PL
 |
EN
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 13

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  nawarstwienia historyczne
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
1
Content available remote Zmiany właściwości podłoża w aspekcie zagrożenia budowli klasztornych w rejonie ul. Poselskiej w Krakowie
Wardas-Lasoń M., Łyskowski M., Mościcki J., Sokołowski T., Bojęść-Białasik A, Niemiec D., Kucia A., Garbacz-Klempka A., Mazurek E., Ćwiklik M., Marszałek M., Kasprzak A., Ziętek J.
Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture
|
2014
|
z. 61, nr 3/I
361--385
PL
Zapadanie skrzydła południowo-zachodniego kapelanii przy kościele św. Józefa S.S. Bernardynek postępuje od 2010 roku, powodując pękanie murów okalających ogród, a zwłaszcza pomieszczeń piwnicznych pod zabudowaniami przykościelnymi. Celem badań jest określenie właściwości i stratygrafii gruntów w podłożu zagrożonego obiektu, jak i w najbliższym jego sąsiedztwie. Archeologiczne źródła i ich międzydziedzinowa interpretacja w kontekście wykonanych profili geologicznych, w oparciu o odwierty i wąskoprzestrzenne odkrywki, wykazały złożony układ nawarstwień historycznych i ich potencjalne oddziaływanie na budowle. Oprócz odwiertów i badań gruntoznawczych przeprowadzono georadarowe i elektrooporowe rozpoznanie ośrodka pod poziomem piwnic oraz badania geochemiczne próbek gruntu. Wyznaczony poziom calca jednoznacznie wskazuje na położenie zagrożonych obiektów w strefie 30 stopniowego skłonu pierwotnej morfologii terenu, w którego dnie znajdują się podatne na upłynnienie namuły. W stratygrafii wyróżniono także obecność znacznej miąższości, nierównomiernie zalegającej warstwy organicznej o dużej ściśliwości i małej nośności, stanowiącej materię wybitnie niebudowlaną. Na mechanikę budowli mają wpływ zróżnicowane pod względem stateczności utwory, ale także obecność sztywnych, historycznych obiektów fundamentowych. Istnienie tego typu czynników uzewnętrzniło się w postaci pęknięć murów w rejonie budowli klasztoru, a także zaburzenia poziomu podłóg szczególnie widoczne w piwnicach kapelanii. Obserwowane rozluźnienie struktury podłoża, o zasięgu większym niż teren klasztoru SS. Bernardynek, związane jest prawdopodobnie z szeregiem odwodnień głębokich wykopów wykonywanych w związku z wieloma realizowanymi inwestycjami w gęsto zabudowanej, zabytkowej części Starego Krakowa. Rozwój nowoczesnego miasta w sieci nawarstwień historycznych wymaga stałego monitorowania warunków wodnogruntowych podłoża. Zarówno nadmierny drenaż, jaki i zbytnia retencja wód zaburza stateczność zabytkowych budowli i grozi katastrofą budowlaną.
EN
The collapsing of the south-east wing of Kapelania at the Św. Józef Church of the Bernardine Convent started in 2010, causing fracturing of the walls around the garden, and especially the cellar rooms under the buildings near the Church. The aim of research is to determine the properties and stratigraphy of the earth in the subsoil of the endangered object, as well as of its immediate neighbourhood. Archaeological sources and their interdisciplinary interpretation in the context of the geological profiles conducted, based on the auger holes and narrow open pits, attest to a complex set of historical layers and their potential effect on the buildings. Apart from auger holes and ground-researching investigations, there were GPR and electrical resistance tests of the matter below the cellars level as well as geochemical tests of the earth samples. The established level of undisturbed subsoil clearly shows that the endangered buildings are situated within the 30% slope of the original terrain, in which bottom level there are muds which easily change texture into fluid. In the stratigraphy, there was also established an organic layer of substantial thickness, which is completely unsuitable for construction. The mechanics of the building is affected by deposits of varied stability and also by the presence of rigid objects connected with historical foundations. The existence of these factors manifested itself in the form of wall fractures in the area of convent, especially visible in kapelania, causing also disturbance of the floor level in the kapelania cellars. The observed loosening of the subsoil structure, possibly with a range greater than the area of the Bernardine Convent, is connected with a series of drainage works of deep excavations, in connection with a number of realized investments in the densely populated, historic part of Old Krakow. The development of the modern town within the net of historical layers demands constant monitoring of water and earth conditions of the subsoil. Both excessive drainage and water retention damage the stability of historical buildings and bring the threat of construction disaster.
2
Content available Tradycyjne bruki w krajobrazie Krakowa
Rajchel J.
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
|
2009
|
T. 35, z. 1
41-55
PL
Przedstawiono charakterystyczne dla Krakowa historyczne surowce kamienne i wykonywane z nich nawierzchnie ulic i placów. Bruki i inne rodzaje tych nawierzchni są jednym z powszechnie występujących nawarstwień kulturowych odsłanianych w czasie prac archeologicznych prowadzonych na terenie miasta. Dokumentują one jego materialną historię i obrazują zmienne koleje pozyskiwania i użytkowania surowców tych nawierzchni. Surowce skalne, z których były one wykonywane, pochodziły początkowo z monokliny śląsko-krakowskiej z najbliższych okolic Krakowa. Były to: wapień górnojurajski, permski porfir i triasowy dolomit diploporowy. Stopniowo wprowadzano piaskowce z Karpat fliszowych i pieniński andezyt. Z bardziej odległych źródeł pochodził wołyński bazalt i dolnośląskie granity oraz gnejs, o nieustalonym pochodzeniu. W sytuacji stałego zagrożenia tych zabytkowych nawierzchni Krakowa w wyniku prowadzonych prac remontowych, przebudów i modernizacji warto zadbać o zachowanie ich pozostałości, jako dziedzictwa historii tego miasta.
EN
The author presents the historic rock materials and made of them stone pavements of streets and squares characteristic of Krakow. The blocks and slabs make one of widespread man--made layers, commonly exposed in the course of archaeological excavations carried out within the town limits. They represent a record of the cultural and the material history of Kraków and visualize changes of winning and utilizing the rocks that cover town's streets and squares. The rock materials applied in their constructing were initially quarried in the nearest vicinity of Kraków, i.e. in the Silesian-Cracow Monocline, and included Upper Jurassic limestone, Permian porphyry and Triassic Diplopora dolomite. Gradually, farther-situated stones were introduced: Carpathian flysch sandstones and andesite from the Pieniny Mts. The most distant are a Volhynian basalt and Lower Silesian granites as well as a gneiss of undetermined provenience. Preserving remnants of the old stone pavements of Kraków, a heritage of the town history, is highly advisable, considering the fact that their further existence is permanently threatened in a result of maintenance, reconstruction and modernization works.
3
Content available Analiza zawartości metali ciężkich w nawarstwieniach historycznych Krakowa i ich rola wskaźnikowa w badaniach archeologicznych
Wardas M., Such J.
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
|
2009
|
T. 35, z. 1
101-115
PL
Stanowiska archeologiczne w Krakowie od paru lat analizowano pod kątem występowania metali ciężkich w nawarstwieniach osadów, korelowano ich zawartość z obecnością faz mineralnych bądź antropogenicznych, a także artefaktów i ekofaktów. Wykonywano zdjęcia geochemiczne wydzielonych przez archeologów warstw szukając dróg przemieszczania się zanieczyszczeń i barier uniemożliwiających ich migrację. Stwierdzona obecność silnej anomalii ołowiu i miedzi pochodzenia antropogenicznego, w warstwach średniowiecznych Starego Krakowa, na głębokości kilku metrów poniżej poziomu terenu, stworzyła dla badaczy zupełnie wyjątkową sytuację, porównywalną do wprowadzenia do środowiska tzw. znacznika chemicznego/markera. Dzięki temu można śledzić procesy wiązania/uwalniania zanieczyszczeń, a nawet szukać genezy różnic w stratygrafii poziomów użytkowych nawarstwień historycznych. Zbadanie zmienności składu chemicznego i mineralnego w profilach osadów wodnych (mających związek z istnieniem w przeszłości fosy otaczającej średniowieczne mury obronne) umożliwia odtworzenie aktywności mieszkańców Krakowa związanej z wykorzystywaniem metali.
EN
The archaeological post in Kraków has been examined, for several years, for the presence of heavy metals within the sequence sediment layers. Their concentration has been correlated with the presence of mineral - or anthropogenic phases, as well as artifacts and ecofacts. For the layers, distinguished by archaeologists, the geochemical photos have been done to trace the routs of contaminants' movement, and barriers preventing their migration. A strong anomaly of Pb and Cu concentration of anthropogenic origin, within mediaeval layers of Kraków Old Town, on the depth of several meters below the ground surface, caused an extraordinary situation for the scientists. It can be compared to the situation after introducing to the environment of the, so called, chemical marker. Due to this, the contaminant combining/releasing process may be observed, and even some, genetically conditioned, differences in stratigraphy of historical usage levels may be traced. The presence of a moat, surrounding the mediaeval defensive walls of Kraków, makes possible a reconstruction of the Kraków inhabitants' activity, associated with metal usage. It may be done by the investigation of variability in chemical and mineralogical composition, within profiles of water sediments.
4
Content available remote Wykorzystanie geoelektrycznych metod geofizycznych do rozpoznania nawarstwień antropogenicznych - możliwości i ograniczenia
Mościcki J.
Auxiliary Sciences in Archaeology, Preservation of Relics and Environmental Engineering
|
2009
|
nr 8
14 plik video 19:40
5
Content available remote Stratygrafia nawarstwień kulturowych w zachodniej części "Ogrodu Profesorskiego" UJ w Krakowie
Niemiec D., Nocuń P., Wojenka M., Szyber A.
Auxiliary Sciences in Archaeology, Preservation of Relics and Environmental Engineering
|
2009
|
nr 8
12 plik video 21:28
6
Content available remote Badania mineralogiczno-geochemiczne wybranych nawarstwień Rynku Głównego na tle wyników z innych rejonów Krakowa
Wardas M., Pawlikowski M.
Auxiliary Sciences in Archaeology, Preservation of Relics and Environmental Engineering
|
2009
|
nr 8
21 plik video 12:14
7
Content available remote Tradycyjne bruki Krakowa
Rajchel J.
Auxiliary Sciences in Archaeology, Preservation of Relics and Environmental Engineering
|
2008
|
nr 6 wyd. spec.
film9
8
Content available remote Nawarstwienia na średniowiecznych osadach z terenu Krakowa
Zaitz E., Zaitz M.
Auxiliary Sciences in Archaeology, Preservation of Relics and Environmental Engineering
|
2008
|
nr 6 wyd. spec.
film3
9
Content available remote Nawarstwienia historyczne : dokument i zabytek
Krasnowolski B.
Auxiliary Sciences in Archaeology, Preservation of Relics and Environmental Engineering
|
2008
|
nr 6 wyd. spec.
film2
10
Content available remote Doświadczenia AGH w badaniu i zabezpieczaniu podziemi Krakowa
Tajduś A., Mikoś T., Chmura J.
Auxiliary Sciences in Archaeology, Preservation of Relics and Environmental Engineering
|
2008
|
nr 6 wyd. spec.
film4
11
Content available remote Charakterystyka warunków geologiczno-inżynierskich podłoża Krakowa z uwzględnieniem nawarstwień historycznych
Rybicki S., Krokoszyński P., Herzig J.
Auxiliary Sciences in Archaeology, Preservation of Relics and Environmental Engineering
|
2008
|
nr 6 wyd. spec.
film6
12
Content available remote Analiza zawartości metali ciężkich w nawarstwieniach historycznych Krakowa i ich rola wskaźnikowa w badaniach archeologicznych
Wardas M.
Auxiliary Sciences in Archaeology, Preservation of Relics and Environmental Engineering
|
2008
|
nr 6 wyd. spec.
film16
13
Content available remote Rozpoznanie historycznych nawarstwień i podziemnej infrastruktury Krakowa, Kazimierza i ich przedmieść
Wardas M., Zaitz E., Pawlikowski M.
Roczniki Geomatyki
|
2007
|
T. 5, z. 8
235-247
EN
The paper presents a cross-section of archaeological and geochemical issues of underground Cracow, extending the knowledge of the Cracow cultural heritage. The data were acquired, among others, within the framework of the recently completed project: .Research and assessment of the composition of bottom sediments from sewerage systems, as a factor of environmental pollution and functioning of municipal sewerage-system of the Cracow City Agglomeration.. At present, further study within the area of functioning levels is assured by financial recommendation for the project titled: .Identification of historic layers and underground infrastructure of Cracow and Kazimierz Cities and their suburbs. in reference to the renovation of relics of the past, and to the 750 anniversary of Cracow City foundation. Investigations, within the area of Old Town, are mainly conducted during building renovations and modernisation of sewerage-system installations. The identification of historical layers and underground infrastructure is based on historical and archaeological characteristics of sampling area as well as materials, organic and inorganic relics deposited at various archaeological layers, culture objects excavated in the area of Okół settlement, in the Old Town Cracow founded in 1257, and Kazimierz. On specially important sites, respecting the origin of sequential layers, a dozen or so research drillings (of core- and small diameter) are planned, to the maximal depth of 6 m below surface level. Those drillings, together with available expositions and drillings to the Tertiary layers, will enable the elaboration of engineering-geology cross-sections, and consequently, to get characteristics of grounds underlying the area under investigation. The geomorphological and paleogeomorphological analyses of the studied area are based on field observations conducted both on the surface and in the building and archaeological excavations as well as on the studies of drilling and geophysical profiles. This research covers structural and textural investigations of sediments in excavations, absolute age determination of detritus and organic sediments, and palinological study of organic sediments coming from fragments of fill soil/made ground. On the basis of the results, maps, geomorphological profiles and geological cross-sections are to be made. Physical-chemical properties, grain-size and chemical composition of sediments/soils/grounds are determined to evaluate their geochemical changes, speciation of occurring admixtures and contaminants and to analyze organic matter and consequently, to assess their threat to the surface water of Old Town Cracow. The phase and mineral composition analysis of the grounds comprises fragments of construction elements of buildings within underground infrastructure and is conducted with the aim to estimate the extent, intensity and reasons of corrosion and damages of foundations. For the sampling sites and their nearest surrounding, the conditions of functioning of water-sewerage systems will be defined by subordination of a certain locality to appropriate, so called, sewage critical basin,. Additionally, some forecasts of possible flood events concerning cellars or buildings as well as conditions to be fulfilled to prevent or to limit the damages will be presented. The functioning of block sewers in the past will be assessed, with determination of their course, and identification of ground water supply to the sewers and sewerage system elements as well as infiltration of untreated sludge to the ground. Also, evaluation of technical conditions of sewers, and e ground conditions of the sinkbasin of those sewers will be done, taking onto account the adjustment of sewer installation technology to the water-ground conditions occurring in the area of building investments or connected with city renovation. The above mentioned data, supplemented with investigation and evaluation of the leaching process of various constituents from both natural and fill soils/made grounds, will enable the authors to analyze the possibility of ground-water pollution by contaminated anthropogenic layers, and to assess tendency to the further changes of chemical composition of underground-waters within Old Town Cracow. The aggressive character of underground-waters should be treated as a factor effecting damages of building.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.