Wyniki wyszukiwania - BazTech

Ograniczanie wyników

Znaleziono wyników: 2

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych: metabazyty

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Neolityczne narzędzia z metabazytów typu Jizerské hory (Masyw Czeski) na obszarze Polski

Krystek M., Młodecka H., Polański K., Szydłowski M.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

2011

nr 444

113--123

W artykule przedstawiono wyniki badań surowców skalnych neolitycznych narzędzi kamiennych, pochodzących z sześciu stanowisk archeologicznych zlokalizowanych na obszarze Polski, należących do kultury ceramiki wstęgowej rytej. Przeprowadzono analizy petrograficzne surowców na mikroskopie polaryzacyjnym oraz badania mineralogiczne na mikroskopie elektronowym (SEM) z mikrosondą energetyczną (EDS) oraz na dyfraktometrze (XRD). Na podstawie porównania uzyskanych wyników z danymi literaturowymi, z dużym prawdopodobieństwem można stwierdzić, że badane surowce narzędzi wykazują największą zbieżność cech z metabazytami typu Jizerské hory, których neolityczne kopalnie odkryto na początku XXI w. w okolicach Tanvaldu (Masyw Czeski). Na tę proweniencję wskazuje również podobieństwo form narzędzi ze stanowisk archeologicznych do form występujących na obszarze neolitycznych kopalń, a także ich wiek. Przeprowadzone badania po raz pierwszy potwierdzają import narzędzi z metabazytów typu Jizerské hory na obszar Kujaw, Małopolski i Pomorza.

The paper presents the results of rock material analysis of Neolithic stone tools from six archaeological sites located in the territory of Poland, which belong to the Linear Band Pottery Culture. The materials underwent a petrographic analysis on the polarising microscope and a mineralogical analysis on the electron microscope (SEM) with energetic microprobe (EDS). A diffractometer (XRD) was also used. As a result of comparative analysis of the results with literature data, it can be concluded with a high probability that the materials show the greatest similarity to the Jizerské hory-type metabasites mined in Neolithic mines discovered at the beginning of the 21st century near Tanvald (Bohemian Massif). This provenance is also indicated by both the similarity of the tools from archaeological sites to those found in the Neolithic mines, and their age. The research confirms for the first time that tools made of Jizerské hory-type metabasites were imported to the territory of Kujawy, Małopolska and Pomerania.

Petrologia i geochemia metabazytów masywu Niedźwiedzia na bloku przedsudeckim

Awdankiewicz H.

Prace Państwowego Instytutu Geologicznego

2008

T. 189

5--56

Masyw amfibolitowy Niedźwiedzia, położony w południowo-wschodniej części bloku przedsudeckiego, stanowi jeden z największych paleozoicznych kompleksów metabazytów na Dolnym Śląsku. Badania petrograficzne, mineralogiczne i geochemiczne rdzeni wiertniczych oraz odsłonięć amfibolitów (m.in. oznaczenia składu chemicznego skał metodami XRF, INAA, ICP, a także minerałów na mikrosondzie elektronowej) dostarczyły nowych danych dotyczących ewolucji magmowej i metamorficznej masywu Niedźwiedzia. Stwierdzono występowanie różnych odmian petrograficznych i geochemicznych metabazytów oraz systematyczne zróżnicowanie ich cech w profilu pionowym. Wewnętrzną część budują głównie metabazyty toleitowe reprezentowane przez amfibolity granatowe, granatowo-piroksenowe i epidotowe oraz ich wysokomagnezowa odmiana wykształcona jako amfibolity zoizytowe. W stropie, obok metabazytów toleitowych, licznie pojawiają się metabazyty przejściowe oraz metaandezyty reprezentowane przez jasne amfibolity zwyczajne (plagioklazowo-hornblendowe) i biotytowe. Spągowa cześć zbudowana jest głównie z metabazytów toleitowych, rzadziej przejściowych, wykształconych jako amfibolity epidotowe. Petrografia i skład chemiczny minerałów wskazują, że metabazyty ulegały metamorfizmowi w warunkach zmieniających się od pogranicza facji eklogitowej, granulitowej i amfibolitowej (ok. 12,6 kbar, 774°C) do pogranicza facji amfibolitowej i zieleńcowej (ok. 6 kbar, 550°C). Protolitem metabazytów była intruzja zasadowych skał magmowych o chemizmie bazaltów typu N-MORB oraz bazaltów przejściowych o cechach oceanicznych toleitów wewnątrzpłytowych. Powstała ona prawdopodobnie w środowisku wąskiego basenu oceanicznego na etapie pośrednim między dojrzałą fazą rozwoju ryftu kontynentalnego a powstaniem otwartego oceanu.

The Niedźwiedź amphibolite massif, situated in the Fore-Sudetic Block, represents one of the largest Palaeozoic metabasite complexes in Lower Silesia. The petrographic, mineralogical and geochemical studies of drill cores and field exposures (including chemical analyses of rocks and minerals by the XRF, INAA, ICPand EMPA methods) provided new data on the lithology and structure, and the magmatic and metamorphic evolution of the massif. The inner part of the massif consists of tholeiitic metabasites represented by garnet-, garnet-pyroxene-, and epidote amphibolites, and high-Mg metabasites represented by zoisite amphibolites. Towards the top there are abundant transitional metabasites and metaandesites represented by leucocratic common- and biotite amphibolites. The lower part of the massif consists of tholeiitic and transitional metabasites, both represented by epidote amphibolites. The metabasites were metamorphosed at conditions changing from the boundary of eclogite, granulite and amphibolite facies (ca. 12,6 kbar, 774°C) towards the boundary of amphibolite and greenschist facies (ca. 6kbar, 550°C). The protolith of the metabasites was an intrusion of basic igneous rocks chemically corresponding to N-MORB and transitional basalts similar to intraplate oceanic tholeiites. This intrusion probably originated in a narrow oceanic basin, in a setting transitional between a mature intra-continental rift and an open ocean.