Ograniczanie wyników
Czasopisma help
Autorzy help
Lata help
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 48

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 3 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  odwadnianie kopalń
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 3 next fast forward last
PL
Zamieszczono wyniki badań i analiz procesu oczyszczania zawiesiny pochodzącej z odwadniania kopalń. Prowadzone prace miały na celu określenie parametrów procesu oczyszczania zawiesiny pochodzącej z zakładu górniczego, obejmującego strącanie chemiczne z wykorzystaniem wodorotlenku sodu oraz mleczka wapiennego, a także separacji wytrąconej frakcji w wyniku edymentacji. Przeprowadzono badania sedymentacji w warunkach statycznych w celu określenia przebiegu procesu sedymentacji. W szczególności wyznaczono prędkość sedymentacji zawiesiny po procesach strącania wodorotlenkiem sodu oraz mleczkiem wapiennym.
EN
Slurry samples from two intakes from one of the mining plants were pptd. with 2 M NaOH and then with a 12% Ca(OH)₂ soln. The sedimentation rate of the suspension after pptn. processes under static conditions was studied. The way the process was carried out had a very significant impact on the course of the sedimentation and the degree of sludge concn.
2
Content available remote Koszty odwadniania kopalń
PL
Kopalnie głębinowe wymagają odwadniania, to znaczy wypompowania na powierzchnię wody napływającej do podziemnych wyrobisk. Woda ta pochodzi zarówno z naturalnego wypływu z górotworu, jak i z procesów technologicznych prowadzonych w podziemiach kopalni (na przykład rozpylanie wody w pobliżu pracującego kombajnu). Gdyby zaprzestać odwadniania, to po pewnym czasie kopalnia zostałaby wypełniona wodą do poziomu odpowiadającego położeniu zwierciadła wód gruntowych. Odwadnianie musi być prowadzone również w kopalniach, w których wstrzymano wydobycie, jeśli sąsiadują one z kopalniami czynnymi. W celu zapewnienia bezpieczeństwa sąsiednich kopalń czynnych odwadnianie kopalń zlikwidowanych musi być kontynuowane, tak aby utrzymać w nich poziom wody na określonym, bezpiecznym poziomie
PL
Artykuł poświęcono sposobowi zagospodarowania części słodkich wód, pochodzących z odwadniania zakładu górniczego KWK „Piast-Ziemowit" Ruch Ziemowit. Omówiono system odwadniania kopalni, pozwalający na selektywne, uzależnione od stopnia zasolenia pompowanie wody na powierzchnię. Przedstawiono sposób funkcjonowania stacji uzdatniania wody kopalni oraz zagospodarowania tej wypompowanej spełniającej kryteria wody nadającej się do spożycia przez ludzi. Scharakteryzowano jej parametry fizykochemiczne i mikrobiologiczne oraz zaprezentowano sposób nadzoru nad jej jakością.
EN
The salinity of the waters flowing into the mine workings of PGG S.A. Branch of HCM „Piast-Ziemowit" Ruch Ziemowit in Lędziny increases the deeper it flows. Mine draining is carried out by a system that allows for selective collecting and separating fresh and saline waters. Saline and moderately salty waters, caught in the main drainage pumping stations, are discharged to Goławiecki Stream ora holding and dosing reservoir Wola. However, fresh waters flowing into the areas of closed shafts „Hołdunów" and „Piast II" are caught in the auxiliary pumping station at shaft W-I and transferred to a water treatment plant. Treated water, meeting the requirements of water fit for human consumption, feeds the drinking water network used by the employees of the mine and residents of Lędziny, and has also been bottled since 2018. Owing to filtration, the water is clean and rich in minerals. In order to ensure its properties and suitability for consumption, the water's quality is monitored systematically. Freshwater not meeting the requirements of water intended for human consumption is used for industrial purposes or discharged into the environment.
EN
The research conducted in settling ponds located in the coal basin in Upper Silesia (southern Poland), detected in one of them presence of the widgeon grass Ruppia maritima. Currently, it is the only inland site of this species in Poland. The widgeon grass creates underwater meadows in the shore zone of the settling pond and it grows in dense communities together with the common reed Phragmites australis in the coastal zone. Apart from these two plants, no other species were found. The morphological features of the vegetative and generative organs of the studied population of R. maritima is similar to those that have been reported from Europe. The bottom of the pond is atypical for R. maritima – it is covered by mine waste. The water of the settling pond has a high salinity and the water chemistry corresponds to the more natural environments that are inhabited by widgeon grass. This substitute habitat, which imitates the natural environment of R. maritima contributes to the good development of these species. However the studied settling pond offers unstable conditions due to the ongoing mining activity and requires permanent monitoring.
PL
W artykule opisano rozwój napędu pomp stosowanych w górnictwie do odwadniania wyrobisk. Pierwsze pompy stosowano w górnictwie już w XVI wieku. W XVIII wieku wprowadzono pompy napędzane silnikiem parowym. Napęd elektryczny pomp zapoczątkowano w końcu XIX wieku. Treść artykułu opisuje pompy głównego odwadniania kopalń oraz przenośne pompy przodkowe.
EN
The paper describes the development of drive pumps used in the mining industry for dewatering of excavations. The first pumps were used in the mining in the XVIth century. In the XVIIIth century the steam engine driven pumps were introduced. The Electric drive pumps started to be implemented in the late XIXth century. The article describes the main pump mine dewatering pumps and portable stall (front)pumps.
PL
Spółka Restrukturyzacji Kopalń S.A. Zakład Centralny Zakład Odwadniania Kopalń (CZOK) z siedzibą w Czeladzi powołany został w związku z koniecznością prowadzenia odwadniania zlikwidowanych kopalń, w celu ochrony przed zatopieniem kopalń istniejących. Zakład CZOK odwadnia 15 zlikwidowanych kopalń węgla kamiennego. W 2008 roku Zakład CZOK przystąpił do projektu odzyskiwania ciepła z wód kopalnianych. W ramach projektu zdecydowano o wybudowaniu pierwszej w Polsce instalacji centralnego ogrzewania z wykorzystaniem pomp ciepła, w której źródło ciepła stanowi woda pompowana ze zlikwidowanej kopalni – w tym przypadku Kopalni „Saturn” w Czeladzi. Na realizację projektu pozyskano środki finansowe z dotacji budżetowej oraz z projektu REMINING – LOWEX, współfinansowanego przez Unię Europejską. Inwestycja obejmowała kompleksową termomodernizację budynku administracji CZOK i zastąpienie ogrzewania elektrycznego energią cieplną z wody kopalnianej. Zastosowane przez Zakład CZOK przedsięwzięcie jest innowacyjnym i ekologicznym rozwiązaniem. Otwiera ono perspektywy jego wykorzystania w znacznie szerszej skali m.in. do ogrzewania zespołu budynków i budowli, osiedli mieszkaniowych, obiektów użyteczności publicznej itp., co wpłynie na poprawę stanu środowiska poprzez zmniejszenie emisji szkodliwych gazów do atmosfery.
EN
Spółka Restrukturyzacji Kopalń S.A. Zakład Centralny Zakład Odwadniania Kopalń (CZOK) based in Czeladź was created to dewaterate closed coal mines, in order to protect existing mines from beeing flooded. The CZOK dewaters 15 closed coal mines. In 2008 the CZOK joined the water’s mine heat recovery project. This project involved construction of the first central heating system based on heat pumps that use energy from mine’s water in Poland. The innovation of this investment consist of recovering heat from the mine’s water. The project is situated in a flooded ‘Saturn’ coal mine in Czeladź. The realisation of the project was possible thanks to the financial backing of European Union project REMINING – LOWEX (Redevelopment of European Mining Areas into Sustainable Communities by Integrating Supply and Demand Side based on Low Energy Principles). The investment involves complex thermo-modernisation of CZOK’s administration building and replacement of the electric heating by geothermal energy. The presented project is an innovative and ecological solution – it can improve condition of the environment by reducing the emission of harmful gases into the atmosphere. Additionaly, the same kind of instalation can be reused in many other cases, to heating for example residential complexes, schools, institutions or factories.
PL
W artykule podjęto próbę scharakteryzowania możliwości zastosowania modeli numerycznych w aspekcie ich wykorzystania dla prognozowania warunków hydrogeologicznych, zagrożenia wodnego, przebiegu likwidacji kopalń i zatapiania wyrobisk na potrzeby i w warunkach górnictwa węgla kamiennego w GZW. Przeanalizowano zarówno wyniki doświadczeń GIG, jak i informacje dostępne w zebranej literaturze. Ocenę przeprowadzono pod kątem możliwości wykorzystania modeli hydrodynamicznych jako podstawy do kreowania różnych rozwiązań problemów hydrogeologicznych i prognoz opartych na bieżąco uzupełnianych danych.
EN
In this article author attempted to characterize the applicability of numerical models in the context of their use for prediction of the hydrogeological conditions, water hazards, processes of mines closure and mine workings flooding up for purposes of coal mining in Upper Silesian Coal Basin. Results of the GIG experience and information from the subject literature were analyzed. The evaluation was carried out for the possibility of using hydrodynamic models as a basis for creating a various solutions of hydrogeological problems and predictions based on data systematically collected and applied to the model.
PL
W artykule zaprezentowano krótkie tło historyczne górnictwa na terenie Zagłębia Dąbrowskiego, a następnie problematykę zagrożeń wodnych związanych z likwidacją kopalń. Głównym celem odwadniania jest ochrona zakładów górniczych kontynuujących wydobycie w tym rejonie. Autorzy krótko omówili problemy odwadniania. Ostatni rozdział poświęcony jest wykorzystaniu zasobów wody zgromadzonej w podziemnych zbiornikach wodnych.
EN
The article presents a brief historical background of mining in the Dąbrowa Basin, and then water hazard problems associated with the closure of mines. The main objective of dewatering is to protect the active mines, continuing mining operations in the area. The authors briefly discussed the dewatering problems. The last chapter is devoted to the use of water stored in underground reservoirs.
PL
Przedstawiono historię i zachowane pozostałości nieukończonej głębokiej sztolni odwadniającej kopalnię rud cyny "Hundsrucken" w Gierczynie, na tle rozwoju dawnych robót górniczych w tym rejonie. Poruszono zagadnienia dotyczące podstawowej roli i znaczenia sztolni w dawnym górnictwie, problematyki ich budowy oraz występowania reliktów dawnych wyrobisk na współczesnym terytorium Polski.
EN
The history of unfinished construction and remains of deep drainage adit in tin ore mine "Hundsrucken" in Gierczyn is presented. Old mining works in this region are described. In this paper the fundamental role of adits in old mining works, the principles of their building and relics of old excavations located on the territory of Poland are described.
PL
Eksploatacja górnicza surowców, a następnie likwidacja kopalń powoduje znaczne, często nieodwracalne skutki w środowisku wodnym, przeobrażenia warunków hydrogeologicznych oraz hydrochemicznych. Wskutek długotrwałej eksploatacji, w trakcie której górotwór jest osuszany, a następnie likwidacji wyrobisk poprzez ich zatopienie, powstają dogodne warunki do formowania się tzw. kwaśnych wód kopalnianych (acid mine drainage – AMD) z bardzo wysokimi stężeniami siarczanów, żelaza i o niskim pH.
EN
Mining exploitation of raw materials and then liquidation of mines leads to significant results in water environment that are frequently irrevocable, to transformation of hydrogeological and hydrochemical conditions. Due to long-term exploitation when the orogen is dried and then liquidation of excavations by flooding there occur favourable conditions for the so-called acid mine waters (acid mine drainage - AMD) with high concentrations of sulphates, iron and Iow pH.
11
Content available Zmiany składników bilansu wód w zlewni górniczej
PL
Większość dużych wyrobisk górniczych rekultywowana jest w kierunku wodnym. Wpływa to na znaczące zmiany stosunków wodnych w skali zlewni. Zmiany mogą być korzystne nie tylko w porównaniu z warunkami górniczymi funkcjonowania zlewni, ale także porównując warunki wodne zlewni przed rozpoczęciem eksploatacji górniczej. Górnictwo odkrywkowe daje szanse na zwiększenie wskaźnika retencji wód słodkich.
EN
Majorities of open-pits are reclaimed as water reservoirs. Such process has great effect on a water environment in scale of drainage area. Those changes can be beneficial not only in comparison with mining condition but also in comparison with natural water condition taking place before mining activity. Open pit mining is giving great opportunity for growing coefficient of surface water storage.
PL
W artykule opisano warunki hydrogeologiczne bardzo głęboko występującego złoża węgla brunatnego "Złoczew", jego usytuowania w rowie tektonicznym. Zwrócono uwagę na liczne uskoki, które spowodowały dosyć silne zróżnicowanie wysokości stropu i spągu złoża. Złoże usytuowane jest w otoczeniu wapieni górnej jury, również silnie zaangażowanych tektonicznie i miejscami z rozwiniętymi zjawiskami krasowymi. Charakter budowy geologicznej, usytuowania złoża i otoczenie utworów o lokalnie bardzo dobrych warunkach przepływu wód podziemnych wskazuje na konieczność wyboru nieco innego systemu odwadniania, niż dotychczas stosowanego w odkrywkach "Bełchatów" i "Szczerców". Jednocześnie głębokość złoża i jego silne zawodnienie stawia pytanie, czy i w jakich warunkach jego eksploatacja byłaby ekonomicznie uzasadniona.
EN
The article describes the hydrogeological conditions occurring very deep deposits of brown coal "Złoczew", its place in the tectonic trench. Attention is drawn to the numerous faults, which caused quite a strong differentiation of the ceiling and floor deposits. The deposit is situated in the surroundings of the Upper Jurassic limestones, also heavily involved tectonic and places with developed karst phenomena. The nature of the geological structure, location of deposits and around tracks with very good local groundwater flow conditions indicate the necessity to choose slightly different drainage system than previously used in the pit, "Bełchatów" and "Szczerców". At the same time the depth of the deposit and its strong hydration raises the question whether and under what conditions its operation would be economically justified.
13
Content available remote Pompy zatapialne wielkiej mocy
PL
Rozwój pomp zatapialnych w kierunku specjalnych zastosowań wymagających dużych wydajności. Omówienie systemu i parametrów odwadniania kopalni odkrywkowej Bełchatów i stosowanych pomp.
EN
Pumps used to dewater the open mine pit at Bełchatów. Description of the dewatering system.
14
Content available remote Eksploatacja pompowni głębinowych w systemach odwadniania zlikwidowanych kopalń
PL
Pompownie i pompy służące do utrzymywania zadanych poziomów w szybach zalanych kopalń węgla kamiennego. Pierwsza część cyklu artykułów o doświadczeniach Centralnego Zakładu Odwadniania Kopalń.
EN
Pumping stations and pumps used for maintaining of selected levels in shafts of flooded coal mines.
PL
W artykule przedstawiono problematykę konieczności odwadniania zlikwidowanych kopalń węgla kamiennego w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym. Ze względu na istniejące połączenia między czynnymi i zlikwidowanymi kopalniami stało się konieczne odwadnianie zrobów i utrzymywanie poziomu lustra wody na określonych rzędnych podyktowanych progami przelewowymi do kopalń czynnych. Zadanie to realizowane jest na obszarze GZW przez Centralny Zakład Odwadniania Kopalń (CZOK) od 2001 r. Przez ten czas zdobywano doświadczenia związane z upraszczaniem istniejących systemów odwadniania, monitoringiem jakości i ilości pompowanych wód oraz ich wpływem na środowisko.
EN
The paper presents the problems with necessity of dewatering abandoned coal mines in the Upper Silesian Coal Basin. Due to the existing connections between active and liquidated coal mines it is necessary to dewater abandoned workings and to keep the underground water level under these connections. Dewatering operation is the main task of Central Department of Mine Dewatering (CZOK). Since 2001, its specialists have gained in professional experience with simplifying dewatering systems, mine water inflow and quality and their effect on the environment.
PL
W pracy opisano problem wpływu zatapiania i odwadniania nieczynnych kopalń węgla kamiennego na środowisko wodne zlewni rzeki Przemszy. Po około 200 latach eksploatacji pokładów węgla zlikwidowano 11 kopalń na badanym obszarze, z czego dla 10 wystąpiła konieczność odwadniania nieczynnych wyrobisk ze względu na możliwość zagrożenia wodnego dla kopalń czynnych, ze względu na połączenia między nimi. Poziom lustra wody w nieczynnych zrobach determinowany jest przez rzędne tych połączeń, stanowiących potencjalne drogi przepływu. Po zatopieniu wyrobisk zaobserwowano procesy charakterystyczne dla kwaśnych wód kopalnianych z wysokimi stężeniami siarczanów i żelaza pochodzącymi z procesów utleniania m.in. pirytu. Wody kopalniane odprowadzane są do odbiorników powierzchniowych w badanej zlewni powodując ich zanieczyszczenie, co w aspekcie obowiązujących unormowań ochrony środowiska stanowi poważny problem.
EN
After 200 years of underground mining in Przemsza river basin 11 coal mines were liquidated, 10 of them have to be dewatered because of 'water hazard' to mines conected with abandoned workings. Water level in abandoned mines has to be kept under this connections. Hydrogeological environment in Przemsza river basin changed, primarily due to dewatering and flooding liquidated mines and also leaded to significant pollution of groundwater. High concentrations of sulphates and iron from pyrite oxidation are characteristic to acid mine drainage. Mine waters are discharged into surface water races in Przemsza river basin. The influence to their quality is significant and has to be controlled, especially in aspect of new standards for protection of water environment.
PL
W artykule porównano rezultaty obliczeń prognostycznych przebiegu zatapiania kopalni węgla kamiennego, wykonanych dwiema metodami: analityczną i z wykorzystaniem modelu matematycznego. Obliczenia analityczne oparto na szczegółowej ocenie pojemności wodnej górotworu, zrobów i wyrobisk korytarzowych oraz wielkości dopływów. Numeryczne badania modelowe, uważne za najnowocześniejsze narzędzie predykcji hydrogeologicznej, są rzadko wykonywane na potrzeby górnictwa węgla kamiennego. Głównym powodem są trudności związane z odwzorowaniem skomplikowanych warunków hydrogeologicznych, dodatkowo zaburzonych złożonymi czynnikami antropogenicznymi. Jako poligon doświadczalny do badań wybrano przeznaczony do całkowitej likwidacji ruch jednej z kopalń prowadzących eksploatację we wschodniej części Górnośląskiego Zagłębia Węgłowego, w obrębie krakowskiej serii piaskowcowej. Ruch ten stanowi odrębną jednostkę wydobywczą, odizolowaną hydraulicznie od reszty kopalni. Trwający od dłuższego czasu proces fizycznej likwidacji tej części kopalni umożliwił przeprowadzenie tzw. analizy post-audit, polegającej na zweryfikowaniu wcześniejszych prognoz przez porównanie ich wyników z faktycznym przebiegiem zatapiania.
EN
This article presents the prognoses of partial flooding of mine workings in hard coal mine. The prognoses in time were prepared on the basis of analytical and mathematical methods. Analytical calculations were made based on storage capacity and water inflow data. A mathematical model of hydrogeological conditions, consisting of nine layers, was verified in steady-state and transient conditions. The model shows that water inflow to mine workings and groundwater table is perfectly in line with the real measurements.
PL
Koszty odwadniania kopalń stanowią znaczącą część nakładów ponoszonych w procesach wydobywczych. Optymalne funkcjonowanie pompowni w istotny sposób zależy m.in. od poprawnego przeprowadzenia regulacji poszczególnych jednostek. Mając na uwadze ilości energii zużywanej w procesach odwadniania, uprawnione wydaje się prowadzenie badań zmierzających do obniżenia kosztów regulacji wydajności pomp wirowych. Niniejsza praca zawiera wstępne wyniki badań, które dotyczą możliwości wykorzystania dodatkowego krętu zasysanej cieczy do energooszczędnej regulacji wydajności pomp wirowych.
EN
The costs of mine drainage make a significant part of outlays incurred in mining processes. The optimal operation of a water-drainage installation depends considerably among other things on a proper regulation of individual units. Taking into account the energy quantity used during drainage processes, it seems to be reasonable to do research contributing to cost reduction of output regulation of rotodynamic pumps. The present paper includes initial results of the research relating to a chance of utilization of the additional angular momentum of fluid to be sucked in, to energy-saving regulation of rotodynamic pump output.
PL
W warunkach złożonej budowy geologicznej oraz bezpośrednich i pośrednich połączeń hydraulicznych istniejących między piętrami wodonośnymi czwartorzędu, triasu i karbonu prowadzona jest działalność wydobywcza Kopalni Piasku Szczakowa. Grawitacyjne odwadnianie tej kopalni prowadzone rozbudowanym systemem kanałów i rowów odwadniających spowodowało znaczące zmiany stosunków wodnych, głównie w obrębie piętra czwartorzędowego. Zmiany te potęgowane są przez drenujące oddziaływanie podziemnych wyrobisk kopań rud cynku i ołowiu oraz studziennych ujęć wodnych. Aktualne warunki formowania strumieni wód podziemnych zostały odtworzone na numerycznym modelu obszaru filtracji. Model ten wykorzystano również do wykonania obliczeń symulacyjnych i przedstawienia prognozy hydrogeologicznej związanej z przewidywanym zakończeniem wydobycia piasków podsadzkowych i rekreacyjnym przeznaczeniem terenów pogórniczych. Określony został docelowy układ hydrodynamiczny w piętrze czwartorzędowo-triasowym oraz spodziewane przepływy w ciekach powierzchniowych, kanałach i rowach. Wskazano także obszary objęte depresją bądź impresją zwierciadła wód podziemnych.
EN
The Szczakowa sand pit works the sand deposit in the area of complicated geological structure as well as direct and indirect hydraulic connections between the Quaternary, Triassic and Carboniferous groundwater horizons. Gravitational drainage of the pit, carried on with the dense systems of canals and ditches, caused significant changes in the aquatic environment, particularly in the Quaternary groundwater horizon. These changes are intensified by the influence of adjacent Zn-Pb ore mines and water wells. Current conditions of groundwater flows were reconstructed with the numeric model of filtration area. This model was applied to simulation and prognosing of hydrogeological conditions after the closure of mining operations and during the remediation of the pit towards the recreation purposes. The final hydrodynamic pattern was prognosed within the Quaternary-Triassic groundwater horizon together with the expected flow rates in natural surface flows, canals and ditches. Moreover, the areas of prognosed depression or impression of groundwater table were identified.
PL
Kopalnia Piasku "Szczakowa'" eksploatuje złoża piasków występujące w obrębie czwartorzędowego zbiornika wód podziemnych GZWP453 Biskupi Bór. Pozostaje on w bezpośrednie j i pośredniej więzi hydraulicznej z piętrami wodonośnymi triasu i karbonu. Grawitacyjne odwadnianie tej kopalni, realizowane rozbudowanym systemem kanałów i rowów odwadniających, spowodowało znaczące zmiany stosunków wodnych. Zmiany te nasilają się w wyniku drenującego oddziaływania podziemnych wyrobisk kopań rud cynku i ołowiu oraz studziennych ujęć wodnych. Obecnie istniejący stan hydrodynamiczny został odtworzony na numerycznym modelu obszaru filtracji. Model ten wykorzystano również do wykonania prognozy hydrogeologicznej związanej z przewidywanym zakończeniem wydobycia piasków i rekreacyjnym przeznaczeniem terenów pogórniczych. Określony został docelowy układ zwierciadła wód podziemnych w piętrze czwartorzędowo-triasowym oraz ilości drenowanych wód.
EN
Sand Mine "Szczakowa" exploits sand deposits occurring in the limits of Quaternary reservoir of underground waters GZWP453 Biskupi Bór. It has direct and indirect hydraulic connections with the water-bearing stages of Trias and Carbon. Gravitational drainage of this mine, realized by means of developed system of channels and drainage ditches, caused significant changes of water system. The present hydro-dynamic state has been reconstructed on the numerical model of filtration area. This model has been also used for preparation of the hydrological forecast connected with the foreseen termination of sand exploitation and use of post mining area for recreation. The target layout of underground water level in Quaternary - Trias stage has been determined as well as quantities of drained waters.
first rewind previous Strona / 3 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.