Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Możliwości udokumentowania nowych złóż miedzi w północnym pasie miedziowym (Northern Copper Belt) na monoklinie przedsudeckiej

Zieliński Krzysztof, Speczik Stanisław, Pietrzela Alicja, Bieńko Tomasz

Górnictwo Odkrywkowe

|

2022

|

R. 63, nr 1

26--32

PL

Północny pas miedziowy (Northern Copper Belt, NCB) to obszar występowania udokumentowanych oraz prognostycznych złóż rud miedzi i srebra w głębszych partiach monokliny przedsudeckiej. Według podziału administracyjnego Polski znajduje się on w województwach dolnośląskim, lubuskim oraz wielkopolskim. Jego granice zostały wytyczone w oparciu o prace na koncesjach poszukiwawczo-rozpoznawczych spółek z grupy Miedzi Copper Corp. (MCC). Działalność eksploracyjna obejmowała wykonanie własnych otworów wiertniczych, ale także kompleksowe badania rdzeni z otworów archiwalnych, w których znaczący udział miały Państwowy Instytut Geologiczny i Uniwersytet Warszawski, działając na zlecenie MCC. W granicach NCB znajdują się trzy złoża o zasobach udokumentowanych w ostatnich latach przez MCC i zatwierdzonych przez Ministra Klimatu i Środowiska. Są to: Nowa Sól o zasobach 10,5 mln t Cu i 36 tys. t Ag, Sulmierzyce Północ z 5,7 mln t Cu i 6,9 tys. t Ag oraz Mozów z 4,6 mln t Cu i 6,5 tys. t Ag. Każde z tych złóż stanowi zarazem część większego obszaru perspektywicznego, a więc możliwe jest zwiększenie jego zasobów. W przypadku złoża Nowa Sól, zawierający je obszar Jany-Nowa Sól-Grochowice ma łączne szacowane zasoby 34,748 mln t Cu i 148,256 tys. t Ag. Zasoby całego obszaru perspektywicznego Sulmierzyce to 7,767 mln t Cu i 17,793 tys. t Ag, a w przypadku złoża Mozów możliwe jest powiększenie zasobów do ok. 10 mln ton Cu i 20 tys. t Ag. W obrębie pasa znajduje się także piętnaście obszarów perspektywicznych niezwiązanych z omawianymi złożami, o różnych kategoriach zasobów. Ich łączne szacowane zasoby to nie mniej niż 20 mln t Cu oraz 66 tys. t Ag. Dla porównania, łączne zasoby wszystkich złóż eksploatowanych obecnie w Legnicko-Głogowskim Okręgu Miedziowym (na południe od omawianego pasa) to ok. 29 mln ton Cu. Oznacza to, że NCB dysponuje zasobami przekraczającymi te zlokalizowane w aktywnym zagłębiu miedziowym, choć zalegającymi głębiej i rozmieszczonymi na znacznie większym obszarze, którego tylko niewielką część stanowią złoża udokumentowane. Dla udokumentowanych trzech złóż przyjęto własne graniczne wartości parametrów definiujących złoże i jego granice, które zostały następnie zaakceptowane przez organ zatwierdzający dokumentację geologiczną. Tym samym potwierdzono, że przy zastosowaniu istniejących dziś technologii mogą być one eksploatowane w sposób ekonomicznie opłacalny, co uzasadnia dalszą eksplorację NCB w celu znacznego powiększenia bazy zasobowej kraju.

EN

The Northern Copper Belt (NCB) is an area of the occurrence of documented and prognostic copper and silver ore deposits in deeper parts of the Fore-Sudetic Monocline. According to the administrative division of Poland, it is located in the Dolnośląskie, Lubuskie and Wielkopolskie Voivodships. Its boundaries have been established based on work on the exploration and prospecting concessions of companies from the Miedzi Copper Corp. group (MCC). The exploration activity involved the drilling of its own boreholes, but also comprehensive examinations of cores from historical boreholes, with a considerable participation of the Polish Geological Institute and the University of Warsaw, acting on commission of MCC. Within the boundaries of the NCB there are three deposits with resources documented in the recent years by MCC and approved by the Minister of Climate and Environment. They include: Nowa Sól with resources of 10.5 Mt Cu and 36 kt Ag, Sulmierzyce Północ with 5.7 Mt Cu and 6.9 kt Ag, and Mozów with 4.6 Mt Cu and 6.5 kt Ag. Each of these deposits also constitutes a part of a larger prospective area, and it is therefore possible to increase their resources. The Jany-Nowa Sól-Grochowice area which includes the Nowa Sól deposit has total estimated resources of 34.748 Mt Cu and 148.256 kt Ag. The resources of the whole Sulmierzyce prospective area are 7.767 Mt Cu and 17.793 kt Ag, and in the case of the Mozów deposit, it is possible to increase the resources to approx. 10 Mt Cu and 20 kt Ag. Within the belt there are also fifteen prospective areas unrelated to the deposits in question, with various categories of resources. Their combined resources are estimated at no less than 20 Mt Cu and 66 kt Ag. For comparison, the total resources of all deposits currently mined in the Legnica-Głogów Copper District (south of the belt in question) are approx. 29 Mt Cu. This means that the NCB has resources exceeding several times those located in the active copper district, albeit lying deeper and distributed over a considerably larger area, only a small part of which consti tutes documented deposits. For the three documented deposits, the investor adopted its own threshold values of parameters defining an ore deposit and its boundaries, which were subsequently accepted by the authority approving the geological documentation. Therefore, it has been confirmed that, with the use of technologies existing today, they can be extracted in an economically feasible manner, which justifies further exploration of the NCB in order to considerably increase the resource base of the country.

2

Znaczenie instytucji obszaru funkcjonalnego dla zabezpieczenia obszarów prognostycznych i perspektywicznych złóż kopalin według obowiązującego i projektowanego prawa

Kostka Ewelina Anna

Górnictwo Odkrywkowe

|

2019

|

R. 60, nr 1

25--30

PL

Problem konieczności zabezpieczenia obszarów prognostycznych i perspektywicznych złóż kopalin i ich ochrony nie powinien budzić wątpliwości, jednak wciąż jest marginalizowany. Mając na uwadze długoterminową perspektywę zagospodarowania złóż kopalin należy podkreślać konieczność ochrony także obszarów perspektywicznych i prognostycznych przed zablokowaniem ich górniczego zagospodarowania przez nieprzemyślaną politykę przestrzenną. Ochrona powinna zabezpieczać takie obszary, chociażby do czasu ich rozpoznania lub dokładniejszego udokumentowania, przed prowadzeniem polityki przestrzennej, umożliwiającej realizację trwałych inwestycji przemysłowych lub infrastrukturalnych na powierzchni, które stanowią lub mogą stanowić konkurencję terenową dla przyszłych przedsięwzięć eksploatacji surowców mineralnych. Instytucja obszaru funkcjonalnego jest narzędziem, które takie obszary może zabezpieczyć. W praktyce jednak instrument ten nie jest wystarczająco często stosowany, nawet w stosunku do złóż, które już zostały udokumentowane.

EN

The issue regarding a need to protect of prognostic and prospective areas of mineral deposits should not be contested, however is still being marginalised. Taking into account the long-term perspective of mineral deposits development, the emphasise should be also placed on the protection of prognostic and prospective areas of mineral deposits, that prevents them from blocking their development in a result of ill-considered spatial policy. Such protection should prevent these areas, at least until they are recognized or documented more accurately, from spatial policy, that enables permanently industrial or infrastructural investments on the surface area. It especially regards investments, that are or may be a competition for future mineral production projects. The functional area is that kind of tool which may secure such areas. However, in practice, this instrument it is not being used often enough, even in relation to mineral deposits that have already been documented.

3

Złoża kopalin w zrównoważonym planowaniu przestrzennym - koncepcja projektu MinLand

Kot-Niewiadomska A.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2018

|

R. 59, nr 3

57--62

PL

Projekt MinLand, realizowany w ramach programu Horyzont 2020, ma na celu zapewnienie dostępu do udokumentowanych nieeksploatowanych złóż kopalin oraz perspektywicznych obszarów ich występowania w obrębie Unii Europejskiej, tak aby teraz lub w przyszłości możliwe było prowadzenie dalszych prac eksploracyjnych i/lub eksploatacyjnych. Drogą do tego jest właściwa integracja polityki przestrzennej i surowcowej w krajach członkowskich wspólnoty. W perspektywie długoterminowej zapewni to stabilne i konkurencyjne dostawy surowców nieenergetycznych ze źródeł pierwotnych przy odpowiedniej promocji dobrych praktyk w działalności górniczej i jej akceptacji społecznej. Projekt realizuje zatem wyzwania stawiane przez Komisję Europejską w zakresie szeroko pojętego bezpieczeństwa surowcowego państw członkowskich dla obecnych i przyszłych pokoleń.

EN

MinLand Project, implemented within Horizon 2020 program, aims to develop tools for ensuring access to documented unexploited mineral deposits and prognostic areas in European Union. This is to ensure the possibility of conducting further exploration and/or exploitation works now and in the future. The way to achieve this goal is the proper integration of land use policy and mineral policy in member countries. In the long-term, this will ensure stable and competitive supply of raw materials from EU primary sources, while promoting good practices in mining activity and its social acceptance. The project meets the challenges posed by the European Commission in the field of the raw materials security of Member States for present and future generations.

4

Obszary i zasoby perspektywiczne wystąpień rud metali i surowców chemicznych w Polsce na mapach w skali 1 : 200 000 wraz z ich oceną surowcową oraz ograniczeniami środowiskowymi i zagospodarowania przestrzennego

Mikulski S. Z., Oszczepalski S., Czapowski G., Gąsiewicz A., Sadłowska K., Markowiak M., Sztromwasser E., Bukowski K., Giełżecka-Mądry D., Strzelska-Smakowska B., Paulo A., Michniewicz M., Radwanek-Bąk B., Chmielewski A., Mądry S., Kuć P., Sikorska-Maykowska M., Koźma J., Bliźniuk A., Piotrowska M., Kostrz-Sikora P.

Przegląd Geologiczny

|

2016

|

Vol. 64, nr 9

657--670

EN

As part of the tasks performed by the Polish Geological Survey (Polish Geological Institute - National Research Institute), 260 prospective maps (MOP) at a scale of 1 : 200,000 have been developed in the period of 2013-2015. These maps were designed for metal ores (Cu-Ag, Zn-Pb, Mo-W, Ni, Sn, Au, Pt, Pd and Zn oxide ore - galmans) and chemical raw materials (rock and potash salts, gypsum, anhydrite and native sulphur), in relation to the assessment of raw materials resources and environmental restrictions and land use planning. The total surface of prospective teritories projected onto the surface area is ~15.25 thousand km2 for metal ores and ca. 52.5 thousand km2 for chemical raw materials. The estimated resources of predicted ore deposits (prognostic and prospective) are approx. 42.2 million Mg of Cu and 75 thousands Mg of Ag (12 prospective areas), ca. 20 million Mg of Zn-Pb ores (in 4 prospective areas), 32 million Mg of Ni ores of weathering type (10 prospective areas), from 9.4 to 21.5 Mg of Au encountered by orogenic vein and metasomatic deposits (7 prospective areas), and ca. 22 million Mg of Sn ores. The estimated prognostic and prospective resources of chemical raw materials (at a depth of not more than 2000 m) are: ca. 4.059 trillion Mg of rock salt (68 prospective areas) and ca. 3638.1 million Mg of potash (12 prospective areas), as well as ca. 575.6 billion Mg of gypsum and anhydrite, and 202 million Mg of native sulphur (prognostic resources). In the assessment of environmental conflicts and land use planning, 125 information data sheets developed environmental conditions for prospective areas (with the exception of rock salts, which are discussed in the regional aspect). Development of the designated prospective areas may be important in the future to ensure the availability of raw material safety, not only for Poland, but also for the European Union, thus contributing positively to economic growth and prosperity of local communities.

5

Mapy wystąpień zasobów perspektywicznych soli w Polsce jako narzędzie w projektowaniu przyszłego zagospodarowania złóż kopalin

Czapowski G., Bukowski K.

Przegląd Solny

|

2015

|

T. 11

5--31

PL

W ramach zadań państwowej służby geologicznej Państwowy Instytut Geologiczny-Państwowy Instytut Badawczy opracował szereg arkuszy map w skali 1:200 000 (Ryc. 1), na których przedstawiono obszary perspektywiczne wystąpień soli kamiennej i soli potasowo-magnezowych w Polsce, wyznaczone w oparciu o ustalone kryteria (Tab. 1). Niektóre z tych obszarów pogrupowano w tzw. rejony perspektywiczne. Dla permskiej soli kamiennej, występującej w 4 cyklotemach cechsztynu, przedstawiono na 53 arkuszach map (np. Ryc. 2, 4, 5, 7, 9, 11 i 13) 14 rejonów perspektywicznych i 55 obszarów perspektywicznych, w tym: 3 obszary i 3 rejony perspektywiczne, grupujące wybrane wysady solne (Tab. 2) oraz 11 rejonów i 52 obszary perspektywiczne w obrębie pokładowych wystąpień soli (Tab. 3 i 4). Obszary i rejony opatrzono kartami informacyjnymi, zawierającymi podstawowe dane o ich położeniu, geologii i perspektywach zagospodarowania wystąpień soli (np. Ryc. 3, 6, 8, 10 i 12). Dla soli kamiennej wieku mioceńskiego wyznaczono na 4 arkuszach map (Ryc. 15) cztery obszary perspektywiczne (Tab. 5; Ryc. 16). Łączne zasoby przewidywane soli kamiennej w Polsce oszacowano na ok. 4,059 bln Mg, a powierzchnia ich wystąpień wynosi ponad 31,7 tys. km2. Dwanaście obszarów perspektywicznych (Tab. 6) wystąpień pokładowych soli potasowo-magnezowych wieku cechsztyńskiego wyznaczono na 8 arkuszach map topograficznych w skali 1:200 000 (np. Ryc. 17) i opatrzono je kartami informacyjnymi (np. Ryc. 18). Zasoby przewidywane tych soli w Polsce wynoszą ok. 3638,1 mln Mg, zaś całkowita ich powierzchnia to ok. 465 km2. Zaprezentowane mapy obszarów perspektywicznych przygotowano także w wersji ilustrującej tzw. stopień konfliktowości (wersja B), uwzględniającej możliwe konflikty środowiskowe w przypadku podjęcia działalności inwestycyjnej na wybranym obszarze. Obie wersje map wraz z kartami informacyjnymi mogą być przydatne jednostkom administracji państwowej i samorządowej w przygotowaniu planów zagospodarowania przestrzennego oraz potencjalnym inwestorom w wyborze obszaru przyszłej koncesji eksploatacyjnej.

EN

The Polish Geological Institute-National Research Institute as the national geological service prepared the several map sheets at scale 1:200 000 (Fig. 1), presenting the prospective areas of rock and potash salts occurrences in Poland. These areas were contoured under the special criteria (Tab. 1) and many of them were grouped in so called the prospective regions. 53 map sheets (e. g. Fig. 2, 4, 5, 7, 9, 11 and 13) illustrate the 14 prospective regions and 55 areas of the Permian rock salt formations, encountered by the 4 cycles of the Upper Permian (Zechstein) evaporites. These prospects include: 3 prospective areas and 3 regions of salt occurrences within the salt diapirs (Tab. 2) as well as 11 regions and 52 areas of stratiform salt bodies (Tab. 3 and 4). To each area and region the reports containing the basic data on their location, geology of salt bodies, and suggestions of their possible management (e.g. Fig. 3, 6, 8, 10 and 12) were dedicated. Four prospective areas (Tab. 5; Fig. 16) of the Miocene rock salt occurrences were located on the 4 map sheets (e.g. Fig. 15). The total predicted resources of both the Permian and the Miocene rock salts in Poland were estimated at ca. 4.059 x 1012 Mg and they occupy total area of over 31.7 x 106 km2. Eight map sheets (e.g. Fig. 17) present 12 prospective areas (Tab. 6) of the stratiform occurrences of Permian potash salts, with the dedicated reports for each one (e. g. Fig. 18). Their total predicted resources were calculated for ca 3638.1 x 106 Mg and the total area is ca. 465 km2. The all commented maps of prospective areas and regions have also the editions illustrating the level of conflicts (B version of map sheet) expected during the future management of any area. Both map editions together with the reports of each prospective region and area could be helpful for the administrative units in preparing the options of local aerial management as well as for the possible investors in selection the concession areas for future exploitation.

6

Zasoby przewidywane surowców metalicznych Polski na mapie w skali 1 : 200 000 – miedź, srebro, złoto, platyna i pallad w utworach cechsztyńskiej serii miedzionośnej

Oszczepalski S., Chmielewski A.

Przegląd Geologiczny

|

2015

|

Vol. 63, nr 9

534--545

EN

Themost significant copper reserves in Poland are confined to sediment-hosted stratiform Kupferschiefer-type deposits that occur at the Zechstein/Rotliegend transition. Gradual depletion of shallow reserves in the Fore-Sudetic Monocline results in exploration of deeper beds, and the long-term challenges require new solutions for mining industry of the future and industrial market within the EU, to enable the reindustrialization of Europe. Latest studies of numerous drillhole cores strongly indicate that the Kupferschiefer series in SW Poland (outside the Lubin–Sieroszowice Copper District) contains a very large volume of prognostic, prospective and hypothetical resources. Thirty Cu-Ag prospects have been delineated (including six areas with prognostic resources, six with prospective resources, and 18 areas with hypothetical resources). Among the prospective areas, particular attention is paid to the areas with prognostic resources (Bia³o³êka, Grochowice, Krêpa, Kulów, Luboszyce), adjacent to the existing mines of the Lubin–Sieroszowice copper district. The areas of Nowiny, Mirków, Raciborowice and ¯arków are also interesting due to accessible depths, and the Bogdaj, Henrykowice, Janowo and Sulmierzyce areas due to considerable resources and reasonable depth. Extremely interesting is the possibility of extension of the Bytom Odrzañski deposit towards the Jany, Mozów and Wilcze prospective areas. Studies of archival drillhole cores taken outside the documented Cu-Ag Lubin–Sieroszowice deposit revealed Rote-Fäule-related Au-Pt-Pd mineralization in many localities of SW Poland. Fifteen Au prospective areas, accompanied by Pt-Pd mineralization, have been delineated. However, due to relatively low thickness and content, Au-Pt-Pd mineralization can be considered only as associated with the overlying Cu-Ag ores. It can be estimated that approximately 166 million Mg Cu and 269 thousand Mg Ag concentrated as predicted resources in prospects of SW Poland for future mining, which will be possible, when geological and technological barriers (depth, temperature, oil and gas) will meet economic trends in the world market.

7

Ograniczenia środowiskowe obszarów perspektywicznych wystąpień rud metali i surowców chemicznych w Polsce

Sikorska-Maykowska M., Kostrz-Sikora P., Bliźniuk A., Piotrowska M.

Przegląd Geologiczny

|

2015

|

Vol. 63, nr 9

589--597

EN

The paper presents the criteria that were used to assess the environmental constraints for prospective areas of the occurrences of either metal ores or chemical raw materials in Poland. The databases associated with “The Geoenvironmental Map of Poland at a scale 1 : 50 000” were used as the basis for the development of these criteria, which have allowed applying an innovative approach. The final result is presented as a datasheet of individual environmental conditions for every prospective area under consideration. Each datasheet includes, among others: geological conditions which determine the type of mining methods to be applied, and environmental conservation areas and elements vulnerable to negative impact of deposit exploitation. The integral part of each datasheet is a location sketch showing the position of the prospective area on the backdrop of the available data on environmental conditions. This data may be used as a basis for further, more detailed studies. Moreover, it may be helpful for local administration bodies in zoning and land use planning tasks.

8

Mapy obszarów perspektywicznych wystąpień rud metali w Polsce w skali 1 : 200 000 – rudy niklu typu wietrzeniowego (saprolitowego) na bloku przedsudeckim (SW Polska)

Mikulski S. Z., Sadłowska K.

Przegląd Geologiczny

|

2015

|

Vol. 63, nr 9

556--560

EN

Ten prospective areas have been delineated for nickel ores of weathered type (saprolitic Ni ores) in Poland. The Ni ores are hosted by serpentinite wastes developed on the Szklary, Braszowice–BrzeŸnica and Gogo³ów–Jordanów massifs in the Fore-Sudetic Block of Lower Silesia. In total the prospective areas cover ca. 43 km2. The prospective areas were recognized on the basis of current regulations which defined marginal parameters of a specific deposit and delineated its borders. Total prognostic and prospective Ni ore resources were calculated for ca. 32.5 million Mg (ca. 120 thousand Mg Ni metal). Among them five prospective areas with prognostic resources (ca. 22 million Mg of Ni ores, ca. 89.1 thousand Mg of Ni metal) and five with prospective resources (ca. 10.5 million Mg of Ni ores, ca. 32.1 thousand Mg of Ni metal) were recognized. Modern Ni prospecting and verification of current documented resources in the Szklary Ni deposits according to new criteria should increase Ni weathered-type ore resources in Poland. Besides, the development of proper hydrometallurgical processing of low-grade Ni-saprolitic- type ores is highly required.

9

Mapy obszarów perspektywicznych wystąpień rud metali w Polsce w skali 1 : 200 000 – rudy złota typu żyłowego i metasomatycznego towarzyszące mineralizacji siarczkowej na Dolnym i Górnym Śląsku oraz w Małopolsce (południowa Polska)

Mikulski S. Z.

Przegląd Geologiczny

|

2015

|

Vol. 63, nr 9

546--555

EN

Seven prospective areas have been delineated for gold deposits of vein and metasomatic types in the Sudetes (Kłodzko–Złoty Stok, Southern Kaczawa Mountains and Rudawy Janowickie prospective areas), on the Fore-Sudetic Block (Wądroże Wielkie) and in the contact zone of the Małopolska Block with the Upper Silesia Block (Dolina Będkowska, Pilica and Mysłów prospective areas). In total they are covering ca. 285.5 km2, (ca.252 km2 in the Sudetes and ca. 22 km2 on the Fore-Sudetic Block). The prospective areas were recognized on the basis of current regulations, which defined marginal parameters of specific deposit and delineated its borders together with application of adequate quantitative Au deposit models supported by ore parameters from the old mining records. Total predicted/estimated gold resources (prognostic + prospective resources),which are depending on the applied parameters, are from ca. 9.4 Mg (for n = 16 ore bodies) to 21.5 Mg (for n = 64 o.b.). The auriferous ores of the vein and metasomatic types (blind bodies) are associated with the metamorphosed volcanic-sedimentary Paleozoic formation in Lower Silesia and with contact-metasomatic zones around Variscan granitoid intrusions in southern Poland. The greatest estimated Au resources were recognized in the following areas: K³odzko–Z³oty Stok – ca. 6.3 Mg Au (for n = 7 o.b. – skarns, veins and beresites), Southern Kaczawa Mountains – ca. 4.8 Mg Au (for n = 15 o.b.) and Rudawy Janowickie – ca. 4.5 Mg Au (for n = 20 o.b. of vein and/or skarn types). In the contact zone of the Małopolska Block with the Upper Silesia Block the prospective areas are associated with the marginal zones (epithermal Au veins) around the granitoid/porphyry-related mineralization of the Mo-Cu-W type. The limited ore prospecting causes difficulties in estimation of Au resources in that area. The available data has allowed for a rough estimation of Au resources from ca. 1 to 3.5 Mg (for n = 5–21 o.b.). In most of the recognized Au prospective areas, auriferous mineralization is in paragenetic association with refractory gold sulfides and only sporadically appears as native gold or electrum mineralization (mainly in quartz veins). A new stage of gold prospection is highly recommended especially within the abandoned gold mining areas in the Sudetes. An application of modern geophysics (VLF and IP) followed by shallow drillings should bring new discoveries of gold deposits. In the report, environmental and spatial conflicts have also been pointed out within the specific gold prospective areas in relation to the presence of National Parks, NATURE 2000 areas, underground water reservoirs, etc.

10

Występowanie i zasoby perspektywiczne rud niklu w Polsce

Mikulski S.Z.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2012

|

nr 448 (2)

287--296

PL

W Polsce jedynym jak dotychczas udokumentowanym złożem niklu jest, zaniechane w 1983 r., złoże saprolitowe w Szklarach na Dolnym Śląsku. Udokumentowane zasoby bilansowe (w kat. B i c1) wynoszą tu około 117 tys. Mg niklu metalicznego przy zawartości brzeżnej ni w rudzie 0,7%. Jednak złóż rud krzemianowych niklu zalegających w niewielkich i odizolowanych gniazdach można spodziewać się wokół bloku gnejsowego gór sowich. Zasoby prognostyczne rud niklu, występujących w tych zwietrzelinach serpentynitowych, wynoszą szacunkowo około 25 tys. Mg niklu. Postępy hydrometalurgii rud wietrzeniowych ni oraz wysokie i stabilne ceny niklu pozwalają brać pod uwagę koncentracje tego metalu w rudzie już na poziomie <0,5% Ni. Dlatego wraz z intensyfikacją poszukiwań można oczekiwać przyrostu zasobów perspektywicznych niklu o co najmniej kilkadziesiąt tysięcy ton Ni ze złóż typu saprolitowego występujących w zwietrzelinach serpentynitowych na masywach Szklar, Braszowic–Brzeźnicy i Gogołów–Jordanowa. Ponadto przeprowadzenie weryfikacji pozabilansowych rud niklu, według nowych kryteriów bilansowości, powinno dodatkowo wpłynąć na zwiększenie zasobów niklu w Polsce. Innym źródłem niklu jest cechsztyńska formacja miedzionośna, z której corocznie odzyskiwane jest około 2 tys. Mg siarczanu Ni podczas przeróbki technologicznej. Dlatego wraz z dokumentowaniem nowych zasobów cechsztyńskich rud Cu-Ag na monoklinie przedsudeckiej należy również oczekiwać przyrostu zasobów niklu, jako pierwiastka współwystępującego w tych złożach. Ponadto istnieją przesłanki dla wystąpień hipotetycznych magmowych złóż Ni-Cu typu likwacyjnego związanych z wystąpieniami ultrazasadowych kumulatów sekwencji ofiolitowej w masywach Gogołów–Jordanów, Braszowice–Brzeźnica i Nowa Ruda.

EN

In Poland, the only one documented nickel deposit is the saprolitic-type deposit in Szklary Lower Silesia, abandoned in 1983. Its documented balance resources are (b and c1 categories) ca. 117 thousands Mg of metallic nickel at 0.7% cut-off. However, around the Sowie mts. Block gneisses, more such Ni-layer silicate type ores in small and separate lenses are expected. Prognostic resources of nickel in serpentinite waste are estimated for ca. 25 thousand Mg. The advances in hydrometallurgy of weathering-type nickel ores and high nickel prices allowed considering the poor Ni-ores containing <0.5% Ni as potentially economic to modern processing. Intensification of Ni prospecting should cause an increase in the amount of prospective nickel resources by tens of thousands tons of nickel from saprolitic-type deposits hosted by serpentinite wastes developed on the Szklary, Braszowice–Brzeźnica and Gogołów–Jordanów massifs. Moreover, the verification of current documented resources according to new balance criteria should also result in an increase in Ni resources in Poland. The additional source of Ni in Poland is the Zechstein Cu-Ag-formation, from which the annual production is ca. 2 thousands Mg of nickel-sulfates during technological processing of Cu ores. It is worthy to notice that during documentation of the new Cu-Ag resources hosted by the Zechstein formation in the Fore-Sudetic Monocline, an increase in nickel resources should be expected in Poland. In this area, nickel is the coexisting element in the copper-bearing sulfide ores. Besides, some evidence for possible hypothetic resources of magmatic Ni-Cu deposits connected with ultramafic cumulates of ophiolitc sequences in the Gogołów–Jordanów, Braszowice–Brzeźnica and Nowa Ruda gabbros massifs, is also suggested.

11

Występowanie i zasoby perspektywiczne rud molibdenu i wolframu w Polsce

Mikulski S.Z., Oszczepalski S., Markowiak M.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2012

|

nr 448 (2)

297--313

PL

Złoże Myszków występujące w strefie kontaktu bloku małopolskiego z blokiem górnośląskim jest jedynym udokumentowanym porfirowym złożem Mo-Cu-W w Polsce. Zasoby bilansowe rud siarczkowo-tlenkowych wynoszą tu około 0,3 mln Mg molibdenu, 0,24 mln Mg wolframu i 0,8 mln Mg miedzi. W strefie tej zostały wydzielone obszary perspektywiczne dla złożowych koncentracji nie tylko Mo-Cu-W typu porfirowego, ale również złóż typu skarnowo-metasomatycznego czy żyłowego. Złoża te są związane z górnokarbońskimi postkolizyjnymi wapniowo-alkalicznymi granitoidami i porfirami, które intrudowały w prekambryjsko-paleozoiczne utwory występujące w strefie kontaktu bloków małopolskiego i górnośląskiego wzdłuż strefy tektonicznej Hamburg–Kraków. Najbardziej perspektywicznym rejonem występowania złoża porfirowego typu Mo-Cu-W jest obszar Nowa Wieś Żarecka–Myszków–Mrzygłód, usytuowany w bezpośrednim otoczeniu porfirowego złoża Mo-Cu-W Myszków. Jednak obszar ten, podobnie jak i pozostałe wydzielone obszary perspektywiczne w tym regionie (Żarki–Kotowice, Zawiercie, Pilica, Dolina Będkowska i Mysłów), wymagają dodatkowych prac poszukiwawczych w celu udokumentowania nowych złóż Mo-Cu-W. Wraz z dokumentowaniem nowych zasobów cechsztyńskich rud Cu-Ag na monoklinie przedsudeckiej należy również oczekiwać przyrostu zasobów molibdenu, jako pierwiastka współwystępującego w tych złożach. Jednak molibden nie jest obecnie odzyskiwany w procesie przeróbki rud Cu-Ag. Liczne przejawy mineralizacji molibdenowej i wolframowej stwierdzone w Sudetach zostały zaliczone do kategorii zasobów hipotetycznych. Mają one obecnie jedynie znaczenie wskaźnikowe dla ewentualnych poszukiwań rud Mo i/lub W typu kontaktowo-metasomatycznego, porfirowego lub żyłowego.

EN

The Myszków deposit located in the contact zone of the Małopolska and Upper Silesian blocks is the only one documented Mo-Cu-W porphyry type deposit in Poland. Inferred resources of sulfide-oxide ores are ca. 0.3 million Mg molybdenum, ca. 0.24 million Mg tungsten and ca. 0.8 million Mg copper. In this region the prospective areas were recognized for not only Mo-Cu-W porphyry type deposits but also for skarns, contact-metasomatic and vein type deposits. The prospective areas for ore mineralization of porphyry Mo-Cu-W type and skarn-contact metasomatic type may be related to Ediacaran-Paleozoic sediments intruded by Upper Carboniferous post-collisional calc-alkaline granitoids and porphyries, located in the contact zone of the Małopolska and Upper Silesian blocks along the Hamburg–Kraków tectonic zone. The most prospective area for the occurrence of the porphyry-type Mo-Cu-W deposit is the region between Nowa Wieś Żarecka, Myszków and Mrzygłód, which surrounds the Myszków Mo-Cu-W porphyry deposit. However, this area like the other selected prospective areas (Żarki–Kotowice, Zawiercie, Pilica, Dolina Będkowska and Mysłów), requires additional prospecting for the new targets. As a result of new documentation work of the copper and silver resources hosted by Zechstein sediments in the Fore-Sudetic Monocline, an increase in molybdenum resources (coexisting element in the Kupferschiefer deposits) should be expected. However, molybdenum is not extracted during processing of the Cu-Ag sulphide ores. Numerous occurrences of molybdenum and tungsten mineralization recognized in the Sudetes are classified into the hypothetical resources. These sites are strong indicators, which may be valuable in direct prospecting for Mo and/or W deposits of the contact-metasomatic, porphyry and vein types.

12

Rozmieszczenie zasobów prognostycznych i perspektywicznych kopalin ilastych ceramiki budowlanej na obszarze Polski

Brański P.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2012

|

nr 448 (2)

411--418

PL

Dla kopalin ilastych ceramiki budowlanej wyznaczono na obszarze Polski ponad sto obszarów prognostycznych i 280 obszarów perspektywicznych. Podstawowe znaczenie mają kopaliny czwartorzędowe (zwłaszcza iły zastoiskowe) oraz starszego neogenu (tzw. iły poznańskie i iły krakowieckie), które pokrywają ponad 80% wydobycia. Iły triasu i jury mają znaczenie mniejsze, a inne kopaliny ilaste zupełnie podrzędne. Jednak rozmieszczenie zasobów prognostycznych (podobnie jak udokumentowanych zasobów bilansowych) jest na obszarze całego kraju bardzo nierównomierne, a kopaliny ilaste są bardzo zróżnicowane pod względem jakości. Rozpoznawanie zasobów prognostycznych (podobnie jak poszukiwanie nowych złóż) powinno być prowadzone przede wszystkim w deficytowych województwach Polski północnej. W innych regionach wszelkie poszukiwania powinny koncentrować się na iłach najwyższej jakości. Bardziej szczegółowe rozpoznanie powinno być prowadzone także w obrębie złóż udokumentowanych wstępnie. Barierę dla rozwoju ceramiki budowlanej mogą stanowić również niedostateczne zasoby wielu złóż prognostycznych. Nowe złoża powinny mieć zasoby bilansowe na poziomie przynajmniej 1 mln m3.

EN

Over a hundred of prognostic areas and 280 perspective areas of building ceramics raw materials have been indicated in Poland. Of fundamental importance are Quaternary deposits (ice-dammed lake clays) and Neogene deposits (so-called Poznań Clays and Krakowiec Clays), which covers more than 80% of the current output. Triassic and Jurassic clays are of less importance, and other clay deposits are highly insignificant. However, the prognostic resources (like the economic reserves) are very unevenly distributed throughout the country, and clay deposits are very diverse in terms of their quality. Evaluation of the prognostic resources (as well as prospecting for new deposits) should be performed mostly in northern and northeastern Poland, where a deficit of building ceramics raw materials occurs. In the other regions, any prospecting should focus on the highest quality clays. A more detailed recognition should be performed also in those areas where preliminary exploration was previously carried out. Insufficient resources of many prognostic deposits can be a hurdle for development of building ceramics. New deposits should have the reserves of at least 1 million m3.