Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Multi-criteria decision analysis for simplified evaluation of clean energy technologies

Kluczek Aldona

Production Engineering Archives

|

2019

|

Vol. 23

3--11

EN

Technology assessment (TA) is not a new concept. High value energy technology identification needs to be followed by a decision process in which all shareholders contribute. A case study on Combined and Heat Power (CHP) technologies considered is presented to illustrate the applicability of fuzzy analytical hierarchy assessment approach (FAHP). The goal of this paper is to identify and evaluate the best variant of CHP technologies using multi-criteria that are technical feasibly and cost effective reflecting performance parameters. The results depict that technology A2 with an overall ranking of 0.438 is the best alternative compared to others. Taking into consideration decision parameters for the section, A1 is found to be relatively most important with a rating of 0.434 with its reliability and cost effectiveness. The presented fuzzy-based methodology is general expected to be used by a diverse target groups in energy sectors.

2

Operationalising Responsible Research and Innovation – tools for enterprises

Nazarko Łukasz, Melnikas Borisas

Engineering Management in Production and Services

|

2019

|

Vol. 11, no. 3

21--28

EN

Responsible Research and Innovation (RRI) is an emerging paradigm and a novel approach to governing science and innovation with the aim of making them ethically acceptable and socially desirable. RRI concept has become a popular term as a result of making it a cross-cutting theme for the Horizon 2020 Framework Programme. Up to date, research on the topic has focused on conceptual problems (relation with similar concepts as well as ethical, moral, philosophical, cultural underpinnings and assumptions) and on the possibilities of making the concept relevant to the Research & Innovation community in Europe and worldwide. Despite some initial efforts, there is still a need to further develop methods and techniques that could make RRI a useful framework for conducting innovation activities, especially in the business environment. The aim of this paper is to propose a range of approaches that help operationalise RRI. The approaches employ methods such as weighted indicators, maturity models and scorecards.

3

Gerontechnology — the assessment of one selected technology improving the quality of life of older adults

Halicka Katarzyna

Engineering Management in Production and Services

|

2019

|

Vol. 11, no. 2

43--51

EN

Older adults experience difficulties in their daily lives as their health deteriorates. Gerontechnology (the compilation of terms “gerontology” and “technology”) helps in the resolution of problems faced by older adults by improving their quality of life and, above all, developing tools to facilitate the access of older adults to all goods, services and infrastructure, which is also the understanding of the term used in this paper. The article mainly aimed to assess the selected gerontechnology that improved the quality of life of older adults in terms of different criteria, namely, innovation, demand, socioethics, usability, and functionality. It also analysed whether the respondent's age and gender had any influence on the assessment. Care robots were chosen from among the variety of gerontechnologies. The survey was conducted in the first quarter of 2018 and involved 643 people from different voivodships of Poland. Two types of questionnaires were designed. The electronic form of the survey was distributed using social media and snowball techniques, and the paper form was sent by traditional post to all nursing homes in Poland.

4

Uwagi na temat rozpoznawania i analizy potrzeb w procesach oceny technologii

Kaźmierczak J.

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2018

|

z. 115

157--171

PL

Artykuł zawiera rozwinięcie prezentowanych w wcześniejszych publikacjach przemyśleń autora, dotyczących roli badania potrzeb we współczesnych działaniach inżynierskich. Celem opracowania jest wskazanie celowości uwzględnienia problemów identyfikacji oraz oceny potrzeb jako podstawy procesów, w tym: procesów oceny technologii. W części pierwszej pokazano w skrócie koncepcję określoną jako „inżynieria potrzeb”. Przedstawiono również pewne propozycje rozwinięcia tej koncepcji, zwłaszcza w zakresie metodologiczno-narzędziowym. Druga część artykułu została poświęcona rozważaniom na temat roli inżynierii potrzeb, przede wszystkim w działaniach ukierunkowanych na ocenę produktów, usług i technologii zgodnie z ujęciem „Technology Assessment”.

EN

The article introduces some extensions of presented in his previous publications the author's thoughts regarding the investigations of needs in contemporary engineering activities. The purpose of the study is to indicate the purposefulness of addressing identification issues and assessing needs as a basis for processes, including: technology assessment processes. In the first part a concept defined as "Engineering Needs" is briefly shown. Then proposals to develop this concept, especially in terms of methodology and tool, are presented. The second part of the article was dedicated to reflection on the role of Engineering o Needs in activities related to assessing of products, services and technologies in accordance with the approach of "Technology Assessment".

5

Ocena RFID przy wykorzystaniu dynamiki systemów na przykładzie polskich bibliotek

Gładysz B., Santarek K.

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2018

|

z. 115

57--74

PL

W artykule zaprezentowano wykorzystanie dynamiki systemów do analizy efektów wdrożenia technologii, których zakres oddziaływania wykracza poza bezpośrednie miejsce wdrożenia technologii. Istnieje szereg technologii, których efekty wdrożenia pojawiają się w obszarach, w których ich się pierwotnie nie spodziewano. Wykorzystanie dynamiki systemów pozwala zrozumieć mechanizmy powodujące pojawianie się tychże efektów. Przedstawiono przykład i omówiono wyniki symulacji dla modelu dyfuzji F. Bass’a dla technologii identyfikacji radiowej w polskich bibliotekach.

EN

Authors presented application of systems dynamics for an assessment of implementation of technology, which impacts extend direct point of application. There are many technologies, which implementation impacts areas, that were not initially assumed to be impacted. Application of systems dynamics enables better understanding of mechanisms driving such effects. An example of a simulation for the F.M. Bass diffusion model of radio frequency identification technology in Polish libraries was presented and discussed.

6

Krytyczne momenty w ekspertyzach z obszaru oceny technologii z perspektywy metodologicznej

Michalski K.

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2018

|

z. 115

235--259

PL

W składającym się z trzech części artykule poruszono podstawowe zagadnienia metodologiczne oceny technologii. Szczególną uwagę skupiono na metodologicznych słabościach i krytycznych momentach procesów poznawczych konstytuujących ocenę technologii. W obszernym wprowadzeniu zwrócono uwagę na coraz bardziej inflacyjne użycie określenia „technology assessment” oraz głęboki metodologiczny niedorozwój i rozmytą tożsamość oceny technologii jako dziedziny „postnormal science”. Wykazano pilną potrzebę zbudowania ogólnej teorii oceny technologii i standaryzacji jej procedur. W części drugiej scharakteryzowano ogólny profil metodologiczny oceny technologii i omówiono główne przyczyny problemów z jej teoretycznym i metodologicznym samookreśleniem. W części trzeciej przedstawiono podstawową strukturę procesu poznawczego typowego dla oceny technologii, wskazano na czynniki determinujące tą strukturę oraz zidentyfikowano w niej szereg krytycznych momentów. Są one związane ze złożonością przedmiotu i trudnościami w jej opanowywaniu, z prospektywną orientacją i niepewnością prognoz, z brakiem odpowiedniego arsenału metod roboczych i kryteriów jakościowych regulujących ich stosowanie, ograniczeniami zasobowymi i presją czasu wynikającą z powiązania oceny technologii z politycznymi procesami decyzyjnymi oraz problemami z praktyczną realizacją interdyscyplinarności. W zakończeniu zwrócono uwagę na konieczność powiązania krytycznych momentów na płaszczyźnie kognitywnej z krytycznymi momentami na płaszczyźnie aksjonormatywnej, które wymagają podobnego zbadania.

EN

This three-part article discusses the basic methodological issues of technology assessment. Special attention was paid to the methodological weaknesses and critical moments of cognitive processes which constitute the technology assessment. In the extensive introduction the increasingly inflationary use of the term "technology assessment", the deep methodological underdevelopment and blurred identity of technology assessment as "post-normal science" were highlighted. An urgent need to build a general theory of technology assessment and standardization of its procedures were pointed out. In the second part the general methodological profile of technology assessment was characterized and the main causes of problems with its theoretical and methodological self-definition were described. In part three the basic structure of the cognitive process typical for technology assessment was showed, factors which determine this structure were identified, and a number of its critical moments were indicated. They are related to the complexity of the subject and the difficulties in mastering it, with the prospective orientation and uncertainty of forecasts, the lack of appropriate arsenal of methods and quality parameters controlling their use, resource limits and time pressure resulting from linking technology assessment with political decision-making processes and problems with practical realization of interdisciplinarity. In the end, the attention was paid to necessity of connecting critical moments on a cognitive ground and critical moments at the axionormative ground, which require similar research.

7

Ekonomiczne i społeczne uwarunkowania implementacji nowych technologii w górnictwie węgla kamiennego

Jonek-Kowalska I.

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2018

|

z. 115

115--125

PL

Głównym celem artykułu jest identyfikacja społecznych i ekonomicznych uwarunkowań wdrażania nowych technologii w górnictwie węgla kamiennego przeprowadzona z perspektywy polskich przedsiębiorstw górniczych. Artykuł ma charakter teoretyczno-przeglądowy i został opracowany na podstawie studiów literaturowych oraz analizy uwarunkowań rynkowych i ogólnogospodarczych funkcjonowania branży górniczej w Polsce.

EN

The main aim of this article is to identify economic and social conditions of the implementation of new technologies in coal mining industry carried out from the perspective of coal mining enterprises. Article is of theoretical and reviewing character and was developed on the basis of literature studies and analysis of market and economic conditions of the coal mining sector in Poland.

8

Analiza możliwości zastosowania wybranych metod i wskaźników ekonomicznych, środowiskowych i społecznych w zrównoważonej ocenie technologii

Janik A.

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2018

|

z. 115

91--114

PL

W literaturze wymienia się wiele metod, które można zastosować do oceny technologii. Większość z nich ocenia jednak osobno efekty generowane przez technologię i tylko nieliczne pozwalają na ich zintegrowaną ocenę. Z tego względu w niniejszym artykule dokonano charakterystyki wskaźników stosowanych do oceny zrównoważonego rozwoju. Szczególną uwagę zwrócono na metody i wskaźniki pozwalające na zintegrowaną ocenę efektów generowanych przez technologie. Przegląd ten stał się podstawą oceny możliwości zastosowania poszczególnych metod i wskaźników w zrównoważonej ocenie technologii.

EN

The literature lists a number of methods that can be used to technology assessment. Most of them separately evaluate the effects generated by technology and only a few allow their integrated assessment. For this reason, in this paper the characteristic of indicators used for the sustainable development assessment has been presented. Particular attention has been paid to the methods and indicators allowing an integrated assessment of effects generated by technology. This review has become the basis for evaluation of the applicability of indicators for the Sustainability Assessment of the Technology.

9

A conceptual framework for sustainability assessment for technology

Kluczek A.

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2018

|

z. 115

173--212

EN

Technology assessment is being increasingly employed in both the public and private sectors. Technology assessment is defined as a process consisting of analyses of technological developments and their consequences as well as a debate on the basis of these analyses. Inquiries into technological developments ad their implications cannot be based on purely technical considerations but needs to adopt more complex perspectives. While traditional forms of technology assessment focused on individual technologies, current physical, technical and political realities necessitate a more systemic/holistic view, focusing on the long-term directions of social change and their impacts on a variety of sustainability. It has been acknowledged that technology and society coevolve. The paper provides information and knowledge on existing methods and their connections with the environmental, economic and social implications which are used for the assessment of sustainability of technology. This article seeks to provide some clarification by reflecting on the different approaches described in the literature as being forms of sustainability assessment in terms of their potential contributions to sustainability. Currently available methodologies for the assessment of the sustainability cover environmental parameters in a single integrated approach, like environmental impact assessment (EIA). Many of these are actually have been extended to incorporate social and economic considerations as well as environmental ones, reflecting a “triple bottom line” approach to sustainability. Each of the methods differs a set of generic criteria and indicators under the following broad categories: technological suitability, environmental considerations (in terms of resources and emissions, risks etc.), economic concerns, and social considerations. Application of LCA-based methodology to assess painting technology verifies the usability of the framework for sustainability assessment of technology. The conceptual framework for sustainability assessment of technology demonstrated through the paper verifies the application and usability of the methods used.

PL

Ocena technologii jest coraz częściej stosowana zarówno w sektorze publicznym, jak i prywatnym. Ocena technologii jest definiowana jako proces składający się z analiz technologii i ich konsekwencje rozwoju i stosowania określonych technologii, procesy rozwoju technologii. Liczne zapytania o rozwój technologii nie mogą opierać się na względach czysto technicznych, ale wymagają bardziej złożonych perspektyw. Podczas gdy tradycyjne formy oceny technologii skupiają się na indywidualnych technologiach, obecne realia techniczne i polityczne wymagają bardziej systemowego/holistycznego spojrzenia, skupiającego się na długoterminowych kierunkach zmian społecznych i wewnętrznych zróżnicowaniach. Uznano, że technologia i społeczeństwo są współzależne. Artykuł dostarcza informacji i wiedzy na temat istniejących metod i ich współzależności, które są wykorzystywane do oceny stopnia zrównoważenia technologii. Odzwierciedlając różne podejścia opisane w literaturze, niniejszy artykuł ma na celu zarysowanie koncepcji metody oceny technologii pod kątem potencjalnego jej wpływu na zrównoważony rozwój. Obecnie dostępne metody oceny technologii uwzględniają parametry środowiskowe w jednolitym zintegrowanym podejściu, na przykład ocenę wpływu na środowisko (EIA). Wiele z nich zostało faktycznie poszerzonych o aspekty społeczne i ekonomiczne, a także środowiskowe, co odzwierciedla podejście zrównoważonego rozwoju, tj. „triple bottom line”. Każda z metod różni się zbiorem ogólnych kryteriów i wskaźników ujętych według różnych kategorii: przydatność technologiczna, względy środowiskowe (zasoby, emisja, zagrożenia itp.), aspekty ekonomiczne i względy społeczne. Zastosowanie metodyki opartej na cyklu życia produktu (LCA) do oceny technologii malowania ma na celu weryfikację przydatności tego narzędzia do oceny technologii w aspekcie zrównoważonego rozwoju.

10

Google Glass as industry 4.0 technology

Felden C., Wenzel L.

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2017

|

z. 105

53--84

EN

The rapid technical developments and the actual discussion about Industry 4.0 demonstrates the need for more effective and efficient technologies to be able to handle upcoming business demands. Those technologies have not just to cover data production, transmission, and integration, but especially increased heterogeneous handling requirements of potential user groups, e.g. employees on the shop floor. Such a technology might be smart data glasses and as an instanciation of this class Google’s product Glass. Especially top management representatives or managers still recognise a certain potential of the device. Based on developed applications, a simultaneous transmission of data is possible. The BMW Manufacturing Co. announced that it developed an app improving the quality especially of videos. This software allows a loop of two minutes (in the background) so that the appearance of errors or certain issues can better be identified without searching within a video. Besides, the data glasses synchronise itself with a smartphone so the data are available decentr.

PL

Szybkie postępy techniczne i faktyczna dyskusja na temat sektora 4.0 pokazują potrzebę bardziej efektywnych i wydajnych technologii, aby móc obsłużyć przyszłe wymagania biznesowe. Technologie te nie tylko obejmują produkcję, transmisję i integrację danych, lecz przede wszystkim zwiększone heterogeniczne wymagania dotyczące obsługi potencjalnych grup użytkowników. Taką technologią mogą być inteligentne okulary pozwalające na analizę danych, jak np. produkt Google Glass. Z analizy wynika, że najwyżsi przedstawiciele kierownictwa i menedżerowie rozpoznają potencjał urządzenia. Podczas wykorzystywania rozwiniętych aplikacji możliwy jest przy jego użyciu symultaniczny przesył danych. Firma BMW Manufacturing Co. ogłosiła, że opracowała aplikację poprawiającą jakość tego przesyłu, zwłaszcza w przypadku filmów wideo. To oprogramowanie umożliwia pętlę dwóch minut (w tle), dzięki czemu można lepiej zidentyfikować pojawienie się błędów lub niektórych problemów bez wyszukiwania w obrębie filmu wideo. Poza tym omawiane okulary synchronizują się ze smartfonem, dzięki czemu są na nim dostępne przetwarzane dane.

11

Ewolucja wartościowania techniki w obliczu różnych wyzwań – od zwrotu normatywnego do przemysłu 4.0

Kiepas A.

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2017

|

z. 112

193--205

PL

Artykuł przedstawia zmiany dotyczące koncepcji wartościowania techniki jako jednego z narzędzi kontrolowania skutków jej upowszechniania. Zmiany te wiązały się z przemianami samej techniki i ze środowiskowymi, społecznymi (kulturowymi) skutkami jakie one wywoływały. Były także związane ze sposobami upowszechniania techniki i w konsekwencji tłem były tu również zmiany w sposobie pojmowania techniki w relacji do człowieka, społeczeństwa, kultury i natury. Najnowszym wyzwaniem jest perspektywa przemysłu 4.0 i związane z nim kształtowanie się społeczeństwa cyfrowego.

EN

The article presents some changes concerning with the technology assessment understood as one of tools of the controlling of impacts of the technology dissemination. Those changes were connected with the changes of technology and with its environmental, societal (cultural) impacts. They were also connected with the ways of dissemination of technology as well as with the changes of its understanding in the relations with the man, society, culture and nature. The latest challenge is connected with the perspective of industry 4.0 and with the development of digital society.

12

Specific approach to assessment of technologies for multi-floor manufacturing system

Dzhuguryan T., Jóźwiak Z.

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2017

|

R. 18, nr 6

1656--1659, CD

EN

The application of multi-floor manufacturing in huge cities is related to the rational use of urban areas and the solution of traffic problems. Technology assessment is a vital part of decision process in manufacturing which allows the enterprise to select manufacturing processes and technological equipment taking into account of technical, economic, environmental, social and other factors. This paper presents the specific approach to the assessment of technologies in the enterprises, represented as a system of multifloor cellular manufacturing connected by a common vertical transport system which including passenger and freight elevators. A model for technology assessment and selection taking into account the carrying capacity of vertical transport system and the number of floors of cellular manufacturing system is propose.

PL

Kryteria decyzyjne w procesie oceny technologii dla produkcji wielopiętrowej są uwzględnione w wymaganiach technologicznych, ekonomicznych, środowiskowych i społecznych. Zaproponowaliśmy dodatkowe kryteria oceny technologii dla produkcji wielopiętrowej, którą można przypisać wymaganiom technicznym. Proponowane kryteria techniczne są również realizowane przez ekonomiczne, ekologiczne i społeczne aspekty procesu oceny zrównoważonego rozwoju. Jednym z głównych kryteriów wyboru urządzeń produkcyjnych jest modułowa zasada ich projektowania. Kryteria techniczne, takie jak ciężar, całkowite wymiary modułów wyposażenia technologicznego, umożliwiają ocenę modułów dostawy na różnych poziomach budynku przy ich późniejszym montażu. Modułowa technologia blokowa urządzeń technologicznych pozwala również na szybki re-engineering, recykling i wykorzystanie. Również kryteria dotyczące wagi i wymiarów urządzeń technologicznych są dopuszczalne do oceny możliwości umieszczenia ich na wybranym piętrze budynku z uwzględnieniem dostępnych powierzchni produkcyjnych i nośności konstrukcji budynku. Ważnym kryterium wyboru sprzętu technologicznego jest harmonizacja osiągów z przepustowością wind ciężarowych, uwzględniając ilość podłóg części produkcyjnej budynku. Proponowane kryteria oceny technologii mogą być wykorzystane do wspierania opracowania ogólnego modelu oceny procesu zrównoważonego rozwoju w odniesieniu do produkcji wielopiętrowej w środowisku miejskim wielkich miast.

13

Technologie sieciowe vs. terroryzm – czy mogą być społecznie szkodliwe?

Soler U.

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2015

|

z. 85

495--506

PL

Rewolucja technologiczna przyniosła zmiany we wszystkich sferach ludzkiego życia. Szczególnie są one widoczne w komunikacji. Technologie sieciowe (Internet, łączność satelitarna etc.) przyspieszyły rozwój komunikacji społecznej w niespotykany dotąd sposób. Ich ewaluacja nie jest jednak łatwa, gdyż z jednej strony dobrze służą one milionom ludzi w ich codziennym życiu, z drugiej jednak w analogiczny sposób dostęp do nich mają grupy społecznie szkodliwe, m.in. terroryści, pozwalając im na niezwykle niebezpieczne działania. Zatem, czy społeczna ocena technologii sieciowych jest jednoznaczna?

EN

The technological revolution brought changes in all spheres of human life. In particular, they are visible in communication. Network technologies (Internet, satellite communications, etc.) accelerated in an unprecedented way the development of social communication. However their evaluation is not simple, because on the one hand, they serve to millions of people in their daily lives, on the other, in the same way the access to them have also groups socially harmful – among others – terrorists. It allowed them to act in very dangerous way. Is their social assessment unequivocal?

14

Koncepcja i metody środowiskowej oceny technologii

Michaliszyn B., Krupanek J.

Problemy Jakości

|

2015

|

R. 47, nr 11

8--14

PL

Idea oceny technologii (technology assessment - TA) rozwija się od początku lat 60. na tle rosnącego zainteresowania społeczeństw problemami ochrony środowiska. Ocena technologii, w szczególności dotycząca aspektów ekologicznych wpisuje się w koncepcję zrównoważonego rozwoju. Strategia polegająca na ocenie technologii ewoluowała przez ponad 40 lat. Była ona przedmiotem krytyki ze strony naukowców reprezentujących różne dziedziny nauki, w tym nauki społeczne. Rozwijały się różne nurty oceny technologii oraz zmieniał się zakres i cele jej przeprowadzania. W publikacji przedstawiono wybrane instrumenty oceny technologii ze szczególnym uwzględnieniem Analizy cyklu życia.

EN

The idea of technology assessment (technology assessment - TA) has been developing since the early 60s on the background of the growing interest of the societies in environmental issues. Technology assessment, in particular concerning environmental aspects, is in line with the concept of sustainable development. The strategy of technology assessing has evolved over more than 40 years. It was the subject of criticism from researchers representing different fields, in particular social sciences. Various trends of TA emerged and the scope and aims were changed. In the article there are presented selected instruments of technology assessment with the particular emphasis on Life cycle assessment (LCA).

15

Technology assessment in foresight for Podkarpacie Province towards regional innovation policy

Ziółkowski B.

Problemy Eksploatacji

|

2014

|

no. 4

95--107

EN

Foresight research is an especially useful method for creating regional innovation policy. This is achieved by integrating the instruments for technology assessment with regional foresight and finally utilizing the resulting outcomes in creation of regional innovation strategies. The aim of this paper is to present the methodology of technology assessment in foresight research realized for Podkarpacie Province to identify priority, eco-innovative technologies, as well as key development directions in innovation policy. The article answers the question on how to use foresight and methods for technology assessment to support the process of regional decisionmaking on research and innovation policy.

PL

Badania foresightowe są szczególnie przydatną metodą kreowania regionalnej polityki innowacji. Odbywa się to poprzez integrację instrumentów na rzecz oceny technologii z regionalnymi badaniami foresight, a następnie wykorzystanie uzyskanych wyników do tworzenia regionalnych strategii innowacji. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie metodyki oceny technologii w badaniach foresight zrealizowanych w województwie podkarpackim z zamiarem identyfikacji priorytetowych, ekoinnowacyjnych technologii, a także głównych kierunków rozwoju polityki innowacji. Artykuł odpowiada na pytanie, w jaki sposób wykorzystać metody foresightowe oraz metody oceny technologii, aby wesprzeć proces decyzyjny na szczeblu regionalnym w zakresie polityki badawczo-rozwojowej.

16

Technology assessment systems

Poteralska B.

Problemy Eksploatacji

|

2013

|

nr 4

93--102

EN

Technology assessment is one of key challenges in innovation management concerning support for the decision-making processes with regard to the importance, development, and implementation of technologies. The article presents a literature review concerning the term “technology assessment” and methods and models applied in this field. Against this background, an original complex technology assessment system that was developed and verified at the Institute for Sustainable Technologies – National Research Institute in Radom, Poland is presented.

PL

Ocena technologii stanowi jedno z kluczowych wyzwań zarządzania innowacjami w zakresie wspomagania procesów decyzyjnych dotyczących znaczenia i rozwoju technologii. W artykule przeprowadzono analizę pojęciową terminu „ocena technologii” oraz zaprezentowano przegląd stosowanych w tym zakresie metod i modeli. Na tym tle przedstawiono oryginalny system kompleksowej oceny technologii opracowany i zweryfikowany w Instytucie Technologii Eksploatacji – Państwowym Instytucie Badawczym w Radomiu.

17

Technology assessment in engineering practice. The case of Bioliq® – fuel production from biomass

Grunwald A., Kappler G., Leible L.

Management Systems in Production Engineering

|

2013

|

nr 2 (10)

12--18

EN

This paper includes a brief overview of the basic motivations and objectives of TA, followed by a description of the three main operating fields of TA: providing scientific advice for decision-making in the political system, contributing to public debate, and enriching technology development and engineering practice. These issues will then be considered in more detail by referring to various approaches to the relationship between TA and technology development and by presenting a specific case study of an accompanying TA process over various development stages of the bioliq® process for converting dry biomass into fuel (Bio-mass to Liquid) and chemicals. The accompanying TA work on the bioliq® process can, as a result of more than ten years of experience, be considered a successful technology assessment as it has opened up a new research field with a highly precautionary aspect on the one hand, and helped to win over technology-oriented research institutes to reorienting their research work, on the other. The results of the TA studies allowed to assess e.g. the competitiveness of the bioliq® process at a very early stage. The mutual trust built up in the course of the historical development between the parties involved has always been essential for this ongoing ac-companying TA process. TA has been proven, in this way, a useful tool to uncover new chances for engineering research and development, and to accompany the research process.

PL

Niniejszy artykuł zawiera krótki przegląd zasadniczych motywacji i celów TA, jak również opis trzech głównych obszarów operacyjnych – doradztwa w polityce naukowej na poziomie decyzyjnym, wkładu w debatę publiczną oraz wzbogacania rozwoju technologii oraz dyscyplin inżynierskich. Tematy te zostaną scharakteryzowane bardziej szczegółowo w odniesieniu do różnych podejść w relacji pomiędzy TA, rozwojem technologii oraz na przykładzie studium przypadku dotyczącego roli TA na różnych etapach rozwoju procesu bioliq®, mającego na celu przetworzenie suchej biomasy na paliwo (biomasa do cieczy) i związki chemiczne. Działania TA dotyczące procesu bioliq®, jako wynik dziesięcioletniego doświadczenia, mogą być postrzegane jako sukces metody, gdyż spowodowały otwarcie zupełnie nowych pól badawczych, z jednoczesnym zapewnieniem wysokiej rozwagi z jednej strony oraz reorientacją działalności instytutów badawczych z drugiej strony. Wyniki studiów nad TA umożliwiły ocenę konkurencyjności technologii bioliq® na bardzo wczesnym stadium jej rozwoju. Pomiędzy stronami zaangażowanymi w rozwój technologii zbudowano wysokie wzajemne zaufanie, co miało kluczowe znaczenia dla powodzenia całego procesu. Wykazano, iż TA jest użytecznym narzędziem do identyfikacji nowych szans dla badań inżynierskich i rozwoju oraz wspomagania procesów badawczych.

18

Wykorzystanie frakcjonowanej flotacji powierzchniowej do oceny technologii flotacji węgla

Sablik J., Lenartowicz M.

Przegląd Górniczy

|

2011

|

T. 67, nr 7-8

94--98

PL

Przedstawiono podstawy teoretyczne działań umożliwiających dokonanie pogłębionej oceny technologii flotacji węgla. Obejmują one zastosowanie do badań próbek mułu węgla frakcjonowanej flotacji powierzchniowej, wykorzystanie wartości napięcia powierzchniowego zwilżania zerowego kąta zwilżania oraz analizy krzywych rozkładu prawdopodobieństwa napięcia powierzchniowego zwilżania próbek, umożliwiającej określenie w nich udziału ziaren o powierzchniach hydrofobowych i hydrofilowych. Badania przemysłowego procesu flotacji węgla ortokoksowego prowadzono w maszynie IZ12. Aby ocenić wyniki flotacji przemysłowej badano także próbki uzyskane przez rozdrobnienie bryły o dużej czystości (zawartość popiołu 3,16 %). Stwierdzono, że w początkowych przedziałach wirnikowych flotują ziarna o niskich napięciach powierzchniowych zwilżania, jak ziarna uzyskane z rozdrobnionej bryły, a w końcowych o wyższych, a do koncentratu w tych ostatnich przedostaje się także większa ilość ziaren hydrofilowych. Jakość koncentratu jest jednak właściwa. Zawartość popiołu w odpadach (63,02 %) jest zbyt mała, co spowodowane jest przechodzeniem do tego produktu zbyt dużej liczby ziaren o powierzchniach hydrofobowych (26,5 %). Technologia wymaga zatem doskonalenia.

EN

The theoretical bases of actions enabling the performance of a deepened assessment of the coal flotation technology have been presented. They comprise the use of film flotation for coal slime sample testing, use of the value of surface wetting tension, zero wetting angle and analysis of distribution curves of surface wetting tension of samples enabling the determination in them of grains with hydrophobic and hydrophilic surfaces. The investigations of the orthocoking coal flotation process were conducted using the IZ12 machine. In order to assess the results of industrial flotation, also samples obtained through the disintegration of a lump of high purity (ash content 3.16%) were tested. It has been stated that in the initial rotor sections flotate grains with low surface wetting tensions as grains obtained from the disintegrated lump, and in the final sections grains with higher tensions, and into the concentrate in these last ones penetrates also a greater quantity of hydrophilic grains. The ash content in wastes (63.02%) is too low, what is caused through the penetration into this product of a too great number of grains with hydrophobic surfaces (26.5%). Thus this technology requires improvement.