Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wybrane sposoby odkażania związków chemicznych objętych Konwencją o zakazie broni chemicznej

Sura Paweł, Popiel Stanisław

Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej

|

2023

|

Vol. 72, nr 2

113--130

PL

Odkażanie to całokształt procesów fizykochemicznych prowadzących do całkowitej neutralizacji lub osłabienia właściwości toksycznych substancji trujących. w literaturze wskazywanych jest wiele sposobów prowadzenia likwidacji skażeń, w tym także coraz więcej przez zastosowanie nowatorskich metod. Dotychczas znane i wykorzystywane odkażalniki zostały szczegółowo przebadane z punktu widzenia ich oddziaływania z bojowymi środkami trującymi (BST), zwłaszcza w celu zbadania kinetyki i identyfikacji powstających produktów reakcji. Jednak wraz z rozszerzeniem Konwencji o zakazie broni chemicznej o nowe substancje, czyli związki serii „a” (tzw. nowiczoki), zweryfikowaniu podlega ich oddziaływanie z dostępnymi odkażalnikami. Z drugiej strony, równie ważnej, nowe substancje znajdują zastosowania odkażające, dlatego też kluczowe wydaje się ich kompleksowe przebadanie w zakresie oddziaływania na substancje toksyczne. w tej pracy dokonano przeglądu wybranych sposobów odkażania bojowych środków trujących, podając przy tym eksperymentalne wyniki przeprowadzonych badań. Główny wysiłek skupiono na omówieniu najważniejszych znanych dotychczas substancjach odkażających, a ponadto zwrócono uwagę na nowe sposoby odkażania, które nie zostały jeszcze wprowadzone do powszechnego użycia, a jedynie dokonano laboratoryjnego sprawdzenia możliwości ich zastosowania jako odkażalnika.

EN

Decontamination is the overall physicochemical process leading to completely neutralizing or weakening the toxic properties of poisonous substances. in the literature, there are many ways to eliminate contamination, including more through innovative methods. The decontamination agents known and used so far have been thoroughly tested in terms of interaction with chemical warfare agents (CWA), especially relating to kinetics and the resulting reaction products. However, with the extension of the Chemical weapons Convention to new substances, i.e., compounds of the “a” series, the so-called novichoks, their interaction with available decontamination agents is a subject to verification. on the other hand, equally important, new substances find decontaminating applications; therefore, it seems crucial to test them comprehensively regarding their impact on toxic substances. in this paper, selected methods of decontamination of chemical warfare agents are reviewed, together with the experimental results of the conducted research. The main effort was focused on discussing the most essential decontamination agents known so far. also, attention was paid to new methods of decontamination that have not yet been introduced to common use but only tested in the laboratory for the possibility of use as a decontamination agent.

2

Fotokatalityczny rozkład wybranych bojowych środków trujących za pomocą modyfikowanego powierzchniowo ditlenku tytanu

Ratajewska Krystyna, Wiaderek Barbara, Rzadkowska Klaudia, Daniluk Ewa, Mazierski Arkadiusz, Furtak Elwira

Przemysł Chemiczny

|

2021

|

T. 100, nr 11

1111--1115

PL

Badano fotokatalityczny rozkład bojowych środków trujących na modyfikowanym tlenku tytanu(IV). Zaobserwowano zmiany stężenia par iperytu siarkowego w próbkach ze zmodyfikowanym tlenkiem tytanu(IV). W przypadku badań prężności par somanu nie zaobserwowano znaczącej zmiany ich stężenia w obecności sorbentu. Wyniki badań wskazują na potencjalne możliwości wykorzystania modyfikowanego powierzchniowo TiO₂ jako nieorganicznego odkażalnika.

EN

A surface-modified TiO₂ with Ag, Cr or Nd ions was placed in tightly closed vials with a chem. warfare agent (S mustard or soman). Changes in the vapor pressure of the warfare gases over the TiO₂ samples were measured by means of GC anal. The results were compared with the photocatalytic decompn. of chem. warfare agents in the presence of unmodified TiO₂. 88-98% S mustard decompn. in the presence of modified TiO₂ was obtained. In the case of soman vapors, no significant changes in concns. were observed in the presence of sorbent.

3

Analiza chromatograficzna produktów reakcji somanu z odkażalnikami ORO i C9

Popiel S., Witkiewicz Z., Nalepa T.

Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej

|

2003

|

Vol. 52, nr 10

23-35

PL

Za pomocą chromatografów gazowych z detektorami emisji atomoweji i masowym poddano analizie jakościowej mieszaniny reakcyjne uzyskane w wyniku reakcji somanu z odkażalnikami ORO i C9. Zbadano właściwości etoksyetanolanu sodowego, etanolanu sodowego i aminomonoetanolanu sodowego, składników odkażalników ORO i C9, w reakcji z somanem. Stwierdzono, że reaktywność aminomonoetanolanu sodowego w tej reakcji jest mniejsza od reaktywności obu pozostałych alkoholanów.

EN

Using the gas chromatograph with atom emission and mass detectors the qualitative analysis of reaction mixture obtained as a result of reaction of somane with ORO I C9 disinfecting agent has been carried out. The properties of sodium etoksyetanolane, ethylate and sodium aminomonoetanolate, ORO and C9 disinfecting agents, in the reaction with somane have been examined. It has been found that sodium aminomonoetanolate reactivness in this reaction is less that the one of the remaining alcoholates.

4

Analiza chromatograficzna produktów reakcji iperytu siarkowego z odkażalnikami organicznymi

Witkiewicz Z., Nalepa T., Popiel S.

Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej

|

2003

|

Vol. 52, nr 10

5-22

PL

Badano reakcje iperytu siarkowego z odkażalnikami ORO i C9 identyfikując produkty tych reakcji za pomocą chromatografu gazowego z detektorem emisji atomowej. Reakcje prowadzono w różnych temperaturach i przy różnych stężeniach iperytu w odkażalnikach. Na podstawie wyników analizy ilościowej poszczególnych składników mieszanin reakcyjnych określono parametry kinetyki reakcji przemian iperytu pod wpływem odkażalników.

EN

Reaction of sulfur yperite with ORO and C9 disinfecting agent was studied and the reaction products were identified by gas chromatograph with the detector of atom emission. The reactions were carried out at different temperatures and different yperite concentrations in the disinfecting agents. On the basis of the results of quantitative analysis of the mixture components the parameters were determined of yperite transformation reaction kinetics under influence of disinfecting agents.

5

Analiza chromatograficzna produktów reakcji VX z odkażalnikami ORO i C9

Witkiewicz Z., Popiel S., Nalepa T.

Aparatura Badawcza i Dydaktyczna

|

2002

|

T. 7, nr 3

145--154

PL

Wykonano analizę produktów reakcji odkażalników ORO i C9 oraz ich czynników aktywnych—etanolanu sodowego, aminomonoetanolanu sodowego i 2-etoksyetanolanu sodowego z fosforoorganicznym związkiem trującym VX. Stwierdzono, że reaktywność aminomonoetanolanu sodowego w tej reakcji jest znacznie mniejsza od reaktywności etanolanu sodowego i 2-etoksyetanolanu sodowego. Głównym produktem odkażania VX za pomocą odkażalnika ORO jest O,O'-dietylometylofosfonian, a za pomocą odkażalnika C9: O-etylo-O'-etoksyety- lometylofosfonian.

EN

The analysis of the products of warfare agent VX reaction with decontaminants ORO and G9 as well as their active components — sodium ethanolate, sodium aminomonoethanolate and sodiam 2ethoxyethanolate has been performed. It was stated that the reactivity of sodium aminomaaoethanolate at this reaction is considerably lower than the reactivity of sodium ethanolate and sodium 2-ethoxyethanolate. The main product of VX reaction with decontaminant ORO is O,O'-diethylmethylphosphonate and the product of reaction with decontaminant C9 is O-ethyl-O'-ethoxyethylmethylphosphonate

6

Analiza chromatograficzna produktów reakcji iperytu siarkowego z odkażalnikiem ORO w obecności wody

Witkiewicz Z., Popiel S., Nalepa T., Rostkowski A.

Aparatura Badawcza i Dydaktyczna

|

2001

|

T. 6, nr 3

123--136

PL

Prowadzono reakcję iperytu z odkażalnikiem ORO przy różnych ilościach iperytu i wody w temperaturze 20°C. Wyznaczono czasy połowicznego rozkładu iperytu oraz zidentyfikowano produkty powstające w wyniku odkażania. Stwierdzono, że ostatecznym produktem odkażania jest siarczek diwinylowy, jako produkt reakcji eliminacji. Występują również produkty reakcji substytucji dla stężeń iperytu większych od 0,1 mmola / ml ORO i zawartości wody większej niż około 10 %.

EN

The reaction of sulfur mustard with decontaminant ORO at different amounts of iperyte and water at temperature 20°C was carried out. The half time decomposition of sulfur mustard a-as determined and the products originating as a result of the reaction were identified. It was established that the final product of the reaction is divinyl sulfide as the product of elimination reaction. For the sulfur mustard concentration higher than 0,1 mmol/ml ORO and water content higher than c-ca 10 % there the products of substitution reaction are also present.

7

Analiza chromatograficzna produktów reakcji iperytu siarkowego z odkażalnikami ORO i C9

Witkiewicz Z., Popiel S., Nalepa T., Rostkowski A.

Aparatura Badawcza i Dydaktyczna

|

2001

|

T. 6, nr 1

7--25

PL

Opracowano metodykę analizy chromatograficznej produktów odkażania iperytu siarkowego za pomocą dwóch roztworów odkażających oraz metodykę przygotowania próbek do analizy. Odkażanie wykonywano przy różnych ilościach iperytu i odkażalników w temperaturach: —20°C, 0°C, +20°C. Wyznaczono czasy połowicznego rozkładu iperytu oraz zidentyfikowano produkty powstające w wyniku odkażania. Stwierdzono, że ostatecznym produktem odkażania jest siarczek diwinylowy.

EN

The procedure of chromatographic analysis of the products of sulfur mustard reaction with two decontamination solutions and the procedure of sample preparation for the analysis have been worked out. The reaction of decontamination was carried out using different amounts of sulfur mustard and the decontamination solutions at temperatures —20°C, 0°C and 20°C. The half times of sulfur mustard decomposition was determined and the products of its decomposition were identified. The final product of sulfur mustard decomposition is divinyl sulfide.