Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

A method of preload selection for a system of angular contact ball bearings due to the moment of friction

Kaczor Jarosław

Tribologia

|

2019

|

nr 1

5--12

EN

Angular contact ball bearings are usually used in the situation when high stiffness of a bearing is demanded. However, a significant stiffness improvement can be achieved only after introducing a preload (“assembly clamp”) into a system of angular bearings. The aim of the research was to develop a method of preload selection for a system of angular contact ball bearings. As a result, a higher stiffness of the bearing without significant loss in its durability will be obtained.

PL

Łożyska kulkowe skośne są zwykle stosowane w sytuacjach, kiedy potrzebne jest uzyskanie dużej sztywności łożyskowania. Jednakże znaczące zwiększenie sztywności można uzyskać dopiero dzięki wprowadzeniu napięcia wstępnego (tzw. zacisku montażowego) do układu łożysk skośnych. Celem przedstawionej pracy było opracowanie takiej metody doboru napięcia wstępnego układu łożysk kulkowych skośnych, wskutek której byłoby osiągnięte zwiększenie sztywności łożyskowania bez znaczącego uszczerbku dla jego trwałości.

2

The selection of preload in angular contact ball bearings according to the criterion of moment of friction

Kaczor J., Raczyński A.

Tribologia

|

2018

|

nr 1

35--44

EN

The article [L. 3]presents a method of preload selection in angular contact ball bearings based on their durability. The preload can be expressed as a force or as a dislocation (distance). Depending on the regulation method, the preload is also indirectly connected with the moment of friction in a bearing. The objective of the paper is to determine a maximum preload in angular contact ball bearings, based on the moment of friction in a system of bearings.

PL

W artykule [L. 3]przedstawiono metodę doboru napięcia wstępnego w łożyskach kulkowych skośnych, kierując się ich trwałością. Napięcie wstępne może być wyrażone jako siła lub jako przemieszczenie (odległość). Zależnie od metody regulacji, napięcie wstępne jest pośrednio związane także z momentem tarcia w łożysku. Celem tej pracy jest określenie maksymalnego napięcia wstępnego w łożyskach kulkowych skośnych, kierując się momentem tarcia występującym w układzie łożysk.

3

Uszczelnienia wałów korbowych o zmniejszonych oporach tarcia

Romanik G., Rogula J.

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2018

|

R. 19, nr 6

686--690, CD

PL

W artykule omówiona została współpraca elastomerowego pierścienia uszczelniającego z wałem pod kątem zużycia i strat na pokonanie sił tarcia, konstrukcja klasycznego uszczelnienia oraz uszczelnienia o obniżonym oporze ruchu. Ponieważ układ warga uszczelnienia-wał to specyficzna para cierna, skoncentrowano się na lokalnych warunkach styku w skali mikro jako parametrze decydującym o globalnych oporach ruchu w skali makro. Ponieważ wystąpienie przedwczesnej awarii uszczelnienia mimo niedużych kosztów samego elementu generuje poważne koszty naprawy oraz przestój taboru transportowego problem trwałości i niezawodności pracy opisywanego typu uszczelnień pozostaje wciąż aktualny.

EN

The article discusses the cooperation of the elastomeric sealing ring with the shaft in terms of wear and losses to over-come friction forces, the construction of a classic seal and a seal with reduced resistance to movement. Because the lip-shaft system is a specific friction pair, the focus has been on local micro contact conditions as a parameter that determines global motion resistances on a macro scale. Since the occurrence of premature sealing failure in spite of small costs of the element itself generates serious costs of repair and downtime of the transport fleet, the problem of durability and reliability of the described type of seals remains valid.

4

A study of tribological load capacity of various friction pairs

Lepiarczyk D., Gawędzki W., Tarnowski J.

Tribologia

|

2017

|

nr 2

91--98

EN

The paper presents and experimentally verifies a testing method of friction pairs between various materials: steel-cast iron, cast iron-cast iron, and cast iron-ferodo. The applied methodology for the evaluation of tribological mating of a friction part allows for determining the time series of friction torque and mechanical power transmitted by a friction pair at slippage. Time series of parameters variability in the investigated friction process after the loss of contact are presented. In addition, relationships are presented that allow for determining the basic friction pair parameters: friction torque, friction coefficient, and mechanical power. This is a basis for determining the tribological load capacity of a friction pair whose measure has been assumed as the maximum value of torsional torque and mechanical power transmitted by the tested specimens.

PL

W artykule przedstawiono oraz eksperymentalnie zweryfikowano metodę badań skojarzeń ciernych pomiędzy różnymi materiałami: stal–żeliwo, żeliwo–żeliwo oraz żeliwo–ferodo. Zastosowana metodyka badawcza do oceny tribologicznej współpracy skojarzenia ciernego pozwala na wyznaczenie zmian przebiegu momentu tarcia oraz przenoszonej przez skojarzenie mocy mechanicznej, od chwili zerwania styku na kontakcie powierzchni trących i pracy w stanie poślizgu. Zaprezentowano przebiegi czasowe zmienności parametrów badanego procesu tarcia powierzchni skojarzonych występujące po zerwaniu kontaktu. Podano zależności umożliwiające wyznaczenie podstawowych parametrów skojarzenia ciernego: momentu tarcia, współczynnika tarcia oraz mocy mechanicznej. Daje to podstawy do określenia tribologicznej nośności skojarzenia, którego miarę przyjęto w postaci maksymalnej wartości momentu skręcającego oraz mocy mechanicznej przenoszonej przez badane próbki.

5

The influence of selected factors on axial force and friction torque in a thrust bearing lubricated with magnetorheological fluid

Horak W., Salwiński J., Szczęch M.

Tribologia

|

2016

|

nr 5

51--61

EN

Magnetic fluids belong to the class of materials in which rheological properties can be controlled by magnetic fields. Magnetic fluids are suspensions of ferromagnetic particles in a carrier fluid, and the magnetic field can change their internal structure. This phenomenon is fully reversible, almost instantaneously. Of the two basic types of magnetic fluids, i.e. ferrofluids and magnetorheological fluids in the field of applications in systems with controlled operating parameters, magnetorheological fluids have mainly been applied. They are characterized by the ability to change their rheological characteristics in a wider range compared with ferrofluids. This paper is focused on presenting the results of experimental studies conducted on a laboratory stand designed to study thrust bearings lubricated by magnetic fluids. The influence of selected factors is analysed using the values of axial force and friction torque in the friction zone lubricated by magnetorheological fluids. Factors, such as the type of magnetic fluid, the rotational speed of the bearing, the height of the working gap, and the value of magnetic induction, are taken into account.

PL

Ciecze magnetyczne należą do klasy materiałów sterowalnych. Fizykalnie stanowią one zawiesinę cząstek o właściwościach ferromagnetycznych w cieczy nośnej. Oddziaływanie polem magnetycznym na tego typu substancje skutkuje zmianą ich struktury wewnętrznej, a w efekcie makroskopowym w pełni odwracalną, niemal natychmiastową zmianą właściwości reologicznych. Spośród dwóch podstawowych typów cieczy magnetycznych, tj. cieczy ferromagnetycznych i magnetoreologicznych, w obszarze zastosowań w układach o sterowanych parametrach pracy znalazły zastosowanie przede wszystkim ciecze magnetoreologiczne. Charakteryzuje je możliwość zmiany ich charakterystyk reologicznych w bardzo szerokim zakresie, co w połączeniu z łatwością generowania i sterowania polem magnetycznym stwarza znaczne możliwości zastosowania tego typu substancji w układach o kontrolowanych parametrach pracy. W artykule przedstawiono wyniki badań eksperymentalnych przeprowadzonych na stanowisku laboratoryjnym przeznaczonym do badania wzdłużnych łożysk ślizgowych smarowanych cieczami magnetycznymi. Analizie poddano wpływ wybranych czynników na wartość siły osiowej oraz momentu oporu ślizgowego węzła tarcia smarowanego cieczą magnetoreologiczną. Wzięto po uwagę wpływ takich czynników jak rodzaj cieczy magnetycznej, prędkość obrotowa łożyska, wysokość szczeliny roboczej i wartość indukcji pola magnetycznego.

6

Obciążenie wstępne łożysk tocznych kulkowych zwykłych

Kusznierewicz Z.

Pomiary Automatyka Robotyka

|

2016

|

R. 20, nr 4

47--50

PL

W ostatnich latach obserwuje się wprowadzanie do typowych konstrukcji łożyskowań tocznych wstępnego obciążenia w celu podniesienia trwałości łożysk tocznych. W artykule przedstawiono wpływ napięcia wstępnego łożysk oraz występującego obciążenia poprzecznego i wzdłużnego na trwałość i opory ruchu łożyskowań na łożyskach tocznych kulkowych zwykłych. W wyniku analizy potwierdzonej badaniami okazało się, że można dobrać obciążenie wstępne oraz dobrać odpowiedni luz poprzeczny w łożysku kulkowym zwykłym tak, że trwałość łożyska ulegnie zwiększeniu jak i zmniejszeniu ulegną opory ruchu ułożyskowania. Opracowana metoda pomiaru momentu oporów ruchu w łożyskach tocznych, nazwana „metodą wybiegu”, wykazała przydatność dając konkretne wyniki w postaci nieznanych dotąd informacji na temat zmniejszania się momentu oporów ruchu dla łożysk z powiększonym luzem poprzecznym w zakresie pracy pod kątem obciążenia mniejszym od kąta działania łożyska. Pokazano jak poszczególne kulki w łożysku są obciążone w zakresie od obciążenia poprzecznego do wzdłużnego oraz co się dzieje z sumą sił oddziaływania kulek na bieżnie przy określonej sile zewnętrznej obciążającej łożysko.

EN

In order to extend life of roller bearings, a preload has been recently introduced to typical designs of roller bearings. The paper presents influence of the bearing preload as well as the existing radial and axial load on the life and resistance to motion of supports by standard ball bearings. As results from the proposed analysis, proved by a respective experimental study, it turned out that it was possible to select a preload and an appropriate radial clearance of a standard ball bearing in such a way that its life would be increased, and at the same time the resistance to motion of such support would be decreased. One developed so-called “coasting method” of measuring the torques of resistance to motion in roller bearings; it was proved to be useful and yielded specific results in a form of information, unknown so far, which concerns decreasing the torque of resistance to motion for bearings with increased radial clearance while operating under load angle smaller than the contact angle of the bearing. It is presented how particular balls in the bearing are loaded as the load direction changes from radial to axial and what happens to the sum of interaction forces between the balls and raceways at a specific external force loading the bearing.

7

Kinematyka węzła ciernego na przykładzie łożyskowania igiełkowego

Nachimowicz J., Korbut R.

Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska

|

2014

|

z. 83

163--171

PL

Niniejszy artykuł dotyczy zjawisk zachodzących w łożyskowaniu igiełkowym. Tarcie generujące moment oporu pracy węzła ciernego jest głównym czynnikiem mającym wpływ na jego zużycie. W łożysku igiełkowym mamy do czynienia z dwoma wiodącymi rodzajami tarcia: tarciem tocznym i tarciem poślizgu, i te właśnie procesy są głównym przedmiotem badań. W pracy przedstawiono wyniki z rejestracji i analizy ruchu wszystkich elementów tocznych w łożyskowaniu. Doświadczenia przeprowadzono na stanowisku badawczym możliwie dokładnie oddającym warunki realnej pracy łożyska. Odpowiednio przygotowana metodyka badań pozwala na pomiar i analizę oporu ruchu łożyska, określenie strefy czynnego przenoszenia obciążenia i wyznaczenie współczynników tarcia.

EN

The present study concerns certain phenomena that take place in the needle roller bearing. The friction that generates the anti-torque of a friction pair is the major factor that influences the needle bearing’s wear. In the needle bearing there occur two predominant types of friction: the rolling friction and the sliding friction, and both are subject to examination. The study presents recordings and analysis of the movements of all needle bearing’s rolling elements. The examination was carried out on a special examination stand that precisely emulates the real conditions of the needle bearing’s work. Carefully prepared examination methods enable recording and analyzing frictions in the bearing, estimating a sphere within which the load is shifted, and calculating the coefficient of friction.

8

Specyfika zmian oporu toczenia łożyska wieńcowego podwójnego w aspekcie doboru sił napięcia wstępnego śrub łożyskowych

Kania L., Śpiewak Sz.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2014

|

R. 55, nr 4-5

95--100

PL

W artykule zaprezentowano metodykę doboru siły napięcia wstępnego śrub mocujących łożyska wieńcowego podwójnego do struktur osadczych. W pracy wykorzystano oryginalną metodę wyznaczania momentu tarcia w łożyskach wieńcowych. Do analizy przedstawionych problemów wykorzystano metodę elementów skończonych i analityczny model tarcia tocznego. Wyniki obliczeń przedstawiono w formie graficznej. Metoda obliczeń przedstawiona w artykule może być użyta do analizy innych łożysk wieńcowych.

EN

In the article the method of selection of initial tension force screws fixing the twin slewing bearings to support structures is presented. The original method of determining friction torque for twin slewing bearings is used in the article. The finite element method and analytic model of rolling friction has been used to the analysis of presented problems. The results are shown as a graph. The method presented in the article can be used to the analysis of other kinds of slewing bearings.

9

Wyznaczanie oporów ruchu łożyska tocznego wieńcowego w oparciu o rozkład obciążenia wewnętrznego

Kania L., Śpiewak S.

Tribologia

|

2013

|

nr 1

59--68

PL

W artykule zaprezentowano oryginalną metodę wyznaczania momentu tarcia w łożyskach wieńcowych. Do analizy przedstawionych problemów wykorzystano metodę elementów skończonych i analityczny model tarcia tocznego. Obliczenia potrzebne do wyznaczenia rozkładu obciążenia wewnętrznego w łożysku i maksymalnej wartości siły obciążającej elementy toczne łożyska były przeprowadzone za pomocą procedur wykorzystujących system ADINA L. 8, 9]. Zamieszczono autorski model pozwalający na wyznaczanie współczynnika tarcia tocznego dla układu kulka–bieżnia łożyska. Przyjęte modele uwzględniają uwarunkowania techniczne przekazywania obciążenia zewnętrznego na elementy składowe łożysk wieńcowych podwójnych. Wyznaczono charakterystyki momentu tarcia, które zaprezentowano na tle charakterystyk nośności statycznej, odpowiadających zadanej wartości luzu łożyskowego.

EN

The original method to determine the friction torque for twin slewing bearings is presented in the article. The finite element method and analytic model of rolling friction has been used for the analysis of presented problems. The calculation to determine the maximum contact force on the rolling element was done using a ADINA program 8, 9]. The copyrighted model that made it possible to determine the various friction coefficients for contact zone ball–bearing race in slewing bearings is attached. Accepted models allow the estimation of the technical conditions of acting external load on component parts of twin slewing bearings. The profile of the carrying capacity and friction torque of twin slewing bearing for a constant value of bearing clearance is presented.

10

Porównanie wybranych parametrów łożysk wieńcowych podwójnych i łożysk wieńcowych jednorzędowych

Kania L., Śpiewak S.

Przegląd Mechaniczny

|

2013

|

nr 1

27--33

PL

W artykule porównano wybrane parametry łożysk wieńcowych podwójnych i jednorzędowych. W analizie uwzględniono wpływ luzu osiowego na zmianę charakterystyk nośności statycznej obu typów analizowanych łożysk. Przedstawiono wykresy momentu tarcia łożysk w odniesieniu do ich nośności statycznej. Do analizy przedstawionych problemów wykorzystano metodę elementów skończonych i analityczny model tarcia tocznego. Zamieszczono wykresy rozkładów obciążenia wewnętrznego w analizowanych łożyskach.

EN

The chosen selected parameters of twin slewing bearings and slewing bearing single-row ball have been presented in the article. The effect of bearing clearance on change of static carrying capacity of both analyzed types has been considered. Diagrams of carrying capacity and friction torque have been created. The finite element method and analytic model of rolling friction has been used to the analysis of presented problems. The diagrams of distribution the internal load in analyzed beadings has been presented.

11

Stanowiskowe badania procesu wkręcania łączników gwintowych

Nieoczym A.

TTS Technika Transportu Szynowego

|

2012

|

R. 19, nr 9

393--400, CD

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań procesu wkręcania śrub oraz dokonano analizy statystycznej zarejestrowanych wartości momentu skręcającego, momentu tarcia oraz siły osiowej. Dodatkowo zaprezentowano wyniki zmian tych wartości pod wpływem różnych powłok ochronnych śrub oraz obecności czynnika smarnego. Scharakteryzowano stanowisko badawcze oraz zaprezentowano algorytmy sterujące jego pracą.

EN

In the article findings of the process of driving screws were presented as well as they caused a statistical analysis of registered values of the turning moment, the moment of the friction and axial force. Additionally results of changes of these values were presented under the influence of different protective coatings of screws and the presence of the spreadable factor. A research position was characterized as well as algorithms controlling his work were expressed.

12

Wpływ luzu łożyskowego na nośność statyczną łożysk tocznych wieńcowych podwójnych w odniesieniu do oporów toczenia

Kania L., Śpiewak S.

Pomiary Automatyka Kontrola

|

2012

|

R. 58, nr 1

119-122

PL

W artykule przedstawiono analizę wpływu luzu łożyskowego na przebieg charakterystyki nośności statycznej łożyska wieńcowego podwójnego. Wyznaczono w oryginalny sposób charakterystyki momentu tarcia, które zaprezentowano na tle charakterystyk nośności statycznej, odpowiadających wybranym wartościom luzu łożyskowego. Uzyskane wyniki przedstawiono w formie graficznej. Przeprowadzone analizy wykonano z użyciem metody elementów skończonych.

EN

The effect of selected bearing clearances in twin slewing bearing on their static carrying capacity is presented in the paper. Basic parameters of analyzed bearing are presented in the Tab. 1. The finite element method and analytic model of rolling friction has been used to the analysis of presented problems. Obtained results of profile static carrying for selected values of bearing clearance are presented as graph (Fig. 5). It is claimed to be a possibility to single out the range of bearing clearance which optimal profile of static limiting load curves is obtained. The way of determining (modeling) the effect of bearing clearance on the static carrying capacity of twin slewing is based on works [1, 5] and it is introduced in chapter 2. The original method to determining the friction torque for twin slewing bearings is presented (chapter 3) in the article. The calculation which is needed to calculate the maximum contact force on the rolling element has been done using the ADINA program [2, 7]. Profile of carrying capacity and friction torque of twin slewing bearing for selected values of bearing clearances have been presented (Fig. 6). It was thought that the permissible tension force for the fixing bolts should be predicted to the selection of construc-tional bearing clearances. The proposed method of determining of friction torque can be used to the selection of engine power which drive has been transmitted with using slewing bearing. The method presented in the article can be used to the analysis of twin- and other kinds of slewing bearings.

13

Research on the existence of boron nitride existence in grease and how it influences the motion resistance of the stud of steering rod

Siczek K., Jóźwiak P.

Archiwum Motoryzacji

|

2012

|

Nr 4

31-45

EN

The design of the steering rod pin for research vehicles has been presented in the article. The aim of described research has been the estimation of values for the coefficient of friction between sphere surfaces of the stud and of its seat, for two cases of grease. A road test has been carried out to estimate the number of relative displacements of the surfaces of the pin and its seat, in the measuring length. The model of the pin - seat assembly has been elaborated using a finite elements method. The unit loading on the pin surface has been calculated in the model. Additionally, the scheme of the research stand for the measurement of friction moment, between mating spherical surfaces of pin and its seat, in reversing motion conditions has been presented. Research on friction moment values between surfaces of the pin and its seat have been made in the stand, for the case of pure lithium grease existence and for the case of lithium grease with the boron nitride additive. Based on calculated unit pressure loading the spherical surface of the pin and on values of measured friction moment, values of friction coefficient between mating surface of the pin and its seat have been estimated. It has been noted a nonlinear dependence of the friction coefficient against the slip speed and hysteresis phenomena.

PL

W artykule przestawiono budowę sworznia drążka kierowniczego badanego pojazdu. Celem badań omówionych w artykule było określenie wartości współczynnika tarcia między kulistymi powierzchniami sworznia i jego gniazda dla dwóch rodzajów smarów. Wykonano badania drogowe, mające na celu oszacowanie liczby względnych ruchów powierzchni sworznia i gniazda, na długości odcinka pomiarowego. Opracowano, przy użyciu metody elementów skończonych, model sworznia i jego gniazda. W modelu tym obliczono naciski oddziałujące na powierzchnie sworznia. Ponadto w artykule zamieszczono schemat stanowiska badawczego do pomiaru momentu tarcia, między współpracującymi powierzchniami kulistymi, w warunkach ruchu rewersyjnego. Na tym stanowisku wykonano badania momentu tarcia między powierzchniami sworznia drążka kierowniczego i jego gniazda, w obecności smaru litowego oraz w obecności smaru litowego z dodatkiem azotku boru. Na podstawie obliczonych nacisków oddziałujących na kulistą powierzchnie sworznia oraz na podstawie zmierzonych wartości momentu tarcia oszacowano wartości współczynnika tarcia między sworzniem i jego gniazdem. Odnotowano nieliniową zależność współczynnika tarcia od prędkości poślizgu, w tym zjawiska histerezowe.

14

Badanie współczynnika tarcia łożyska ślizgowego z wykorzystaniem bilansu cieplnego

Tarnowski J., Gawędzki W., Lepiarczyk D.

Tribologia

|

2011

|

nr 6

219-226

PL

W pracy przedstawiono energetyczną metodę wyznaczania współczynnika tarcia dla ślizgowej współpracy czopa i panewki. Głównym parametrem zmian zachodzących w bilansie energetycznym skojarzenia była wartość rezystancji cieplnej jego elementów składowych. Miarą zachodzących zmian cieplnych w skojarzeniu były pomiary przyrostów temperaturowych dla stalowego czopa i panewek. Zamieszczono również mierzone wartości momentów tarcia ułożyskowania wału, dla założonych warunków tarcia technicznie suchego. Wartości temperatur, momentów tarcia oraz rezystancji cieplnych wybranych par trących w ustabilizowanym okresie ich pracy (stały w czasie moment i temperatura), pozwoliły na określenie kinetycznego współczynnika tarcia badanego łożyska.

EN

In the paper an energetic method of friction coefficient determination in a slide cooperation of a bush and pivot is presented. The main parameter of the sliding pair energetic balance variations was the heat resistance of the pair elements. The measure of the sliding pair heat variations were measurements of temperature increment in the steel pivot and bushes. At the same time, the friction torque was measured in the assumed conditions of the technical dry friction. Temperature, friction torque, and heat resistance values of selected friction pairs in a steady state operation (steady in time torque and temperature) allowed the researchers to determine the kinetic friction coefficient of the tested bearing. The procedure of the experiment is described, the results of tests are listed in a table, and the final conclusions are formulated.

15

Badania stanowiskowe jakości połączeń gwintowych

Gardyński L., Nieoczym A.

Postępy Nauki i Techniki

|

2011

|

nr 7

120-126

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań stanowiskowych zmiennych charakteryzujących jakość połączeń śrubowych. Rejestracji podlegał moment skręcający w rdzeniu śruby, moment tarcia pod łbem oraz siła osiowa w śrubie. Przeprowadzono analizę matematyczną i statystyczną uzyskanych wyników. Kolejny etap badań wynikał ze zjawisk tribologicznych, które powodują, że wartość momentu, którym należy dokręcić łącznik gwintowy w celu uzyskania żądanej siły osiowej, nie jest stała. Przeanalizowano więc wpływ obecności czynnika smarującego, rodzaju powłoki ochronnej oraz liczby cykli dokręcania i odkręcania.

EN

In the article findings of workplace variables being characteristic of a quality of screw connections were described. A moment screwing screws together in the core, a moment of friction under the head and axial power were subject to a registration in the screw. An analysis was conducted and statistical of achieved results. The consecutive research stage resulted from tribology effect which cause, the value of the moment, with which one should screw the thread elevated walkway in properly with a view to getting demanded axial power, isn't permanent. So an influence of the presence of the greasing factor, the kind of a protective layer and the number of cycles of screwing in properly and twisting off was analysed.

16

Metoda obliczania momentu tarcia w łożyskach tocznych kulkowych zwykłych niedociążonych

Kusznierewicz Z.

Pomiary Automatyka Kontrola

|

2011

|

R. 57, nr 9

1063-1066

PL

W literaturze brak jest informacji dotyczących wyznaczania momentu tarcia w łożyskach tocznych kulkowych zwykłych niedociążonych stosowanych w urządzeniach pomiarowych. W artykule przedstawiono istniejące modele do obliczania orientacyjnych wartości momentu tarcia łożysk tocznych. Przedstawiono zakres ich stosowalności. Zaproponowano prostą zależność umożliwiającą obliczenie momentu tarcia w łożyskach kulkowych zwykłych niedociążonych stosowanych w urządzeniach pomiarowych. Przedstawiono stanowisko badawcze oraz wyniki badań doświadczalnych uzasadniające poprawność opracowanej zależności.

EN

In the relevant bibliography, there is no information on how to determine the friction torque in standard ball bearings, which are applied in measuring devices as under-loaded. The paper presents the existing models for computing approximate values of the friction torque of ball bearings. Scopes of their applications are indicated. There is presented a simple dependency making it possible to calculate the friction torque of standard ball bearings applied to measuring devices as under-loaded. The dependency concerns a case of a support in two stand-ard ball bearings lubricated with few drops of oil with viscosity of 8-10 mm2/s at 50 oC, and is expressed by Eq. (13) where: Mt - friction torque in Nmm; d - diameter of the inner ring of the bearing in mm; n - rotational speed in rpm (for n>3000 rpm it should be accepted that n=3000 rpm); Pp - load of the support due to transverse force in N; C - coefficient dependent on the radial clearance in a bearing loaded due to longitudinal force Pw in N (C= 4 for a bearing with a standard clearance; C=3 for a bearing with an increased clearance; C=6 for a bearing with a reduced clearance). The proposed equation does not apply to a friction torque occurring at a start-up of the bearings. There is also presented a test station as well as the results of experimental studies that prove the proposed dependency to be correct. The measurements were taken using a method of coasting (accelerating an inert mass). The influence of the rotational speed, the load and its direction as well as the radial clearance in the bearing on the friction torque is also discussed.

17

Stanowisko do badania statycznego i kinetycznego współczynnika tarcia skojarzeń ciernych

Lepiarczyk D., Tarnowski J., Gawędzki W.

Tribologia

|

2009

|

nr 6

69-79

PL

W artykule przedstawiono zbudowane stanowisko do badania procesów tarcia skojarzeń ciernych, stosowanych w konstrukcjach sprzęgieł i hamulców. Praca zawiera schemat i opis działania stanowiska oraz zaprojektowanych torów pomiarowych. W pracy dokonano teoretycznej analizy obciążeń badanych skojarzeń oraz ich wpływu na wartości wyznaczanych współczynników tarcia. Zawarto opis zastosowanego systemu pomiarowego sterowanych i wyznaczanych parametrów badawczych. W podsumowaniu przedstawiono możliwości utylitarnego wykorzystania potencjalnych wyników badań.

EN

The paper presents the stand prepared for investigation of friction processes in clutches and brakes. The structure and operation of the stand and measurement lines are described. Theoretical analysis of the friction pair is made in the paper including the effect of the values of determined friction coefficients. There is also the description of the measurement system and test parameters. The summary presents the possibility of application of tests results.

18

The development of a simplified test rig for measuring the average friction torque of the piston-crank-slider mechanism of an internal combustion engine

Livanos G. A.

Scientific Problems of Machines Operation and Maintenance

|

2009

|

Vol. 44, nr 4

61-69

EN

The objective of this paper is to present a simplified friction measurement test cell for measuring the friction, developed on the main components of the piston-crank-slider mechanism of an internal combustion engine, including complete piston ring packs, piston skirts, connecting rod bearings and crankshaft main bearings. In detail, the main objective of this study was to measure average friction torque absorbed by an engine in motoring conditions. The proposed cell consists of an AC electric motor driving the piston-crank-slider mechanism of a typical, small, single cylinder, four-stroke engine. Several experimental runs were performed using this cell and the obtained results were compared with results from a detailed numerical engine friction simulation code, previously developed and published by the author(s) [Livanos et al]. Good agreement was found between simulation and experimental results, indicating that the proposed cell is capable of adequately predicting the dynamic friction behaviour of rotating and oscillating engine main components.

19

Diagnostics of rolling bearings by a quasi-dynamic method

Rychlik A.

Diagnostyka

|

2008

|

nr 4(48)

113-118

EN

This paper presents the technical state identification of rolling bearings by the quasi - dynamic method, where a physical pendulum was used as an investigative tool. For the presented method, the attributes of the diagnostic signal were distinguished. The attributes enable evaluation of the technical state of a rolling bearing over repairing. The coefficient of resistance to motion of a bearing was used as a generalized diagnostic parameter and power and moment of friction were used as a wear measure of a rolling bearing.

PL

W pracy przedstawiono sposób identyfikacji stanu technicznego łożysk tocznych, metodą quasi-dynamiczną w której jako narzędzie badawcze zastosowano wahadła fizyczne. Dla prezentowanej metody wyróżniono cechy sygnału diagnostycznego umożliwiającego ocenę stanu technicznego łożyska tocznego na etapie naprawy. W artykule wskazano na współczynnik oporu ruchu łożyska jako uogólniony parametr diagnostyczny oraz na moc i moment tarcia jako miarę intensywności zużycia łożyska tocznego.

20

Metoda numeryczno-doświadczalna wyznaczania oporów tarcia w polimerowych łożyskach ślizgowych podczas rozruchu

Wieleba W.

Tribologia

|

2007

|

nr 3-4

329-337

PL

Przedstawiono metodę obliczania momentu tarcia w polimerowych łożyskach ślizgowych podczas rozruchu. Zastosowano metodę elementu skończonego (FEM) do wyznaczenia rozkładu nacisków w strefie styku czopa z panewką. Zastosowanie techniki komputerowej (program ABACUS CAE) umożliwiło łatwą i szybką analizę wpływu czynników konstrukcyjnych i materiałowych na opory ruchu podczas rozruchu. Uzyskano zadowalającą korelację wyników obliczeń z danymi eksperymentalnymi.

EN

A method of computation of the friction torque in polymer sliding bearings during start-up is presented in this paper. Finite element method (FEM) was used to determine the distribution of contact pressure in contact of the shaft with the bush. Application of the computer technology (computer program ABAQUS CAE) enabled carrying out an easy and quick analysis of the effect of constructional and material alterations on the friction during starting. To carry out such analysis it is necessary to know the mechanical and tribological properties of the polymer material from which the bush has been made. For this purpose, a study of mechanical and tribological properties of selected thermoplastic polymers was conducted. The results obtained were compared to those obtained using experimental investigations of polymer bearings with using apparatus for testing of sliding bearings. The results of determination of frictional torque in polymer sliding bearing during startup with using of FEM confirmed their satisfactory correlation with results of experiment.