Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Oznaczanie neurotoksyny, ß-N-metylamino-L-alaniny (BMAA), w materiale biologicznym - wyzwania analityczne

Mazur-Marzec H., Namieśnik J.

Analityka : nauka i praktyka

|

2017

|

nr 3

29--37

PL

Warunkiem właściwego rozpoznania istniejącego ryzyka oraz skutków narażenia na działanie BMAA jest optymalizacja i walidacja technik ekstrakcji i detekcji. Takie badania powinny być prowadzone o odpowiedniej charakterystyce metrologicznej.

2

Zakwity cyjanobakterii i cyjanotoksyny : zagrożenie dla zdrowia ludzi

Mądrecka B.

Technologia Wody

|

2015

|

Nr 1 (39)

44--50

PL

Zakwity wód powierzchniowych są na świecie powszechnym zjawiskiem. Masowy rozwój fitoplanktonu notowany jest zwykle w wodach o wysokiej trofii, charakteryzujących się wysokim stężeniem związków azotu i fosforu. Postępująca eutrofizacja wód oraz ocieplenie klimatu mogą przyczyniać się do częstszego występowania zakwitów cyjanobakterii (sinic) i produkowanych przez nie toksyn. Cyjanotoksyny zagrażają zdrowiu i życiu ludzi, stąd istnieje konieczność usuwania ich podczas produkcji wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi oraz zakaz korzystania z kąpielisk podczas masowego pojawu cyjanobakterii. Ze względu na sposób szkodliwego działania na organizmy ludzi i zwierząt, wyróżnia się: hepatotoksyny, neurotoksyny, cytotoksyny, dermatoksyny oraz irrytanty. W artykule przedstawiono czynniki wpływające na rozwój zakwitów cyjanobakterii i charakterystykę cyjanotoksyn wraz z przykładami ich negatywnego oddziaływania.

EN

Water blooms are common phenomenon in the world. Mass phytoplankton development is usually observed in waters of high trophy, characterized by high concentration of nitrogen and phosphorus compounds. Increase of water eutrophication and climate warming can contribute to more frequent occurrence of cyanobacteria blooms and detection their toxins. Cyjanotoxins are dangerous for people’s health and life, so there is a necessity of removal them from drinking water and closing beaches during intense cyanobacteria occurrence. There are several kinds of cyanotoxins distinguished on the account of their harmful health effect on humans and animals: hepatotoxins, neurotoxins, cytotoxins, dermatotoxins and irritants. In this article, factors influenced on cyanobacteria bloom development and cyanotoxins, and their harmful effects were described.

3

Charakterystyka toksyn produkowanych przez sinice

Gałczyński Ł., Ociepa A.

Proceedings of ECOpole

|

2008

|

Vol. 2, No. 1

177--179

PL

Coraz częstszym problemem w ekotoksykologii są toksyny naturalne. W ciągu kilku ostatnich lat szczególnie aktualnym problemem stała się obecność toksyn sinicowych w silnie zanieczyszczonych wodach jezior i zbiorników zaporowych o dużym stopniu eutrofizacji. Toksyny wytwarzane przez sinice można sklasyfikować według ich właściwości toksykologicznych. Wyróżniamy m.in. neurotoksyny (np. anatoksyna-a, anatoksyna-a(s), saksytoksyna i neosaksytoksyna); wywołujące nowotwory (np. mikrocystyny, lipopolisacharydy); dermatotoksyny (np. lyngbyatoksyna-a, aplysiatoksyna i lipopolisacharydy); hepatotoksyny (mikrocystyny, nodularyny i cylindrospermopsyna). Do gatunków produkujących toksyny zaliczmy np. Microcystis, Anabaena, Nostoc, Nodularia, Aphanizomenon. Najczęściej występującą toksyną jest zaliczana do hepatotoksyn - mikrocystyna. Obecnie znanych jest ponad 70 różnych struktur tych związków. Hepatotoksyny, do których zaliczamy mikrocystyny i nodularyny, są odpowiedzialne za zatrucie zwierząt i ludzi, mających kontakt z toksycznymi zakwitami. Są one bardzo stabilne w wodzie ze względu na swoją strukturę chemiczną. Obecnie znanych jest kilka metod oznaczania toksyn sinicowych w wodzie. Metodą najczęściej stosowaną do jakościowej i ilościowej analizy toksyn sinicowych jest wysokosprawna chromatografia cieczowa z detekcją diodową (HPLC-DAD). Toksyny sinicowe występują powszechnie na świecie. W około 60÷90% zakwitów sinicowych występujących w zbiornikach wodnych na świecie wykazano obecność mikrocystyn. Reasumując, sinice mogą być groźne dla zdrowia i życia. Nie lekceważmy więc zakazów spowodowanych ich pojawieniem się w wodzie, choćby zakazem kąpieli.

EN

Natural toxins cause in ecotoxicology more and morę problems. Compounds (PAH, dioxins, PCB, pesticides, heavy metals, etc.) introduced to the natural environment as a result of industrial and agricultural activity of the man were in a facus of interests of ecologists through the long time. The particularly current problem, since a few last years, is a presence of cyanoprokaryota toxins in polluted waters of lakes and barrage containers with high eutrophication. Toxins are produced by cyanoprokaryota may be categorized according to their toxicological properties. Thus the categories arę neurotoxins (anatoxin-a, anatoxin-a(s), saxitoxin and neosaxitoxin); the tumor promoters (microcystins, lipopolysaccharides); the deematoxins/irritant toxins(lyngbytoxin A, aplysiatoxins and lipopolysaccharides); hepatotoxins (microcystins, nodularins and cylindrospermopsin). Cyanotoxins produced by members of several cyanobacterial genera including Microcystis, Anabaena, Nostoc, Nodulana, Aphanizomenon. There are currently known more than 70 stmctural variations of microcystins (hepatotoxins). Hepatotoxins such as microcystins and nodularins have been responsible for the poisoning of both animals and humans who ingest or come into contact with toxic blooms. They are extremely stable in water due to their stable chemical structure and can tolerate radical changes in water chetnistry, including pH and salinity. There are a few methods of meaning cyanoprokaryota toxins determination in water chemistry. Cyanoprokaryota toxins analysis were carried out by high performance liquid chromatography (HPLC) with photo-diode array detection. It was demonstrated that about the 60÷90% cyanoprokaryota blooms entering into water reservoirs in world were - microcystins. Recapitulating, cyanoprokaryota, they are organisms they can be dangerous to the health and the life.

4

Toksyny wytwarzane przez sinice

Gałczyński Ł., Ociepa A.

Ecological Chemistry and Engineering. S

|

2008

|

Vol. 15, nr 1

69-76

PL

Coraz częstszym problemem w ekotoksykologii są toksyny naturalne. W ciągu kilku ostatnich lat szczególnie aktualnym problemem stała się obecność toksyn sinicowych w silnie zanieczyszczonych wodach jezior i zbiorników zaporowych o dużym stopniu eutrofizacji. Toksyny wytwarzane przez sinice można sklasyfikować według ich właściwości toksykologicznych. Wyróżniamy m.in. neurotoksyny (np. anatoksynaa, anatoksyna-a(s), saksytoksyna i neosaksytoksyna); wywołujące nowotwory (np. mikrocystyny, lipopolisacharydy); dermatotoksyny (np. lyngbyatoksyna-a), aplysiatoksyna i lipopolisacharydy); hepatotoksyny (mikrocystyny, nodularyny i cylindrospermopsyna). Do gatunków wytwarzających toksyny zaliczmy np. Microcystis, Anahaena, Nostoc, Nodularia, Aphanizomenon. Najczęściej występującą toksyną jest - zaliczana do hepatotoksyn - mikrocystyna. Obecnie znanych jest ponad 70 różnych struktur tych związków. Hepatotoksyny, do których zaliczamy mikrocystyny i nodularyny, są odpowiedzialne za zatrucie zwierząt i ludzi, mających kontakt z toksycznymi zakwitami. Są one bardzo trwałe w wodzie ze względu na swoją strukturę chemiczną. Obecnie znanych jest kilka metod oznaczania toksyn sinicowych w wodzie. Metodą najczęściej stosowaną do jakościowej i ilościowej analizy toksyn sinicowych jest wysokosprawna chromatografia cieczowa z detekcją diodową (HPLC-DAD). Toksyny sinicowe występują powszechnie na świecie. W około 60-90% zakwitów sinicowych występujących w zbiornikach wodnych na świecie wykazano obecność mikrocystyn. Sinice, mimo ze są organizmami o mikroskopijnych rozmiarach, mogą być groźne dla zdrowia i życia.

EN

Natural toxins cause in ecotoxicology more and more problems. Compounds (PAH, dioxins, PCB, pesticides, heavy metals, etc.) introduced to the natural environment as a result of industrial and agricultural activity of the man were in a facus of interests of ecologists through the long time. The particularly current problem, since a few last years, is a presence of cyanoprokaryota toxins in polluted waters of lakes and barrage containers with high eutrophication. Toxins are produced by cyanoprokaryota may be categorized according to their toxicological properties. Thus the categories are neurotoxins (anatoxin-a, anatoxin-a(s), saxitoxin and neosaxitoxin); the tumor promoters (microcystins, lipopolysacchańdes); the dermatoxins/irritant toxins(lyngbyatoxin-a, aplysiatoxins and lipopolysaccharides); hepatotoxins (microcystins, nodularins and cylindrospermopsin). Cyanotoxins produced by members of several cynnopr-oka~yota genera including Microcystis, Anabaena, Nostoc, Nodularia, Aphanizomenon. There are currently known more than 70 structural variations of microcystins (hepatoxins). Hepatotoxins such as microcystins and nodularins have been responsible for the poisoning of both animals and humans who ingest or come into contact with toxic blooms. They arc extremely stable in water due to their stable chemical structure and can tolerate radical changes in water chemistry, including pH and salinity. There arc a few methods of cyanoprokaryota toxin determination in the water. Cyanoprokaryota toxins analyses were carried out by high performance liquid chromatography (HPLC) with photo-diode array detection. It was demonstrated that about the 60-90% cyanoprokaryota blooms entering into water reservoirs in world were - microcystins. Recapitulating, cyanoprokaryota, they are microrganisms they can be dangerous to the health and the life.

5

Nodularyny i inne toksyny produkowane przez cyjanobakterie (sinice)

Mazur-Marzec H., Toruńska A.

Wiadomości Chemiczne

|

2007

|

[Z] 61, 3-4

247-277

EN

Cyanobacteria are photosynthetic prokaryotes that produce a wide range of secondary metabolites. Part of them is toxic or shows bioactivity in other organisms, including mammals . The main classes of cyanobacterial toxins comprise of hepatotoxins, neurotoxins, cytotoxins, dermatotoxins and lipopolysaccharides. Hepatotoxins, microcystins and nodularins are the most common cyanotoxins. Microcystins, the cyclic heptapeptides are produced by freshwater cyanobacteria of the genera Microcystis, Anabaena, Planktothrix (Oscillatoria), Nostoc, Hapalosiphon and Anabaenopsis. Nodularin (NOD-R) the cyclic pentapeptide hepatotoxin is produced by brackish water cyanobacterium Nodularia spumigena. Microcystins and nodularins are extremely toxic due to their action on type 1 and 2A protein phosphatase enzymes that play a key role in the control of cellular meta-bolism. The main groups of neurotoxins produced by cyanobacteria include anatoxin-a, anatoxin-a(s), saxitoxins and the recently identified B-N-methylamino--L-alanine (BMAA). The latter has been reported to biomagnify within the Guam ecosystem and was suggested to be a possible cause of the amyotrophic lateral sclerosis/parkinsonism-dementia complex (ALS/PDC). In the Baltic Sea N. spumigena is the main toxic and bloom-forming cyanobacterial species [7]. Nodularin concentration can temporarily reach over 20 mg dm-3. The toxin accumulates in different elements of the Baltic ecosystem, including sediments, mussels and fish. Apart from NOD-R, minor amounts of other NOD analogues have been characterized in N. spumigena cells: geometrical isomers, linear forms, three demethylated analogues and three analogues with additional methyl group. Nodularin is characterized by high stability. The loss of the toxin in water is mainly due to degradation by the naturally occurring bacterial community. However, the UV radiation as well as sorption on sediments and sus-pended particles has also some impact on nodularin concentration. In organisms microcystins are detoxified by conjugation with activated glutathione, however, the pathway of nodularin biotransformation has not been revealed yet.

6

BMAA i inne neurotoksyny cyjanobakterii

Błaszczyk A., Mazur-Marzec H.

Polish Hyperbaric Research

|

2006

|

Nr 4(17)

7-14

PL

Cyjanobakterie są bogatym źródłem związków biologicznie aktywnych. Wiele z nich znalazło praktyczne zastosowanie w medycynie, kosmetyce i rolnictwie. Te same organizmy produkują również metabolity wtórne o działaniu toksycznym. Należą do nich hepatotoksyny, dermatotoksyny oraz neurotoksyny. Neurotoksyny (anatoksyny i saksitoksyny), ze względu na niską wartość dawki letalnej należą do najsilniejszych toksyn naturalnych. Do niedawna sądzono, że zakwity cyjanobakterii produkujących związki o działaniu neurotoksycznym występują znacznie rzadziej niż zakwity gatunków produkujących hepatotoksyny. Ostatnio jednak odkryto, u wielu cyjanobakterii, obecność neurotoksycznego aminokwasu BMAA (ß-Nmetyloamino- L-alanina). Przypuszcza się, że związany jest on z przypadkami choroby Alzheimera zarejestrowanymi w Kanadzie.

EN

Cyanobacteria are a rich source of biologically active compounds. Many of them have been practically used in medicine, cosmetics and agriculture industries. The same organisms also produce secondary metabolites that act as toxins. This group of toxins consists from hepatotoxins, dermatotoxins,and neurotoxins. Due to low lethal dose value the neurotoxins (anatoxins and saxitoxins) are considered to be the most toxic natural substances. Until recently, it has been thought that cyanobacteria species producing compounds with neurotoxic properties occur considerably more rarely than blooms of species producing hepatotoxins. However, in many cyanobacteria the presence of neurotoxic BMAA (ß-N-methylamine-Lalanine) has been lately discovered. It is supposed that BMAA may be related to Alzheimer disease cases recorded in Canada.

7

Badania obecności neurotoksyn w wodzie ze Zbiornika Sulejowskiego.

Kabziński A.K.M., Macioszek B.T., Szczukocki D., Juszczak R.

Ochrona Środowiska

|

2006

|

R. 28, nr 1

55-58

PL

Sinice (Cyanophyta) z rodzaju Microcystis, Oscillatoria, Anabaena, Aphanizomenon czy też Phormidium są zdolne są zdolne do wytwarzania hepatotoksyn (mikrocystyn), jak również licznej grupy neurotoksyn (anatoksyna-a, -a(s), -b, -c, -d, saksytoksyna, neosaksytoksyna, itp.) o bardzo zróżnicowanym mechanizmie działania na ekosystem i organizm ludzki. W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczących zawartości neurotoksyn (Antx-a, Antx-a(s), HomoAntx-a) w wodzie ze Zbiornika Sulejowskiego. W oparciu o wskaźniki jakości wody oraz parametry jej oczyszczania scharakteryzowano skuteczność usuwania neurotoksyn w poszczególnych procesach oczyszczania wody. Stwierdzono, że zawartość neurotoksyn w biomasie pobranej ze Zbiornika Sulejowskiego wynosiła 0,1÷139,1 mg/g, natomiast ich średnia zawartość w ujmowanej wodzie wynosiła 1-5 mg/m3. Wykazano, że najskuteczniejszym etapem usuwania neurotoksyn (Antx-a, HomoAntx-a oraz Antx-a(s)) był etap ozonowania, którego skuteczność wynosiła 13,1÷23,1%, lecz była jednak niższa niż w wypadku usuwania mikrocystyny LR (58÷80%).

EN

Cyanobacteria (Cyanophyta) of the genus Microcystis, Oscillatoria, Anabaena, Alphanizomenon or Phormidium have the ability to produce hepatotoxins (microcystins) and a large group of neurotoxins (anatoxin-a, -a(s), -b, -c, -d, saxitoxin, neosaxitoxin, etc.) highly diverse in the mechanism of toxicity towards the ecosystem and humans (with an LD50 ranging from 10 to 200 mg/kg of human body). Samples of the Sulejów lake water were analyzed for the presence of neurotoxins (Antx-a, Antx-a(s) and HomoAntx-a). The efficiency of neurotoxins removal was assessed after particular unit process by taking into account the values of the water quality parameters measured prior to and after the treatment process. The content of neurotoxins in the biomass samples collected from the Sulejów Impoundment Lake varied from 0.1 to 139.1 mg/g, while in the lake water samples their content averaged between 1 and 5 mg/m3. Ozonation was found to be the most efficient unit process with an extent of neurotoxin (Antx-a, Antx-a(s) and HomoAntx-a) removal of 13.1 to 23.1%, which was, however, lower than that of misrocystin LR removal amounting to 58-80%.