Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wpływ użytkowania terenu na transformację krajobrazu w obrębie unikatowego kompleksu oczek wodnych na Pojezierzu Myśliborskim

Pieńkowski Paweł

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2021

|

nr 45 (1)

51--68

PL

Większość małych zbiorników wodnych występujących na północy Europy i Ameryki to obiekty, których geneza powiązana jest z procesami recesji lądolodu. Na ich współczesne rozmieszczenie i charakterystyczną budowę mis wpłynęły procesy erozyjne, których intensywność zależała w dużej mierze od sposobu użytkowania zlewni. Na badanym obszarze północnej Polski, będącym fragmentem Pojezierza Myśliborskiego, specyficzne zgrupowania oczek występują zarówno na obszarach gruntów ornych, jak i w rejonach trwale lub przejściowo pokrytych lasem. Fakt ten umożliwił realizację celu, który polegał na wykryciu różnic w tempie zanikania oczek w zależności od pokrycia ich zlewni, a także wskazania odmienności w ukształtowaniu i użytkowaniu pasa bezpośrednio przylegającego do mis kociołków. Stwierdzono m.in., że specyficzne zgrupowanie oczek wiąże się z występującym na tym obszarze zróżnicowaniem rzeźby, a rolnicze użytkowanie terenu przyczyniło się do zaniku prawie połowy istniejących na początku XIX w. obiektów. Wskazano również na rolę drzew w pasie roślinności brzegowej, których obecność utrudniała dotychczas przejęcie mis zbiorników pod użytkowanie rolnicze

EN

The origin of most small water reservoirs in northern Europe and America is related to the processes of ice sheet recession. Their current distribution and the characteristic structure of basins result from erosive processes, the intensity of which is largely dependent on the land use of a given catchment. The analysed area of northern Poland, a fragment of the Myśliborskie Lakeland, is characterised by a specific grouping of kettle holes both in arable lands as well as in areas permanently or temporarily afforested. It was found, among others, that the specific grouping of kettle holes is related to the varied land relief found in this area, and the agricultural use of the land contributed to the disappearance of almost half of the objects which had been present there at the beginning of the 19th century. Also, the role of trees in the waterside vegetation strip was emphasised as their presence has so far hindered the adaptation of kettle holes for agricultural purposes

2

Wstępny monitoring poziomów wód powierzchniowych oraz gruntowych w wybranych małych zbiornikach wodnych na terenach rolniczych

Ligocka K.

Inżynieria Ekologiczna

|

2018

|

Vol. 19, nr 1

36--43

PL

Celem podjętych badań był wstępny monitoring poziomów wód gruntowych oraz powierzchniowych na terenach rolniczych. Dla zrealizowania postawionego celu wytypowano oczka wodne na terenach rolniczych. Badania prowadzono od 2015 do 2017 roku w następujących miesiącach: od marca do października. W okresie badań wykonywano pomiary poziomów wód powierzchniowych oraz wód gruntowych. Na podstawie uzyskanych wyników można stwierdzić, iż w szczególności poziom wód powierzchniowych analizowanych obiektów, pomimo zbliżonych sum opadów z roku na rok, ulegał obniżeniu. W szczególności oczka nr 2 i 3 zmniejszyły swoje powierzchnie. Poziomy wód powierzchniowych i gruntowych w okresie badań różniły się istotnie statystycznie w poszczególnych miesiącach.

EN

Studies were aimed to perform an initial monitoring of ground- and surface water levels in the agricultural areas. In order to reach this goal, ponds in the agricultural areas were chosen. The studies were performed in March and October of each year from 2015 to 2017. During studies, the measurements of surface- and ground water levels were carried out. On the basis of the obtained results, it can be stated that especially the water surface levels, despite similar precipitation levels, were reduced. Particularly, the surfaces of pond no 2 and 3 were reduced. The surface- and ground water levels were statistically significantly varied in the research period.

3

Monitoring stężeń biogenów w wodzie powierzchniowej małego śródpolnego zbiornika wodnego położonego w zlewni rolniczej

Ligocka K.

Inżynieria Ekologiczna

|

2018

|

Vol. 19, nr 2

9--14

PL

Badaniom poddano wodę powierzchniową śródpolnego oczka wodnego położonego w zlewni rolniczej. Celem podjętych badań był wstępny monitoring stężeń azotu amonowego i azotanowego oraz fosforu fosforanowego w wodzie powierzchniowej. Badania prowadzono w okresie od marca do października (2015–2017). Najwyższe średnie stężenie fosforanów stwierdzono w 2017 roku, natomiast najwyższe stężenia fosforanów wystąpiły we wszystkich latach badawczych w czerwcu. Najmniejsze średnie stężenie fosforanów stwierdzono w pierwszym roku badawczym (2015 roku), natomiast w kolejnych latach obserwowano wzrost średnich stężeń fosforanów. Stężenia fosforanów we wszystkich latach badawczych wzrastały od marca do czerwca, po czym ich koncentracja w wodzie się zmniejszała. Wykonane badania potwierdziły zależność, że w okresach niższych temperatur stwierdzano niższe stężenia azotu amonowego, niż w miesiącach o wyższej średniej miesięcznej temperaturze powietrza. Najwyższe średnie stężenie azotu amonowego stwierdzono w pierwszym roku badań (2015), wynoszące 0,29 mg·kg-1. Średnie stężenia azotu azotanowego wahały się w zakresie 0,15–0,24 mg·kg-1. Najwyższe stężenia azotanów stwierdzono we wszystkich latach badawczych w miesiącu czerwiec. Natomiast najniższe stężenia azotanów w 2015 i 2016 roku wystąpiły w sierpniu oraz w 2017 roku w lipcu.

EN

Studies were conducted on the surface waters of mid-field ponds in an agricultural watershed. The research aimed to perform introductory assessment of the concentrations of ammoniacal nitrogen, and nitric nitrogen as well as phosphates in the surface waters. The studies have been performed from March to October, 2015 to 2017. The highest concentrations of phosphates were detected in year 2017, whereas the highest concentrations of these compounds were experienced in June in every year. The lowest concentrations of phosphates were detected in the first year of studies (2015). The average concentration of phosphate increased every year. The concentrations of phosphates increased from March to October; however, the decline was experienced in the later period. The conducted research confirmed the dependence, that the concentrations of ammoniacal nitrogen in lower temperatures were generally lower than in the months with higher average temperature. The highest average concentration of ammoniacal nitrogen (0.29 mg·kg-1) was detected in the first year of studies (2015). The average concentrations of nitric nitrogen’s fluctuate from 0.15 to 0.24 mg·kg-1. In every year, the concentrations of nitrates were highest in June. The lowest concentrations of nitrates were experienced in August of 2015 and 2016, as well as in July of 2017.

4

Formation of floristic diversity of community of Eleocharitetum Palustris Šennikov 1919 association according to habitat conditions

Gajewski P., Grzelak M., Kaczmarek Z., Glina B., Owczarzak W., Tylman O., Knioła A., Murawski M.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2017

|

Vol. 62, nr 3

93--97

EN

Research on the formation of floristic diversity of Eleocharitetum palustris Šennikov 1919 association according to habitat conditions was conducted in the years 2009-2013 in the Noteć valley, between Czarnków - Nowe Dwory - Lubcz Wielki. On the basis of floristic data collected in this area, syntaxons were differentiated, research on floristic variability was conducted and Shannon-Wiener’s diversity ratio was calculated. The selected community underwent natural valorization, and its utility value was estimated on the basis of dry mass crop and the figure of utility value. The research was supplemented with a soil science assessment of the analyzed habitats. The habitats had a little floristic diversity and a small percentage share of farm-valuable species. They are, however, a valuable element of local ecosystems. Soil parameters in the investigated habitats were differentiated and typical for the represented systematic units. Their system of air-water parameters was influenced mainly by texture as well as content and quality of organic mater.

PL

Badania nad kształtowaniem się różnorodności florystycznej zespołu Eleocharitetum palustris Šennikov 1919 pod wpływem warunków siedliskowych przeprowadzono w latach 2009-2013, w dolinie Noteci, na odcinku Czarnków - Nowe Dwory - Lubcz Wielki. Na podstawie zebranych w terenie danych florystycznych wydzielono syntaksony, przeprowadzono badania różnorodności florystycznej, obliczono wskaźnik różnorodności Shannona-Wienera. Wybrane zbiorowisko zostało poddane waloryzacji przyrodniczej, a także oszacowano jego wartość użytkową na podstawie plonu suchej masy oraz liczby wartości użytkowej (LWU). Badania uzupełniono oceną gleboznawczą analizowanych siedlisk. Siedliska charakteryzowały się małym zróżnicowaniem florystycznym oraz niewielkim procentowo udziałem gatunków wartościowych gospodarczo. Są one jednak cennym elementem lokalnych ekosystemów. Gleby badanych siedlisk wykazywały właściwości zróżnicowane, typowe dla reprezentowanych przez nie jednostek systematycznych. O występującym w nich układzie właściwości powietrzno-wodnych decydowały głównie: uziarnienie oraz zawartość i jakość materii organicznej.

5

Stężenia rtęci w osadach dennych oczek wodnych położonych w zlewni rolniczej

Szydłowski K., Burczyk P., Podlasińska J.

Inżynieria Ekologiczna

|

2016

|

Nr 49

188--194

PL

Zbadano osady dwóch oczek wodnych położonych w zlewni rolniczej. Próbki pobierano z warstw osadów: 0–5 (W1), 5–10 (W2), 10–20 (W3) i 20–30 (W4) cm, w trzech punktach na każdym zbiorniku wodnym. Łącznie pobrano 24 próby osadów dennych, w których oznaczono zawartość rtęć i węgla całkowitego. Rtęć oznaczono za pomocą analizatora AMA 254. Osady oczka zlokalizowanego w parku wiejskim posiadały wyższe wartości pH (kwasowość czynna) niż oczka położonego w obrębie upraw rolnych. Osady denne oczka śródpolnego posiadały wyższe zawartości węgla całkowitego wynosząc średnio 22,70% niż oczka położonego w parku wiejskim, w których zawartość węgla całkowitego wyniosła średnio 4,59%. Zawartość rtęci w osadach dennych wahała się od 0,02 do 0,41 mg ⋅ kg-1. Zbadane osady były w strefie przybrzeżnej osadami niezanieczyszczonymi (I klasa), zaś w strefie centralnej (głęboczek) były osadami miernie zanieczyszczonymi (II klasa). Stężenia rtęci w próbkach pobranych w strefie brzegowej zarówno w oczku nr 1 i 2 różniły się istotnie statystycznie (Test Tukey’a p≤0,05) od stężeń w próbkach ze środkowych części zbiorników. Analiza chemiczna poszczególnych warstw osadów dennych oczek wodnych wykazała, iż największe nagromadzenie rtęci wystąpiło w warstwie W1 (0–5 cm) w zbiorniku zlokalizowanym w parku wiejskim (profil S2).

EN

Two mid-field ponds located in the agricultural catchment was chosen for the investigations. Total of 24 samples of bottom sediments were collected. The samples were taken from sediment layers: 0–5 (W1), 5–10 (W2), 10–20 (W3) and 20–30 (W4) cm, with three points at once during the 2014 winter period. Mercury content in the samples was determined by analyzer AMA 254. Higher pH (active acidity) was recorded in sediments in pond located in a rural park than pond located within agricultural crops. Bottom sediment in mid-field pond (No. 1) had higher values of organic carbon averaging 22.70% than in the pond located in a rural park (No. 2), where organic carbon content averaged 4.59%. The mercury content in bottom sediments ranged from 0.02 to 0.41 mg ⋅ kg-1. The examined sediments were classified (at points P1, P2, P3 and P4) as uncontaminated sediments (Class I) and at points S1 and S2 were classified as moderately polluted sediments (Class II). Bottom sediments classified as class I and II can be disposed in the aquatic and terrestrial environments. Mercury concentrations in samples collected from both banks of the pond No. 1 and 2 differ significantly (Tukey test p ≤ 0.05) than those in the samples collected from central part of the ponds. Chemical analysis of the individual layers of bottom sediments in ponds showed that the largest accumulation of mercury occurred in a layer W1 (0–5 cm) in pond No. 2 (at point S2).

6

Charakterystyka osadów dennych oczek wodnych

Szydłowski K., Podlasińska J.

Inżynieria Ekologiczna

|

2016

|

Nr 47

40--46

PL

Głównym celem badań była ocena zanieczyszczenia osadów dennych małych zbiorników wodnych o różnym typie użytkowania zlewni wybranymi metalami ciężkimi. Do badań wybrano dwa oczka znajdujące się w miejscowości Mostkowo. Pierwszy mały zbiornik wodny otoczony jest polami, na których uprawiane są zboża bez użycia nawozów organicznych i mineralnych (NPK). Drugi zbiornik znajduje się w parku w pobliżu zabudowań wiejskich. Próby pobierano próbnikiem rdzeniowym osadów dennych KC Denmark. Próbki pobierano z 4 warstw osadów, z głębokość: 0–5, 5–10, 10–20 i 20–30 cm. Pobór próbek wykonano jednorazowo w okresie zimowym (2014 roku), spod lodu, z trzech punktów. Materiał osadów przygotowano do dalszej analizy, zgodnie z procedurami stosowanymi w gleboznawstwie. Zawartość metali ciężkich (Cd, Cr, Cu, Ni, Pb i Zn) wyznaczono metodą atomowej spektrometrii absorpcyjnej aparatem ASA ICE 3000 Thermo Scientific po uprzednim wytrawieniu w mieszaninie (5: 1) stężonych kwasów (HNO3 i HClO4). Wyższe wartości pH miały osady oczka położonego w parku wiejskim, niż oczka położonego w obrębie pól uprawnych (odczyn obojętny i zasadowy). W obu badanych oczkach wodnych największe stężenia badanych metali ciężkich wystąpiły w najgłębszych punktach badawczych (głęboczki). W oczku położonym w obrębie upraw rolnych najwyższe stężenia kadmu, miedzi, ołowiu i cynku wystąpiły w warstwie 0–5 cm, zaś niklu i chromu w warstwie 20–30 cm. W oczku położonym w parku najwyższe wartości wystąpiły w punkcie badawczym położonym w środku oczka części w warstwie 10–20 cm. Oczko nr 2 charakteryzowało się największymi średnimi stężeniami metali ciężkich, z wyjątkiem ołowiu w warstwie 10–20 cm. Według geochemicznej oceny jakości osadów zaproponowanej przez Bojakowską i Sokołowską [1998] większość próbek należy do I klasy czystości, a reszta okazyjnie do II-giej.

EN

The main aim of the study was to assess the selected heavy metals pollution of bottom sediments of small water bodies of different catchment management. Two ponds located in Mostkowo village were chosen for investigation. The first small water reservoir is surrounded by the cereal fields, cultivated without the use of organic and mineral fertilizers (NPK). The second reservoir is located in a park near rural buildings. Sediment samples were collected by the usage of KC Denmark sediments core probe. Samples were taken from 4 layers of sediment, from depth: 0–5, 5–10, 10–20 and 20–30 cm. Sampling was made once during the winter period (2014 year) when ice occurred on the surface of small water bodies, from three points. The material was prepared for further analysis according to procedures used in soil science. The content of heavy metals (Cd, Cr, Cu, Ni, Pb and Zn) were determined by atomic absorption spectrometry by usage of ASA ICE 3000 Thermo Scientific after prior digestion in the mixture (5: 1) of concentrated acids (HNO3 and HClO4). Higher pH values were characteristic for sediments of pond located in a park than in pond located within the agricultural fields. In both small water bodies the highest heavy metal concentrations occurred in the deepest points of the research. In the sediments of the pond located within crop fields the highest concentration of cadmium, copper, lead and zinc were observed in a layer of 0–5 cm, wherein the nickel and chromium in a layer of 20–30 cm. In the sediments of the pond, located in the park the highest values occurred at the deepest sampling point in the layer taken form 10–20 cm. Sediments from second reservoir were characterized by the largest average concentrations of heavy metals, except the lead content in sediment form the layer of 10–20 cm. According to the geochemical evaluation of sediments proposed by Bojakowska and Sokołowska [1998], the majority of samples belongs to Ist purity class and occasionally to the IInd.

7

Methodology of surveying small bodies of water in urban areas

Jakubiak M., Panek E.

Geoinformatica Polonica

|

2016

|

T. 15

135--142

EN

The aim of the article was to present the development of methodology of surveying small water bodies in urban areas. The term “small body of water” is not precisely deﬁned. Most often, it is assumed that the surface of a small water body is up to 1 hectare. In addition to natural hazards, small water bodies in urban areas are subjected to an anthropogenic pressure. In many cases, this pressure leads to a rapid degradation or even a complete liquidation. Urban areas are characterized by a low rate of biodiversity. Therefore, the eﬀ orts to preserve the surface of waters are essential for the maintenance of biodiversity and improvement of aesthetic values of the landscape. Surveying of small urban water bodies is extremely important, as it is the ﬁ rst step to take protective measures. The proposed methodology takes into account a number of natural and hydrological parameters as well as potential threats. The methodology was presented in the form of a surveying sheet, including both photographic and cartographic documentation, as well as the descriptive data pertaining to a speciﬁc water body and a fragment of its catchment in the immediate vicinity.

PL

Artykuł prezentuje koncepcję metodyki inwentaryzacji małych zbiorników wodnych na terenach zurbanizowanych. W przepisach brak jednoznacznej deﬁ nicji powyższych zbiorników. Najczęściej przyjmuje się, iż są to obiekty o powierzchni nieprzekraczającej 1 ha. Oprócz naturalnych zagrożeń, akweny na terenach miejskich, poddane są szczególnej presji antropogenicznej, która prowadzi do szybkiej degradacji lub nawet całkowitej likwidacji. Ponieważ obszary miejskie charakteryzują się niskim wskaźnikiem różnorodności biologicznej, stąd też dążenie do zachowania powierzchni wodnych ma zasadnicze znaczenie dla jej utrzymania oraz podniesienia walorów estetyczno-krajobrazowych. Dlatego obiekty te powinny zostać objęte ochroną, której pierwszym etapem jest przeprowadzenie inwentaryzacji. W propozycji inwentaryzacji uwzględniono szereg parametrów przyrodniczych i hydrologicznych a także potencjalne zagrożenia. Zaproponowana metodyka ujęta została w formie karty inwentaryzacyjnej obejmującej zarówno dokumentację fotograﬁczną i kartograﬁczną oraz dane opisowe charakteryzujące zbiornik i fragment jego zlewnii w bezpośrednim sąsiedztwie akwenu.

8

Usuwanie biomasy z oczek wodnych i małych zbiorników naturalnych przy użyciu filtrów włókninowych

Nieć J., Spychała A., Ławniczak A. E., Walczak N.

Inżynieria Ekologiczna

|

2015

|

Nr 44

196--203

PL

Małe zbiorniki, np. oczka wodne, pełnią w środowisku wiele funkcji, między innymi biocenotycznych, hydrologicznych, klimatycznych, sozologicznych, krajobrazowych oraz estetycznych. Ze względu na małe rozmiary, zbiorniki te charakteryzują się dużą wrażliwością na czynniki zewnętrzne i wewnętrzne, stanowią też często naturalny odbiornik zanieczyszczeń. Filtry włókninowe są od kilkunastu lat badane pod kątem oczyszczania ścieków bytowych podczyszczonych w osadniku gnilnym. Celem badań było zweryfikowanie możliwości zasto-sowania tego typu filtrów do oczyszczania wody w naturalnych, małych zbiornikach. Skuteczność działania filtrów testowano na wodzie pochodzącej z oczka wodnego, charakteryzującej się wysokim stężeniem biogenów i intensywnym zakwitem fitoplanktonu. Badania prowadzono na trzech filtrach (cztery warstwy geowłókniny TS 20). Mierzono podstawowe wskaźniki jakości wody: zawiesinę ogólną, mętność, ChZT i BZT5, temperaturę, pH i tlen rozpuszczony. Uzyskane wyniki badań można uznać za satysfakcjonujące w zakresie oczyszczania mechanicznego (usuwanie mętności i zawiesiny ogólnej). Ważnym pozytywnym efektem działania filtrów jest natlenianie oczyszczanej wody, co ma szczególne znaczenie dla ryb.

EN

Small water bodies, for example garden ponds, play many functions in the environment, including biocenotic, hydrological, climatic, sozological, landfill-creative, and aesthetic. Due to their small size, these reservoirs are sensitive to external and internal factors, they are also a common natural contaminants receivers. Nonwoven filters have been investigated for several years as a useful device for treatment of domestic wastewater pre-treated in a septic tank. The aim of this study was to verify the possibility of using this type of filters for water originating from small water body purification. The effectiveness of filters were tested on the water originating from the garden pond, contained high levels of nutrients and intensive algal bloom. Research was carried out on three filters (each filter consisted of four geotextile TS 20 layers). Basic water quality indicators: total suspended solids, turbidity, COD and BOD5, temperature, pH and dissolved oxygen were measured. The research results can be considered as satisfactory in terms of mechanical treatment (removal of turbidity and total suspended solids). An important positive effect of the filters was the oxygenation of the treated water, which is especially important for fish.

9

Plankton wybranych oczek wodnych Puszczy Białowieskiej

Chomutowska H., Krzyściak-Kosińska R.

Inżynieria Ekologiczna

|

2015

|

Nr 42

1--9

PL

Puszcza Białowieska stanowi miejsce bytowania wielu rzadkich gatunków roślin, zwierząt i grzybów. O jej unikalności świadczy zachowanie ciągłości procesów przyrodniczych na przestrzeni wieków. Urozmaiceniem krajobrazu Puszczy są oczka wodne, które wzbogacają bioróżnorodność terenów i są siedliskiem życia licznych organizmów, zależnych od środowiska wodnego. Bywają ostoją gatunków chronionych roślin i zwierząt. Przeprowadzone badania miały na celu określenie składu gatunkowego i ilościowego organizmów planktonowych oczek wodnych zlokalizowanych w Puszczy. Zróżnicowanie gatunkowe planktonu dowiodło niewielkiego zanieczyszczenia substancjami organicznymi: dominacja producentów nad innymi organizmami, świadczy o wysokim stopniu zmineralizowania. Oczka wodne powinny podlegać stałemu monitoringowi; wzbogacają bioróżnorodność krajobrazu Puszczy Białowieskiej, są miejscem bytowania wielu gatunków organizmów charakterystycznych dla bagien i małych źródeł wody.

EN

Białowieza Forest is the natural habitat of many rare species of green plants, animals and fungi. For centuries, it has been a unique place for developing environmental processes. The water ponds are the wildlife habitat for many organisms, whose lives depend on aquatic environments. Protected species of green plants and animals also live in the water ponds. The aim of this research was to determine the species and quantity of plankton which are present in Białowieza Forest’s water ponds. The presence of different species of plankton proved the presence of minimal organic pollution. It was noticed that the primary producers dominated over the other organisms, which confirmed high mineralisation. The water ponds should continue to be monitored, as they are responsible for biodiversity within the Białowieza Forest area and they are the best place to settle for many species which are characteristic for swamps and small sources of water.

10

Wpływ zmiany użytkowania gruntu na jakość wód obszaru zdrenowanego w Lidzbarku Warmińskim

Cymes I, Szejba D., Szymczyk S, Świtajska I, Olba-Zięty E

Inżynieria Ekologiczna

|

2014

|

Nr 37

80--88

PL

Badaniami objęto wody gruntowe, odpływające siecią drenarską oraz zretencjonowane w oczku wodnym zlokalizowanym na obszarze użytkowanym rolniczo, w części działu drenarskiego obiektu Lidzbark Warmiński na Równinie Sępopolskiej. Badania wykonywano w latach 1998–2000 po zdrenowaniu użytków zielonych oraz w latach 2008–2010, po transformacji gruntu obsianego pszenicą ozimą. Celem badań było określenie zmian jakości wód po zmianie sposobu użytkowania terenu. Badania wykazały, że na skutek zmiany sposobu użytkowania ziemi i zaniechaniu nawożenia mineralnego w oczkach wodnych stwierdzono zmniejszenie stężeń większości składników mineralnych, oraz zwiększenie wartości pH, stężeń potasu, magnezu siarczanów i wodorowęglanów. W wodach gruntowych zanotowano wzrost stężeń mineralnych form azotu, fosforu fosforanowego, potasu, magnezu oraz żelaza ogólnego i wodorowęglanów, zaś zmniejszenie stężeń wapnia, sodu, siarczanów i chlorków. W wodzie drenażowej nastąpił wzrost stężeń większości oznaczanych składników, oprócz azotu amonowego i chlorków

EN

The study included groundwater outflow drainage systems and collected in the pond located at the agricultural use area in the portion of the drainage facility Lidzbark Warminski located on the Sępopolska Plain. The study was performed in two periods: the first one was in 1998–2000 (just after was made drainage), in which the discussed area was used as pasture, and the second in 2008–2010, in which after plowed of the soil was cultivated winter wheat. The aim of the study was to determine changes in water quality after the change of the way of land use. Examinations showed that as a result of the change of the way of using the area and ceasing of mineral fertilizing in waters of the pond was a reduction in the concentrations of the most mineral components, but an increase of pH reaction and concentrations of potassium, magnesium of sulfates and bicarbonates. In groundwaters observed increased the content of concentrations of mineral forms of nitrogen, phosphatic phosphorus, potassium, magnesium, general iron and bicarbonates, and a reduction in the concentrations of calcium, sodium, sulfates and chlorides. However in the water which outflow from drainage pipelines system from the research area was an increase of concentrations most of the determined substances, apart from ammonia nitrogen and chlorides.

11

Zmiany zapasów wody w latach o różnych sumach opadów, w śródleśnych oczkach wodnych, na przykładzie Leśnictw Wielisławice i Laski

Korytowski M., Szafrański C.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2013

|

Tom 15, cz. 2

1567--1579

EN

The paper presents the results of researches carried in 2002/2003, 2003/2004 and 2009/2010 hydrological year in catchments pond No 1 and 6 located in Wielsiławice and Laski Forestry at Siemianice Experimental Forest Farm of Poznań University of Life Sciences located about 15 km south-east from Kępno. Analysed areas there are situated is a part of Niesób and Pomianka catchments – left-side tributary of Prosna River. The catchment area of pond No 1 is 7.6 ha, and there is forestation 100%. Whereas the catchment area of pond No 6 is about 37 ha, there is forestation 40% and the rest 60% area investigated catchment is arable lands. Predominance forest habitat in catchments analysis ponds is fresh mixed broadleaved forest, about area 95%, where predominant species of tree stand is 100 years old pine. Analysis pond No 1 and 6, of mild scarps, are natural pond melting out. Area of pond No 1 is 0.13 ha, whereas pond No 6 is 0.35 ha, and averages depths are properly 1.0 m and 1.4 m. Hydrological year 2002/2003, in which the rainfall total was 68 mm lower than average multiannual rainfall, was a dry year. In average hydrological year 2003/2004 rainfall total was 47 lower than multiannual rainfall. Whereas hydrological year 2009/2010, in which the rainfall total was 281 mm higher than average multiannual rainfall, was a wet year. The researches confirmed, that water storages in pond No 1 and 6 renovation in year cycle was depend of meteorological conditions. Water level changes and related water storage changes were especially connected to precipitation sums in individual half-year analysis year. The researches show to, that in all analyzed hydrological years higher water storage changes about -100 mm to 480 mm, in pond No 1, were has about 0.22 ha lower area than pond No 6. Whereas changes water storage in pond No 6 reached, in analyzed years, value about -25 mm to 340 mm.

12

Charakterystyka śródleśnych oczek wodnych na terenie leśnego zakładu doświadczalnego Siemianice

Korytowski M.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2011

|

Tom 13

1847-1863

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań przeprowadzonych w latach hydrologicznych 2002/2003 i 2007/2008 w zlewniach śródleśnych oczek wodnych nr 1, 3, 5 i 6, usytuowanych w leśnictwach Wielisławice i Laski na terenie Leśnego Zakładu Doświadczalnego Siemianice Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu (rys. 1). Lasy tych leśnictw leżą w zasięgu Niziny Południowo-Wielkopolskiej, na Wysoczyźnie Wieruszowskiej, będącej zdenudowaną równiną morenową przeciętą biegiem górnej Prosny [6]. Omawiane tereny leżą w zlewni Niesobu i Pomianki, które są lewobrzeżnymi dopływami Prosny. Przeważającym typem siedliskowym lasu, w zlewniach analizowanych oczek, jest las mieszany świeży (LMśw), który zajmuje około 95% powierzchni, a dominującym gatunkiem drzewostanu jest sosna w wieku około 95 lat. W omawianych zlewniach, w terenach położonych najbliżej badanych oczek, występują w przewadze gleby bielicowo-rdzawe, o uziarnieniu piasku gliniastego, z wkładkami utworów mocniejszych.

EN

The paper presents the results of the research carried out in 2002/2003 and 2007/2008 hydrological years. Hydrological year 2002/2003 was a middledry year in terms of rainfall - 56 mm lower than multi-year, when the air temperature was 1,0°C lower than multi-year average air temperature. The second analyzed year, 2007/2008 was a dry year - the rainfall total was 103 mm lower than multi-year and the air temperature was 0,8°C lower than average. The research was carried out in catchments of ponds No. 1, 3, 5 and 6, lo-cated in Wielisławice and Laski forestries - area of Siemianice Experimental Forest Farm of Poznan University of Life Sciences. The forests of mentioned forestries are within range of Południowo-Wielkopolska Lowland, on Wysoczyzna Wieruszowska, which is differential morainic plain, cut with the river Prosna headwaters. Discussed areas are located in catchment of Niesob and Pomianka rivers, which are left-bank tributaries of Prosna river. Fresh mixed forest is predominating in analyzed ponds' catchments - it takes about 95% of the area, and pine in age of ab. 95 years is predominating species of the tree stand. In areas situated closest to the ponds in analyzed catchments, there is a predominance of proper podzol soils with grain size of loamy sand. The ponds, discussed in this paper, have features typical for water reservoirs, from which essential are: the presence of water table, the presence of clearly outlined recess of the area, presence of vegetation affiliated with wet areas. The ponds No. 1 and 6, which have gentle slope, are typical natural melt ponds, ponds no. 3 and 5 are the results of human activities, as evidence by their unnatural shapes. The ponds No. 1 and 3 have no outflow. The pond No. 5 situated at the foot of morainic slope - is intensively supplied by spring waters from adjacent areas and it has constant outflow. According to the information from the local residents, the pond no 5 used to be a fish pond, and pond no. 6 in XIX century used to have an outflow through the ditch - today there's only left 60 m long section. Drainage occurred only at high states, mostly during the spring thaws. Currently discussed pond does not have any drainage, which is mainly attributable to the incidence of lower water levels and silting of the ditch. Two wetlands having their own microcatchments, located in south-eastern and eastern part of the catchment, has an important role in the water management of pond's no 6 catchment. Results of the research confirm that in most of analyzed ponds meteorological conditions (precipitation and air temperature) had a significant impact on the change of the water level. The only exception was pond no. 5, where the changes of the water level were caused by intensive supply by the spring waters. Studies have also shown that an important element in the characteristics of forest ponds, in addition to their morphometric features, is the variability of water levels in these ponds. A key determinant of changes in water levels in analyzed ponds, was the course of meteorological conditions, as well as the nature and size. In the research period most variable were ponds no. 1 and 3, characterized by small size and outflow, and the smallest variability had pond no. 5, supplied by the spring waters. Basing on the results of research and analysis it was also found, that in ponds of small size and with no outflow, with the highest variability of water levels, water table may disappear completely. Disappearance of the water table falls in these ponds mostly during the summer half-years.

13

Znaczenie powiązań ekologicznych w krajobrazie rolniczym

Symonides E.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2010

|

T. 10, z. 4

249-263

PL

Ukształtowane i użytkowane przez człowieka krajobrazy rolnicze znacznie odbiegają od naturalnych pod względem bogactwa gatunkowego i poziomu stabilności, a powiększające się areały monokultur, chemizacja rolnictwa oraz upadek pasterstwa prowadzą do ich stopniowej degradacji i rozpadu sieci powiązań ekologicznych. Nie zmienia to faktu, że coraz powszechniej tereny rolnicze są postrzegane nie tylko jako miejsce produkcji żywności, ale jako ważne obszary ochrony różnorodności biologicznej, zwłaszcza w tych regionach świata, w których one dominują na mapie sposobów użytkowania ziemi. Czy można zachować przyrodnicze wartości tych krajobrazów bez utraty ich bezpośredniej użyteczności dla człowieka? Artykuł omawia znaczenie niektórych elementów struktury krajobrazu rolniczego, funkcjonujących jako wyspy środowiskowe w otoczeniu agroekosystemów, tj. śródpolnych oczek wodnych, śródpolnych zadrzewień i miedz. Z licznych badań wynika, że takie drobnopowierzchniowe systemy przyrodnicze mają istotny wpływ na zachowanie różnorodności biologicznej i powiązań ekologicznych w krajobrazie, a także korzystnie oddziałują na produktywność agroekosystemów. Ich znaczenie gospodarcze zwykle jest niedoceniane. Przyrodnicza wartość wysp środowiskowych oraz ich wpływ na funkcjonowanie ekologicznych powiązań w krajobrazie rolniczym zależy od takich parametrów, jak geneza poszczególnych wysp oraz ich liczba, wielkość, kształt, udział powierzchniowy i struktura przestrzenna, a także stopień izolacji od przyrodniczego tła lub położenie wyspy w funkcjonalnej sieci podobnych obszarów na poziomie krajobrazu lub regionu.

EN

Rural landscapes, created and utilized by humans differ from the natural ecosystems in species richness and stability. Increasing area of monocultures, the use of chemistry in agriculture and the fate of pasturage, lead to their degradation and to deterioration of the networks of ecological interactions. On the other hand, agricultural lands are nowadays perceived not only as the source of food production but also as important areas of biodiversity protection, especially in those regions of the world, where agriculture prevails among different measures of land use. Is it possible to maintain the natural values of rural landscapes without loosing their direct usefulness for people? The article deals with the significance of some components of rural landscape, that function as environmental islands within agro-ecosystems, e.g. small ponds, field groves or baulks. It is known from multiple sources that such small-size systems have the significant influence on maintaining the biological diversity and networks of ecological associations within the rural landscape, and also enhance the productivity of agroecosystems. Their economical role is often underestimated. Their natural value and their influence on the network of ecological associations depends on their origin, number, size, shape, structure and the degree of isolation, as well as their location within the regional network of similar areas.

14

Próba oceny wpływu położenia oczek wodnych w rzeźbie terenu na tempo ich zanikania

Pieńkowski P., Podlasiński M., Karaś K.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2010

|

T. 10, z. 1

167-174

PL

Na obszarach polodowcowych za jeden z elementów determinujących tempo wysychania i zaniku oczek wodnych można uznać położenie danego zbiornika w zróżnicowanym pod względem rzeźby terenu krajobrazie. Celem badań prezentowanych w pracy było określenie ewentualnego wpływu zróżnicowania wzajemnej wysokości zbiorników wodnych na ich wysychanie. Analizą objęto dwa odmienne pod względem genezy i budowy obszary - morenę denną położoną na Równinie Wełtyńskiej oraz obszary sandrów, należące do Pojezierza Myśliborskiego i Równiny Gorzowskiej. Na podstawie danych uzyskanych z map topograficznych stwierdzono, że z istniejących w XIX w. oczek wodnych do końca XX w. na obszarze moreny dennej falistej zanikło 43%, a na obszarach sandrowych - 60%. W przypadkach, gdy różnica poziomów pomiędzy dwoma najbliższymi zbiornikami była większa niż 1 m, zaobserwowano nieznaczną tendencję do zanikania zbiorników leżących powyżej sąsiadującego zbiornika. Dotyczyło to zwłaszcza oczek położonych na obszarach sandrowych.

EN

Location of a small pond in post-glacial landscape of diverse relief is one of the factors determining its drying out and disappearance. The aim of this study was to determine possible effect of altitude differentiation on drying of such ponds. The study involved two areas differing in morphology and origin: an undulate bottom moraine located on Weltyńska Plain and outwash plains located in Myśliborskie Lakeland and Gorzowska Plain (north-west Poland). Basing on data from topographic maps it can be concluded that over 43% of water ponds in moraine areas and 60% of ponds in outwash plains that had existed in the 19th century disappeared till the end of the 20th century If the elevation of the two neighboring small ponds differed by more than 1 m than a slight tendency of faster disappearance of the upper one was noted. This was especially true for ponds located on outwash plains.

15

Zmienność wybranych elementów krajobrazu na sąsiadujących obszarach zlewni Iny i małej Iny w XX w.

Pieńkowski Paweł, Kupiec Michał, Smoter Przemysław

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2010

|

nr 13

54--62

PL

Na obszarze Pomorza Zachodniego od pierwszej połowy XIX w. obserwuje się gwałtowne zmiany warunków hydrologicznych, związane z prowadzeniem melioracji i regulacją dolin rzecznych. Działania te skutkowały zmniejszeniem się areału zajmowanego przez mokradła oraz zanikiem małych zbiorników wodnych. Pod koniec XX w. degradacja systemów melioracyjnych, mająca miejsce m.in. na obszarach badanych zlewni, wpłynęła na ponowny wzrost areału terenów podmokłych (torfowisk, bagien, podmokłych łąk i lasów), a także pojawienie się nowych zbiorników wodnych. W odniesieniu do struktury użytkowania terenu odnotowano wyraźny wzrost powierzchni leśnych, kosztem gruntów ornych. Krajobraz analizowanego międzyrzecza charakteryzuje się zatem dużą czasową i przestrzenną dynamiką, którą determinują głównie czynniki antropogeniczne.

EN

Hydrological changes connected with meliorations and regulations within river valleys are observed in the Western Pomerania region between the 19th and the 20th c. Such changes caused decrease of wetlands area and disappearance of small water bodies. The lack of proper maintenance of hydrotechnical objects on meliorated valleys in the last decade of the 20th c. caused increase of wetland areas and reappearance of small water bodies. However, aerial photos taken in the beginning of the 21th c. indicate reoccurring of terrestrialisation of wetland areas. Significant changes of space and time dynamics are observed on wetland ecosystems. Regarding land use structure changes, the significant increase of forest areas at the expense of the arable lands was observed. Landscape changes in selected area were determined by mostly anthropogenic factors with fluctuated space and time dynamics.

16

Impact of Land Use Methods on the Water Quality of Small Ponds

Kuczera M., Misztal A.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2010

|

Vol. 17, nr 4-5

415-421

EN

The objective of this paper was the impact assessment of land use methods on the surface water quality. The small ponds selected for research are located in agricultural, rural, and forested areas. The studies were conducted in the period of two hydrological years eg 2006 and 2007 in order to determine: nitrates(V), nitrates(III), ammonia, phosphates, sulphates, chlorides, calcium, magnesium, dissolved oxygen, reaction and electric conductivity. Analysis of the collected data allows affirming that land use methods of the neighboring area of the reservoir have a direct impact on the water quality of the small ponds. Rural settlements have the most negative influence on the deterioration of the water quality followed by typical agricultural use. Based on the direct quality evaluations of water samples, it has been found that only water of the small pond localized in forested areas can be qualified as belonging to the 1st class of the very good quality water.

PL

Celem badań była ocena wpływu użytkowania terenu na jakość wód powierzchniowych. Wybrane do badań oczka wodne są zlokalizowane na terenie typowo rolniczym, osadniczo-rolniczym i leśnym. Pobrana woda została poddana analizie fizykochemicznej pod względem stężeń: azotanów(V), azotanów(lll), amoniaku, fosforanów, siarczanów, chlorków, wapnia, magnezu, tlenu rozpuszczalnego oraz wartości odczynu i przewodności elektrycznej właściwej. Badania wykonano w ciągu dwóch lat hydrologicznych 2006 i 2007. Uzyskane wyniki badań pozwoliły na stwierdzenie, że na jakość wód oczek wodnych bezpośredni wpływ wywiera sposób użytkowania terenu sąsiadującego ze zbiornikiem wodnym. Największy wpływ na pogorszenie jakości wód mają tereny osadniczo-rolnicze, drugie miejsce zajmują tereny typowo rolnicze. Na podstawie bezpośredniej oceny jakości próbek wody stwierdzono, że tylko wody oczka zlokalizowanego na terenie leśnym mogą być zakwalifikowane do pierwszej klasy wód o bardzo dobrej jakości.

17

Ecological and landscape valuation of small water bodies in the selected municipalities of the Małopolska Province

Panek E., Bedla D.

Geomatics and Environmental Engineering

|

2008

|

Vol. 2, no. 4

59-68

EN

This paper contains value of functions and threats characteristic of small water reservoirs, not exceeding 1 hectare (29 objects situated in Krakow city). Among the most important functions of small water bodies the following were specified: biocoenotic, physiocoenotic, landscape. These sort of reservoirs are very susceptible to anthropogenic pressure. In this paper identified factors which provide to degradations and devastation water bodies in dynamically developing areas of city agglomerations Indicate the main reasons of devastation. Moreover indicate and proper protection of small water bodies, objects of the highest landscape and biological value.

PL

Praca zawiera ocenę funkcji oraz charakterystykę zagrożeń małych zbiorników wodnych, których powierzchnia nie przekracza 1 ha (29 obiektów w obrębie Krakowa). Wśród najważniejszych pełnionych przez oczka wodne funkcji są biocenotyczne, fizjocenotyczne i krajobrazowe. Zbiorniki te są bardzo wrażliwe na antropopresję. W publikacji zidentyfikowano czynniki, które powodują degradację i dewastację małych zbiorników wodnych na obszarze intensywnego rozwoju urbanizacji. Wskazano główne przyczyny tej dewastacji. Ponadto zaproponowano ochronę obiektów o najwyższych walorach krajobrazowych i przyrodniczych.

18

Przemiany szaty roślinnej śródpolnych oczek wodnych w rejonie Czepina

Gamrat R., Burczyk P., Łysko A.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2006

|

T. 6, z. 1

115-131

PL

W pracy przedstawiono wyniki, prowadzonych w latach 1995-2001, badań florystyczno-fitosocjologicznych oczek wodnych. Analizą objęto obszar 1 km², położony w okolicach Czepina w województwie zachodniopomorskim. Oceniono układ szaty roślinnej w sześciu śródpolnych oczkach wodnych. Przedstawiono wyniki badań florystycznych i fitosocjologicznych w kolejnych latach, w czterech ekochorach koncentrycznie ułożonych wokół tafli wodnej.

EN

Small mid-field water holes in agricultural areas are under a high risk of anthropogenic changes. Six such ponds (situated in 1 km² arable land, near Czepino in zachodniopomorskie province) were studied for seven years since 1995 till 2001. The main aim of the study was to analyse floral and phytosociological differentiation in four zones of ponds: in open water, littoral, scarps and external zone. Sixty five species including one vulnerable to extinction were found in relatively small area of ponds. Existing habitats were classified to four types: rushes, scrub, nitrophilous trodden areas and arable fields. Rush communities Phalaridetum arundinaceae, Typhetum latifoliae and the community with Senecio congestus were dominating. There were also ruderal communities (Urtico-Aegopodietum podagrariae, Calystegio-Epilobietum hirsuti, community with Urtica dioica and Elymus repens), rare scrub communities (Calamagrostis canescens) and nitrophilous community in arable fields (Apera spica-venti). Unfavourable atmospheric conditions, land configuration and anthropogenic conditions caused floral and phytosociological changes. The lack of water resulted in permanent habitat transformation from an open water table to overgrowing ponds. Periodical water deficit caused also physical and floral changes in four plant zones. Some species of swampy (Phragmitetea) and aquatic (Lemnetea, Potametea) habitats retreated to the benefit of meadow (Molinio-Arrhenatheretea) and ruderal (Artemisietea, Stellarietea) plant species. Evaluation of habitat moisture in the littoral zone revealed changes from permanently swamp to swampy. Evaluation of communities showed that outstanding and unique communities transformed into moderately big. So the changes in water conditions caused permanent and irreversible changes in flora leading to the impoverishment of agricultural landscape.

19

Proba oceny przekształcen sródpolnych oczek wodnych w obrębie wybranego agroekosystemu Równiny Wełtyńskiej

Pieńkowski P., Gamrat R., Kupiec M.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2004

|

T. 4, z. 2a

351-362

PL

W pracy przedstawiono wyniki analizy zmian występowania oczek śródpolnych w okresie ostatniego stulecia, przeprowadzonej na podstawie archiwalnych map topograficznych z 1900 r. oraz 1975 r., a także prac terenowych wykonanych w 2000 r. Analizą objęto obszar o powierzchni 3,4 km², położony na Równinie Wełtyńskiej, między Jeziorem Wełtyńskim (2,8 km²) i Jeziorem Górnym (0,4 km²). Oceniono fizjocenotyczne zmiany krajobrazu wynikające z zanikania śródpolnych oczek wodnych z zastosowaniem programów GIS i wskaźników geostatystycznych. Podjęto również próbę obiektywnej oceny wyboru zbiorników do renaturyzacji. Przedstawiono ponadto wyniki badań florystyczno-fitosocjologicznych roślinności śródpolnych oczek wodnych.

EN

The paper presents results of a study on changes in the occurrence of midfield ponds in the last century, based on topographical maps from the years 1900, 1975 and on field survey conducted in the year 2000. To analyse changes in the dynamics of midfield ponds an area of 3.4 km² between two large reservoirs - Wełtyń Lake (2.8 km²) and Górne Lake (0.4 km²), situated south of Gardno has been selected. To estimate spatial connections between reservoirs in order to select dried objects for restoration, buffer analysis, nearest neighbour statistics and C rate (connectivity index) has been proposed. Additionally, floristic analyses were made in the year 2000. These demonstrated the importance of midfield ponds (including new midfield ponds) for biodiversity of agroecosystems.

20

Analiza przekształceń oczek wodnych oraz ocena walorów przyrodniczych sródpolnych zbiorników w centralnej części Równiny Nowogardzkiej

Bosiacka B., Pieńkowski P.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2004

|

T. 4, z. 2a

335-349

PL

Badaniami objęto centralną część Równiny Nowogardzkiej, o powierzchni 440 km². Do analizy przekształceń oczek wodnych oraz oceny stanu ich zachowania posłużyły mapy topograficzne z końca XIX i XX w. (1: 25 000) oraz badania terenowe, przeprowadzone w lipcu i sierpniu 2003 r. Ze względu na dużą dynamikę przekształceń małych zbiorników wodnych na badanym terenie celem pracy stało się określenie przemian oczek w zależności od sposobu użytkowania terenu w czasie ostatnich stu lat oraz ocena wartości przyrodniczych śródpolnych zbiorników na postawie charakterystyki związanej z nimi flory i roślinności wodno-bagiennej. Na podstawie analizy materiałów kartograficznych stwierdzono zróżnicowanie zanikania oczek wodnych w zależności od użytkowania terenu. Spośród 543 oczek wodnych, występujących pod koniec XIX w., do drugiej połowy XX w. przetrwały zaledwie 182 zbiorniki. Z grupy zbiorników występujących na obszarach o niezmienionym sposobie użytkowania najwięcej zanikło na polach, gdzie z 266 oczek (koniec XIX w.) pozostało 70 akwenów. Wśród obecnie istniejących oczek śródpolnych, obok przetrwałych obiektów, zanotowano także 17 oczek nowo powstałych. Roślinność występującą w obrębie odnalezionych w terenie 53 oczek scharakteryzowano na podstawie 239 zdjęć fitosocjologicznych. Wyróżniono 35 zbiorowisk roślinnych, w tym 12 regionalnie rzadkich i zagrożonych. We wszystkich oczkach łącznie zanotowano 187 gatunków roślin naczyniowych i mszaków, w tym wiele cennych przyrodniczo - chronionych, zagrożonych i regionalnie rzadkich.

EN

Studies were conducted within central part of the Nowogard Plain of the total area of 440 km². Topographic maps from the end of the 19 th and 20 th century (1:25 000) and field studies carried out in 2003 provided data for analysis of pond transformation and for evaluation of pond preservation. Considering a high dynamics of transformation of small ponds within the studied area, determination of ponds transformation in relation to land use over previous hundred years and evaluation of natural values of midfield ponds based on characteristics of their flora and wetland vegetation were the aim of the studies. Analysis of the cartographic materials revealed differentiation of pond disappearance related to the land utilization systems. Only 182 out of 543 ponds present at the end of the 19 th century remained till the second half of the 20 th century. Within the group of ponds that occurred in areas of unchanged land use, the highest level of their decline was observed in fields (70 ponds remaining out of 266 ponds recorded at the end of the 19 th of century). Among the presently observed midfield ponds, apart from preserved objects, 17 newly formed water bodies were noted. Vegetation of 53 midfield ponds was characterized based on 239 phytosociological releves. Thirty five plant communities were determined including 12 regionally rare and endangered. A total of 187 species of vascular plants and bryophytes, including many valuable - protected, endangered and regionally rare, were found in all analyzed water bodies.