wyróżniały się konstrukcją i sposobem przekazywania ciepła spośród innych, dawnych urządzeń grzewczych. Ich wynalazek o antycznej metryce, przetrwał na ziemiach polskich aż do XVII stulecia. Budowa hypocaustum ulegała w starożytności pewnym modyfikacjom, choć podstawowa zasada działania pozostała bez zmian. Pierwotne zastosowanie w krajach śródziemnomorskich ograniczało się do pełnienia funkcji łaziebnych, a następnie również ogrzewczych w rzymskich budynkach mieszkalnych. Dopiero adaptacja tych obiektów w strefie chłodniejszego klimatu wymogła konieczność przekształcenia ich konstrukcji i dostosowania do odmiennych warunków klimatycznych. Niezawodność omawianych urządzeń spowodowała dość powszechne i różnorakie ich przeznaczenie w średniowiecznej Europie; ich ewolucję omówiono począwszy od urządzeń stosowanych w starożytności, w basenie Morza Śródziemnego, do funkcjonujących na obszarze obecnych ziem polskich w późnym średniowieczu i czasach nowożytnych. Zaproponowano kryteria umożliwiające interpretację przeznaczenia średniowiecznych pieców typu hypocaustum, a następnie, na ich podstawie, dokonano weryfikacji tego rodzaju obiektów odkrytych dotychczas w Polsce.

Criteria allowing the interpretation of the function of mediaeval hypocaustum type of stoves have been proposed, subsequently, on their basis, a verification oT these types of objects discovered in Poland, up to the present, has been carried out. Also, their origin has been discussed, beginning from those used in antiquity, in the basis of the Mediterranean Sea, to those functioning in the area of the present Polish lands, in the late Middle Ages. In ancient times, the building of the hypocaustum underwent certain modifications (from the opencast system, through pillared to tubu-latio) but the basic system of working remained unchanged. They were mainly used in baths and later to heat Roman dwelling-houses. The transformation of the hypocaustum's construction took place as a result of applying these objects in the region of a cooler climate. In mediaeval Europe they were used to heat dwellings, baths and in processing - to dry malt, hop and grain. The oldest hypocaustum stoves discovered in the Polish lands were from the 13th century, in Cistercian monasteries in Sulejów, Lubiąż and Wąchock and in the Ostrów Tumski castle in Wroclaw. The youngest relics which still functioned in contemporary times, are the hypocaustum stoves exposed in the Cistercian monastery in Trzymeszno, dated from the 16th century to mid-17th century, and from the monastery of the Paulite Fathers in, Oporów, which worked at least to the second half of the 17th century. 35 objects have been acknowledged as hypycaustum stoves. Among them, prevail objects assigned to heat dwellings (23), there are fewer bath-heating installations (9). In one case of the stove in Stębark, it may have been used in the bath chamber or to heat dwellings. Twice, with relation to the youngest stove in Trzemeszno, and the one in Ostrów Tumski in Wroclaw, it may be assumed, on the basis of information published, that these installations could have been used in processing - to dry malt or in baking. Most late mediaeval objects have been found, up till now, in the area of Lower Silesia and the former Monastic State. There is a lack of information on discoveries of this kind of relics in the area of eastern Poland (from Podlasie to Polesie), from western Pomorze (Pomerania) and Upper Silesia.