Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wybrane mniejszości narodowe w Polsce i ich wpływ na społeczeństwo - studium przypadku

Olejniczak Jan

Roczniki Studenckie Akademii Wojsk Lądowych

|

2022

|

R. 6

63--78

PL

Mniejszości narodowe praktycznie od zawsze były częścią polskiego społeczeństwa. Burzliwy okres XX w. był niezwykle istotny w kwestiach dotyczących mniejszości narodowych w Polsce. Wydarzenia, które miały miejsce w czasie II wojny światowej i w okresie powojennym, na zawsze zmieniły strukturę narodowościową polskiego społeczeństwa i postrzeganie mniejszości przez Polaków. Sytuacja unormowała się w latach 90. po wprowadzeniu licznych zmian w przepisach prawnych na korzyść mniejszości narodowych, które umożliwiały działaczom swobodną działalność; zarówno polityczną jak i edukacyjną. Celem artykułu jest scharakteryzowanie wybranych mniejszości narodowych występujących w Polsce oraz identyfikacja problemów integracyjnych mniejszości narodowych, zarówno w kontekście współczesnym, jak i historycznym. Jako przedmiot badań przyjęto wpływ mniejszości ukraińskiej, białoruskiej i litewskiej na strukturę etniczną Polski oraz jaki wpływ na te mniejszości miały decyzje polskich władz i postrzeganie mniejszości przez Polaków. Po gruntownej analizie danych wtórnych, jako przedmiot badań przyjęto wpływ mniejszości ukraińskiej, białoruskiej i litewskiej na polskie społeczeństwo.

EN

National minorities have practically always been part of Polish society. The turbulent period of the 20th century was extremely important in matters concerning national minorities in Poland. The events that took place during World War II and in the post-war period forever changed the ethnic structure of Polish society and the perception of minorities by Poles. The situation normalized in the 90s after introducing numerous changes in legal regulations in favor of national minorities, which allowed activists to freely act both politically and in education. The aim of the article is to characterize selected national minorities in Poland and to identify their integration problems, both in the contemporary and historical context. After a thorough analysis of secondary data, the subject of research assumed by the author was the influence of the Ukrainian, Belarusian and Lithuanian minorities on Polish society.

2

Wybrane mniejszości narodowe a poziom bezpieczeństwa II Rzeczpospolitej Polskiej

Waszak M.

Roczniki Studenckie Akademii Wojsk Lądowych

|

2017

|

R. 1

69--78

PL

Artykuł stanowi próbę analizy wpływu wybranych mniejszości narodowych na poziom bezpieczeństwa II Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule główną tezą było, że w okresie międzywojennym mniejszości narodowe stanowiły największe zagrożenie dla bezpieczeństwa wewnętrznego Polski. W wielonarodowym państwie dominowali przede wszystkim Ukraińcy, Białorusini, Żydzi, Niemcy i Litwini. Działania mniejszości w różnym stopniu wpływały na nowo powstałe państwo polskie. Jednakże, najczęściej przybierały one charakter działań antypolskich, destabilizujących sytuację Polski w latach 1918-1939.

EN

This article attempts to analyze the impact of selected national minorities on the level of security of the Second Polish Republic. In the article the main thesis was that in the period between the wars national minorities constituted the greatest threat to Poland's internal security. The Ukrainians, Belarussians, Jews, Germans and Lithuanians dominated the multinational state. The activities of minorities influenced the newly created Polish state to a varying degree. However, most often they took on the nature of anti-Polish activities destabilizing the situation of Poland in 1918-1939.

3

Legal situation and factual position of non-russian nations in the USSR in the 1920’s and 1930’s. Selected examples

Szymanowicz A.

Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki

|

2014

|

Nr 1

50--75

EN

The Soviet Union was frequently called "a prison of nations". In fact, in any country in the world there were not so many national minorities and countries, often with centuries-old traditions of statehood, like Georgia or Armenia, which were occupied by force by the USSR. The Soviet constitutions sumptuously guaranteed them the plenitude of cultural and religious freedoms, and even the possibility of withdrawal from the USSR. However, in practice, non-Russian peoples, like the Russians themselves, were deprived of basic civil liberties. Soviet authorities, in addition to arrests and executions, resettled entire nations in mass deportations, far from family homes, often into areas with harsh climate without providing them with the conditions for survival. This resulted in high mortality in those populations.

PL

Związek Sowiecki często był nazywany „więzieniem narodów”. W rzeczywistości w żadnym państwie na świecie nie znajdowało się tak dużo mniejszości narodowych i krajów, często z wielowiekowymi tradycjami własnej państwowości, jak chociażby Gruzja czy Armenia, które przemocą zostały zajęte przez ZSRR. Sowieckie konstytucje szumnie gwarantowały im pełnię swobód kulturalnych i religijnych, a nawet możliwość wystąpienia z ZSRR. W praktyce jednak ludność nierosyjska, podobnie jak i Rosjanie, pozbawiona była podstawowych swobód obywatelskich. Władze sowieckie, oprócz aresztowań i rozstrzeliwań, dokonywały również masowych przesiedleń całych narodów w odległe od ich domów rodzinnych strony, na tereny o często surowym klimacie, nie zapewniając im przy tym warunków umożliwiających przeżycie. Powodowało to dużą śmiertelność tej ludności.

4

Polityka Chińskiej Republiki Ludowej wobec mniejszości etnicznych

Jarema D.

Zeszyty Naukowe Ruchu Studenckiego

|

2013

|

Nr 2

49--56

PL

W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat Komunistyczna Partia Chin wypracowała szereg rozwiązań związanych z postępowaniem wobec członków mniejszości etnicznych. Celem tego artykułu jest przedstawienie zarysu chińskiej polityki w tej dziedzinie. Pisząc o polityce Chin mam na myśli oficjalną politykę prowadzoną przez władze i instytucje państwowe skierowaną wobec członków 55 uznanych narodowości zamieszkujących terytorium ChRL. W artykule przedstawię charakterystykę mniejszości etnicznych żyjących na terenie ChRL, a także scharakteryzuję główne prawa i wolności przysługujące mniejszością narodowym w Chinach.

5

Czynnik religijny w konfliktach etnicznych na przykładzie konfliktu chińsko-ujgurskiego

Szyszlak T.

Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki

|

2012

|

Nr 2

167-181

PL

Artykuł zbudowany został wokół tezy, że czynnik religijny odgrywa ważną rolę w konfliktach etnicznych. Teza ta jest konfrontowana z rzeczywistością na przykładzie konfliktu pomiędzy Chińczykami Han a Ujgurami. Ci pierwsi są narodem tytularnym w najludniejszym państwie świata, ci drudzy z kolei - to jedna z największych w Chinach mniejszości narodowych, całkowicie różna od Hanów. Ujgurzy są ludem turkijskojęzycznym, spokrewnionym z Turkami z Azji Mniejszej oraz większością narodów postradzieckiej Azji Środkowej, wyznającym islam, zamieszkującym północnozachodni region kraju, podczas gdy Hanowie koncentrują się na wschodzie. Wobec Ujgurów władze chińskie prowadzą dyskryminacyjną politykę, zaś ta jest przez nich kontestowana za pomocą wystąpień, również zbrojnych, a także działalności terrorystycznej.

EN

The article is built around the thesis that the religious factor plays an important role in ethnic conflicts. This thesis is confronted with the reality with the example of the conflict between Han Chinese and Uighurs. The former are the titular nation's most populous country in the world, the latter, in turn, is one of China's largest minority, totally different from the Han. Uighurs speak Turkic languages, related to the Turks in Asia Minor and the majority of post Soviet Central Asian nations, professing Islam, living in the north-western region of the country, while the Han are concentrated in the east. Uighurs against Chinese authorities maintain discriminatory policy, which is challenged by them by the instances of armed and terrorist activities.

6

Współczesny dramat Kosowa i Metohija

Romanów M.

Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki

|

2005

|

Nr 2

127--135

PL

W artykule w sposób chronologiczny autor przedstawia, odwołując się do uwarunkowań historycznych, dzieje ludności z regionów Kosowa i Metohije. Zwraca szczególną uwagę na dramat mieszkańców spowodowany działaniami wojennymi w tym rejonie byłej Jugosławii. Wskazuje także na rolę jaką w tym wewnętrznym konflikcie odegrały międzynarodowe siły zbrojne pod egidą NATO.

7

Dwujęzyczne nazewnictwo geograficzne w Polsce

Zych M.

Polski Przegląd Kartograficzny

|

2005

|

T. 37, nr 4

282-297

PL

Po scharakteryzowaniu nowego polskiego prawodawstwa, autor podaje przykłady funkcjonowania dwu- i wielojęzycznego nazewnictwa w krajach, w których stosowane jest ono już od dawna. W ostatniej części artykułu przeprowadzona jest próba zastosowania dwujęzycznego nazewnictwa na mapach z obszaru Polski.

EN

On January, 2005 Polish Parliament passed the Act on National and Ethnic Minorities and on the Regional Language. It is the first legal act in the post-war history of Poland regulating completely the issues of national, ethnic and linguistic minorities. Until now the Polish legislation regarding this matter was divided among many legal regulations and some issues were not codified at all. The new act defines minorities - national and ethnic, as well as the regional language. According to the act minorities are groups of Polish citizens who differ substantially from other citizens by means of their language, culture or tradition, who are aware of their own historical and national bonds, and whose ancestors have inhabited Poland for at least the past 100 years. A national minority refers to a group that has an independent state elsewhere, and ethnic minority to a group that does not have a state at all. The act mentions 9 national minorities, 4 ethnic minorities and one regional language. In regard to geographical names, two regulations included in the act are of special importance. In communes (3rd level administrative units), in which the given national or ethnic minority constitutes at least 20% of the population, the minority's language may be introduced as an auxiliary language. Similar requirements must be met in case of introducing geographical names in the minority's language, however it can also be applied in reference to names of towns in communes in which the given minority constitutes less than 20% of the population provided the majority of the town's population decides for it. Population using a regional language has the same rights regarding the auxiliary language and geographical names as in case of national and ethnic minorities. At present in Poland, a national or ethnic minority or population using a regional language constitutes at least 20% of the population in 51 communes (out of the total number of 2478) (fig. 2). Implementation of regional languages and bilingual names in Poland will cause those names to appear on maps. Because so far such names have not been present on Polish maps, Polish cartographers have not developed any rules of applying them. In EU countries the situation is different. Bilingual names are common, so a review of methods of their usage on maps can help to establish the best rules also for Poland. Several ways of giving bilingual names can be distinguished. Considering the experience of other countries and Polish regulations in respect to bilingual names on traffic signs it seems that a mixed approach should be applied: a minority name written in the same-type, same-size font should be placed under the Polish name and centered. In the case of extended names (e.g. rivers, finger lakes), the minority name should follow the Polish name, after a slash (fig. 14).