Proces rekonstrukcji zabytkowych konstrukcji kamiennych jest zagadnieniem złożonym i wymagającym wielu badań i analiz. Jednym z niezwykle ważnych aspektów jest ryzyko zastosowania niewłaściwego rozwiązania naprawczego do istniejącej materii. Ryzyko to w znacznej mierze obejmuje zagadnienia dotyczące analizy fizykochemicznej, ale także kompatybilność środowiskową czy realizacyjną. Chodzi zarówno o parametry zastosowanego materiału, w odniesieniu do materiału kamiennego, takie jak skład chemiczny, mineralogiczny, porowatość, parametry wytrzymałościowe itd., ale także o panujące warunki środowiskowe wpływające na ryzyko przeprowadzenia działań naprawczych, dostępność materiałów i sprzętu czy też o stopień wyszkolenia zespołu lokalnych pracowników. Wszystkie aspekty zostaną przedstawione w odniesieniu do konserwacji zabytkowych murów kamiennych na zaprawie glinianej. Zostaną im przypisane wartości punktowe wraz z opisem oraz zaprezentowany zostanie schemat określania wskaźnika ryzyka zastosowania materiału naprawczego w przypadku zabytkowych konstrukcji kamiennych na stanowisku archeologicznym w Tanais.
EN
The process of conservation of historic stone structures is a complex issue that requires a lot of research and analysis. One of the extremely important aspects is the risk of applying a substitute material to an existing one. This risk largely covers issues in the field of physico-chemical analysis, but also environmental or implementation compatibility. Therefore, we are talking here both about the parameters of the substitute material in relation to the stone one, such as chemical composition, mineralogical composition, porosity, strength parameters, etc., but also about the environmental conditions affecting the risk of carrying out conservation actions, the availability of materials and equipment or the level of training of the team local workers. All aspects will be presented in relation to the conservation of historic stone walls on an earth-based mortar, point values will be assigned to them with a description, and a way of determining the risk indicator for the use of substitute material will be presented. The algorithm will be used to determine the risk index for historic stone structures at the Tanais archaeological site.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Mury zamku w Będzinie wzniesiono techniką „opus emplectum”. W wyniku oddziaływania zewnętrznych czynników atmosferycznych, a zwłaszcza wody opadowej i gruntowej wnikającej w szczeliny muru przez pęknięcia i spoiny, doszło do wielu awarii murów obronnych i murów samego zamku. Przeprowadzono nieniszczące badania ultradźwiękowe w celu stwierdzenia występowania pustek wewnętrznych w murach.
EN
The walls of the castle in Będzin were erected using the "opus emplectum" technique. As a result of the influence of external atmospheric factors, especially rainwater and groundwater penetrating into the cracks of the wall through cracks and joints, there were many failures of the defensive walls and the walls of the castle itself. Non-destructive ultrasonic tests were carried out to find the presence of internal voids in the walls.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Na terenie Polski występują złoża skał wapiennych i pokrewnych, ich lokalizacja jest nierównomierna. Koncentracja tych złóż znajduje się głównie w południowych regionach kraju. W innych jego częściach występuje w znacznie mniejszych ilościach. Niniejszy artykuł skupia się głównie na przedstawieniu obiektów z obszaru Wyżyny Lubelskiej, który jest bogaty w złoża opoki wapnistej. Ze względu na jej dostępność, łatwość w pozyskiwaniu oraz stosunkowo dobre parametry fizyczne, na terenie Lubelszczyzny kamień ten wykorzystywano na masową skalę jako materiał murowy. Początki budownictwa z wykorzystaniem opoki sięgają prawdopodobnie X w. Jednak najstarsze zachowane obiekty z kamienia wapiennego na Lubelszczyźnie, tj. zamek w Janowcu i Kazimierzu Dolnym pochodzą z XVI w. W czasach obecnych materiał ten jest zdecydowanie rzadziej wykorzystywany ze względu na trudną dostępność i dość wysoką cenę.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Zamek w Będzinie został zbudowany w pierwszej połowie XIV w. z inicjatywy króla Kazimierza Wielkiego. Mury zamku wzniesiono techniką „opus emplectum”. W wyniku oddziaływania czynników atmosferycznych, a zwłaszcza wody wnikającej w szczeliny muru przez pęknięcia i spoiny, a pochodzącej z opadów i z podłoża gruntowego zalegającego jednostronnie za częścią murów, doszło do znacznego osłabienia struktury murów, a lokalnie do ich rozpadu. W artykule opisano sposób naprawy uszkodzonych murów i sposób zabezpieczania murów istniejących.
EN
Castle in Bedzin was built in the first half of the fourteenth century on the initiative of King Casimir the Great. The walls of the castle were erected using the „opus emplectum” technique. As a result of external atmospheric influences, especially the water penetrating into the slits of the wall through cracks and welds, and from the precipitation as well as from the subsoil lying behind one side of the walls, there was a significant weakening of the wall structure and locally to their decay. The work describes methods of repairing damaged walls and secure existing walls.