Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Detection of structural damage of technical objects with the use of multidimensional analysis

Mikołajczak Paweł, Mikołajczak Jan, Werzbicki Sławomir

Vibrations in Physical Systems

|

2021

|

Vol. 32, nr 2

art. no. 2021211

EN

The paper presents a damage identification method of technical objects with the use of multidimensional analyses. The studied objects were rolling bearings tested on a laboratory test stand as well as vehicle wheel rims. The rims were examined by an Automated Tester. A group of variables describing the condition of the bearings included basic parameters of acceleration signal such as: RMS, peak value, functions describing the envelope of vibration spectrum and additionally the experimental coefficient of friction for the oscillatory motion. Diagnostic measurements data can be input into the proposed mathematical models and compared with a database of cases of the object technical states. Results of the multidimensional analysis of diagnostic parameters are presented in the form of diagrams (cluster trees). On this basis, the technical condition of the tested object can be easily interpreted. The proposed models supported the classification of wheel rims into groups characterized by similar frequencies and amplitude based on shock tests.

2

Wielowymiarowa analiza i prognozowanie liczby pasażerów przewożonych transportem kolejowym w Europie w aspekcie bezpieczeństwa ekonomicznego

Kozicki Bartosz, Mizura Grzegorz

Nowoczesne Systemy Zarządzania

|

2020

|

T. 15, nr 4

65--78

PL

W artykule przeprowadzono wielowymiarową analizę liczby pasażerów przewiezionych transportem kolejowym w 25 państwach Europy w latach 2015-2019 w aspekcie oceny dynamiki zmian i zaobserwowania prawidłowości rządzących rozpatrywanym zjawiskiem. Wykonano prognozowanie liczby przewożonych pasażerów na lata 2020-2021. Uzyskane wyniki mogą posłużyć w przyszłości (z chwilą kiedy pojawią się dane dotyczące rzeczywistej liczby osób przewiezionych w trakcie pandemii COVID-19, w rozpatrywanych państwach w latach 2020-2021) do analizy porównawczej poniesionych strat związanych ze zmniejszeniem liczby przewiezionych pasażerów w stosunku do prognoz, które uwzględniają prawidłowości rządzące w przeszłości rozpatrywanym zjawiskiem, a także powinny umożliwić dokładniejsze oszacowanie utraconych nakładów finansowych w ujęciu dynamicznym.

EN

The article presents a multidimensional analysis of the number of passengers transported by rail in 25 European countries in 2015-2019 in terms of assessing the dynamics of changes and observing the regularities governing the phenomenon under consideration. The forecast of the number of passengers transported by rail for 2020-2021 was also made. The obtained results may be used in the future (when data on actually transported people during the COVID-19 pandemic in the countries in 2020-2021 are available) for a comparative analysis of the losses incurred related to the reduction of the number of transported passengers in relation to the forecasts that take into account the regularities ruling the considered phenomenon in the past and should more accurately estimate the lost financial outlays in dynamic terms.

3

Metodyka wielowymiarowej analizy porównawczej liczby samochodów dostawczych w państwach Europy

Kozicki Bartosz, Tomaszewski Jarosław, Mizura Grzegorz

Nowoczesne Systemy Zarządzania

|

2020

|

T. 15, nr 2

87--104

PL

W artykule zaprezentowano metodykę wielowymiarowej analizy porównawczej danych dotyczących liczby samochodów dostawczych w trzydziestu trzech państwach Europy w latach 2013-2017. Pierwszym etapem badań było pogrupowanie danych pierwotnych. Wyodrębniono dwie grupy - państwa i lata. Zostały one poddane analizie i ocenie z wykorzystaniem wielu statystycznych narzędzi badawczych, m.in. wykresów ramka-wąsy, średnich arytmetycznych, odchyleń standardowych, odchyleń ćwiartkowych, histogramów i wykresów normalności. W rezultacie można zaobserwować tendencje i cechy niewidoczne z poziomu danych surowych.

EN

Article presents the methodology of multidimensional comparative analysis of data on the number of vans in thirty three European countries in 2013-2017. The first stage of research was the grouping of original data. Two groups were isolated - countries and years. Both groups were analyzed and evaluated with the application of various research tools box-and-whisker, arithmetic means, standard deviations, quarterly deviation, histograms and normality charts. The evaluation is the observation of a trend and invisible characteristics in the context of raw data evaluation only.

4

Wielowymiarowa analiza ceny jednego metra kwadratowego powierzchni mieszkalnej w Polsce w latach 1998–2019

Kozicki Bartosz

Gospodarka Materiałowa i Logistyka

|

2020

|

nr 6

26--40

PL

W artykule poruszony został problem z zakresu analizy wielowymiarowej i jej oceny danych dotyczących ceny jednego metra kwadratowego powierzchni mieszkalnej w Polsce. Badania wykonano w trzech etapach. W etapie pierwszym przeprowadzono analizę i ocenę szeregu czasowego pierwotnego dotyczącego ceny jednego metra kwadratowego powierzchni mieszkalnej w Polsce w ujęciu dynamicznym. W drugim i trzecim etapie wielowymiarowej analizy przeprowadzono grupowanie danych. Zmienną grupującą były lata, kwartały i na ich podstawie przeprowadzono analizę i jej ocenę. Przeprowadzona ocena wielowymiarowej analizy jest przesłanką do poprawnego doboru metody prognozowania na przyszłość.

EN

In this article the author raises the issue related to the multidimensional analysis and its evaluation of data concerning the price of one square metre of a flat in Poland. The research was conducted in three stages. During the first stage, the analysis and evaluation of original time series were done in relation to the price of one square metre of living space in Poland dynamically. During the second and third stage of the multidimensional analysis, the grouping of data was done. The grouping variable comprised years, quarters and on the basis of them the analysis and its evaluation were conducted. The conducted evaluation of multidimensional analysis is a premise for the choice of forecasting method for the future.

5

Wielowymiarowa analiza długości torów kolejowych w państwach Europy

Kozicki Bartosz, Lisowska Agnieszka, Tomaszewski Jarosław

Gospodarka Materiałowa i Logistyka

|

2019

|

nr 10

301--320, CD

PL

W artykule przeprowadzono wielowymiarową analizę porównawczą i ocenę danych dotyczącą długości torów kolejowych w dwudziestu siedmiu państwach Europy w latach 2007-2017. Pierwszym etapem badań było pogrupowanie danych pierwotnych. Wyodrębniono dwie grupy: państwa i lata. Obie grupy zostały poddane analizie i ocenie z wykorzystaniem wielu statystycznych narzędzi badawczych do których zaliczono: wykresy ramka-wąsy, średnich arytmetycznych, odchyleń standardowych, histogramy i wykresy normalności. Oceną jest zaobserwowanie tendencji i cech niewidzialnych z punktu oceny samych danych surowych.

EN

In this article the authors conducted the multidimensional comparative analysis and the evaluation of data concerning the length of railway lines in twenty seven European countries between 2007-2017. The first stage of research was the grouping of original data. Two groups were isolated: countries and years. Both groups were analyzed and evaluated with the application of various research tools: box-and-whisker, arithmetic means, standard deviations, histograms and normality charts.. The evaluation is the observation of a trend and invisible characteristics in the context of raw data evaluation only.

6

Metodyka wyboru metody prognozowania wizyt na stronie internetowej w przedsiębiorstwie turystycznym

Kozicki Bartosz, Tomaszewski Jarosław

Gospodarka Materiałowa i Logistyka

|

2019

|

nr 7

20--43

PL

W artykule poruszono problem badawczy związany z analizą danych pierwotnych, jej oceną, wyborem najlepszej metody do prognozy na przyszłość. Badania rozpoczęto od wykorzystania narzędzi badawczych do poszukiwania istnienia w szeregu czasowym pierwotnym zależności. Następnym krokiem było pogrupowanie danych, ich analiza i ocena. Uzyskane oceny stały się przesłanką zbudowania modelu zerojedynkowego regresji wielorakiej w celu potwierdzenia wykrytych zależności. Stwierdzone zależności pozwoliły na sprowadzenie szeregu pierwotnego do stacjonarności. Szereg czasowy został podzielony na dwie części: uczącą i testową. Wskutek krytycznej analizy literatury i uzyskanych zależności wybrano trzy najlepsze metody do prognozy szeregu uczącego na okres równy szeregowi testowemu. Uzyskane prognozy zostały poddane ocenie przy zastosowaniu obserwacji wzrokowej i MAPE. Wybrano najlepszą metodę, którą wykonano prognozowanie szeregu czasowego pierwotnego na 2019 rok (202 przyszłe okresy).

EN

In this article the author raises the research problem regarding the analysis of original data, its evaluation and the selection of the best forecasting method for the future. The research was initiated with the application of research tools in order to search for the relationships within the original time series. The following step was to group data, analyze and evaluate them. The results obtained were the premise for the construction of a zero-one model of multiple regression in order to confirm the relationships found. The detected relationships enabled to bring down the original series to stationarity. Time series was divided into two parts: teaching and testing ones. Due to the critical analysis of literature and the relationships obtained, three best forecasting methods of teaching series were selected for the same period of testing series. The forecasting obtained were evaluated by means of visual observation and MAPE. The best method was selected for the forecasting of the original time series for 2019 (202 future periods).

7

Segmentacja konsumentów na rynku olejów silnikowych do samochodów osobowych

Lotko Aleksander, Lotko Małgorzata

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2019

|

R. 20, nr 12

18--21

PL

Celem artykułu była identyfikacja segmentów konsumentów na rynku olejów silnikowych do samochodów osobowych. Jako metodę zebrania danych empirycznych wykorzystano ankietę. Zgromadzone dane opracowano z wykorzystaniem wielowymiarowej techniki eksploracyjnej - analizy skupień. Ze względu na zróżnicowanie lojalności motywacyjnej konsumentów na badanym rynku identyfikowano 4 segmenty konsumentów, określane przez 8 predyktorów opisujących kryteria wyboru olejów. Zmienne charakteryzujące konsumenta, pojazd oraz sposób jego użytkowania nie weszły do modelu. Implikacją praktyczną opracowania jest wykazanie, że największa frakcja (42% badanych) to konsumenci neutralni pod względem lojalności wobec marki, co daje obszerne pole do stosowania wobec nich narzędzi marketingowych zmierzających do zwiększenia lojalności.

EN

The aim of paper was to identify consumer segments on a motor oil for passenger cars market. Data was collected with the use of a questionnaire technique. Collected data was processed with the use of a multidimensional exploratory technique - cluster analysis. Concerning a differentiation of customers attitudinal loyalty on a researched market, 4 customer segments were identified, defined by 8 predictors describing motor oil choice criteria. Variables describing a consumer, a vehicle and a way of its maintenance did not enter the model. A practical implication of the paper is revealing that the biggest fraction (42%) is formed by consumers neutral concerning brand loyalty, which gives a wide field of using marketing instruments aiming at increasing their loyalty.

8

Wielowymiarowa analiza oprogramowania do wspomagania zarządzania projektami

Przewoźnik G., Strojny J.

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2018

|

z. 127

217--229

PL

Współcześnie, zarządzanie projektami wymaga zmierzenia się z turbulentnym środowiskiem projektowym, dużą ilością informacji wymagających przetworzenia oraz rozproszonymi zespołami, pracującymi w różnych częściach świata. Wpływa to na rozwój narzędzi informatycznych, wspomagających zbieranie, przetwarzanie i dystrybucję w rozproszonym środowisku projektowym informacji zarządczej. Wraz ze wzrostem liczby tego typu produktów, coraz trudniejszym staje się dobór oprogramowania odpowiedniego do wymagań danej organizacji oraz prowadzonych przez nią projektów. Celem artykułu jest przedstawienie procedury wyboru optymalnego oprogramowania z wykorzystaniem metody AHP (Analytic Hierarchy Process). Realizując go, dokonano przeglądu literatury oraz przedstawiono założenia pilotażowych badań empirycznych. Ich celem była weryfikacja postulatywnego, wielowymiarowego modelu wyboru oprogramowania do zarządzania projektami. Na podstawie uzyskanych wyników sformułowano wnioski o charakterze poznawczym, metodologicznym oraz utylitarnym, wskazując także na trudności zaobserwowane podczas realizacji badania.

EN

Nowadays, project management requires dealing with a turbulent project's environment, a lot of information to process and the team of people working in different parts of the world. This affects for the development of IT tools that require collection, processing and distribution of management information. In the parallel with increasing the number of these products, it becomes more and more difficult to choose software that is appropriate to the organization's requirements and the projects it runs. The aim of the article is to present the procedure for selecting the optimal software by using AHP method (Analytic Hierarchy Process). By implementing it, the literature was reviewed and the assumptions of pilot empirical research were presented. The goal was to verify the postulative, multidimensional model of selecting project management software. Based on them, cognitive, methodological and utilitarian conclusions were formulated, also indicating the difficulties observed during the implementation of the study.

9

Analysis of wear and tear of working elements with a replaceable cutting edge in an abrasive soil mass

Lemecha M., Napiórkowski J., Konat Ł.

Tribologia

|

2017

|

nr 3

101--109

EN

This paper presents an analysis of the wear and tear process of different technological solutions of plough blades with a replaceable cutting edge. The experiment was conducted under natural operating conditions. Workpieces made of B27, Hardox 500, and Hardox 500 with padding weld, and two types of boron steel with non-hardfaced and hardfaced cutting edges were tested. The analyses of chemical composition and microstructure were performed using light microscopy and scanning electron microscopy methods. Operational research included the measurement of mass changes and geometry in the characteristic points of the plough blades. Based on the results obtained, it was found that the components made of Hardox 500 steel with padding welding were more durable than component without the padding layer. In contrast, the weight loss intensity was similar for all the examined materials.

PL

W pracy przedstawiono analizę procesu zużywania różnych rozwiązań technologicznych lemieszy płużnych z wymiennym ostrzem skrawającym. Eksperyment przeprowadzono w warunkach naturalnej eksploatacji. Badaniom poddano elementy robocze wykonane ze stali B27, Hardox 500, Hardox 500 z napoiną oraz dwóch rodzajów stali borowej z nienapawaną i napawaną krawędzią skrawającą. Analizie poddano skład chemiczny i mikrostrukturę z wykorzystaniem metod mikroskopii świetlnej, metod elektronowej mikroskopii skaningowej Badania eksploatacyjne obejmowały pomiar zmian masy oraz geometrii w charakterystycznych punktach lemiesza płużnego. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że elementy wykonane ze stali Hardox 500 z napoiną charakteryzowały się większą trwałością niż elementy nienapawane. Natomiast intensywność zużycia masowego jest zbliżona dla wszystkich badanych materiałów.

10

Applications of ANOVA in mineral processing

Niedoba T., Pięta P.

Mining Science

|

2016

|

Vol. 23

43--54

EN

The paper presents a scheme of conducting ANOVA, which can be a statistical method using for the analysis of various complex phenomena in different fields of science. It is mainly focused on presentation of different areas of application at statistical model, especially in mineral engineering. Selected experiments in which ANOVA was used successfully to study the process of flotation and proper-ties of three types of coal are presented in this study. Mineral resources are characterized by different properties and the flotation process depends on many factors which must be carefully controlled to obtain an expected separation efficiency of the process under industrial conditions. These facts determine the complexity of mineral processing structure. This choice of ANOVA was dictated by the adjustment of methodology to the nature of the analyzed phenomena. Based on this analysis it can be stated that the analysis of variance is appropriate to consider problems associated with the mineral engineering. The examples described in the paper confirmed a high potential which ANOVA carries. However, it should be noted that the one-dimensional analysis of variance has some limitations.

11

Application of hyperspectral imaging for cultivar discrimination of malting barley grains

Zapotoczny P., Ropelewska E

Agricultural Engineering

|

2016

|

Vol. 20, No. 3

207--217

EN

The aim of this study was to perform and evaluate the accuracy of classification of grains of different cultivars of malting barley. The grains of eight cultivars: Blask, Bor do, Con chita, Kormoran, Mercada, Serwal, Signora, Victoriana, with three moisture content: 12, 14, 16% were examined. The selected parameters of the surface texture of grain mass obtained from images taken using the techniques of hyperspectral imaging were determined. The accuracy of grains discrimination carried out using different methods of selection and classification of data was compared. The pairwise comparison and comparison of three, four and eight cultivars of malting barley were carried out. The most accurate discrimination was determined in the case of the pairwise comparison. Victoriana cultivar was the most different from the others. The most similar texture of grain mass was found in the comparison of cultivars: Blask and Mercada. In the case of eight examined cultivars of malting barley, the most accurate discrimination (classification error – 55%) was obtained for images taken at the moisture content of 14% and at a wavelength of 750 nm, for the attributes selection performed with the use of probability of error and average correlation coefficient (POE+ACC) method and the discrimination carried out using the linear discriminant analysis (LDA).

PL

Celem pracy było przeprowadzenie i ocena poprawności klasyfikacji ziaren należących do różnych odmian jęczmienia browarnego. Przebadano ziarna 8 odmian: Blask, Bordo, Conchita, Kormoran, Mercada, Serwal, Signora, Victoriana, o trzech poziomach wilgotności: 12, 14, 16%. Oznaczono wybrane parametry tekstury powierzchni ziarna w masie uzyskane ze zdjęć wykonanych przy użyciu technik obrazowania hiperspektralnego. Porównano dokładność dyskryminacji ziaren przeprowadzonej przy użyciu różnych metod selekcji i klasyfikacji danych. Dokonano porównania parami oraz porównania trzech, czterech i ośmiu odmian jęczmienia browarnego. Najbardziej dokładną dyskryminację stwierdzono w przypadku porównania parami. Odmiana Victoriana najbardziej odróżniała się od innych. Najbardziej podobną teksturę ziaren w masie stwierdzono w przypadku porównania odmian: Blask i Mercada. W przypadku ośmiu badanych odmian jęczmienia browarnego, najdokładniejszą dyskryminację (błąd klasyfikacji ‒ 55%) uzyskano dla obrazów wykonanych przy wilgotności 14% i długości fali 750 nm, dla selekcji atrybutów wykonanej z wykorzystaniem prawdopodobieństwa błędu klasyfikacji z uśrednionym współczynnikiem korelacji (POE + ACC) oraz dyskryminacji przeprowadzonej za pomocą liniowej analizy dyskryminacyjnej (LDA).

12

One-dimensional and two-dimensional analyses of hard coal separation in a jig

Pięta P.

Inżynieria Mineralna

|

2015

|

R. 16, nr 1

133--138

EN

Grained material characterises diversity because of physical properties, physicochemical properties and geometrical properties decide upon feed applicability of a beneficiation type. One-dimensional analyses are not enough for complete description of raw materials. Two-dimensional and multidimensional analyses are more and more popular. The most important properties of hard coal are: size, density and ash content. This paper presents an analysis and an appraisal of grained hard coal separation efficiency in a jig. Partition curves of a feed and size fractions are made. The probable error Ep is used to assess and compare the efficiency of gravity beneficiation of separated fractions. Further, two-dimensional empirical cumulative distributions and an empirical partition surface are analyzed in the following paper.

PL

Materiał uziarniony charakteryzuje różnorodność ze względu na własności fizyczne, fizykochemiczne czy geometryczne, które decydują o podatności nadawy na określony sposób wzbogacania. Analizy jednowymiarowe często nie wystarczą do pełnego opisu materiału uziarnionego, dlatego powszechne stają się analizy dwu- i wielowymiarowe. W przypadku węgla kamiennego istotne są trzy właściwości: wielkość ziarna, gęstość ziarna i zawartość popiołu. W niniejszej pracy przedstawiono analizę i ocenę dokładności rozdziału ziaren węgla kamiennego w osadzarce miałowej pulsacyjnej. Wykreślono krzywe rozdziału nadawy oraz poszczególnych klas ziarnowych, a także obliczono rozproszenie prawdopodobne w celu porównania dokładności rozdziału ziaren z wyodrębnionych klas. Dalszej analizy dokonano w oparciu o dwuwymiarowe dystrybuanty empiryczne nadawy i koncentratu, a także o empiryczną powierzchnię rozdziału.

13

From a linear to a matrix structure - case study

Caban-Piaskowska K., Zalewska-Turzyńska M.

Acta Innovations

|

2014

|

no. 12

54--60

EN

Many manufacturing companies existing on the Polish market, not only from the textile sector, including, for example, the food industry, operate on the basis of a linear organizational structure. The article is based on the thesis that many of them could introduce a matrix structure, which would improve the functioning of the company. Making an attempt to justify such a thesis, a case study is used as illustrative. Consequently, this article became a theoretical-empirical study.

14

Statistical analysis of the relationship between particle size and particle density of raw coal

Niedoba T.

Physicochemical Problems of Mineral Processing

|

2013

|

Vol. 49, iss. 1

175--188

EN

The paper presents a multidimensional analysis of mineral processing feeds consisting of different amounts of different size and density fractions. The considered feed was coal which was screened into size fractions which were subsequently separated into density fractions and their weights determined. The feed material was characterized with commonly used size and density frequency and cumulative distribution plots and next approximated with the Weibull (size) and logistic (density) mathe-matical functions. Having the contribution of each particle size and density fraction in the feed a two–dimensional analysis of the feed size/density properties was performed using two methods. The first one is based on the best chosen cumulative frequency function for two random variables and the second uses the so–called Morgenstern family functions. In the paper the undependability of the particles size and density was investigated using statistical approach based on the so–called Χ2 test, and the correlation between these parameters using the so–called F–Snedecor statistical test. In both cases it was found that particles size and density of the investigated coal particles were dependent what means that with growth of particle size its density grew too and there was correlation between them regardless of significance level assumed for the analysis.

15

A dendrochronological analysis of Pinus pinea l. on the Italian mid-Tyrrhenian coast

Piraino S., Camiz S., Filippo di A., Piovesan G., Spada F.

Geochronometria

|

2013

|

Vol. 40, no. 1

77-89

EN

In order to assess the response of the radial growth of Pinus pinea L. to climatic variability in Central Italy, dendrochronological and dendroclimatological analyses were carried out on five different populations scattered along the Tyrrhenian coasts of the peninsula. The aim of this study is to contribute to the understanding of the ecological demands of this species, particularly in the study area. For each site total ring, early-, and late-wood width chronologies were developed. Multidimensional analyses were performed for the three tree-ring datasets in order to analyze the rela-tions between sites chronologies. Both Principal Component Analyses and hierarchical classifications highlighted an important difference of one site in respect to the other, probably due to site characteris-tics. Correlation functions were performed to infer the main climatic factors controlling the radial growth of the species. For a comparative study, we limited our attention to the common interval 1926-2003 (78 years) in which the response of the tree-ring chronologies to climate at both local and regional scale was investigated. Positive moisture balance in the late spring-summer period of the year of growth is the climatic driver of P. pinea radial growth in the study area. Moreover, this study shows how low summer tempera-tures strongly favor the radial growth of the species.

16

Visualization of multidimensional data in purpose of qualitative classification of various types of coal

Niedoba T., Jamróz D.

Archives of Mining Sciences

|

2013

|

Vol. 58, no. 4

1317--1331

EN

Coal as energetic raw material features by many parameters determining its quality. In classification of coal types there are many of them with typical division of energetic, semi-coking and coking coal. The data concerning coal are usually treated as independent values while this kind of approach is not always right. Authors proposed new solutions in this aspect and performed the multidimensional analysis of three selected types of coal featuring by various properties which originated from three various hard coal mines located in Upper Silesia Region. The object of the research was so-called raw coal which was not processed before. For each type of coal the detailed statistical analysis of seven chosen properties of coal was performed. To perform adequate and complete statistical analysis it is necessary to analyze the chosen properties of coal together in multidimensional way. It was decided to apply new and modern visualizing methods of multidimensional data which were observational tunnels method and parallel coordinates method. The applied methods allowed to obtain visualization of seven-dimensional data describing coal. By means of these visualizations it was possible to observe the significant division of the features space between researched types of coal. These methods allowed to look at the investigated data from various perspectives and make possible to determine significant differences between researched materials. For the investigated coals such differences were determined clearly what proved that by means of these methods it is possible to successfully identify type of coal as well to analyze in details its individual properties and identify, for example, particle size fraction etc. The obtained results are innovative and are the basis for more detailed researches taking into consideration also other coal properties, including its structure and texture. This methodology can be also applied successfully for other types of raw materials, like ores.

PL

Surowce mineralne, które podlegają wzbogacaniu w celu ich lepszego wykorzystania mogą być (charakteryzują się) charakteryzowane wieloma wskaźnikami opisującymi ich, interesujące przeróbkarza, cechy. Podstawowymi cechami są wielkość ziaren oraz ich gęstość, które decydują o przebiegu rozdziału zbiorów ziaren (nadaw) i efektach takiego rozdziału. Rozdział prowadzi się z reguły, w celu uzyskania produktów o zróżnicowanych wartościach średnich wybranej cechy, która zwykle charakteryzowana jest zawartością określonego składnika surowca wyznaczoną na drodze analiz chemicznych. Takie podejście do surowca mineralnego prowadzi do potraktowania go jako wielowymiarowego wektora X = [X1, …, Xn]. Zasadniczym problemem jest także wybór jednostki populacji generalnej (ziarno, jednostka objętości lub masy), co może decydować o kierunkach charakteryzowania wielowymiarowych powiązań cech wektora X. Takimi kierunkami charakteryzowania mogą być: - wielowymiarowe rozkłady wektora losowego X wraz ze wszystkimi konsekwencjami metody (Lyman, 1993; Niedoba, 2009; 2011; Olejnik et al., 2010; Niedoba & Surowiak, 2012); - wielowymiarowe równania regresji wraz z analizą macierzy współczynników korelacji liniowej oraz korelacji cząstkowej (Niedoba, 2013); - analiza czynnikowa (Tumidajski & Saramak, 2009); - inne metody, w tym wizualizacja metodą tuneli obserwacyjnych (Jamróz, 2001), osi równoległych oraz wizualizacja zależności pomiędzy wielowymiarowymi bryłami (Jamróz, 2009). Wielowymiarowe rozkłady wektora X traktowanego jako wektor losowy, mają już swoją bogatą literaturę i praktyczne ich zastosowanie i nie będą przedmiotem tej publikacji. Pozostałe metody są ze sobą w pewien sposób powiązane, co skrótowo zostało przedstawione w artykule. Macierze współczynników korelacji liniowej i współczynników korelacji cząstkowej są związane, z reguły, z istniejącymi modelami liniowymi zależności występujących między badanymi zmiennymi wektora X. Współczynniki korelacji liniowej są wyznaczane dla par zmiennych losowych całkowicie niezależnie od pozostałych zmiennych. Cząstkowe współczynniki korelacji liniowej wyznaczane są w oparciu o macierz współczynniki korelacji liniowej z uwzględnieniem roli pozostałych zmiennych w rozważanym równaniu regresji liniowej. W przypadku analizy trzech zmiennych losowych, z których jedna jest traktowana jako zmienna zależna a dwie pozostałe jako niezależne sprowadza się to do wyznaczania współczynników korelacji dla zrzutowanych punktów równolegle do płaszczyzny regresji na ściany układu współrzędnych. Pozwala to wyznaczyć hierarchię (siłę wpływu) zależności zmiennych w rozpatrywanym układzie. Na analizie macierzy współczynników korelacji liniowej oparta jest analiza czynnikowa, która pozwala pogrupować występujące zmienne w tzw. czynniki, które reprezentują połączone wpływy zmiennych na rezultaty rozpatrywanych procesów, czyli przeprowadzić pewną klasyfikację zmiennych. W klasyfikacji typów węgli wyróżnia się wiele typów, z umownym podziałem na węgle energetyczne i koksujące. Dane dotyczące węgla są traktowane zwykle jako niezależne wielkości, przy czym takie podejście nie zawsze jest właściwe. Autorzy zaproponowali nowe rozwiązania w tym zakresie i dokonali wielowymiarowej analizy trzech wybranych typów węgla o różnych właściwościach (węgle typu 31, 34.2 oraz 35), które pochodziły z trzech różnych kopalń zlokalizowanych w Górnośląskim Okręgu Przemysłowym. Obiektem badań w każdej z tych kopalń był tzw. węgiel surowy, nie poddawany procesom przeróbczym. Dla każdego z węgli dokonano szczegółowej analizy wybranych siedmiu cech, opisujących jego właściwości, których przykładowe wyniki zostały zaprezentowane w tabelach 1-3. Aby dokonać adekwatnej i dokładnej analizy statystycznej zebranych danych konieczna jest wielowymiarowa analiza wybranych cech węgla łącznie. Zdecydowano się na zastosowanie nowatorskich metod wizualizacji wielowymiarowych danych, którymi były metoda tuneli obserwacyjnych oraz metoda osi równoległych. Zasady i metodyka badań zostały przedstawione w podrozdziałach 2 i 3. Zastosowane metody umożliwiły uzyskanie wizualizacji siedmiowymiarowych danych opisujących węgiel. Za pomocą tych wizualizacji możliwe jest zaobserwowanie wyraźnego podziału przestrzeni cech pomiędzy badanymi typami węgla. Metody te umożliwiły spojrzenie na badane dane z różnych perspektyw, które pozwalają na stwierdzenie zasadniczych różnic badanych materiałów. Dla badanych węgli stwierdzono wyraźne takie różnice co świadczy o tym, że za pomocą proponowanych metod możliwa jest skuteczna identyfikacja typu węgla, jak również dokładniejsza analiza jego poszczególnych cech i identyfikacja np. klasy ziarnowej. Szczegółowe obrazy i ich interpretacja zostały przedstawione w rozdziale 3 i we wnioskach końcowych. Rysunki 3-5 obrazują różnice pomiędzy poszczególnymi typami węgla otrzymane metodą tuneli obserwacyjnych. Wyraźnie można rozgraniczyć próbki dotyczące poszczególnych węgli a tym samym możliwa jest identyfikacja typu węgla na podstawie wielowymiarowej analizy. Rysunki 6-7 pokazują zastosowanie innej metody wielowymiarowej, którą była metoda osi równoległych. Metoda ta okazała się być skuteczna do uzyskania informacji o konieczności przeskalowania poszczególnych cech, w celu uzyskania bardziejczytelnych rezultatów. Natomiast rysunek 10 pokazuje różnice otrzymane metodą tuneli obserwacyjnych pomiędzy charakterystykami konkretnych klas ziarnowych wybranego materiału, którym w tym przypadku był węgiel typu 31. Uzyskane wyniki i zastosowana metodyka są nowatorskie i stanowią bazę pod bardziej szczegółowe badania, biorące pod uwagę także inne charakterystyki węgli, w tym ich strukturę i teksturę. Za pomocą przedstawionych metod możliwe jest stwierdzenie, czy wybrane cechy są wystarczające do identyfikacji zarówno typu węgla, jak również klasy ziarnowej i innych jego cech. Metodyka ta może być również stosowana z powodzeniem dla innych typów surowców mineralnych, np. dla rud.

17

Analiza wielowymiarowa zróżnicowania wybranych butelkowanych wód mineralnych występujących na rynku europejskim

Pietrucha-Urbanik K.

Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej. Budownictwo i Inżynieria Środowiska

|

2012

|

z. 59, nr 4

81--89

PL

W pracy przedstawiono metodę opisującą zróżnicowanie butelkowanych wód mineralnych występujących na rynku europejskim. W tym celu zastosowano analizę wielowymiarową. Na podstawie metody opartej na średnich arytmetycznych określono składniki wody mineralnej, które mają największy wpływ na powstanie każdego ze skupień.

EN

In the work a method describing differentiation of bottled mineral waters being found in a European market was presented. For that purpose a multivariate analysis was used. On the basis of the method based on arithmetic means elements of the mineral water which have considerable influence for each concentrations were determined.

18

A quantitative method supporting the management of the teaching process

Galanc T., Kołzan W., Pieronek J.

Operations Research and Decisions

|

2011

|

Vol. 21, No. 1

33-51

EN

A new method has been presented for testing the effectiveness of the teaching process based on a matrix questionnaire survey. This approach allows us to apply to the questionnaire data various quantitative and statistical methods such as: the classification and grouping of objects, factor analysis, as well as the game theory. This method of testing recognizes teaching as a continuous process, i.e. models it to the extent that it occurs in reality.

19

Wielowymiarowe charakterystyki węgli jako podstawa do oceny i korekty technologii ich wzbogacania

Olejnik T., Surowiak A., Gawenda T., Niedoba T., Tumidajski T.

Górnictwo i Geoinżynieria

|

2010

|

R. 34, z. 4/1

207-216

PL

Jakość produktów handlowych (sortymenty grube i średnie oraz miały węglowe) powstających w cyklu produkcyjnym zależy przede wszystkim od jakości i stanu złóż węglowych, metod urabiania pokładów węglowych i technologii wzbogacania urobku. Wysoka jakość procesów wzbogacania węgla przyczynia się do powstawania lepszych koncentratów, a jakość i stan złóż węglowych, poprzez poprawienie sposobów urabiania pokładów węglowych mogą doprowadzić do zmniejszenia ilości odpadów powstających w kopalni oraz do zmniejszenia obciążenia maszyn i urządzeń ciągu technologicznego zakładu przeróbczego. Wpłynie to na mniejszą awaryjność maszyn i ograniczenia kosztów produkcji węgla. Generalnie rzecz biorąc, rozróżnia się cztery podstawowe układy wzbogacania węgli [12] w zależności od stopnia ich uwęglenia (klasyfikacji węgli), przy czym najbogatszym układem wzbogacania jest układ związany z węglami koksującymi. W pracy zaprezentowano wielowymiarową analizę węgla na przykładzie węgla energetycznego oraz węgla pochodzącego, między innymi, z kopalni "Bielszowice".

EN

Quality of trade products (thick and medium assortments and fine coals) being produced in production cycle depends mainly on quality and state of coal deposits, methods of treating coal fields as well technologies of yield beneficiation. The high quality of coal beneficiation processes causes production of better concentrates and adjustment of quality and state of coal deposits by introduction proper methods of coal fields processing may lead to lowering amounts of wastes produced by mine as well lowering the charge for devices and machines of technological system. This may influence on lower failure rate and limitation of coal production costs. Generally, there are four basic coal beneficiation systems [12] taking into consideration their coal contents (coals classification), while the most complex beneficiation system is the one connected with coking coals. The paper presents the multidimensional analysis of coal on the basis of energetic coal and coal originated, among others, from mine "Bielszowice".

20

Evaluation of the usefulness of multidimensional methods of non-stationary signals' analysis in the diagnostics of shock absorbers encased in passenger vehicles

Gardulski J.

Diagnostyka

|

2007

|

nr 2(42)

5-9

EN

The paper discusses the possibilities of applying vibroacoustic methods to identify the loss of fluid in shock absorbers encased in passenger cars. Three methods of analysis are presented (STFT, WVD, WT). A diagnostic method based on a wavelet analysis has been proposed.

PL

W pracy omówiono możliwości zastosowania metod wibroakustycznych do identyfikacji ubytku płynu w amortyzatorach samochodów osobowych zabudowanych w pojeździe. Porównano trzy metody analizy (STFT, WVD, WT). Zaproponowano metodę diagnozowania opartą na analizie falkowej.