Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Arterie samochodowe a destrukcja historycznych przestrzeni publicznych miast przemysłowych. Spojrzenie historyka procesów modernizacyjnych

Śmiechowski Kamil

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura, Urbanistyka, Architektura Wnętrz

|

2022

|

Z. 11

35--49

PL

Artykuł stanowi próbę oceny podejmowanych przez modernistów działań, służących budowie arterii samochodowych w XIX-wiecznej tkance miejskiej ośrodków przemysłowych byłego Królestwa Kongresowego - Łodzi i Zagłębia Dąbrowskiego - z perspektywy historii procesów modernizacyjnycfh. Autor stara się osadzić swoje rozważania w kontekście dyskursywnego obrazu miasta XIX-wiecznego, który wpływał na poglądy ludzi żyjących w XX w. i miał bezpośrednie przełożenie na podejmowane przez nich decyzje. Zarówno w Łodzi, jak i w Zagłebiu Dąbrowskim doszło do atrofii historycznych układów przestrzennych, która przybrała bodaj najostrzejszą formę w Będzinie, gdzie historyczne Stare Miasto całkowicie straciło swoje znaczenie jako centrum miasta. Nieudana modernizacja, której doświadczyły te ośrodki, stanowi memento i nauczkę dla tych, którzy w imię chęci naprawy świata gotowi są do ulegania radykalizmom i wdrażania w życie rewolucyjnych rozwiązań.

EN

The article is an attempt to evaluate the actions taken by modernists to build car arteries in the 19th century urban space of industrial centers of the former Congress Kingdom - Łódź and Zagłębie Dąbrowskie from the perspective of the history of modernization processes. The author tries to place his considerations in the context of the discursive image of the 19th century city, which influenced the views of people living in the twentieth century and had a direct impact on their decisions. Both in Łódź and in Zagłebie building of urban motorways led into the atrophy of historical districts, which probably took the most severe form in Będzin, where the historic Old Town completely lost its importance as the city center. The unsuccessful modernization experienced by these cities should be interpreted as a memento and lesson for all those who, in the name of repairing the world, are ready to succumb to radicalism and implement revolutionary solutions.

2

Twórczość architektoniczna Le Corbusiera w Paryżu a wolność decyzji. Architektura mieszkaniowa

Pabich Marek, Wierzbicka Anna Maria

Środowisko Mieszkaniowe

|

2022

|

nr 39

4--19

PL

Autorzy przeprowadzili analizę licznych ograniczeń towarzyszących Le Corbusierowi w pracy zawodowej i ich wpływu na ostateczny kształt budynków mieszkalnych zrealizowanych w Paryżu. Wskazali na źródła tej architektury i omówili rozmaite uwarunkowania, które powodowały zmiany decyzji architekta. W tekście znajdą się spostrzeżenia autorów wynikające z wizyt w obiektach projektowanych przez Le Corbusiera, przybliżona zostanie relacja z inwestorami w trakcie projektowania domów mieszkalnych, ukazany będzie ich stan aktualny oraz przekształcenia, które nastąpiły na przestrzeni XX w. Tekst powstał w wyniku analizy materiałów źródłowych, kwerendy w Fondation Le Corbusier, badań przeprowadzonych in situ i rozmów z użytkownikami.

EN

The authors analyzed the numerous limitations accompanying Le Corbusier in his professional work and their impact on the final shape of residential buildings constructed in Paris. At the same time, they point to the sources of this architecture and discuss various conditions that caused changes in the architect’s decisions. The text will include the authors’ observations resulting from visits to the facilities designed by Le Corbusier, the relationship with investors during the design of residential houses will be presented, their current condition and the transformations that have taken place over the twentieth century will be presented. The text was created as a result of the analysis of source materials, a query at Fondation Le Corbusier, research conducted in situ and interviews with users.

3

From Dysfunction to Functionalism: the Evolution of Military Construction in The Interwar Period Poland

Rudnicka-Bogusz Marta

Civil and Environmental Engineering Reports

|

2022

|

Vol. 32, no. 4

210--229

EN

The purpose of the article is the general characteristics of military residential architecture built in the 1920s and 1930s in the 2nd Polish Republic. In the newly restored Poland the most pressing problem was the improvement of the housing conditions of the population. The military, who contributed the most to the reinstating of independence held special privilege with the state officials. Therefore, the problem of their quartering was resolved with utmost preference. After an unsuccessful period of trial and error with traditional and light timber frame construction the government addressed this problem systemically establishing the Military Accommodations Fund with a dedicated budget for creating typified, repeatable solutions. The MAF commissioned specific designers, held open as well as limited competitions and hired a cadre of architects and engineers to come up with designs that could rapidly and cost effectively replenish the housing base with functional, hygienic solutions. Because the MAF was well funded, the most prominent polish modernist architects readily cooperated with the organization making Polish interwar architectura militaris an engine of modernization.

4

Digital survey of the late 1960's villa in Ustroń: creating a virtual model of a heritage site of Polish post-war modernist architecture

Bródka Jakub, Wałek Magdalena

Architecture Civil Engineering Environment

|

2022

|

Vol. 15, no. 3

13--22

EN

The paper undertakes the topic of architectural heritage of post-war modernism in Poland. Beside the typical single-family housing solutions from the second half of 20th century (the so-called “Polish cube”) it is possible to point out some examples of houses designed according to the world’s leading design tendencies of that time. Those buildings were established on individual requests of the social elites including scientists, directors and government officials. One of such objects is a modernist villa from the 1960s located in Ustroń - a popular resort at the foot of the Beskid Mountains and built for General Jerzy Ziętek. There is a lack of its accurate, systematic documentation, which would become a basis for a conservation project. Here, we demonstrate a response to this problem which results in the development of a precise inventory documentation and representation of the investigated object, which is a valuable heritage of post-war modernism architecture. Methodology presented in this paper is based on combination of digital tools such as UAV photogrammetry and HBIM modelling and by adding a rich database obtained through thorough research.

5

Modelowe kształtowanie szpitali powszechnych w okresie międzywojennym na przykładzie szpitala w Puławach

Przesmycka Natalia

Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych

|

2020

|

T. 16, nr 1

94-106

PL

W wyniku badań i dyskusji lekarzy i architektów zaangażowanych w rozwój szpitalnictwa w dwudziestoleciu międzywojennym, wypracowano rozwiązania modelowe optymalizujące układy funkcjonalne szpitali, ich wielkość, organizację, rozwiązania architektoniczne i budowlane. Z powodu wybuchu II wojny światowej, niewiele założeń doczekało się realizacji w pełnym zakresie. Budynek w Puławach jest wyjątkową inwestycją w skali kraju, ponieważ na jego przykładzie wdrożono idee realizacji racjonalnego i nowoczesnego niewielkiego szpitala powszechnego, a tego rodzaju szpitali w odrodzonej Polsce brakowało najbardziej. Celem badań jest wykazanie wartości architektonicznych budynku obecnego pawilonu B w zespole SPZOZ w Puławach, jako wdrożenia rozwiązania projektowego zawierającego najnowsze idee okresu międzywojennego w zakresie kształtowania szpitali powszechnych.

EN

As a result of research and discussions of medicine doctors and architects involved in the development of health service in the interwar period, model solutions were developed to optimize the functional systems of hospitals, as well their size, organization, architectural and construction solutions. Due to the outbreak of World War II, few assumptions have been fully implemented. The building in Puławy is a unique investment in Poland, because it was used to implement the idea of a rational and modern small general hospital, and such hospitals were lacking in the reborn Poland the most. The aim of the research is to show the architectural value of the building of the present pavilion B in the SPZOZ complex in Puławy as an implementation of a design solution containing the latest ideas of the interwar period in the field of shaping general hospitals.

6

Architect Max Zucker – regionalist or modernist? Designs from the Prut valley in the Hutsul region

Czubiński Jacek

Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych

|

2018

|

Vol. 14, nr 2

21--27

EN

The article presents the little-known but extremely interesting work of architect Max Zucker in the spa towns located in the Prut valley in the Hutsul region in the inter-war period. Research results allow us to call him an author of around 20 objects. His work was connected with various stylistic tendencies: historical, classicistic, regional, modernist forms. Projects connected with modernism are particularly important. He can be considered an informal creator and a consistent implementer of the phenomenon aimed at identifying the identity of Hutsul modernist architectur.

7

Architektura wypoczynkowa w służbie polityki – kłopotliwe dziedzictwo ośrodków wypoczynkowych z czasów Polski Ludowej

Ciarkowski B.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2017

|

Nr 49

19--26

PL

Modernistyczne ośrodki wypoczynkowe wznoszone w PRL stanowiły istotny element projektu modernizacyjnego. Realizowały program władz budowy „drugiej Polski” i wpisywały się w obowiązujące tendencje w architekturze światowej. Po latach socmodernistyczne domy wczasowe i sanatoria niejednokrotnie wpisują się w definicję „niepożądanego dziedzictwa”, a o problemach z ich interpretacją i adaptacją nierzadko decyduje tło polityczno-historyczne, tożsamość, ogólna recepcja nowoczesności. Skrajnymi przykładami tego złożonego zjawiska są Ustroń oraz Jastrzębia Góra. W pierwszym przypadku realizacja A. Franty i H. Buszki stała się czasowo elementem herbu miasta i jest do dziś częścią lokalnej tożsamości. W drugim – obiekt autorstwa Sz. Bauma rozebrano jako nieprzystający do współczesnych wymogów. Waloryzacja budynków oraz ich poszczególnych elementów według istniejących kryteriów określa wartość materii. Wzbogacona o informacje dotyczące miejsca, jakie dany obiekt zajmuje w pamięci indywidualnej i kolektywnej (wraz z całym bagażem związanych z nim zdarzeń), pozwala nakreślić właściwą strategię ochrony.

EN

Modernist holiday resorts built in the time of the People’s Republic of Poland constituted an important element of the modernization project. They implemented the program of the authorities in favor of the construction of “the second Poland” and formed a part of the contemporary tendencies of global architecture. Now that many years have passed, social modernist holiday resorts and sanatoriums often embody the definition of the “undesired heritage” while their interpretation and adaptation is often influenced by the political and historical background, identity, and general reception of modernity. Ustroń and Jastrzębia Gora are the extreme examples of this complex phenomenon. In the case of Ustronie, the project of A. Franta and H. Buszko in time has become an element of the city’s coat of arms and up to this day remains a part of the local identity. In the case of the latter, Sz. Baum’s object was demolished as it was deemed unfit for the contemporary requirements. The evaluation of the buildings and their elements according to the existing criteria determines the value of the matter. Enriched by the information on the place a given object takes in people’s individual and collective memory (together with the recollection of the events related to it), it allows to come up with an appropriate strategy of protection.

8

Problemy rewaloryzacji zabytków poprzemysłowych okresu międzywojennego w Polsce

Przesmycka E.

Przegląd Budowlany

|

2016

|

R. 87, nr 1

34--42

PL

Kluczowym czynnikiem, w zakresie rozwoju terenów miejskich, zawsze była lokalizacja obszarów przemysłowych. Budynki wznoszone w okresie międzywojennym mają cechy nowoczesnej architektury użytkowej i stały się częścią miejskiego dziedzictwa kulturowego. W ostatnich latach mogliśmy zaobserwować zwiększony poziom zainteresowania polską architekturą przemysłową okresu międzywojnia. Jednocześnie, istnieje wiele przypadków nadmiernej degradacji typowych elementów i detali, tak charakterystycznych dla tego typu budowli. Proces ten jest głównie wynikiem braku wiedzy na temat kulturowej istotności budynków przemysłowych, a także braku efektywnych form ich zachowania. Niniejszy artykuł opisuje faktyczny stan techniczny międzywojennej architektury modernistycznej w Polsce, wraz z problemami związanymi z ochroną tego dziedzictwa. Przyklady budynków z obszaru Centralnego Okręgu Przemysłowego prezentują obecny stan zachowania architektury modernistycznej na terenie Polski.

EN

The key factor in the future development of the city was the localization of the industrial areas. The buildings that were raised during that time have features of a modern functional architecture and became a cultural heritage of the city. In the recent years, we can observe an increased interest in the Polish industrial architecture of the interwar era. At the same time, there are numerous cases of extensive degradation of typical architectural elements and details that identify this type of architecture. This process is mostly caused by the lack of knowledge of the cultural importance of industrial architecture as well as the lack of effective forms of its preservation. The article describes the actual technical condition of interwar modernist architecture in Poland and problems of protection of this heritage. Examples of architecture built in the COP (Central Industrial Region) area show the present state of modernist architecture preservation in Poland.

9

Filozoficzne tło architektury modernistycznej

Szmitkowska A.

Architecturae et Artibus

|

2016

|

Vol. 8, no. 3

168--172

PL

Modernizm przejawiał się w wielu dziedzinach twórczości. Rozmaite idee przyświecające artystom modernizmu były często swoistą odpowiedzią na aktualne polemiki w dziedzinie nauk humanistycznych, a przede wszystkim filozofii. Szczególnie wyraźne związki pomiędzy ówczesną teorią architektury a filozofią wykazywały charakterystyczne dla modernizmu postawy twórcze nakierowane na przyszłość i postęp oraz wynikające z nich uznanie pionierskiej roli architektury w rozwoju społecznym. Celem autorki niniejszego artykułu było zarysowanie najważniejszych analogii pomiędzy modernistyczną filozofią i architekturą. Ma on stanowić wstęp i przyczynek do dalszych szczegółowych badań na polu interdyscyplinarnym. Powstanie artykułu poprzedziły studia literatury z dziedziny filozofii i architektury modernizmu.

EN

Modernism manifested itself in many artistic fields. Various ideas which inspired Modernist artists were frequently a unique response to current debates in the branch of the humanities, primarily philosophy. Particularly close connections between the then theory of architecture and philosophy were evident in creative attitudes characteristic of Modernism which were focused on future and progress and resulting acknowledgement of the pioneering role played by architecture in social development. The author of this article aimed to outline the most important analogies between Modernist philosophy and Modernist architecture. It is to be an introduction and also a contribution to further more detailed research in the interdisciplinary field. This article came to existence after literature review in the field of philosophy and architecture of Modernism.

10

Modernism in Polanowice, Municipality of Byczyna - a Different Approach to a Rural Area

Kuriata Z., Łukowiak M.

Architektura Krajobrazu

|

2015

|

nr 1

46--69

EN

Creating a friendly living environment that would ensure adequate conditions for human sustenance has accompanied mankind since the beginning. Spatial planning has to a greater or smaller extent been the underlying element in this respect. In recent years we have seen increasing chaos in our surrounding space, particularly in rural areas. Most of the recent construction projects in rural regions have little to do with the hitherto existing architecture or are completely divergent from it. This is primarily due to lack of sufficient knowledge and study of the cultural heritage and resources offered by individual villages. This article, on the example of the village of Polanowice, Byczyna Municipality, shows the great potential of the village’s cultural resources including both its well-preserved spatial layout as well as the buildings making up the village space itself. What deserves particular attention is the complex of buildings constructed in the first decades of the 20th century which exemplify the architecture of the modernist era. Along with the remaining buildings it can be a perfect starting point for conducting a complete revitalization of the village. Such activities will allow for the preservation of past generations’ legacy and, at the same time, ensure sustainable development possibilities as well as provide additional sources of income for village residents.

PL

Budowanie przestrzeni przyjaznej i zapewniającej odpowiednie warunki życia towarzyszyło człowiekowi od zarania dziejów. U podstawy wszelkich działań w tym zakresie, w mniejszym lub większym stopniu, pojawiało się planowanie przestrzenne. W ostatnich latach obserwujemy narastanie coraz większego chaosu w otaczającej nas przestrzeni, szczególnie dotyczy to obszarów wiejskich. Nowe obiekty realizowane na terenach wsi mają mały związek z istniejącą architekturą lub zupełnie od niej odbiegają. Wiąże się to z brakiem dostatecznego rozpoznania zasobów kulturowych jakie mają poszczególne miejscowości. W niniejszym artykule, na przykładzie wsi Polanowice, gmina Byczyna, pokazano duży potencjał jaki tkwi w jej zasobach kulturowych, obejmujący zarówno zachowany układ przestrzenny, jak i obiekty budowlane tę przestrzeń wypełniające. Na szczególną uwagę zasługuje zespół budynków powstałych w pierwszych dekadach XX wieku, reprezentujący architekturę doby modernizmu. Wraz z pozostałą zabudową może stanowić doskonały punkt wyjścia do przeprowadzenia pełnej rewitalizacji miejscowości. Taki kierunek działania pozwoli na zachowanie dorobku poprzednich pokoleń, a jednocześnie da możliwości prawidłowego rozwoju i dodatkowe źródło dochodu dla jej mieszkańców.

11

Modernist Architecture and the Sacred – the change of contemporary architecture in the perspective of the early modernism sacred buildings

Wierzbicka A. M., Wierzbicki W., Kucza-Kuczyński K., Szymborski W.

Challenges of Modern Technology

|

2014

|

Vol. 5, no. 1

38--48

EN

The paper presents an analysis of contemporary churches which are particularly important to modernist movement as well as objects whose idea stems form modernism. In this paper studied the latest publications, books and magazines on contemporary religious architecture such as: M.Bergamo., Mattia del Prete, Spazi celebrativi. L’architettura dell’Ecclesia, Roma 1994, L. Feireiss, Closer to God, Religious Architecture and Sacred Spaces, Berlin 2010, E. Heathcote, I. Spens, Church Builders, London, Great Britain 1997, E. Heathcote., Moffatt L, Contemporary Church Architecture, Great Britain 2007, E. Heathcote, Monument Buildings, Great Britain 1999, N. W., Rubents Places of worship, USA 2004, Stock W. J., Architectural Guide – Christian Sacred Buildings in Europe since 1950, Bonn 2004, Stock W. J., Christian Sacred Buildings In Europe Since 1950, Germany 2004. The analysis also applies to the case study sites and publications related to the work of early modernists : L. Corbusier, Esprit Nouveau, Paryż 1921 [w:] Gossel P., Leuthauser G., Architektura XX wieku T.1 , Kolonia 2010, J. Bonta, Ludwig Mies van der Rohe, Warszawa 1987, Evers P. B., Architectural Theory – From the renaissance to the present, Koln 2011. Ch. Jencks., The language of post-modern architecture, Londyn UK 1991, R. Venturi, Complexity and Contradiction in Architecture, The Museum of Modern Art Press, New York 1966, R. Venturi., Learning from Las Vegas (with Denise Scott Brown and Steven Izenour), MIT Press, Cambridge MA, 1972, revised 1977. The paper will also examined assumptions liturgical movement and its influence on the shape of modern churches. The key question, however, remains the issue of progress in the con nections of contemporary religious architecture It is an attempt to find out how the progress in contemporary architecture has influenced contemporary sacred architecture.

12

Kowalstwo artystyczne w architekturze – brama wrocławskiej Elektrowni Wodnej II (Północnej) jako przykład integracji sztuk

Machometa I

Architectus

|

2014

|

Nr 3(39)

41--51

PL

Tematem niniejszej pracy jest wrocławskie rzemiosło artystyczne w architekturze początku XX w. Na jego rozwój wpłynęły idee odrodzenia rzemiosła i związania sztuki z przemysłem, głoszone pod koniec XIX w. przez angielski ruch „Arts and Crafts”. Zaprezentowane badania opisują sposób połączenia kowalstwa artystycznego z architekturą budynku elektrowni wodnej autorstwa Maxa Berga. Przedmiotem badań jest brama, która stanowi dzieło mistrza kowalstwa artystycznego i rzeźbiarza, profesora Jaroslava Vonki. Została ona poddana analizie formalnej i ikonograficznej. Szczególną uwagę zwrócono na kompozycję, motywy dekoracyjne oraz indywidualne rozwiązania technologiczne bramy.

EN

The subject of this work is Wrocław art of craft in the early twentieth century’s architecture. Its development was greatly infl uenced by the ideas to revive crafts and arts and bind them with industry; ideas which were established at the end of the nineteenth century by the English movement “Arts and Crafts”. This research shows how the art of smithery was combined with architecture using the example of the hydroelectric plant building designed by Max Berg. The subject of this research is its gate made by a master of artistic smithery and sculptor, professor Jaroslav Vonka. A formal and iconographic analysis was performed. Special attention was paid to its composition, decorative motives and individual technological solutions.

13

Ochrona architektury modernistycznej. Próba analizy zagadnienia na przykładzie realizacji międzywojennego Torunia

Pszczółkowski M.

Przegląd Budowlany

|

2013

|

R. 84, nr 3

120-124

14

Selected practical and methodological aspects of renovations and adaptations of modernist buildings from the after-war period in Upper Silesia

Wagner T., Nakonieczny R.

Civil and Environmental Engineering Reports

|

2012

|

No. 9

143--151

EN

At the beginning of the economic transformation in Poland, buildings constructed after 1945 were treated as symbols of an unacceptable system. Currently, the modernist architecture of the twentieth century is seen as an important element of historical and cultural heritage. However, the problem of its protection against a number of adverse events that may lead to the loss of its essential values and often result in its destruction has been recently growing. The spectacular examples include demolition of the railway station in Katowice (built in 1964-1972) or the reconstruction of a part of the historic structure forced by the protests of various parties. Therefore, the authors attempted to identify the key factors for determining the assessment methods of modernist buildings, and to find possible ways of their transformations. At the same time, it is essential to indicate the significant risks that result both from the lack of understanding of the needs to protect the selected objects (erected in this period), and from the problems that result from the current legislation.

PL

U progu transformacji gospodarczej w Polsce budynki wzniesione po 1945 roku traktowano jako symbole nieakceptowanego ustroju. Obecnie modernistyczna architektura XX wieku jest postrzegana jako ważny element spuścizny historyczno kulturowej. Tymczasem w ostatnich kilku latach nasila się naglący problem jej ochrony przed szeregiem zjawisk niekorzystnych, które prowadzą do zaniku jej istotnych wartości, a często unicestwienia. Do spektakularnych przykładów należy rozbiórka Dworca Kolejowego w Katowicach z lat 1964-72 i wymuszona protestami różnych środowisk rekonstrukcja fragmentu historycznej struktury. Stąd próba określenia podstawowych czynników pozwalających określić metody oceny obiektów modernistycznych oraz możliwe drogi przekształceń. Jednocześnie należy wskazać istotne zagrożenia jakie wynikają zarówno z braku zrozumienia dla konieczności ochrony wybranych obiektów tego okresu, jak i problemów jakie wynikają z obecnie obowiązującego ustawodawstwa.

15

Przełamanie zamkniętego kwartału. Nowe formy architektury mieszkaniowej w mieście na przykładzie realizacji w Madrycie

Lubelska M.

Środowisko Mieszkaniowe

|

2010

|

nr 8

56--59

16

St. Anthony's of Padua and St. Therese's of the Child Jesus Church in Częstochowa

Musialska M.

Architectus

|

2010

|

Nr 1(27)

47--58

EN

The subject of our study is the architecture of the relatively new, designed in the 1930s and built mainly after the Second World War, St. Anthony's of Padua and St. Therese's of the Child Jesus Church in Częstochowa (Its commonly used name is 'St. Anthony's of Padua Church' and probably most residents of Częstochowa do not know that the saint patron of this church is also St. Therese of the Child Jesus). This church belongs to a relatively small group of structures representing modernism in the sacral architecture, which developed in Poland at the beginning of the 20th century, lasted for quite a short time and was finally interrupted by World War II. It is one of the few churches and at the same time the only one in Częstochowa, which reflects in its pure form the functionalism in the contemporary monumental sacral architecture responding to the liturgical reform movement in the Church that was started just at that time. This reform was to be based on the development of liturgical knowledge as a prayer of the Church and not only as the liturgy understood as a collection of rituals [14, p. 42-43]. Through the created community, it was supposed to influence and enrich spirituality and the sense of a bond leading to the discovery of freedom by participating in the life of the Church. The architecture of new churches and particularly, a new way of the interior formation, was to help in the process of making the right atmosphere suitable for the purpose of understanding the community in such a way. In the new way of experiencing liturgy there was no place for the division of the interior into the nave and aisles, columns or pillars or arranging places with better or worse visibility. In this case, the altar as a central point was to be seen from every place. A participant in the liturgy could by no means be distracted by decorations and ornaments, while each element of the interior had its highly specific functions.

PL

Kościół pw. św. Antoniego Padewskiego i św. Teresy od Dzieciątka Jezus w Częstochowie został zaprojektowany przez krakowskiego architekta Zygmunta Gawlika na jednym ze wzgórz częstochowskich, na terenie robotniczej dzielnicy Ostatni Grosz w latach trzydziestych XX w. i realizowany głównie po II wojnie światowej. Reprezentuje modernizm w architekturze sakralnej. Architekt uzyskał rzadką możliwość doprowadzenia swojego dzieła do końca, zaprojektował zarówno bryłę kościoła, jak i wystrój wnętrza oraz wyposażenie. Bryła kościoła jest masywna, zwarta, prosta, lapidarna, prawdziwie monumentalna w wyglądzie. Bardzo nowoczesna jak na owe czasy. Szczególnej harmonii nadają kościołowi znakomite proporcje i konsekwentna symetria obiektu, zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz. Surowość architektury podkreślona jest przez zastosowanie nieotynkowanej cegły, z której wzniesiono kościół oraz szare, betonowe, prefabrykowane elementy, zarówno zakończenia wieży, jak i skromnego fryzu, biegnącego naokoło kościoła, wypełnionego maleńkimi okienkami. Elewacje praktycznie pozbawione są detalu, posiadają zdecydowaną artykulację dzięki monumentalnym pilastrom, dzielącym ściany na pionowe, lekko wklęsłe pasy. Kościół doskonale wpisał się w otoczenie prostych, pozbawionych wyrazu architektonicznego bloków. Z uwagi na wysokie walory architektoniczne kościoła i jego ponadczasową wartość warto, aby wszelkie prace remontowe przy nim, wewnątrz i na zewnątrz, odbywały się pod nadzorem konserwatora zabytków, co nie zawsze ma miejsce współcześnie, ze szkodą dla obiektu.

17

Problemy konserwacji architektury modernistycznej w Polsce

Przesmycka E.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2009

|

Nr 26

415-426

PL

W ostatnich latach obserwujemy duże zainteresowanie architekturą okresu międzywojennego w Polsce. Jednakże daje się zaobserwować powszechne niszczenie charakterystycznych, identyfikujących ją elementów wystroju i kształtu architektonicznego.Spowodowane jest to głównie brakiem wiedzy na temat jej kulturowego znaczenia w kształtowaniu wizerunku miast okresu międzywojennego oraz brakiem skutecznych form ochrony konserwatorskiej architektury tego okresu. Praca omawia stan zachowania technicznego architektury modernistycznej z okresu międzywojennego w Polsce i przedstawia stosowane metody konserwacji obiektów z tego okresu, ze szczególnym uwzględnieniem sposobów właściwej konserwacji. Na przykładzie wybranych obiektów architektury z Centralnego Okręgu Przemysłowego przedstawiono aktualny stan konserwacji architektury modernistycznej w Polsce.

EN

In last years in Poland we may observe a great interest in the architecture of the interwar era. However, there may be noticed a widespread destruction of typical architectural elements and details that identify this architecture. It is mostly caused by lack of knowledge of its cultural importance in shaping the vision of the cities of the interwar era, as well as by lack of successful forms of conservatoris protection of modernistic architecture. The article presents the actual technical state of preservation of modernist interwar architecture in Poland and shows methods of conservation of such objects, in particular the right methods. The examples of architecture built in COP (Central Industrial District) demonstrate the present state of modernistic architecture conservation in Poland.