Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Geodezyjna ocena osiadań powierzchni terenu wokół kopalni Bogdanka w latach 1976-1983

Borowski W., Zyga J.

Budownictwo i Architektura

|

2013

|

Vol. 12, nr 3

75--82

PL

W artykule opisano próbę zastosowania dynamicznego modelu geodezyjnej sieci pomiarowo-kontrolnej do oceny procesu osiadania powierzchni terenów wiejskich wokół KWK Bogdanka, wywołanego odwodnieniem górotworu podczas drążenia szybów wydobywczych tej kopalni. Opracowanie archiwalnych materiałów pomiarowych z wykorzystaniem dynamicznego modelu sieci pomiarowej umożliwiło rozszerzenie interpretacji zaobserwowanego procesu osiadań na potencjalne parametry procesu odwodnienia, wpływające na konkretny przebieg procesu deformacji górotworu.

EN

An attempt to apply a measuring dynamic network model into land subsidence process evaluation is described in the presented essay. The surface subsidence process, occurring on rural areas around KWK Bogdanka, is suspected to be consequent upon orogen drainage, related to drilling of mining shafts. The elaboration of archival measuring data with the use of a dynamic model of measuring network enabled to extend the interpretation extension of the interpretation of the observed settlements process for potential drainage process parameters, affecting a specific rock deformation process.

2

Ustalenie rzeczywistego stanu deformacji szybów LGOM

Niedojadło Z., Sieradzy K., Spólnik A.

Przegląd Górniczy

|

2012

|

T. 68, nr 8

166--173

PL

Od początku prowadzenia eksploatacji złoża rud miedzi w granicach obszarów górniczych LGOM prowadzi się stałe odwadnianie górotworu. Efektem tego procesu jest obniżenie powierzchni terenu, sięgające na znaczne odległości poza granice eksploatacji złoża – tzw. wielkopowierzchniowa niecka obniżeniowa. Intensywny drenaż górotworu powoduje powstawanie deformacji również w szybach LGOM. Ustalenie rzeczywistego stanu tych deformacji jest przedmiotem trudnym, z uwagi na brak prowadzenia pomiarów od początku funkcjonowania szybów. Maksymalne wartości obserwuje się w poziomie warstw odwadnianych – spąg utworów trzeciorzędu i strop pstrego piaskowca. Porównanie procesu przebiegu obniżeń w szybach z kształtowaniem się depresji w piezometrze pozwoliło na stwierdzenie analogii tych zjawisk. Uwzględniając występujące opóźnienie (około 10÷15 lat) stworzono modele badanych procesów. Na ich podstawie obliczono (może lepiej zaproponowano) wpływ odwodnienia oraz ustalono rzeczywisty stan deformacji szybów LGOM.

EN

From the beginning of the copper ore exploitation, within the borders of the mining areas of LGOM, permanent drainage of the rock mass has been conducted. The effect of this process is subsidence of the ground surface, going far beyond the borders of the deposit exploitation – the so-called large surface trough. Intensive drainage of the rock mass causes deformations also in the shafts of LGOM. The determination of the real state of these deformations is difficult, because of the lack of measurements at the beginning of shaft functioning. The maximal values are observed in the horizon of water-bearing layers – the floor of the Tertiary formations and roof of the Bunter sandstone. Comparing of the process of subsidence in shafts with the formation of the depression in a piezometer showed similarities of these two phenomena. Regarding the occurring delay (ca. 10÷15 years) the models of studied phenomena were performed. Basing on these models the influence of drainage was calculated and the real state of shaft deformation in LGOM was determined.

3

Analysis of efficiency of drilling of large-diameter wells with a profiled wing bit

Macuda J.

Archives of Mining Sciences

|

2012

|

Vol. 57, no. 2

363--373

EN

In Poland all lignite mines are dewatered with the use of large-diameter wells. Drilling of such wells is inefficient owing to the presence of loose Quaternary and Tertiary material and considerable dewatering of rock mass within the open pit area. Difficult geological conditions significantly elongate the time in which large-diameter dewatering wells are drilled, and various drilling complications and break-downs related to the caving may occur. Obtaining higher drilling rates in large-diameter wells can be achieved only when new cutter bits designs are worked out and rock drillability tests performed for optimum mechanical parameters of drilling technology. Those tests were performed for a bit ø 1.16 m in separated macroscopically homogeneous layers of similar drillability. Depending on the designed thickness of the drilled layer, there were determined measurement sections from 0.2 to 1.0 m long, and each of the sections was drilled at constant rotary speed and weight on bit values. For finding the dependence of the rate of penetration on weight on bit and rotary speed of bit various regression models have been analyzed. The most satisfactory results were obtained for the exponential model illustrating the influence of weight on bit and rotary speed of bit on drilling rate. The regression coefficients and statistical parameters prove the good fit of the model to measurement data, presented in tables 4-6. Industrial tests were performed for assessing the efficiency of drilling of large-diameter wells with a cutter bit having profiled wings ø 1.16 m according to elaborated model of average rate of drilling. The obtained values of average rate of drilling during industrial tests ranged from 8.33×10-4 to 1.94×10-3 m/s and were higher than the ones obtained so far, i.e. from 181.21 to 262.11%.

PL

W Polsce wszystkie odkrywkowe kopalnie węgla brunatnego odwadniane są za pomocą studni wielkośrednicowych. Ich wiercenie jest mało efektywne ze względu na występowanie w profilu luźnych utworów czwarto i trzeciorzędowych oraz znaczne odwodnienie górotworu, które jest jedną z głównych przyczyn obwałów ściany otworów i tym samym powstawania trudnych do usunięcia awarii wiertniczych. W celu uzyskania większych prędkości wiercenia wielkośrednicowych studni odwadniających opracowano nową konstrukcję świdra skrawającego i wykonano w warunkach przemysłowych testy zwiercalności. Testy te wykonano dla świdra o średnicy 1,16 m w wydzielonych warstwach makroskopowo jednorodnych, charakteryzujących się zbliżoną zwieralnością. W zależności od projektowanej miąższości przewiercanej warstwy, wyznaczano odcinki pomiarowe o długości od 0,2 do 1,0 m, a każdy odcinek pomiarowy był wiercony przy stałych wartościach prędkości obrotowej i nacisku osiowego na świder. Dla znalezienia zależności mechanicznej prędkości wiercenia od nacisku osiowego i prędkości obrotowej świdra dla wydzielonych warstw makroskopowo jednorodnych, przeanalizowano różne modele regresyjne. Najbardziej zadawalające wyniki uzyskano dla potęgowego modelu wpływu nacisku osiowego i prędkości obrotowej świdra na prędkość wiercenia. Współczynniki regresji i parametry statystyczne potwierdzające bardzo dobre dopasowanie modelu do danych pomiarowych przedstawiono w tabelach 4-6. Dla dokonania oceny efektywności wiercenia wielkośrednicowych studni odwadniających świdrem skrawającym z profilowanymi skrzydłami o średnicy 1,16 według opracowanego modelu średniej prędkości wiercenia wykonano próby przemysłowe. Uzyskane wartości średniej prędkości wiercenia zawierały się w przedziale od 8,33×10-4 do 1,94×10-3 m/s i były wyższe od dotychczas uzyskiwanych od 181,21 do 262,11%.

4

Wpływ robót górniczych na górotwór i powierzchnię terenu z uwzględnieniem przemieszczeń pionowych wskutek odwodnienia

Paleczek W.

Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo

|

2008

|

Z. 14 (164)

119-128

5

Występowanie metanu w złożu węgla brunatnego KWB "Bełchatów" S.A.

Macuda J., Zawisza L.

Wiertnictwo, Nafta, Gaz

|

2005

|

R. 22/1

233--238

PL

Gazy występujące w formacjach węglonośnych są akumulowane zarówno w strukturze węgli, jak i w porowatych skałach towarzyszących. Mogą one występować jako gazy wolne, zawarte w szczelinach i przestrzeniach porowatych oraz jako gazy zaadsorbowane w węglu. Gazy wolne stanowią tylko od 1 do 5% objętości wszystkich gazów nagromadzonych w pokładach eksploatowanego węgla. W artykule przedstawiono wyniki badań stężenia metanu w obrębie odkrywki KWB "Bełchatów" S.A. przy równoczesnym uwzględnieniu budowy geologicznej oraz zaawansowania prac górniczych. Stwierdzono, że emisja metanu do atmosfery w istotnym stopniu uzależniona jest od odwodnienia złoża, jak i wielkości zebranego nadkładu oraz postępu prac eksploatacyjnych. Odwodnienie górotworu jest niezbędnym warunkiem migracji metanu systemami szczelin, porów z rozwiniętymi kontaktami hydraulicznymi oraz strefami uskokowymi. Drugim, niezwykle istotnym czynnikiem podwyższonej emisji metanu jest również odprężenie serii złożowej w wyniku zdejmowania nadkładu. Potwierdzeniem tego są pokazane na wykonanych mapach zmiany koncentracji metanu w obrębie odkrywki.

EN

Gases in coal-bearing strata are accumulated both in the coal structure and in the pores of the accompanying rocks. They may take the form of free gases present in the fractures and porous spaces, or may be adsorbed in coal. Free gases make up ca. 1 to 5% of volume of all gases accumulated in the exploited coal seams. The authors present results of many years' analyses of methane concentration within the opencast KWB "Bełchatów" S.A. accounting for the geological conditions and advancement of mining works. Methane emission to the atmosphere greatly depends on dewatering of the field and the magnitude of the mined overburden and advancement. Dewatering of the rock mass preconditions methane migration through a system of fractures, pores with developed hydraulic contacts and fault zones. Another important factor responsible for increased methane emission is relaxation of the deposit strata while removing the overburden. This has been shown on the maps of changes methane concentration in the opencast area.

6

Związek prac wiertniczych z eksploatacją węgla brunatnego w KWB "Bełchatów" SA na przykładzie prac wiertniczych realizowanych przez PH "Hydropol" SA Kraków

Macuda J., Gasiński J., Krokosz J.

Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej. Konferencje

|

2005

|

Vol. 112, nr 44

473-482

PL

Dla wydobycia węgla brunatnego ze złoża "Bełchatów" niezbędne jest wcześniejsze odwodnienie górotworu. Odwodnienie realizowane jest za pomocą wielkośrednicowych otworów odwodnieniowych najczęściej wierconych urządzeniami z odwrotnym obiegiem płuczki wymuszonym podnośnikiem powietrznym. Metoda ta pozwala na szybkie przewiercanie warstw wodonośnych i ograniczenie do minimum szkodliwego oddziaływania płuczki na strefę przyodwiertową. Jest to szczególnie istotne w przypadku występowania skomplikowanej budowy geologicznej z jaką mamy do czynienia w KWB "Bełchatów" SA Występują tu znaczne różnice zarówno w głębokości zalegania poszczególnych utworów jak i w ich miąższości i rozprzestrzenieniu. Dla realizacji odwodnienia złoża w takich warunkach wymagane jest wiercenie otworów o różnych konstrukcjach i głębokościach. Największe doświadczenie przy prowadzeniu tego rodzaju prac zdobyło Przedsiębiorstwo Hydrogeologiczne "Hydropol" S.A Kraków, które uczestniczy od samego początku przy realizacji odwodnienia KWB "Bełchatów" SA. W oparciu o zdobyte doświadczenia przedstawiono techniczne i technologiczne problemy realizacji studni odwadniających, otworów obserwacyjnych i technicznych na tle zmieniających się warunków geomechanicznych, związanych z postępującym odwodnieniem górotworu. Szczególny nacisk położono na wdrożenie nowych technik i technologii związanych zarówno z procesem wiercenia studni i otworów obserwacyjnych jak ich uaktywnianiem.

EN

For excavation of the brown coal from the deposit "Bełchatów" indispensable is former dewatering of rock mass. Dewatering of brown coal beds with large-diameter dewatering wells is one of the most efficient methods. These wells are often drilled with reverse mud circulation forced by air lift. This method enables quick drilling of aquifers and minimizing hazardous impact on the near-well zone. This is especially important in the case of complex geological conditions encountered in Brown Coal Mine "Bełchatów" SA, where particular horizons are deposited at different depths. They also vary in their thickness and range. Dewatering of a bed in such conditions necessitates using wells of different depth and construction. Among the most experienced companies dealing with dehydration is a geological company „Hydropol” SA Kraków, which participated in dewatering of "Bełchatów” SA from the very beginning. On the basis of the gained experience, the authors discussed technical and technological problems encountered during drilling dewatering wells, observation and technical wells on the background of changing geomechanical conditions, connected with the proceeding dewatering of rock mass. Special emphasis was put on implementing new techniques and technologies of drilling wells and observation wells, and putting them to use.