Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 9

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  mountain region
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
EN
International scales describing the intensity of tornadoes are investigated along with reports from the Polish Government Security Centre on all types of wind storms in Poland. Then, collected tornado reports for the years 1899-2019 in Poland, a set of the annual maximum gust wind speeds measured at 39 meteorological stations from 1971 to 2005 (35 years), descriptions of Poland’s strongest wind storms in the 21st century, estimating the risk of significant strong and extreme winds in Poland, and classification of maximum wind speeds by Lorenc (2012) are presented. Based on these data, i.e. measured and estimated wind speeds, this paper proposes two separate intensity scales to categorize synoptic, thunderstorm, and downslope winds (in the Tatra and Karkonosze regions), derechos, tornadoes, and downbursts, i.e. all types of wind storms. These scales are simpler than the one put forward by Lorenc (2012). These two scales cover a range of maximum wind speeds from 20 to 90 m/s. This proposal is only applicable to Poland. Other countries may determine whether it applies to them.
PL
Różnego rodzaju burze wiatrowe w Polsce każdego roku stanowią potencjalne duże zagrożenie strat finansowych w gospodarce, zdrowia i życia ludzkiego w naszym kraju. W niniejszym artykule przedstawiono: raport Rządowego Centrum Bezpieczeństwa (RCB) o potencjalnych zagrożeniach naturalnych w Polsce, międzynarodowe skale opisujące intensywność trąb powietrznych, badania dotyczące liczności trąb powietrznych w latach 1899-2019 w Polsce, zestaw rocznych maksymalnych prędkości wiatru w porywach mierzonych na 39 stacjach meteorologicznych w latach 1971-2005 (35 lat), opisy najsilniejszych burz wiatrowych w Polsce w XXI wieku, oszacowanie ryzyka silnych i ekstremalnych wiatrów w Polsce i klasyfikację maksymalnych prędkości wiatru w Polsce i skutki ich działania, zaproponowaną w 2012 roku przez Lorenc [10]. Na podstawie powyższych danych zaproponowano dwie osobne skale klasyfikacji maksymalnych prędkości wiatru i skutki ich działania dla wszystkich burz wiatrowych, tj.: synoptycznych burz wiatrowych, burz wiatrowych lokalnych, burz w rejonach górskich (wiatru halnego w rejonie Tatr lub fenu w rejonie Karkonoszy), trąb powietrznych, szkwałów i rozległych burz wiatrowych typu derecho. Te dwie skale obejmują zakres maksymalnych prędkości wiatru od 20 do 90 m/s.
2
PL
Wartości parametrów mechanicznych drewna zmniejszają się w czasie pod wpływem działania obciążeń zewnętrznych. Redukcja nośności zależy od typu obciążenia i od klasy drewna. Ze względu na obciążenie długotrwałe, przy wysokich poziomach naprężeń, występują efekty redukcji wytrzymałości zwane pełzaniem. W artykule przedstawiono kalibrację współczynnika modyfikacji kmod za pomocą metod probabilistycznych. Pod uwagę wzięto trzy modele zniszczenia: Gerhardsa, Barretta-Foschi oraz Foschi-Yao. Parametry w tych modelach przyjęto zgodnie z metodą największej wiarygodności, wykorzystując dane istotne dla polskiego drewna konstrukcyjnego. Parametry obciążenia śniegiem zostały oszacowane na podstawie danych meteorologicznych. Dane zawierają obciążenie śniegiem polskich stref górskich: Zakopanego, Świeradowa i Leska z przeszło 45 lat. Do oceny niezawodności wykorzystano reprezentatywne stany krótko- i długoterminowe. Następnie dokonano estymacji współczynnika kmod dotyczącego polskich warunków górskich.
EN
The values of mechanical parameters of wood decrease in time under the influence of external loads. It depends on the type of load and timber. Due to long term loading at high stress ratio levels, there are strength reduction effects, referred to as creep-rupture effects. The paper presents the calibration of the modification factor kmod using probabilistic methods. Three damage accumulation models are considered: Gerhards, Barrett- Foschi and Foschi-Yao. The parameters in this models are fitted by the Maximum Likelihood Method using the data relevant for Polish structural timber. The snow load process parameters have been estimated based on Polish snow data over 45 years from mountain zones: Zakopane, Świeradów and Lesko. Representative short-and long-term states are used for evaluate the reliability. Then, the kmod coefficient was estimated for Polish mountain zones.
PL
W artykule zaprezentowano rozwiązania drewnianych konstrukcji do zapobiegania osuwiskom w wyniku działania procesów erozyjnych i powodzi w górskich rejonach Lentekhi i Tsageri w Gruzji. Działania te są prowadzone przy finansowym wsparciu Szwajcarskiej Agencji ds. Rozwoju i Współpracy (Swiss Agency for Development and Cooperation - SDC). Badania naukowe prowadzone w terenie w warunkach naturalnych wykazały, że konstrukcje drewniane charakteryzują się wysoką niezawodnością, są opłacalne i mogą być zalecane do szerszego zastosowania w praktyce.
EN
The wooden constructions for prevention of erosion-debris flow and flood processes in Lentekhi and Tsageri regions (Georgia) with the financial support of Swiss Agency for Development and Cooperation (SDC) are presented. The scientific researches conducted in natural conditions revealed that wooden constructions are characterized by high reliability, are cost - effective and can be recommended for wider implementation in practice.
PL
Przedstawiono wyniki ośmioletnich (1998-2005) badań wielostopniowej instalacji składającej się z wielokomorowego osadnika gnilnego (V = 4,7 m3) i sekwencji złóż: zraszanego żwirowego (10 m2), gruntowo-roślinnego o poziomym przepływie (48 m2) i stokowego złoża trawiasto-glebowego (30 m2) oraz złóż o kombinowanym przepływie (10 m2) i o przepływie pionowym (6,5 m2). Wskaźniki skuteczności oczyszczania ścieków w całej instalacji - przy dobowym dopływie Qdśr = 1550 - 450 l/d - były wielosezonowo stabilne i znacząco wyższe od obowiązujących wymagań. Średnie ich wielkości wynosiły w 2005 r.: 99,6/99,2% - BZT5, 95,2/95,8% - ChZT, 96,0/91,8% - P-PO4, 74,4/74,1% - zawiesina, 98,9/99,5% - N-NH4, 87,6/94,6% -Ncałk (zima/lato). Udział części nadziemnych roślin na złożach w rocznym bilansie oczyszczania ścieków nie jest decydujący (7,5% N i 3,0% P). Wyniki wieloletnich badań potwierdziły wysoką i niezawodną skuteczność oraz przydatność oczyszczalni typu gruntowo-roślinnego do oczyszczania ścieków w warunkach klimatycznych górzystych rejonów kraju.
EN
The results of eight-year (1998-2005) investigations of the multistage purification plant consisted of multi-chamber septic tank (V = 4.7 m3) and the sequence of gravel sprinkler bed (10 m2), soil-vegetable horizontal flow bed (48 m2), the slope grass-soil type bed (30 m2) and the combination of two beds - the oblique flow and vertical flow ones. The coefficients of sewage treatment effectiveness in whole installation - daily sewage inflow (Qd = 1550-400 I/day) were stable in all seasons and significantly higher than the official requirements. Their average values were in 2005: 99.6/99.2% BOD; 95.2/95.8% COD; 96.0/91.8% P-PO4; 4.4/74.1% suspended solids; 98.9/99.5% N-NH4 and 87.6/94.6% Ntot (winter/summer periods). The share of green parts of vegetables growing on the beds was not decisive (7.5% N and 3.0% P) in annual balance of sewage treatment. The results of many years' investigations confirmed high and unfailing effectiveness and the usefulness of soil-vegetable type sewage treatment plants under mountain region climatic conditions of the country.
EN
The studies assessed heavy metal contents in soil losses (solid phase of surface runoff) from land of 7 and 16% slopes and 5 kinds of land use: unfertilised fallow, c\over mixture with timothy, winter triticale, fodder beet (on farmyard manure) and fertilised fallow. Mineral fertilisers were applied in the four latter variants. Samples of surface runoff were collected sampled after spring snow-melt, after long-term rainfall of low intensity in May, after short-term rain in June and short-term downpour in July. In the soil losses heavy metal concentrations of Ni, Cr, Cd and Pb were determined with ICP-EAS method. The amounts of soil losses were about thrice larger on the land with 16% slope than on the 7% slope and revealed statistically significant differences depending on the amount and intensity of rainfall, land slope and the cultivated plot. The smallest soil losses occurred after long-term rainfall in May and the largest after a short-term downpour in July. Over the entire period of investigations the smallest soil losses were registered on plots covered with c\over and timothy, whereas the greatest after snow-melt on plots grown with triticale and at later dates on both fallows. Metal content in the soil losses from smaller slope was usually larger: for Cd during the entire period, for Ni and Pb following the snow thaw and rainfall in May and July and for Cr after the snow-melt and downpour in July. Heavy metal contents in soil losses after the subsequent precipitation revealed significant differences depending on the kind of land use land slope, yet it is difficult to determine unanimously the tendencies of these changes. No apparent dependence was demonstrated between the mass of washed off soil and its metal contents except Pb which amount in the soil losses revealed the opposite dynamics than quantity of soil washed away from smaller slope.
PL
W badaniach oceniano zawartości metali ciężkich w zmywach ze stoków o nachyleniu 7 i 16% z 5 rodzajów użytków: ugór nienawożony, mieszanka koniczyny z tymotką, pszenżyto ozime, burak pastewny (na oborniku) i ugór nawożony. W czterech ostatnich wariantach stosowano nawożenie mineralne. Próbki spływu powierzchniowego pobrano: po wiosennych roztopach, po opadzie rozlewnym, po krótkotrwałym deszczu i po krótkotrwałej ulewie. W zmywach (faza stała spływów) oznaczono zawartość metali ciężkich: Ni, Cr, Cd i Pb metodą ICP-EAS. Ilości zmywu były około trzykrotnie większe na stoku o nachyleniu 16% niż na stoku o nachyleniu 7% i wykazywały statystycznie znaczące różnice w zależności od ilości i intensywności opadów, nachylenia stoku oraz rodzaju użytku. Najmniejsze straty gleby nastąpiły po opadzie rozlewnym w maju, a największe po krótkotrwałej ulewie w lipcu. Przez cały okres badań najmniejsze zmywy wystąpiły z poletkach porośniętych koniczyną i tymotką, zaś największe po roztopach z uprawy pszenżyta a w późniejszych terminach - z obydwu ugorów. Zawartość metali w zmywach ze stoku o mniejszym nachyleniu była zazwyczaj większa: Cd - przez cały okres badań, Ni i Pb - po roztopach oraz opadach w maju i lipcu, a Cr po roztopach i ulewie w lipcu. Zawartość metali w zmywach po kolejnych opadach wykazywała znaczące różnice w zależności od rodzaju użytku czy nachylenia stoku, jednak trudno jest określić jednoznaczne tendencje tych zmian. Nie stwierdzono wyraźnej zależności między ilością zmytej gleby a zawartością w niej metali.
EN
Investigations were conducted in 2003 at the Mountain Research Station at Czrna near Krynica. Heavy metal concentrations were assessed in surface runoffs. Two-factor experiment included two land slopes: 7 and 16% and 5 methods of land use: unfertilised fallow, clover mixture with timothy, winter triticale, fodder beet (on farmyard manure) and fertilised fallow. In the four latter variants mineral fertilisation was applied. Surface runoffs were sampled after spring snow-melt, after long-term rainfall of low intensity, after short rain and after short-term downpour. Metal content in runoffliquid phase was assessed using ICP-EAS method. The quantity of surface runoffs and their liquid phase heavy metal concentrations depended on the amount, intensity and dale of rainfall and on advancement of plant vegetation. Higher metal concentrations were registered in the runoff from fertilised fallow and under fodder beet cultivation and lower under clover mixture with timothy and from unfertilised fallow. Liquid phase from land with 16% slope contained more heavy metals, despite their larger volume. The effect of fertilisation on metal content was registered. Higher concentrations were noted in runoffs from lands fertilised jointly with high P and the highest N and K doses and lower ones after the highest P doses application.
PL
Badania prowadzono w 2003 r. w Górskiej Stacji Doświadczalnej w Czyrnej koło Krynicy. Oceniano zawartości metali ciężkich w spływach powierzchniowych. Doświadczenie dwuczynnikowe obejmowało dwa nachylenia stoku: 7 i 16% oraz 5 sposobów użytkowania: ugór nienawożony, mieszanka koniczyny z tymotką, pszenżyto ozime, burak pastewny (na oborniku) i ugór nawożony. W czterech ostatnich wariantach stosowano nawożenie mineralne. Próbki spływu powierzchniowego pobrano: po wiosennych roztopach, po opadzie rozlewnym, po krótkotrwałym deszczu i po krótkotrwałej ulewie. W fazie ciekłej spływów oznaczono zawartość metali ciężkich Ni, Cr, Cd i Pb metodą ICP-EAS. Objętość spływów powierzchniowych oraz zawartość metali w ich fazie ciekłej zależała od ilości, intensywności i terminu opadu oraz zaawansowania wegetacji roślin. Większe stężenie metali zanotowano w spływie z ugoru nawożonego i uprawy buraka pastewnego, a mniejsze spod mieszanki koniczyny z tymotką i z ugoru nienawożonego. Więcej metali zawierała faza ciekła spływów ze stoku o nachyleniu 16%, mimo większej ich objętości. Zaobserwowano wpływ nawożenia na zawartość metali. Większe ich stężenie stwierdzono w spływach z użytków nawożonych łącznie dużymi dawkami P oraz największymi dawkami N i K, a mniejsze po zastosowaniu największej dawki P.
7
Content available Sukcesja roślinna na odłogowanych gruntach ornych
PL
Na podstawie ponad 10 lat badań i obserwacji przedstawiono sukcesję roślinną na odłogowanych gruntach ornych w warunkach niżu i terenów górskich w Polsce. Stwierdzono, że tempo sukcesji roślinnej w górach jest szybsze niż na niżu. W warunkach odłogowania gleb bardziej wilgotnych już w początkowym stadium sukcesji dominują trawy. Początkowe stadium sukcesji w górach trwa krócej (2 lata) niż na niżu (4 lata). W górach w początkowym stadium sukcesji dominują trawy a na niżu - rośliny dwuliścienne. Na proces sukcesji wpływa też rodzaj przedplonu; po uprawie zbóż szybciej wkraczają trawy, a po okopowych dwuliścienne. W stadium optymalnym sukcesji trawy eliminują rośliny dwuliścienne. Siewki drzew szybciej zasiedlają odłogowane grunty po uprawach okopowych niż zbóż. W górach młody las tworzy się po 5-6 latach odłogowania, a na niżu po 8-10 latach.
EN
On the base of more than 10 years long studies and observations of the fallowed arable lands in lowland and mountain regions in Poland the author presents the course of plant succession. Plant succession was found to proceed faster in the mountain region than in lowlands. This results first of all from better soil moisture, and preferences for grass development. Therefore, the initial stage of plant succession in mountain regions is shorter (2 years) than on lowlands (4 years). In the mountains the first stage of plant succession is dominated mainly by grasses and on lowlands - by dicotyledons. On the running the plant succession influences also forecrop. Grasses develop faster after harvesting cereals while dicotyledons - after root crops. The grasses eliminated many dicotyledon species from plant communities at the beginning of the second stage (optimal) of plant succession. Selfafforestation of fallowed arable lands proceeds faster after root crop tillage than cereals. After 5-6 years in the mountains and 8-10 years on lowlands we have already the young forest.
PL
W pracy opisano zjawisko działania erozji wodnej gleb w terenach górskich o zróżnicowanym użytkowaniu i znacznym stopniu zmian antropogenicznych. Badaniami objęto górne dorzecze Skawy i dopływu Stryszawki. Profile pomiarowe na ciekach umiejscowiono w pobliżu miasta Sucha Beskidzka. Dokonano odczytów wodowskazowych stanów wód oraz pomiarów batometrycznych unosiny w przekrojach badawczych. W opracowaniu wykorzystano niektóre wyniki pomiarów będących w zasobach Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej oraz Regionalnej Dyrekcji Gospodarki Wodnej. Badania prowadzono w latach 1998-1999.
EN
The work presents the phenomenon of soil-water erosion processes actions in mountain regions with a diversified land use and with substantial anthropogenic changes. The ivestigation concerned the upper Skawa river basin and the Stryszawka tributary. Meausering sections on the rivers were situated close to Sucha Beskidzka town. Water-gauge readings of water level were done and bathometer rubble measurements in the measuring sections were conducted. The work uses some of the measurement results by Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej and Regionalna Dyrekcja Gospodarki Wodnej. The investigation was carried out in 1998-1999.
PL
W wyniku 2-letnich badań płytkiego układu rozsączającego doczyszczania ścieków, zlokalizowanego na górskim użytku zielonym na poligonie badawczym w IBMER - Tyliczu, stwierdzono dobrą skuteczność zmniejszania tlenowych wskaźników zanieczyszczeń, zarówno w wiosenno-letnim jak i jesienno-zimowym okresie eksploatacyjnym: 87,0% / 98,6% - BZT5; 80,8% / 90,9% - ChZT, a także stężeń azotu amonowego: 82,5% / 96,3%. Spełnione są także obowiązujące wymagania dotyczące stężeń P-PO4 oraz zawiesiny ogólnej. Bardzo słaba skuteczność usuwania azotu całkowitego (średnio: 17,7% / 8,6% przy początkowych wartościach stężeń tego składnika w ściekach dostarczanych do układu: 33,9 mg/l / 40,8 mg/l) uzasadnia twierdzenie, że tzw. "oczyszczanie ścieków składające się jedynie z osadnika i drenażu rozsączającego nie powinny być stosowane.
EN
Results of two-year investigation of shallow infiltration trench facility, arranged on the sloping grass plot at IBMER - Tylicz, designed for the final sewage purification were discussed. Good efficiency of reducing both, oxygen impurity factors and concentration of ammonium components, was stated as well in spring - summer as in autumn - winter periods, respectively: 87.0% / 98.6% - BOD, 80.0% / 90.9% - COD and 82.5% / 96.3% - N-NH4. The requirements concerning obligatory limits of P-PO4 concentration and suspended solids were met also. Because of poor total nitrogen removal efficiency (17.7% / 8.6% on an average), the wastewater - before its introduction into underground draining systems - should be pretreated in septic tanks and next having to be put into secondary and partially tertiary biochemical treatment.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.