Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zjawisko suszy w wodach podziemnych i sposoby łagodzenia jego negatywnych skutków

Kowalczyk Agnieszka

Gospodarka Wodna

|

2022

|

Nr 3

21--27

PL

W pracy wyjaśniono, czym jest susza w wodach podziemnych. Podano, od czego zależy wrażliwość danego terenu na niżówkę hydrogeologiczną zarówno w aspekcie uwarunkowań naturalnych, jak również technicznych. Opisano możliwe negatywne skutki niżówki hydrogeologicznej i działania, jakimi można im przeciwdziałać. Podniesiono kwestię właściwej lokalizacji sztucznych, powierzchniowych zbiorników wodnych w aspekcie wód podziemnych i realizacji zadań tzw. „małej retencji", przy czym zwrócono uwagę na kluczową rolę przepływowości zbiornika. Wskazano na zalety magazynowania wody w warstwach wodonośnych.

EN

The article describes the groundwater drought phenomenon. The author explains what determines the vulnerability of a given area to groundwater drought, both in terms of natural and technical conditions. The paper describes the possible negative effects of periods of decreased groundwater levels and the actions that can be used to counter them. The article also raises the subject of adequate location of artificial surface water reservoirs in terms of groundwater recourses and main tasks of small water retention. Particular attention was addressed to the key role of flow reservoirs. The paper indicates the benefits of water storage in aquifers.

2

Niestabilność wartości parametrów niżówek hydrogeologicznych

Kowalczyk Agnieszka

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2019

|

nr 476, Hydrogeologia z. 17

71--77

PL

W pracy poruszono zagadnienia zmienności wartości parametrów naturalnie występujących okresów niskich stanów wód podziemnych. Zbadano stabilność wybranych charakterystyk niżówek hydrogeologicznych w czasie i w profilu pionowym – w kolejno zalegających poziomach wodonośnych. Wykorzystano w tym celu dane o położeniu zwierciadła wód z wybranych stacji sieci obserwacyjno-badawczej Państwowego Instytutu Geologicznego – Państwowego Instytutu Badawczego z lat 1979–2018. W poszczególnych otworach badawczych w różnych krokach czasowych, wynoszących od 10 do 20 lat, wykazano dużą niestabilność wartości parametrów niżówek hydrogeologicznych, takich jak: maksymalny i średni czas trwania zjawiska, liczba zdarzeń czy częstość osiągania stanu niższego niż stan średni niski. Ponadto we wszystkich analizowanych stacjach pierwszego rzędu, gdzie monitoring obejmował więcej niż jeden poziom wodonośny, stwierdzono, że wartości badanych parametrów różniły się od siebie w zależności od obserwowanego poziomu wodonośnego. Lokalne uwarunkowania hydrogeologiczne powodowały, że czas niżówek w głębszych poziomach wydłużał się albo skracał w stosunku do pierwszego poziomu wodonośnego. Uzyskane wyniki świadczą o bardzo zróżnicowanej wrażliwości na suszę poszczególnych, badanych warstw wodonośnych.

EN

The study concerns instability of parameters of low groundwater level periods in time and space – in subsequent water-bearing layers. Based on the data collected from selected observation stations of the Polish Geological Institute – National Research Institute between 1979 and 2018, time series of groundwater levels were examined to test the maximum and average duration of low groundwater level periods, total number of continuous events, and the frequency of reaching a lower groundwater level than the average low level. The instability of parameters at various time steps ranging from 10 to 20 years is demonstrated. Furthermore, in each tested first-order station, where various water-bearing layers at different depths were monitored simultaneously, the values of all tested parameters varied depending on the observed layer. The duration of low groundwater periods in deeper water-bearing layers can be either longer or shorter than in the case of the first horizon and depends on local hydrogeological conditions.

3

Niżówka hydrogeologiczna : przyczyny i skutki

Kowalczyk A.

Technologia Wody

|

2016

|

Nr 5 (49)

4--10

PL

Ze względu na warunki klimatyczne susze w Polsce nie są tak dotkliwie jak w innych rejonach świata. Jednak zdarza się, że nawet w naszych szerokościach geograficznych niżówka hydrogeologiczna, jako ostatnia i najgłębsza faza suszy, bywa ogromnym problemem ludzi pozbawionych dostępu do sieci wodociągowych i zaopatrujących się w wodę z indywidualnych płytkich studni. Konsekwencje niskich stanów wód podziemnych odczuli w 2015 roku szczególnie mieszkańcy gmin Szczyrk i Koniecpol w województwie śląskim. Na tych terenach naturalne obniżenie zwierciadła wód podziemnych spowodowało potrzebę organizowania przez władze samorządowe dowozów wody z innych terenów do setek gospodarstw. W artykule omówiono pojecie niżówki hydrogeologicznej zwracając uwagę na jej niejednoznaczność. W kontekście zmienności wieloletniej i sezonowej wahań zwierciadła wód podziemnych pierwszego poziomu wodonośnego, wskazano warunki sprzyjające inicjowaniu się zjawiska, zwrócono uwagę na specyficzne cechy tej najgłębszej fazy suszy. m.in. takie jak: powolny rozwój i zanik. Odniesiono się również do terminu „suszy hydrogeologicznej”. Przedstawiono różne sposoby identyfikacji niskich stanów wód podziemnych, w tym te stosowane przez państwowa służbę hydrogeologiczna. Na przykładzie sytuacji w województwie śląskim w 2015 roku zobrazowano skalę problemu wywołanego niskimi stanami wód podziemnych i opisano działania, które podjęły wybrane gminy aby przeciwdziałać powstałym lokalnie brakom wody.

EN

Due to climatic conditions, droughts in Poland are not as severe as in oilier affected parts of the world. Occasionally however, the deepest draught stage is acutely fell by communities with no access to public water supply in our country. In 2015, residents within the municipalities Szczyrk and Koniecpol in Silesia were particularly affected by low groundwater levels and as a result, water had to be delivered to hundreds of households by local authorities. The article examines the definition of low groundwater and its varying criteria, while looking at specific conditions that facilitate draught in the context of long-term variability and seasonal fluctuations of groundwater levels of the first aquifer. In particular distinctive characteristics of the deepest stage of drought are discussed such as its slow growth before subsiding. Acknowledging different methods of identifying low- groundwater. The paper refers to hydrogeological draught and methods used by the Polish Hydrogeological Survey. While using tile example of the 2015 draught in Silesia, its impacts on affected communities as well as measures taken to mitigate them are highlighted.