Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Przestrzenna analiza czynników górniczo-geologicznych związanych z procesem kształtowania się deformacji nieciągłych

Malinowska A., Matonóg A.

Przegląd Górniczy

|

2016

|

T. 72, nr 10

51--62

PL

Problem powstawania deformacji nieciągłych na terenie byłych lub aktualnych terenów górniczych jest wciąż nierozwiązany. Bardzo często proces powstawania nieciągłych deformacji powierzchni terenu związany jest z wieloma czynnikami - nie tylko górniczymi czy geologicznymi. Poprawna interpretacja przyczyny powstania deformacji nieciągłej w danym rejonie jest kluczowa w procesie ochrony powierzchni terenu w strefach podatnych na kształtowanie się tego typu zjawisk. Badania prezentowane w niniejszym artykule związane były z pokazaniem możliwości przestrzennej analizy czynników ryzyka mogących mieć wpływ na proces tworzenia się deformacji nieciągłych. Wykorzystanie zbiorów rozmytych oraz estymacji jądra gęstości pozwoliło nie tylko na lepszą prezentację czynników ryzyka, ale również umożliwiło określenie stopnia skorelowania rozkładu tych czynników z przestrzennym rozkładem miejsc występowania deformacji nieciągłych. Prezentowane wyniki pozwalają na przeprowadzenie pogłębionej analizy przyczynowo-skutkowej pomiędzy czynnikami górniczo-geologicznymi a deformacjami nieciągłymi zaobserwowanymi na powierzchni terenu.

EN

The problem of discontinuous deformations occurrence in the former or current mining areas is still vague. Very often the process of formation of discontinuous surface deformation is related to many factors, not only mining or geological but also others. The correct interpretation of the causes of the discontinuous ground deformations development in the region is crucial in the protection of the land surface in areas susceptible to the formation of this type of phenomena. The research presented in this article is related to the presentation of the possibilities of spatial analysis of risk factors that may affect the formation of discontinuous deformations. The use of fuzzy membership functions and kernel density interpolation has enabled, not only to enhance the presentation of the risk factors but also enabled to determine the correlation between the risk factors, the spatial distribution of discontinuous deformation. The presented results allow to carry out an in-depth analysis of cause- -and-effect relationship between mining and geological factors and discontinuous deformation observed on the surface.

2

Ocena zagrożenia powierzchni terenu deformacjami nieciągłymi przy uwzględnieniu czynników ilościowych i jakościowych

Malinowska A., Matonóg A.

Przegląd Górniczy

|

2016

|

T. 72, nr 10

63--67

PL

Proces kształtowania się deformacji nieciągłych jest bardzo złożonym zjawiskiem. W dobie minimalizacji wydobycia coraz więcej zakładów górniczych zostaje zamkniętych. Wiele z nich prowadziło działalność przez dziesiątki lat na stosunkowo niewielkiej głębokości. Pod powierzchnią terenu, bardzo często intensywnie zagospodarowanego, znajdują się dziesiątki niezabezpieczonych pustek i korytarzy należących do zamkniętych kopalń. Większość metod prognostycznych pozwala na ocenę zagrożenia powierzchni terenu nieciągłymi deformacjami, kształtującymi się w wyniku aktualnie prowadzonej płytkiej eksploatacji. W przypadku starych wyrobisk górniczych metody te charakteryzują się niską efektywnością. Przy złożonych warunkach górniczo- geologicznych analityczne założenia funkcyjne, bazujące jedynie na zmiennych ilościowych, nie pozwalają na poprawny opis procesu propagacji pustki górniczej ku powierzchni. Prezentowane rozwiązanie, bazujące na metodach wielokryterialnych, pozwala na uwzględnienie w prognozach zarówno czynników o charakterystyce ilościowej, jak i jakościowej. Takie podejście pozwala na uwzględnienie przy modelowaniu nieciągłych deformacji powierzchni terenu, złożonych warunków górniczo-geologicznych. Efektywność prezentowanego rozwiązania sprawdzono przez porównanie wyniku prognozy z zaobserwowanymi miejscami, w których wystąpiły deformacje nieciągłe powierzchni terenu.

EN

The formation process of discontinuous deformations renders a highly elaborated phenomenon. In the era of extraction minimization, an increasing number of mining facilities are becoming closed. Many of them have operated for decades with relatively insignificant depths. Under the ground surface, there are often dozens of unsecured, highly developed voids and corridors that belong to closed mines. Majority of the forecasting methods allows evaluation of the danger to ground surface with discontinuous deformations being shaped as a result of currently performed shallow exploitation. In the case of old excavations, these methods are characterized with a low level of effectiveness. In the case of complex mining and geological conditions, the analytical functional assumptions, which are based on quantity variables, do not allow a proper description of the mining void propagation process towards the surface. The presented solution, leaning on the multicriteria methods, enables to present forecasts with discontinuous deformations to the ground surface including both quantitative and qualitative factors. While modeling discontinuous ground surface deformations, such an approach allows for consideration of complex mining and geological conditions. The effectiveness of the presented solution was verified through comparison of the forecast results with the observed locations, where the discontinuous deformations of the ground surface were recorded.

3

Badania nad możliwością wykorzystania otwartych systemów informacji geograficznej do oceny zagrożenia powierzchni terenu deformacjami nieciągłymi (wyłonienie stref zagrożonych, prognozowanie zagrożenia przy wykorzystaniu modeli funkcyjnych)

Malinowska A., Dziarek K.

Przegląd Górniczy

|

2013

|

T. 69, nr 11

32--40

PL

W artykule zaprezentowane zostały badania nad możliwością wykorzystania otwartych systemów informacji do oceny zagrożenia powierzchni terenu deformacjami nieciągłymi. W analizach zastosowano zależności funkcyjne pozwalające na określenie stref, w których można spodziewać się pojawienia deformacji nieciągłych. Wykorzystano również możliwości analityczne systemu starając się znaleźć zależności przyczynowo-skutkowe wpływające na kształtowanie się zapadlisk w danym rejonie. Ostateczne wyniki analiz zweryfikowano poprzez porównanie stref o wysokim prawdopodobieństwie powstania deformacji nieciągłej z miejscami, w których zapadliska zostały zarejestrowane. Wyniki badań potwierdziły wysoką skuteczność estymacji ryzyka zapadliskowego przy wykorzystaniu metod opartych o analizy czynników górniczo-geologicznych.

EN

This paper presents the research on the applicability of open source geographical information systems for sinkhole hazard assessment. The performed analyses include the mathematical functions which allow to estimate the height of fracture zones above the mined panel. In order to find cause-and-effect relationships, responsible for the development of sinkholes in the research area, analytical capabilities of the system were applied. The final results of the analysis were verified by comparing areas with high probability of sinkhole occurrence with places where the sinkhole has already occurred. The results of the research confirmed high efficiency of sinkhole occurrence risk estimation performed by use of methods based on the analysis of mining and geological factors.