Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Dotychczasowe doświadczenia w magazynowaniu wodoru w podziemnych strukturach geologicznych

Miziołek Mariusz, Filar Bogdan, Kwilosz Tadeusz

Wiadomości Naftowe i Gazownicze

|

2022

|

R. 25, Nr 3 (279)

8-10

2

Integrated interpretation of seismic and magnetotelluric data on Shurab diapirs in Qom basin, Central Iran

Oskooi B., Moradi M., Smirnov M.

Acta Geophysica

|

2019

|

Vol. 67, no. 4

1071--1090

EN

In recent decades, diapirs are frequently used for CO2 and natural gas storage due to their extremely impermeable and nonreactive characteristics. Among various approaches, we use an integrated interpretation approach to resolve the diapir no. 4 belonging to the Shurab diapirs (SD). The SD is a group of diapirs that have pierced to the surface of the Qom basin of Central Iran, which is a candidate for natural gas storages. The complex geology of the SD is the main cause that previous 2D seismic surveys across the diapir could not provide required information to propose any location for any exploration borehole. Consequentially, 28 magnetotelluric (MT) and 1 audio-magnetotelluric station were measured along a SW-NE profle. Dimensionality and strike analysis for all stations is done by the use of phase tensor analysis. We used the nonlinear conjugate gradient algorithm to invert the TE- and TM-modes data simultaneously in 2D. The resistivity model was compared with the interpreted results of the post-stack depth migration model using seismic attributes. In order to extract the determinative geological information from the low-quality seismic section, envelope, variance, sweetness and instantaneous frequencies attributes were used. The integrated interpretation of the seismic and MT data resolves a precise geometry of the salt body, location of the dense part of the diapir as well as the tectonics around the diapir. The integrated interpretation of seismic and MT data of diapir no. 4 resulted in an exploration drilling program.

3

Wpływ zmienności składu na właściwości skroplonego gazu ziemnego w aspekcie stabilności procesu magazynowania

Łaciak M., Oliinyk A., Sikora A. P., Włodek T.

Przemysł Chemiczny

|

2018

|

T. 97, nr 2

267--271

PL

Modelowano właściwości skroplonego gazu ziemnego w zależności od jego składu w celu prognozowania jego zachowania się po wzroście temperatury w zbiornikach magazynowych oraz w trakcie ich napełniania. Opisano zjawisko roll-over zachodzące w czasie magazynowania gazu i polegające na rozwarstwianiu się cieczy o różnych gęstościach.

EN

Properties of liquefied natural gas were modeled according to its compn. to predict its behavior after temp. increase in the storage tanks and during their filling. A roll-over effect during the liquefied natural gas storage consisted in stratification of liqs. of different densities was described.

4

Efektywność magazynowania gazu ziemnego i wodoru w kawernach solnych

Ślizowski J., Urbańczyk K., Łaciak M., Lankof L., Serbin K.

Przemysł Chemiczny

|

2017

|

T. 96, nr 5

994--998

PL

Określono pojemności kawern magazynowych gazu ziemnego i wodoru w zależności od warunków geologiczno-górniczych. Na tej podstawie porównano ilość energii zgromadzoną w analizowanych gazach. Opracowano odpowiednie mapy izoliniowe obrazujące ilość energii, jaką można zmagazynować w przeliczeniu na jednostkę powierzchni terenu. Analiza dotyczy pokładu soli kamiennej w rejonie Zatoki Gdańskiej.

EN

Storage capacity of the gases was estd. depending on the geol. and mining conditions of NaCl salt bed located in the region of Gdańsk Gulf in northern Poland. Special maps were elaborated showing the amt. of energy that can be accumulated in the analyzed gases per unit area of land.

5

Application of AHP method to assess the possibilities of using of geological structures located in the aquifers as underground storage sites

Lewandowska-Śmierzchalska J., Uliasz-Misiak B.

AGH Drilling, Oil, Gas

|

2017

|

Vol. 34, no. 2

361--374

EN

Decision-making problem with assessing of the suitability of geological structures located in aquifers in terms of their use for carbon storage, natural gas storage or waste injection is mainly connected with the necessity of taking into consideration a large number of criteria and analyze a lot of parameters. It also connected with making many independent decisions concerning geological, environmental, social, political, technical or legal issues. This article shows the possibility of using the AHP method, ie. multi-criteria hierarchical methods to analysis of decision problems in assessment the potential of aquifers. AHP method allows to take reasonable decision. The article was divided into three parts. The first one includes a characteristics of geological structures located in aquifers, special attention was paid to the criteria describing these structures. In the second part, the basis for decision-making system based on the method of AHP, which was used to carry out the hierarchical scoping assessment of potential structures. Validation of decision-making system was realized on selected geological structures located on the Polish Lowlands. An assessment of the possibilities to use the two anticline in the Mesozoic aquifers was made. As a result, received the criteria ranking, rankings of decision variants to all criteria and global ranking of variants. Based on the results obtained can be determine which decision represents a priority way of use structure.

6

Kto napełni ukraińskie magazyny gazu?

Kaliski M., Sikora M.P., Sikora A.P.

Polityka Energetyczna

|

2015

|

T. 18, z. 3

61--74

PL

Artykuł porusza kwestie konieczności zmagazynowania odpowiedniej ilości gazu ziemnego w ukraińskich i także europejskich podziemnych magazynach gazu na sezon zimowy 2015/2016. Kryzys finansowy, który rozwijał się od 2007 r., wycisnął swoje piętno w wielu krajach na całym świecie. Dotknął również Ukrainę, która borykała się już wtedy z poważnym kryzysem politycznym. Dla państwa, powierzchniowo prawie dwa razy większego od Polski oraz o porównywalnej liczbie zaludnienia, czynniki polityczno-ekonomiczne bardzo szybko wpłynęły na gospodarkę i ekonomię. Dane przytoczone przez autorów oznaczają, że ukraiński przemysł bardzo opóźniony technologicznie kieruje się w stronę upadku. Spadek dynamiki zużycia gazu w przemyśle to 55%. Ale kraj bez przemysłu nie jest w stanie funkcjonować w dzisiejszych warunkach ekonomicznych. Media, słusznie, interesują się dziś sytuacją w Chinach, w Grecji zapominają jednak ostatnio, że tuż przy granicy z Unią Europejską kolejny kraj może niedługo „zbankrutować”. Różnica jest tylko taka, że na Ukrainie nie ma euro, ale jest za to regularna wojna. W cieniu greckiej tragedii rodzi się więc pytanie czy Ukraina jest w stanie wypełnić wystarczająco magazyny gazu by przetrwać zbliżającą się zimę? A przede wszystkim – kto za to zapłaci? Ukraiń- cy zdają sobie doskonale sprawę z możliwego problemu. Cały czas negocjują zwiększenie dostaw gazu z Europy starając się wykorzystać wszystkie technicznie możliwe połączenia, starając się zmusić UE do ich sfinansowania bo GAZPROM powiedział kategoryczne nie. Brane są pod uwagę połączenia z Rumunią – pojawiła się nawet propozycja wysyłania gazu przez litewski terminal LNG w Kłajpedzie. Gaz mógłby być przesyłany przez terytorium Białorusi.

EN

In this paper one can find a description of possible problems with underground natural gas storage volumes in Ukrainian and in the European facilities for the winter season 2015/2016. The financial crisis that has developed since 2007 imprinted its mark in many countries around the world. It has also affected Ukraine, which was already grappling with a serious political crisis. This country with its surface nearly two times larger than Poland, with a similar sized population, had political and other various factors rapidly affecting its economy. The data cited by the authors indicates that Ukrainian industry is very technologically underdeveloped and with a high probability of collapse. The example mentioned in the paper is a decline in gas consumption in this industry. Consequently, it is argued that a country without industry is not able to function in today’s economic conditions. The media, today mainly interested in the situation in China or in Greece, has recently forgotten that near the European border, a country with aspirations for joining the European Union may soon go bankrupt. The only difference between Greece and Ukraine is that in Ukraine there is no euro, but there is a war! In the shadow of the Greek tragedy, the question arises as to whether Ukraine will be able to fill its gas storages enough to survive the approaching winter. And who is ready to pay for it? Ukrainians seem well aware of the possible problem. They are constantly negotiating to increase gas supplies from Europe, trying to take advantage of all possible technical combinations, demanding for the EU to finance them because GAZPROM has categorically declined to do so. To solve the problem, connections are taken into account such as with Romania, sending gas through the LNG terminal in Klaipeda, or transporting natural gas through the territory of Belarus.

7

Mikrobiologiczne procesy w aspekcie eksploatacji złóż węglowodorów oraz ich magazynowania

Turkiewicz A., Kapusta P., Brzeszcz J.

Wiadomości Naftowe i Gazownicze

|

2013

|

R. 16, Nr 5 (181)

4--8

PL

W ciągu ostatnich lat nastąpił wzrost zainteresowania zjawiskami mikrobiologicznymi występującymi w trakcie eksploatacji złóż węglowodorów oraz magazynowania rezerw energetycznych. Nadmierny i niekontrolowany rozwój drobnoustrojów może spowodować skażenie mikrobiologiczne danego medium oraz zmiany w składzie tych surowców (procesy biodeterioracji, wzrost zawartości H2S), które przekładają się na konkretne straty ekonomiczne. Wyspecjalizowane bakterie mogą być także wykorzystywane w przemyśle naftowym. W artykule omówiono metodę mikrobiologicznej intensyfikacji wydobycia ropy naftowej, a także rodzaje substancji antybakteryjnych stosowanych w przemyśle naftowym i gazowniczym oraz sposoby eliminacji szkodliwych drobnoustrojów. Ponadto zaprezentowano badania w zakresie magazynowania gazu ziemnego i paliw płynnych.

EN

There has been observed an increased interest in microbiological phenomena, occurring during the exploration and exploitation of hydrocarbon deposits as well as storage of energy reserves, in the recent years. Excessive and uncontrolled development of microorganisms may cause microbiological contamination of a given medium and changes in the composition of these raw materials (e.g. biodeterioration processes, increase of H2S concentration), which translate into tangible economic loss. Despite the fact that bacteria play a harmful role, they may also be beneficial players in many branches of industry. The article is dedicated to MEOR (Microbial Enhanced Oil Recovery) technology, approaches of microorganisms’ elimination and antibacterial substances commonly applied in oil and gas industry. Moreover, the reduction methods of microbial threats related to the storage of natural gas and liquid fuels are also discussed.

8

An attempt to asses suitability of Middle-Poland salt domes for natural gas storage

Ślizowski J., Urbańczyk K.

Archives of Mining Sciences

|

2012

|

Vol. 57, no. 2

335--349

EN

The aim of the paper is to assess geological conditions in Middle-Poland salt domes and their suitability for natural gas storage. The starting point to the assessment were statistical distributions of caverns depth and volume in Mogilno CUGS. The distributions were generalized to other domes using the part of anticline forms in the salt mirror surface. The expected average cavern volumes, depths with their standard deviations are evaluated. Storing capacity of the caverns and the risk of a borehole unsuitable for cavern location are also given.

PL

Artykuł jest próbą oceny możliwego zróżnicowania pojemności magazynowej kawern w wysadach solnych okręgu środkowopolskiego, których lokalizację przedstawia rys. 1, na podstawie ich budowy geologicznej oraz danych uzyskanych podczas projektowania i eksploatacji KPMG Mogilno. W pierwszej kolejności określono potencjalne objętości maksymalne kawern w wysadach solnych ograniczone jedynie warunkami geomechanicznymi i ługowniczymi. Stwierdzono, że w takim przypadku objętość kawern określona wzorem (1) mogłaby przekraczać 1 mln m3. Objętości zaprojektowanych do chwili obecnej 15 kawern były mniejsze w niektórych przypadkach nawet kilkakrotnie z przyczyn geologicznych oraz błędów technologicznych i technicznych. Pojemność magazynowa kawern zależy również od głębokości ich posadowienia oraz ograniczeń technologicznych na wartości minimalnego i maksymalnego ciśnienia magazynowania. Z przeprowadzonej analizy (rys. 2 i 3) wynika, że optymalna głębokość środka kawerny, przy której pojemność jest największa wynosi od 1150 m p.p.t. przy dużej konwergencji do 1350 m p.p.t. przy konwergencji dwukrotnie niższej. Zlokalizowanie komory na głębokości optymalnej rzadko jednak będzie możliwe w rozpatrywanych wysadach ze względu na możliwość występowania w interesującym interwale głębokości warstw nienadających się do ługowania komory. Mogą to być warstwy soli magnezowo-potasowych, soli ilastych (zubrów) oraz anhydrytu. Kolejną część pracy stanowi statystyczna analiza głębokości posadowienia i objętości komór w KPMG Mogilno, przedstawionych na rys. 4. Na podstawie tych danych sporządzono histogram, określający prawdopodobieństwo ulokowania komory na danej głębokości a następnie do otrzymanego histogramu dopasowano rozkład trapezowy o gęstości prawdopodobieństwa wyrażonej wzorem (3). Parametry a, b, c, d otrzymanego rozkładu oraz jego wartość oczekiwaną μ i odchylenie standardowe σ zawiera tabela 1, zamieszczona w rozdziale czwartym. Uzyskana wartość oczekiwana niewiele odbiega od optymalnej głębokości posadowienia kawerny w przypadku wysokiej wartości konwergencji. Drugą analizowaną wielkością była objętość analizowanych kawern, która mieści się w przedziale 182 tys. m3 do 562 tys. m3. Na podstawie rzeczywistych danych objętości komór określono empiryczną gęstość rozkładu prawdopodobieństwa możliwości wyługowania kawerny o danej objętości w danym otworze do którego dopasowano rozkład trójkątny, o gęstości prawdopodobieństwa wyrażonej wzorem (6) otrzymując wartość oczekiwaną 349,7 m3, zaś odchylenie standardowe 114,9 m3. Dystrybuantę rozkładu oznaczającą prawdopodobieństwo wyługowania komory nie mniejszej niż dana wartość przedstawia rysunek 6. Zasadniczym celem pracy jest uogólnienie danych z KPMG Mogilno na inne wysady, które różnią się głębokością położenia zwierciadła solnego i procentowym udziałem warstw nadających się do wyługowania komory. W wysadach solnych okręgu środkowopolskiego występują sole powstałe w czterech cyklotemach cechsztynu PZ1, PZ2, PZ3 i PZ4 w skład których wchodzą odpowiednio sole najstarsze, starsze, młodsze i najmłodsze. Dodatkowo w każdym cyklotemie występuje anhydryt, w cylotemach PZ3 i PZ4 duże ilości soli ilastych (zubrów brunatnych i czerwonych), w cyklotemach PZ2 i PZ3 sole magnezowo-potasowe, a w cyklotemie PZ1 skały wapienne. Do lokowania kawern magazynowych najodpowiedniejsze są sole występujące w cyklotemach PZ1 (o ile występuje) i PZ2 ulokowane najczęściej w formach antyklinalnych. Przykładowe rozmieszczenie soli PZ2, PZ3 i PZ4 dla wysadów Damasławek i Łanięta na głębokości zwierciadła solnego przedstawia rysunek 7. Proporcje obu rodzajów soli są różne w różnych wysadach, przy czym zaobserwować można, że udział soli najstarszych i starszych maleje nieliniowo ze wzrostem powierzchni wysadu solnego, co przedstawia rysunek 8. Oznaczając symbolem A powierzchnię form antyklinalnych a symbolem P całkowitą powierzchnię zwierciadła solnego, zależność tę można przybliżyć wzorem (9). Określając hipotetyczne pojemności kawern magazynowych, przyjęto, że zarówno rozkład prawdopodobieństwa ulokowania komory na danej głębokości, jak i jej objętość zależą od wartości współczynnika A/P. Przyjęto więc hipotezę, że odchylenie standardowe rozkładu głębokości posadowienia w rozpatrywanym wysadzie σ ma się tak do odchylenia standardowego w wysadzie Mogilno σM jak odpowiednie stosunki A/P. Analogicznie określono wstępne wartości pozostałych parametrów rozkładu trapezowego a, b, c, d. Ostateczne wartości parametrów wyznaczono dostosowując je do głębokości zwierciadła solnego, a w razie możliwości, również do głębokości optymalnej. Powierzchnię wysadów P, ilorazów A/P, maksymalną głębokość zwierciadła soli oraz otrzymanych ostatecznie wartości parametrów rozkładu trapezowego wraz z wartością średnią μ i odchyleniem standardowym σh przedstawiono w tabeli 1. Kryterium A/P posłużyło również do wyznaczenia przeciętnej objętości komór w poszczególnych wysadach Vav, które przyjęto zgodnie z zależnością (11) a uzyskane wartości przeciętne wraz z odchyleniem standardowym σV przedstawiono w tabeli 1. W tabeli podano również ryzyko odwiercenia otworu negatywnego. Przyjęto, że taka sytuacja będzie mieć miejsce jeśli do głębokości 1850 m p.p.t. nie zostanie znaleziona warstwa soli odpowiedniej miąższości, nadająca się do lokalizacji kawerny. Przeciętne pojemności początkowe komór magazynowych (Cav) w analizowanych wysadach równe są w przybliżeniu iloczynowi przeciętnej objętości i różnicy ciśnienia maksymalnego i minimalnego dla przeciętnej głębokości (wzór (2) ze współczynnikiem k = 1). Poniższe rysunki 9 i 10 przedstawiają natomiast odpowiednio pojemności początkowe oraz po 20 latach jakie posiadać będą komory, jeśli zostaną zlokalizowane na określonej głębokości. Zgodnie z przyjętą hipotezą sytuacja w wysadach o większej powierzchni zwierciadła solnego niż wysad Mogilno może być jeszcze mniej korzystna. Polepszenie efektywności gospodarowania będzie możliwe przy lepszym rozpoznaniu budowy wysadów i wprowadzeniu nieregularnych siatek otworów. Duże nadzieje można tu wiązać z radarem otworowym, którym przeprowadzono pomiary w części eksploatacyjnej kopali Mogilno, jednak złożoność budowy wewnętrznej środkowopolskich wysadów solnych i znaczna odległość otworów sprawia interpretacja wyników pomiarów georadarowych jest bardzo skomplikowana.

9

Podziemne magazynowanie gazu jako segment rynku energetycznego

Kosowski P., Rychlicki S., Stopa J.

Wiadomości Naftowe i Gazownicze

|

2009

|

R. 12, Nr 4 (132)

10--14

10

Ocena przydatności formowanych adsorbentów węglowych do adsorpcyjnego magazynowania metanu

Bałys M. R., Czepirski L., Łabojko G.

Karbo

|

2009

|

Nr 1

53-55

PL

Oceniono przydatność formowanych adsorbentów węglowych do adsorpcyjnego magazynowania metanu. Jako materiał do badań wybrano próbki formowanych adsorbentów węglowych otrzymanych z węgla kamiennego z dodatkiem różnych rodzajów lepiszcza (żywica rezolowa, smoła węglowa) w różnych warunkach karbonizacji i aktywacji. Widoczny jest wyraźny wpływ sposobu preparowania próbek na ich właściwości sorpcyjne względem metanu, przy czym próbki formowane z żywicą rezolową wykazują chłonność sorpcyjną porównywalną lub nawet wyższą niż handlowy, mikroporowaty węgiel aktywny.

EN

Applicability of carbonaceous adsorbents for methane storage is described. Polish hard coal as precursor material was formed with different binders (thermo prepared coal tar and phenol-formaldehyde resol type resin) and next pyrolysed and activated. Influence of preparation parameters on adsorption capacity with respect to methane can be observed. Samples formed with resol type resin show methane storage capacity comparable or higher than commercial microporous active carbon.

11

Zastosowanie technologii adsorpcyjnego magazynowania gazu ziemnego (ANG) w sektorze motoryzacyjnym i w systemie gazowniczym

Piskowska-Wasiak J.

Gaz, Woda i Technika Sanitarna

|

2007

|

Nr 12

2-8

PL

W pracy przedstawiono wyniki symulacji wielkowirowych (LES) uzyskane dla przepływu płynu newtonowskiego przez mieszalnik statyczny Kenics. Badania numeryczne CFD wykonano przy zastosowaniu modelu Smagorinskiego-Lilly dla liczby Reynoldsa Rc ~ 1280; 2560. Otrzymane wyniki modelowania CFD porównano z wynikami badań LDA. Stwierdzono dobrą zgodność wyników badań numerycznych z wynikami badań eksperymentalnych. Dzięki zastosowaniu procedury szybkiej transformaty Fouriera (FFT) możliwe było również przejście z dziedziny czasu na dziedzinę częstotliwości. W ten sposób otrzymano spektrum prędkości składowej osiowej, co pozwoliło na analizę niestabilności przepływu płynu przez mieszalnik statyczny Kenics.

EN

Results of Large Eddy Simulation (LES) of Newtonian flows in a Kenics static mixer are presented. The CFD study was carried out using the Smagorinsky-Lilly model for two Reynolds numbers of 1280 and 2560. The CFD results were also compared with LDA measurements and a good agreement between them was found. By means of FFT procedure it was also possible to transform velocity values from time domain into wave number (frequency) space, obtaining in this way spectra of the axial com- • ponent in a Kenics static mixer.

12

Wkład pilan w rozwój pionierskich technologii dowiercania i opróbowania

Miśkowiec M., Łuczyński J.

Wiadomości Naftowe i Gazownicze

|

2006

|

R. 9, Nr 5 (97)

8-10

13

Technologia adsorpcyjnego magazynowania gazu (ANG). Kryteria doboru i sposoby modyfikacji adsorbentów

Piskowska-Wasiak J.

Gaz, Woda i Technika Sanitarna

|

2006

|

Nr 12

2-8

EN

ANG technology principle, research directions, parameters achieved for the most effective adsorbers. Comparison of process" parameters and gas thickness stored in LNG, CNG, ANG technologies and in standard conditions.

14

Optymalizacja procesu adsorpcyjnego magazynowania paliw gazowych

Buczek B., Czepirski L.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2001

|

Vol. 8, nr 10

1031-1035

PL

Wykazano wpływ różnych parametrów na proces magazynowania gazu ziemnego w układach zawierających węgiel aktywny. Do najważniejszych czynników warunkujących efektywność adsorpcyjnego magazynowania należy zaliczyć objętość mikroporów węgla aktywnego oraz sposób upakowania ziaren w zbiorniku.

EN

Active carbons appear to be a suitable medium for the storage of natural gas. The packing and piece density of the adsorbent, as well as, the volumetric methane uptake become important factors influencing the storage density.

15

Kształtowanie właściwości węgla aktywnego pod kątem przydatności do magazynowania gazów

Buczek B., Czepirski L.

Inżynieria i Ochrona Środowiska

|

2000

|

T. 3, nr 3/4

299-306

PL

Opracowanie efektywnych sposobów magazynowania jest czynnikiem decydującym o stosowaniu paliw gazowych jako alternatywnych nośników energii. Wysokociśnieniowa adsorpcja metanu na węglu aktywnym może być sposobem poprawy pojemności magazynowej zbiorników paliw gazowych. Wzrost pojemności magazynowej w porównaniu ze zbiornikiem bez adsorbentu jest 2 ÷ 3-krotny pod ciśnieniem do 4 MPa. Wykazano wpływ różnych parametrów na proces magazynowania gazu ziemnego w układach zawierających węgiel aktywny. Do najważniejszych czynników warunkujących efektywność adsorpcyjnego magazynowania należy zaliczyć objętość mikroporów węgla aktywnego oraz sposób jego upakowania w zbiorniku. Omówiono metody modyfikacji węgla aktywnego przez usuwanie zewnętrznych warstw z granuli węglowej i demineralizację oraz wpływ obróbki na pojemność magazynową względem metanu.

EN

Development of efficient storage capabilities is an important factor in the utilization of natural gas as an alternative energy carrier. Unfortunately, low storage density of methane at applied pressures is a significant drawback. Between alternatives that have been considered. physical adsorption is a method by which more gas can be stored at a lower pressures by means of Van der Waals interactions at the gas-solid interface. The high density of surface phases is exploited in adsorptive storage applications. Active carbons appear to be a suitable medium for the storage of natural gas. The packing and piece density of the adsorbent, as well as, the volumetric methane uptake become important factors influencing the storage density. The methods of modification of active carbon by successive removal of external layers from a particle surface by abrasion in a spouted bed and next by demineralisation are proposed.