Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Geomechaniczne aspekty projektowania przecinek ścianowych w warunkach eksploatacji pokładów grubych z podziałem na warstwy

Duży Stanisław

Napędy i Sterowanie

|

2020

|

R. 22, nr 1

46--53

PL

Względy ekonomiczne powodują, że eksploatację pokładów grubych prowadzi się systemem ścianowym z zawałem stropu z góry w dół. Sytuacja taka powoduje, że kolejne warstwy zalegają pod zrobami zawałowymi. Do podstawowych różnic przy projektowaniu przecinek zlokalizowanych bezpośrednio pod zrobami można zaliczyć: odprężenie górotworu, obniżenie parametrów wytrzymałościowych i odkształceniowych masywu, a w szczególności ich zmienność, odmienny model procesów naprężeniowo-deformacyjnych górotworu w otoczeniu takiej przecinki, ograniczony zakres stosowania kotwienia itp. Przedstawiono sposób doboru obudowy oparty na określaniu obciążenia obudowy z wykorzystaniem podstaw ośrodka rozporowego, z uwzględnieniem zmienności warunków naturalnych i górniczych i zastosowaniem podstaw probabilistycznej analizy konstrukcji.

2

Corroded steel support friction joint load capacity studies as found in Piast-Ziemowit coal mine

Horst R., Modrzik M., Ficek P., Rotkegel M., Pytlik A.

Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering

|

2018

|

R. 56, nr 1

81--87

EN

This article presents the load capacity study results of the corroded friction joints obtained during heading relining conduction. The main goal of the study was to determine the operational characteristics of heavily corroded friction joints as well as their load capacity. An additional goal of the study was to indicate which parameter is crucial from the point of view of corroded support technical condition evaluation – friction joint load capacity or arch strength. Mine conditions in which the LP support operated were also briefly characterized in the article. The study presented in the article is of a pilot character; while the obtained results reveal a very significant influence of corrosion on the support operational safety, the studies of corroded joints will be continued in the future using a larger number of samples and various types of shackles.

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań nośności skorodowanych złączy ciernych pozyskanych z przebudowy wyrobiska. Głównym celem badań było określenie charakterystyk pracy silnie skorodowanych złączy ciernych oraz określenie ich nośności. Dodatkowym celem badań było wskazanie parametru skorodowanych odrzwi, kluczowego przy ocenie stanu technicznego obudowy – nośność złączy ciernych czy wytrzymałość łuków. W artykule scharakteryzowano również w skrócie warunki kopalniane, w których pracowała obudowa ŁP. W związku z tym, że omówione badania mają charakter pilotażowy, a uzyskane wyniki wskazują na znaczny wpływ korozji na bezpieczeństwo pracy obudowy, badania skorodowanych złączy będą kontynuowane na większej liczbie próbek oraz przy różnych typach strzemion.

3

Badania nośności skorodowanych złączy ciernych obudowy odrzwiowej na przykładzie Kopalni Węgla Kamiennego Piast-Ziemowit

Horst R., Modrzik M., Ficek P., Rotkegel M., Pytlik A.

Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering

|

2018

|

R. 56, nr 1

88--94

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań nośności skorodowanych złączy ciernych pozyskanych z przebudowy wyrobiska. Głównym celem badań było określenie charakterystyk pracy silnie skorodowanych złączy ciernych oraz określenie ich nośności. Dodatkowym celem badań było wskazanie parametru skorodowanych odrzwi, kluczowego przy ocenie stanu technicznego obudowy – nośność złączy ciernych czy wytrzymałość łuków. W artykule scharakteryzowano również w skrócie warunki kopalniane, w których pracowała obudowa ŁP. W związku z tym, że omówione badania mają charakter pilotażowy, a uzyskane wyniki wskazują na znaczny wpływ korozji na bezpieczeństwo pracy obudowy, badania skorodowanych złączy będą kontynuowane na większej liczbie próbek oraz przy różnych typach strzemion.

EN

This article presents the load capacity study results of the corroded friction joints obtained during heading relining conduction. The main goal of the study was to determine the operational characteristics of heavily corroded friction joints as well as their load capacity. An additional goal of the study was to indicate which parameter is crucial from the point of view of corroded support technical condition evaluation – friction joint load capacity or arch strength. Mine conditions in which the LP support operated were also briefly characterized in the article. The study presented in the article is of a pilot character; while the obtained results reveal a very significant influence of corrosion on the support operational safety, the studies of corroded joints will be continued in the future using a larger number of samples and various types of shackles.

4

Wyznaczanie nośności siatek okładzinowych zgrzewanych

Madejczyk W.

Maszyny Górnicze

|

2018

|

R. 36, nr 4

19--26

PL

W 2018 r. wprowadzono do stosowania normę PN-G-15050:2018-01 „Obudowa wyrobisk górniczych. Siatki okładzinowe zgrzewane”, która zastąpiła normę, o takim samym tytule, z 1996 r. Jedna z istotnych, wprowadzonych zmian dotyczy sposobu wyznaczania nośności siatki. W publikacji przedstawiono sposób wyznaczania wartości równoważnika Mg nośności siatek typu O i typu S oraz nośności siatki typu K. Wyniki obliczeń porównano z wartością momentu zginającego wyznaczonego zgodnie z dotychczasową normą. Zinterpretowano wymagania zawarte w nowej normie.

EN

PN-G-15050:2018-01 Standard „Mining support. Net lining welded” which replaced the standard of the same title of 1996 was implemented in 2018. The method for determination of mesh cladding load-bearing capacity is one of the most important changes. Procedure for determination of loadbearing capacity equivalent Mg for the O type and S type meshes as well as determination of loadbearing capacity of K type meshes are presented. Calculation results are compared with the bending momentum determined according to the replaced standard. Requirements included in the new standard are interpreted.

5

Dostosowanie sekcji obudowy zmechanizowanej HYDROMEL-16/35-POz do zmieniających się warunków eksploatacji

Szyguła M., Stępor J., Mostek W., Lebda-Wyborny Z., Kazubiński D.

Maszyny Górnicze

|

2017

|

R. 35, nr 1

31--44

PL

W artykule przedstawiono budowę i parametry techniczne sekcji obudowy zmechanizowanej HYDROMEL-16/35-POz. Omówiono szczegóły i powody przeprowadzonych modernizacji. Przedstawiono najważniejsze informacje dotyczące warunków geologiczno-górniczych w kolejnych lokalizacjach sekcji obudowy.

EN

The construction and technical parameters of the HYDROMEL-16/35-POz powered roof support unit is presented in the paper. Details and reasons of modernisation are discussed. Key information on geological and mining conditions in subsequent localisations of powered roof support units is presented.

6

Parametry techniczne systemu monitorowania pracy stojaków ciernych w świetle wyników badań stateczności wyrobiska korytarzowego

Chlebek D., Turczyński K.

Przegląd Górniczy

|

2016

|

T. 72, nr 9

55--61

PL

Korzystając z opublikowanych wyników pomiarów zmian obciążenia obudowy wyrobiska korytarzowego spowodowanego, zarówno czynnikami naturalnymi, jak i eksploatacją górniczą, określono zakres zmian podporności i zsuwów indywidualnych stojaków ciernych, stosowanych celem wzmocnienia obudowy wyrobiska oraz oszacowano zakres pomiarowy czujników monitorujących obciążenie i zsuw stojaka. Zaprezentowano koncepcję systemu monitorowania obciążenia obudowy korytarzowej poprzez pomiary podporności stojaka ciernego oraz jego zsuwu.

EN

Basing on the published measurements of changes in load on roadway roof support, caused both by natural phenomena and mining processes, the range of changes of load-bearing capacity and yield of individual frictional props, which are used to strengthen the roadway roof support, was determined as well as the measuring range of sensors monitoring the load and yield of a prop estimated. A concept of the system for monitoring the load on roadway roof support, through the measurements of load-bearing capacity and yield of frictional prop, is presented.

7

Ochrona, konserwacja i restauracja kamiennych obudów wyrobisk podziemnych

Preidl W., Wójcik A. J., Dyduch G.

Hereditas Minariorum

|

2016

|

Vol. 3

33--52

PL

Ochrona wyrobisk podziemnych przed negatywnym oddziaływaniem czynników środowiskowych jest zagadnieniem nadzwyczaj złożonym. Obudowa, która może być wykonana z kamienia naturalnego lub sztucznego, będzie ulegać destrukcyjnym wpływom w stopniu zależnym od rodzaju i jakości materiału, z którego została wykonana. Również oddziaływanie środowiska na obudowę może być bardzo zróżnicowane. Rodzaj i intensywność działań są uzależnione od takich czynników jak: rodzaj skał w których wykonano wyrobisko, głębokość lokalizacji wyrobiska, stosunki wodne na powierzchni terenu i w skałach otaczających wyrobisko. Również sposób przewietrzania jak i skład chemiczny powietrza doprowadzanego do wyrobiska wpływa na intensywność i rodzaj korozji materiału obudowy. Omawiając tak skomplikowane zagadnienie trudno podać jednoznaczną diagnozę i metodologię postępowania przy rozwiązywaniu problemu zabezpieczenia obudów kamiennych przed destrukcyjnym oddziaływaniem czynników środowiskowych. Każde wyrobisko należy traktować indywidualnie, uwzględniając nie tylko warunki środowiskowe i rodzaj obudowy ale również jego przyrodnicze i historyczne walory. W artykule podano również najważniejsze czynniki środowiskowe mające wpływ na destrukcję oraz podano metodologię ograniczenia ich wpływu na stan zachowania konstrukcji murowych wyrobisk podziemnych. Podkreślono także, że zabiegi zmierzające do zabezpieczenia wyrobiska i jego obudowy, choćby najskuteczniejsze, nie mogą doprowadzić do zniszczenia jego specyfiki i walorów historycznych.

EN

Protection of underground excavations against the negative impact of environmental factors is an extremely complicated and complex issue. The construction, which may be made of natural or artificial stone, undergoes destructive influence depending on the type and quality of the material from which it was made. Other factors such as execution time, the manner of execution and quality of materials used in construction will also influence its resistance. Environmental factors affecting the underground constructions can be very diverse as well. The nature and intensity of their activities depend on the type of rock, the depth of the excavation, water conditions on the surface and in the rocks surrounding the excavation. The way of ventilation and the chemical composition of air entering the pit determine the intensity and type of material corrosion. There is neither one clear diagnosis nor the methodology on solving the issue on protection and maintenance of underground constructions. Each pit needs to be examined individually, taking into account special environmental conditions, type of construction but also its natural and historical values. Even the most effective activities aimed at protecting excavations cannot lead to the destruction of their outlook and historical assets.

8

Utilization of Morrison Mine experience in management and mitigation of micro-seismic risk at the design stage of the Victoria Project

Jakubowski M., Taghipoor S., Watson J. M.

Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud

|

2015

|

nr 4

27--40

EN

Owned by KGHM International Ltd (KGHM), the Victoria Project is an undeveloped copper-nickel resource located in the Sudbury Igneous Complex. This region has been historically mined for over 110 years for its sulphide nickel, copper, cobalt, and precious metal ores. Due to the anticipated high stress environment, stiff rock mass and significant depth of the resource (>1800 m below surface), severe mining-induced micro-seismicity, strain bursting and stress induced damage is expected. In order to manage hazard and mitigate the associated risk to personnel and production associated with this mining in this environment, appropriate geomechanics strategies will applied at the design stage of the Victoria Project (including micro-seismic monitoring, dynamic ground control systems, re-entry protocols, production extraction sequencing, and strategic location of LOM and development excavations). This paper describes the expected benefit to the Victoria Project by applying lessons learned from comparable mines currently operating within the Sudbury Basin, including KGHM’s Morrison Mine which seismically-active and developing strategies to manage micro-seismic risk.

PL

Projekt Victoria, będący własnością spółki KGHM, jest to aktywo górnicze rozwijane na bazie złoża miedziowo-niklowego wykształconego w obrębie kompleksu skał magmowych Sudbury. Region ten jest przedmiotem historycznej eksploatacji od ponad 110 lat z uwagi na bogate mineralizacje zawierające nikiel, miedź, kobalt oraz metale szlachetne. Z powodu oczekiwanych wysokich stanów naprężeniowych, mocnych skał oraz znacznych głębokości zalegania zasobów (przekraczającej 1800 m), w przypadku Projektu Victoria należy się spodziewać występowania indukowanych zjawisk sejsmicznych, odprężeń oraz zniszczenia górotworu. W celu zarządzania ryzykiem, a także minimalizacji jego wpływu na bezpieczeństwo pracującej załogi oraz osiągane wyniki produkcyjne, odpowiednie metody monitoringu i prewencji muszą być przewidziane już na etapie projektowania przyszłej kopalni (włączając w to monitoring aktywności sejsmicznej górotworu, obudowę podatną, protokoły dotyczące czasu wyczekiwania, właściwą sekwencję wybierania złoża oraz właściwą lokalizację wyrobisk o znaczeniu kapitalnym). W niniejszym artykule opisano szereg spodziewanych korzyści płynących z wykorzystania doświadczenia innych kopalń prowadzących eksploatację w Zagłębiu Sudbury, włączając w to należącą do KGHM kopalnię Morrison.

9

Analysis of yielding steel arch support with rock bolts in mine roadways stability aspect

Majcherczyk T., Niedbalski Z., Małkowski P., Bednarek Ł.

Archives of Mining Sciences

|

2014

|

Vol. 59, no. 3

641--654

EN

The result of the search for new technological solutions in the field of support for roadways in coal mines has in recent years been the widespread use of steel arch with rockbolt support systems. The efficiency of these systems is affected among other things by the option of installing rock bolts after the actual driving the mine roadway, the increased load capacity that these systems can support, and their resistance to dynamic weight. Large variation in the way that these steel arch support can be connected using different types of rock bolts necessitates mining research revealing the effectiveness of such solutions. Although the steel arch with rockbolt support system is used in the majority of European coal mines, it is still not possible to apply templates of schemes due to the diversity of geological and mining conditions. Therefore, throughout a period of several years, the authors of this article conducted research in situ under conditions of different schemes related to connecting arched support frames with rock bolts, with only selected results being presented in the article. The measurements of convergence, load supported by the system frame, load supported by the rock bolts, and the stratification of roof rocks were analyzed, carried out in two roadways with yielding steel arch support in which strand bolts were applied. The article also proposes the index for working maintenance nuw, used in preliminarily assessing the stability of a given working with a limited number of data concerning geomechanical conditions. Additionally considered are empirical methods used in Poland for designing steel arch with rock bolt support systems. The results of mine research indicate that strengthening yielding steel support with strand bolts through steel beams maintains the stability of a roadway, even when exposed to the exploitation stress. Aside from the impact of exploitation, deformations of the support system are negligible, despite the fact that the tensile forces acting on the rock bolts can reach values of up to 160 kN. Under favorable geological and mining conditions, support system frames can be spread up to 1.5 m apart when using rock bolts between them. The conducted measurement of convergence during a three year period revealed a compression amounting to a few centimeters. The results obtained by the research fully confirm the effectiveness of combined yielding steel arch with rock bolt support systems under different mining conditions.

PL

Efektem poszukiwania nowych rozwiązań technologicznych w zakresie obudowy wyrobisk korytarzowych w kopalniach węgla kamiennego, jest w ostatnich latach dość powszechne stosowanie obudowy podporowo-kotwowej. Na jej efektywność wpływa miedzy innymi możliwość zabudowy kotew w późniejszym okresie niż drążenie wyrobiska, uzyskiwanie dużej nośności, czy odporność na obciążenia dynamiczne. Duża liczba możliwych do zastosowania wariantów połączeń obudowy podporowej z kotwami o różnej konstrukcji i rozmieszczeniu, wymusza konieczność prowadzenia badań kopalnianych wskazujących na skuteczność zastosowanych rozwiązań. Choć obudowa podporowo-kotwowa stosowana jest w większości europejskich kopalń węgla kamiennego, to ze względu na odmienność warunków geologiczno – górniczych, nie można wprost przenieść gotowych schematów. W związku z tym od kilkunastu lat autorzy artykułu prowadzą badania w warunkach in situ różnych schematów połączeń odrzwi obudowy łukowej z kotwami, a w artykule przedstawiono wybrane wyniki badań. Poddane analizie zostały wyniki pomiarów konwergencji, obciążenia odrzwi, obciążenia kotew i rozwarstwienia skał stropowych w dwóch wyrobiskach z obudową podporowo-kotwową w których zastosowano kotwy strunowe. W artykule zamieszczono także propozycję wskaźnika utrzymania wyrobiska, służącego do wstępnej oceny stateczności projektowanego wyrobiska przy ograniczonej liczbie danych dotyczących warunków geomechanicznych. Zamieszczono także stosowane w Polsce empiryczne metody projektowania obudowy podporowo-kotwowej. Wyniki badań kopalnianych wskazują, że zastosowanie wzmocnienie obudowy podporowej kotami strunowymi poprzez podciągi, pozwala na utrzymanie stateczności wyrobiska nawet w przypadku oddziaływania ciśnienia eksploatacyjnego. Poza zasięgiem oddziaływania eksploatacji deformacje obudowy są niewielkie, choć siły rozciągające w kotwach dochodzą do 160 kN. W korzystnych warunkach geologiczno-górniczych możliwe jest rozrzedzenie odrzwi obudowy nawet do 1,5 m przy zastosowaniu kotwienia pomiędzy odrzwiami. Prowadzony pomiar konwergencji w okresie trzech lat wykazał zaciskanie wynoszące kilkanaście centymetrów. Uzyskane wyniki w pełni potwierdzają skuteczność obudowy podporowo-kotwowej w różnych uwarunkowaniach górniczych.

10

Wzmacnianie obudowy wyrobisk korytarzowych w warunkach wysokich naprężeń

Majcherczyk T., Niedbalski Z., Ulaszek A.

Przegląd Górniczy

|

2013

|

T. 69, nr 5

17--24

PL

W artykule dokonano analizy obciążenia obudowy zastosowanej w wyrobisku przyścianowym na głębokości 800 m. Pomiary konwergencji wykazały, że obudowa ŁP9/V29 wzmocniona kotwami strunowymi dobrze zabezpiecza wyrobisko do czasu wpływów eksploatacji. Po przejściu ściany, mimo zmniejszenia przekroju poprzecznego wyrobiska, była możliwość wykorzystania go dla kolejnej ściany. W celu sprawdzenia takiej samej konstrukcji przy tych samych parametrach geotechnicznych, ale na głębokości 1300 m, przeprowadzono obliczenia MES. Ich wyniki wykazały, że w konstrukcji obudowy naprężenia są zbliżone do granicy plastyczności stali. Wskazuje to na konieczność poszukiwania nowych konstrukcji, których przykłady zostały przedstawione.

EN

This article presents an analysis of the load on support applied in the working at the depth of 800 m. The convergence measurements show that the ŁP9/V29 support reinforced with string roof bolts, secures the excavation till the exploitation impacts. After the wall course, despite the lower cross-section of the excavation, it was possible to use it in another wall. In order to check its construction with the same geotechnical parameters, at the depth of 1300 m, MES calculations were performed. The results proved that in the support construction those stresses are close to the boundary of steel plasticity. This indicates the necessity of seeking new constructions as the examples presented in this article.

11

Przegląd metod utrzymania stateczności wyrobisk na dużych głębokościach podczas drążenia w strefie uskoku Bzie-Czechowice w JSW S.A. Kopalnia „Borynia-Zofiówka-Jastrzębie” Ruch Zofiówka

Urbaniec E.

Przegląd Górniczy

|

2013

|

T. 69, nr 4

155--161

PL

W referacie przedstawiono doświadczenia kopalni „Borynia-Zofiówka-Jastrzębie“ Ruch Zofiówka, zdobyte podczas drążenia dwóch wyrobisk udostępniających nowe złoże. Wyrobiska prowadzone były w strefie słabo rozpoznanego uskoku Bzie-Czechowice o przewidywanym zrzucie 800 m. Opisano wykorzystaną technologię drążenia z zastosowaniem systematycznego wzmacniania skał stropowych, konsolidacji górotworu oraz podwójnej obudowy z wykładką mechaniczną. Ponadto, w celu zapewnienia utrzymania długotrwałej stateczności, dodatkowo obudowa została wzmocniona poprzez zabudowę łuków spągnicowych.

EN

This paper presents the results of experiments from „Borynia-Zofiówka-Jastrzębie“ mine Ruch Zofiówka obtained during driving of the two opening out headings for new deposits. They were driven in the zone of hardly recognized fault Bzie-Czechowice with the predicted thrust of 800 m. The applied technology of driving by the use of gradual reinforcement of cap rocks, rock mass consolidation and double powered support with mechanical filling was described. Furthermore, the support was additionally reinforced by building over inverts in order to secure long-lasting stability.

12

Techniki zabezpieczenia wyrobisk Kopalni Soli „Wieliczka” na przykładzie Trasy Górniczej

Dębkowski R., Obyrn K. d', Szpak M.

Przegląd Górniczy

|

2012

|

T. 68, nr 7

81--87

PL

W artykule przedstawiono strukturę podziemnych wyrobisk komorowych i chodnikowych oraz uwarunkowania geologiczne w rejonie nowej trasy turystycznej w Kopalni Soli „Wieliczka” – Trasy Górniczej, przeznaczonej dla zorganizowanych, kilkunastoosobowych grup. Scharakteryzowano podstawowe zagrożenia mające destrukcyjny wpływ na stateczność wyrobisk górniczych w wielickiej kopalni. W Kopalni Soli „Wieliczka” prowadzone są wielokierunkowe działania zmierzające do ratowania oraz zachowania możliwie jak największej części zabytkowej substancji kopalni. W materiale zaprezentowano różne metody i sposoby górniczego zabezpieczenia komór i wyrobisk korytarzowych oraz najciekawsze ich przykłady w wybranych obiektach podziemnych, zlokalizowanych w obrębie nowej trasy turystycznej (komory: Franciszek Karol, Gospoda, podłużnia Karolina). W podsumowaniu scharakteryzowano podstawowe kierunki działań w Kopalni Soli „Wieliczka”, mające na celu zabezpieczenie zabytkowych wyrobisk i udostępnienie ich dla ruchu turystycznego.

EN

The article presents the structure of underground chamber and gallery excavations and geological conditionings in the area of the new tourist route in the “Wieliczka” Salt Mine – the Mining Route, intended for organized groups of more than ten persons. The basic hazards having destructive influence on the stability of mining excavations in the “Wieliczka” mine were characterized. In the “Wieliczka” Salt Mine are conducted multidirectional operations aiming at saving and maintaining of the possibly large part of the monumental substance of the mine. At present near completion are protecting works in excavations of the Mining Route at the level I and IIn. The way of protection and type of support were selected individually for each excavation taking into consideration the historical as well as geological and mining conditionings and the management plan of the route mentioned above. In the material various methods and manners of mining protection of chambers and galleries and their examples in selected underground objects, located within the new tourist route, were presented (the chambers: Franciszek Karol, Gospoda, Karolina incline). Finally the basic directions of operations in the “Wieliczka” Salt Mine, aiming at the protection of monumental excavations and making them available for tourists, were characterized.

13

Reinforcing measures of steel roadway support in rockburst prone areas

Horyl P., Snuparek R.

Archives of Mining Sciences

|

2012

|

Vol. 57, no. 1

193--208

EN

Due to the strong impacts of rockbursts in Ostrava-Karvina coalfield, which affect especially roadways and cross-cuts of longwall panels, it is necessary to strengthen standard steel roadways and breakthroughs supports. However it is a little different task in comparison with main solved problems of mining safety (Kidybinski, 2011), the use of reinforcing complementary bolts seems to be very effective. A varietes of numbers and locations of such rockbolts have been analyzed and compared from the viewpoint of the stability under dynamic events on the base of 3D mathematic modeling. The method used for komputer modeling has been FEM applied by ANSYS code. It deals with the shape and nature the following issues: the deformation of a steel support, strain and deformation of reinforcing bolts, the critical energy by which a permanent strain is caused and the influential interaction of the adjacent rock on the above mentioned characteristics. A recommendation for number and location of reinforcing complementary bolts is also contained.

PL

Z uwagi na silne skutki tąpnięć występujących w obszarze zagłębia węglowego Ostrava-Karlina, których skutki najsilniej odczuwane są w rejonie chodników i przecinek konieczne jest wzmocnienie stalowych obudów tunelowych i obudów w przejściach. Jest to jednak drobny problem w porównaniu z głównymi problemami zapewnienia bezpieczeństwa kopalni (Kidybiński, 2011), jako że zastosowanie kotwienia do dodatkowego wzmocnienia obudowy wydaje się zabiegiem skutecznym. Przeanalizowano lokalizację i ilość zastosowanych kotwi. Wyniki porównano z wynikami badań stabilności w warunkach dynamicznych, przeprowadzonych z wykorzystaniem trójwymiarowego modelowania matematycznego. Modelowanie przeprowadzono w oparciu o metodę elementów skończonych, z wykorzystaniem programu ANSYS. W oparciu o metodę określa się kształt i charakter odkształceń obudów stalowych, naprężenia i odkształcenia wzmocnień kotwi, graniczną wartość energii przy której następuje trwałe odkształcenie oraz wzajemne oddziaływania z otaczającymi skałami i ich wpływ na wyżej wymienione charakterystyki. Podano także rekomendacje odnośnie ilości i lokalizacji uzupełniających kotwi.

14

Zakres badań geotechnicznych w celu doboru obudowy wyrobisk górniczych w świetle doświadczeń

Duży S.

Budownictwo Górnicze i Tunelowe

|

2008

|

nr 4

18-24

PL

Przystępując do projektowania lub oceny stateczności wyrobiska górniczego, jednym z podstawowych działań jest określenie budowy geologicznej masywu oraz jego własności wytrzymałościowych i od kształceniowych oraz w miarę potrzeby określenie zakresu dalszych niezbędnych badań. Przyjęte do obliczeń dane, opisujące własności wytrzymałościowe i odkształceniowe skał w masywie, winny uwzględniać zmienność zarówno budowy, jak i własności wytrzymałościowych i odkształceniowych masywu w rejonie projektowanego wyrobiska. Uwzględnienie zmienności parametrów geotechnicznych górotworu pozwala na prognozowanie zakresu zmienności parametrów współpracy układu obudowa - górotwór.

EN

While commencing designing of assessment of a mine working's stability one of the basic activity conists in determination of geological structure of the rock mass and its strength as well as deformation properties and, as a need occurs, determination of the range of further of indispensable investigations. Data accepted for calculations, describing strength and deformation properties of rocks in the strata should take the account of both the structure and strength and deformation properties of the strata in the area of a working being designed. Taking the account of changeability of geotechnical parameters of the strata allows for forecasting of the range of changeability parameters of co-operation of the of support - strata system.

15

Rozwój systemów eksploatacji złoża rud miedzi w rejonie LGOM

Piechota S.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2007

|

nr 423

23-42

PL

W okresie czterdziestu lat eksploatacji złoża rud miedzi w rejonie LGOM wdrożono około 50 odmian systemów eksploatacji, w tym głównie systemów komorowo-filarowych. Aktualnie złoże wybiera się z zastosowaniem kilkunastu systemów. Podano ogólną zasadę udostępniania złoża w kopalniach rejonu LGOM, sposób przygotowania pól do eksploatacji oraz opisano kilka wybranych, charakterystycznych dla danej grupy systemów eksploatacji. Szerzej naświetlono przyczyny wdrażania nowych odmian tych systemów. Szczególną uwagę zwrócono na problem wybierania złóż cienkich, który nie jest do końca rozwiązany. W tym zakresie w najbliższych latach można oczekiwać nowych technologii, z urabianiem mechanicznym w przodkach eksploatacyjnych włącznie.

EN

In the last forty years of copper ore extraction in LGOM region a variety of more than 50 types of mining methods have been introduced in practice, mainly the room and pillar. Recently the deposit is operated with use of over a dozen mining methods. In the paper there have been shown a general rule of access works in the LGOM region mines, preparatory works in panels and some chosen examples of a characteristic typical mining methods of the group. More extensively the reasons of introducing a new modified variations of the mining methods were exposed. A special attention was devoted to the problems of thin seams extraction, that has not been solved yet. In connection with the last one can expects a new technological solution in the next years, including mechanical winning techniques at mining faces.

16

Wpływ czynników środowiskowych na trwałość i walory użytkowe obudowy kamiennej Głównej Kluczowej Sztolni Dziedzicznej w Zabrzu

Duży S., Preidl W., Różacki R.

Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej. Studia i Materiały

|

2006

|

Vol. 117, nr 32

53-62

PL

W artykule przedstawiono wpływu czynników środowiskowych, przede wszystkim wody i atmosfery, na stan zachowania i możliwości dalszego użytkowania wyrobiska Głównej Kluczowej Sztolni Dziedzicznej w Zabrzu. W rozpatrywanym wyrobisku mamy do czynienia, w większości przypadków, z obudową kamienną murowaną z ciosów piaskowcowych lub z cegły. Obudowa ta, z racji cech materiału, z którego jest wykonana, jest mało odporna na długotrwale oddziaływanie czynników środowiskowych, a zwłaszcza chemicznych i biologicznych.

EN

The article presents the results of environmental factors effect (mostly water and atmosphere) on the maintenance conditions and the possibilities of further usage of the Glowna Kluczowa Sztolnia Dziedziczna in Zabrze, In the examined excavation mostly we are dealing with brick rubble support made of sandstone or brick. This support, due to the features of the material is little resistant to long-term environmental factors influence, especially chemical and biological influences.

17

Ocena stanu technicznego obudowy Głównej Kluczowej Sztolni Dziedzicznej na odcinku zabrzańskim

Preidl W.

Górnictwo i Geoinżynieria

|

2006

|

R. 30, z. 4

97-102

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań pobranych próbek obudowy kamiennej oraz wyniki badań chemizmu wód przepływających po spągu Sztolni. Na podstawie przeprowadzonych analiz oraz dokonanych wizji lokalnych dostępnego ze względów wentylacyjnych odcinka oceniono jego stan techniczny. Zamieszczono również wyniki obliczeń obciążenia na obudowę Sztolni od strony naziomu. Drążenie wyrobiska rozpoczęto w 1799 roku. Odcinek zabrzański, o długości około 2,5 km, będący przedmiotem opracowania, ukończono drążyć około roku 1810. W swoim początkowym odcinku wyrobisko posiada obudowę wykonaną z kamienia łamanego na zaprawie wapiennej. Przez cały okres swojego funkcjonowania, aż do dnia dzisiejszego, kamienna obudowa Sztolni była poddana oddziaływaniu negatywnych czynników środowiskowych. Należy domniemywać, że czynniki te mają istotny wpływ na wytrzymałość obudowy kamiennej, a tym samym na jej stateczność. Porównanie sił wewnętrznych i naprężeń w obudowie kamiennej z jej wytrzymałością pozwoliło na dokonanie oceny jej stateczności. Badania wykonano pod kątem oceny możliwości wykorzystania odcinka zabrzańskiego Głównej Kluczowej Sztolni Dziedzicznej jako trasy geoturystycznej.

EN

In this paper have shown the results of stonework lining check samples research and the chemical properties research of the water flowing in the water gallery. Basis on such analysis and investigation in situ, the author tried to valuate its technical condition. Has taken into account also results of the load on the lining calculations. The tunnel on the 2,5 km Zabrze sector was driven between 1799 and 1810. The tunnel's lining was constructed as a stonework lime mortar. For the whole period of existence the water gallery was treated by the negative environmental influence. It is predicted this conditions have negative influence on the lining's strength and stability. Comparison of the strength and stresses in the lining allowed to valuate of its stability. The research was done for using the Zabrze sector of the Główna Kluczowa Sztolnia Dziedziczna for geo-tourist route purposes.

18

Możliwości utrzymania stateczności wyrobisk korytarzowych przy pogarszającym się stanie technicznym obudowy ŁP

Dyduch G.

Budownictwo Górnicze i Tunelowe

|

2006

|

nr 3

23-28

PL

Utrzymanie stateczności wyrobisk korytarzowych przy pogarszającym się stanie technicznym obudowy ŁP staje się jednym z głównych problemów ruchowych kopalń. Dobór odpowiedniego rodzaju wzmocnienia powinien być poprzedzony wielowariantową analizą techniczno-ekonomiczną prowadzoną pod kątem optymalizacji stosowanych rozwiązań. W artykule przedstawiono kierunki oceny stanu technicznego obudowy wyrobisk korytarzowych zagrożonych utratą stateczności oraz czynniki geologiczno-górnicze, jakie należy uwzględnić przy projektowaniu wzmocnienia obudowy. Wielkość i charakter wzmocnienia przedstawiono na przykładzie stosowania betonu natryskowego jako elementu wzmacniającego stalową obudowę odrzwiową.

EN

Maintaining of stability of roadways with deteriorating technical condition of yielding steel arch support ŁP becomes one of the main operational problems of the mines. Selection of a respective reinforcement should be proceeded multi-a!ternative technical-economic analysis of the mines with the view of optimalisation of applied solutions. The article presents trends in assessment of technical conditions of roadways support endangered with loss of stability and geological-mining factors that should be taken into account during designing of the support's reinforcement. The magnitude and character of the reinforcement was presented on the example of application of torkrete as the reinforcing element of steel arch support.

19

Zabytkowe wyrobiska komorowe Kopalni Soli "Wieliczka" - metody i kierunki ich zabezpieczenia

Dębkowski R., Parchanowicz J., Trzósło A.

Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej. Konferencje

|

2005

|

Vol. 111, nr 43

51-60

PL

W artykule przedstawiono charakterystykę i podziemną strukturę wyrobisk Kopalni Soli "Wieliczka" oraz metody i sposoby zabezpieczenia wyrobisk górniczych, zwłaszcza komorowych, co zilustrowano przykładami obiektów zabezpieczonych w ostatnich latach. W zasadniczej części referatu omówiono podstawowe kierunki działań podejmowanych przez Kopalnię, mających na celu zabezpieczenie możliwie największej ilości zabytkowych wyrobisk.

EN

The paper presents characteristic and underground structure of mine headings, especially chambers, on the examples of objects which were protected lately. Moreover the main part of paper discusses the basic activities undertaken by mine to protect the biggest possible number of the historical chambers.

20

Niezawodność i bezpieczeństwo konstrukcji obudowy wyrobisk przygotowawczych poddanych wpływom eksploatacji górniczej

Duży S.

Budownictwo Górnicze i Tunelowe

|

2005

|

nr 1

1-9

PL

W artykule rozważano temat przy wykorzystaniu podstaw teorii niezawodności i bezpieczeństwa konstrukcji. Bezpieczna eksploatacja obiektu zależy od jakości wykonania konstrukcji lub jej elementu, co określa się w chwili odbioru budowli. Bezpieczeństwo i niezawodność konstrukcji natomiast odnoszone jest do całego okresu jej użytkowania. Autor przedstawił zasady doboru obudowy wyrobisk przygotowawczych, analizę stateczności wyrobisk korytarzowych w warunkach selektywnej eksploatacji złoża, zachowanie się analizowanych wyrobisk w okresie ich użytkowania.

EN

The article considers the subject with the use of the theory basis of reliability and safety of a structure. Safe exploitation of the object depends on the quality of the structure or its element's execution what is determined during the structure's acceptance. Safety and reliability of the structure is referred to its whole period of utilisation. The author presents the principles of selection of the support in development workings, analysis of the stability of roadways in conditions of a selective exploitation of the deposit, behaviour of the analysed working during the period of their utilisation.