Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Promieniotwórczość wód i osadów oraz usuwanie radu z wód dołowych kopalń w zakresie właściwości miejscowej OUG w Katowicach

Machnicka Agnieszka

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2019

|

nr 6

16--23

PL

W artykule, na tle przeglądu stężeń substancji promieniotwórczych w wodach i osadach dołowych zakładów górniczych położonych w zakresie właściwości miejscowej OUG w Katowicach, omówiono realizację i efekty programu oczyszczania wód podziemnych z nuklidów promieniotwórczych przez PGG S.A. Oddział KWK „Piast-Ziemowit” w Bieruniu. Przedstawiono także innowacyjną metodę oczyszczania wód z nuklidów promieniotwórczych za pomocą materiałów zeolitowych.

EN

The radiation hazard in underground mines is mainly caused by the presence of radioactive radium isotopes in underground waters and sediments. Mines under the territorial jurisdiction of the District Mining Office in Katowice are characterised by small concentrations of natural radioactive isotopes Ra-226 and Ra-228 in underground sediments and waters flowing to excavations. The only exception is the Piast–Ziemowit Hard Coal Mine under PGG S.A., which features underground waters with a high radium content. To reduce radiation hazard in the work environment and to reduce its impact on the environment, a system for removal of radionuclides using barium chloride – the sorbent – from underground waters has been in operation in both parts of the mine for many years. In the Ziemowit part of the mine, the efficiency of the system varied depending on various operation phases: from 80% during commissioning (in 2006) to 36% at present. In the Piast part, however, the system enabled the average content of radium to be reduced from underground waters pumped to the ground by approx. 45%. The efficiency of approx. 45% was also achieved in the Ziemowit part when testing a pilot system for the removal of radionuclides from underground waters using zeolites.

2

20 lat ochrony radiologicznej w polskich kopalniach – system monitoringu i kontroli narażenia

Wysocka M., Skubacz K., Michalik B., Chmielewska I., Bonczyk M.

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2014

|

nr 10

3--10

EN

The radiation risk caused by the exposure to natural radionuclides, especially to short-lived radon progeny, is the significant component of the radiation hazard, both in the natural environment and working environment of people. The effective dose, due to the exposure to radon and radon progeny, exceeds 50% of the average dose for a man from all sources of the ionising radiation. In Polish mining industry the radiation hazard, caused by natural radioactivity is one among many other natural hazards The most important source of natural radiation is radon and its progeny. Another source of radiation hazard in coal mines is radium (izotopes of 226Ra and 228Ra), present in underground brines. Sediments, precipitated out from underground waters, may have enhanced radium content and may cause the increase of external gamma radiation dose rate. In the case of accidental ingestion or inhalation can cause internal contamination. It is estimated that in the single coal mine the amount of sediments with elevated content of radium may be as high as several thousand tons per year. Radium bearing waters do not pose a radiation risk as a result of ingestion because of their high salinity. Investigation of that the problem of radiation hazard in Polish hard coal underground mines started in early 1970’s. At the end of 1980’s first regulations were issued. Now monitoring and mitigation measures are obligatory not only for active mines but also for mines, excluded from the exploitation, and used for other purposes as museums, balneotherapy spas etc. Such solution is unique in non-uranium mining. The Central Mining Institute is involved in research of natural radioactivity in coal mines for over 30 years. The results of measurement are stored in databases and are a valuable source of information both for the authorities responsible for the safety of miners, as well as for researchers. The article presents the state of radiation hazard in 2012, against the background of twenty years of statistics. The scale of the risks due to the presence of various sources of radiation hazard, taking into account the nominal time miners was presented.

PL

Narażenie radiacyjne spowodowane ekspozycją na naturalne izotopy promieniotwórcze, a w szczególności na krótkożyciowe produkty rozpadu radonu, jest znaczącym składnikiem narażenia, zarówno w środowisku naturalnym, jak i miejscach pracy. W artykule przedstawiono podstawy prawne systemu kontroli narażenia radiacyjnego, funkcjonującego w polskim górnictwie. Omówiono wkład poszczególnych źródeł zagrożenia radiacyjnego do dawki, na jaką narażeni są górnicy. Przedstawiono stan zagrożenia radiacyjnego w 2012 r., na tle dwudziestoletniej statystyki. Pokazano skalę zagrożeń, wynikającą z obecności poszczególnych źródeł zagrożenia radiacyjnego, przy uwzględnieniu nominalnego czasu pracy.

3

Radioizotopy stosowane w zakładzie medycyny nuklearnej : ocena narażenia radiacyjnego

Czwarnowski P., Aksamit D.

Inżynier i Fizyk Medyczny

|

2013

|

Vol. 2, nr 6

315--317

PL

W zakładach medycyny nuklearnej rutynowo stosuje się różnorodny zestaw izotopów promieniotwórczych, obejmujących alfa-, beta- i gamma-emitery o szerokim spektrum energii. W zależności od celu podania pacjentowi radioizotopu (obrazowanie lub terapia) oraz szczegółów badania (PET/SPECT/scyntygrafia) zmieniają się parametry: podawane aktywności, czas pomiędzy podaniem a badaniem oraz miejsce i czas przebywania pacjenta. Wszystkie te zmienne wpływają na poziom narażenia radiacyjnego personelu pracującego w zakładzie oraz przebywających w nim osób, w tym pozostałych pacjentów.

4

Radon w powietrzu jaskiń i innych podziemnych obiektów turystycznych

Przylibski T.A.

Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej. Studia i Materiały

|

2002

|

Vol. 102, nr 29

167-179

PL

Radon gromadzi się we wszelkich podziemnych próżniach, a często jego koncentracje w powietrzu różnych obiektów podziemnych sięgają kilkuset kBq/m3. Największą rolę w dostarczaniu radonu do takich obiektów odgrywają otwarte szczeliny, uskoki i spękania skal najbliższego otoczenia obiektu. Istotna jest także zawartość macierzystego dla 222Rn, nuklidu 226Ra w tych skalach. O zmianach stężeń radonu w takim obiekcie, tak w czasie, jak i w przestrzeni decyduje przede wszystkim proces wentylacji. Jeśli jest on intensywny wahania stężeń radonu są nieregularne, a ich wartości z reguły niskie. W przypadku słabej wymiany powietrza z atmosferą występują okresowo wysokie koncentracje radonu oraz ich sezonowe zmiany. W okresie cieplejszym roku występują stężenia najwyższe, natomiast stężenia minimalne notowane są zimą. Wobec niewielkiej liczby podziemnych obiektów turystycznych w Polsce objętych badaniami występowania w ich powietrzu radonu wydaje się koniecznym prowadzenie dalszych badań w tym kierunku. Wynikiem tych prac powinny być także propozycje regulacji prawnych dotyczących narażenia radiacyjnego pracowników takich obiektów, podobnie jak to ma miejsce w innych państwach, zgodnie z wytycznymi organizacji międzynarodowych.

EN

Radon accumulates in all kinds of underground vacuums and its concentrations in the air of various underground formations can reach several hundred kBq/m3. The most important role in supplying radon to such formations is played by open fissures, faults and cracks in the rocks in the closest neighbourhood of such structures. What is also vital is the content of 222Rn parent nuclide, 226Ra, in these rocks. Temporal and spatial changes in radon concentrations in such structures are determined most of all by the ventilation process. If it is intensive, the oscillations in radon concentrations are irregular, and their values are usually low. In the case of weak air exchange with the atmosphere, one can observe periodically high radon concentrations and their seasonal changes. The highest concentrations occur in the warmer season of the year, and the minimum concentrations are recorded in winter. As only a few underground tourist structures in Poland are currently examined for the occurrence of radon in their air, it seems necessary to conduct further research in this direction. These investigations should also result in proposing legal regulations concerning the radiation exposure of people employed in such formations, likewise it is done in other countries, according to the directives of the international organisations.