Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

The history of the Old Town Hall in Sieradz

Sowała Adriana

Przestrzeń i Forma

|

2021

|

nr 47

227--238

EN

The Old Town in Sieradz is one of the oldest and best-preserved medieval urban complexes in Poland. In its center there is the Old Market Square, which was marked out at the intersection of important trade routes in the 13th century. Unfortunately, to this day, the center-market buildings, including the town hall, have not been preserved. Moreover, no photo or drawing showing the appearance of the Sieradz seat of municipal authorities has survived. In connection with the above, the article attempts to present the history of the repeatedly rebuilt town hall in Sieradz from different periods, as well as plans for its reconstruction. For this purpose, the available archival materials, the results of archaeological research and the literature on the subject were used, the analysis of which allowed to draw conclusions about the history of the town hall in Sieradz.

PL

Stare Miasto w Sieradzu to jeden z najstarszych i najlepiej zachowanych zespołów miejskich o genezie średniowiecznej w Polsce. W jego centrum znajduje się Stary Rynek, który został wytyczony na przecięciu ważnych szlaków handlowych w XIII w. Niestety do dnia dzisiejszego nie zachowała się zabudowa śródrynkowa wśród której znajdował się ratusz. Co więcej, nie zachowało się żadne zdjęcie lub rysunek przedstawiający wygląd sieradzkiej siedziby władz miejskich. W związku z powyższym w artykule podjęto próbę przedstawienia historii wielokrotnie odbudowywanego sieradzkiego ratusza z różnych okresów, a także planów jego odbudowy. W tym celu wykorzystano dostępne materiały archiwalne, wyniki badań archeologicznych oraz literaturę przedmiotu, których analiza pozwoliła na wysnucie wniosków przybliżających historię ratusza w Sieradzu.

2

Rekonstrukcja figury Madonny z kościoła zamkowego Najświętszej Maryi Panny. Przyczynek do genezy jej symbolicznej roli w strukturze przestrzennej Malborka

Kołodziejczyk Katarzyna

Wiadomości Konserwatorskie

|

2020

|

Nr 62

148--157

PL

W artykule omówiono problem restytucji figury Madonny z Dzieciątkiem w zewnętrznej niszy okiennej prezbiterium kościoła NMP na Zamku Wysokim w Malborku jako niezwykłego, późnośredniowiecznego symbolu rzeźbiarskiego wpisanego w strukturę przestrzenną miasta. Jest ona dowodem ówczesnego postrzegania miasta jako obszaru szczególnej aktywności społecznej posługującej się wyrafinowanymi środkami komunikacji międzyludzkiej, w którym apoteoza sacrum w przestrzeni publicznej miasta jest ilustracją zachowań społecznych w średniowieczu, będących obecnie obszarem badań opartych na metodologiach współczesnej socjologii, psychologii i antropologii kulturowej.

EN

The subject of this article is the restoration of the figure of the Madonna with the Christ Child standing in the outer window recess within the chancel of the Blessed Mary Church, High Castle, Malbork, as a unique, late-medieval symbolic sculpture integrated with the town’s spatial structure. The figure proves that in the Late Middle Ages the town was perceived as an area of particular social activity based on sophisticated means of interpersonal communication; and that the apotheosis of sacrum in public space illustrated medieval social behaviours. These are now subjected to research with the use of methodologies inherent to contemporary sociology, psychology, and cultural anthropology.

3

Średniowieczne miasta Pomorza Zachodniego - wynik wpływu różnorodnych czynników

Augustyn-Lendzion E.

Przestrzeń i Forma

|

2010

|

nr 13

313-322

PL

Układy przestrzenne miast Pomorza Zachodniego stanowią kontynuację osadnictwa wczesnośredniowiecznego. Układ sieci osadniczej, rozplanowanie wczesnych osad oraz późniejsze ich przekształcenia podlegały wpływowi różnorodnych czynników dotyczących poszczególnych ośrodków lub całego regionu. Celem artykułu jest wskazanie konsekwencji oddziaływania tych czynników na układy urbanistyczne i charakter zabudowy w okresie średniowiecza.

EN

Spatial systems of the cities of West Pomerania are continuation of the early-medieval settlement. Layout of the settlement network, layout of early settlements and their later transformations were under influence of various factors concerning individual centers or the entire region. The purpose of the article is to indicate consequences of effect this factors for urban systems and character of building in the medieval period.

4

Średniowieczne lokacje miejskie nad Dunajcem. Czchów. Ze studiów nad budową i kształtem miasta lokacyjnego

Malik R.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2008

|

Nr 24

48-56

PL

Czchów - dziś niewielkie miasteczko położone w granicach województwa małopolskiego jest jednym ze starszych ośrodków miejskich Ziemi Krakowskiej. Jego początki sięgają co najmniej XIII wieku i związane są z przedlokacyjną fazą rozwoju tutejszej osady. Koniec tego okresu przypada na lata pomiędzy 1288 a 1333 rokiem, kiedy to Czchów otrzymuje prawo lokacyjne i staje się miastem. W fazie trzeciej otrzymuje ono umocnienia obronne. Zamknięte obwodem obronnym miasto zmieniło swój dotychczasowy charakter z układu dynamicznego w kierunku układu statycznego posiadającego wyraźnie wyznaczone i nieprzekraczalne ramy dalszego rozwoju przestrzennego. Faza czwarta - kończąca w zasadzie okres - średniowiecznego rozwoju przestrzennego Czchowa odpowiada dogęszczeniu osadnictwa wewnątrz obwodu obronnego miasta. Związana jest tez z jego wyjściem poza narys umocnień obronnych i początkami formowania się struktur przedmiejskich Czchowa.

EN

Czchów - today a small town situated in the Lesser Poland Voivodeship is one of the oldest urban centres in the Krakow area. Its beginnings date back at least to the 13th century, and are associated with the phase of the development of the local settlement from before the location period. That period ended between 1288 and 1333, when Czchów was granted its location rights and became a town. At he third phase, defensive fortifications were built around Czchow. The town enclosed within the surrounding defensive walls changed its previously dynamic character towards more static one, with clearly defined and impassable boundaries of further spatial development. The fourth phase, which practically ended the medieval period of Czchow spatial development, witnessed the increase in the number of inhabitants settling within its defensive perimeter. It was also connected with the town transgressing the fortification outline and the beginnings of the formation of suburban areas in Czchow.

5

Gród, kasztelania, civitas

Kozaczewski T.

Architectus

|

2007

|

Nr 1-2(21-22)

25--39

PL

Grody utożsamiane bywają zazwyczaj z siedzibami władz, natomiast przez określenie miasto obronne rozumiemy przede wszystkim osiedle typu gospodarczego. Historycy podchodzą do miasta okresu plemiennego na ogół sceptycznie. Jedni uważają je za "miasta możno-władcze czy plemienne", inni określają"zalążkami miast", a więc czymś, co nie zostało jeszcze w pełni wykształcone. W przypadku odnalezienia pozostałości nad terenem w postaci form zamkniętych określa się je z reguły jako grody, grodziska, takie lub inne, zależnie od kształtu zachowania Najczęściej mówi się o grodach i osadach otwartych bez bliższego scharakteryzowania. Nie znaleziono metody na wykrywanie zróżnicowania osadnictwa. Pozostaje to w wyraźnej sprzeczności ze źródłami pisanymi. Ich autorzy formułują swoje sądy o osadnictwie na podstawie tego, w jaki sposób było użytkowane, na ogół nie precyzując jego formy przestrzennej. Sprawa powiązania źródeł pisanych z wynikami badań archeologicznych pozostaje otwarta. Okres plemienny zdołał jednak wykształcić osiedla, które w oczach współczesnych były postrzegane jako miasta, w pełni odpowiadające ówczesnym poglądom. Dowodem tego są notatki tzw. Geografa Bawarskiego z połowy IX w., w których wymieniono 60 miast na terenie Śląska, występujących na obszarze czterech plemion śląskich: Dziadoszan (20 miast), Ślężan, (15 miast), Opolan (20 miast) i Gołężyców (5 miast). W IX w. w wyniku zjednoczenia plemion w jeden organizm państwowy zmieniła się struktura organizacyjna -Śląsk został podzielony na dwadzieścia kilka kasztelanii, z silnymi ośrodkami administracyjnymi. Archeologowie i historycy początkowo sądzili, że zespół osadniczy był jednostką dwuczłonową, złożoną z grodu (castrum) i powiązanego z nim podgrodzia (civitas, suburbium). Wyniki badań w Opolu udowodniły istnienie samodzielnego, jednoczłonowego grodu . Zachwiało to hipotezą o dwuczłonowej jednostce grodowej. Dalsze badania pozwoliły na zweryfikowanie tej hipotezy na korzyść tezy o dwuczłonowym ośrodku osadniczym, złożonym z dwóch samodzielnych jednostek przestrzennych - civitas i castrum. Zmiana warunków polityczno-społecznych i gospodarczych Śląska na przełomie XII i XIII w., nowe koncepcje urbanistyczne i organizacyjne miast na zachodzie Europy spowodowały przebudowę systemu i organizacji miast śląskich. Pozostawiono organizacyjną strukturę państwa opartą na kasztelaniach, ale zerwano z tradycją miast obronnych na korzyść miast otwartych, co zapewniło im późniejszy rozwój.

EN

Relating the results of town-planning, architectonic, archaeological and historié investigations as well as the new interpretation of documents, allowed the author to recreate the processes of forming and transforming mediaeval Silesian towns. The division of tribes into administrative and military districts led to the origin of tribal towns called strongholds, before the 9th century. In the 10th century during the dawning of the state, the hitherto existing provinces were divided into castellanies. The castellany centres were composed of the civitas - the town and Castrum - the castellany castle. New towns were founded in earlier uninhabited places and the population from the stronghold was transferred there while the strongholds were used as bases for the building of castles. The town and castle lay nearby but were usually separated by a river or some other natural barrier. A successive rebuilding of towns took place in the 13th century. Prince Henryk Brodaty (Henry the Bearded) based the origination of towns on the hitherto existing castellany system. The inhabitants of the overpopulated defensive towns of the 10th century were given plots in the area of location towns, usually situated in new terrain, nearby. The 10th century fortified civitas could be used for the construction of a castle. The 13lh century civitas, at first open, developed freely enlarging the occupied terrain. In the second harf of the 13th century or a little later the inhabitants obtained the right to build defensive walls. The castle then became a part of the town and within the walls of towns survived during several successive centuries.

6

Kondycja średniowiecznych miasteczek Mazowsza a wizualny splendor Warszawy

Skalski J.

Architektura Krajobrazu

|

2002

|

nr 3-4

98-103

EN

When we approach to the large cities of Europe, we sense they existence in the landscape on different way. There are seen in the landscape a grid of settlements, industrial plants and old towns. It is seen a lot of kilometres ahead. The skylines of the old towns inform us about historical continuity of the region and it affluence, that is consequently a influence of the large city. Today when we approach to the Warsaw City, we haven't such a similar impressions. The Warsaw suddenly appear us in the landscape, we sense that region lying all around of the Warsaw, isn't subject to constructive power of influence a large city, but is beyond it range. It is seen in the skylines of the old medieval towns, those are located on the area. The old medieval towns, located within a radius of 70 km from the Warsaw up to this day are a historical documents of the economic poverty of the Mazovia. This an economic poverty was demeaning to inhabitants of the Warsaw. Now, these old towns are a landscape gateway to the Warsaw. There are a shapeless towns, where old architecture and public space are in poor condition. The building new architecture and rebuilding the medieval castles will be to work in aid of splendour of the Warsaw City. Today, there are a tasks for the authority of Warsaw and other towns, an architects and landscape architects.