Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Koncepcja zrównoważonej mobilności w obszarze funkcjonalnym Jeleniej Góry

Staśkiewicz Dominik, Haręża Oliwia, Protyńska Urszula, Małysz Michał

Transport Miejski i Regionalny

|

2023

|

nr 8

17--24

PL

Mobilność w miejskich obszarach funkcjonalnych opiera się na codziennych przejazdach między miastem-rdzeniem i jego otoczeniem. Zdecydowanie dominującym kierunkiem mobilności są dojazdy do rdzenia z obszarów sąsiadujących z nim związane z miejscem pracy, edukacji lub chęcią skorzystania z usług zlokalizowanych w rdzeniu. Istotnym wyzwaniem polityki regionalnej jest zapewnienie zrównoważonej mobilności w obszarach funkcjonalnych, pozwalającej na racjonalne gospodarowanie przestrzenią z jednoczesnym ograniczaniem kongestii w miastach. Planowanie zrównoważonego transportu zbiorowego obsługującego codzienne potoki związane z pracą lub edukacją, jak obsługa ruchu turystycznego, stanowią przedmiot analiz planistów transportu. Celem artykułu jest przedstawienie autorskiej koncepcji zrównoważonej mobilności w obszarze funkcjonalnym Jeleniej Góry. Obszar ten stanowi zarówno przestrzeń codziennego przemieszczenia się do rdzenia z obszarów sąsiedzkich, ale także dodatkowych przemieszczeń turystów odwiedzających Sudety. Obszar funkcjonalny Jeleniej Góry został wyznaczony w oparciu o opisane w artykule zasady delimitacji, bazujące na wyznaczeniu obszaru codziennych powiązań funkcjonalnych między Jelenią Górą i jej otoczeniem. Przy tworzeniu koncepcji zastosowane zostało oprogramowanie PTV VISUM, pozwalające m.in. na optymalizację planowania makroskalowego, w tym wykorzystanie wykresów ruchu do zarządzania rozkładem jazdy. W rezultacie możliwe było określenie najważniejszych połączeń transportu zbiorowego wykorzystujących istniejącą w obszarze infrastrukturę transportową. Przedstawione w tej pracy założenia i idee mają na celu zwrócenie uwagi na najważniejsze potrzeby mobilności oraz możliwości wykorzystania narzędzi analitycznych w celu zaplanowania jak najbardziej efektywnego systemu regionalnego transportu zbiorowego.

EN

Mobility in functional urban areas relies on daily trips between the city-core and its surroundings. The definitely dominant direction of mobility is commuting to the core from neighboring areas related to the place of work, education or the need of services provided in the core. An important challenge of the regional policy is to ensure sustainable mobility in functional areas, allowing for rational management of space while reducing congestion in cities. Planning of sustainable collective transport that serves daily flows related to work or education, as well as servicing tourist traffic are the subject of analyzes made by transport planners. The purpose of the article is to present the author’s concept of sustainable mobility in the functional area of Jelenia Góra. This area is both a space for daily movement to the core from neighboring areas, but also for additional movements of tourists visiting the Sudety Mountains. The functional area of Jelenia Góra was designated based on the delimitation rules described in the article, in accordance with the determination of the area of everyday functional connections between Jelenia Góra and its surroundings. PTV VISUM software was used to create the concept for optimizing macro-scale planning, including the use of traffic charts for timetable management. As a result, it was possible to determine the most important public transport connections using the transport infrastructure existing in the area. The assumptions and ideas presented in this work are intended to draw attention to the most important needs of mobility and the possibility of using analytical tools to plan the most effective system of regional collective transport.

2

Potrzeba stworzenia nowych uwarunkowań prawnych oraz regulacji planowania przestrzennego i rozwoju przy rozpoznawaniu i dokumentowaniu złóż

Stefanowicz Jan

Górnictwo Odkrywkowe

|

2019

|

R. 60, nr 2

43--48

PL

W artykule przedstawiono na tle aktualnych regulacji te nowe, które dopiero wchodzą w życie lub są projektowane w regulacjach planowania przestrzennego, rozwoju, budownictwa i inwestycji infrastrukturalnych, a także niektórych innych istotnych, jak: ochrony środowiska i przyrody, gospodarki odpadami, prawa wodnego, prawa energetycznego, mających wpływ na przyszłe inwestycje sektora wydobywczego. Autor uzasadnia tezę, iż dokumentacja geologiczna złoża oraz obliczenie zasobów niezbędne dla projektowania przyszłego wydobycia, a więc projekt zagospodarowania złoża, a także uwarunkowania dla budowy kopalni muszą uwzględniać regulacje, które będą obowiązywać w chwili udzielania koncesji wydobywczej i zatwierdzania planu ruchu zakładu górniczego. Artykuł przedstawia aktualne kierunki zmian w podstawowych dokumentach związanych z rozwojem kraju i regulacjami działalności gospodarczej, wskazując na rolę regulacji takich nowych instytucji, jak inwestycje celu publicznego, obszary funkcjonalne, nowe narzędzia dla reglamentacji inwestycji oraz szczególne regulacje w odrębnych ustawach dla specjalnych przedsięwzięć (przykładowo: autostrady o znaczeniu krajowym, sieci transgraniczne i interkonektory, czy elektrownia atomowa). Autor formułuje wnioski co do niezbędnych uzupełnień regulacji, zarówno w obszarze, o którym mowa wyżej, jak i dla kompatybilności w postanowieniach prawa geologicznego i górniczego.

EN

The article presents new regulations that are coming now into effect or that are being designed under regulations of spatial planning, development, construction and infrastructural investments as well as some other important ones such as: environmental and nature protection, waste management, water law and energy law which have an huge impact on future investments of the mining sector. Author justifies the thesis that the geological documentation of the deposit and the calculation of resources are necessary for designing future extraction and that the deposit development plan must take into account regulations that will apply at the time of granting the mining license and approval of the mining plant’s plan of operation. The article also presents current directions of changes in the basic documents related to the development of the country and business regulations, indicating the role of regulation of new institutions such as a public purpose investment, functional areas, new tools for investment regulation and special regulations in separate acts for special projects (for example: motorways of national importance, cross-border networks and interconnectors or a nuclear power plant). In the end, author formulates conclusions as to the necessary complements of the regulations of geological and mining law.

3

Wrocławski obszar funkcjonalny (WrOF) - charakterystyka pod kątem potencjalnej chłonności terenów

Warczewska B., Mastalska-Cetera B.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2018

|

nr I/1

211--224

PL

Zgodnie z kierunkiem zintegrowanego podejścia terytorialnego (integrated territorial approach) miejskie obszary funkcjonalne ośrodków wojewódzkich wymagają prowadzenia spójniej, całościowej i skoordynowanej polityki rozwoju. Obecnie w Polsce brakuje uregulowań prawno-organizacyjnych rozwiązujących kwestię zarządzania wielopoziomowego. W takiej sytuacji rolę koordynacyjną przypisać można planowaniu przestrzennemu w skali regionalnej i subregionalnej. Jednym z jego elementów jest ocena realnej chłonności terenów przeznaczonych pod zabudowę. W artykule przedstawiono metodę analiz będących podstawą do szacowania chłonności terenów w miejskim obszarze funkcjonalnym Wrocławia. Analizami objęto 25 gmin wiejskich i miejsko – wiejskich oraz jako obszary odniesienia gminy miejskie Oława, Oleśnica i rdzeń obszaru, jakim jest Wrocław. Przyjęto założenie, że w analizach wykorzystane zostaną ogólnodostępne dane statystyczne i na tej podstawie zaproponowano zestaw wskaźników, w podziale na przestrzenne, demograficzne i środowiskowe. Zakres analiz obejmuje lata 1995, 2005 i 2015. Celem pracy jest charakterystyka obszaru funkcjonalnego Wrocławia pod kątem jego potencjalnej chłonności oraz porównanie uzyskanych wyników w czasie i przestrzeni. Zaproponowana metoda bilansowania może być przydatna do wyznaczania racjonalnych kierunków planowania i zagospodarowania przestrzennego na szczeblu lokalnym i subregionalnym.

EN

In accordance with the integrated territorial approach, the urban functional areas of regionalcentres require a coherent, comprehensive and coordinated development policy. Currently, there are neither legal nor organizational regulations in Poland solving the problem of multi-level management. In such situation the coordinating role can be attributed to spatial planning in both regional and sub-regional scale. One of its elements is the real capacity assessmentof the land planned for development.The article presents the method of analyses being the basis for estimating area capacity in the urban functional area of Wroclaw.The conducted analyses covered 25 rural and urban-rural municipalities, and as the reference areas the municipalities of Oława, Oleśnica and the core area i.e.Wrocław. It was adoptedthat the generally available statistical data will be used in the analyses and on this basis a set of indicators, divided into spatial, demographic and environmental criteria, was proposed. The scope of analyses covers the years 1995, 2005 and 2015. The purpose of the study is to characterize the functional area of Wroclaw in terms of its potential capacity and to compare the obtained results in time and space. The suggested balancing method can be useful for determining rational planning and spatial management directions at a local and sub-regional level.

4

Chłonność terenów wiejskich w obszarach funkcjonalnych ośrodków wojewódzkich - ujęcie metodyczne

Warczewska B., Mastalska-Cetera B.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2018

|

nr I/1

183--195

PL

W 2015 r. w kolejnej zmianie Ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym wprowadzono zapis o konieczności dokonania bilansu terenów przeznaczonych pod zabudowę. Jednym z elementów bilansowania jest oszacowanie chłonności dwóch rodzajów obszarów: pierwsze o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno-przestrzennej, drugie to obszary przeznaczone w planach miejscowych pod zabudowę. Chłonność rozumiana jest, jako możliwość lokalizowania na tych obszarach nowej zabudowy. Podejście takie sprowadza omawiany aspekt do skali lokalnej. W artykule zaproponowano nowatorskie ujęcie problematyki chłonności terenów w skali subregionalnej - obszarów funkcjonalnych miejskich ośrodków wojewódzkich. Przyjęto tezę, że efektywne zarządzanie rozwojem tych obszarów wymusza ujęcie problematyki chłonności w skali ponad lokalnej. Celem pracy jest przedstawienie metody (opartej o zestaw wskaźników) służącej do skonstruowania wstępnych charakterystyk gmin wchodzących w skład obszaru funkcjonalnego, jako podstawa do oszacowania chłonności poszczególnych terenów. Podejście takie pozwala na zbilansowanie zasobów przestrzennych terenów o różnych funkcjach w skali całego obszaru funkcjonalnego, ochronę obszarów cennych pod względem przyrodniczym przed nadmierną antropopresją, ochronę i zachowanie terenów otwartych, ograniczenie kosztów rozbudowy infrastruktury technicznej, intensyfikację zabudowy zamiast jej rozpraszania na dużym obszarze. Oszacowanie potencjalnej chłonności obszaru funkcjonalnego z wykorzystaniem zasobów statystyki publicznej ułatwia zadanie oraz daje możliwość porównania uzyskanych wyników w czasie i przestrzeni. Zaproponowana metoda wskaźnikowania może być przydatna przy koordynacji kierunków planowania i zagospodarowania przestrzennego obszaru funkcjonalnego ośrodka wojewódzkiego.

EN

In 2015, in another amendment to the Act on Spatial Planning and Development a provision was introduced about the need to perform balancing of the area for development. One of the balancing components is to estimate the capacity of two types of areas: the first are characterized by a fully developed compact functional and spatial structure, whereas the second are intended for development in local plans. Capacity is understood as the ability to locate new buildings in these areas. Such approach brings down the discussed aspect to the local scale. The article proposes an innovative approach to the capacity problem of sub-regional areas, i.e. functional areas of urban regional centres. The thesis was adopted that effective management of these areas’development imposes the presentation of capacity problems in a supra-local scale. The purpose of the study is to present the method (based on the set of indicators) used to construct the initial characteristics of municipalities included in the functional area, as a basis for estimating the capacity of particular areas. Such approach allows balancing the spatial resources of different functional areas across the entire functional area, protecting valuable natural areas from excessive anthropopression, protecting and preserving open areas, reducing the costs of technical infrastructure extension, intensifying development rather than dispersing it on a large area. Estimating the potential capacity of a functional area, using public statistical resources, facilitates the task and provides the opportunity to compare the results obtained in time and space. The proposed index method can turn out useful in coordinating the guidelines for planning and spatial management of thefunctional area of a regional centre.

5

Delimitacja granic miasta i strefy podmiejskiej Białegostoku

Tokajuk J.

Architecturae et Artibus

|

2017

|

Vol. 9, no. 2

46--57

PL

Pojęcie granicy miasta straciło obecnie sens, sprowadzając się wyłącznie do umownych granic administracyjnych. Celem pracy jest próba określenia funkcjonalnej granicy miasta i jego strefy podmiejskiej. Autor posłużył się metodą analizy rozwoju przestrzennego miasta Białegostoku w kontekście historycznym oraz analizy dotychczasowych wyników badań naukowych, dokumentów planistycznych i przepisów prawa z zakresu zagospodarowania przestrzennego. W rezultacie, w wyniku powyższych analiz, strefa podmiejska została zdelimitowana jako obszar znajdujący się poza obecnymi granicami administracyjnymi miasta o najsilniejszym jego oddziaływaniu i jako obszar intensywnego rozwoju zabudowy mieszkaniowej, wyznaczony istniejącym i projektowanym układem komunikacyjnym. W świetle tendencji rozwoju gospodarczego i procesów urbanizacyjnych można zakładać, że strefa wpływów miasta centralnego znacznie się poszerzy. W przyszłości może obejmować cały obecny obszar funkcjonalny czy obszar metropolitalny jako spójną pod względem przestrzennym i silnie powiązaną funkcjonalnie strefę oddziaływania miasta.

EN

The concept of the borderline of a city has lost its sense nowadays, bringing only to contractual administrative boundaries. The aim of this study was to determine the functional boundary of the city and its suburban area. The author used the method of analyze the development of the city of Bialystok, in a historical context and the method of current research results, planning documents and laws in the field of spatial development. As a result of the analyzes the suburban zone was delimitated as the area outside the administrative city limits of its strongest impact and as an area of intensive development of housing construction. That area is limited by communication system. In the light of the current and changing legal regulations in the field of spatial development and trends of economic development and urbanization processes can be assumed that the zone of influence of the city center significantly expand. In the future that zone can include all current functional area, or the metropolitan area as cohesive in terms of spatial and strongly associated functional zone of the city.

6

Obszary funkcjonalne w planowaniu przestrzennym

Nowak M. J.

Przegląd Komunalny

|

2016

|

nr 7

56--57

PL

Podstawowym podmiotem planowania przestrzennego są władze gminy, choć można wyróżniać też inne - np. województwo. Nie oznacza to jednak, że zawsze wyzwania związane z planowaniem można zamknąć w granicach administracyjnych danej jednostki samorządu terytorialnego.

7

The concept for the development of a functional area illustrated by the case of the Functional Area of the Oder Communes

Barska A., Jędrzejczak-Gas J.

Ekonomia i Zarządzanie

|

2016

|

Vol. 8, no. 3

25--34

EN

The aim of this article is to present the essence of a functional area as a new tool of the EU regional policy and the course of designing an integrated approach to the development of the functional area. The study is a case study and relates to the methodical process of creating a development concept for the Functional Area of Oder Communes (FAOC). This article is based on the analysis of the domestic and foreign literature on regional development and own experiences and reflections of authors resulting from the work in the team for the development of a strategy for this area. The analysis of domestic and foreign literature allowed for presenting a new paradigm of the local development. The current approach is characterized by a focus on the use of endogenous potentials and territorial targeting of the development, which promotes the creation of functional and spatial structures such as functional areas. Their development requires integrated development planning that provides benefits both in the social and economic dimension. The study presents the new paradigm of the local development in the context of the National Spatial Development Concept 2030. The study presents the theoretical and practical basis for creating a concept for integrated development of a functional area.

8

Identyfikacja problemów w polityce krajobrazowej Polski w kontekście ochrony krajobrazu i zagospodarowania przestrzennego kraju

Degórski M.

Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN

|

2016

|

No 261

9--33

PL

We współczesnym świecie charakteryzującym się szybkim rozwojem cywilizacyjnym, wyrażającym się ekspansją urbanistyczną, infrastrukturalną, industrialną, rozlewaniem się osadnictwa oraz nasilającymi się procesami degradującymi naturalny potencjał środowiska, jednym z bardzo istotnych wyzwań jest optymalizacja działań mających na celu racjonalne gospodarowanie przestrzenią i krajobrazem. W skali każdego kraju instrumentem do prowadzenia działań planistyczno-operacyjnych w zakresie kształtowania i zagospodarowania przestrzeni są polityki sektorowe, jak przestrzenna, ekologiczna, czy krajobrazowa. To przez zapisy postulatywne oraz regulacje prawne można oddziaływać na ład przestrzenny, ochronę najcenniejszych z punktu widzenia potencjałowego zasobów naturalnych, czy krajobrazowych, zarówno w wymiarze przyrodniczym, jak i kultury materialnej.

EN

Rational management of landscape resources is now one of the very important challenges facing the civilization. The article highlighted the weakness of the impact of the coherent landscape policy in Poland within the process of our country space shaping, as well as in the planning and formal-legal activities, which constitute a unique opportunity to improve the situation of the pro-landscape actions in terms of their effectiveness enhancement. Moreover, works were presented that aim at the implementation of the provisions of the European Landscape Convention, National Spatial Development Concept up to the year 2030, or new legislation that is formed by the so-called Landscape Act. The article reinforced the substantive importance for the strengthening of the landscape policies effectiveness of recently undertaken studies on the landscape audit methodology or analysis of the strengths and weaknesses of the landscape functioning, especially in the context of its conservation and rational management. Additionally, threats of the implementation of the landscape protecting actions were identified, due to the very poor understanding of the landscape issue by the society, and a low acceptance level of the actions supporting the improvement of the current state.

9

System transportowy w obszarze funkcjonalnym - przykład Doliny Logistycznej

Wróbel I., Ochociński K.

Przegląd Komunikacyjny

|

2015

|

Nr 11

17--25

PL

Transport należy do najważniejszych czynników determinujących rozwój społeczno-gospodarczy danego obszaru. Stąd tak istotne jest wyznaczenie kierunków działań oraz ich realizacja w zakresie tworzenia nowoczesnego, efektywnego i bezpiecznego systemu komunikacyjnego, łączącego różne gałęzie transportowe. Przykładem zintegrowanej polityki w zakresie transportu jest obszar funkcjonalny Dolina Logistyczna, na którym przewidziano projekty z zakresu transportu drogowego, kolejowego, morskiego i lotniczego. Zakres poszczególnych projektów ma na celu usunięcie aktualnie występujących braków, które tworzą bariery w wykorzystaniu i rozwoju tych gałęzi transportu. Artykuł opisuje genezę Doliny Logistycznej, jej potencjały rozwoju społeczno-gospodarczego oraz efekty możliwe od osiągnięcia po zrealizowaniu zakładanych inwestycji. Poprawa dostępu do terenów inwestycyjnych przeznaczonych pod funkcje przemysłowe i usługowe oraz nowa jakość systemów przewozowych przyczynią się do powstania w obszarze Doliny Logistycznej bieguna wzrostu, opartego o sektor usług transportowo-logistyczno-spedycyjnych. Takie podejście jest związane z rozwojem w kierunku atrakcyjności i innowacyjności gospodarczej, powstawaniem nowych miejsc pracy oraz wzrostem jakości życia mieszkańców.

EN

Transport is one of the core factors determining social-economic development of specific area. Therefore it is so important to determine the lines of actions and their implementation within the scope of creation of modern, effective and safe communication system connecting various transport modes. The example of integrated transport policy is the functional area Dolina Logistyczna, where road, rail, maritime and air transport projects were envisaged. The scope of particular projects is aimed towards elimination of present shortcomings which bring barriers in utilization and development of these transport modes. The article describes the genesis of Dolina Logistyczna, its socio-economic potentials and achievable effects after completion of the investment. The improvement of access to the areas allocated to industrial and service functions and new quality of transportation systems will contribute towards arising the growth pole within Dolina Logistyczna area, based on the service of transport-logistics-forwarding sector. Such approach is related to development towards attractiveness and innovation of the economy, creation new jobs and growth quality of inhabitants life.

10

Obszary funkcjonalne zdefiniowane w KPZK 2030 jako wyzwanie dla statystyki publicznej. Przykład obszarów wymagających rozwoju nowych funkcji

Komornicki T.

Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN

|

2014

|

No 255

54--79

PL

Nowa Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 zdefiniowała ponad 20 różnych typów obszarów funkcjonalnych (OF), mających w założeniu stać się przedmiotami polityki o charakterze terytorialnym. Ich liczba jest większa niż we wcześniejszych podobnych dokumentach, a także większa niż w proponowanej wcześniej wersji eksperckiej [Korcelli et al. 2010]. Wyznaczono cztery podstawowe rodzaje takich obszarów: określone w odniesieniu do całego systemu osadniczego, wyznaczone na podstawie stopnia urbanizacji, obejmujące obszary miejskie – rdzenie i ich strefy funkcjonalne – i obszary funkcjonalne wiejskie; wyznaczone na podstawie typu potencjału rozwojowego ze względu na występowanie szczególnego zjawiska z zakresu gospodarki przestrzennej i warunków dla polityki rozwoju w skali makroregionalnej; wyznaczone ze względu na możliwość wystąpienia konfliktów przestrzennych związanych ze sposobem wykorzystania ich potencjału przyrodniczego i kulturowego; wymagające restrukturyzacji i rozwoju nowych funkcji z użyciem instrumentów właściwych polityce regionalnej.

EN

New Spatial Development Concept for Poland (2030) defined more than 20 different types of functional areas (OF). These areas are assumed to become the object of a territorial policy. The purpose of this article is to attempt delimitation of a single group, i.e. the functional areas that require development of new functions with the use of regional policy instruments. Following type of OF’s were analyzed: (a) areas with the lowest degree of development and deteriorating development processes, (b) cities and other areas losing their current socio-economic functions, (c) areas with the lowest level of access to goods and services which determine the development possibilities, (d) borderland, (e) areas with the worst transport links to voivodeship centers. On this basis, the paper presents challenges associated with the collection of baseline data, and formulates recommendations for Polish public statistics.