Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 13

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  oczko wodne
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
PL
Nenufary to bezspornie najpiękniejsze rośliny uprawiane w oczkach, stawach, jeziorach i rzekach. Ich atrakcyjne, unoszace się na wodzie kwiaty i liście zdobią zbiorniki wodne od wczesnej wiosny do późnej jesieni.
PL
Badania przeprowadzono w latach 2010–2015 w śródpolnych oczkach wodnych na terenie gminy Stare Czarnowo, woj. zachodniopomorskie. Celem podjętych badań było określenie zdolności zbiorowisk roślinnych porastających oczka wodne do zatrzymywania makro- i mikroskładników. W analizowanych oczkach wodnych stwierdzono trwałą obecność zbiorowisk szuwarowych w strefach przybrzeżnych o charakterze jednogatunkowych agregacji. Ponadto w badanych oczkach wodnych stwierdzono różnice w zawartości makro- i mikroskładników w roślinności szuwarowej. Dużą ilość azotu kumulowały zbiorowiska trzciny pospolitej (Phragmites australis (Cav.) Trin. ex Steud.) – średnio z lat 2010–2015 od 28,5 do 30,1 g⋅kg-1 s.m., najmniejszą natomiast zbiorowiska manny mielec (Glyceria maxima (Hartm.) Holmb.) – 20 g⋅kg-1 s.m. Dużą zawartość fosforu i potasu zanotowano w roślinności zbiorowiska manny mielec (Glyceria maxima (Hartm.) Holmb.), a wapnia i magnezu – w roślinności ze zbiorowiska pałki szerokolistnej (Typha latifolia L.). Zawartości mikroskładników w roślinności analizowanych zbiorowisk były również zróżnicowane. Największe zawartości żelaza i manganu stwierdzono w roślinności ze zbiorowiska trzciny pospolitej (Phragmites australis (Cav.) Trin. ex Steud.), a najmniejsze ze zbiorowiska pałki szerokolistnej (Typha latifolia L.). Zawartość cynku w roślinności poszczególnych zbiorowisk była mała – 16,1–24,4 mg⋅kg-1 , a więc poniżej wartości granicznych przyjętych dla roślinności szuwarowej wynoszących 50–120 mg⋅kg-1 s.m.
EN
The study was conducted in 2010–2015 in the mid-field ponds in the area of Stare Czarnowo (West Pomeranian voivodeship). The aim of this study was to determine the ability of plant communities growing on ponds to retain macro- and micronutrients. In the analyzed ponds found a permanent presence rush communities in coastal areas of a singlespecies aggregation. Moreover, in the studied ponds there were differences in the content of macroand microelements in rushes. A large amount of nitrogen accumulated communities Phragmites australis – an average of the years 2010–2015 from 28.5 to 30.1 g∙kg-1 s.m., while the smallest communities Glyceria maxima – 20 g∙kg-1 s.m. High content of phosphorus and potassium were recorded in vegetation communities Glyceria maxima, and calcium and magnesium – in vegetation communities of Typha latifolia. Micronutrients content in the analyzed vegetation communities were also varied. The highest content of iron and manganese were found in vegetation communities with Phragmites australis, and the smallest of communities Typha latifolia. The zinc content in vegetation individual communities was small – 16.1–24.4 mg∙kg-1 , which is below the limits adopted for rushes ranging 50–120 mg∙kg-1 s.m.
PL
W latach 2010–2014 w oczku wodnym Żelisławiec zlokalizowanym w zachodniej części Polski przeprowadzono badania, których celem było określenie wpływu nawożenia pól uprawnych na zawartość związków chemicznych, głównie fosforanów w wodzie powierzchniowej oczka wodnego oraz w wodach gruntowych z przyległych terenów rolniczych. Dodatkowo mierzono pH wody i jej przewodność elektrolityczną. Próby wody pobierano z głębokości 50 cm poniżej poziomu powierzchni wody, a od 2011 r. pobierano również próby wody gruntowej z piezometru zlokalizowanego w pobliżu oczka wodnego. Oznaczano stężenie fosforanów(V) (P-PO4) oraz dodatkowo azotu amonowego (N-NH4) i azotu azotanowego (N-NO3). Stwierdzono dużą eutrofizację zbiornika. Jakość wód powierzchniowych w dużej mierze zależała od dopływu biogenów zawartych w wodach gruntowych, zasilających badane oczko wodne. Pochodziły one z nawożenia mineralnego przyległych użytków rolnych.
EN
Water samples taken from a mid-field pond and a piezometer at Żelisławiec (Poland) were studied for pH, electrolytic cond., and contents of phosphate P, ammonium and nitrate N for 3 yr. They did not meet the requirements for drinking water because of their eutrophization.
PL
Badania przeprowadzone w latach 2010–2012 dotyczyły składu chemicznego roślinności szuwarowej śródpolnych oczek wodnych występujących na terenie gminy Stare Czarnowo (woj. zachodniopomorskie). Zawartość makro- i mikroskładników w zbiorowiskach roślinności szuwarowej zależała od ich składu florystycznego. Największą zawartość azotu stwierdzono w fitocenozach trzciny pospolitej (Phragmites australis) i pałki szerokolistnej (Typha latifolia), a najmniejszą – manny mielec (Glyceria maxima). Największą zawartością fosforu i potasu charakteryzowały się zbiorowiska roślinne manny mielec (Glyceria maxima), a najmniejszą – trzciny pospolitej (Phragmites australis). Zawartość wapnia i magnezu była natomiast największa w zbiorowiskach pałki szerokolistnej (Typha latifolia). Spośród porównanych zbiorowisk roślinności szuwarowej największą zawartością mikroskładników (żelaza, manganu i cynku) charakteryzowały się w większości przypadków fitocenozy trzciny pospolitej (Phragmites australis).
EN
Studies carried out in 2010–2012 focused on chemical composition of rushes in mid-field ponds in Stare Czarnowo commune (West Pomeranian voivodeship). The content of macro-and micronutrients in rush vegetation communities depends on their floristic composition. The highest nitrogen content was found in phytocoenoses of Phragmites australis and Typha latifolia, and the smallest – in Glyceria maxima. The highest content of phosphorus and potassium was found in communities of Glyceria maxima and the lowest – in Phragmites australis communities. Calcium and magnesium content was highest in communities of Typha latifolia. The highest content of micronutrients (iron, manganese and zinc) was determined in Phragmites australis phytocoenoses.
PL
Badania przeprowadzono w latach 2010–2012 w okresach od kwietnia do października na śródpolnym oczku wodnym Stare Czarnowo w województwie zachodniopomorskim. Celem pracy było określenie zawartości wybranych związków chemicznych w wodzie omawianego oczka oraz w wodach gruntowych na przyległych terenach użytkowanych rolniczo. Corocznie w okresach od IV do X włącznie w omawianym zbiorniku mierzono pH i przewodność elektrolityczną (EC) oraz pobierano z głębokości 50 cm próby wody z trzech, wcześniej losowo wyznaczonych miejsc, a od 2011 r. pobierano także wodę gruntową z piezometrów. Zebrane próby wody z oczka wodnego oraz z piezometrów przewożono do laboratorium Zachodniopomorskiego Ośrodka Badawczego w Szczecinie. Po przetransponowaniu próbek tego samego dnia wykonywano analizy chemiczne, oznaczając stężenia azotu mineralnego (N-min), fosforanów (P-PO4) oraz azotu amonowego (N-NH4). Stwierdzono między innymi, że stężenia biogenów kwalifikują wodę oczka wodnego ze względu na zawartość N-min do trzeciej klasy czystości wód, natomiast pod względem zawartości P-PO4 do czwartej klasy. Stężenie N-NH4 pozwala zakwalifikować wodę do pierwszej klasy czystości wód. W wodach gruntowych pochodzących z piezometrów stężenia biogenów były wysokie, szczególnie fosforanów. Stwierdzono, że jakość wody w oczku wodnym Stare Czarnowo pośrednio zależy od jakości wód gruntowych zasilających wody powierzchniowe.
EN
Studies were carried out in 2010-2012 in a midfield pond Stare Czarnowo in Zachodniopomorskie Province. The aim was to determine the content of selected chemical compounds in pond water and in ground waters in adjacent agricultural areas. Every year since April till October, pH and electrolytic conductivity was measured in the pond and water was collected from a depth of 50 cm in three randomly chosen sites. Since the year 2011 ground water was also collected from piesometers. Collected samples were transported to the laboratory of the Zachodniopomorski Research Centre in Szczecin. On the same day, concentrations of dissolved inorganic nitrogen (N-min), phosphates (P-PO4) and ammonium-nitrogen (N-NH4) were determined. Nutrient concentrations qualified pond water to the third class of water quality in regard to N-min concentrations and to the fourth class in regard to P-PO4 concentrations. Concentrations of N-NH4 allowed us to qualify water to the first class. Nutrient concentrations, especially those of phosphates, in ground water from piesometers were high. Water quality in Stare Czarnowo pond was found to depend indirectly on the quality of ground waters that feed surface waters.
PL
Na intensywność przemieszczania substancji mineralnych i organicznych w zlewni rolniczo-leśnej decydujący wpływ miały warunki meteorologiczne. Intensywniejszy odpływ wody powodował zwiększenie odpływu substancji z zagrody wiejskiej. Zagroda wiejska zlokalizowana na glebach lekkich stanowi istotne źródło zanieczyszczenia wód gruntowych substancjami organicznymi i mineralnymi. Ważną rolę na drodze migracji zanieczyszczeń pełnił użytek ekologiczny, który przyczynił się do istotnego zmniejszenia stężenia składników popielnych, chlorków i siarczanów w wodach gruntowych, a w efekcie ograniczył negatywny wpływ zagrody wiejskiej na jakości wody w pobliskim oczku wodnym. Okresowo funkcjonujące zasilanie gruntowe obszaru leśnego wodą z oczka skutkowało pogorszeniem jakości wód gruntowych pod lasem.
EN
The intensity of the movement of mineral and organic substances in the agro-forestry catchment is decisive influenced by weather conditions. Intensive drainage caused an increase in the outflow of the substances of the farmstead. Rural farm located on light soils is a major source of groundwater contamination by organic and mineral substances. An important role in the through of pollutants migration played an ecological area, which contributed to a significant reduction in the concentration of the ash components, chlorides and sulfates in groundwater, and consequently reduced the negative impact of farmstead on the water quality in a nearby pond. Periodically functioning supply of forest area by groundwater of the midfield pond contributed to the deterioration of groundwater quality in the forest.
EN
The studies were carried out in the western part of the Krakow agglomeration: the quarters of IV Prądnik Biały, VII Zwierzyniec and VIII Dębniki and the commune of Zabierzów. Seven sites were selected, according to the following criteria: the origin, size, characteristic of the adjacent area and vegetation as well as the degree of the preservation of the object. The studies included the ecological inventory of the sites, carried out by the established criteria and chemical analyses or waters. The following parameters were analysed: pH, specific conductivity, the content of macro-components: Na+, K+, Ca2+, Mg2+, HCO3-, Cl-, SO42- and general mineralization as well as the content of oxygen. Six objects are natural small water bodies, situated in urbanized areas, agricultural of forest areas. In six sites the lowering of the water mirror and/or expansion of emerged vegetation were observed, which can lead to their disappearance. Small objects are particularly sensitive to degradation and liquidation and require protective measures.
PL
Badania zostały przeprowadzone w zachodniej części aglomeracji krakowskiej na terenie dzielnic IV Prądnik Biały, VII Zwierzyniec i VIII Dębniki oraz w gminie Zabierzów. Do badań wytypowano siedem obiektów, przyjmując następujące kryteria: geneza, wielkość, stan zachowania oraz charakterystyka obszaru przyległego. Badania obejmowały inwentaryzację przyrodniczą obiektów, przeprowadzoną przy uwzględnieniu powyższych kryteriów, oraz analizy chemiczne wód. W wodach oznaczono pH, przewodność właściwą, zawartość makroskładników w formie jonowej (Na+, K+, Ca2+, Mg2+, HCO3-, Cl-, SO42-), zawartość tlenu oraz mineralizację ogólną. Sześć obiektów to oczka wodne naturalnego pochodzenia znajdujące się na obszarach przemysłowych, zurbanizowanych, użytkach rolnych i w lasach. W sześciu obiektach zaobserwowano obniżenie lub okresowy zanik zwierciadła wody oraz ekspansję wynurzonej roślinności wodnej, co może prowadzić do ich zaniku. Małe zbiorniki wodne są szczególnie podatne na degradację i wymagają podjęcia działań ochronnych.
PL
Przebieg warunków meteorologicznych, a w szczególności wysokości i rozkłady opadów atmosferycznych w analizowanych półroczach zimowych i letnich omawianych lat w zasadniczym stopniu wpływały na kształtowanie się zapasów wody w zlewni śródleśnego oczka wodnego nr 6. Przeprowadzone badania potwierdziły, że w półroczach zimowych omawianych lat wystąpiły zróżnicowane przyrosty stanów wody gruntowej i zapasów wody w warstwie 0÷100 cm w analizowanych siedliskach leśnych. Przyrosty stanów wód gruntowych wahały się w tych półroczach od 9 cm do 59 cm w siedlisku lasu mieszanego świeżego i od 6 cm do 174 cm w lesie świeżym. Natomiast przyrosty zapasów wody wahały się w badanych siedliskach od 12 mm do 31 mm (LMśw) i od 24 mm do 46 mm (Lśw). W półroczach letnich stwierdzono natomiast zróżnicowane obniżanie się stanów wód gruntowych i ubytki zapasów wody w zlewni oczka nr 6. Maksymalne obniżenie się stanów wód gruntowych w tych półroczach wyniosło 113 cm w siedlisku lasu mieszanego świeżego i 144 cm w lesie świeżym. Natomiast największe ubytki zapasów wody wahały się od 87 mm (Lśw) do 98 mm (LMśw). Przeprowadzone obliczenia wykazały, że tylko w mokrym pod względem sumy opadów roku hydrologicznym 1999/2000 wystąpiły przyrosty retencji w badanych siedliskach zlewni oczka nr 6. Natomiast w normalnym (2001/2002) i suchym (2002/2003) roku hydrologicznym wystąpiły ubytki retencji w warstwie 0÷100 cm. 5) Przyrosty stanów wód gruntowych i zapasów wody w warstwie 0÷100 cm w półroczach zimowych 2001/2002 i 2002/2003 nie wystarczyły na pokrycie ubytków jakie wystąpiły w półroczach letnich.
EN
The paper presents the results of research in catchment of pond No 6, located at Siemianice Experimental Forest Farm (Laski Forestry) of PoznańUniversity of Life Sciences. The forests of this forestry are within range of Nizina Południowo-Wielkopolska, on Wysoczyzna Wieruszowska, which is differential morainic plain, cut with the river Prosna headwaters The research was carried out in three hydrological years - 2000/2001, 2001/2002, 2002/2003, different considering total precipitation. Hydrological year 2000/2001 was warm and hot. Precipitation was 687 mm and it was 127 mm higher than multiyear average. Another considered period, 2001/2002 was normal - precipitation was 537 mm and it was 23 mm lower, than multiyear average. The last analyzed year, 2002/2003 was dry - precipitation was 56 mm lower than the average multiyear precipitation. Especially winter halfyear was dry and cold and the precipitation was 60 mm lower than multiyear average, while the air temperature was 2.3°C lower than average temperature in this time of the year. Area of the pond's catchment is about 37 ha, and it's an afforested catchment in 40% with predominance of fresh habitats - fresh mixed forest and fresh forest. The other 60% of the catchment is an arable land. The predominant tree species in the catchment of pond no 6 is 95 year old pine. Soil covering the largest area is fawn brown soil, and the most common type of soil is loamy sand, covering silty clay deposits. Area of the pond no 6 is about 0,35 ha, average depth 1.4 m. In XIX century the pond has been drained with the ditch - today only 60 m long segment is left. Two swamps are located in south-eastern and eastern part of the catchment, which have their own micro-catchments, have an important meaning for water balance of the catchment of pond no 6.Measurements of the ground water levels were carried out weekly in 11 wells, located in three cross-sections, in representative forest habitats. In order to determine water content with the drier-gravimetric method, samples of soil were taken with intact structure, in three repetitions from each of the genetic level of the soil's profiles, near to the wells used for ground water measurements.Changes of water reserves in pond's catchment were estimated basing on changes of soil-moisture in layer 0-100 cm in profiles situated in these habitats. Results of the research confirmed, that storage of water in catchment of pond No 6 is influenced significantly by atmospheric conditions, particularly by precipitation and temperature. The calculations show, that income of water reserves in layer 0-100 cm, observed during winter half-years of research period, varied from 12 mm to 31 mm in fresh mixed forest and from 24 mm to 46 mm in fresh forest. Whereas in summer half-years decreases of retention were observed. The highest decreases of water storages, occurred in half-year 2002/2003, and varied from 87 mm in fresh forest to 98 mm in fresh mixed forest. The research indicates, that in hydrological year 1999/2000, which was wet regarding the sum of precipitation, there was an income of retention in analyzed habitats of catchment of pond No 6. In normal (2001/2002) and dry (2002/2003) hydrological years occurred losses in retention in layer 0-100 cm. Increases of ground-water levels and reserves of water in winter half-years of research period were not big enough, to cover losses, which occurred in summer half-years.
PL
Narastający w Polsce problem zmniejszania się zasobów wodnych wskazał na konieczność bardziej racjonalnego gospodarowania tymi zasobami. Znajomość tych zasobów jak podaje Szafrański [12], ma duże znaczenie dla gospodarczej działalności człowieka, gdyż woda jest czynnikiem limitującym rozwój gospodarczy. Przyczyną zmniejszania się zasobów wodnych, oprócz niewłaściwego gospodarowania nimi, jest występowanie na terenie Polski susz, które pojawiają się w różnych porach roku, często powodując poważne straty gospodarcze, a w szczególności zakłócenie naturalnego bilansu wodnego [3]. Ważnym elementem kształtującym gospodarkę wodną na obszarze naszego kraju są lasy zajmujące 29,3% powierzchni [9]. Według Danielewicza [4] gospodarka wodą w lasach ma znaczenie ogólnospołeczne, gdyż lasy w Polsce magazynują, oczyszczają i wprowadzają do obiegu przyrodniczego znacznie więcej wody niż wszystkie pozostałe śródlądowe zbiorniki retencyjne.
EN
The paper presents the results of the research in catchment of pond No 6, located at Siemianice Experimental Forest Farm in Laski Forestry. The catchment area of investigated ponds is 35 ha, forestation 40%. It is situated in a part of Pomianka catchment - left-side tributary of Prosna River. Conducted investigations show, that in wet because of precipitations hydrological year 2000/2001 retention increases in analysed forest habitat in catchement pond No 6 about 12 mm in fresh mixed broadleaved forest (LMśw) and 56 mm in fresh broadleaved forest (Lśw). Whereas in dry because of precipitation hydrological year 2002/2003 retention looses about 116 mm (Lśw) and 126 mm (LMśw). In wet hydrological year 2000/2001 deciding influences on water balance of pond No 6 catchment had precipitation sums. Deciding factor in balance concerning losses was evapotranspiration. Hydrological year 2000/2001 was a wet one. Precipitation sum that year was 689 mm and was 127 mm higher than multiyear average. Probability of occurrence of such precipitation sum is 9%, that is once per 11 years. Average temperature of air that year was 10.2°C and it was 1.2°C higher than multiyear average. Hydrological year 2002/2003 was dry. Precipitation sum was 504 mm and was 56 mm lower than multiyear average. Probability of occurrence of such precipitation sum is 65%, that is once per 3 years. Average temperature of air that year was 8.0°C it was 1.0°C lower than multiyear average. Particularly winter half-year of hydrological year 2002/2003 was very dry and cold. Precipitation sum was 60 mm lower than multiyear average and air temperature was 2.3°C lower than average. The main role in shaping of year balance of water in pond No 6 catchment is precipitation sum, on the side of income. On the siede of outcome main role paid evapotranspiration and deep outflow. In dry year 2002/2003 retention loss, which was 24% of precipitation sum that year, influenced water balance in pond No 6 catchment.
PL
Badania dotyczące małych zbiorników wodnych w lasach, odgrywających w kształtowaniu gospodarki wodnej terenów leśnych niezwykle istotną rolę, prowadzone są w ostatnich latach na coraz szerszą skalę. Wielu autorów podkreśla duże znaczenie śródleśnych oczek wodnych, będących elementem małej retencji, w kształtowaniu zasobów wodnych przyległych siedlisk, zwłaszcza w okresach posusznych, w których zretencjonowane w tych zbiornikach wody zasilają wody gruntowe terenów przyległych [4, 5]. Zasilanie to jest ważnym elementem gospodarki wodnej zlewni leśnych, która w dużej mierze może decydować o trwałości lasu. Według Rozwałki i Wiśniewskiego [10] aby zwiększyć korzystny wpływ lasu na bilans wodny kraju, poza zwiększeniem lesistości, należy w lasach odbudować małą retencję. Według tych autorów zwiększenie zdolności retencyjnych terenów leśnych możliwe jest przez właściwe gospodarowanie zasobami wodnymi w małych zlewniach, z śródleśnymi oczkami wodnymi. Jednym z wielu dokumentów mówiących o konieczności ochrony i odbudowy małych zbiorników wodnych na terenach leśnych jest Polityka Leśna Państwa [9]. W aneksie 2 tego dokumentu stwierdzono, że w ramach programu ochrony ekosystemów leśnych należy pozostawić w stanie zbliżonym do naturalnego, lub odtworzyć śródleśne zbiorniki wodne. Dlatego też konieczne są dalsze badania i analizy gospodarki wodnej w mikrozlewniach leśnych z śródleśnymi oczkami wodnymi, które przyczynią się zarówno do ochrony samych oczek, jak i zasobów wodnych w ekosystemach leśnych ich zlewni. Celem pracy było określenie zmian stanów i zapasów wody w zlewni śródleśnego oczka wodnego w średnim, pod względem sumy opadów, roku hydrologicznym.
EN
The paper presents the results of the researches in catchment of pond No1, located at Siemianice Experimental Forest Farm in Wielisławice Forestry. The catchement area of investigated ponds is 7,6ha, forestation 100%, and with dominating haplic regosol soils, is situated is a part of Niesób catchment - left-side tributary of Prosna River. The results indicates that meteorological conditions course, especially mount and distribution of precipitation as well as air temperature have significant impact on groundwater levels and water storage changes in analyzed pond catchment in 2006/2007 hydrological year which was average according to precipitation sum. Obtained results confirmed that water storage changes in the forestall pond No 1 were higher than retention changes in neighbouring forest habitats. Increase of water storage in the pond were of 420 mm, 277 mm in neighbouring moist mixed broadleaved forest and 303 mm in fresh mixed coniferous forest in winter half-year. Decrease of water storage in the pond and neighbouring forest habitats were observed in summer half-year with precipitation sum which was 32 mm lover than average one. The decrease of water storage in pond was 420 mm and in neighbouring area picked from 285 mm in moist habitat (LMw) to 312 mm in fresh habitat (BMśw). According to computing and analyses it was indicated that water stored in the catchment in mid-wet half-year allowed to compensate water retention decrease which appeared in summer half-year. Therefore only small water storage of 6 mm was observed in 2006/2007 hydrological year. Sums and distribution of atmospheric precipitation and changes of air temperature in individual months of winter and summer half-years of described hydrological year 2006/2007, had decisive impact on dynamics of water levels and water storage in forest pond and its catchment.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.