Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Szacowanie wartości ładunku azotu ogólnego odprowadzanego ze zlewni rolniczych w kontekście zmian sposobu realizacji dyrektywy azotanowej

Wilk Paweł, Orlińska-Woźniak Paulina, Szalińska Ewa

Ochrona Środowiska

|

2019

|

Vol. 41, nr 1

55--64

PL

Znowelizowana ustawa Prawo Wodne wraz z „Programem działań mającym na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu” została przyjęta w sierpniu 2018 r. Nowe przepisy całkowicie zmieniły sposób wdrażania dyrektywy azotanowej, uznając cały kraj jako jeden wielki obszary szczególnego narażenia (OSN). Dodatkowo wyznaczyły obszary „bieguna zimna” i „bieguna ciepła”, gdzie terminy nawożenia odpowiednio skrócono lub wydłużono. Nowe przepisy obowiązują zbyt krótko, żeby można było na podstawie danych monitoringowych odpowiedzieć na pytanie, czy są skuteczne i rzeczywiście spowodowały ograniczenie ładunku azotu wprowadzanego do wód powierzchniowych. W artykule przedstawiono możliwość wykorzystania makromodelu DNS/SWAT, jako narzędzia prognostycznego, na podstawie którego zbudowano trzy scenariusze wariantowe symulujące skutki ograniczenia lub wydłużenia okresów nawożenia w przykładowej zlewni Przymorza (rzeka Słupia, profil Charnowo). Otrzymane wyniki pozwoliły precyzyjnie określić zarówno wartości ładunku azotu ogólnego w wybranym profilu obliczeniowym, jak i przewidywany stopień jego zmniejszenia lub zwiększenia w zależności od przyjętej długości okresu nawożenia. Wyniki symulacji wykazały jednoznacznie, że bardziej restrykcyjne przepisy dotyczące okresów nawożenia wpłyną na zmniejszenie ładunku azotu w wodach powierzchniowych. Powstałe w ostatnim czasie narzędzia, takie jak Polski Atlas Natężeń Deszczów (PANDa), mogą znacząco poprawić weryfikację użytych modeli, w których moduł meteorologiczny odgrywa podstawową rolę, tak jak ma to miejsce w przypadku makromodelu DNS/SWAT przystosowanego do prowadzenia analiz jakości wód, ze szczególnym uwzględnieniem zabiegów agrotechnicznych prowadzonych w zlewni.

EN

The amended Water Law Act together with the “Program of measures aimed at reducing the pollution of waters with nitrates from agricultural sources and prevention of further pollution” was adopted in August 2018. The new regulations completely changed the implementation of the Nitrates Directive, recognizing the whole country as one large area of NVZ (nitrate vulnerable zone). In addition, “pole of cold” and “pole of heat” areas were designated where fertilization timelines were shortened or extended accordingly. It is too early to confirm the efficiency of the new regulations based on monitoring data or quantify their contribution to limiting nitrogen load in surface waters. Therefore, in this article, a DNS/SWAT macromodel was employed as a prognostic tool to develop three variant scenarios simulating the effects of limitation or extension of fertilization periods in the exemplary catchment of Przymorze (Slupia river, Charnowo profile). The results obtained allowed for a precise determination of both the total nitrogen load in the selected calculation profile and the anticipated degree of its reduction or increase depending on the assumed length of the fertilization period. The results indicate that more restrictive regulations regarding fertilization periods translate into a reduction in total nitrogen load in surface waters. Recently developed tools such as Polish Atlas of Rainfall Intensity (PANDa rainfall model) may significantly improve validation of the models employed. In these models, the meteorological module plays a central role like in the DNS/SWAT macromodel equipped to perform water quality analyses with a particular focus on agrotechnical measures implemented in the catchment.

2

Jakość wód podziemnych na obszarze szczególnie narażonym na zanieczyszczenia azotem pochodzenia rolniczego w gminie Komarówka Podlaska

Pieńko A, Steszuk A, Jóźwiakowski K., Marzec M., Pytka A., Gizińska M., Sosnowska B.

Instal

|

2014

|

nr 7/8

69--73

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań jakości wód podziemnych w studniach głębinowych oraz kopanych w wybranych miejscowościach na terenie gminy Komarówka Podlaska w woj. lubelskim. Obszar ten jest szczególnie narażony na zanieczyszczenia związkami azotu pochodzącymi z działalności bytowej i gospodarczej człowieka, głównie rolniczej. Próbki wody pobierano trzykrotnie w 2013 r. i oznaczono w nich: NO3 , NO2 , NH4 , Cl, SO4 , Fe, Mn, pH, przewodność elektrolityczną oraz bakterie z grupy coli i coli typu kałowego. Z przeprowadzonych badań wynika, że wody ze studni głębinowych są w znacznym stopniu zanieczyszczone głównie żelazem i manganem. Wody ze studni kopanych zawierają ponadnormatywne stężenia manganu i siarczanów. Tylko w dwóch spośród ośmiu badanych studni stwierdzono podwyższoną zawartość azotanów (64 i 119 mg dm-3). Ponadto analizowane wody charakteryzowały się bardzo niską jakością mikrobiologiczną. Wyniki analiz wskazują na zanieczyszczenia wody przez ścieki bytowe. Większość prób wody nie spełniała wymogów Rozporządzenia Ministra Zdrowia z 2007 r. pod względem jakości mikrobiologicznej. Należy niezwłocznie podjąć działania mające na celu poprawę jakości wód użytkowanych przez mieszkańców gminy Komarówka Podlaska.

EN

The paper presents the results of groundwater quality in deep wells and dug in selected villages in the municipality of Komarówka Podlaska in Lublin province. This area is particularly exposed to pollution by nitrogen compounds derived from economic activities and living conditions of people, mostly agricultural.Water samples were collected three times in 2013 and assayed for both: NO3 , NO2 , NH4 , Cl, SO4, Fe, Mn, pH, electrolytic conductivity as well as coli forms and faecal coliforms. The study shows that water from deep wells are heavily contaminated mainly with iron and manganese. Water from dug wells contain oversize concentrations of manganese and sulfates. Only in 2 from 8 researched wells elevated was observed higher concentration of nitrate (64 and 119 mg dm-3). In addition, the water is characterized by a very low microbiological quality. The results of analysis indicate show that water is polluted by domestic waste water. Most of the water samples did not meet the requirements of the Regulation of the Minister of Health in 2007 in terms of microbiological quality. You should immediately take action to improve the quality of water used by the residents of the municipality Komarówka Podlaska.

3

Ochrona zasobów wodnych przed zanieczyszczeniem azotanami pochodzenia rolniczego

Pulikowski K., Małecka I., Małecki Z. J., Moszinskij V.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Lądowa i Wodna w Kształtowaniu Środowiska

|

2013

|

Nr 8-9

7--18

PL

Streszczenie: Proces wdrażania zapisów dyrektywy azotanowej w Polsce rozpoczął się w roku 2004, obecnie obszary szczególnie narażone (OSN) są pod drugiej korekcie, jaka miała miejsce w roku 2012. Wyznaczanie OSN nastręcza pewne trudności, stajemy przed koniecznością udowadniania KE, że w naszym kraju to zagrożenie jest mniejsze niż w innych krajach Europy. Analiza związków pomiędzy wielkościami OSN w poszczególnych województwach a bezpośrednimi czynnikami rolniczymi: nawożenie azotowe, saldo bilansu azotu, obsada zwierząt wykazała, że bezpośredni związek występuję tylko w odniesieniu do salda bilansu azotu. Jednak jednocześnie wysoką wartość tego wskaźnika stwierdza się w województwach, w których OSN nie występują. Wskazuje to na konieczność poszukiwania efektywniejszych metod wyznaczania OSN opartych na analizie wieloczynnikowej i wykorzystujących możliwości jakie dają metody GIS.

EN

The process of implementing the nitrates directive began in 2004; at the moment nitrates vulnerable zones (NVZs) have already been corrected twice and the second correction was made in 2012. Designating NVZs poses certain problems as we need to prove to the European Commission that the risk of pollution in Poland is lesser than in other European countries. An analysis of the relationship between the size of NVZs in particular voivodships and direct agricultural agents such as the use of nitrogen fertilizers, the nitrogen balance and the livestock has shown a direct correspondence only in case of the nitrogen balance. At the same time, however, the nitrogen balance has been found to be high in voivodships where there are no NVZs. This indicates that there is a necessity to search for more effective methods of designating NVZs based on a multi-agent analysis and using the possibilities offered by Chief Sanitary Inspectorate.

4

Wdrażanie dyrektywy azotanowej w Polsce na przykładzie współpracy RZGW we Wrocławiu oraz RZGW w Poznaniu

Pastuszczak K., Nagrabska J.

Gospodarka Wodna

|

2010

|

Nr 11

450-453

PL

W artykule przedstawiono efekty współpracy RZGW we Wrocławiu i w Poznaniu w zakresie wdrażania Dyrektywy Azotanowej, wyniki doświadczeń zdobytych podczas pierwszego cyklu wdrażania dyrektywy, skalę wyznaczonych wód wrażliwych I obszarów szczególnie narażonych (OSN) na terenie województwa wielkopolskiego oraz w znacznej części wspólnych adresatów obowiązków określonych w „Programach działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych" (Programów działań).

EN

The article presents the results of cooperation between the Regional Water Management Boards in Wroclaw and in Poznan in the scope of the Nitrates Directive implementation, the experiences acquired during the first cycle of the Directive implementation, the scale of determined sensitive and particularly endangered areas on the territory of the Wielkopolskie Voivodeship and in the majority of common addressees of obligations set forth in the „Programmes of action aiming at reduction of outflow of nitrogen from agricultural sources". (Programmes of action)

5

Zastosowanie GIS do wyznaczania obszarów narażonych na odpływ azotanów ze źródeł rolniczych

Szewrański S., Pulikowski K., Hus T., Wawer R.

Gospodarka Wodna

|

2006

|

Nr 8

316-321

PL

Konieczność ograniczenia stężenia azotanów w wodzie do picia wynika z ich szkodliwego oddziaływania na organizm człowieka polegającego na: przekształca- niu hemoglobiny w methemoglobinę, tzw. „choroba błękitnych dzieci", tworzeniu ni-trozoaminy - substancja silnie rakotwórcza, zaburzeniu metabolizmu tłuszczów i białek; mogą również być przyczyną nadciśnienia tętniczego, zawału serca, a nawet zgonu. Celowi temu służy wyznaczanie obszarów szczególnie narażonych na odpływ azotu ze źródeł rolniczych, dla których opracowano programy działań ograniczających ten odpływ. Wyznaczenie zasięgu tych obszarów oraz kryterium gospodarowania na nich w uzgodnieniu z użytkowni karni ma szczególne znaczenie dla wdrożę- nią i osiągnięcia celów Dyrektywy Azotanowej. W artykule przedstawiono koncepcję wyznaczania obszarów szczególnie na rażonych z zastosowaniem analizy prze strzennej z wykorzystaniem istniejących baz danych.

EN

The necessity for limitation of concentration of nitrates in drinking water results from their harmful influence on human's organism consisting in transformation of hemoglobin into methemoglobin, so-called „disease of blue children", creation of cancerogenic nitroamines, distemper of the metabolism of fat and proteins; they may also be reason for hypertension, infarct and even death. This aim is to be attained by delimitating areas most liable to inflow of nitrogen from agricultural sources which should be controlled according to developed special action plans. Delimitation of those areas and criteria for their economic utilization agreed upon with their users are of particular importance for enforcement and attaining the goals of the Nitrates Directive.