Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Metoda melt-spinning w wytwarzaniu amorficznych stopów aluminium

Młynarek-Żak Katarzyna, Lis Mateusz, Babilas Rafał

LAB Laboratoria, Aparatura, Badania

|

2021

|

R. 26, nr 4

38--40

2

Thin-layered amorphous Fe73Co5Y3B19 strip produced by the melt-spinning method

Zdrodowska K., Kwarciak P., Jędryka J., Szota M., Nabiałek M.

Inżynieria Materiałowa

|

2013

|

Vol. 34, nr 4

401--404

EN

The purpose of the study was make thin-layered amorphous Fe73Co5Y3B19 strips and examine their mechanical properties. Amorphous alloys were made by the melt-spinning method, which consists in rapid cooling of the metal on a spinning copper cylinder. The cooling rate required for obtaining the amorphous alloy ranges from 105 to 106 K/s. In the paper results of metallographic examinations, microhardness tests, tribological resistance tests using a ball tester, surface roughness proﬁle examinations, as well as an X-ray analysis are presented. All examinations and tests were done for both side of the tape. The mat side of tape is formed on the drum and its properties differ from the glossy side. Interesting are the results of the balltester tribological resistance tests, where a difference in abrasion between the both material sides is visible. The lesser abrasions on the glossy side are caused by a surface layer that occurs there. In contrast, the abrasions on the mat side are relatively greater. It can be claimed that the differences in the examined properties between the mat and the glossy side of the amorphous Fe73Co5Y3B19 alloy occur as a results of different cooling conditions. This is directly associated with the production method.

PL

Celem pracy było wytworzenie cienkowarstwowych amorﬁcznych taśm stopu Fe73Co5Y3B19 i badanie ich właściwości mechanicznych. Amorﬁczne stopy były wykonane metodą zestalenia ciekłego stopu, która polega na szybkim chłodzeniu metalu na wirującym miedzianym bębnie. Wymagana szybkość chłodzenia w celu uzyskania stopów amorﬁcznych wynosi od 105 do 106 K/s. W artykule przedstawiono przeprowadzone badania metalograﬁczne, badania mikrotwardości, próby tribologiczne za pomocą kulotestera, pomiary chropowatości powierzchni proﬁlu, jak również analizę rentgenowską. Wszystkie badania i próby zostały wykonane dla każdej strony taśmy. Strona matowa taśmy powstaje na powierzchni bębna, a jej właściwości mechaniczne znacząco różnią się od właściwości strony błyszczącej. Interesujące są wyniki badań właściwości tribologicznych, w których różnica w ścieraniu między stronami materiału jest widoczna. Mniejsze wytarcia na błyszczącej stronie są spowodowane przez warstwę powierzchniową. W przeciwieństwie do tego, wytarcia na stronie matowej są głębsze. Można stwierdzić, że różnice w badanych właściwościach między matową i błyszczącą stroną amorﬁcznego stopu Fe73Co5Y3B19 występują w wyniku różnych warunków chłodzenia. Jest to bezpośrednio związane ze sposobem wytworzenia materiału.

3

Structure of the amorphous-crystalline Fe66Cu6B19Si5Nb4 alloy obtained by the melt-spinning process

Kozieł T., Latuch J., Zielińska-Lipiec A.

Archives of Metallurgy and Materials

|

2013

|

Vol. 58, iss. 2

601--605

EN

This paper presents structure investigations of the rapidly cooled Fe66Cu6B19Si5Nb4 alloy. A proper selection of chemical composition enabled in-situ formation of the amorphous-crystalline composite during the melt spinning process. Liquid phase separation into the Fe-rich and the Cu-rich phases was confirmed. The microstructures of alloy, melt-spun from 1723 and 1773 K, are composed of the Fe-rich amorphous matrix and Cu-rich spherical crystalline precipitates. For the higher melt-ejection temperature, no coarse precipitates could be observed. Amorphous nature of the Fe-rich matrix was confirmed by presence of a broad diffraction maximum on the X-ray diffraction patterns, a halo ring on the electron diffraction pattern as well as presence of exothermic effects, related to the crystallization of the Fe-rich amorphous matrix, in the differential scanning calorymetry. Beside presence of copper, revealing positive heat of mixing with iron, relatively large supercooled liquid region, was noticed.

PL

Praca przedstawia badania kompozytu amorficzno-krystalicznego otrzymanego w stopie Fe66Cu6B19Si5Nb4. Badania obejmowały rentgenowską analizę fazową (XRD), skaningową kalorymetrie różnicową (DSC), mikroskopię swietlną (LM), skaningową mikroskopię elektronową (SEM) i transmisyjną mikroskopię elektronową (TEM). Odpowiedni dobór składu chemicznego umożliwił uzyskanie kompozytu amorficzno-krystalicznego dzięki wykorzystaniu zjawiska podziału w stanie ciekłym w efekcie dodatniego ciepła tworzenia roztworu pomiędzy żelazem i miedzią. Mikrostruktury badanego stopu, po odlaniu z temperatury 1723 i 1773 K, składają się z amorficznej osnowy bogatej w żelazo i krystalicznych kulistych wydzieleń bogatych w miedź. Dla wyższej temperatury odlewania nie obserwowano dużych wydzieleń. Obecność fazy amorficznej została potwierdzona poprzez obecność halo na dyfrakcji elektronowej oraz efekt cieplny egzotermiczny w badaniach skaningowej kalorymetrii różnicowej, związany z krystalizacją osnowy bogatej w żelazo. Pomimo dodatku miedzi, wykazującej dodatnie ciepło tworzenia roztworu z żelazem, wyznaczony zakres cieczy przechłodzonej jest względnie duży.

4

Właściwości stopu Ti-Ni-Cu wykazującego pamięć kształtu wytworzonego metodą melt-spinning

Goryczka T., Lelątko J., Oleszak D., Latuch J.

Inżynieria Materiałowa

|

2009

|

Vol. 30, nr 5

445-448

PL

Stop Ti-Ni-Cu należy do grupy stopów wykazujących efekt pamięci kształtu. Badaniom poddano stop o składzie chemicznym 50% at. Ti, 25% at. Ni oraz 25% at. Cu, charakteryzujący się obecnością jednostopniowej, odwracalnej przemiany martenzytycznej B2<->B19 o relatywnie wąskim temperaturowym zakresie - 15°C. Jednakże zastosowanie odlewania metodą szybkiego schładzania z fazy ciekłej w układzie pojedynczego bębna chłodzącego wpłynęło znacząco na przesunięcie wartości charakterystycznych temperatury przemiany, temperaturowy zakres przemiany oraz wartość entalpii przemiany. Zakres tych zmian zależy od szybkości chłodzenia stosowanej podczas odlewania taśm. Zmianę szybkości chłodzenia uzyskiwano poprzez zastosowanie odpowiedniej kombinacji szybkości obrotowej bębna chłodzącego oraz temperatury ciekłego stopu.

EN

A Ti-Ni-Cu alloy, which belongs to a large group of materials revealing shape memory effect, was produced using melt-spinning technique. Chemical composition of the alloy: 50 at % Ti, 25 at % Ni and 25 at % Cu ensures that the martensitic transformation occurs in one-step with sequence B2<->B19. This transformation is known from its narrow thermal range - 15°C. Ho-wever, application of a rapid solidification technique for the ribbon casting significantly influenced on: temperatures of the martnesitic transformation, its thermal range and enthalpy. It was an effect of various solidification spe-eds. Change of the solidification speed was reached by combination between rotation speed of a cooling wheel and temperature of the molt.

5

Effect of wheel velocity on texture formation and shape memory in Cu-Al-Ni based melt-spun ribbons

Goryczka T.

Archives of Metallurgy and Materials

|

2009

|

Vol. 54, iss. 3

755-763

EN

The Cu-Al-Ni-Mn and Cu-Al-Ni-Ti shape memory alloys were melt-spun from 1250C applying different combination of the wheel velocity (from 12 m/s up to 26 m/s). The texture consists mainly of the <100> fibre component and two sheet components orientation: {100}<001> or/and {100}<011> in the Cu-Al-Ni-Mn ribbons. In a case of the Cu-Al-Ni-Ti ribbons spun with 12m/s or 19m/s only <100> fibre component and sheet texture {100}<011> were observed. However, increase of the wheel velocity up to 26m/s causes formation of the <111> and {111}<112> textural components. The grains orientation significantly influenced the shape recovery measured as a change of elongation under constant load during thermal cycling. The maximum of recoverable strain under constant tensile load was 5,8% and 6,2% for Cu-Al-Ni-Mn and Cu-Al-Ni-Ti alloy, respectively.

PL

Stopy Cu-Al-Ni-Mn oraz Cu-Al-Ni-Ti wykazujące efekt pamięci kształtu wytworzono metodą szybkiego schładzania z fazy ciekłej w układzie pojedynczego bębna chłodzącego. Odlano serie taśm z temperatury 1250C stosując różne szybkości obrotowe bębna od 12m/s do 26m/s. Tekstura w tasmach stopu Cu-Al-Ni-Mn składała się ze składowej osiowej < 100 > oraz dwóch składników tekstury pełnej: {100}<001> i {100}<011>. W przypadku taśm stopu Cu-Al-Ni-Ti odlewanych stosując obroty bębna 12m/s i 19m/s stwierdzono obecność tylko dwóch składowych tekstury <100> oraz {100}<011>. Jednakże zwiększenie obrotów bębna do 26m/s spowodowało uformowanie składowych <111> oraz {111}<112>. Orientacja ziaren znaczaco wpłynęła na odzysk kształtu zmierzony jako wydłużenie w trakcie zmian temperatury przy stałym obciążeniu rozciągającym. Najwyższa wartość wydłużenia, jaka uzyskano w taśmach stopu Cu-Al-Ni-Mn to 5,8% natomiast 6,2% w taśmach Cu-Al-Ni-Ti.