Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 16

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  metoda LCA
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
PL
Zrównoważony rozwój obejmuje równowagę pomiędzy wymaganiami środowiskowymi i społecznymi a rozwojem gospodarki. Niewłaściwe opakowanie może przyczynić się do wzrostu ilości strat żywności i odpadów opakowaniowych, a zarazem do ubożenia środowiska naturalnego. Dlatego branża opakowaniowa musi sprostać coraz bardziej restrykcyjnym przepisom legislacyjnym, które określają m.in. wyższe wymagane poziomy odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych. Metoda LCA (Ocena Cyklu Życia) umożliwia ocenę wpływu opakowania na środowisko w całym swoim cyklu życia, uwzględniając różne kategorie wpływu (np. emisje substancji, zagospodarowanie terenu, zużycie paliw kopalnych) oraz kategorie szkód (np. zdrowie ludzkie, jakość ekosystemu, zasoby). Badania naukowe pokazują, że rzetelna analiza LCA pozwala na wybór optymalnego rozwiązania opakowaniowego, w tym składu materiału opakowaniowego, kształtu i wielkości opakowania czy techniki pakowania, dla określonego rodzaju żywności.
EN
Sustainable development involves a balance between environmental and social requirements and the development of the economy. Improper packaging can increase the food and packaging waste, and at the same time impoverish the packaging industry has to cope with increasingly restrictive legislative provisions, which define, inter alia, greater recovery and recycling of the required packaging waste. The LCA method allows the environmental impact of packaging to be assessed throughout the life cycle, taking into account different impact categories (e.g. substance emissions, land use, fossil fuel consumption) and damage categories (human health, ecosystem quality, resources). Scientific research shows that reliable LCA analysis allows for the selection of the optimal packaging solution, including the composition of the packaging material, the shape and size of the packaging or the packaging technique, for a specific food.
PL
Przedstawiono wyniki środowiskowej analizy wybranych procesów zagospodarowania wycofanych z eksploatacji opon samochodowych, wykonanej z wykorzystaniem metody LCA (rozdrabnianie w temperaturze otoczenia, rozdrabnianie kriogeniczne, spalanie, piroliza). Stwierdzono, że opony wycofane z eksploatacji poddawane pirolizie generują w trakcie tego procesu najmniejszą ilość negatywnych następstw środowiskowych w porównaniu z pozostałymi metodami.
EN
Processes for shredding at ambient temp., cryogenic shredding, combustion and pyrolysis were simulated as variants of waste utilization by using a com. computer software based on the life cycle assessment procedure. The lowest negative environmental consequences were obsd. after the pyrolysis.
PL
W pracy oszacowano emisje gazów cieplarnianych w wybranej technologii uprawy kukurydzy na kiszonkę za pomocą metody LCA (ang. Life Cycle Assesment). Emisja skumulowana wyniosła 3,38 (t CO2eq)·ha-1. Ilość emisji odniesiona do plonu otrzymanego z hektara wyniosła 56,35 (kg CO2eq)·ha-1. W strukturze emisji największy udział miały emisje z operacji związanych z produkcją i przechowywaniem nawozów naturalnych – 37,68% (obornik – hodowla 6,99%, obornik – przechowywanie 14,28%, obornik – przechowywanie N2O 5,11%, gnojowica – hodowla 1,87%, gnojowica – przechowywanie 7,40%, gnojowica – przechowywanie N2O 2,03%), następnie emisje z gleby w grupie operacji związanych z uprawą – 30,32% (dla N całkowitego: z saletry amonowej – 4,67%, NPK – 0,97%, Polifoski – 0,71%, mocznika – 7,58%, gnojowicy 4,67%, obornika – 11,72%), emisje związane z paliwem do produkcji i uprawy kukurydzy na kiszonkę – 17,69% oraz emisje grupy operacji związanych z produkcją nawozów mineralnych – 14,24% (Polifoska – 0,46%, mocznik – 7,51%, NPK wieloskładnikowy – 0,69%, saletra amonowa – 4,44%, sól potasowa 1,14%).
EN
The study estimated greenhouse gas emissions in selected technology for maize for silage cultivation with LCA implementation. Cumulative emissions was 3.38 t CO2eq·ha-1. Emissions amount related to the yield obtained per hectare was 56.35 kg CO2eq·ha-1. The structure had the largest share of greenhouse emissions from operations related to the production and storage of natural fertilizers – 37.68% (manure – breeding 6.99%, manure storage – 14.28%, manure storage N2O 5.11%, slurry breeding 1.87%, slurry – storage 7.40%, slurry – storage N2O 2.03%), followed by emissions from soil in group operations related to the cultivation – 30.32% (for N total: ammonium sulphate – 4.67%, NPK – 0.97%, Polifoska – 0.71%, urea – 7.58%, slurry – 4.67%, manure – 11.72%), emissions associated with fuel production and crop – 17.69%, and emissions of operations related to the mineral fertilizers production – 14.24% (Polifoska – 0.46%, urea – 7.51%, NPK – 0.69%, ammonium sulphate – 4.44%, potassium salt – 1.14%).
PL
W artykule opisano wyniki analiz porównawczych metodą LCA elementów konstrukcyjnych ze stali, żelbetu i drewna. Za kryteria oceny przyjęto wielkość skumulowanego zużycia energii i skumulowanej emisji CO2. Na podstawie wyników analiz można stwierdzić, że w przypadku ścian największą energią skumulowaną charakteryzuje się ściana szkieletowa o konstrukcji stalowej. Wartość energii skumulowanej jest ok. 1,4 razy mniejsza, a ściany szkieletowej drewnianej ok. 4 razy mniejsza. W przypadku stropów podobnie największa ilość skumulowanej energii przypada na strop z belkami stalowymi - jest to wartość ponad 1,8 razy większa niż stropu żelbetowego i ponad 2,6 razy większa niż stropu drewnianego. Podobne wyniki uzyskano w przypadku skumulowanej emisji CO2.
EN
The paper presents the results of comparative analysis of LCA method for structural elements of steel, reinforced concrete and timber. The criteria of assessment were: amount of accumulated usage of energy and accumulated emission of CO2. On the basis of results it can be stated, that in the case of walls - the steel framework wall is characterised by the highest accumulated energy. For the reinforced concrete wall the accumulated energy is about 1,4 times lower and for timber framework wall about 4 times lower. In the case of floors - the floor with steel beams has the highest accumulated energy, which is about 1,8 times as much as for reinforced concrete slab and about 2,6 times as much as for timber floor. Similar results were obtained for accumulated emission of CO2.
EN
This paper presents the logistic system of fuel life cycle, covering diesel oil and the mixture of rapeseed oil and butanol (2:3 ratio), using the Life-Cycle Assessment (LCA) method. This method is a technique in the field of management processes with a view to assessing the potential environmental hazards. Our intention was to compare the energy consumption needed to produce each of the test fuels and emissions of selected substances generated during ithe production process. The study involved 10,000 liters of diesel and the same amount of rapeseed oil and butanol mixture (2:3 ratio). On the basis of measurements the following results were obtained. To produce a functional unit of diesel oil (i.e. 10,000 liters) it is necessary to extract 58.8 m3 of crude oil. The entire life cycle covering the consumption of 10,000 liters of diesel consumes 475.668 GJ of energy and causes the emission to air of the following substances: 235.376 kg of COx, 944.921 kg of NOx, 83.287 kg of SOx. In the ease of a functional unit, to produce a mixture of rapeseed oil and butanol (2:3 ratio) 10,000 kg of rapeseed and 20,350 kg of straw should be used. The entire life cycle of 10,000 liters of a mixture of rapeseed oil and butyl alcohol (2:3 ratio) absorbs 370.616 GJ of energy, while emitting the following air pollutants: 105.14832 kg of COx, 920.03124 kg of NOx, 0.162 kg of SOx. Analysis of the results leads to the conclusion that it is oil refining which is the most energy-intensive and polluting process in the life cycle of diesel. The process consumes 41.4 GJ of energy, and causes a significant emission of sulfur oxides (50 kg). In the production of fuel that is a mixture of rapeseed oil and butyl alcohol (2:3 ratio), rape production is the most energy-intensive manufacturing process is (absorbs 53.856 GJ of energy). This is due to the long operation time of the farm tractor and combine harvester. The operation of these machines leads also to the emission of a significant amount of pollution in the form of COx (2.664 kg) and NOx (23.31 kg).
PL
W artykule przedstawiono ocenę systemu logistycznego cyklu życia paliwa, dla mieszanki oleju napędowego i oleju rzepakowego z butanolem (w stosunku 2:3), wykorzystując metodę LCA. Metoda ta jest techniką w zakresie procesów zarządzania, wykorzystywaną do oceny potencjalnych zagrożeń dla środowiska. Celem artykułu było porównanie zużycia energii potrzebnej do wy-tworzenia każdego z badanych paliw i emisji wybranych substancji powstających podczas procesu produkcyjnego. Badania przeprowadzono dla 10.000 litrów oleju napędowego i takiej samej ilości mieszaniny oleju rzepakowego i butanolu (w stosunku 2:3). Na podstawie pomiarów uzyskano na-stępujące wyniki. W celu wytworzenia założonej ilości oleju napędowego (10,000 litra), wymagane jest wydobycie 58,8 m3 ropy naftowej. Podczas całego cyklu życia paliwa zużywa się 10.000 litrów oleju napędowego, co wymaga nakładu 475,668 GJ energii. Następuje wtedy emisja następujących ilości szkodliwych substancji do atmosfery: CO=235,376 kg, NOx=944,921 kg, SOx=83,287 kg. Aby zapewnić funkcjonalność urządzenia przeznaczonego do wytwarzania mieszaniny oleju rzepakowego i butanolu (2:3) należy wykorzystywać 10000 kg rzepaku i 20350 kg słomy. Podczas całego cyklu życia 10.000 litrów mieszaniny oleju rzepakowego i alkoholu butylowego (2:3) zużywa się 370,616 GJ energii. Emisje wybranych substancji do powietrza są następujące: CO=105,14832 kg, NOx=920,03124 kg , SOx=0,162 kg. Analiza wyników prowadzi do wniosku, że najbardziej energochłonnym i emitującym najwięcej zanieczyszczeń procesem w cyklu życia diesel'a jest rafinacja ropy naftowej. Proces ten zużywa 41,4 GJ energii i prowadzi do emisji znacznych ilości tlenków siarki (50 kg). Przy produkcji mieszanki oleju rzepakowego i alkoholu butylowego (stosunek 2:3) najbardziej energochłonny jest proces produkcji rzepaku (pochłania 53,856 GJ energii) ze względu na długie czasy pracy ciągnika rolniczego i kombajnu. Podczas pracy tych maszyn emitowane są do środowiska duże ilości CO (2,664 kg) i NOx (23,31 kg).
PL
W pracy przeprowadzono analizę LCA (ang. Life Cycle Assessment – ocena cyklu życia) procesu produkcji buraka cukrowego. Zakres pracy obejmował wszystkie etapy – od przygotowania pola pod siew aż po zbiór. Analiza obejmowała również produkcję nawozów naturalnych oraz ich przechowywanie, których udział wyniósł ok. 30% całkowitych skumulowanych emisji wyrażonych w ekwiwalencie CO2. Skumulowane emisje z produkcji nawozów mineralnych, pestycydów oraz nasion wyniosły ok. 26%, udział emisji z produkcji paliwa i jego zastosowania w uprawie – ok. 23%, emisje z nawozów aplikowanych do gleby (naturalnych i mineralnych razem) – ok. 21%, a wskaźnik emisji z uprawy – 96,6 (kg CO2 eq)·(t buraka)-1. Łączna suma asymilowanego CO2 dla korzeni i liści buraka cukrowego wyniosła 45 563 kg·ha–1, wskaźnik asymilowanego CO2 – 0,79 (t CO2)·(t buraka)-1.
EN
This paper is an LCA (Life Cycle Assessment) analysis of the sugar beet production process. The scope of work covered all cultivation phases – from field preparations for sowing, up to the harvest. The analysis also covered the production and storage of organic fertilizers, their share amounted to approx. 30% of the total cumulative emissions expressed in CO2 equivalent. Cumulative emissions from the production of mineral fertilizers, pesticides and seeds amounted to approx. 26%. The share of emissions from fuel production and its usage in cultivation stood at approx. 23%, emissions from fertilizers applied to the soil (organic and mineral altogether) stood at approx. 21% and the emission factor from cultivation was 96.6 (kg CO2eq)·(t beet)-1. The total amount of CO2 assimilated by the roots and leaves of sugar beet was 45 563 kg·ha–1 and the CO2 assimilation index – 0.79 (kg CO2)·(t beet)-1.
PL
Artykuł zawiera podsumowanie wyników tematu badawczego PT7.1 Metody komputerowej optymalizacji projektowania budynków przyjaznych dla środowiska z wykorzystaniem oceny LCA realizowanego w ramach projektu: „Innowacyjne środki i efektywne metody poprawy bezpieczeństwa i trwałości obiektów budowlanych i infrastruktury transportowej w strategii zrównoważonego rozwoju”. W wyniku prac badawczych zaktualizowano bazy dotyczące emisji CO2 i skumulowanego zużycia energii dla głównych materiałów budowlanych w Polsce oraz sformułowano kilka zadań optymalizacyjnych, dla których następnie przeanalizowano możliwość zastosowania metod optymalizacji wielokryterialnej.
EN
The article presents a summary of the results within the research topic PT7.1 Computer optimization methods in designing environmentally friendly building using the LCA evaluation realized within the framework of a research project called “Innovative means and effective methods for improving safety and durability of construction works and transport infrastructure in the strategy of sustainable development”. As a result of the research update of the database on CO2 emissions and cumulative energy consumption for the main construction materials in Poland was made. Also a several optimization tasks were formulated and afterwards analyzed in terms of the possibility of using multi-criteria optimization methods.
PL
Rokrocznie obserwuje się przyrost instalacji energetyki wiatrowej spowodowany w dużej mierze tendencjami panującymi w UE i realizacją celu zmniejszenia emisji dwutlenku węgla. Niewątpliwie powstawanie nowych turbin wiatrowych przyczynia się do redukcji wydzielanego CO2, jednak w związku z coraz większą liczbą nowych obiektów pojawiają się obawy o wpływ eksploatowanych urządzeń na zdrowie człowieka. Jako jedne z napoważniejszych niekorzystnych oddziaływań wskazuje się generowanie hałasusłyszalnego a także infra- i ultra-dźwiękowego, emisję drgań, występowanie zjawiska migotania cienia i efektu stroboskopowego. Innym aspektem są także emisje szkodliwych substancji do środowiska podczas całęgo cyklu istnienia turbiny wiatrowej począwszy od procesu produkcji, montażu, eksploatacji na zagospodarowaniu poużytkowym elementów kończąc. Na potrzeby pracy przeprowadzono badania oddziaływania elektrowni wiatrowej o mocy 2MW na zdrowie ludzkie w jednym cyklu jej istnienia. Badania wykonano przy użyciu programu Sima Pro, zastosowania metody LCA i Ekowskaźnika 99. Wyniki analiz zestawiono w pracy.
EN
Every year observed Increase in wind power installations largely due to the prevailing trends in the EU and the target to reduce carbon dioxide emissions. Undoubtedly, the emergence of new wind turbines contributes to the reduction of CO2 emitted, but due to the growing number of new facilities, there are concerns about the impact operated devices on human health. As one of the most serious adverse impacts points to the generation of audible noise as well as infra- and ultra-sound, vibration emissions, the phenomenon of shadow flicker and stroboscopic effect. Another aspect is also the emissions of harmful substances into the environment during the entire life cycle of a wind turbine from the production process, installation, operation on land to postcosumer development a usable elements. For the purpose of the work was conducted impact studies of wind turbine with power 2 MW on human health in one cycle of its existence. The tests were performed using Sima Pro, method LCA and Ecoindicator 99. The results of the analyzes are summarized in the paper.
9
Content available remote Ocena ekoinnowacyjności procesu wytwarzania biogazu z osadów ściekowych
PL
Omówiono w skrócie technologie przetwarzania osadów ściekowych oraz przeprowadzono ocenę ekoinnowacyjności technologii przetwarzania osadów ściekowych do biogazu dla dwóch wariantów: podstawowego oraz z użyciem energii elektrycznej pochodzącej ze źródeł odnawialnych. Na podstawie przeprowadzonej analizy LCA stwierdzono, że zastosowanie ekoinnowacji w przetwarzaniu osadów ściekowych, jaką jest użycie energii elektrycznej powstałej z odnawialnych źródeł energii, zmniejsza potencjalne obciążenie środowiska dla omawianej technologii o prawie 60%.
EN
Life cycle assessment was used for comparison ecoinnovativeness of biogas prodn. by gasification of sewage sludge by using elec. energy from conventional sources and that produced from renewable sources. Biogasification of sewage sludge with renewable energy reduced the potential burden on the environment by almost 60%.
EN
In elaboration shown approximately actual state of wind energetics in Poland. Where discussed the most important assumptions of LCA method and also results of research degree influence of wind power plants on state of the atmosphere, on example of the land-based power plant Gamesa G90.
PL
W opracowaniu przybliżono aktualny stan energetyki wiatrowej w Polsce. Omówiono najważniejsze założenia metody LCA. Przedstawiono wyniki analizy destrukcyjnego oddziaływania systemu elektrowni wiatrowej na stan atmosfery, na przykładzie lądowej elektrowni wiatrowej Gamesa G90.
PL
W artykule zamieszczono infrmacje o inicjatywach dotyczących zrównoważonego rozwoju. Przedstawiono aktualne proekologiczne działania w kraju, Europie i na świecie. Podkreślono, że trwały i zrównoważony rozwój wymaga prowadzenia analizy wpływu na środowisko wyrobów, procesów i technologii. Dotychczasowy rozwój miał na celu przede wszystkim poprawę walorów użytkowych oraz efektywności ekonomicznej. Obecnie jest on rozumiany szerzej, gdyż oprócz elementów technicznych i ekonomicznych rozważa się czynniki środowiskwe. Scharakteryzowano metodykę oceny wpływu wyrobów, procesów i technologii na środowisko opartą o ocenę cyklu życia LCA. Omówiono istotę oceny rozwiązań ze względu na ich wpływ na środowisko oraz oceny ekoefektywności. Podano podstawy ilościowej oceny metodą LCA i omówiono zasady charakteryzowania jedną wartością ekowskaźnika 99, z pakietu SimaPro.
EN
Information concerning initiatives of a sustainable development are given in the paper. The actual pro-ecological operations in the country, Europe and in the world are presented. It was emphasised that a stable and sustainable development requires performing the analysis of the influence of products, peocesses and technologies on the environment. The development - up to now - was aimed, first of all, at the improvement of functional qualities and economic efficiency. Presently it is more broadly understood, since apart from technical and economic elements also environmental factors are taken into account. The assessment method of the influence of products, processes and technologies on the environment was characterised od the basis of the life cycle assessment (LCA). The assence of the solution assessments on account of their influence on the environment as well as the eco-efficiency - was discussed. The bases of the quantitative analysis by the LCA method were given and the rules of characterising by one value of the eco-index 99 from the SimaPro packet were provided.
EN
The paper aims to answer the question about the role of LCA in Foresight projects. Five clean coal technologies are under consideration: integrated gasification combined cycle with oxygen gasification and with air gasification, pulverized coal combustion with supercritical parameters, atmospheric circulating fluidised-bed boiler and oxy-combustion. The article compares results of assessments of above mentioned technologies by different methods: by experts in a foresight and based on calculations from LCA. Optimization of the technologies performed on the basis of different criteria showed that involving LCA is entirely appropriate and allows to accomplish impartial results because LCA unlike experts’ analysis takes into account factors, which have considerable impact on natural environment.
PL
Projekty typu foresight mają na celu wyznaczanie kierunków rozwoju danej dziedziny oraz wsparcie dla procesów podejmowania decyzji politycznych w gospodarce, nauce lub finansowaniu badań, a metodyka foresightu jest wykorzystywana, między innymi w obszarze ochrony środowiska do oceny możliwości wdrożenia technologii przyjaznych środowisku. Jedną z metod wartych zastosowania w tego typu projektach wydaje się być metoda oceny cyklu życia (LCA). Celem artykułu jest analiza możliwości zastosowania oceny cyklu życia (LCA) w projektach typu foresight. W ramach artykułu przeanalizowano pięć czystych technologii węglowych: układ IGCC ze zgazowaniem tlenowym oraz ze zgazowaniem powietrzem, kotły pyłowe na parametry nadkrytyczne, atmosferyczne kotły fluidalne z warstwą cyrkulacyjną oraz spalanie w czystym tlenie. Następnie porównano wyniki priorytetyzacji technologii z uwzględnieniem ocen eksperckich w zakresie bezpieczeństwa energetycznego i możliwości wdrożenia technologii, sprawności technologii, kosztów stałych i zmiennych oraz awaryjności technologii, jak również na podstawie wyników LCA. Stwierdzono, że uwzględnienie w analizie eksperckiej wyników obliczeń metodą LCA spowodowało niewielkie, lecz zauważalne zmiany w rankingu technologii. Obliczenia metodą LCA uwzględniają czynniki, które mają istotny wpływ na oddziaływanie na środowisko, które trudno jest uwzględnić w ocenie eksperckiej. Z tego względu, włączenie LCA do etapu priorytetyzacji technologii w ramach foresightu jest jak najbardziej celowe i pozwala na uzyskanie pełniejszych i bardziej obiektywnych wyników.
PL
Charakterystyka oddziaływania systemów chłodniczych i klimatyzacyjnych na środowisko naturalne jest często dokonywana przy użyciu wskaźnika TEWI (wskaźnika całkowitego równoważnego ocieplenia). W tym szerokim zakresie techniki jedynie efekt cieplarniany brany jest pod uwagę, co wydaje się pomimo wszystko jednak nieodpowiednią i niedokładną oceną w ogólnej charakterystyce, włączając w to całkowite wpływy urządzenia chłodniczego na środowisko w czasie jego całego okresu życia, tzn. od produkcji do jego wycofania. W niniejszym opracowaniu proponuje się zastosowanie metody LCA do analizy cyklu życia, w celu porównania dwóch urządzeń chłodniczych, przeznaczonych do wykorzystania w małych przedsiębiorstwach rolno-spożywczych. Urządzenia mają taką samą charakterystykę wydajności chłodniczej i pracują na tym samym czynniku chłodniczym (R-404A). Po wykonaniu szczegółowej analizy cyklu życia obu urządzeń (systemów), uzyskane wyniki analizy dowiodły, że zastosowanie technologii mikrokanałowej i kompaktowych wymienników ciepła umożliwia oszczędność energii oraz jest przyjazne środowisku. Oprócz oszczędności energii, wymienione rozwiązania pozwalają na wykorzystanie niewielkiego ładunku czynnika chłodniczego, istotną redukcję (trzykrotne obniżenie) emisji dwutlenku węgla oraz dodatkowo istotną redukcję innych wskaźników środowiskowych w zakresie zdrowia ludzi (33%), jakości ekosystemu (24%) i uszczuplania zasobów naturalnych (25%).
EN
This paper presents a comparative analysis of feed phosphates production processes using the Life Cycle Assessment (LCA) methodology and process analysis in the quantification of cumulated calculation. Three feed phosphates production processes were compared: a modified thermal process and two different low temperature endothermic units (one working in the "Bonarka" Inorganic Works (B1W) in Cracow and the other in the Phosphoric Fertilizers Works (PFW) "Fosfory'" in Gdańsk). The LCA results indicated that the most advantageous technology is the feed phosphates production unit in "Fosfory". It was shown that LCA can be an efficient instrument for evaluating environmental impact, though it should be compared with other estimation methods.
PL
W niniejszej pracy porównano, jaki wpływ na środowisko mają procesy wytwarzania fosforanów paszowych. Porównano trzy metody: termiczną zmodyfikowaną oraz dwie niskotemperaturowe endotermiczne (instalacja pracująca w KZPN "Bonarka" oraz instalacja w GZNF "Fosfory"). Ocenę wpływu na środowisko przeprowadzono techniką LCA w układzie ,gate to gate" przy wykorzystaniu metodyki Ekowskaźnika 99. Stwierdzono, bazując na wynikach LCA, iż najkorzystniejszą technologią jest instalacja produkcji fosforanów paszowych metodą niskotemperaturową endotermiczną zlokalizowaną w GZNF "Fosfory". Ponadto wykazano, iż technika LCA może być skutecznych narzędziem oceny aspektów środowiskowych szczególnie, gdy jest konfrontowana z innymi metodami oceny wpływu procesów na środowisko naturalne.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.