Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

The water outflow from neighbouring mountain catchments in the Polish Carpathians : A comparative analysis

Kowalczyk Agnieszka W., Jaguś Andrzej

Journal of Water and Land Development

|

2023

|

no. 58

148--157

EN

The study covered water resources of two mountain streams in the Polish Carpathians. These were the Biała Woda and Czarna Woda streams, the catchments of which are adjacent to each other. Water flows in both streams were measured during the hydrological years from 2006 to 2020. Next, water outflows from the catchments were calculated. The study aimed to determine differences in the water resources of those catchments in a very small mountainous area. The study showed quantitative similarity in water resources in the entire multi-annual period but at the same time large differences in shorter periods. Instantaneous and daily outflows showed the largest differences, but differences in annual outflows of up to 20% were also recorded. Therefore, hydrological data from operational cross-sections to assess water resources of neighbouring uncontrolled watercourses should cover multi-annual mean values. It was found that during periods of increased runoff (from melting snow or precipitation), the outflow from the Biała Woda catchment was much larger, while during rain-free periods, the outflow from the Czarna Woda catchment prevailed. All short-term flood like outflows were at least several tens of per cent higher in the Biała Woda catchment. The higher retention capacity of the Czarna Woda catchment can be attributed to the land use (mainly forest areas). The results can be used for modelling catchments of similar parameters and determining their retention capacity.

2

Niżówki w zlewniach górskich i wyżynnych na przykładzie Wisłoki i Wieprza

Baran-Gurgul K., Raczyński K.

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2016

|

Vol. 25, No. 4

397--409

PL

Celem niniejszej pracy było porównanie charakterystyk niżówek występujących w zlewni górskiej Wisłoki oraz wyżynnej górnego Wieprza. Analizę przeprowadzono na podstawie przepływów dobowych za lata 1983-2013. Niżówki określono metodą PUT, dla dwóch wartości przepływu granicznego: Q70% i Q90%, przy założeniu minimalnego czasu trwania 7 dni, oraz 3 dniowym kryterium łączenia w zdarzenia zależne. W górskiej zlewni Wisłoki zaobserwowano większą liczbę niżówek, o krótszym czasie trwania i większych objętościach. Pomimo tego korelacje czasów trwania i objętości niżówek były zbliżone w obu obszarach i wynosiły około 0,9. Związek ten malał w zlewniach południowych o najwyższych rzędnych terenu, gdzie obserwowano również wydłużenie czasów trwania i objętości epizodów.

EN

The main goal of this research was to compare characteristics of low flows that occur in mountain catchment of Wisłoka river and upland catchment of upper Wieprz river. The analysis was conducted on daily flow data for hydrological years 1983-2013. Low flows were determined by PUT method, with two threshold levels: Q70% and Q90%, with 7 day minimal duration time criterion and 3 day pooling method. In mountain Wisłoka river greater number of episodes, with shorter duration time and higher volume of deficits was observed. Correlations between duration time and deficit volume were similar in both areas: around 0,9. This relation was decreasing in the southern catchments, with highest elevations, where also prolongation of low flows duration and higher deficits were observed.

3

Quality of water retained in the natural mountain catchment (Dam Reservoir Wapienica)

Jaguś A.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2013

|

Vol. 20, nr 4-5

481--489

EN

The study involved assessment of the quality of water in dam reservoir Wapienica. Samples were taken from September 2011 until June 2012. The reservoir is used for providing potable water to the city of Bielsko-Biala. The catchment of the reservoir is a natural mountain catchment, without internal sources of pollution. Environmental and organizational conditions determine the good quality of water in the reservoir. Water contains little amounts of suspended matter and solutes, favorable aerobic conditions and low fertility. Also, no contamination with organic substances was reported. Water retained in the reservoir has quality category A1, thus its treatment can only consist in filtration and disinfection. Analyses showed occurrence of some heavy metals (Zn, Pb and Co) in amounts exceeding levels typical of uncontaminated natural water. Increased levels of zinc and lead might result from atmospheric deposition of contaminants, whereas occurrence of cobalt might be natural. The studies show that unmanaged mountainous regions of southern Poland may be contaminated with trace elements.

PL

Badano jakość wód w zbiorniku zaporowym Wapienica. Próby pobierano w okresie od września 2011 r. do czerwca 2012 r. Zbiornik pełni funkcję zaopatrzenia w wodę pitną miasta Bielsko-Biała. Zlewnia zbiornika ma charakter naturalnej zlewni górskiej, pozbawionej wewnętrznych źródeł zanieczyszczenia. Uwarunkowania środowiskowo-organizacyjne decydują o dobrej jakości wody w zbiorniku. Woda charakteryzuje się niewielką ilością zawiesiny i substancji rozpuszczonych, korzystnymi warunkami tlenowymi oraz małą żyznością. Nie stwierdzono także zanieczyszczenia substancjami organicznymi. Woda retencjonowana w zbiorniku ma kategorię jakości A1, a zatem jej uzdatnianie może być ograniczone do filtracji i dezynfekcji. Analizy wykazały obecność niektórych metali ciężkich (Zn, Pb, Co) w ilościach przekraczających poziomy charakterystyczne dla niezanieczyszczonych wód naturalnych. Podwyższone zawartości cynku i ołowiu mogą być efektem depozycji atmosferycznej zanieczyszczeń, natomiast pochodzenie kobaltu może mieć charakter naturalny. Z badań wynika, że niezagospodarowane tereny górskie Polski południowej mogą być zanieczyszczone pierwiastkami śladowymi.