Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Czeladź. Ze studiów nad budową i kształtem miasta średniowiecznego

Malik R.

Kwartalnik Architektury i Urbanistyki

|

2010

|

T. 55, z. 3

3-12

PL

Czeladź należy do grupy najstarszych miast Śląskich założonych w drodze urbanizacji tej dzielnicy kraju w XIII wieku. Powstała wówczas struktura cechowała się dużym stopniem regularności i zwartości kompozycji. Wybór miejsca pozwalał na zastosowanie ortogonalnej, zgeometryzowanej konstrukcji z centralnie usytuowanym rynkiem otoczonym ośmioma blokami zabudowy siedliskowej. W latach następnych tak wyznaczony układ stopniowo zmieniał swój charakter, przechodząc ze struktury otwartej w kierunku układu zamkniętego obwodem fortyfikacyjnym. Jego dalszy rozwój to wypełnianie zabudową przestrzeni jeszcze wolnej, niezabudowanej, zawartej pomiędzy ortogonalnym jądrem wytyczonym w momencie lokacji, a owalem narysu obronnego. Kolejny okres w dziejach rozwoju przestrzennego Czeladzi to czas, w którym zabudowa wychodzi poza pierścień obwodu obronnego miasta. Formułuje się ona wzdłuż głównych traktów komunikacyjnych łączących miasto z regionem tworząc w ten sposób jego pierwsze i kolejne przedmieścia.

EN

Czeladź belongs to a group of the oldest Silesian cities - founded during the urbanization process of this district in the 12th century. The structure developed at that time was characterized by a regular and dense composition. The choice of location enabled the use of an orthogonal geometrical construction with a centrally placed market surrounded by eight blocks of settlement development. During the following years, this arrangement gradually changed its character from an open structure into one closed by a circle of fortifications. Its further development consisted of filling the space that was free, undeveloped and enclosed between the orthogonal heart market, set during the city foundation, and the oval defensive outline. In the subsequent period of Czeladź's spatial development history, the city development went beyond the defensive ring. It is formulated along the main communication routes that connected the city with the region, creating at the same time its first and subsequent suburbs.

2

Średniowieczne lokacje miejskie nad Dunajcem. Czchów. Ze studiów nad budową i kształtem miasta lokacyjnego

Malik R.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2008

|

Nr 24

48-56

PL

Czchów - dziś niewielkie miasteczko położone w granicach województwa małopolskiego jest jednym ze starszych ośrodków miejskich Ziemi Krakowskiej. Jego początki sięgają co najmniej XIII wieku i związane są z przedlokacyjną fazą rozwoju tutejszej osady. Koniec tego okresu przypada na lata pomiędzy 1288 a 1333 rokiem, kiedy to Czchów otrzymuje prawo lokacyjne i staje się miastem. W fazie trzeciej otrzymuje ono umocnienia obronne. Zamknięte obwodem obronnym miasto zmieniło swój dotychczasowy charakter z układu dynamicznego w kierunku układu statycznego posiadającego wyraźnie wyznaczone i nieprzekraczalne ramy dalszego rozwoju przestrzennego. Faza czwarta - kończąca w zasadzie okres - średniowiecznego rozwoju przestrzennego Czchowa odpowiada dogęszczeniu osadnictwa wewnątrz obwodu obronnego miasta. Związana jest tez z jego wyjściem poza narys umocnień obronnych i początkami formowania się struktur przedmiejskich Czchowa.

EN

Czchów - today a small town situated in the Lesser Poland Voivodeship is one of the oldest urban centres in the Krakow area. Its beginnings date back at least to the 13th century, and are associated with the phase of the development of the local settlement from before the location period. That period ended between 1288 and 1333, when Czchów was granted its location rights and became a town. At he third phase, defensive fortifications were built around Czchow. The town enclosed within the surrounding defensive walls changed its previously dynamic character towards more static one, with clearly defined and impassable boundaries of further spatial development. The fourth phase, which practically ended the medieval period of Czchow spatial development, witnessed the increase in the number of inhabitants settling within its defensive perimeter. It was also connected with the town transgressing the fortification outline and the beginnings of the formation of suburban areas in Czchow.

3

Brzesko. Ze studiów nad rozwojem przestrzennym miasta lokacyjnego

Malik R.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2008

|

Nr 24

66-73

PL

Brzesko - dziś niewielkie miasteczko położone nad rzeką Uszwicą, lokowane w połowie XIV wieku rozwija się w okresie średniowiecza w 3 zasadniczych etapach Etap pierwszy związany jest z założeniem miasta w oparciu o ortogonalny zgeometryzowany plan zbudowany z centralnie usytuowanego rynku otoczonego ośmioma blokami przeznaczonymi pod przyjęcie zabudowy siedliskowej. Okres drugi odpowiada inwestycjom mającym wyznaczyć trwałe i nieprzekraczalne granice układu miejskiego w postaci linii umocnień obronnych. Są to również czasy, w których wypełnieniu zabudową ulega wolna jeszcze przestrzeń zawarta pomiędzy ortogonalnym jądrem a owalem narysu obronnego. Okres trzeci związany jest z przeniesieniem trzech okolicznych wsi na status przedmieść miasta Brzeska. Były to struktury już zagospodarowane, o cechach regularnej zabudowy trzymającej się traktów komunikacyjnych łączących ja z miastem. Włączenie tych struktur w orbitę gospodarki miejskiej mogło być podyktowane, z jednej strony, efektem stopniowych zmian, jakie zachodziły od momentu lokacji Brzeska w zbiorze dotychczasowych funkcji realizowanych przez te jednostki, z drugiej - chęcią rozszerzenia w ten sposób potencjału gospodarczego samego miasta.

EN

Brzesko - today a small town situated on the banks of the Uszwica River, was founded in themid-14th century and during the medieval period developed in three basic stages. The first stage was connected with founding the town on the basis of an orthogonal geometric plan consisting of a centrally located market place surrounded by eight blocks intended for housing purposes. The second stage involved investments whichwere to outline the permanent and impassable boundaries of the town layout, such as the line of defensive fortifications. Those were also the times when the free space between the orthogonal core and the oval of the defensive fortifications was gradually built in. The third period was connected with the transformation of the three nearby villages into the suburbs of Brzesko town. They were already developed structures, characterized by regular building development along the routes communicating with the town. Incorporating those structures into the sphere of town economy might have been determined on the one hand, by gradual changes which had been taking place within the functions realized by those units since the foundation of Brzesko, and on the other, by the desire of expanding the economic potential of the town in this way.

4

Średniowieczne lokacje miejskie nad Rabą. Myślenice. Ze studiów nad budową i kształtem miasta lokacyjnego

Malik R.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2006

|

Nr 20

40--44