Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Sztuka w służbie odlewnictwa

Skowron Marek

Przegląd Odlewnictwa

|

2024

|

Vol. 74, nr 5-6

174--177

PL

Produkcja i zbyt odlewów, jak każdego innego wyrobu, podlega kapryśnym prawom rynku. Wiadomo również, że umiejętna reklama może pomóc w dotarciu do potencjalnych odbiorców. W artykule przedstawiony został udział polskich artystów plastyków okresu międzywojennego w promowaniu produktów największych polskich przedsiębiorstw przemysłu odlewniczego.

EN

The production and sales of casts, like any other product, are subject to the capricious laws of the market. It is also known that skilled advertisement may help to reach potential customers. This article presents the participation of Polish visual artists of the interwar period in promoting the products of the largest Polish casting industry companies.

2

Znaki fabryczne rządowych zakładów hutniczych w Królestwie Polskim w pierwszej połowie XIX wieku

Skowron Marek

Przegląd Odlewnictwa

|

2023

|

Vol. 73, nr 5-6

174--179

PL

W artykule przedstawione zostało zagadnienie cechowania wyrobów odlewanych przez rządowe zakłady hutnicze w Królestwie Polskim w pierwszej połowie XIX w. Omówione zostały powody wprowadzenia obowiązku stosowania znaków fabrycznych, a także opis stosowanych znaków. Podjęta została również próba odtworzenia ich wizerunku.

EN

The article presents the issue of branding products cast by governmental steelworks in the Kingdom of Poland in the first half of the 19th century. It discusses the reasons for imposing the duty to apply trademarks, and provides a description of the trademarks used. An attempt has also been undertaken to reconstruct their appearance.

3

Z dziejów odlewni Braci Evans w Warszawie (cz. 3)

Skowron Marek

Przegląd Odlewnictwa

|

2022

|

Vol. 72, nr 5-6

264--267

PL

Niekorzystne zawirowania historii na ziemiach polskich na przełomie XVIII i XIX w. nie sprzyjały rozwojowi przemysłu. Dopiero utworzenie Królestwa Polskiego zapoczątkowało zmiany tej sytuacji. Sprzyjało temu sprowadzanie zagranicznych rzemieślników różnych specjalności i udzielanie im licznych ułatwień w osiedlaniu się i zakładaniu warsztatów. W miarę upływu czasu niektóre z nich rozwijały się w prężnie działające zakłady przemysłowe. Artykuł, składający się z trzech części, przedstawia dzieje jednego z takich warsztatów - odlewni braci Evans. Ta pierwsza na ziemiach polskich odlewnia handlowa przekształcona została w późniejszym okresie w fabrykę maszyn, a jeszcze później w jedno z największych przedsiębiorstw przemysłu maszynowego - Zakłady Mechaniczne „Lilpop, Rau i Loewenstein". W prezentowanej trzeciej części omówiony został dalszy rozwój fabryki oraz nowy asortyment wyrobów, w tym m.in. uzbrojenie. Opisane zostały zmiany w kierownictwie fabryki, a także wypadki polityczne, które doprowadziły do sprzedaży fabryki przedsiębiorcom polskim.

EN

Unfavourable historical turbulences on Polish lands at the turn of the nineteenth century were not supporting the industry development. It was only when the Polish Kingdom was formed that the situation started to change. It was favoured by bringing-in foreign craftsmen of various specialty and granting them different facilitations in settling and opening workshops. As time goes by, some of them were dynamically developing into industrial plants. The article, consisting of three parts, presents history of one of such workshops, casting house of Evans Brothers. This, first in the Polish lands, commercial casting house was later on transformed into the machine factory and still further into one of the largest enterprises of machine industry - Mechanical Plants „Lilpop, Rau and Loewenstein". In the presented third part the further development of the factory as well as new assortment of products, including among others armament, is discussed. Changes in the factory management and also political circumstances, which led to the factory selling to Polish businessmen, are presented.

4

Z dziejów odlewni Braci Evans w Warszawie. Cz. 2

Skowron Marek

Przegląd Odlewnictwa

|

2022

|

Vol. 72, nr 3-4

194--197

PL

Niekorzystne zawirowania historii na ziemiach polskich na przełomie XVIII i XIX w. nie sprzyjały rozwojowi przemysłu. Dopiero utworzenie Królestwa Polskiego zapoczątkowało zmiany tej sytuacji. Sprzyjało temu sprowadzanie zagranicznych rzemieślników różnych specjalności i udzielanie im licznych ułatwień w osiedlaniu się i zakładaniu warsztatów. W miarę upływu czasu niektóre z nich rozwijały się w prężnie działające zakłady przemysłowe. Artykuł, składający się z trzech części, przedstawia dzieje jednego z takich warsztatów - odlewni Braci Evans. Ta pierwsza na ziemiach polskich odlewnia handlowa przekształcona została w późniejszym okresie w fabrykę maszyn, a jeszcze później w jedno z największych przedsiębiorstw przemysłu maszynowego - Zakłady Mechaniczne „Lilpop, Rau i Loewenstein". W prezentowanej drugiej części opisany został początkowy okres działalności już jako fabryki maszyn. Omówiona została realizacja pierwszych poważnych zamówień rządowych, a także prywatnych, które spowodowały powiększenie fabryki o hutę w Drzewicy.

EN

Unfavorable turbulences of history in the Polish lands at the turn of XVIII and XIX century did not favor the industry development. It was only when the Polish Kingdom was created, that this situation started to change. This was favored by calling foreign craftsmen of various technical skills and providing them with numerous facilitates in settling and opening workshops. As time goes by, some of these workshops were developing into dynamically operating industrial plants. The article, consisting of three parts, presents the history of one of such workshops - Evans Brothers Casting House. This, first in the Polish lands, commercial casting house was later transformed into the factory of machines, and still later into one of the largest enterprises of the machine industry - Mechanical Factory „Lilpop, Rau and Loewenstein". The initial period of its activity, already as the factory of machines is described in the presented second part. The realization of the first serious government as well as private orders, is discussed. These orders caused magnification of the factory by including the ironworks in Drzewica.

5

Obelisk budowy Traktu Brzeskiego (Pomnik Pracy)

Skowron Marek

Przegląd Odlewnictwa

|

2021

|

Vol. 71, nr 11-12

590--592

PL

W artykule przedstawiona została historia żeliwnych obelisków odsłoniętych w 1825 r. dla uczczenia budowy Traktu Brzeskiego – pierwszej drogi bitej w Królestwie Polskim. Łączyła ona Królestwo z cesarstwem rosyjskim i miała wielkie znaczenie nie tylko militarne, ale przede wszystkim handlowe. Inicjatorem wzniesienia obelisków, istniejących do dzisiaj w Warszawie i Terespolu, był ówczesny minister stanu Stanisław Staszic. Przedstawione zostały parametry techniczne obelisku. Opisane zostały także ozdobne elementy obelisku, w tym pamiątkowe przedmioty dołączone do kamienia węgielnego, płyty przedstawiające poszczególne etapy budowy drogi oraz medaliony.

EN

The article presents the history of cast-iron obelisks unveiled in 1825 to commemorate the construction of the Brzeski Tract - the first paved road in the Kingdom of Poland. It connected the Polish Kingdom with the Russian Empire and was of great importance, not only military, but above all for the commercial purposes. The then minister of state, Stanisław Staszic, was the initiator of the of the obelisks creation, they still exist in Warsaw and Terespol. The article presents the technical parameters of the obelisk, its decorative elements, including commemorative items attached to the cornerstone, plates showing the various stages of road construction, and medallions.

6

The use of 3D printing technologies in art casting

Mikulíková Aleksandra, Wyleżoł Marek

Mechanik

|

2020

|

R. 93, nr 5-6

40--43

EN

The paper presents one of the roles of additive manufacturing used for preparing an art casting. Based on the virtual model (CAD), a casting pattern was 3D printed, based on which the wax pattern was made and in the final step an art casting was made.

PL

W artykule zaprezentowano przykład zastosowania technologii druku 3D w odlewnictwie artystycznym. Opisany proces bazuje na przygotowaniu wirtualnego modelu CAD, następnie na jego podstawie wydrukowany zostaje model 3D, który służy jako wzór do wytworzenia modeli woskowych, a w ostatnim etapie – odlewu artystycznego.

7

Fabryka galanteryjnych odlewów żelaznych J.K. Drewsa w Warszawie

Skowron M.

Przegląd Odlewnictwa

|

2018

|

Vol. 68, nr 1-2

22--25

8

Wykonanie kopii odlewu autorstwa T. E. Kalide pt. “Bachantka na panterze”

Stojczew A., Szajnar J., Michalski A.

Archives of Foundry Engineering

|

2014

|

Vol. 14, iss. 3 spec.

61--66

PL

Pomimo niepohamowanego rozwoju w dziedzinie inżynierii materiałowej oraz technologii wytwarzania w XXI wieku nadal niezastąpiona jest manualna praca człowieka. Poniższy artykuł przedstawia zakres prac związanych z wykonaniem gipsowej kopii odlewu artystycznego pt. „Bachantka na panterze”, powstałego w 1853 roku na podstawie rzeźby T. E. Kalide, znanego artysty – odlewnika. Artykuł unaocznia problemy związane z wykonaniem matrycy na wielopłaszczyznowy odlew bez możliwości podzielenia go na części, wskazuje kryteria doboru użytych podczas pracy materiałów w taki sposób, aby nie uszkodzić chemicznie lub mechanicznie oryginału. Dodatkowo dokonano weryfikacji metodologii wykonania odlewu w celu wyeliminowania niedolewów, zapowietrzeń i innych wad odlewniczych. Podczas pracy wykonano wieloczęściową, elastyczną matrycę silikonową zabezpieczoną przed odkształceniami za pomocą pancerza gipsowego. Kopię „Bachantki na panterze” wykonano z gipsu protetycznego IV klasy twardości a następnie, w celu nadania jej zbliżonych do oryginału walorów wizualnych, pomalowano ją farbą akrylową imitującą mosiądz. Zgodność z oryginałem została określona przez zleceniodawcę na poziomie 99% co w przypadku kopii daje wynik bardzo dobry. Wykonana matryca elastyczna może posłużyć w przyszłości do wykonania kolejnej kopii.

EN

Though unrestrained development of material engineering and manufacturing technology in XXI century manual labor of men is still irreplaceable. The article presents the case of manufacturing of plaster cast copy of art casting „Bachantka na panterze”, created in 1853 based on sculpture by T. E. Kalide, well known artist - foundry man. The article presents problems of making multidimensional matrix on indecomposable cast, points the materials selection criteria which can be safely used during the work, ensuring that any mechanical or chemical damage of original cast is made. Additionally verification of casting methodology was made to eliminate misruns, gaseous pores and other casting defects. During the work multidimensional, flexible, silicon matrix was made secured from deformation by gypsum armor. The copy of „Bachantka na panterze” was made of prosthetic gypsum of IVth class hardness, painted with acrylic paint imitating brass color to look like original one. The compliance with the original casting was estimated at 99% by the founding institution, what is a very good result. The matrix can be used in future to make another copy.

9

Wykonanie rekonstrukcji odlewanej bransolety z epoki brązu

Wildhirt E., Garbacz-Klempka A., Żak P. L., Stolarczyk T., Długosz P.

Archives of Foundry Engineering

|

2013

|

Vol. 13, iss. 3 spec.

185--190

PL

W epoce brązu ozdoby, drobne wyroby artystyczne wykonywano metodą wytapianych modeli. Biżuteria miała funkcję użytkową i estetyczną, ale także świadczyła o statusie społecznym i bogactwie, była oznaką władzy oraz produktem wymiany na inny towar. Celem artykułu jest omówienie zagadnień związanych z wykonaniem odlewu zrekonstruowanej bransolety z epoki brązu. Analizie poddano proces wykonania odlewów w epoce brązu oraz porównano go ze współczesnymi metodami odlewania. Zaprezentowano projekt, model wykonany dzięki inżynierii odwrotnej oraz przedstawiono gotowy odlew odtworzonej bransolety z epoki brązu z użyciem metody wytapianych modeli. Podczas wykonywania bransolety wykorzystano metodę szybkiego prototypowania. Podstawą rekonstrukcji były oryginalne zabytkowe fragmenty form odlewniczych z epoki brązu pozyskane w wyniku współpracy Wydziału Odlewnictwa AGH z Muzeum Miedzi w Legnicy. Przeprowadzone badania mikroskopowe i defektoskopowe umożliwiły dokładne poznanie technologii oraz umożliwiły wykonanie bransolety, m.in. zrobienie pomiarów, które następnie posłużyły do wykonania trójwymiarowej rekonstrukcji gotowego wyrobu. W efekcie otrzymano odlane bransolety z brązu, które przybliżają kształty ozdób produkowanych w epoce brązu.

EN

In the Bronze Age ornaments, fine art products made by Lost Wax. It had jewelry and aesthetic function, but also the supply of social status and wealth, was a sign of power and Exchange product to another product. The purpose of the article is to discuss issues related to the implementation of the newly refurbished casting bracelets to the bronze age. The implementation process were analysed castings in bronze and compares it with the modern methods of casting. To learn the design, made by reverse engineering and are ready to cast the bronze bracelets recorded using the Lost Wax method. During the execution of the bracelets rapid prototyping method. The basis for the reconstruction of the former original antique molds fragments of bronze age obtained as a result of the cooperation of the Faculty of Foundry Engineering with the Museum of Copper in Legnica. Microscopic and defectoscopic examination have made it possible for accurate knowledge technology and have made it possible to make bracelets, make the measurements, which are then used to perform three-dimensional reconstruction of the finished product. As a result, received ready cast bracelet, events that approximate the shapes of ornaments produced in the Bronze Age.

10

Wykonanie biżuterii metodą wytapianych modeli inspirowanej dawnymi wzorami

Kwak Z., Garbacz-Klempka A., Kolczyk J.

Archives of Foundry Engineering

|

2013

|

Vol. 13, iss. 3 spec.

95--100

PL

Celem pracy było porównanie dawnych i współczesnych wyrobów złotniczych w oparciu o stosowane stopy i technologie. Wzorując się na dawnych zabytkach z wykorzystaniem tradycji i nowoczesnej technologii powstała odlewana biżuteria. Dawny twórca zajmujący się wyrobem ozdób musiał nie tylko dobrze opanować techniki złotnicze, w tym odlewnicze, ale także posiadać wiedzę o własnościach surowca. Istotna była podatność metalu do obróbki umożliwiającej podkreślenie dekoracyjnych i plastycznych walorów materiału. Dlatego też w produkcji ozdób częściej niż czyste metale stosowano ich stopy, które wykazywały lepsze właściwości technologiczne. Istotnym, zatem elementem pracy jest poznanie technologii tworzenia elementów złotniczych i porównanie ich z metodami wykorzystywanymi współcześnie a także wykonanie projektu własnej biżuterii i jego realizacja z wykorzystaniem tradycyjnej i nowoczesnej technologii wspomaganej komputerowo. Inspiracją oraz źródłem wiedzy stały się głównie zabytki pochodzące z wykopalisk Rynku Głównego, pozyskane przy współpracy Wydziału Odlewnictwa Akademii Górniczo-Hutniczej z Zespołem Badań Rynku Głównego w Krakowie. Praca ma charakter badawczy i zarazem twórczy. Przedstawia autorskie prace projektowe, prowadzące do wykonania pierścienia przy wykorzystaniu tradycyjnych technologii odlewniczych, w tym metody traconego wosku. Wykonano analizy składu chemicznego metodą spektroskopii fluorescencji rentgenowskiej i obserwacje makroskopowe wybranych zabytkowych pierścionków ze stopów miedzi. Wzory, począwszy od XI wieku, a skończywszy na czasach współczesnych, stały się źródłem wiedzy o starym jubilerstwie oraz początkiem do stworzenia nowej kolekcji. W pracy opisano kolejno etapy wykonania formy ceramicznej opartej na spoiwie koloidalnym i wysokoogniotrwałej osnowie ceramicznej. Praca ta ma szanse stanowić nowe źródło informacji i inspiracji do badań z zakresu rzemiosła artystycznego.

EN

The research aimed at the comparison of the old and modern jewellery and goldsmith's articles, based on the alloys and technologies used. The jewellery was cast taking the historical artefacts as models, using the old traditions and technologies. The jewellery manufacturer of old, not only had to master the jewellery-making technologies including casting, but also he had to have the knowledge concerning his raw material. An important aspect of it were the metal working properties showing off the decorative and plastic scope of the material. That is why, for ornament production, alloys were used more often than pure metals, because they had better technological properties. It is an important aspect of work then, to get to know the technology of creating gold elements and comparing them with the methods used nowadays, and also preparing our own jewellery project and implementing it, with the help of both traditional and computer-aided modern technology. The inspiration and knowledge came mainly from the historical artefacts coming from excavations at the Market Square in Krakow; the finds were obtained through the cooperation of the Foundry Faculty of AGH, the University of Science and Technology with the Research Team for The Main Market in Krakow. This is both research as well as a creative project. It presents original projects, leading to actual manufacturing of a ring, with the help of traditional foundry technologies, including the lost-wax casting method. The chemical content was analysed with the help of X-ray fluorescence spectroscopy and macroscopic observations of chosen rings made from copper alloys. Also macroscopic observations of other artefacts were conducted. Historical patterns of ornaments, starting form the 11th century up to the present times, have become the source material about the 'old' jewellery making and the starting point for creating a 'new' collection. The work describes consecutive stages of creating a ceramic mould, and it can become the source material for information and research concerning the artistic craftsmanship field.

11

Mediaeval Casts of the Eastern Reliquary Crosses

Garbacz-Klempka A., Nosek E. M., Rzadkosz S.

Archives of Foundry Engineering

|

2013

|

Vol. 13, iss. 1 spec.

147--152

EN

Non-destructive testing methods are widely applied for metal artefacts research. The analyses presented here are part of research and conservation program encompassing metal artefacts discovered during archaeological excavations in the years 2010–2011 in the area of Czermno. Among metal artefacts of archaeological origin there is an important group of objects connected with cult. Reliquary crosses called encolpions can be distinguished here; worn both by priests and by lay people in Central and Eastern Europe. They present an interesting group for historical and iconographic research, as well as for the analyses of the materials and the techniques applied. The type of cast encolpions were examined, found in the area of the old dwelling complex connected with fortified settlement of Czermno (the old Grody Czerwieńskie). These objects are initially dated to the 12th century. These metal artefacts are researched, by application of the non-destructive testing methods, at the Faculty of Foundry Engineering of the AGH University of Science and Technology in Kraków in cooperation with Maria Curie-Skłodowska University in Lublin, the Polish Academy of Sciences and the Rzeszów University. The research helped to enlarge the scientific scope of knowledge on Mediaeval materials and manufacturing techniques, while the conservation efforts gave back the proper artistic value to the artefacts from Czermno and allowed for the appropriate exhibition.

12

Komputerowe wspomaganie odlewnictwa artystycznego

Tenerowicz M., Rzadkosz S., Żak P., Kranc M.

Archives of Foundry Engineering

|

2013

|

Vol. 13, iss. 3 spec.

171--174

PL

Przedmiotem pracy było zbadanie możliwości wykorzystania komputerowych technik wspomagania odlewnictwa artystycznego. W tym celu wykonano kilka złożonych projektów związanych z wizerunkiem Akademii Górniczo–Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie w programie Blender. Do prawidłowego przygotowania projektów do druku przestrzennego posłużył program NetFabb. Na podstawie przygotowanych zdjęć referencyjnych wykonano projekty Budynku głównego AGH wraz z pomnikami i statuą św. Barbary, statuetki "Diamenty AGH" oraz pamiątki Wydziału Odlewnictwa AGH. W pracy zastosowano metodę drukowania przestrzennego FDM z użyciem materiału ABS w celu wydrukowania modeli rzeczywistych za pomocą drukarki Up! 3D Plus. Wykonane modele zostały zaformowane w skorupowej masie ceramicznej, wykorzystywanej w technologii wytapianych modeli. By usunąć modele z form zostały przeprowadzone próby wypalania materiału ABS, tak by podczas procesu nie doszło do uszkodzenia formy. Konieczny był tu dobór grubości skorupy, która wyniosła 10 mm oraz podział wypalania modelu na dwa etapy. Otrzymane wnęki formy charakteryzowały się równie dobrze odwzorowaną i czystą powierzchnią jak wykonywane w tradycyjnej metodzie wytapianych modeli. Ostatnim etapem był dobór odpowiedniego stopu, technologii topienia i zalewania metalem wnęki formy. Najważniejszymi parametrami jakimi musiał się charakteryzować stop była bardzo dobra lejność oraz jakość powierzchni. Stąd do wykonania danych odlewów wykorzystano brąz krzemowy.

EN

The thesis of this project was to exploring the use of computer aided techniques in artistic foundry. For this purpose was designed complex elements associated with University of Science and Technology name of Staniław Staszic in Cracow using the program Blender. To prepare correctly whole project was used the program NetFabb. Based on the prepared reference images there was made projects of: Main building AGH with monuments and st. Barbara statue, „Diamonds of AGH” statue and AGH Foundry Department souvenir. To make real models was used FDM method with for ABS material using Up!3D Plus printer. Ready models was molded in ceramic shell mold, used in melted models technology. There was made attempts to burn models made from ABS in the way to prevent damage to the mold. There was important to select the thickness of the shell, which was 10 mm, and section burning models for two stages. Received molds cavities had as clear and mapped surface as traditional forms made by melted models technology. Last step was choosing right alloy, melting technology and casting. Main alloy parameters were good fluidity and surface quality. To make this cast was used silicon bronze.

13

Szczecińska szczypta antyku. Kolekcja Heinricha Dohrna

Piekarska D.

Przegląd Odlewnictwa

|

2011

|

Vol. 61, nr 3-4

128-132

PL

Artykuł przedstawia historię szczecińskiego zbioru kopii i rekonstrukcji antycznych posągów oraz popiersi, a także prezentuje wybrane eksponaty. Kolekcja jest wystawiona w Gmachu Głównym Muzeum Narodowego w Szczecinie na Wałach Chrobrego. Eksponaty wykonano metodą odlewania lub galwanoplastyczną na początku XX wieku w celu wzbogacenia zbiorów Muzeum Miejskiego w Szczecinie, które otwarto dla zwiedzających 23 czerwca 1913 roku. Pomysłodawcą oraz jednym z twórców zarówno kolekcji jak i muzeum był Heinrich Dohrn jun. (1838-1913), szczeciński przemysłowiec, naukowiec i społecznik.

EN

The article recounts the history of a collection of ancient statues and busts, which take the form of copies and reconstructions. It also introduces the reader to selected works. The collection is on exhibition in the main building of the National Museum in Wały Chrobrego, Szczecin. The showpieces were made using casting or galvanoplastic methods at the beginning of the 20th century in order to enrich the collection at the Municipal Museum in Szczecin. It was opened for visitors on the 23rd June 1913. The museum's founder and the main creator of its collection was Heinrich Dohrn, Jr. (1838-1913), a socially committed citizen, businessman and scientist.

14

Odlanie kopii xix w. krucyfiksu z kościoła p.w. Matki Boskiej Królowej Polski w Stróży koło Myślenic

Borkowska I., Ćwiklak R., Krokosz J., Pabiś R., Młodnicki S.

Przegląd Odlewnictwa

|

2011

|

Vol. 61, nr 7-8

428-431

PL

Przedstawiono proces technologiczny odlania kopii XIX w. krucyfiksu z Kościoła pod wezwaniem Matki Boskiej Królowej Polski w Stróży k. Myślenic metodą wytapianych modeli. Opisano metodę rekonstrukcji i sposób przygotowania modeli z mieszanki woskowej firmy Castaldo. Zwrócono uwagę na zastosowane materiały, sposób wykonania formy ceramicznej i podano parametry procesu odlewniczego.

EN

The technological process of casting the replica of the crucifix (from the XIXth century) from the Holy Mother Polish Queen church in Stróża near Myślenice performed by the investment casting method is described in details. The reconstruction method and the way of models preparation from the wax mixture of the Castaldo Company is described. The attention was drawn to applied materials, the way of making the ceramic mould and the parameters of the casting process were given.

15

Krzyszof Chwaleba - grawer-odlewnik z Krosna

Czekaj E., Kubit A.

Przegląd Odlewnictwa

|

2011

|

Vol. 61, nr 1-2

24-30

PL

W artykule przedstawiono sylwetkę artysty-samouka Krzysztofa Chwaleby z Krosna, łączącego sztukę grawerską z umiejętnościami odlewniczymi. Zaprezentowano wybrane techniki odlewania modeli, znaczków i innych przedmiotów małych form z jednoczesnym pokazaniem możliwości odwzorowywania w metalu drobnych ornamentów czy napisów (o różnym stylu pisma), Publikacja ma na celu popularyzację tego w tym działalności w Polsce, szczególnie wśród miłośników sztuki odlewniczej zamieszkałych poza ośrodkami akademickimi czy przemysłowymi związanymi z branżą.

EN

The profile of a self-taught artist Krzysztof Chwaleba from Krosno, who joined engraving art with casting abilities, is presented in the paper. The selected techniques of casting of models, badges and other small objects with simultaneous showing possibilities of reproducing small ornaments or inscriptions (of various writing styles) in metals, are illustrated. The aim of the publication is to popularize this type of activity in Poland, especially among casting art admirers settled outside the academic or industrial centres related to casting.

16

Bracia Łopieńscy - mistrzowie polskiego odlewnictwa artystycznego

Bryl M.

Przegląd Odlewnictwa

|

2011

|

Vol. 61, nr 7-8

432-434

PL

Brązy artystyczne, niegdyś bardzo modne, powszechnie obecne elementy wyposażenia wnętrz, dziś podziwiać można zazwyczaj tylko w muzeum. Zachwycają blaskiem, formą, dekoracyjnością, jednak ich prawdziwe piękno dostrzec może zwłaszcza szczególny gość muzeum - odlewnik, który znając drogę ich powstawania, umie dostrzec to, co zazwyczaj umyka zwykłemu zwiedzającemu. Powstanie figury z brązu jest wynikiem zespołowej pracy wysoko wykwalifikowanych rzemieślników. Dorobek Braci Łopieńskich na tym polu umiejscawia polską sztukę dekoracyjną w czołówce europejskiej. Ich warszawska wytwórnia była na początku XX wieku najznakomitszą odlewnią brązów artystycznych na wschód od Berlina. Brązy Łopieńskich są wśród kolekcjonerów i miłośników sztuki doskonale znane. Ich wyroby pojawiają się na rynku wzbudzając spore zainteresowanie. Złożoność procesu powstawania sprawia, że na ostateczną wartość artystyczną dzieła z brązu składa się nie tylko wkład pracy rzeźbiarza, czy projektanta, ale i znaczący udział pracy rzemieślnika, a także jakość samego materiału, z którego przedmiot jest wykonany. Stąd oceniając brąz artystyczny należy zwrócić uwagę również na jakość metalu, z jakiego przedmiot jest wykonany, a przede wszystkim naturalną patynę, którą często niewprawne oko myli z brudem. Bardzo ważna dla estetyki przedmiotu jest jakość technologiczna - wykonanie dobrego, pozbawionego wad odlewu oraz powłok, czyli sztucznej patyny oraz złocenia i srebrzenia. W epoce reprodukcji mechanicznej wyrób rzemieślnika zyskuje szczególną wartość unikatu. Wykonany współcześnie u Łopieńskich ryngraf jest rezultatem pracy wielu par dłoni, niesie intelektualne zaangażowanie zarówno artysty, jak i rzemieślnika, dziedziczy sto pięćdziesiąt lat tradycji artystycznej i rzemieślniczej oraz patriotycznych życiorysów jej właścicieli.

EN

Artistic bronzes, very fashionable elements of interior designing some time ago, can be admired now-a-days mainly in museums. They enrapture with brightness, shape and decorativeness, however their true beauty can be noticed only by a special visitor - a foundry man who, knowing the way of their formation, can see details which usually escape the ordinary visitor's eyes. Creation of the bronze figure is the result of a collective effort of highly qualified craftsmen. Achievements of the Łopieński brothers situate the Polish decorative art in the European lead. Their Warsaw workshop was at the beginning of the XXth century the most excellent casting house for artistic bronzes, east of Berlin. Łopieński's bronzes are well known among the collectors and art admirers. Their products appear on the market arising a lot of interest. The complexity of the process causes that the final artistic value of the bronze object depends not only on the sculptor or designer work but also on the craftsman participation as well as on the quality of the very material out of which the object is made. Thus, when estimating the artistic bronze the attention should be drawn to the metal quality and first of all to the natural patina, which is often mistaken for dirt by an untrained eye. The technological quality - making the sound casting (without defects) and coatings, it means providing the artificial patina and to silver and gild - is very important for the object aesthetics. In the epoch of the mechanical reproduction the craftsmen work obtains the special unique value. The contemporary gorget made at the Łopieński's workshop is the result of work of several hands, carries intellectual engagement both of the artist and craftsman, inherits hundred fifty years of the artistic and craftsmen tradition as well as the patriotic curriculum vitae of its owners.

17

Lifecasting in artistic casting

Derda A., Nadolski M., Muskała K.

Metallurgy and Foundry Engineering

|

2011

|

Vol. 37, no. 1

63-72

EN

The paper presents a study of the artistic casting production process starting from a living model. An attempt has been undertaken to develop a technology of creating a copy of human face and head using the materials applied in dental prosthetic. The development of a copying technique for human face and head has been preceded by preparing copies of simpler elements, namely hands and feet. The scope of investigation has included a modification of alginate impression material for the purpose of copying in accordance to the lifecasting method, preparation of an alginate-plaster mould from a living model, then making the plaster replica of the model and secondary silicone-plaster mould. The castings presented in the paper have been finally made of CuSn5Zn5Pb5 tin-zinc-lead bronze by investment casting method. The performed investigative and artistic work has confirmed the suitability of the 'Tropicalgin' material for making a replica of human face according to the lifecasting method. The obtained castings exhibit excellent surface quality despite multiply copying operations.

PL

W artykule przedstawiono studium procesu wytwarzania odlewów artystycznych na podstawie żywego modelu. W pracy podjęto próbę opracowania technologii wykonania kopii twarzy i głowy ludzkiej z wykorzystaniem materiałów stosowanych w protetyce stomatologicznej. Opracowanie techniki kopiowania twarzy i głowy ludzkiej poprzedzono wykonywaniem kopii prostszych elementów, a mianowicie rąk i stóp. Zakres prac badawczych i praktycznych obejmował modyfikację alginatowej masy wyciskowej na potrzeby kopiowania wg metody lifecasting, wykonanie matrycy alginatowo-gipsowej z żywego modelu oraz gipsowego modelu wtórnego i matrycy silikonowo-gipsowej. Prezentowane w pracy odlewy wykonano według technologii wytapianego modelu z brązu cynowo-cynkowo-ołowiowego CuSn5Zn5Pb5. W wyniku przeprowadzonych prac badawczych i praktycznych potwierdzono przydatność masy "Tropicalgin" do aplikacji w wykonywaniu repliki twarzy według metody lifecasting, a otrzymane odlewy pomimo wielokrotnego replikowania wykazują się doskonałą jakością powierzchni.

18

The assessment of bell casting producibility based on computer simulation of pouring and solidification

Nadolski M., Zyska A., Konopka Z., Łągiewka M., Karolczyk J.

Archives of Foundry Engineering

|

2011

|

Vol. 11, iss. 3 spec.

141--144

EN

The work estimates the possibility of modification of the traditional production method of bell castings taking into account calculations performed by NovaFlow&Solid simulation program. Changes are evaluated with regard to the arrangement of the shrinkage defects in castings, which are of influence on the acoustic and mechanical properties of castings.

19

Lew śpiący - historia jednego odlewu

Syska A., Woźniakowska A.

Przegląd Odlewnictwa

|

2009

|

Vol. 59, nr 7-8

468-471

PL

Wokół rzeźby "Lew śpiący", od momentu jej powstania do dzisiaj, są kontrowersje i niedomówienia. Nie jest jednoznacznie rozstrzygnięta kwestia autorstwa. Jeden z jej odlewów, stojący obecnie na bytomskim Rynku, jest własnością miasta stołecznego Warszawy, gdyż brak stuprocentowej pewności na to, że właśnie on stał w Bytomiu od 1873 roku. Nie ma natomiast wątpliwości, że figura "Śpiącego lwa" jest wybitnym przykładem XIX-wiecznego odlewnictwa artystycznego.

EN

Round the sculpture "Sleeping lion", from the beginning of its existance till today, there are controversies and undertons. The problem of its autorship is not yet decided explicitly. One of its castings actually standing on the Main Place in Bytom, belongs to the Capital Town Warszawa, because it is not sure in 100% that even this sculpture was standing in Bytom since 1873. But it is beyond all doubt that the figure of the "Sleeping lion" is an eminent example of the artistic foundry production of the XIX century.

20

Od modelu odlewniczego do odlewu po 200 latach - wykorzystanie inżynierii odwrotnej w odlewnictwie artystycznym

Wünsche R.

Przegląd Odlewnictwa

|

2007

|

Vol. 57, nr 3

148-152

PL

Przedstawiono możliwości wykorzystania najnowszych technik szybkiego prototypowania w odlewnictwie. Omówiono proces odtworzenia z rzeźby wykonanej w 1810 r. pierwotnie z gipsu, odlewu popiersia Johanna Gottfrieda Schillera. Zestawiono poszczególne etapy procesu technologicznego tj. od skanowania 3D, symulację procesu zalewania i krzepnięcia stopu, wykonanie formy, jej zalanie brązem i obróbkę wykańczającą. Wykazano, że wykorzystanie inżynierii odwrotnej, a także innych technik szybkiego prototypowania pozwala na ich wykorzystanie w odlewnictwie artystycznym.

EN

The possibilities of taking advantage of the newest techniques of rapid prototyping in foundry engineering were presented. The process of reproducing the casting of Johann Gottfried Schiller's bust, originally made in 1810 of gypsum, was described. The particular stages of the technological process, from the 3D scanning through simulation of the alloy pouring and its solidification process, making the mould, pouring the bronze into it and casting finishing were presented. It was shown that taking advantage of the reverse engineering and other techniques of rapid prototyping allows their use in artistic foundry practice.