Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Ocena składu granulometrycznego wybranych nawozów mineralnych

Przystupa Wojciech, Leszczyński Norbert, Szczepanik Małgorzata

Przemysł Chemiczny

|

2023

|

T. 102, nr 12

1325--1329

PL

Przedstawiono wyniki badań składu granulometrycznego Polifoski® Tytan, Polidapu® , Salmagu® i Saletrzaka 27 Standard. Obliczono wskaźniki SGN, UI i GSI. Dodatkowo opisano i wyznaczono cztery współczynniki określające rozrzut, zmienność, asymetrię i spłaszczenie uziarnienia. Na tej podstawie dokonano charakterystyki badanych nawozów oraz porównano ich składy granulometryczne.

EN

Four com. mineral fertilizers (Polifoska®Tytan, Polidap®, Salmag and Saletrzak 27 Standard) were analyzed for granulometric compn. SGN (size guide no.), UI (uniformity index), and GSI (granulometric spread index) were calculated. In addn., 4 addnl. coeffs. detg. the dispersion, variability, asymmetry and flattening of the grain size were described and detd. On this basis, the examined fertilizers were characterized and their granulometric compns. were compared.

2

Low waste technology for the removal of nitrates from water

Trus Inna, Gomelya Mukola, Halysh Vita, Tverdokhlib Mariia, Makarenko Iryna, Pylypenko Tetiana, Chuprinov Yevhen, Benatov Daniel, Zaitsev Hennadii

Archives of Environmental Protection

|

2023

|

Vol. 49, no 1

74--78

EN

As a rule, nitrates are present in all natural water bodies. Their increased concentrations are connected with the discharge of insufficiently treated wastewater from industrial and communal enterprises, agricultural and livestock complexes. Recent scientific publications concerning treatment methods for nitrates removal from natural water and wastewater were analyzed in order to create effective and low-waste technology for obtaining high quality water. It has been established that the ion exchange method is quite effective for removing nitrates from water. In the paper, the processes of ion exchange removal of nitrates from water on low-axis anionite in DOWEX Marathon WBA in Сl- form were investigated. During the sorption of nitrates with a concentration of 186, 205, 223 and 2200 mg/dm3, it was established that the full exchangeable dynamic capacity was 1.075, 1.103, and 1.195, 1.698 g-eq/dm3, respectively. To regenerate anionite, solutions of ammonia as well as potassium chloride, ammonium chloride and potassium carbonate were used in this work. The choice of potassium and ammonium compounds is due to the prospect of further use of regeneration solutions for the production of liquid fertilizers.

3

Zużycie nawozów mineralnych w gospodarstwach rolnych województwa lubelskiego

Podleśny Janusz, Smytkiewicz-Buzak Karolina

Przemysł Chemiczny

|

2022

|

T. 101, nr 12

1147--1151

PL

Przeprowadzona analiza gospodarstw rolnych wykazała duże zróżnicowanie w zakresie wybranych wskaźników dotyczących stosowania nawożenia mineralnego roślin w zależności od struktury zasiewów i wielkości gospodarstwa. W analizowanych gospodarstwach rolnych najwięcej zużywano azotu, znacznie mniej potasu, a najmniej fosforu. Uwagę zwraca stosowanie przez rolników nawożenia siarką, co ma bardzo duże znaczenie ze względu na deficyt tego składnika w glebie. Stwierdzono istotną zależność między powierzchnią użytków rolnych a ilością NPK stosowaną w nawożeniu roślin uprawnych. Najmniejsze ilości NPK zużywano w grupie gospodarstw o powierzchni 10-20 ha. Wraz ze wzrostem powierzchni zużycie nawozów zwiększało się i osiągnęło największą wartość w gospodarstwach o powierzchni powyżej 100 ha. Stwierdzono istotną korelację między ilością stosowanego NPK a plonem wybranych ziemiopłodów oraz między poziomem plonowania a kosztem nawożenia.

EN

The research was conducted in 2018-2019 in 40 farms located in the Lubelskie Voivodeship, differing in agricultural land and the cropping system structure. The dependence of the mineral fertilizers consumption on the agricultural land area and the structure of the cropping system was evaluated. The lowest amts. of fertilizers were used in the group of farms with an area of 10-20 ha. Along with the increase in the area, the consumption of fertilizers increased and reached the highest value on farms with an area of more than 100 ha. A strict pos. correlation was shown between the yield of selected plants and the amt. of fertilizers applied, and between the yield level and fertilization costs.

4

Productivity of Spring Triticale under Conditions of the Southern Steppe of Ukraine

Gamayunova Valentina V., Sydiakina Olena V., Dvoretskyi Volodymyr F., Markovska Olena Y.

Ecological Engineering & Environmental Technology

|

2021

|

Vol. 22, iss. 2

104--112

EN

Triticale is a valuable grain forage and food crop. Application of fertilizers enables to both increase the grain yield and improve its quality indicators. Triticale responds positively to fertilization, foliar top dressing, and the action of growth-regulating drugs. The presented field experiments were carried out in 2014–2016 in the educational-scientific-practical center of the Mykolaiv national agrarian university on the southern chernozem, typical for the southern Steppe of Ukraine. Pre-sowing seed treatment, application of mineral fertilizers and foliar nitrogen fertilization had a positive effect on the length of the ear, the number of grains in it, the mass of grain from the ear of the main stem and the level of the formed yield of spring triticale grain. Among the studied fertilizer options, the introduction of N30P30 before sowing and top dressing with ammonium nitrate at a dose of N30 against the background of pre-sowing seed treatment with Escort-Bio was advantageous. In this variant, the yield was 3.61 t/ha, the length of the ear was 10.4 cm, the number of grains in the ear was 30.2 PCs, the weight of grain from the ear of the main stem was 1.43 g. Creating an optimal nutrition background for plants improved the quality indicators of the spring triticale grain. The most favorable conditions for the formation of grain nature were provided by applying N60P30 before sowing and N30P30 before sowing with top dressing in a dose of N30 in the form of ammonium nitrate, urea or double top dressing with D2. The maximum protein content in the grain of the spring triticale was ensured by the introduction of N30P30 into the sowing with feeding with carbamide at a dose of N30. Due to the higher yield, the highest conditional protein yield per hectare of spring triticale sowing was provided by the introduction of N60P30 before sowing and N30P30 before sowing with top dressing with ammonium nitrate in the phase of stooling at a dose of N30. Improving the background of plant nutrition in cultivation technology is a promising measure to increase the productivity of spring triticale.

5

Rynek nawozów fosforowych oraz zróżnicowanie zawartości fosforu w glebach Polski

Rutkowska Agnieszka, Rusek Piotr

Przemysł Chemiczny

|

2020

|

T. 99, nr 3

381--385

PL

Omówiono wybrane zagadnienia związane z produkcją mineralnych nawozów fosforowych oraz przedstawiono wyniki monitoringu gleb prowadzonego w latach 2008-2016 przez Okręgowe Stacje Chemiczno-Rolnicze w odniesieniu do zawartości fosforu przyswajalnego. Stwierdzono, że niemal 60% gleb w kraju charakteryzuje się wysoką i bardzo wysoką zasobnością w fosfor przyswajalny, co czyni je podatnymi na straty tego biogenu do środowiska wodnego. Jednocześnie 25% stanowią gleby o bardzo niskiej i niskiej zawartości fosforu przyswajalnego, na których konieczne jest racjonalne nawożenie tym makroskładnikiem. W Polsce notuje się duże zróżnicowanie regionalne w zużyciu nawozów fosforowych. Z uwagi na zmniejszające się światowe zasoby fosforytów należy skoncentrować się na poszukiwaniu alternatywnych źródeł tego pierwiastka, również poprzez jego odzysk z odpadów.

EN

A review, with 28 refs., of the prodn. and consumption of P fertilizers in Poland as well as of the time and spacediversified content of P in soils.

6

Przemiał kamienia wapiennego wykorzystywanego jako surowiec do produkcji mineralnych nawozów na bazie gipsu pochodzącego z energetyki konwencjonalnej

Olejnik Tomasz P., Sobiecka Elżbieta, Obraniak Andrzej, Siuda Robert, Kwiatek Jerzy

Przemysł Chemiczny

|

2020

|

T. 99, nr 11

1643--1648

PL

Opisano wyniki badań przemiału mączki wapiennej w skali przemysłowej, wykorzystywanej do produkcji mineralnych granulatów nawozowych. Produkt przemiału posłużył jako surowiec do produkcji granulatu nawozowego, którego głównym składnikiem był gips odpadowy z procesu odsiarczania spalin z energetyki konwencjonalnej. Stwierdzono, że poprzez odpowiedni dobór parametrów procesowych mielenia kamienia wapiennego uzyskuje się produkt o korzystnych właściwościach fizyczno-chemicznych, znacząco wpływających na efektywność granulacji mieszanki gips-mączka wapienna. Wykazano, że stosowanie odpowiednio przetworzonej mączki wapiennej może korzystnie wpłynąć na zagospodarowanie gipsu pochodzącego z instalacji odsiarczania gazów spalinowych energetyki opartej na spalaniu węgla brunatnego.

EN

Jurassic limestone with a grain size of up to 50 mm and a bulk d. of 2700 kg/m³ was crushed in 2 industrial installations by using a roller mill or a roller-bowl mill. The granulometric compn. of the products was analyzed. The roller-bowl mill products contained 80% by mass of grains less than 10 μm in size, compared to 33 μm from the roller mill.

7

Nawozy mineralne w świetle nowej unijnej regulacji nawozowej 2019/1009

Ryszko Urszula, Rusek Piotr, Watros Anna, Ostrowski Jarosław

Przemysł Chemiczny

|

2020

|

T. 99, nr 7

1072--1078

PL

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE)1) dotyczące udostępniania produktów nawozowych na rynku UE wprowadza znaczące zmiany w obrocie i ocenie zgodności nawozów mineralnych. Przyjęcie nowego aktu prawnego dotyczącego nawozów jest konsekwencją przedstawionego przez Komisję Europejską w 2016 r. pakietu dotyczącego gospodarki o obiegu zamkniętym. Rozporządzenie określa wymagania dla poszczególnych kategorii produktów nawozowych w odniesieniu do zawartości składników pokarmowych oraz maksymalnych dopuszczalnych poziomów patogenów i zanieczyszczeń. Proponowane zmiany harmonizują w UE normy dotyczące nawozów uzyskiwanych z surowców organicznych lub wtórnych oraz ułatwiają obrót i wykorzystanie nawozów organicznych, organiczno-mineralnych i produkowanych na bazie odpadów różnego pochodzenia. Nowe przepisy prawne uchylają rozporządzenie (UE)2), które pozostaje w mocy do dnia 16 lipca 2022 r., czyli zakończenia 3-letniego okresu przejściowego. Na podstawie nowych ram prawnych, na rynek UE będą wprowadzane tylko produkty nawozowe, oznaczone znakiem CE, spełniające określone wymogi w zakresie jakości i bezpieczeństwa. Rozporządzenie1) stwarza nowe możliwości produkcji i sprzedaży nawozów dostosowanych do modelu gospodarki o obiegu zamkniętym, w którym odpady przekształca się w składniki odżywcze dla upraw oraz wpłynie na zwiększenie asortymentu nawozów i produktów nawozowych dostępnych dla rolników (rys. 1)1, 3). Klasyfikacja nawozów mineralnych Produkty nawozowe UE podzielono na 7 kategorii, dla których określono szczegółowe wymagania wynikające z ich przewidzianych zastosowań oraz pełnionych przez nie funkcji. Zaliczane są do nich: nawozy, środki wapnujące, polepszacze glebowe, podłoża do upraw, inhibitory, biostymulatory i mieszaniny produktów nawozowych, składające się z co najmniej dwóch wymienionych produktów nawozowych UE. Mieszanie nie powinno zmieniać charakteru żadnego ze składowych produktów nawozowych ani wywierać[...]

8

Zmodyfikowany osad z procesu oczyszczania solanki jako potencjalne źródło surowca dla przemysłu nawozowego

Iwański Paweł, Igliński Bartłomiej, Buczkowski Roman

Przemysł Chemiczny

|

2019

|

T. 98, nr 8

1230--1237

PL

Przedstawiono wyniki badań nad modyfikacją osadu powstającego z zawiesiny z procesu oczyszczania solanki metodą ługowo-sodową z wykorzystaniem kwasu azotowego(V). Przeprowadzono analizę określającą właściwości osadu karbonizowanego do pH 7 i 8 przed i po reakcji z kwasem azotowym(V). Określono analitycznie podstawowe właściwości chemiczne osadów z wykorzystaniem miareczkowania potencjometrycznego, jak również zaobserwowano zmiany w morfologii powierzchni z wykorzystaniem techniki SEM/EDX. Uzyskane wyniki pozwoliły na ocenę przydatności badanej substancji jako potencjalnego źródła azotanów( V) wapnia i magnezu do celów nawozowych.

EN

The sludge from the brine purifn. was carbonized under CO2 at pH 7 or 8 and then treated with HNOз. In the sample after carbonization with CO2, the concns. of chloride ions were 10.1 and 3.9 mmol/L, Ca²⁺ ions 37 and 53 mmol/L and Mg²⁺ ions 48 and 76 mmol/L for pH 7 and 8, resp. In the sample after treatment with HNOз, the concn. of chloride ions dropped to 5.2 and 2.0 mmol/L, Ca²⁺ ions to 20.1 and 28.8 mmol/L and Mg²⁺ ions to 27.2 and 38.9 mmol/L for pH 7 and 8, resp. The carbonizates were recommended as a potential source of Ca and Mg nitrates in fertilizers.

9

Rynek nawozów mineralnych

Badora Aleksandra, Majkut Agata, Kozłowska-Strawska Jolanta, Domańska Jolanta

Przemysł Chemiczny

|

2019

|

T. 98, nr 2

220--225

PL

Dokonano przeglądu globalnego i krajowego rynku nawozów sztucznych. Podano ich produkcję, zużycie, ceny oraz trendy rozwojowe.

EN

A review, with 48 refs., of global and domestic market of fertilizers, their prodn., consumption, prices and development trends.

10

Odzysk fosforu w oczyszczalniach ścieków komunalnych w celu zastąpienia kopalnych składników nawozów mineralnych

Rybicki Stanisław M.

Przemysł Chemiczny

|

2019

|

T. 98, nr 9

1439--1441

PL

Przedstawiono analizę możliwości zastosowania metod odzysku fosforu ze ścieków miejskich. Najnowsze tendencje do odzyskiwania tego pierwiastka oparte na krystalizacji związków fosforu dają wprawdzie produkt o dobrej charakterystyce jakościowej, ale nie stanowią technologii ekonomicznie konkurencyjnych wobec obecnych cen surowców do produkcji nawozów mineralnych zawierających fosfor. Najlepsze wyniki z punktu widzenia ekonomiki wdrożenia uzyskano, wykorzystując procesy termicznej utylizacji osadów ściekowych, po których odzyskuje się związki fosforu metodą kwaśnego ługowania.

EN

Ashes from processing of digested sludge from a municipal wastewater treatment plants contained orthophosphates (20–30% in dry mass). Annual tests on potential recovery of P compounds showed that the variability of P recovery potential depended both on a wastewater load and on wastewater flow. Even 54–68% of P contained in the ashes from incinerated sludge was recovered during lab. tests. The overall P recovery from incinerated sludge may replace approx. 20–40% of P needs for contemporary food prodn. The P recovery from ashes was found a very efficient method.

11

Ethylcellulose as a coating material in controlled-release fertilizers

Lubkowski Krzysztof, Smorowska Aleksandra, Sawicka Marta, Wróblewska Elwira, Dzienisz Alicja, Kowalska Małgorzata, Sadłowski Marcin

Polish Journal of Chemical Technology

|

2019

|

Vol. 21, nr 1

52--58

EN

Ethylcellulose polymer was used as a coating material in the preparation of controlled release fertilizers. The materials have been prepared with the use of an immersion method. The mass ratio of polymer to fertilizer was in the range of 0.165–0.285 and the layer thickness was in the range of 204–244 μm. Mechanical properties of the prepared materials were significantly better in comparison with the initial fertilizer. Measurements of time and the degree of release of mineral components from the obtained materials were determined with a standard method. Ethylcellulose-coated materials have met the requirements of controlled release fertilizers.

12

Assessment of the Effect of Struvite on the Growth of Sinapis alba

Worwąg M.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2018

|

Tom 20, cz. 1

837--856

EN

Struvite is a hydrated ammonium magnesium phosphate of chemical formula MgNH4PO4·6 H2O, discovered in 1845. Mineral is characterized by a transparent / translucent white color with a glossy gloss, a Mohs hardness of 2, a specific weight of 1700 kg·m-3. Its crystalline form is formed at appropriate concentrations of magnesium, phosphate and ammonium. In the natural environment its presence was mainly found in decomposing organic matter. However, struvite crystals may also be formed on the equipment of sewage treatment plants (piping, pump impellers, etc.). This is done in an uncontrolled manner and carries with it technical problems in the treatment plant. The most frequent occurrence was found in sewage sludge after biological treatment and sewage sludge of animal origin after anaerobic digestion. However, due to the fact that a given compound is a source of phosphorus, the possibility of using struvite for fertilization has been noted. As the fertilizer granule has low solubility, it is considered to be more environmentally friendly. It slowly dissolves in the soil, which causes the plants themselves to dispense the amount that they take from the environment. The recovery technologies of this mineral are not yet widely used because they are economically demanding. There are still intensive researches on the struvite to optimize its precipitation process. This work focuses on comparing the effects of different doses (0.1, 0.5, 1.0 g/250 g of soil) of a synthetic struvite used as a fertilizer for growth and biomass of Sinapis alba. The experiment was vase-shaped and was carried out under controlled conditions of the phytotron chamber. It was found that the physical physico-chemical properties of soil such as: pH, acidity, content of biogenic elements (N, P), content of macro and microelements; they improved with the increasing dose of struvite. Based on the results obtained for each combination, it was found that a dose of 0.5 g is sufficient to obtain the maximum yield length. However, this did not correlate with the obtained fresh and dry biomass, where the highest value (10.87 g for fresh biomass and 9.22 g for dry biomass) was obtained for a dose of 1.0 g of struvite.

PL

Struwit to uwodniony fosforan amonowo-magnezowy o wzorze chemicznym MgNH4PO4·6 H2O,odkryty w 1845 roku. Minerał charakteryzuje się barwą przejrzysta/półprzejrzysta biała o szklistym połysku, twardością według skali Mohsa wynoszącą 2, masą właściwą 1700 kg·m-3. Jego krystaliczna forma tworzy się przy odpowiednich stężeniach jonów magnezowych, fosforanowych oraz amonowych. W środowisku naturalnym jego obecność stwierdzono głównie w rozkładające się materii organicznej. Jednak kryształy struwitu mogą się także tworzyć na oprzyrządowaniu instalacji do oczyszczania ścieków (w rurociągach, wirnikach pomp itp.). Odbywa się w to sposób niekontrolowany i niesie za sobą problemy techniczne w oczyszczalni. Najczęstsze występowanie stwierdzono w osadach ściekowych po oczyszczaniu metodami biologicznymi oraz osadach ściekowych pochodzenia zwierzęcego po fermentacji beztlenowej. Jednak z racji tego, że dany związek stanowi źródło fosforu, zauważono możliwość wykorzystania struwitu w celach nawozowych. Jako granulat nawozowy ma niską rozpuszczalność przez co uważany jest za bardziej przyjazny środowisku. Wolno rozpuszcza się w glebie co powoduje, że rośliny same mogą dozować jaką jego ilość pobiorą z otoczenia. Technologie odzysku tego minerału nie są jednak jeszcze powszechnie stosowane ponieważ są wymagające pod względem ekonomicznym. Nad struwitem prowadzone są ciągle intensywne badania mające na celu zoptymalizowanie jego procesu wytrącania. Niniejsza praca skupiała się na porównaniu wpływu różnych dawek (0,1; 0,5; 1,0 g/250 g gleby) struwitu syntetycznego zastosowanego jako nawozu na wzrost oraz biomasę gorczycy. Doświadczenie, miało charakter wazonowy i było prowadzone w kontrolowanych warunkach komory fitotronowej. Stwierdzono, że właściwości fizycznochemiczne gleby takie jak: pH, kwasowość, zawartość pierwiastków biogennych (N, P), zawartość makro i mikroelementów; poprawiały się wraz z wzrastającą dawką struwitu. Na podstawie uzyskanych wyników dla poszczególnych kombinacji, stwierdzono, że dawka 0,5 g jest wystarczająca, do uzyskania maksymalnej długości plonów. Jednakże, nie korelowało to z uzyskaną świeżą oraz suchą biomasą, gdzie najwyższą wartość (10,87 g dla świeżej biomasy oraz 9,22 g dla suchej biomasy ) uzyskano dla dawki 1,0 g struwitu.

13

Ocena wytrzymałości granul nawozów mineralnych przy wykorzystaniu rozkładu Weibulla

Przystupa W., Rusek P., Nowak J.

Przemysł Chemiczny

|

2018

|

T. 97, nr 12

2124--2127

PL

Przedstawiono wyniki badań wytrzymałości na ściskanie granul superfosfatu, polifoski oraz Salmagu. Do analizy otrzymanych danych zastosowano dwuparametrowy rozkład Weibulla. Parametry rozkładu wyznaczono metodą graficzną. Sporządzono empiryczne dystrybuanty siły niszczącej pojedyncze granule, na podstawie których można określić prawdopodobieństwo ich zniszczenia.

EN

Granules of 3 fertilizer types (superphosphate, NPKS and NCaMg) were divided into 7 size fractions (1–6 mm) by using a sieve analyzer and then the force destroying the granules of each fraction of fertilizers tested was detd. by using a head with a variable pressure. Two-parameter Weibull distribution was used to analyze the results to det. the probability of destruction of each granule fraction as a function of the force acting on it.

14

Metale ciężkie w fosforytach stosowanych do produkcji nawozów fosforowych i ich oznaczanie za pomocą techniki ICP-OES

Ostrowski J., Olchowski R., Dobrzyńska J., Watros A., Dobrowolski R.

Przemysł Chemiczny

|

2018

|

T. 97, nr 8

1284--1287

PL

Fosforyty wykorzystywane do produkcji nawozów mineralnych zawierają metale ciężkie. Długookresowe stosowanie nawozów fosforowych może prowadzić zarówno do bioakumulacji zanieczyszczeń w glebie i tkankach roślin, jak i do wprowadzenia tych pierwiastków do przewodu pokarmowego człowieka. Unia Europejska wprowadza ograniczenia dopuszczalnych zawartości pierwiastków ciężkich w nawozach mineralnych, dlatego też istnieje potrzeba opracowania metod analitycznych do ich oznaczania. W pracy zaproponowano wykorzystanie optycznej spektrometrii emisyjnej ze wzbudzeniem w plazmie indukcyjnie sprzężonej (ICP-OES) do oznaczania śladowych ilości Cd, Pb, Ni i Cr w fosforytach. Rozpoznano i skorygowano interferencje towarzyszące analizom badanych fosforytów za pomocą techniki ICP-OES. Dokładność uzyskanych wyników zapewniono przez zastosowanie certyfikowanego materiału odniesienia SRM®695.

EN

An optical emission spectrometry with the ionization in inductively coupled plasma was tested as a potential anal. method for detn. of trace amts. of Cd, Pb, Ni and Cr in phosphorites- based materials, which were previously shredded and dissolved in a mixt. of concd. HNO3 and HCl acids in the ratio of 3:1 by vol. The markings were carried out without correction of the calibration as well as using Sc, Be and Cs solns. as internal stds. The calibration resulted in an increase in the accuracy of markings of the tested elements in the certified ref. material by approx. 10%.

15

Granulowane nawozy organiczno-mineralne z podłoży popieczarkowych. Cz. 1, Makro- i mikroskładniki

Kuśmirek E., Rutkowska B., Wrzosek J., Maciaszek D., Chaber P.

Przemysł Chemiczny

|

2018

|

T. 97, nr 9

1580--1583

PL

Cztery granulowane nawozy organiczno-mineralne wytworzono na bazie przekompostowanego zużytego podłoża popieczarkowego, które przed granulacją zostały zmieszane z nawozami mineralnymi (mocznik, superfosfat pojedynczy, sól potasowa, saletra amonowa, siarczan amonu). Dwa granulowane nawozy organiczno- mineralne zostały wytworzone z kompostu sporządzonego ze zużytego podłoża popieczarkowego i osadu ściekowego, w tym jeden przed granulacją był suplementowany siarczanem amonu. Wartość pH nawozów wynosiła 6,17-6,94. Nawozy te stanowią znakomite źródło makroskładników (N 22,0-83,0 g/kg, P 6,70-18,50 g/kg, K 2,70-27,0 g/kg, Ca 41,1-71,3 g/kg, Mg 3,1-4,3 g/kg, S 18,7-101,6 g/kg), mikroskładników (Cu 20,60-54,32 mg/kg, Zn 130,07-372,82 mg/kg, Mn 222,71-302,31 mg/kg) oraz materii organicznej (Corg182,8-411,3 g/kg). Wytworzone nawozy odznaczają się małą zawartością niepożądanych metali (Ni 6,36-14,73 mg/kg, Cd 0,21-0,49 mg/kg, Pb 3,12-6,50 mg/kg, Cr 27,41-43,61 mg/kg).

EN

Four granulated org.-mineral fertilizers were produced of a mixt. of mushroom compost and urea, single superphosphate, a K salt or (NH4)2SO4. In addn., 2 fertilizers were produced on the basis compost and sewage sludge mixed in a 5:1 vol. ratio, and one of them before the granulation was addnl. doped with (NH4)2SO4. The content of N, P, K, Ca, Mg, S, org. matter as well as Cu, Zn, Mn, Ni, Cd, Pb and Cr in the fertilizers was detd. by instrumental anal.

16

Granulacja mączki wapiennej przy użyciu wybranych cieczy wiążących

Kwiatek J., Siuda R., Gluba T., Olejnik T. P., Obraniak A., Marszałek-Gubiec A., Pietrasik T.

Przemysł Chemiczny

|

2018

|

T. 97, nr 9

1542--1548

PL

Przedstawiono wyniki badań okresowej granulacji bębnowej mączki wapiennej pochodzenia jurajskiego przy użyciu wybranych cieczy wiążących, dla różnych parametrów procesowo-aparaturowych. Do nawilżania użyto wodne roztwory trzech cieczy: szkła wodnego, poli(alkoholu winylowego) (PVA) i melasy o różnych stężeniach. Jako zmienne parametry procesowe stosowano iloraz objętości dodanej cieczy wiążącej do masy granulowanego surowca, czas podawania cieczy wiążącej i całkowity czas granulacji. Określono wpływ badanych parametrów na właściwości otrzymanego produktu skład granulometryczny, wytrzymałość granul na ściskanie i szybkość rozpadu cząstek w środowisku wodnym.

EN

Aq. solns. of water glasses, poly(vinyl alc.) and molasses with various concns. were sep. added to the shredded limestone powder (grain diam. 300 μm, CaCO3 93-95%, MgCO3 1.5%) and then subjected to periodic drum granulation for 5-30 min. The effect of binder type, its concns. in aq. soln., amt. of binder in relation to limestone powder as well as granulation time on the compressive strength of granules and on a degree of their decompn. after contact with a aq. environment (30 min) were detd. The increasing concn. of each type of binder and its amt. in relation to limestone powder as well as the time of granulation resulted in an increase of the compressive strength of granules. Granules obtained by using the molasse binder reached the largest compressive strength as well as the highest degradn. degree.

17

Effect of application of mineral fertilizers containing biological additives on botanical composition, nitrogen status and yielding of grass-legume sward

Zielewicz W., Goliński P., Wróbel B.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2018

|

Vol. 63, nr 3

146--150

EN

The research was based in Experimental Station of the Department of Grassland and Natural Landscape Sciences at Poznań University of Life Sciences located in Brody Experimental Farm. Research on the influence of various doses of nitrogen fertilizer N-14, Physioactiv, Physiostart and PinKstart fertilizers applied in grass-legume mixture was conducted in the years 2016-2017. The following variants and doses of fertilizers were applied in the experiment: 1/ 300 kg·ha-1 N-14 under each regrowth (total of 900 kg·ha-1) + PK; 2/ 300 kg·ha-1 N-14 under the first regrowth and 180 kg·ha-1 of ammonium nitrate 34% N under the second and the third regrowth + PK; 3/ standard fertilization – 180 kg·ha-1 of ammonium nitrate 34% N under each regrowth + PK; 4/ Physioactiv fertilization in a dose of 300 kg·ha-1 before vegetation and 180 kg·ha-1 of ammonium nitrate 34% N under each regrowth + PK; 5/ Physiostart in a dose of 20 kg·ha-1 before vegetation and 180 kg·ha-1 of ammonium nitrate 34% N under each regrowth + PK; 6/ PinKstart in a dose of 20 kg·ha-1 before vegetation and 180 kg·ha-1 of ammonium nitrate 34% N under each regrowth + PK; 7/ absolute control – no fertilization. The highest yield of a dry matter of a grass-legume mixture in the two years of utilization was a result of an application of a nitrogen fertilizer N-14 which was applied under every regrowth and in a variant of application just under the first regrowth, together with a dose of phosphorus and potassium. A biological additive on the basis of sea algae (Pheoflore complex) in N-14 fertilizer resulted in higher yields of the sward, despite smaller dose of nitrogen when compared to variants fertilized with ammonium nitrate. An application of a calcium fertilizer Physioactiv with aminopurine resulted in an increase in a share of white clover in the sward and in a better nutrition of plants with nitrogen which was visible in the highest values of a leaf blades greenness index both in the case of white clover and perennial ryegrass. It may be presumed that the positive effects of the application of the analyzed fertilizers might originate from their formulation due to the joint of mineral components used in traditional fertilizers with biological additives which stimulate a root system, activate soil’s flora and therefore enhance the state of rhizosphere.

PL

Badania przeprowadzono w Stacji Doświadczalnej Katedry Łąkarstwa i Krajobrazu Przyrodniczego zlokalizowanej w RGD Brody Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Prace badawcze nad wpływem stosowania zróżnicowanych dawek nawozów mineralnych N-14, Physioactiv, Physiostart i PinKstart w zasiewie mieszanki trawiasto-bobowatej prowadzono w latach 2016-2017. Zastosowano następujące warianty i dawki nawożenia: 1/ 300 kg·ha-1 N-14 pod każdy odrost (łącznie 900 kg·ha-1) + PK; 2/ 300 kg·ha-1 N-14 pod pierwszy odrost i 180 kg·ha-1 saletry amonowej 34% N pod drugi i trzeci odrost + PK; 3/ nawożenie standardowe NPK – 180 kg·ha-1 saletry amonowej 34% N pod każdy odrost + PK; 4/ nawożenie Physioactiv w dawce 300 kg·ha-1 przed ruszeniem wegetacji i 180 kg·ha-1 saletry amonowej 34% N pod każdy odrost + PK; 5/ Physiostart w dawce 20 kg·ha-1 przed ruszeniem wegetacji i 180 kg·ha-1 saletry amonowej 34% N pod każdy odrost + PK; 6/ PinKstart w dawce 20 kg·ha-1 przed ruszeniem wegetacji i 180 kg·ha-1 saletry amonowej 34% N pod każdy odrost + PK; 7/ kontrola absolutna – bez nawożenia. Przeprowadzone badania wykazały, że najwyższe plony suchej masy runi mieszanki trawiasto-bobowatej w ciągu dwóch lat użytkowania stwierdzono w następstwie stosowania nawozu azotowego N-14, który był podawany pod każdy odrost oraz w wariancie aplikacji tego nawozu tylko pod pierwszy odrost, wraz z dodatkową dawką fosforu i potasu. Dodatek biologiczny na bazie wyciągu z alg morskich (kompleks Pheoflore) w nawozie N-14, pomimo wprowadzania do gleby niższej dawki azotu, w porównaniu do wariantów nawożonych saletrą amonową, skutkował uzyskiwaniem wyższych plonów runi. Aplikacja nawozu wapniowego Physioactiv z dodatkiem aminopuryny wpłynęła na zwiększenie w runi udziału koniczyny białej oraz na lepsze odżywienie roślin azotem, co przejawiało się uzyskiwaniem najwyższych wartości indeksu zieloności liści, zarówno w przypadku koniczyny białej, jak również życicy trwałej. Istnieją uzasadnione przesłanki, że korzystne efekty stosowania badanych nawozów mogą być skutkiem ich formulacji ze względu na łączenie składników mineralnych wykorzystywanych w tradycyjnych nawozach wraz z dodatkami biologicznymi stymulującymi system korzeniowy roślin oraz aktywizujących florę glebową poprawiającą stan ryzosfery.

18

Dziesięciolecie Zakładu Technologii Energetycznych

Król M., Strzelecki M., Wojciechowski K., Barańska-Buslik A.

Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud

|

2018

|

nr 4

133--145

PL

W roku 2018 minęło 10 lat od powstania Zakładu Technologii Energetycznych. W artykule przedstawiono obszar działalności badawczo-rozwojowej Zakładu na podstawie kluczowych projektów zrealizowanych w ostatniej dekadzie. Obecnie potencjał badawczy zakładu obejmuje takie obszary, jak: przetwarzanie i zarządzanie energią, rozwiązania niskoemisyjne, technologia chemiczna, analiza przestrzenna, analiza formalnoprawna inwestycji, geologia, geofizyka, geoinformatyka i zarządzanie procesowe.

EN

In 2018, 10 years have passed since the establishment of the Department of Energy Technologies. The article presents the scope of research and development activities on the basis of key projects implemented in the past decade. At present, the research potential of the department includes such areas as: energy conversion and management, low-E solutions, chemical technology, spatial analysis, formal and legal analysis of investments, geology & geophysics, formal and legal investment analysis, waste management, geoinformatics and process management.

19

The effect of sulphur-containing fertilizers on soil biological properties

Filipek-Mazur B., Gorczyca O., Tabaka M.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2017

|

T. 17, z. 2

69--81

EN

The aim of this paper was to determine the effect of sulphur-containing mineral fertilizers on the number of microorganisms and soil enzymatic activity. The research was carried out under conditions of a two-year field experiment. The effect of fertilization with sulphur in the sulphate form (ammonium sulphate and Saletrosan 26 makro) and in the elemental form (Wigor S) was analysed with respect to the control treatment without fertilization and to the treatment fertilized only with nitrogen, phosphorus and potassium. The effect of sulphur fertilizers was analysed at two levels of fertilization. In the first year of the experiment, spring rape was the test plant, and in the second year – winter wheat. The number of microorganisms (total number of bacteria, fungi and actinomycetes, as well as the number of sulphur bacteria) was determined by plate count method. Dehydrogenase and arylsulfatase activity was determined by colorimetric method, whereas catalase activity by manganometric method. During both years of the research, the number of microorganisms in the fertilized soil was greater than in the non-fertilized soil or these numbers were similar. Fertilization with a double dose of sulphur fertilizers had a stronger stimulating effect on the growth of fungi and actinomycetes than fertilization with a single dose. Compared to the soil fertilized with mineral fertilizers without sulphur, sulphur fertilization stimulated the growth of bacteria, fungi and actinomycetes especially after the first year of the research. The effect of fertilization on soil enzymatic activity was low.

PL

Celem pracy było określenie wpływu nawozów mineralnych zawierających siarkę na liczebność drobnoustrojów i aktywność enzymatyczną gleby. Badania prowadzono w warunkach dwuletniego doświadczenia polowego. Wpływ nawożenia siarką w formie siarczanowej (pod postacią siarczanu amonu i Saletrosanu 26 makro) i elementarnej (w formie Wigoru S) analizowano w odniesieniu do obiektu kontrolnego bez nawożenia oraz obiektu z nawożeniem jedynie azotem, fosforem i potasem. Działanie nawozów siarkowych analizowano na dwóch poziomach nawożenia. W pierwszym roku doświadczenia rośliną testową był rzepak jary, a w drugim roku pszenica ozima. Liczebność drobnoustrojów (ogólnej liczby bakterii, grzybów i promieniowców oraz liczby bakterii siarkowych) oznaczono metodą płytkową. Aktywność dehydrogenaz i arylosulfatazy oznaczono metodą kolorymetryczną, natomiast aktywność katalazy metodą manganometryczną. W ciągu obu lat badań liczebność drobnoustrojów w glebie nawożonej była większa niż w glebie nienawożonej lub liczebności te były zbliżone. Nawożenie podwójną dawką nawozów siarkowych silniej stymulowało rozwój grzybów i promieniowców niż nawożenie pojedynczą dawką. W porównaniu do gleby nawożonej nawozami mineralnymi bez siarki, nawożenie siarką stymulowało rozwój bakterii, grzybów i promieniowców zwłaszcza po pierwszym roku badań. Wpływ nawożenia na aktywność enzymatyczną gleby był mały.

20

Siarczan(VI) amonu z odsiarczania spalin mokrą metodą amoniakalną jako nowe źródło azotu i siarki w technologii wytwarzania nawozów mineralnych

Zdunek A., Kołodyńska D., Rusek P., Hubicki Z.

Przemysł Chemiczny

|

2017

|

T. 96, nr 3

660--671

PL

Rozważano wpływ jakości siarczanu(VI) amonu (AS) powstającego w procesie oczyszczania gazów odlotowych mokrą metodą amoniakalną na możliwość użycia go jako źródła azotu i siarki do otrzymywania dostępnych na rynku krajowym nawozów opartych na AS. Dokonano przeglądu literatury odnośnie możliwości wpływu zanieczyszczeń na zagrożenie bezpieczeństwa procesowego wytwarzania nawozów zawierających takie produkty odsiarczania, jak krystaliczny AS i roztwór pokrystalizacyjny w układzie z azotanem(V) amonu. Dokonano oceny wpływu zanieczyszczeń na korozyjność rozpatrywanych układów w stosunku do materiałów konstrukcyjnych, jak też na zmiany właściwości fizykochemicznych wytworzonych nawozów.

EN

A review, with 80 refs., of methods for prodn. S-contg. fertilizers and recovering (NH₄)₂SO₄ from flue gases. Impurities of the (NH₄)₂SO₄ (halogenides, org. compds., fly ashes) and their corrosivity were also taken into consideration.