W artykule opierając się na wynikach przeprowadzonych badań ankietowych wskazano na te składniki potencjału turystycznego obszarów przyrodniczo cennych województwa podlaskiego, na bazie których może być budowana przewaga konkurencyjna i które mogą mieć najsilniejszy wpływ na ich pozycję konkurencyjną. Należą do nich: wysokie walory przyrodnicze, czyste powietrze, niski poziom hałasu, atrakcyjne szlaki turystyczne, dość wysoka jakość bazy żywieniowej, niskie ceny wynajmu sprzętu rekreacyjnego i usług przewodnickich. Ocena elementów potencjału turystycznego pozwoliła zidentyfikować także słabości obszarów, jako bariery osiągania pozycji konkurencyjnej. Zaliczono do nich słabą dostępność komunikacyjną, niski poziom czystości wód, zaśmiecenie, słabą jakość informacji turystycznej, stosunkowo wysokie ceny usług noclegowych, niezbyt wysoką atrakcyjność walorów kulturowych oraz zagospodarowania turystycznego (zwłaszcza szlaków turystycznych). Artykuł ukazuje ocenę czynników dokonaną przez wszystkich przebadanych turystów, jak również występujące różnice i podobieństwa w ocenie turystów pochodzących z i spoza województwa podlaskiego. W ujęciu teoretycznym przedstawiono istotę konkurencyjności obszaru recepcji turystycznej oraz elementy składowe potencjału turystycznego podawane przez różnych autorów. Dodatkowo zaprezentowano dotychczasowe badania związane z oceną czynników konkurencyjności województwa podlaskiego lub jego wybranych obszarów przyrodniczo cennych.
EN
The article indicates the factors of the tourism potential of the naturally valuable areas of Podlaskie voivodship which are crucial in building a competitive advantage and which are likely to have the strongest impact on the region’s competitive position. These factors include: high natural value, clean air, low level of noise, attractive hiking trails, high quality food base, low price rental and guide services. Evaluation of the tourist potential allowed to identify weaknesses and the barriers for the achievement a competitive position. These included poor access to the region, low level of water purity, littering, poor tourism information, relatively high prices of accommodation, the level of attractiveness of cultural assets and the insufficient tourist infrastructure (especially for hiking). The article presents the tourists’’ assessment of the factors as well as the differences and similarities in the assessment of the tourists coming from inside and outside of the voivodship. On the theoretical level, the essence of the competitiveness of a given area has been reflected upon. The composition of elements of the tourism potential provided by different authors has been represented. Additionally, previous studies related to the assessment of factors of the competitiveness of Podlaskie voivodship or its naturally valuable areas have been presented.
Budownictwo drogowe podlega w ostatnich latach dynamicznym zmianom. Podstawowym dążeniem projektantów i technologów jest opracowanie trwałych i przyjaznych środowisku technologii drogowych, które z powodzeniem mogą być stosowane na obszarach przyrodniczo cennych. W artykule przedstawiono wybrane nowoczesne rozwiązania materiałowo-technologiczne stosowane do budowy nawierzchni na obszarach podlegających szczególnej ochronie (np. Natura 2000). Przykładem nowoczesnych proekologicznych rozwiązań technologicznych w budownictwie drogowym są: nawierzchnie asfaltowe z dodatkiem gumy ze zużytych opon samochodowych, nawierzchnie asfaltowe z mieszanek o obniżonej emisji substancji lotnych, „ciche” nawierzchnie, nawierzchnie z wykorzystaniem materiałów z recyklingu, nawierzchnie z materiałów lokalnych, nawierzchnie „biologicznie czynne” (przepuszczalne warstwy mineralne). W Politechnice Warszawskiej, od wielu lat realizowane są projekty badawcze dotyczące tematyki nowoczesnych i ekologicznych nawierzchni drogowych. Jednym z nich jest projekt mający na celu zidentyfikowanie głównych kierunków w jakich rozwijać się będzie technologia budowy dróg w perspektywie 30 lat, ze szczególnym uwzględnieniem zasad zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska. W ramach realizowanych obecnie dwóch projektów, zostały wykonane odcinki doświadczalne nawierzchni z dodatkiem gumy oraz odcinki doświadczalne w technologiach ograniczających hałas, które poddawane będą wieloletniemu monitoringowi. Właściwy dobór materiałów i technologii drogowych na obszarach przyrodniczo cennych nie pogorszy trwałości nawierzchni, komfortu użytkowania i bezpieczeństwa na drogach a jednocześnie poprawi bezpieczeństwo ekologiczne, nie zakłócając funkcjonowania cennych ekosystemów.
EN
In recent years road construction is a subject of dynamic changes. The main challenge for designers and technologists is to develop durable and environmental friendly road technologies that can be successfully applied on natural valuable areas. The paper presents selected modern material and technological solutions used for road pavements on areas under special protection (eg Natura 2000). An example of modern environmentally friendly solutions in road construction are: asphalt pavements with the addition of rubber from used car tires, asphalt mixtures with reduced emissions of volatile substances, “quiet” pavements, pavements from recycled materials and from local materials, “biologically active” pavements (permeable mineral layers). Modern and ecological pavements are the important part of science activity of Warsaw University of Technology. New ongoing project is designed to identify the main directions of technological development of road construction in the next 30 years, with a particular emphasis on the sustainable development and environmental protection. As a part of the two ongoing projects, test sections of pavement have been completed. One of test sections with the addition of crumb rubber and the second one as a “quiet” pavement. For the next years, the sections will be monitored. The proper selection of materials and technologies on natural valuable areas does not deteriorate the durability of road pavement, comfort and safety on the roads and at the same time it can improve environmental safety without interfering with the functioning of valuable ecosystems.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Koncepcja rozwoju zrównoważonego odnosi się do wszystkich form obszarów przyrodniczo cennych oprócz rezerwatów przyrody i parków narodowych (ochrona ścisła), w stosunku do których zastosowanie znajduje koncepcja ekorozwoju. Jest to związane z tym, że dla rezerwatów przyrody i parków narodowych zachwiana jest harmonia ładów (ekologicznego, ekonomicznego, społecznego, instytucjonalnego i przestrzennego), dominującym tu ładem jest ład środowiskowy (ekologiczny).
EN
National parks, nature reserves, landscape parks, areas of protected landscape, Natura 2000 areas, monuments of nature, documentation sites, ecological arable lands, landscape-nature protected complexes, flora, fauna and fungi protection forms, botanical gardens, strolling and recreational park, greenstone, urban park, cultural park, historical garden-park, eco-ton, river valley, geo-park, small nature enclave, ecological corridors. Sustainable development concept refers to all forms of ecologically valuable areas, except from nature reserves and national parks (strict protection), to the ones where eco-development concept is applied. The set of sustainable development and eco-development indicators will constitute an information source about the accomplishment level of this concept within natural valuable areas. The aim of this article is to introduce an original proposition of sustainable development and eco-development indicators system.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Główną funkcją obszarów przyrodniczo cennych jest ochrona zasobów przyrody. Działalność gospodarcza musi być jej podporządkowana. Efektywne gospodarowanie na obszarach chronionych jest możliwe pod warunkiem, że nastąpi ścisłe powiązanie funkcji gospodarczo-społecznych ze środowiskiem przyrodniczym w sposób niedoprowadzający do utraty potencjału (zasobu i waloru) tego środowiska, czyli zgodny z ideą rozwoju zrównoważonego. Rozwój gospodarczy na obszarach chronionych nie może być rozumiany w sposób tradycyjny, ponieważ ograniczenia związane z zakazami i nakazami na tych obszarach będą utrudnieniem. Rozwój ten powinien opierać się na zasadach trwałości – samopodtrzymywania – zrównoważenia, co w konsekwencji spowoduje, że ograniczenia związane z obszarami przyrodniczo cennymi staną się symulantami rozwoju. Tak pojmuje się rozwój we współczesnej ekonomii ekologicznej i wielu międzynarodowych i krajowych dokumentach programowych. Ekologizacja tradycyjnej gospodarki staje się wyzwaniem i swoistym paradygmatem współczesności. Takie podejście nie oznacza zahamowania rozwoju społeczno-gospodarczego, lecz inne jego rozumienie, dlatego też obszary przyrodniczo cenne stają się istotnym elementem strategii rozwoju zrównoważonego (ekorozwoju). Niezwykle istotnym elementem obszarów przyrodniczo cennych, oprócz walorów środowiska przyrodniczego, jest lokalna społeczność. Celem rozwoju zrównoważonego jest zachowanie harmonii między ładami: ekonomicznym, ekologicznym, społecznym i przestrzennym, co przyczyni się do podniesienia poziomu jakości życia społeczeństwa.
EN
Protecting resources of the natural environment and the entire natural ecosystem requires some modifications in the ecological consciousness of the local community and their existential attitudes. The human capital, in other words – the local community, draws economic as well as non-economic profits from valuable natural areas. There is a potential for significant development which can give rise to dynamic progress in the area of social and economic growth, supported by ecological attributes of the natural environment.
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Cechą turystyki jest ciągłe zajmowanie nowych, atrakcyjnych obszarów na potrzeby turystyki i rekreacji. Współczesne trendy mówiące o odchodzeniu od turystyki biernej na rzecz turystyki aktywnej powodują, że nowych obszarów recepcji turystycznej coraz częściej poszukuje się na terenach przyrodniczo cennych. W artykule zwrócono uwagę na konieczność ostrożnego i odpowiedzialnego użytkowania turystycznego ekosystemów przyrodniczo cennych. Autorzy opierają się na przeprowadzonych badaniach terenowych w ekosystemach wodnych i leśnych Puszczy Augustowskiej. W artykule mamy charakterystykę warunków rozwoju turystyki w tych ekosystemach, omówienie negatywnych zachowań prowadzących do degradacji środowiska leśnego i wodnego wraz z określeniem sposobów minimalizacji tego wpływu oraz ocenę możliwości użytkowania turystycznego ekosystemów przyrodniczo cennych na przykładzie Puszczy Augustowskiej.
EN
The study indicates that the ecosystems are not sensibly used in consequence they are endangered with degradation. In accordance with the principles of ecodevelopment the development of tourism is naturally valuable ecosystems should be based on the following premises: - practised forms of tourism should be environmentally friendly, - utilizing ecosystems (aquatic, orest, meadow etc.) it is essential that you do natural valorization and carry out a study of its influence on the environment, - tourism cultivation should not distort the beauty of the landscape
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.