Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 2

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  metody radiacyjne
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
PL
Niekonwencjonalne, a tym samym innowacyjne metody utrwalania żywności są świetną alternatywą dla metod klasycznych, którym przypisuje się negatywne skutki w postaci obniżania wartości odżywczej żywności. Pozytywny efekt technologiczny oraz bezpieczeństwo zdrowotne produktów utrwalonych tymi metodami wpłynęło na ich społeczną akceptację.
PL
Praca poświęcona jest zagadnieniom związanym z zastosowaniami w diagnostyce medycznej technik radiacyjnych wykorzystujących promieniowanie X i y . Stanowi podsumowanie prac, prowadzonych przez autora od kilkunastu lat. Prace te dotyczą zarówno analizy teoretycznej, jak i praktycznych zastosowań metod radiacyjnych w dwóch obszarach diagnostycznych- w pomiarach stężeń pierwiastków śladowych w tkankach i w próbkach biologicznych, a także w badaniach stopnia mineralizacji tkanki kostnej. Poza pierwiastkami tworzącymi podstawowy budulec ciała ludzkiego w organiźmie występują w różnych, lecz bardzo niewielkich stężeniach, tzw. pierwiastki śladowe. Niektóre z nich odgrywają ważną rolę w procesach metabolicznych, inne mają charakter (w pewnym zakresie stężeń) obojętny, jeszcze inne (szczególnie metale ciężkie) są zdecydowanie toksyczne. Wiedza o roli biologicznej niektórych pierwiastków jest wciąż znikoma. Jedną z metod analitycznych będących cennym narzędziem w badaniach składu pierwiastkowego, jest rentgenowska analiza fluorescencyjna. Jest to nieniszcząca technika pozwalająca na jednoczesny pomiar stężeń wielu pierwiastków, a uzyskiwane w niej poziomy wykrywalności pierwiastków sięgają ułamków ug/g. Wykorzystanie potencjału tej metody wymaga jednak rozwiązania całego kompleksu problemów związanych z optymalizacją konstrukcji aparatury, warunków pomiaru, metodyki przygotowywania próbek, wreszcie analizy danych pomiarowych. W pracy przedstawiono analizę teoretyczną procesów pomiarowych w medycznych zastosowaniach in vitro i in vivo rentgenowskiej analizy fluorescencyjnej. Pozwoliła ona określić graniczne wartości czułości pomiaru i wykrywalności pierwiastków, a także sformułować szereg wskazówek dotyczących konstrukcji aparatury pomiarowej i metodyki pomiaru. W pracy przedstawiono także, oparte na przesłankach teoretycznych, rozwiązania konstrukcyjne trzech analizatorów przeznaczonych do badania in vitro próbek biologicznych oraz pomiarów in vivo stężeń metali ciężkich w tkance kostnej. Omówiono także wybrane wyniki prac badawczych wykonywanych we współpracy z ośrodkami medycznymi. Druga grupa prezentowanych zagadnień dotyczy pomiaru tzw. globalnych parametrów organizmu i tkanek, a główny nacisk położony jest na metody oceny stanu kośćca. Motywacją do prac nad rozwojem metod pomiaru stopnia mineralizacji tkanki kostnej stał się narastający problem zachorowań na osteoporozę - chorobę objawiającą się przyśpieszoną utratą masy kostnej i upośledzeniem mikrostruktury kości. Podstawą wczesnego wykrywania tej choroby są tzw. badania przesiewowe, które powinny być dostępne dla jak najszerszych kręgów społeczeństwa. Dostępność tego typu badań w Polsce jest bardzo ograniczona ze względu na zbyt małą liczbę ośrodków wyposażonych w aparaturę diagnostyczną, a także wysoki koszt badań. Prace prowadzone w ostatnich latach przez autora i grupę współpracowników skoncentrowane były na poszukiwaniu tanich i prostych metod badania tkanki kostnej. W niniejszej rozprawie przedstawiono syntetyczny przegląd i krytyczną analizę metod stosowanych w rutynowych badaniach kośćca. Jako alternatywę dla powszechnie stosowanych metod absorpcyjnych zaproponowano tzw. spektrometryczną metodę rozproszeniową. Zaprezentowana analiza teoretyczna, dotycząca czułości metody, jej precyzji oraz wpływu tkanki miękkiej i tłuszczowej w obszarze pomiaru na jej dokładność dowodzi, że w pełni spełnia ona wymagania dotyczące badań przesiewowych, przy jednocześnie relatywnie niskim koszcie aparatury. Metoda zastosowana została w unikalnym urządzeniu, służącym do kompleksowego badania, na jednym stanowisku, gęstości składowej mineralnej kośćca i stężeń metali ciężkich. W pracy przedstawiono wyniki badań porównawczych, konfrontujących rezultaty badań wykonywanych spektrometryczną metodą rozproszeniową z wynikami pomiarów komercyjnymi medycznymi densytometrami. Badania te w pełni potwierdzają przydatność proponowanych rozwiązań do zastosowania w rutynowych badaniach medycznych.
EN
The problem of medical applications of measurement techniques based on X and y rays attenuation and scattering is studied. Two main application areas are addressed: measurements of trace elements concentrations in various tissues and body fluids and the bone density measurements. The human body contains certain quantities of different trace elements. Some of them play important role in metabolic processes, the other ones are toxic, finally the influence of some elements on the biological processes is still unknown. The X-ray Fluorescence Analysis (XRF) is one of the most useful analytical techniques, which enables measurements of very low concentration of elements in a sample. The method is non-destructive and allows concentration estimation of several elements in a single measurement. The theoretical analysis of measurement processes in the XRF method is presented. The results are formulated in terms of limiting values of the measurement sensitivity and detection limits. Conclusions of the analysis were applied in the design of three XRF measurement systems, dedicated for both in vitro and in vivo measurements. The techniques of so-called global body parameters measurements, based on X and y rays attenuation and scattering are discussed. Measurements of bone mineral content are the main topic. Various methods, used in the medical practice, are described. The Compton to coherent scattering ratio (CCSR) is proposed as a method, which may be used for the early detection of osteoporosis. The theoretrical analysis of the CCSR method is presented. Corresponding measurement system, built in the Institute of Radioelectronics, is described. The results of the bone mass measurements, obtained in this system are compared with the values measured with commercial densitometers. The comparison proves that the proposed system may be applied as cheap screening method of osteoporosis.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.