Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Signatures of Late Neoproterozoic Gondwana assembly and Maronian glaciation in Lesser Himalaya: a palaeogeographical and stratigraphical approach

Umar M., Betts P., Khan M. M. S., Sabir M. A., Farooq M., Zeb A., Jadoon U. K., Ali S.

Acta Geologica Polonica

|

2015

|

Vol. 65, no. 1

1--19

EN

Stratigraphical and sedimentological analyses of Late Neoproterozoic successions in Lesser Himalaya are combined herein with palaeogeographical considerations and comparisons with equivalent successions in India and South China. The succession starts with the Hazara Formation, which contains complete and incomplete Bouma sequences suggesting its deposition in deep marine turbidite settings. The overlying Tanawal Formation, rich in massive sandstone, shale and siltstone, was deposited in shallow marine conditions, as indicated by the presence of parallel lamination, large scale tabular, trough cross- and hummocky cross-stratifications. The Tanawal Formation facies shift laterally from proximal (south-southeast) to distal (north-northwest). The glaciogenic Tanaki Boulder Bed, overlying the Tanawal Formation, was deposited during the Maronian glaciation. It is equivalent to the Blaini Formation of India, and to the Sinian diamictites of South China. The Abbottabad Formation of Cambrian age overlies the Tanaki Boulder Bed, and is composed of dolomite, chert nodules and phosphate-rich packages; similar successions are documented in India and South China at the same stratigraphical interval. The similarities of the Neoproterozoic successions of Lesser Himalaya (both in Pakistan and India) and South China suggests their possible proximity during the break-up of Rodinia and the assembly of the Gondwana Supercontinent.

2

Petrological studies of Neoproterozoic serpentinized ultramafics of the Nubian Shield: spinel compositions as evidence of the tectonic evolution of Egyptian ophiolites

Azer M. K.

Acta Geologica Polonica

|

2014

|

Vol. 64, no. 1

113--127

EN

The mafic-ultramafic rocks of the Gabal El-Degheimi area, Central Eastern Desert of Egypt, are parts of an ophiolitic section. The ophiolitic rocks are dismembered and tectonically enclosed within, or thrust over, island arc assemblages. Serpentinites, altered slices of the upper mantle, represent a distinctive lithology of the dismembered ophiolites. Some portions of the serpentinized rocks contain fresh relicts of primary minerals such as chromian spinel and olivine. The abundance of bastite and mesh textures suggests harzburgite and dunite protoliths, respectively, for these serpentinites. Some fresh cores of chromian spinel are rimmed by ferritchromite and Cr-magnetite. The development of alteration rims around chromian spinel cores indicates their formation during prograde alteration and under oxidizing conditions during lower amphibolite facies metamorphism. Fresh chromian spinels are characterized by high contents of Cr2O3 (48.92–56.74 wt. %), Al2O3 (10.29–20.08wt. %), FeO (16.24–28.46 wt. %) and MgO (4.89–14.02 wt. %), and very low TiO2 contents (<0.16 wt. %). The analyzed fresh chromian spinels have high Cr# (0.62–0.79) characteristic of spinels in mantle peridotite that has undergone some degree of partial melting. The data presented here suggest that the mantle peridotites of the Gabal El-Degheimi area are similar to forearc peridotites of suprasubduction zone environments.

3

Neoproterozoiczny rozpad superkontynentu Rodinii/Pannotii – zapis w rozwoju basenów osadowych na zachodnim skłonie Baltiki

Poprawa P.

Prace Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2006

|

T. 186

165--188

PL

W neoproterozoiku wzdłuż zachodniej krawędzi kratonu wschodnioeuropejskiego zachodziły procesy ryftowe, najprawdopodobniej związane z rozpadem prekambryjskiego superkontynentu Rodinii/Pannotii. Proces ten doprowadził do powstania pasywnej krawędzi kontynentalnej Baltiki, która w trakcie paleozoicznych kolizji i/lub ruchów przesuwczych ewoluowała w strefę szwu transeuropejskiego. W czasie równowiekowego, w przybliżeniu, ryftowania wzdłuż zachodniej krawędzi kratonu wschodnioeuropejskiego oraz wzdłuż poprzecznych do niej norweskiej krawędzi kratonu oraz strefy Orsza–Wołyń powstawały węzły potrójne. Datowania izotopowe skał wulkanicznych i piroklastycznych związanych z ryftowaniem, a także ich pośrednie datowania paleomagnetyczne oraz przesłanki z ilościowej analizy krzywych subsydencji zawężają czas synryftowej aktywności magmowej do późnego neoproterozoiku. Późnoneoproterozoiczna ekstensja i dywergencja płyt wzdłuż zachodniej krawędzi Baltiki kontrastuje z, w przybliżeniu równowiekową, konwergencją i kolizją orogeniczną oraz fliszowym wykształceniem facjalnym utworów ediakaru na bloku małopolskim oraz Brunovistulikum. Również historię kambryjskiej subsydencji basenu rozwiniętego na Brunovistulikum, charakteryzującą się intensywnym zdarzeniem tektonicznym we wczesnym kambrze, trudno pogodzić z modelem subsydencji zachodniej Baltiki, o ile założyć paleogeograficzne relacje obu domen zbliżone do obecnych. Przyjęto, iż w ediakarze Baltika oraz Brunovistulikum były od siebie odległe. Akrecja bloku małopolskiego do Baltiki zachodziła, począwszy od kambru, w wyniku skośnej konwergencji. Za przejaw kolizyjnego dołączania bloku małopolskiego do Baltiki uznano fazy wypiętrzania tektonicznego i erozji, mające miejsce w basenie bałtyckim i basenie lubelsko-podlaskim pod koniec środkowego kambru oraz w późnym kambrze. W modelu takim relatywnie duże miąższości górnego kambru w strefie łysogórskiej Gór Świętokrzyskich oraz w strefie Narola można tłumaczyć zjawiskiem fleksuralnego uginania krawędzi Baltiki w czasie kolizji. W odniesieniu do dolno- do środkowokambryjskiego basenu sedymentacyjnego, rozwiniętego w SE części Brunovistulikum, zaproponowano model fleksuralnego basenu przedgórskiego.

EN

During the Neoproterozoic, rift zones developed along the western slope of the East European Craton (EEC), most probably related to break-up of the Precambrian supercontinent Rodinia/Pannotia. Rifting along the SW margin of the EEC was roughly coeval with rifting along its Norwegian margin, as well as along the Orsha-Volyn Aulacogen, resulting in development of the triple junctions. Subsequently, during Cambrian to Middle Ordovician time, the passive continental margins developed along the western slope of newly formed Baltica. In Ediacaran time, the Brunovistulicum terrane was separated from Baltica. Collision of the Małopolska block with Baltica caused the late Cambrian flexural subsidence in the Łysogóry unit of the Holy Cross Mountains and in the Narol zone, as well as tectonic uplift and erosion in the Baltic Basin and the Lublin-Podlasie Basin. The Lower to Middle Cambrian sedimentary basins, developed in the SE part of Brunovistulicum, are tentatively interpreted as a flexural basin formed in a foreland of a suspected Cambrian collision zone.

4

Ewolucja późnoneoproterozoiczno-wczesnokambryjskich ryftowych depocentrów i facji w lubelsko-podlaskim basenie sedymentacyjnym

Pacześna J.

Prace Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2006

|

T. 186

9--38

PL

W ewolucji późnoneoproterozoiczno-wczesnokambryjskiego basenu lubelsko-podlaskiego wyróżniono siedem depocentrów, sukcesywnie rozwijających się w ryftowej fazie basenu. W początkowym stadium powstały dwa niewielkie depocentra wypełnione osadami dolnego systemu aluwialnego, odpowiadającemu dolnej, klastycznej części formacji sławatyckiej. W depocentrum Rajsk–Skupowo rozwinął się drenaż poprzeczny doliny ryftowej, zasilający stożki aluwialne, które rozbudowywały się u podnóża skarp uskokowych. Depocentrum Terespol–Kaplonosy charakteryzowało się lepiej rozwiniętym drenażem osiowym, reprezentowanym przez piaskodenne rzeki roztokowe. W kolejnym etapie ewolucji fazy synryftowej rozwinęło się rozległe depocentrum Biała Podlaska–Terebiń, wypełnione utworami wulkanicznymi, które reprezentuje górną, efuzywną część formacji sławatyckiej. Po ustaniu procesów magmowych zwiększona subsydencja regionalna spowodowała przesunięcie się frontu procesów ryftowych i ekspansję ku południowemu zachodowi górnego systemu aluwialnego, odnoszącego się do formacji siemiatyckiej. W podlaskiej części basenu rozpoczął się stopniowy zanik depocentrum Iwanki Rohozy–Krzyże i regres górnego systemu aluwialnego. Końcowe etapy ewolucji fazy synryftowej charakteryzowały się znaczącym przyrostem pojemności akomodacyjnej w południowo-wschodniej części basenu. W wyniku tego procesu powstały kolejno dwa depocentra wypełnione utworami brakicznego systemu depozycyjnego, odpowiednio reprezentującego formację białopolską, lubelską i włodawską. Początkowo rozwinęło się depocentrum Białopole–Terebiń, znacząco poszerzające swój zasięg aż do powstania rozległego depocentrum Kaplonosy–Terebiń. Na przełomie ediakaru i kambru w lubelsko-podlaskim basenie wygasła aktywność ryftowa. W centralnej części basenu pojawiło się niewielkie depocentrum Radzyń–Parczew.

EN

Seven depocentres, which successively developed during the rifting phase of the basin evolution, have been recognized within the history of the late Neoproterozoic-early Cambrian Lublin-Podlasie Basin. During the initial stage, two small depocentres developed, filled with deposits of the lower alluvial system which corresponds to the lower, clastic part of the Sławatycze Formation. A transverse drainage system of the rift valley developed within the Rajsk-Skupowo depocentre. It supplied material to the alluvial fans that formed at fault escarpments. The Terespol-Kaplonosy depocentre was characterized by better development of an axial drainage system represented by sand-bed braided rivers. During the next stage of the synrift phase, the extensive Biała Podlaska-Terebiń depocentre developed. It was filled with volcanic deposits which represent the upper, effusive part of the Sławatycze Formation. After cessation of magmatic processes, increased regional subsidence resulted in a change of the position of the front of rifting processes. A south-westward expansion of the upper alluvial system (corresponding to the Siemiatycze Formation) occurred as the consequence of that process. In the Podlasie sector of the basin, the Iwanki Rohozy-Krzyże depocentre gradually died out and regression of the alluvial system began. The final stages of the synrift phase were characterized by a significant increase in accommodation space in the south-eastern part of the basin. The process resulted in the formation of two consecutively developing depocentres with a brackish depositional system representing the Białopole, Lublin and Włodawa formations. The initial Białopole-Terebiń depocentre subsequently expanded to form the vast Kaplonosy-Terebiń depocentre. The rifting activity of the Lublin-Podlasie region came to its end at the Ediacaran/Cambrian transition. The small Radzyń-Parczew depocentre developed in the central part of the basin.

5

Rola procesów tektonicznych oraz eustatycznych w rozwoju sekwencji stratygraficznych utworów neoproterozoiku i kambru basenu lubelsko-podlaskiego

Pacześna J., Poprawa P.

Przegląd Geologiczny

|

2005

|

Vol. 53, nr 7

562--571

EN

Sequence stratigraphy approach has been applied for the Neoproterozoic to Cambrian sedimentary fill of the Lublin–Podlasie Basin; the main goal of the study is to discriminate between eustatic and tectonic control of the observed sequence development. The Neoproterozoic and Cambrian sedimentary fill of the Lublin–Podlasie Basin is subdivided here into two second-order depositional sequences, separated by a basin-wide unconformity. The lower sequence A is poorly recognised. It is presumably of the early Neoproterozoic age, and is characterized by continental to costal shallow marine developments. Sequence B comprises the (late?) Neoproterozoic to Middle Cambrian. The lowermost part of the sequence B is composed of a lowstand systems tract (LST). At that time a low relative sea level was con-trolled by regional thermal doming, followed by rapid clastic and volcanogenic deposition, with rate exceeding that of subsidence of extensional grabens. During the latest Ediacaran, a transgressive systems tract I (TST I) developed. Increase of the rate of relative sea level rise was induced by a transition from syn-rift to post-rift subsidence. During the development of a following highstand systems tract I (HST I), significant sediment supply exceeded the rate of basement subsidence, causing progradation of shoreline. The next higher up-section transgressive system tract (TST II) is characterized by a gradual rela-tive sea level increase and reflects continued thermal sag phase of the Lublin–Podlasie Basin. Development of the TST II was coeval with a global transgression and controlled mainly by eustatic sea level rise. The beginning of the Middle Cambrian corresponds to the development of a HST II, controlled by a low rate of increase of the relative sea level, even if it was coeval in time with the Hawke Bay regression. The HST II is therefore interpreted here as controlled by local tectonic processes, superimposed on continued post-rift thermal subsidence of the passive margin.