Wyniki wyszukiwania - BazTech

Ograniczanie wyników

Znaleziono wyników: 3

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych: niecka żytawska

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Osady paleogeńskie w polskiej części niecki żytawskiej – nowe światło na problem wieku zapadliska tektonicznego

Kasiński J. R., Badura J., Pańczyk M., Pecskay Z., Saternus A., Słodkowska B., Urbański P.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

2015

nr 461

295--324

Celem prac było rozpoznanie i zbadanie profilu osadów kenozoicznych na południowo-wschodnim obrzeżeniu niecki żytawskiej (ryft Ohrzy) u zbiegu granic Polski, Czech i Niemiec oraz określenie wieku skał osadowych i wulkanicznych związanych z wulkanizmem synsedymentacyjnym. Zlokalizowany w sąsiedztwie miejscowości Markocice otwór wiertniczy Opolno Zdrój PIG-1 osiągnął głębokość 200,0 m p.p.t. i został zatrzymany w utworach podłoża krystalicznego niecki żytawskiej; przewiercono nim cały profil serii osadowej wraz z wulkanitami. Próbki pobrane z rdzenia wiertniczego posłużyły do badań litologiczno-sedymentologicznych oraz laboratoryjnych, w tym do badań mineralogiczno-petrograficznych skał wulkanicznych i do oznaczenia wieku radiometrycznego metodą K-Ar (trzy próbki z rdzenia i jedna próbka referencyjna z odsłonięcia w sąsiedztwie otworu wiertniczego) oraz do badań zespołów sporowo-pyłkowych i fitoplanktonu obecnych w warstwie osadów węglistych nawierconej pod skałami wulkanicznymi (sześć próbek). Skały wulkaniczne datowano na 24,9–32,7 mln lat BP, a zatem utwory te mogły powstać nie później niż w późnym oligocenie. Wyniki badań palinologicznych nie pozwoliły na szczegółowe określenie wieku skał osadowych znajdujących się pod wulkanitami, jednak z superpozycji tych ostatnich wynika jednoznacznie, że są one starsze od górnego oligocenu, a zatem nie mogły powstać później niż we wczesnym oligocenie i stanowią zapewne ekwiwalent stratygraficzny formacji turoszowskiej. Wyniki badań przesuwają zatem początek sedymentacji utworów węglonośnych w niecce żytawskiej co najmniej do późnego paleogenu.

The aim of the study was to identify and examine the Cenozoic strata in the southeastern margin of the Zittau Basin (Ohře Rift) at the crossborder of Poland, Czech Republic and Germany, and to determine the age of the sedimentary and volcanic rocks related to synsedimentary volcanic events. The Opolno Zdrój PIG-1 borehole, located near the village of Markocice, reached a depth of 200.0 m b.g.l. and it was stopped in the crystalline basement of the Zittau Basin, piercing the whole sedimentary series together with the volcanites. A number of sedimentological and lithological studies and laboratory examinations have been performed on samples taken from drill cores. They included (1) a mineralogical/ petrographic study of volcanic rocks and absolute age determination using the K-Ar method (three samples from the borehole and one reference sample from a neraby outcrop) and (2) research of pollen-spore and phytoplankton assemblages from a layer of lignite-bearing sediments lying below the volcanic rocks (six samples). This work determined the age of the covering volcanic rocks at the 24.9– 32.7 million years BP, and therefore, the lignite-bearing rocks may have been deposited no later than the Late Oligocene. Although the results of palynological studies did not allow detailed determination of the age of the sedimentary rocks lying below the volcanites, but the superposition of the latter shows evidently that they are older than the Late Oligocene. They could not have been deposited later than in the Early Oligocene and are probably a stratigraphic equivalent of the Turoszów Formation. Thus, the results move the beginning of sedimentation of the coal-bearing layers in the basin Zittau Basin at least to the Late Paleogene.

Ocena aktualnego stanu zabezpieczenia KWB Turów w aspekcie zdarzeń powodziowych zaistniałych w sierpniu 2010 r.

Salata R., Sondaj L., Wojciechowski M.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

2012

nr 82

157-172

W referacie przedstawiono działania podjęte przez KWB Turów, dotyczące zabezpieczenia odkrywki przed wdarciem się wód wezbraniowych z cieków zewnętrznych otaczających odkrywkę oraz zabezpieczenia przed zagrożeniami, jakie niosą ze sobą opady nawalne. W dniach 7-8 sierpnia 2010 r. wystąpiły nawalne opady deszczu w Górach Izerskich, obejmujące terytorium Czech i Polski. Niezwykle silny opad spowodował bardzo szybko postępującą w czasie powódź błyskawiczną. Ilość wody, jaka spadła w ciągu doby, wynosiła około 150 litrów/m2. W otoczeniu KWB Turów wystąpiły z koryt trzy rzeki: Nysa Łużycka, Miedzianka i Witka, które spływały z ogromną prędkością do obszaru Niecki Żytawskiej. Rzeka Miedzianka spowodowała klęskę powodziowąw Bogatyni. Zostały zniszczone drogi, mosty oraz kilkadziesiąt budynków. Na zboczu wschodnim wyrobiska, na filarze rzeki Miedzianki, woda spowodowała rozmycie nasypu kolejowego na długości około 80 m i wdarła się na teren zakładu górniczego, doprowadzając do przerwania głównych ciągów przenośnikowych i komunikacyjnych. Wody pochodzące z opadów oraz wody, które wdarły się do wyrobiska z rzeki Miedzianki, spowodowały konieczność wstrzymania ruchu zakładu górniczego w dniach 7-8 sierpnia 2010 r. Woda zalała dwa najniższe poziomy eksploatacyjne i jeden poziom zwałowy. Na spągu wyrobiska powstały dwa obszary zalewowe. Nysa Łużycka, będąca rzeką graniczną z Niemcami, spowodowała powódź w miejscowości Porajów i Sieniawka. Na zachodnim zboczu odkrywki, na filarze Nysy Łużyckiej, powstało zagrożenie przerwania wałów przeciwpowodziowych. W aspekcie zdarzeń powodziowych z sierpnia 2010 r. Kopalnia Turów stanęła przed koniecznością przeanalizowania i dokonania oceny stanu zabezpieczenia odkrywki przed dopływem wód z zewnątrz i opracowania działań zabezpieczających na kolejne lata. Odtworzono i podwyższono wały ziemne zlokalizowane pomiędzy terenem odkrywki KWB Turów a rzeką Miedzianką, potokiem Ślad oraz na filarze rzeki Nysa Łużycka na przepływ miarodajny Qm05% (t.j. na opad 200-letni). Natomiast trzy miejsca wykazane jako miejsca niebezpieczne - gdzie nastąpiło wtargnięcie wód z rzek zewnętrznych - będą wymagały dodatkowego specjalnego zabezpieczenia wg projektu technicznego: podwyższenia wałów ziemnych na przepływ Qk01%, tj. na opad 1000-letni.

This paper describes protective actions taken against the flood hazard in the open pit mine KWB Turów. Rivers and brooks surrounding the Turów open pit mine create a substantial hazard of water breaking through embankments and destroying the infrastructure of the mine. This paper shows the causes and results of the disastrous flood in August 2010. On the 7th-8th of August 2010, torrential rains occurred in the Izera Mountains on the territory of the Czech Republic and Poland. Heavy rain caused immediate and unusual flooding. These mountains are the source of all the rivers surrounding the Turów mine, including the Nysa Łużycka, Miedzianka, and Witka Rivers. Great amounts of water (totalling 150 billion litres over the course of 24 hours) flowing from the north sides of the mountains caused a flash flood resulting in natural disasters in Bogatynia, Porajów, and Sieniawka, destroying urban infrastructure and tens of historic buildings. On the pillar of the east side of the mine, water broke through the embankments and rushed into the open pit mine of Turów. The mine was forced to cease operations. Water flooded the bottom of the open pit and two working levels. On the west side of the mine, water from the overflowing Nysa Łużycka threatened to destroy the west embankments. Water broke through the dam on the Witka River, and 60 million m3 severed the only route between Bogatynia and the rest of Poland. This report describes the rescue and the liquidation action, recovering the flooded coal seams, and preventative actions taken against flooding. The damaged embankment and railroad were rebuilt, and the Miedzianka River cleaned. Protective embankments along the Ślad brook were extended. They reconstructed embankments located between the area of the Turów mine and the Miedzianka River and also on the pillar of the Nysa Łużycka River against two-hundred-year flood. However, three dangerous locations were indicated where the forced entry of water resulted from outside rivers - requiring additional reinforcement efforts according to the technical plan in order to raise the earth embankments higher to account for the one-thousand-year flood.

Mercury in brown coal from the Turów coal mine (southwestern Poland)

Szpila K., Bojakowska I.

Archiwum Mineralogiczne

1998

T. 51, z. 1-2

19-27

Euxinic environments rich in organic matter which lead to energetic raw materials concentration show favourable conditions for mercury enrichment. In brown coal deposits at Turów coal open mine the mercury content varies depending on type of coal and is 0.48 ppm in average. Many years of brown coal burning in electric plants in Turow region and adjacent parts of Bohemia and Germany may be a cause of increased mercury content in the environment. Because of toxic character of mercury its content near industrial plants burning natural combustibles should be systematically controlled.

Rtęć w składach magmowych jest typowym pierwiastkiem rozproszonym. Najwyższe jej koncentracje związane są z działalnością hydrotermalną. Rtęć wystepuje głównie jako siarczek - cynober lub rtęć rodzima. W środowiskach hipergenicznych podwyższoną zawartość rtęci obserwuje się w skałach ilastych i glebach. Szczególnie sprzyjające warunki do koncentracji rtęci istnieją w środowiskach euksenicznych, zawierających dużo substancji organicznej. Dlatego węgle kopalne, łupki bitumiczne i ropy naftowe są wzbogacone w rtęć. Nośnikami rtęci są głównie siarczki żelaza, powszechnie występujące w węglu i towarzyszących mu skałach ilastych. W środowisku hipergenicznym rtęć wykazuje dużą aktywność chemiczną i biologiczną; przy współudziale bakterii może podlegać metylacji. Rtęć jest pierwiastkiem łatwo lotnym, duże jej ilości wprowadzane są do atmosfery w wyniku spalania wegla i innych surowców energetycznych. Trzeciorzędowa seria osadowa niecki żytawskiej wypełniona jest osadami ilasto-piaszczystymi, które przedzielone są dwoma pokładami węgla brunatnego. Średnia miąższość dolnego pokładu węga (I) oceniana jest na 10 m, a górnego (II) na 45 m. Zawartość rtęci w węglach turoszowskich jest zróżnicowana w granicach 0,05-2,71 ppm, przy średniej = 0,48 ppm. Średnie jej zawartości są porównywalne ze średnimi zawartościami w węglach brunatnych z innych złóż. W próbkach węgla z pokładu I zaznacza się spadek zawartości Hg od spągu do stropu, co może być związane z występującymi bazaltoidami w podłożu niecki. Wyraźne zróżnicowanie zawartości rtęci zaznacza się między róznymi typami węgla. W odmianach ksylitowych i ksylitowo-ziemistych zawartość rtęci jest najwyższa i wynosi średnio 0.88 ppm, w odmianach ziemistych i ziemisto-ksylitowych wraz z węglami zżelifikowanymi - 0,22 ppm, w odmianach piropissytowych (bitumicznych) średnia zawartość Hg jest najniższa i wynosi 0,14 ppm. Wieloletnie spalanie węgla brunatnego z kopalni Turów w elektrowniach polskich oraz ze złóż sąsiadujących - w elektrowniach czeskich i niemieckich - może być przyczyną podwyższonej zawartości rtęci w środowisku tego regionu. Ze względu na silne właściowości toksyczne rtęci oraz jej zdolność do koncentrowania się w niektórych organizmach roślinnych i zwierzęcych, w rejonach oddziaływania elektrowni spalających węgle powinna być prowadzona stała kontrola stężenia tego pierwiastka.