Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wykorzystanie wieloźródłowych danych przestrzennych do oceny stanu obiektów zabytkowych na terenach zagrożonych

Karsznia Krzysztof, Świerczyńska Ewa, Książek Krzysztof, Odziemczyk Waldemar, Cifaldi Daniele, Mazza Davide

Przegląd Geodezyjny

|

2024

|

R. 96, nr 2

4--6

PL

Obiekty zabytkowe stanowią istotną składową dziedzictwa narodowego. Z tej racji, powinny podlegać stałemu nadzorowi z wykorzystaniem najnowszych osiągnięć nauki i techniki. Dynamiczny rozwój technologii gromadzenia, przetwarzania i analizowania danych przestrzennych pozwala na prowadzenie zaawansowanych badań bezinwazyjnych przy jednoczesnym wzroście wiarygodności oraz jakości prowadzonych opracowań. W kontekście tym, autorzy przedstawili możliwości wykorzystania nowoczesnych narzędzi pozyskiwania, opracowania oraz oceny danych przestrzennych w badaniach stanu technicznego zabytkowych konstrukcji budowlanych, ze szczególnym uwzględnieniem rozwiązań niskobudżetowych („low-cost”). Prace badawcze przeprowadzono na obiektach należących do Muzeum Zagłębia w Będzinie, województwo śląskie. Znajdują się one na terenach pogórniczych, geologicznie zróżnicowanych, poddanych wielu czynnikom zagrażającym stabilności monitorowanych konstrukcji.

EN

Historical buildings stand as an essential component of cultural heritage. For this reason, they should be continuously supervised using modern scientific and technological achievements. The dynamic development of the technology of acquiring, processing, and analysing spatial data allows for conducting advanced, non-invasive research, increasing the credibility and quality of the studies. In this context, the authors presented the possibilities of using modern surveying techniques for capturing, processing, and validating spatial data while monitoring the technical condition of historic building structures, with particular emphasis on low-cost solutions. The research was carried out on the objects of the Coal Basin Museum in Będzin, Poland, Silesian region. They are located in post-mining areas, geologically miscellaneous, and subject to numerous factors risking the stability of their structures.

2

Diagnostyka nieniszcząca posadzki w gdańskim Żurawiu z zastosowaniem metody georadarowej

Zielińska Monika, Rucka Magdalena, Wojtczak Erwin, Ciborowski Tomasz, Steffens Michał

Wiadomości Konserwatorskie

|

2023

|

Nr 76

129--140

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań georadarowych (GPR) przeprowadzonych w gdańskim Żurawiu. Badania wykonano na posadzce najniższej kondygnacji baszt południowej i północnej. Celem eksperymentu jest ocena możliwości wykrycia anomalii znajdujących się pod posadzką. Badania przeprowadzono metodami nieniszczącymi, wykorzystując georadar z antenami o częstotliwości2 GHz oraz 400/900 MHz. W artykule porównano mapy tomograficzne oraz echogramy (B-skany)uzyskane z obu pomiarów. W związku z obecnie trwającymi pracami remontowymi tego obiektu zabytkowego o dużej randze historycznej możliwe było skonfrontowanie otrzymanych wyników z elementami odkrytymi podczas prowadzenia wykopów. W pracy udowodniono efektywność wykorzystania metody GPR do wykrycia w ziemi takich elementów jak belki drewniane, rury, podbudowa kamienna czy właz. Wskazano również wyższość anteny o częstotliwości 2 GHz w przypadku odnalezienia elementów głębiej położonych.

EN

This paper presents the results of a ground penetrating radar (GPR) survey carried out at the Crane in Gdańsk. The measurements were conducted on the floor of the southern and northern towers. The aim of the experiment is to assess the possibility of detecting anomalies beneath the floor. The surveys were carried out in a non-destructive manner, using a georadar unit with 2 GHz and 400/900 MHz antennas. This paper compares the tomographic maps and echograms (B-scans) obtained from both measurements. In view of the on going renovation of this monument of great historical importance, it was possible to compare the results obtained with the elements uncovered during the excavation. The paper proves the effectiveness of using the GPR method to detect elements such as wooden beams, pipes, stone substructures or manholes in the ground. The superiority of the 2 GHz antenna was also demonstrated for the detection of deeper elements.

3

Analysis of the Impact of Moisture and Biodeterioration on the Assessment of the Technical Condition of Historical Buildings

Ksit Barbara

Civil and Environmental Engineering Reports

|

2023

|

Vol. 33, no. 1

1--16

EN

This paper deals with issues related to the diagnosis of dampness and mycological tests in historic buildings. The selection of appropriate diagnostic procedures in the case of historic buildings undergoing modernisation, revitalisation or renovation is an important element of properly conducted works aimed at the preservation of cultural heritage. The article presents the issues of biodeterioration, and the scope of procedures for carrying out expert assessments of historic buildings, with emphasis on the issue of mycological testing. In conclusion, the article states that due to dynamic degradation processes caused by biological corrosion, mycological examinations of buildings containing wooden structures should be obligatory in the building law. It was pointed out that economics repeatedly determines the depth of research and thus the reliability of the analysis results obtained.

4

Współczesne losy zapomnianej studni w Opolu, unikatowego zabytku zasługującego na ochronę i konserwację

Bajno Dariusz, Ojdana Joanna

Wiadomości Konserwatorskie

|

2021

|

Nr 67

129--142

PL

Obecnie nadal zdarzają się sytuacje sprzyjające odkrywaniu cennych obiektów historycznych, zagubionych pośród historycznej oraz nowej zabudowy miast. Przykładem takiego odkrycia może być odnalezienie w centrum Opola ponad 200-letniej studni. Nie jest do dziś dokładnie znana historia powstania studni i budynku, w którym się znajduje. W latach sześćdziesiątych XX wieku, przy okazji porządkowania jednej z piwnic nieistniejącego już obiektu pochodzącego z przełomu XVIII i XIX wieku, odnaleziono naczynie ze srebrnymi monetami. Ponad 50 lat później, z inicjatywy pasjonatów historii miasta Opola, podjęto próbę przywrócenia tego unikatowego obiektu do życia, lecz zamierzenie to zrealizowano dopiero na przełomie lat 2018 i 2019. W artykule omówiono proces rewitalizacji pozostałości budowli, w której odnaleziono studnię, zaproponowane rozwiązania o charakterze ratunkowo-naprawczym oraz przebieg prac związanych z oczyszczeniem i nadbudowaniem studni.

EN

At present, there are still situations which favor the discovery of valuable historical objects, lost among the historical and new buildings of the cities. An example of such a discovery can be the finding of an over 200-yearold well in the center of the old town of Opole. The exact history of the well and the building in which it is located is still unknown. In the 1960s, while cleaning one of the cellars of a currently non-existent building, dating from the turn of the eighteenth and nineteenth centuries, a vessel with silver coins was found. More than fifty years later, on the initiative of enthusiasts of the history of the city of Opole, an attempt was made to bring this unique structure back to life, but this intention was realized only at the turn of 2018 and 2019. This paper presents the process of revitalization of the remains of the building in which the well was found, the proposed rescue and repair solutions and the course of works related to the cleaning and vertical extension of the well.

5

Analiza nośności zabytkowych fundamentów w kontekście jakości użytych zapraw

Przewłócki Jarosław, Grębowski Karol, Zielińska Monika

Wiadomości Konserwatorskie

|

2021

|

Nr 66

92--105

PL

Konstrukcje obiektów zabytkowych mają najczęściej formę elementów murowanych. Najsłabszym ich składnikiem jest zaprawa murarska, zwłaszcza w kamiennych fundamentach, często wykonywanych w przeszłości. Celem artykułu jest analiza zachowania się fundamentu, skupiona na modelowaniu zaprawy jako spoiny łączącej kamienie w charakterystycznym średniowiecznym fundamencie. Analizę numeryczną przeprowadzono na przykładzie zlokalizowanego w Polsce obiektu rzeczywistego, w którym fundament wymagał wzmocnienia ze względu na zły stan techniczny i planowany wzrost obciążenia przekazywanego na fundament. Pod uwagę brane są różne rodzaje zapraw, w tym cementowe, cementowo-wapienne, wapienne i gipsowe. Wyniki mogą świadczyć o przydatności i zaletach tego podejścia do fundamentów zabytkowych budynków, a także innych elementów konstrukcji murowych.

EN

Structures of historical buildings usually have the form of masonry elements. The weakest component of such elements is mortar, especially in stone foundations, which were often used in the with a focus on the modeling of mortar as a joint connecting stones in a characteristic medieval foundation. Different types of mortar: cement, cement-lime, lime and gypsum mortars, were examined. A numerical analysis was carried out on the example of an existing structure located in Poland, where the foundation needed reinforcement due to its poor condition and planned load increase. The obtained results may provide some evidence for the usefulness and advantages of this approach to dealing with foundations of historical buildings, as well as some other elements of old masonry structures.

6

Analiza przyczyn katastrofy budowlanej na Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie w świetle dotychczasowych ustaleń

Tarnawski Marek, Godlewski Tomasz

Przegląd Geologiczny

|

2021

|

Vol. 69, nr 12

884--898

EN

The Renaissance Pomeranian Dukes'Castle in Szczecin was built in the late 16th century in place of older buildings. At that time, the construction, and in particular the foundation of buildings on non-diagenized sediments, was more of an art than a science, since soil mechanics was being born only in the 18thand 19th centuries. However, the experience and intuition of old building masters also allowed for the construction of monumental structures that could survive hundreds or thousands of years. Their walls looked solid, so there was no fear of making further renovations and rebuilding in the following centuries. Meanwhile, in 2017, the complex of columns supporting the ceilings of the three-story rooms and the basement in the northern wing of the castle collapsed underground. It happened around 430 years after the completion of construction. The article discusses the results of various types of geotechnical tests, the purpose of which was to determine the causes of the catastrophe. Thanks to the research, a complex of underground tunnels made mostly during World War II, but also previously suspected, was discovered and largely documented. The article summarizes the actual arrangements and describes geological and historical conditions regarding the course and causes of the Castle's construction disaster in Szczecin. The knowledge resulting from these studies and analyses makes us approach with great caution any interference in the existing static system of seemingly powerful and indestructible historic buildings.

7

Repair and Renovation of the Historic Church in Ruda Śląska after Many Failures Caused by Mining Exploitation

Drobiec Łukasz

Civil and Environmental Engineering Reports

|

2021

|

Vol. 31, no. 4

87--111

EN

This paper describes a case of the church, which for nearly 70 years was exposed to the impact of 26 mining exploitations conducted under the church or very close to the church at different depths. These caused damage in the form of superficial cracks of vaults and walls as well as the loosening of the front layer of stone façade of towers. The construction has been preserved due to the continuous monitoring and numerous repairs and renovations. Currently, there is no mining exploitation under the church.

8

O konieczności i możliwościach zapewnienia osobom niepełnosprawnych dostępu do zabytkowych obiektów użyteczności publicznej

Rymsza Barbara, Kaperczak Krzysztof, Kiljan-Walerzak Justyna

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego

|

2020

|

Nr 9

117--127

PL

Niniejsza publikacja jest poświęcona problemowi zapewnienia dostępu do zabytkowych obiektów użyteczności publicznej osobom niepełnosprawnym, przy czym tę dostępność należy dostosować do potrzeb i możliwości tych osób niepełnosprawnych. Na przykładach pokazano, w jaki sposób można zapewnić dojście i dojazd do zabytkowych obiektów osobom niepełnosprawnym. Przedstawiono także możliwość wykorzystania wyników pracy doktorskiej dotyczących pochylni nowego typu (tymczasowej pochylni LPZ) charakteryzującej się większą „elastycznością” w zastosowaniu.

EN

This publication is dedicated to the problem of providing access to historic public utility buildings for people with disabilities, with simultaneous adaptation of this access to the needs and abilities of disabled persons. It shows examples which show how to provide access to historic buildings to people with disabilities. It also presents the possibility of using the results of a doctoral dissertation concerning the new type of ramp (an LPZ light substitute ramp) characterized by greater "flexibility" of application.

9

Partnerstwo publiczno-prywatne szansą na rewitalizację obiektów zabytkowych Europy Środkowej

Kołomański Tomasz

Wiadomości Konserwatorskie

|

2019

|

Nr 59

90--96

PL

Ratunkiem dla niszczejącego dziedzictwa kulturowego Europy Środkowej jest kompleksowo i skutecznie przeprowadzana rewitalizacja. Jest ona jednym z najważniejszych sposobów zapewnienia ładu przestrzennego i wysokiej jakości przestrzeni publicznej. Pomimo transformacji politycznej, jaką przeszła Europa Środkowa, a później w następstwie wstąpienia do Unii Europejskiej absorbcji funduszy pomocowych, problem rewitalizacji jej bezcennego dziedzictwa kulturowego wciąż nie został rozwiązany. Brak środków finansowych jest dla większości władz publicznych cały czas jednym z najbardziej palących problemów w odniesieniu do ochrony oraz utrzymania zarządzanych przez siebie obiektów zabytkowych. Przy ograniczonych środkach publicznych jedyną możliwością realizacji zadań rewitalizacyjnych jest sięgnięcie do doświadczeń i kapitału finansowego sektora prywatnego. Z pomocą przychodzi tutaj formuła partnerstwa publiczno-prywatnego (PPP). Niestety, do dzisiaj jest tylko kilka przykładów PPP w projektach rewitalizacyjnych. Jedną z przyczyn niewielkiego wykorzystania tej formuły jest brak wystarczającej wiedzy i dobrych praktyk. Najlepszym sposobem na zmianę tej sytuacji jest zwiększenie kompetencji i wiedzy zarówno władz publicznych, jak i podmiotów prywatnych w zakresie wykorzystania mechanizmów PPP, również przy okazji rewitalizacji obiektów dziedzictwa kulturowego. Przykładem takiego działania jest projekt Restaura realizowany wspólnie przez 10 instytucji z 4 środkowoeuropejskich państw: Polski, Słowacji, Chorwacji oraz Słowenii. Ma on na celu współpracę instytucji partnerskich w zakresie stworzenia skutecznych strategii dla odnowienia dziedzictwa kulturowego z wykorzystaniem PPP. W ramach projektu miasta partnerskie wskażą obiekt/obszar przeznaczony do rewitalizacji. Następnie przygotowana zostanie kompleksowa dokumentacja techniczna, prawna i finansowa. Zniszczony zabytek będzie przygotowany do prac restauratorskich w formule PPP. Stworzona baza dokumentów i dobrych praktyk będzie ogólnodostępna i stanie się wzorem dla innych samorządów i prywatnych inwestorów w Europie Środkowej.

EN

The last hope for the deteriorating cultural heritage in Central Europe is a complex and efficiently carried out revitalisation. It is one of the most important ways to ensure spatial order and high quality public spaces. Despite the political transformations that Central Europe underwent, and then acquiring aid funds as a result of accession to the EU, the problem of revitalising the priceless cultural heritage has still not been resolved. The lack of sufficient funds has been one of the most urgent issues for the majority of authorities in reference to the protection and maintenance of historic objects they are in charge of. With limited public funds, the only possibility to implement revitalisation tasks is to use the experience and the financial capital of the private sector. The formula of the public-private partnership (PPP) might be of help here. Unfortunately, revitalisation projects have only included a few examples of PPP so far. One of the reasons for the rare use of the formula is insufficient knowledge and lack of good practice. The best way to change the situation is increasing the competence and knowledge of both the authorities and private subjects concerning the application of the PPP mechanisms, also for the revitalisation of the cultural heritage. An example of such an activity is the Restaura project realised by 10 cooperating institutions from 4 Central-European states: Poland, Slovakia, Croatia and Slovenia. Its goal is the cooperation of partner institutions in order to create effective strategies for restoring the cultural heritage using the PPP. Within the project partner cities indicate the object/ area intended for revitalisation. Then a complex technical, legal and financial documentation is prepared. The damaged historic object will be prepared for the restoration treatment within the PPP formula. The created document and good practice base will be generally available and will set an example for other local authorities and private investors in Central Europe.

10

Beton w adaptacjach i rozbudowach obiektów zabytkowych (na wybranych przykładach z Porto)

Furtak Marcin, Kobylarczyk Justyna, Kuśnierz-Krupa Dominika

Wiadomości Konserwatorskie

|

2019

|

Nr 58

15--22

PL

Niniejszy artykuł dotyczy zastosowania betonu jako bardzo ważnego materiału budowlanego w procesie adaptacji, rozbudowy i modernizacji obiektów zabytkowych. Należy zwrócić uwagę na fakt, że wartość betonu nie jest związana jedynie z właściwościami takimi jak wytrzymałość, trwałość, odporność na korozję, możliwość uzyskiwania dowolnych kształtów, ale także z wymiarem estetycznym, na który z kolei wpływa jego naturalny kolor i faktura. Właśnie te cechy powodują, że beton jest doskonałym „łącznikiem” między „starym” a „nowym”. Zaprezentowana analiza została przeprowadzona na przykładach trzech realizacji konserwatorskich z terenu portugalskiego miasta Porto: Praça de Lisboa; Casa dos 24 przy katedrze oraz kwartału zabudowy śródmiejskiej Das Cardosas.

EN

This article discusses the application of concrete as a very important building material in the process of adaptation, extension and modernisation of historic objects. Attention should be drawn to the fact that the value of concrete is not only connected with such properties as endurance, permanence, resistance to corrosion, and malleability, but also with the aesthetic dimension affected by its natural colour and texture. Those properties make concrete an excellent “link” between ”the old” and “the new”. The presented analysis was carried out on the examples of three conservation realisations from the Portuguese city of Porto: Praça de Lisboa; Casa dos 24 by the cathedral, and the downtown quarter of Das Cardosas.

11

Zabytkowe dworce na liniach dawnych Pruskich Kolei Wschodnich. Przykłady Torunia i Iławy

Koperska-Kośmicka Marta

Problemy Kolejnictwa

|

2019

|

Z. 184

17--23

PL

Obecnie w Polsce kolejowy ruch pasażerski jest obsługiwany przez około 600 dworców. Wiele z nich to obiekty zabytkowe, które wieloletnie zaniedbania doprowadziły do katastrofalnego stanu. Od kilku lat można jednak zaobserwować tendencję odwracającą proces degradacji. Spółka PKP S.A. stara się podejmować działania mające na celu ochronę wartości kulturowych i sentymentalnych związanych z funkcjonowaniem kolei. W artykule przedstawiono dwa przykłady rewitalizacji historycznych dworców, należących niegdyś do jednego zarządu, starając się przybliżyć problematykę adaptacji zabytkowych obiektów do wciąż zachodzących zmian funkcjonalnych, technologicznych i cywilizacyjnych przy równoczesnym poszanowaniu tradycji.

12

Historical Railway Stations on Former Prussian Eastern Railway Lines. Example of Toruń and Iława

Koperska-Kośmicka Marta

Problemy Kolejnictwa

|

2019

|

Z. 184

77--83

EN

At present, nearly 600 railway stations serve passengers in Poland. Many of them are historical and are in poor condition due to long-term negligence. However, we have been witness to a change in this situation over the last few years. PKP S.A. is attempting to undertake actions aimed at protecting elements of cultural and sentimental value related to railways. By presenting two examples of the revival of historical railway stations which used to belong to one management, the article attempts to give an insight into the adaptation of historical sites connected with ongoing functional, technological and civilization changes, yet assuming respect for tradition.

13

Badania nieniszczące obiektów zabytkowych

Kielczyk J.

Dozór Techniczny

|

2018

|

z. 4

12--18

PL

Obiekty zabytkowe i historyczne odgrywają ważną rolę w rozwoju cywilizacji. Liczne przedmioty gromadzone są w muzeach i przez prywatnych kolekcjonerów, a wartość tych przedmiotów ciągle rośnie. Badania nieniszczące są od wielu lat skutecznie stosowane do tych obiektów. Celem ndt jest: dostarczenie wiedzy o stanie technicznym obiektów, co ułatwia podejmowanie decyzji o działaniach konserwacyjnych, określenie czasu i miejsca tworzenia obiektu a czasem jego autora, wykrycie fałszerstwa, rodzaju użytych materiałów artystycznych, szlaków handlowych, wartości zabytkowej. Wiedza uzyskana w wyniku ridt zwykle stosowana jest do określania rodzaju i zakresu prac konserwacyjnych prowadzących do spowolnienia procesu degradacji. Najczęściej stosowane są badania wizualne, radiograficzne, ultradźwiękowe, termograficzne w podczerwieni i metodą fluorescencji rentgenowskiej. Poniżej kilka wybranych przykładów zastosowań ndt do obiektów zabytkowych.

EN

Relic and historic objects play important part in the development of civilization. Numerous objects gathered in museums and by private collectors, their value is constantly growing up. Non-destructive testing has been successfully applied to such objects for many years. The aim of ndt is: providing knowledge of technical condition of objects, what makes easier undertaken the decision about conservation works, determination the time and place of object creation and in some cases authorship, revealing fraud, kind of artistic materials used, trade routes and relic value. Knowledge gained as the result of ndt is always applied to the determination of kind and range of conservation works, leading to slowing degradation process. Most often visual, radiographic, ultrasonic, infrared thermographic and X-ray fluorescence testing is applied. Below some selected examples of ndt application.

14

Elektroniczne osuszanie murów. 30 lat doświadczeń w Polsce

Jurkiewicz R.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2017

|

Nr 50

109--114

PL

Artykuł prezentuje technologię elektronicznego osuszania murów zastosowaną w celu zabezpieczania przed wilgocią obiektów zabytkowych. Szwajcarski system Rondom oraz francuski Mur-tronic od 30 lat chronią skutecznie cenne budowle zabytkowe w Polsce, a także na Białorusi i Ukrainie. System elektronicznej ochrony, jako bezinwazyjny, ekologiczny i co ważne – odwracalny – nosi w sobie wszelkie znamiona szczególnej przydatności w dziedzinie konserwacji. W artykule podano przykłady zastosowanie systemu w szeregu cennych obiektów mających różnorodne i skomplikowane przyczyny zawilgocenia. Uzyskane efekty zilustrowano osiągniętymi wynikami potwierdzającymi skuteczność technologii. Opisany system poza walorami technicznymi stanowi często optymalne rozwiązanie z ekonomicznego punktu widzenia. W krajach zachodnich, na przestrzeni lat, technologia ta znalazła zastosowanie w kilkudziesięciu tysiącach obiektów zabytkowych i czas, aby stała się skutecznym narzędziem w rękach także naszych konserwatorów.

EN

The paper presents an electronic technology for drying out walls which can be applied to protect heritage buildings against rising damp. The Swiss Rondom system and the French Murtronic system have been used successfully for over 30 years to protect heritage buildings of high historical value in Poland, Belarus and Ukraine. The electronic system is non-invasive, environmentfriendly and – importantly – it is fully reversible. Thus, it can be regarded as particularly useful in heritage conservation work. The paper provides examples of applying the system in several heritage buildings of high historical value, which were impacted by rising damp due to various, complex reasons. The successful application of electronic solutions has been confirmed by the results achieved. The presented system has technological advantages over other methods, it also often proves to be the optimal solution from the financial perspective. Over the years, the technology has been used in several dozen thousand heritage buildings in the West and it is high time Polish heritage conservators make more use of this effective tool.

15

Analiza ryzyka w aspekcie czasu oraz kosztu realizacji procesu wzmacniania fundamentów obiektów zabytkowych w ujęciu wariantowym

Tokarski D.

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2017

|

R. 18, nr 12

1790--1794, CD

PL

W artykule omówiono wyniki analizy ryzyka projektu technologii i organizacji podbijania fundamentów obiektu zabytkowego metodami jet grouting oraz metodą tradycyjną przy użyciu współczesnych narzędzi wspomagania pracy inżyniera ze szczególnym wykorzystaniem metod komputerowych.

EN

The article discusses the results of the analysis of the risk of the technology project and the organization of raising the foundations of the monumental object by jet grouting and the traditional method using modern tools to assist the work of an engineer with special use of computer methods.

16

Wpływ wybranych czynników oraz rozwiązań klimatyzacji na charakterystykę energetyczną zabytkowego budynku

Trzeciakiewicz Z., Wąchała N.

Instal

|

2016

|

nr 9

59--62

PL

W przypadku obiektów zabytkowych zakres termomodernizacji jest ograniczony ze względów jakie stawiane są przez konserwatora zabytków. Budynki takie, jak wiadomo, charakteryzuje znaczna energochłonność, a charakterystyka energetyczna wyrażana zapotrzebowaniem energii pierwotnej często znacznie przekracza wartość EP = 400 kWh/m2rok. W niniejszym artykule przedstawiono wyniki obliczeń zgodnie z metodą przedstawioną w [2], pokazujące jak na wartość charakterystyki energetycznej w przykładowym istniejącym obiekcie zabytkowym wpływają następujące czynniki: rodzaj oszklenia, sposób ochrony przed zyskami ciepła od nasłonecznienia oraz wybrane systemy wentylacji i klimatyzacji. Wzięto pod uwagę: system wentylacji nawiewno – wywiewnej z klimakonwektorami wentylatorowymi i z belkami chłodzącymi. Dla każdego z systemów oceniono wpływ współpracy z przeponowym gruntowym wymiennikiem ciepła.

EN

Thermal modernization of historic buildings is usually limited in scope. The reason is usually the requirements of a restorer. Their energy characteristic performance expressed in primary energy demand often significantly exceeds the value of the EP = 400 kWh/m2rok. This article presents the results of calculations according to the method described in [2], showing how the following factors affect the value of energy characteristic performance of an existing historic building: type of glazing, method of protection against heat gains from sunlight, and selected ventilation and air conditioning systems. Taken into consideration were: supply – exhaust ventilation system with fan coil units and chilled beams. For each system, cooperation with the membrane ground heat exchanger was analyzed.

17

The problems of Eastern Orthodox church buildings of historical value - changing uses over the years

Jarocka-Mikrut A., Gleń P.

Civil and Environmental Engineering Reports

|

2016

|

No. 21(2)

27--34

EN

There are many Eastern Orthodox church buildings throughout the Lublin Province. Over the years, these architectural objects have undergone multiple transformations, both in terms of changing religious denominations and rituals and also adaptation to new functions, such as warehousing. This article classifies and presents the transformations carried out in selected Eastern Orthodox churches in the Lublin province. By using comparative analysis of the buildings’ primary condition and their current state, it was possible to identify the risks and opportunities arising from the process of adapting these buildings and their rich historical background. Additionally, the article includes a subjective assessment of the adaptation works and their influence on the physical form of the Eastern Orthodox churches examined. To present the adaptation methods currently applied to religious buildings located in Poland, this article focuses on examples of already-transformed properties that used to have a religious function in the past, but that have now been turned into commercial properties.

PL

Na obszarze województwa lubelskiego ulokowanych jest szereg zabudowań cerkiewnych, co stanowi niezaprzeczalny, ale niewystarczająco rozpropagowany walor opisywanego terenu. Warte docenienia obiekty architektoniczne na przestrzeni lat podlegały wielokrotnym przekształceniom zarówno w zakresie zmiany wyznania i obrządków religijnych, którym miały służyć, jak również daleko idącym adaptacjom na funkcje użytkowe, w tym, przykładowo, na obiekty magazynowe. Celem artykułu jest klasyfikacja i opis przekształceń, którym podlegały wybrane zabytkowe cerkwie z obszaru województwa lubelskiego. Poprzez analizę porównawczą pierwotnych form opisywanych obiektów z ich stanem obecnym wskazane zostały zagrożenia oraz szanse, płynące z procesów adaptacji zabudowań o bogatym rysie historycznym. Zaproponowana została subiektywna ocena słuszności przeprowadzania działań adaptacyjnych oraz ich wpływu na formę obiektów cerkiewnych. Przytoczone zostały także przykłady zabudowań, które poddano procesom przekształceń, skutkującym zmianą funkcji, również z funkcji sacrum na funkcję komercyjną.

18

Stan zachowania zabytkowych konstrukcji murowanych – studium przypadku

Wałach D., Jaskowska-Lemańska J.

Builder

|

2016

|

R.20, nr 11

74--77

PL

Stan zachowania zabytkowych konstrukcji murowych zależy od licznych czynników, na jakie narażony jest obiekt w trakcie eksploatacji. Są to jednak obiekty o niezwykłej trwałości, o czym świadczą liczne zabytki budownictwa murowanego nawet sprzed naszej ery.

EN

Construction materials are exposed to many destructive factors, such as change of temperature, humidity, static and dynamic loads, biological and chemical impact. Therefore, the determination of the object’s durability – which is defined as a period of the keeping serviceability, is complicated and requires a complex analysis. The article presents the most important factors affecting the capacity of historic masonry structures on the example of the palace in Gorzanow.

19

Stan techniczny i kierunki prac naprawczych zabytkowej konstrukcji budynku kościoła p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Białymstoku

Miedziałowski Cz., Szkobodziński M.

Budownictwo i Inżynieria Środowiska

|

2016

|

Vol. 7, no. 1

33--37

PL

Na wstępie pracy opisano analizowany zabytkowy obiekt to jest budynek kościoła p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Białymstoku. Następnie przedstawiono stan techniczny budynku tzn. elewacji, sklepień, filarów i murów wewnętrznych oraz więźby dachowej. Podano występujące uszkodzenia oraz procesy destrukcyjne głównych elementów. Zwrócono uwagę zarówno na procesy typu statyczno-wytrzymałościowego jak korozyjne w drewnie oraz w konstrukcjach murowych. Uwzględniono przy tym czynniki czasu w omawianych zagadnieniach. W drugiej części pracy podano zalecane kierunki prac naprawczych głównie elewacji, sklepień i więźby dachowej. Prace naprawcze powinny objąć konstrukcje nośne, pokrycie oraz elewację i tynki wewnętrzne. Na zakończenie załączono podsumowanie i wnioski co do istotności, pilności i kolejności prac naprawczych.

EN

The introduction of the paper contains architectural description of the analysed object ‒ a building of the historic church in Bialystok. Then technical condition of the building, its facades, vaults, roof truss, interior walls and pillars, was presented. The existing damages and destructive processes were described. Particular attention was paid to static durability processes, such as: corrosive process of wood and masonry structures. Time factors in discussed issues were taken into account as well. In the second part of the paper recommended directions of remedial works, mainly focused on facades, vaults and roof truss, were presented. Remedial works should include load-bearing elements, roofing, facade and interior plasters. Summary contains conclusions regarding the relevance, urgency and order of repair work.

20

Wpływ oddziaływań środowiskowych na obiekty zabytkowe – na przykładzie mostku nad dawną „Głęboką Drogą” w Puławach

Klimek B.

Budownictwo i Architektura

|

2016

|

Vol. 15, nr 1

213--221

PL

Niszczenie obiektów zabytkowych wynika najczęściej ze zużycia fizycznego, które może następować w miarę upływu czasu, jak również ze zużycia funkcjonalnego (użytkowego) i środowiskowego. Zużycie środowiskowe zabytków związane jest z dokonującymi się zmianami w otoczeniu obiektu, które powoduje uciążliwości w eksploatacji i niekorzystne zmiany ekologiczne. Czynniki środowiskowe mające wpływ na obiekty budowlane można podzielić na trzy podstawowe grupy: zagrożenia zewnętrzne otoczenia (uciążliwe sąsiedztwo), zagrożenia losowe i zagrożenia ekologiczne wewnętrzne. W artykule przestawione zostały czynniki środowiskowe mające wpływ stan zachowania zabytkowego mostku w zespole pałacowo-parkowym księżnej Izabeli Czartoryskiej w Puławach.

EN

The destruction of historical buildings most often results from the physical wear that may occur over time, as well as wear of functional (utility) and environmental nature. Environmental wear of the monuments is related to the changes in the vicinity of a facility, which causes a nuisance in operation and adverse ecological changes. Environmental factors affecting the building structures can be divided into three basic groups: external threats to the environment (neighborhood nuisance), random threats and internal environmental threats. The article presents environmental factors affecting the condition of the historical bridge in the palace and park complex of Princess Izabela Czartoryska in Puławy.