Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Nicienie jako wskaźnik zanieczyszczenia gleb ołowiem na terenach uprzemysłowionych

Matuska-Łyżwa Joanna, Żeber-Dzikowska Ilona, Chmielewski Jarosław

Przemysł Chemiczny

|

2019

|

T. 98, nr 6

980--985

PL

Przedstawiono wyniki analizy fizyczno-chemicznej i faunistycznej 132 prób glebowych z różnych rejonów Polski. W próbach glebowych oznaczono skład granulometryczny metodą areometryczną Casagrande’a w modyfikacji Prószyńskiego, całkowitą zawartość ołowiu metodą płomieniowej absorpcyjnej spektrometrii atomowej (FAAS) oraz odczyn gleby metodą potencjometryczną. Analizy właściwości biologicznych badanych prób glebowych dotyczyły obecności nicieni owadobójczych. Wykazano, że większość gleb zawierała niewielką ilość ołowiu i w nich zanotowano najwięcej naturalnych populacji pożytecznych nicieni. Słabe i średnie zanieczyszczenie ołowiem zanotowano głównie w glebach na terenach Górnego Śląska i w tych glebach nie zaobserwowano omawianych organizmów. Skład granulometryczny badanych gleb to w większości piaski słabogliniaste i gliniaste oraz gliny piaszczyste i lekkie wykazujące odczyn od kwaśnego do obojętnego.

EN

A granulometric compn. and pH of soil, Pb content, and presence of insecticidal nematodes were analyzed in 132 soil samples from various regions in Poland. The majority of soil samples contained only small amts. of Pb and natural populations of beneficial nematodes. In the samples with high Pb content, no presence of the nematodes was obsd.

2

Effect of Soil Pollution with Oil - Derivatives on the Occurrence of Entomopathogenic Nematodes

Ropek D., Gospodarek J.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2013

|

Vol. 20, nr 2

157--166

EN

The aim of the research was to evaluate the effect of oil derivatives on the occurrence of entomopatogenic nematodes during the bioremediation process. The experiment was carried out in field conditions in two series (with bioremediation and without bioremediation) at the Experimental Station in Mydlniki near Krakow. Soil was polluted with following oil derivatives: unleaded petrol, diesel oil and used engine oil (dose: 6 000 mg of fuel _ kg–1 d.m. of soil). Unpolluted soil was used as control. The extraction of nematodes naturally occurring in the soil was done with trap method. Larvae of Tenebrio molitor were used to isolate nematodes. Soil samples were taken once in each season during two year experiment. Contamination of soil with oil derivatives caused significant reduction of entomopathogenic nematodes occurrence in soil environment. The most long-lasting effect on entomopathogenic nematodes population naturally occurring in soil had used engine oil and diesel oil. Application of the biopreparation into contaminated soil had a favorable effect on enthomopathogenic nematodes occurrence. On objects where biopreparation was applied enthomopathogenic nematodes were isolated significantly faster after initial contamination than on objects where only natural remediation process were carried out. Occurrence of entomopathogenic nematodes seems to be suitable indicator of bioremediation process effectiveness in soil environment contaminated with oil derivatives

PL

Celem badań było poznanie wpływu wybranych substancji ropopochodnych na występowanie nicieni owadobójczych w środowisku glebowym w trakcie procesu bioremediacji. Doświadczenie przeprowadzono w warunkach polowych w dwóch seriach (z bioremediacją i bez bioremediacji) w Stacji Doświadczalnej w Mydlnikach koło Krakowa. Gleba w każdej serii została sztucznie zanieczyszczona następującymi substancjami ropopochodnymi: benzyną, olejem napędowym i zużytym olejem silnikowym (dawka 6 000 mg paliwa _ kg–1 s.m. gleby). Kontrolę stanowiła gleba niezanieczyszczona. Nicienie owadobójcze naturalnie występujące w glebie izolowano metodą owadów pułapkowych, przy wykorzystaniu larw mącznika młynarka. Analizę prowadzono przez okres dwóch lat, pobierając glebę do analizy w każdej porze roku. Zanieczyszczenie gleby ropopochodnymi wpłynęło negatywnie na występowanie nicieni owadobójczych w środowisku glebowym. Z gleby zanieczyszczonej substancjami ropopochodnymi nicienie owadobójcze nie były izolowane. Najbardziej długotrwały, niekorzystny wpływ na nicienie owadobójcze naturalnie występujące w glebie miało zastosowanie oleju silnikowego i oleju napędowego. Zastosowanie biopreparatu miało korzystny wpływ na występowanie nicieni owadobójczych. W obiektach, w których zastosowano biopreparat mikrobiologiczny, nicienie owadobójcze izolowano istotnie wcześniej po ich skażeniu niż w obiektach, w których proces remediacji zachodził w sposób naturalny. Analiza występowania naturalnej populacji nicieni owadobójczych w glebie może być wykorzystana do monitorowania przebiegu procesu bioremediacji gruntu zanieczyszczonego substancjami ropopochodnymi.

3

Seasonal Dynamics of the Activity of Entomopathological Nematodes (Steinernematidae and Heterorhabditidae) in Selected Greens of Szczecin

Dzięgielewska M., Myśków B., Adamska I., Czerniawska B.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2012

|

Vol. 19, nr 6

601-607

EN

Seasonal dynamics of the activity of entomopathogenic nematodes belonging to the families Steinernematidae and Heterorhabditidae in four town greens in Szczecin was examined between April and October 2008. The density of nematodes in the soil and the occurrence of potential hosts at individual sites were analysed. Four species of nematodes were isolated from the sites: Steinernema feltiae, S. affine, S. bicornutum and Heterorhabditis megidis. S. feltiae occurred at the four sites and was the most common species. The greatest density of nematodes ranging from 7 000 ind./m2 to 50 000 ind./m2 was observed in the autumn, which may be connected with an increased availability of hosts in the soil. A relationship was observed between the occurrence of H. megidis and the presence of Otiorrhynchus rotundatus in tree plantings with oaks. The highest density (over 25 000 ind./m2) of H. megidis was recorded in the autumn. Beetles were among insects that dominated at the study sites with the exception of tree plantings with horse chestnut (Aesculus hippocastanum) which were parasitised by the leaf miner belonging to moths.

PL

Sezonową dynamikę aktywności nicieni owadobójczych z rodziny Steinernematidae i Heterorhabditidae badano od kwietnia do października 2008 r. w czterech zieleńcach Szczecina. Analizowano zagęszczenie nicieni w glebie oraz występowanie potencjalnych żywicieli na poszczególnych stanowiskach. Z badanych stanowisk wyizolowano cztery gatunki nicieni: Steinernema feltiae, S. affine, S. bicornutum i Heterorhabditis megidis. Najpospolitszym gatunkiem okazał się S. feltiae, który wystąpił we wszystkich zieleńcach. Najwyższe zagęszczenie nicieni zanotowano jesienią od 7 000 os./m2 do 50 000 os./m2, co może mieć związek ze zwiększoną dostępnością żywiciela w glebie. Stwierdzono wyraźny związek między występowaniem nicieni H. megidis i obecnością słonika żołędziowca w zadrzewieniach z dębem. Najwyższe zagęszczenie (ponad 25 000 os./m2) tego nicienia zanotowano jesienią. Wśród owadów, które dominowały w badanych środowiskach, były chrząszcze, z wyjątkiem zadrzewień z kasztanowcem białym, gdzie żerował szrotówek kasztanowcowiaczek należący do motyli.

4

Impact of Multi--Walled Carbon Nanotubes on Viability and Pathogenicity of Enthomopathogenic Nematodes

Kuźniar T., Ropek D., Lemek T.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2011

|

Vol. 18, nr 5-6

757-762

EN

The investigations aimed at recognizing the impact of multi-walled carbon nanotubes on the activity of enthomopathogenic nematodes under laboratory conditions. Two kinds of nanotubes were applied to treat infective juveniles of two enthomopathogenic nematode species. The obtained results allowed for a conclusion that multi-walled carbon nanotubes do not cause mortality of the analysed nematode infective juveniles (IJs). However, they partially reduce their activity towards test insects.

PL

Celem przeprowadzonych badań było poznanie wpływu wielościennych nanorurek węglowych na aktywność nicieni owadobójczych w warunkach laboratoryjnych. W badaniach zastosowano dwa rodzaje wielościennych nanorurek węglowych, którymi traktowano larwy inwazyjne dwóch gatunków nicieni owadobójczych. Uzyskane wyniki pozwoliły stwierdzić, że wielościenne nanorurki węglowe nie powodują śmiertelności badanych larw inwazyjnych (IJs) nicieni. Powodują jednak częściowe ograniczenie ich aktywności względem owadów testowych.

5

Sezonowa dynamika aktywności nicieni owadobójczych Steinernematidae i Heterorhabditidae w glebie w wybranych zieleńcach Szczecina

Dzięgielewska M., Myśków B., Adamska I., Czerniawska B.

Proceedings of ECOpole

|

2010

|

Vol. 4, No. 2

351--356

PL

Sezonową dynamikę aktywności nicieni owadobójczych z rodziny Steinernematidae i Heterorhabditidae badano od kwietnia do października 2008 roku w czterech zieleńcach Szczecina. Analizowano zagęszczenie nicieni w glebie oraz występowanie potencjalnych żywicieli na poszczególnych stanowiskach. Z badanych miejsc wyizolowano cztery gatunki nicieni: Steinernema feltiae, S. affine, S. bicornutum i Heterorhabditis megidis. Najpospolitszy okazał się S. feltiae, który wystąpił we wszystkich czterech zieleńcach. Największe zagęszczenie nicieni zanotowano jesienią, od 7000 do 50 000 os./m2, co może mieć związek ze zwiększoną dostępnością żywicieli w glebie w tym okresie. Stwierdzono wyraźną zależność między występowaniem nicieni H. megidis i obecnością słonika żołędziowca w zadrzewieniach z dębem. Największe zagęszczenie (ponad 25 000 os./m2) tego gatunku zaobserwowano jesienią. Wśród owadów, które dominowały w badanych środowiskach były chrząszcze, z wyjątkiem zadrzewień z kasztanowcem białym, gdzie żerował szrotówek kasztanowcowiaczek należący do Lepidoptera.

EN

The seasonal dynamics of entomopathogenic nematodes (EPNs) of Steinernematidae and Heterorhabditidae were studied from April to December 2008 in four green areas of Szczecin. The abundance of suitable hosts and entomopathogenic nematodes were investigated. A total of four EPN species were found from all sites: Steinernema feltiae, S. affine, S. bicornutum and Heterorhabditis megidis. The most common of them was S. feltiae, which was found in all habitats. The highest abundance of EPN in all green areas was reported in autumn from 7000 ind./m2 to 50,000 ind./m2 which can correlate with the abundance of suitable host in the soil. Significantly positively correlation between occurrence of H. megidis nematodes and Curculio glandium host in oak wood was observed. The highest abundance of this species (approximately 25,000 ind./m2) was reported in autumn. The dominant hosts, in three habitats (oak wood and green area with Ligustrum vulgare), belonged to Coleoptera except green area with Cameraria ohridella belonged to Lepidoptera.

6

Wpływ zróżnicowanej temperatury na aktywność biologiczną nicienie owadobójczych Steinernema feltiae i Heterorhabditis megidis współwystępujących w podłożu

Dzięgielewska M., Kiepas-Kokot A.

Proceedings of ECOpole

|

2009

|

Vol. 3, No. 2

451--455

PL

Temperatura jest jednym z najważniejszych czynników wpływających na ruchliwość nicieni owadobójczych (Steinernematidae, Heterorhabditidae) w glebie, na ich rozwój i zdolności reprodukcyjne. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że aktywność biologiczna nicieni Steinernema feltiae i Heterorhabditis megidis współwystępujących ze sobą w podłożu zmienia się w czasie w zależności od zastosowanej temperatury. W wyższych temperaturach - 20 i 25°C - testowane owady Galleria mellonella były częściej porażane przez S. feltiae niż przez ciepłolubne nicienie H. megidis, odpowiednio od 66 do 90%. Niższe temperatury (15°C) spowalniały, a nawet hamowały, jak w przypadku H. megidis, aktywność i rozwój obu gatunków nicieni. Wydaje się, że patogenność nicieni współwystępujących ze sobą w glebie może być również uzależniona od strategii żerowania poszczególnych gatunków pasożytów.

EN

Temperature is one of the most important factors influences nematode mobility, development and reproduction. On the basis of research it was found that the biological activity of co-occurrence nematodes Steinernema feltiae and Heterorhabditis megidis in the substratum was dependent on temperature and the time of conducted observations. In the higher temperature - 20 i 25°C - the baiting insects Galleria were most infected by S. feltiae than thermophilous H. megidis, respectively from 66 to 99%. The biological activity of both species was delimited at the lower temperature (15°C). It seem that pathogenicity of entomopathogenic nematodes co-occurrence in the soil can depend on foraging strategy each of parasitic species.

7

Nicienie owadobójcze (Steinernematidae, Heterorhabditidae) jako naturalny czynnik oporu środowiska w warunkach miejskich

Dzięgielewska M.

Proceedings of ECOpole

|

2008

|

Vol. 2, No. 2

433--437

PL

Przeprowadzone badania ekologiczne, w wybranych zieleńcach Szczecina, miały na celu określenie możliwości wykorzystania nicieni owadobójczych do biologicznego zwalczania szkodników zieleni miejskiej. Badaniami objęto 14 skwerów o zróżnicowanym stopniu antropopresji (poza lub wzdłuż ciągów komunikacji miejskiej) i roślinności, z których pobierano próbki glebowe do analizy na obecność nicieni owadobójczych (Steinernematidae, Heterorhabditidae). Na podstawie stopnia porżŜenia „owadów pułapkowych” oceniano zagęszczenie nicieni w badanej glebie. Obecność nicieni stwierdzono w 70% ogółu pobranych próbek, gdzie dominowały nicienie z rodziny Heterorhabditidae - Heterorhabditis megidis, wykryty w 60% próbek z nicieniami.

EN

Entomopathogenic nematodes of the family Steinernematidae and Heterorhabditidae have a number of advantages which predispose them to be used in biological plant protection. Most of all, they are safe for the environment and homeothermic animals and show high effectiveness in reducing the size of populations of harmful insects (Ehlers 1996). Learning about biology and ecology of particular species of parasitic nematodes, their relations with the environment and specific hosts seems to be crucial for the effective use of these beneficial animals in practice. The aim of the conducted research was to state the occurrence of insecticidal nematodes in selected green areas of Szczecin, determine their role as natural factors of environmental resistance and possibilities of using local populations of these nematodes for biological pest control in cities. The research encompassed 14 squares of a diversified degree of anthropopressure (outside or along city transport routes) from which soil samples were taken for the analysis of the presence of entomopathogenic nematodes (Steinernematidae, Heterorhabditidae). The concentration of nematodes in investigated soil was assessed on the basis of the degree of the disease of ‘trap insects’. The presence of nematodes was stated in 70% of tested soil samples where nematodes of the family Heterorhabditidae dominated, especially Heterorhabditis megidis (60% with nematodes).

8

Pathogenicity of entomopathogenic nematodes from forested areas of different industrial pollution level towards host insects

Pezowicz E., Kamionek M., Jarmuł J.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2008

|

Vol. 15, nr 4-5

389-392

EN

Entomopathogenic nematodes were obtained from plots selected by the Research Institute of Forestry and localized along a transect spanning from southern (Silesia, the Western Carpathians) to northeastern (Podlasie, Mazury) Polish border. With to industrial contamination by NOx and SO2 the plots were divided into three zones. Pathogenicity of two nematode species Steinernema carpocapsae and Heterorhabditis megidis to Galleria mellonella was compared in this paper in relation to variable environmental contamination.

PL

Nicienie owadobójcze pozyskano z powierzchni badawczych wytypowanych przez Instytut Badawczy Leśnictwa, a zlokalizowanych w transekcie rozciągającym się od południowej (Śląsk Opolski, Karpaty Zachodnie) do północno-wschodniej (Podlasie, Mazury) granicy Polski. Powierzchnie badawcze podzielono na trzy strefy skażenia pod względem zawartości zanieczyszczeń przemysłowych NOx i SO2 W pracy porównano patogeniczność nicieni Steinernema carpocapsae i Heterorhabditis megidis pozyskanych z miejscowości należących do różnych stref skażenia w stosunku do Galleria mellonella. Nicienie S. carpocapsae pochodzące z terenów o różnym stopniu skażenia zanieczyszczeniami przemysłowymi nie powodują zróżnicowanej śmiertelności gąsienic G. mellonella, natomiast nicienie H. megidis pochodzące z terenów o różnym stopniu skażenia zanieczyszczeniami przemysłowymi powodują zróżnicowaną śmiertelność larw owadów. Tylko w przypadku nicieni S. carpocapsae stwierdzono statystycznie istotne różnice w patogeniczności wyrażające się intensywnością zarażenia owadów.

9

Entomopathogenic nematodes (Steinernematidae, Heterorhabditidae) as a natural factor of environmental resistance in urban conditions

Dzięgielewska M.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2008

|

Vol. 15, nr 7

633-638

EN

The aim of the project was to determine the usefulness of entomopathogenic nematodes in biological methods of pest control. Ecological studies were conducted in selected green areas in Szczecin. A total of 14 town greens, characterized by differentiated anthropopressure (away from or along urban traffic routes) and vegetation, were examined and the soil was sampled for the presence of entomopathogenic nematodes (Steinernematidae, Heterorhabditidae). The infection degree of bait insects was used to assess the density of nematodes in the soil. Nematodes were observed in 70 % of he collected samples where nematodes of the family Heterorhabditidae predominated, with Heterorhabditis megidis recorded in 60 % samples containing nematodes.

PL

Nicienie owadobójcze (Steinernematidae, Heterorhabditidae) stanowią szczególną grupę pożytecznych organizmów,' które nie tylko mogą skutecznie ograniczać populacje szkodliwych owadów, ale również zachowują trwałość w środowisku, dzięki możliwości aktywnego poszukiwania żywiciela oraz doskonałym przystosowaniom larw inwazyjnych do zmieniających się warunków środowiska glebowego. Przeprowadzone badania ekologiczne, w wybranych zieleńcach Szczecina, miały na celu określenie możliwości wykorzystania nicieni owadobójczych do biologicznego zwalczania szkodników zieleni miejskiej. Badaniami objęto 14 skwerów, o zróżnicowanym stopniu antropopresji (poza lub wzdłuż ciągów komunikacji miejskiej) i roślinności, z których pobierano próbki glebowe do analizy na obecność nicieni owadobójczych (Steinernematidae, Heterorhabditidae). Na podstawie stopnia porażenia "owadów pułapkowych" oceniano zagęszczenie nicieni w badanej glebie. Obecność nicieni stwierdzono w 70 % ogółu pobranych próbek, gdzie dominowały nicienie z rodziny Heterorhabditidae - Heterorhabditis megidis, stwierdzony w 60 % próbek z nicieniami.

10

Entomopamogenic fungi and nematodes in oligotropic low sedge fen soils

Ropek D., Nicia P.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2008

|

Vol. 15, nr 1-2

133-138

EN

The research covered soils of oligotrophic low sedge fens developed on carbonateless substratum red with ultra sweet waters with mineralization below 100 mg dm-3. The degree of organic matter decomposition, pH, mineral content and fen water oxygenation were assessed in these soils, moreover the occurrence of entomopathogenic fungi and nematodes was studied. Entomopathogenic nematodes occurred in soils of all studied fens, whereas entomopathogenic Hyphomycetes were isolated from the fen soils at Mosorne and Zubrzyca. M anisopliae fungus and S. fetioe nematode prevailed in the studied soils.

PL

Do badań wytypowano gleby oligotroficznych młak niskoturzycowych wytworzone na podłożu bezwęglanowym zasilane wodami ultrasłodkimi o mineralizacji mniejszej od 100 mg dm-3. W glebach tych oznaczono stopień rozkładu materii organicznej, pH, popielność oraz natlenienie wód młak, a także zbadano występowanie owadobójczych grzybów i nicieni. Owadobójcze nicienie występowały w glebach wszystkich badanych młak, natomiast owadobójcze strzępczaki wyizolowano tylko z gleb młaki w Mosornem i Zubrzycy. W badanych glebach dominował grzyb M. anisopliae i nicień S.feltiae.

11

Effect of systemic preparations applied to soil on the biological activity of entomopathogenic nematodes of Steinernema feltiae Filipjev and Heterorhabditis megidis Poinar, Jackson

Dzięgielewska M., Kaup G.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2007

|

Vol. 14, nr 11

1167-1173

EN

In the experiment, response of entomopathogenic nematodes (Steinernema feltiae, Heterorhabditis megidis) to the contact with varied concentrations (0, 0.5, 1 and 2 %) of insecticides based on acetamiprid (Mospilan 20 SP) and on imidachloprid (Confidor 200 SL, Pro Agro 100 SL) were investigated. The mortality of infective larvae of nematodes observed after a four-day contact with the investigated preparations, amounting to 20 % in the case of S. feltiae (contact with 2 % Mospilan 20 SP) and 4.3 % for H megidis (irrespective of the kind of insecticide used), did not affect considerably the degree of a disease of test insects (Galleria mellonella) caused by parasitic nematodes. It was found that Steinernema feltiae and Heterorhabditis megidis are relatively resistant to the tested insecticides, although higher concentrations of Confidor 200 SL and Mospilan 20 SP (1 % and 2 %) led to the lowering of the fertility of S. feltiae nematodes and the increase in the mortality of infective juveniles.

PL

W doświadczeniu przebadano reakcje nicieni owadobójczych (Steinernema feltiae, Heterorhabditis megidis) na kontakt ze zróżnicowanymi stężeniami (0, 0,5, 1 i 2 %) insektycydów zawierających acetamipryd (Mospilan 20 SP) oraz imidachlopryd (Confidor 200 SL, Pro Agro 100 SL). Śmiertelność larw inwazyjnych nicieni obserwowana po czterodniowym kontakcie z badanymi preparatami, wynosząca do 20 % w przypadku S. feltiae (przy kontakcie z 2 % Mospilanem 20 SP) oraz 4,3 % dla H megidis (bez względu na rodzaj zastosowanego insektycydu) nie wpłynęła znacząco na stopień porażenia owadów testowych (Galleria mellonella) przez pasożytnicze nicienie. Stwierdzono, że Steinernema feltiae i Heterorhabditis megidis są względnie odporne na testowane insektycydy chociaż większe stężenia preparatów Confidor 200 SL i Mospilan 20 SP (1 % i 2 %) powodowały obniżenie płodności nicieni S. feltiae oraz wzrost śmiertelności larw inwazyjnych.

12

Pathogenicity and migration of Steinernema hicornutum nematodes in soil and the use of diversified infectious doses of the parasite

Dzięgielewska M.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2006

|

Vol. 13, nr 1-2

17-22

EN

The research concentrated on the influence of exposition of the host Galleria mellonella in soil and the influence of diverse infectious doses of insecticidal nematodes Steinernema bicornutum on the mortality of insects and the degree of disease in a tested host. It was stated that invasive larvae S. bicornutum actively penetrate the soil in the search of insects. It was also observed that there was an important difference in the period of time from the moment of the application of nematodes to the soil until the attack of the nematodes on insects. It depended on used infectious doses of the parasite (100 or 1000 J3 per 1 insect) and on the location of a host in soil. An increased dose ofnematodes (1000 J3) during the exposition of insects in a lower part of the ground caused that caterpillars of G. mellonella were attacked in a shorter pe-riod of time, in comparison with the dose of 100 nematode larvae per one in-dividual. However, on average only 6% of nematodes, with the initial dose of 1000 J3, reached insects located in a lower part of the soil. Considerably less than with the use of a smaller dose of 100 J3, when the insects were attacked by as much as 9 % of nematodes.

PL

Badano wpływ ekspozycji żywiciela Galleria mellonella w podłożu oraz wpływ zróżnicowanych dawek infekcyjnych nicieni owadobójczych Steinernema bicornutum na śmiertelność owadów i stopień porażenia testowanego żywiciela. Stwierdzono, że larwy inwazyjne S. bicornulum aktywnie penetrują glebę w poszukiwaniu owadów. W zależności od zastosowanej dawki infekcyjnej pasożyta (100 lub 1000 J3/1owada) oraz lokalizacji żywiciela w glebie, zaobserwowano znaczną różnicę w czasie, od momentu aplikacji nicieni do gleby, do porażenia przez nie owadów. Zwiększona dawka nicieni (1000 J3), podczas ekspozycji owadów w dolnej warstwie podłoża, powodowała, że gąsienice G. mellonella były porażane w krótszym czasie w porównaniu z dawką 100 larw nicieni na jednego osobnika. Jednak średnio tylko 6 % nicieni, przy dawce wyjściowej 1000 J3, docierało do owadów zlokalizowanych w dolnej warstwie gleby. Zdecydowanie mniej niż przy zastosowaniu dawki mniejszej - 100 J3 - przy której owady były spasożytowane aż przez 9 % nicieni. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że tylko niewielki procent larw inwazyjnych nicieni S. bicornutum bierze aktywny udział w porażaniu owadów. Zaobserwowano, że stopień porażenia owadów był jednakowy przy zastosowaniu zróżnicowanych dawek infekcyjnych pasożyta, a ilość dawki infekcyjnej jedynie skracała czas infekcji owadów przez nicienie.

13

Entomopathogenic fungi and nematodes in soils of mountain eutrophic fens

Ropek D., Nicia P.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2005

|

Vol. 12, nr 10

1139-1145

EN

Occurrence of entomopathogenic fungi and nematodes in soils of selected fens in the Pieniński and Babiogórski National Parks was investigated. Bait insect method was used for isolating the nematodes and fungi. Entompathogenic nematodes were isolated only from the Majerz fen soil, whereas entomopathogenie Hyphomycetes occurred in the soils of all researched fens. Beauveria bassiana and Metarhizium anisopliae were most intensively occurring in the topsoils.

PL

Zbadano występowanie owadobójczych grzybów i nicieni w glebach wybranych młak Pienińskiego i Babiogórskiego Parku Narodowego. Do izolowania nicieni i grzybów wykorzystano metodę owadów pułapkowych- Owadobójcze nicienie wyizolowano tylko z gleby młaki Majerz, natomiast owadobójcze strzępczaki występowały w glebach wszystkich badanych młak. W badanych glebach dominował grzyb M anisopliae. W największym natężeniu w wierzchniej warstwie gleby wystąpiły B. bassiana i M anisopliae.

14

Effect of three temperatures on infectivity of selected entomopathogenic nematodes

Kowalska J.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2005

|

Vol. 12, nr 4

411-414

EN

Four steinernematid and one heterorhabditid isolates were tested for infectivity to Galleria mellonella larvae at different temperatures. The short tests were conducted at 15,20 and 25°C using 30 insects per temperature and nematode isolate variant. Insects were placed individually into cups filled with a moisture peat. They were exposed to 20 infective juveniles for 72 h. The greatest mortality was obtained with Steinernema arenarium 05PL (64%), S. arenarium Swiss (60%), and S. glaseri Azores (46.6%). The effect of temperature was recorded for S. glaseri (Azores) only, where the insect mortality was significantly greater at 28°C than at 15°C. No effect of tested temperatures was observed in other nematode strains and isolates. The obtained data were analyzed with ANOVA.

PL

W krótkich testach oceniono zdolność do skutecznego infekowania owadów pułapkowych G. mellonella przez wybrane gatunki i izolaty nicieni owadobójczych pochodzących z różnych rejonów geograficznych. Owady były eksponowane na działanie 20 larw nicieni w trzech temperaturach - 15, 20, 28°C przez 72 godziny. Największą średnią śmiertelność gąsienic wywołały Steinernema arenarium 05PL (64%), S. arenarium Swiss (60%) i S. glaseri Azory (46,6%). Znacząco mniejszą śmiertelność zanotowano dla Heterorhabditis megidis 01PL (10,6%) i S. arenarium Palestine (6,6%). Wpływ temperatury zaznaczył się jedynie w przypadku S. glaseri Azory, gdzie wystąpiła istotnie niższa śmiertelność (8%) G. mellonella w temperaturze 15°C w porównaniu ze śmiertelnością w temperaturze 28°C (84%). Dla pozostałych gatunków nicieni nie zaobserwowano znaczącego wpływu temperatur na ich zdolności infekcyjne. Wyniki poddano analizie wariancji.

15

Effect of Soil Contamination with Heavy Metals on the Occurrence and Pathogenecity of Entomopathogenic Nematodes and Fungi in the Vicinity of Municipal Landfill Site in Tarnów

Ropek D., Frączek K.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2003

|

Vol. 10, nr 3-4

309-316

EN

The experiment was conducted in the vicinity of municipal landfill site in Tarnów. Soil is the most exposed element of environment to harmfull effects of municipal landfill sites. One of the most important factor are leachates, which among others contain heavy metal ions. High contamination with heavy metals decreased the number of invasive larvae found in soil. Also the composition of entomopathogenic fungi was affected by heavy metal contamination. However, the pathogenicity of nematodes and fungi seemed not to be affected by soil contamination.

PL

Badania przeprowadzono w strefie oddziaływania składowiska odpadów stałych w Tarnowie. Gleba wokół składowiska jest jednym z najbardziej narażonych na skażenie elementów środowiska. Jednymi z najważniejszych czynników są odcieki , które mogą zawierać m.in. metale ciężkie. Skażenie gleby metalami ciężkimi spowodowało zmniejszenie liczby izolowanych z gleby larw inwazyjnych nicieni. Także występowanie owadobójczych grzybów było uzależnione od stopnia skażenia gleby metalami ciężkimi. Natomiast patogeniczność nicieni i grzybów wydawała sie nie zależeć od stopnia skażenia gleby metalami ciężkimi.

16

Effect of Salinity on the Biological Activity of Steinernema bicornutum and Heterorhabditis megidis

Dzięgielewska M., Kiepas-Kokot A.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2003

|

Vol. 10, nr 8

773-780

EN

The effect of different concentrations of sodium and potassium chlorides on the mortality, infective ability and the productivity of entomopathogenic Steinernema bicornutum and Heterorhabditis megidis nematodes was tested thoroughly under laboratory conditions. The experiment studied the reaction of nematodes to contact with salt solutions within concentration range from 0.0 to [formula]. The salt concentrations did not significantly influence the biological activity of nematodes. The mortality of infective larvae used to be lower as compared with the control (deionised water). Potassium chloride generally caused an increase in the pathogenesis of parasitic nematodes especially the H. megidis species. The results allow to conclude that an increase in soil salinity in areas, which undergo anthropomorphic pressure, should not limit the biological activity of entomopathogenic nematodes from the Steinernematidae and Heterorhabditidae families.

PL

W warunkach laboratoryjnych testowano wpływ zróżnicowanych stężeń chlorku sodu i chlorku potasu na śmiertelność, zdolności infekcyjne oraz produktywność nicieni owadobójczych. W doświadczeniu przebadano reakcję nicieni Steinernema bicornutum i Heterorhabditis megidis na kontakt z roztworami soli w zakresie od 0,0 do [wzór]. Zastosowane stężenia soli nie wpływały znacząco na aktywność biologiczną nicieni. Nie stwierdzono istotnego podwyższenia śmiertelności larw inwazyjnych nicieni, która była prawie zawsze niższa w porównaniu z kontrolą (woda dejonizowana). Chlorek potasu na ogół powodował zwiększenie patogeniczności pasożytniczych nicieni, zwłaszcza gatunku H. megidis. Uzyskane wyniki badań pozwalają wnioskować, że zwiększone zasolenie gleby na terenach podlegających antropopresji nie powinno ograniczać aktywności biologicznej nicieni owadobójczych z rodziny Steinernematidae i Heterorhabditidae.

17

Occurrence and Pathogenicity of Entomopathogenic Nematodes and Fungi in Soil Contaminated with Heavy Metals Near Petroleum Refinery and Thermal Power Plant in Trzebinia

Ropek D., Gondek K.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2002

|

Vol. 9, nr 4

447-454

EN

An investigation was carried out in the vicinity of Petroleum Refinery and Thermal Power Plant in Trzebinia. Soil sampIes were taken from grassland surrounding those two plants. Soil therein was poIluted with heavy metals above the level accepted by standards. The vicinity of Petroleum Refinery was poIluted to a higher extent than the vicinity of Power Plant. Entomopathogenic nematodes were present in aIl soil sampIes regardless of heavy metal concentration. Nematode pathogenicity and reproduction power were unaffected by the soil contamination with heavy metals. Three species of entomopathogenic fungi were isolated from the investigated localities. The heavy metal polIution significantly affected fungi occurrence and pathogenicity.

PL

Badania przeprowadzono w pobliżu rafinerii ropy naftowej i elektrociepłowni w Trzebini. Próbki gleby pobrano z trwałych użytków zielonych przylegających do tych dwóch zakładów. Gleba w sąsiedztwie tych zakładów była silnie skażona metalami ciężkimi. W największym stopniu była skażona gleba wokół rafinerii ropy naftowej, znacznie powyżej dopuszczalnych norm. Owadobójcze nicienie izolowano ze wszystkich próbek glebowych niezależnie od zawartości metali ciężkich. Skażenie gleb metalami ciężkimi nie wpłynęło na patogeniczność i reprodukcje nicieni izolowanych z tych poletek. Z badanych terenów wyizolowano trzy gatunki grzybów owadobójczych. Na występowanie i owadobójczą aktywność tych mikroorganizmów w istotny sposób wpłynęło skażenie gleby metalami ciężkimi.

18

Effect of Diversified Organic Fertilization with Sludge from Tannery Sewage Treatment Plant on the Occurrence and Pathogenicity of Entomopathogenic Fungi and Nematodes

Jaworska M., Ropek J., Ropek D., Kopeć M.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2002

|

Vol. 9, nr 4

407--412

EN

The utilization of tannery sludges and wastes is an important issue. Their biological transfounation into composts and vermicomposts greatly reduces the negative properties of raw sludges and wastes. But such fertilizers bring a hazard of introducing into soil a certain amount of heavy metals. Pathogenicty of entomopathogenic nematodes was significantly reduced when crude sewage sludge and tannery wastes were applied. Also some vermicompost and compost produced from these sludges had an unfavourable effect on their pathogenicty. Both mineral fertilization (NPK and PK) and crude sewage sludges unfavourably influenced the reproduction of entomopathogenic nematodes. Farmyard manure treatment stimulated nematodes reproduction.

PL

Komposty i wermikomposty otrzymywane z osadów a oczyszczalni ścieków garbarskich oprócz składników pokarmowych zawierają pewne ilości metali ciężkich, co może stanowić zagrożenie dla środowiska. Celem badań było poznanie wpływu różnorodnego nawożenia organicznego osadami z oczyszczalni ścieków garbarskich na występowanie i owadobójczą aktywność entomopatogenicznych grzybów i nicieni. Nie stwierdzono istotnego wpływu różnorodnego nawożenia organicznego na występowanie owadobójczych nicieni. Występowanie owadobójczych grzybów było wyraźne modyfikowane przez rodzaj zastosowanego nawożenia. Nawożenie mineralne PK i NPK wyraźnie ograniczało występowanie tych grzybów. Silny ograniczający wpływ na występowanie owadobójczych grzybów miało też zastosowanie nieprzetworzonych osadów z oczyszczalni chemicznych z Bieżanowa i Radomia. Wyraźne ograniczenie patogeniczności owadobójczych grzybów i nicieni stwierdzono w glebie poletek nawożonych nieprzetworzonymi osadami ściekowymi. Także niektóre wermikomposty i komposty wpływały niekorzystnie na te mikroorganizmy. Może to świadczyć, to nic wszystkie sposoby biologicznego przetworzenia nieprzetworzonych osadów ściekowych zmniejszają ich niekorzystny wpływ na owadobójcze grzyby i nicienie. Zarówno nawożenie mineralne NPK i PK, jak nawożenie osadami nieprzetworzonymi wpływało niekorzystnie na zdolności reprodukcyjne badanych nicieni. Nawożenie obornikiem wyraźnie stymulowało zdolności reprodukcyjne tych mikroorganizmów. Ze względu na stwierdzony niekorzystny wpływ osadów ściekowych na badane mikroorganizmy glebowe, dalsze badania są potrzebne zanim wytworzone na bazie tych osadów nawozy będą mogły by zastosowane w praktyce.

19

Wpływ skażenia gleby metalami ciężkimi na patogeniczność nicieni Steinernema feltiae Filipjev

Jaworska M., Gorczyca A., Antonkiewicz J., Jasiewicz C.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

1998

|

Vol. 5, nr 8-9

719-723

PL

W warunkach laboratoryjnego skażenia gleb metalami ciężkimi badano biologiczną efektywność owadobójczych nicieni Steinernema feltiae przechowywanych w roztworach soli magnezu. Stwierdzono, że jony magnezu w stężeniu 160 mg [wzór] roztworu pełnią funkcję ochronną w stosunku do jonów metali ciężkich. Ogólnie jony metali zastosowane do gleby proporcjonalnie do stężenia obniżay patogeniczność badanych nicieni owadobójczych.

EN

In the laboratory conditions in soil contaminated with heavy metals was examinated biological effect of entomopathogenic nematodes Steinernema feltiae Filipjev. Nematodes were kept in the magnesium anions in the water solution at concentration 160 mg [formula] as protection to heavy metals anions. Heavy metal ions applied into soil, lower activity of examined nematodes, proportional to concentration. Similarly as other entomopathogenic nematodes i.e. Steinernema carpocapsae and Heterorhabditis bacteriophora also Steinernema feltiae nematodes are effectively protected from the effect of heavy metal ions when conditioned in aqueous solution of magnesium sulphate. Such kind of the nematode pre-treatment reduced their mortality from 11% for untreated species to 2%. Also the pathogenicity of the pre-treated nematodes increased in spite of their contact with heavy metal polluted soils.

20

Interakcje wanadu z jonami wybranych metali i ich wpływ na nicienie owadobójcze Steinernema carpocapsae

Jaworska M., Gorczyca A., Ropek D., Gleń K., Znój K., Sepiol J., Tomasik P.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

1998

|

Vol. 5, nr 8-9

725-735

PL

W warunkach laboratoryjnych badano oddziaływanie interakcji jonów wanadu w stężeniu 45 ppm ze zróznicowanymi stężeniami jonów innych metali (Al., Cd, Co(II), Cr(III), Cr(VI), Cu(II), Fe(III), Li, Mg, Mn(II), Mo(VI), Ni(II), Pb(II), Se(IV) oraz Zn) na śmiertelność i biologiczną aktywność pożytecznych nicieni owadobójczych Steinernema carpocapsae. Stwierdzono, że w większości połączeń interakcje te mają charakter synergistyczny. Antagonizm obserwowano tylko przy oddziaływaniu V-Cr(III), V-Pb(II), V-Cr(VI) oraz V-Mg, V-Mn. Z wyjątkiem wysokich stężeń żelaza jony innych metali w połączeniu z wanadem nie podwyższały istotnie naturalnej śmiertelności nicieni. Wszystkie interakcje korzystnie oddziaływay na owadobójczą aktywność nicieni.

EN

Effect of vanadate (45 ppm) interactions with different concentrations of other metal ions [Al., Cd, Co(II), Cr(III), Cr(VI), u(II), Fe(III), Li, Mg, Mn(II), Mo(VI), Ni(II), Pb(II), Se(IV)] were studied upon the mortality and biological activity of Steinernema carpocapsae beneficial entomopathogenic nematodes in laboratory conditions. It was concluded that in most combinations these interations are synergistic. Antagonism was only observed in V-Cr(III), V-Pb(II), V-Cr(VI), V-Mg and V-Mn interactions. Metal ions in combinations with vanadate did not significantly increase natural mortality of nematodes except for high concentration of Fe. All interactions stimulated the nematode pathogenicity.