Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Characteristics of the macro - and microelements in benthic sediments of selected mid-field ponds

Brysiewicz A., Ligocka K.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2018

|

nr IV/1

939--950

EN

The agricultural landscape of Western Pomerania is characterised by frequent occurrence of small, post-glacial water ponds commonly called mid-field ponds. They serve numerous important functions, both with regard to agriculture and ecology. Due to their specific location in the agricultural landscape, they are exposed to permanent and strong anthropic pressure, which often translates into pollution of surface water and benthic sediments with macro-and microelements. This study attempts to assess and determine the level of macro – and microelements in benthic sediments, depending on the type of agricultural production, on the example of selected mid-field ponds. The assessed benthic sediments of both ponds were characterised by varied macro - and microelement levels, depending on the collection site and the depth of their deposition. Based on the performed chemical analyses it was found that both observation points in the pond Żelisławiec were characterised by the highest concentrations occurring in the top layer (0-5 cm), which is related to the fact that there are areas of agriculture in the pond basin with the use of mineral and organic fertilisation and occurrence of higher water erosion. And the other assessed mid-field pond (Stare Czarnowo) showed the highest concentration of microelements in the middle layer, 5-15 cm. Statistical analyses revealed that statistically significant differences were observed only for potassium levels, depending on the type of agricultural production in the basin of both assessed ponds. This may result from various types of agricultural crops (Brassica napus L. var. napus and ×Triticosecale Wittm. ex A.Camus) and intense fertilization of arable land in Stare Czarnowo. Statistically significant differences in particular layers of sediment confirm that depending on the type of agricultural activity, mid-field ponds are supplied with various mineral matter at different times, resulting in its accumulation in benthic sediments.

2

Stężenia rtęci w osadach dennych oczek wodnych położonych w zlewni rolniczej

Szydłowski K., Burczyk P., Podlasińska J.

Inżynieria Ekologiczna

|

2016

|

Nr 49

188--194

PL

Zbadano osady dwóch oczek wodnych położonych w zlewni rolniczej. Próbki pobierano z warstw osadów: 0–5 (W1), 5–10 (W2), 10–20 (W3) i 20–30 (W4) cm, w trzech punktach na każdym zbiorniku wodnym. Łącznie pobrano 24 próby osadów dennych, w których oznaczono zawartość rtęć i węgla całkowitego. Rtęć oznaczono za pomocą analizatora AMA 254. Osady oczka zlokalizowanego w parku wiejskim posiadały wyższe wartości pH (kwasowość czynna) niż oczka położonego w obrębie upraw rolnych. Osady denne oczka śródpolnego posiadały wyższe zawartości węgla całkowitego wynosząc średnio 22,70% niż oczka położonego w parku wiejskim, w których zawartość węgla całkowitego wyniosła średnio 4,59%. Zawartość rtęci w osadach dennych wahała się od 0,02 do 0,41 mg ⋅ kg-1. Zbadane osady były w strefie przybrzeżnej osadami niezanieczyszczonymi (I klasa), zaś w strefie centralnej (głęboczek) były osadami miernie zanieczyszczonymi (II klasa). Stężenia rtęci w próbkach pobranych w strefie brzegowej zarówno w oczku nr 1 i 2 różniły się istotnie statystycznie (Test Tukey’a p≤0,05) od stężeń w próbkach ze środkowych części zbiorników. Analiza chemiczna poszczególnych warstw osadów dennych oczek wodnych wykazała, iż największe nagromadzenie rtęci wystąpiło w warstwie W1 (0–5 cm) w zbiorniku zlokalizowanym w parku wiejskim (profil S2).

EN

Two mid-field ponds located in the agricultural catchment was chosen for the investigations. Total of 24 samples of bottom sediments were collected. The samples were taken from sediment layers: 0–5 (W1), 5–10 (W2), 10–20 (W3) and 20–30 (W4) cm, with three points at once during the 2014 winter period. Mercury content in the samples was determined by analyzer AMA 254. Higher pH (active acidity) was recorded in sediments in pond located in a rural park than pond located within agricultural crops. Bottom sediment in mid-field pond (No. 1) had higher values of organic carbon averaging 22.70% than in the pond located in a rural park (No. 2), where organic carbon content averaged 4.59%. The mercury content in bottom sediments ranged from 0.02 to 0.41 mg ⋅ kg-1. The examined sediments were classified (at points P1, P2, P3 and P4) as uncontaminated sediments (Class I) and at points S1 and S2 were classified as moderately polluted sediments (Class II). Bottom sediments classified as class I and II can be disposed in the aquatic and terrestrial environments. Mercury concentrations in samples collected from both banks of the pond No. 1 and 2 differ significantly (Tukey test p ≤ 0.05) than those in the samples collected from central part of the ponds. Chemical analysis of the individual layers of bottom sediments in ponds showed that the largest accumulation of mercury occurred in a layer W1 (0–5 cm) in pond No. 2 (at point S2).

3

Wpływ antropopresji i trwałości lustra wody na wielkość stężenia wybranych makroskładników pokarmowych w wodach śródpolnych oczek

Gałczyńska M., Gamrat R., Burczyk P., Horak A., Kot M.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2013

|

T. 13, z. 3

41--54

PL

W pracy oceniono wpływ antropopresji i trwałości lustra wody na wielkość stężenia potasu, sodu, wapnia i magnezu w wodzie małych, zróżnicowanych florystycznie śródpolnych oczek. Badania składu chemicznego wód, pobranych z 10 oczek śródpolnych położonych w powiecie pyrzyckim, prowadzono od marca do czerwca w latach 2003–2004. Analizę stężenia metali przeprowadzono techniką emisyjnej i absorpcyjnej spektrometrii atomowej. Statystyczną interpretację wyników pomiarów oparto na 2-czynnikowej analizie wariancji dla wyodrębnionych grup oczek i lat badań. Pierwszy podział oczek uwzględniał zbiorniki bez (1 A) oraz z dodatkowym obciążeniem misy oczka (1 B) różnymi odpadami, a drugi – trwałość lustra wody (oczka z wodą w całym okresie wegetacyjnym – 2 A oraz oczka wypełnione wodą do czerwca – 2 B). Na podstawie badań florystycznych prowadzonych w okresie wegetacyjnym w 2003 i 2004 r. zidentyfikowano gatunki roślin zarówno w wydzielonej strefie buforowej oczek, jak i na tafli wody oraz obliczono dla nich współczynnik synantropizacji. Ustalono, że brak pełnej strefy buforowej wokół wielu oczek ma wpływ na jakość wody i możliwości rozwoju roślinności na tafli wody. Duża dostępność, zwłaszcza potasu, wapnia i magnezu w wodzie oczek zanieczyszczonych różnymi odpadami, przyczynia się do nadmiernego rozwoju makrofitów, co przy niskim poziomie wody w oczkach prowadzi do przyspieszenia procesu ich zarastania. Zmiany warunków uwilgotnienia siedlisk w 2-letnim okresie badań wpłynęły na zmianę liczby gatunków roślin w analizowanych oczkach.

EN

This study was aimed to determine the effect of human impact and the stability of water surface on the concentration of potassium, sodium, calcium and magnesium in floristically diverse mid-field ponds. Studies of the chemical composition of water collected from 10 mid-field ponds located in the district of Pyrzyce were conducted from March to June in 2003–2004. Concentrations of elements were analysed with atomic emission and absorption spectrometry. Statistical interpretation of results was based on a 2-factor analysis of variance for separate groups of mid-field ponds and for different study years. The first division into discrete groups of mid-field ponds comprised water bodies with (B) and without (A) additional contamination by different forms of wastes and pollutants; the secondo division was based on the stability of the water surface (ponds filled with water in the whole vegetation period – A and ponds filled with water until June – B). Based on floristic study conducted in the vegetation periods 2003 and 2004, plant species were identified both in the separated buffer zones and on the water surface and the index of floristic synanthropisation in these water zones was calculated. Mid-field ponds contaminated by various types of wastes showed higher concentrations of sodium, calcium and magnesium in water than the other ponds. Water table stability was far less important for the concentrations of macronutrients. The lack of a complete buffer zone around many ponds affected water quality and the possibility of plant development on the water surface. The high availability of potassium, calcium and magnesium in particular in water of ponds contaminated with different forms of wastes contributed to the excessive development of macrophytes, which in turn accelerated their eutrophication at low water levels. The changes of habitat humidity in the 2-year study period influence the number of plant species present in each of the studied ponds.

4

Połowy ryb w śródpolnych oczkach wodnych w gminie Stare czarnowo na tle warunków tlenowych

Brysiewicz A., Wesołowski P., Potkański Ł.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2012

|

T. 12, z. 1

37-48

PL

Celem prezentowanych w pracy badań było określenie składu ichtiofauny w dwóch śródpolnych oczkach wodnych w gminie Stare Czarnowo w latach 2010-2011 oraz analiza nasycenia wody tlenem w okresie od kwietnia do października. Odłowy kontrole prowadzono za pomocą selektywnego zestawu wontonowego, a w 2011 r. dodatkowo zastosowano klasyczny zestaw do elektropołowów typu IUP. Ryby oznaczano wg gatunków i wieku, liczono, a także wykonywano pomiary długości i masy ciała. Badania natlenienia wody oraz jej temperatury mierzono za pomocą wieloparametrowego miernika Multi 3400, wyposażonego w sondę tlenową. W wyniku przeprowadzonych odłowów w oczkach wodnych uzyskano łącznie 108 ryb o masie 15 622 g. Oba oczka różniły się nie tylko pod względem składu gatunkowego ryb, ale również ich liczby, biomasy oraz wieku. W Starym Czarnowie łącznie odłowiono 48 ryb o biomasie 3 225 g. Wśród pozyskanych gatunków były osobniki karasia srebrzystego (Carassius auratus gibelio Bloch) oraz karasia pospolitego (Carassius carassius L.). W oczku wodnym Żelisławiec odłowiono łącznie 60 ryb o biomasie 12 397 g. Oprócz dominujących karasi, odłowiono osobniki lina (Tinca tinca L.), szczupaka (Esox lucius L.), płoci (Rutilus rutilus L.) oraz okonia (Perca fluviatilis L.). W oczku wodnym Stare Czarnowo średnie stężenie tlenu było mniejsze niż w Żelisławcu. W okresie letnim, gdy temperatura była wysoka, tlenu było bardzo mało i dlatego w Starym Czarnowie przeżywały tylko osobniki karasia, który jest wytrzymały na duże deficyty tlenu w wodzie.

EN

The aim of presented studies was to estimate the composition of fish fauna in two midfield ponds of the commune Stare Czarnowo in the years 2010-2011 and to analyse water saturation with oxygen in the period April-October. Control catches were performed with a selective pontoon set and additionally (in 2011) with a standard electro-fishing set type IUP. Fishes were determined to species and age, counted and their length and mass were measured. Water temperature and saturation with oxygen were measured with the multi-parameter probe Multi 3400 equipped with the oxygen probe. In total 108 fishes of a mass of 15 622 g were caught in ponds. The ponds differed in the species composition of fish, their number, biomass and age. Forty eight fishes of a mass of 3 225 g caught in Stare Czarnowo represented two species: the Prussian carp (Carassius auratus gibelio Bloch) and the crucian carp (Carassius carassius L.). In Żelisławiec pond, 60 fishes of a total biomass of 12 397 g were caught. Apart from dominating crucian carps. there were also individuals of the tench (Tinca tinca L.), pike (Esox lucius L.), roach (Rutilus rutilus L.) and perch (Perca fluviatilis L.). Mean oxygen concentration in water was smaller in Stare Czarnowo pond than in Żelisławiec. In summer, when water temperature was high, oxygen concentrations were low and therefore the only survivors in Stare Czarnowo were the crucian carps which tolerate oxygen deficits in water.

5

The influence of weather conditions on mid-field ponds situated in a reclaimed area in Sępopolska Plain

Cymes I., Cymes I., Dragańska E., Szymczyk S.

Oceanological and Hydrobiological Studies

|

2010

|

Vol. 39, No.1

75-84

EN

The investigations were conducted in northeastern Poland near Lidzbark Warmiński (54°08" N, 20° 36" E). Five mid-field ponds situated on grasslands were chosen: four of them were dredged and deepened, and one of them remained as a natural reservoir. The aim of this paper was to assess the influence of weather conditions on the quantity and quality of water in mid-field ponds situated in agricultural areas. It was found that the quantity of water in mid-field ponds was related much more to the air temperature, which was responsible for either water evaporation or snow melting, rather than to the amount of precipitation. The reduction in the volume of water stored in the ponds during very dry years had a negative influence on its quality. During the observation period, the dredged ponds were characterized by permanent water tables, whereas the natural reservoir dried out in very dry years. Atmospheric conditions influenced the concentrations of ammonium nitrogen and calcium and chlorine ions in the studied water bodies. The volume of water retained in mid-field ponds influenced the concentrations of phosphorus and sulphates. Increased precipitation sums caused lower water pH; however in warmer periods, at increased pH and CODCr, a decrease in dissolved oxygen was noted. It was revealed that increases in precipitation sums during the year caused increases in the load of mineral nitrogen and calcium and magnesium ions in pond water.

6

The effect of catchment area management on biogenic element concentrations in the water of small ponds

Szyperek U.

Oceanological and Hydrobiological Studies

|

2010

|

Vol. 39, No.3

47-54

EN

The aim of this study, conducted during the 1997-2001 period in the Olsztyn Lakeland, was to determine the effect of soil type and land use in the catchment areas of small ponds, on the concentrations of nitrogen and phosphorus compounds, as well as calcium and potassium, in water. The concentrations of all the nutrients (except for nitrite ions) in the water of small ponds were found to be significantly correlated with the soil type dominating in the catchment area. The domination of loamy sands in the catchment areas of small ponds caused an increase in the concentrations of nitrates, phosphorus and potassium, while the domination of light silty loam caused an increase the calcium content of the water. The highest and lowest concentrations of phosphorus compounds and potassium were recorded in water from small ponds located in agricultural (arable land – AL, fallow – FA) and afforested catchments, respectively.

7

Próba określenia wpływu rodzaju uprawy na stężenie związków azotu i fosforu w wodach wybranych śródpolnych oczek wodnych na Pomorzu Zachodnim

Gałczyńska M., Burczyk P., Gamrat R.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2009

|

T. 9, z. 4

47-57

PL

Stężenie związków azotu i fosforu w wodach śródpolnych oczek wodnych, położonych w powiecie pyrzyckim na terenie gminy Żabowo, oznaczano raz w miesiącu w okresach wegetacyjnych lat 2003 i 2004. Badano 11 oczek po 4 oczka, wokół których uprawiano pszenicę i rzepak i 3 oczka, wokół których występowały nieużytki. Badania florystyczne w 2003 i 2004 roku polegały na określeniu udziału gatunków dominujących na tafli wodnej i dnie zbiornika oraz rodzaju roślinności w strefie buforowej wokół lustra wody. Roślinność wodna, występująca w oczkach, bez względu na strefę buforową wokół lustra wody, może również wpływać na stężenie związków azotu i fosforu. Stężenie azotu mineralnego było większe, a ortofosforanów(V) mniejsze w wodach oczek, wokół których uprawiano pszenicę (0,766 mg Nmin.·dm-3 i 0,219 mg PO43-·dm-3) niż w wodach oczek sąsiadujących z uprawą rzepaku (0,630 mg Nmin.·dm-3 i 8,415 mg PO43-·dm-3). Duże stężenie ortofosforanów(V) w wodach oczek, wokół których rósł rzepak, może być rezultatem stosowania większych dawek fosforu w uprawie rzepaku niż pszenicy. Zbiorniki, wokół których występowały nieużytki, były miejscem składowania zużytych opakowań po nawozach, których pozostałości po przedostaniu się do wód wpłynęły na ich skład chemiczny. Ze względu na przekroczenie podanych przez Vollenweidera granicznych stężeń P-PO43- i azotu mineralnego w wodach analizowane oczka należy uznać za eutroficzne.

EN

Nitrogen and phosphorus concentrations were determined in waters of 11 mid-field ponds situated in Żabowo commune, Pyrzyce county once a month during vegetation period in the years 2003-2004. The results were analysed in relation to the type of cultivated crop in the surrounding of midfield ponds. Four mid-field ponds were surrounded by wheat fields, 4 by rape crops and 3 were situated in barren lands. Floristic studies in 2003 and 2004 consisted in determination of floating-leaved and submerged macrophytes and vegetation in the buffer zone around the water body. Higher concentrations of mineral nitrogen and lower of orthophosphates (0.766 mg Nmin.·dm-3 and 0.219 mg PO43-·m-3) were found in waters of mid-field ponds surrounded by wheat crops than in those surrounded by rape fields (0.630 mg Nmin.·dm-3 and 8.415 mg PO43-·dm-3). A high concentration of orthophosphates in the latter could be a result of larger doses of phosphorus fertilisers used in rape cultivation. Aquatic vegetation in mid-field ponds, irrespective of the buffer-zone around the water body, may also affect nutrient concentrations in water. Mid-field ponds situated in barren lands were treated as dumping sites for used fertilizer bags etc. which could influence water quality. Because of high concentration of P-PO43- and mineral nitrogen (higher than Vollenweider's threshold values), analysed mid-field ponds should be classified as eutrophic.