Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Synteza i właściwości powłok na bazie wielofunkcyjnego poliolu

Roguszewska Marlena, Parzuchowski Paweł, Rokicki Gabriel, Tkacz Damian

Inżynieria Materiałowa

|

2024

|

Vol. 45, nr 2

5--8

PL

Przedstawiono sposób syntezy oraz właściwości powłok na bazie surowca odnawialnego (kwasu rycynolowego pozyskiwanego z oleju rycynowego) z dodatkiem kwasu benzoesowego i żywicy epoksydowej. Ze względu na dużą lepkość takiego oligoestrolu prowadzono modyfikację za pomocą oligowęglanodiolu i oligoeterodiolu. Przygotowano także powłoki, w których jako składnik izocyjanianowy stosowano dodatek izocyjanianów cyklicznych, trimeru izoforonodiizocyjanianu (tIPDI) i trimeru heksametylenodiizocyjanianu (tHDI), do polimerycznego 4,4’ diizocyjanian difenylometylenu (pMDI). W celu zapewnienia właściwości antykorozyjnych dodawano dodatki nieorganiczne, nanomagnetyt oraz fosforan(V) cynku(II)

EN

The synthesis and properties of coatings based on a renewable raw material (ricinoleic acid from castor oil) containing benzoic acid and epoxy resin were presented. Due to the high viscosity of the resulting oligoestrol, further modification with oligocarbonate diol and oligoetherdiol was carried out. Coatings were prepared using a mixture of polymeric 4,4'-methylenediphenyl diisocyanate (pMDI) with cyclic isocyanates, isophorone diisocyanate trimer (tIPDI) and hexamethylene diisocyanate trimer (tHDI), as the isocyanate component. Inorganic additives, nanomagnetite and zinc phosphate, were added to provide anti-corrosion properties

2

Antykorozyjne powłoki na bazie surowca odnawialnego z dodatkiem nanomagnetytu

Roguszewska Marlena, Parzuchowski Paweł G., Rokicki Gabriel, Tkacz Damian

Inżynieria Materiałowa

|

2022

|

Vol. 43, nr 4

21--26

PL

Przedstawiono właściwości powłok na bazie surowca odnawialnego (kwasu rycynolowego pozyskiwanego z oleju rycynowego) i żywicy epoksydowej. Ze względu na dużą lepkość takiego oligoestrolu prowadzono modyfikację za pomocą oligowęglanodioli, oligoeterodioli oraz oligobutadienu zakończonego grupami hydroksylowymi. Przygotowano także powłoki z dodatkiem napełniaczy nieorganicznych. W celu zapewnienia właściwości antykorozyjnych dodawano nanomagetyt, minerał należący do spineli, jeden z najsilniejszych magnetyków występujących na ziemi.

EN

This publication presents the properties of coatings based on a renewable raw material (ricinoleic acid obtained from castor oil) and an epoxy resin. Due to the high viscosity the biobased oligoestrol, modification with oligocarbonate diols, oligoether diols and oligobutadiene terminated with hydroxyl groups was carried out. Coatings with the addition of inorganic fillers were also prepared. Nanomagetite, a mineral belonging to spinel, one of the strongest magnetics found on earth, was added to provide anti-corrosion properties.

3

Synteza i zastosowanie styrylopochodnych arenów, karbazolu i ferrocenu w projektowaniu e-stereoregularnych krzemoorganicznych materiałów hybrydowych

Majchrzak Mariusz

Wiadomości Chemiczne

|

2021

|

[Z] 75, 1-2

137--162

EN

The potential for expanding the variety of catalytic methods for carbon-carbon bond formation is being currently explored in many research centres all over the world. An increasing use of selected d-block metals as catalysts in the synthesis has brought new methods of functionalization of organic and organometallic compounds of great importance for development of polymer chemistry and organic chemical technology [5, 6]. This work describes very precise and controlled catalytic transformations as useful tools for the synthesis of new E-conjugated organic, organosilicon molecular and polymeric compounds. The combination of Suzuki-Miyaura coupling and silylative coupling reactions as a simple and efficient method is established for designing new E-stereoregular hybrid materials in the presence of well-defined transition metal (TM) catalysts. All presented compounds can be interesting precursors for a further functionalization that may significantly increase the possibility of their application in the design and synthesis of new functional materials.

4

Silseskwioksany jako prekursory i składniki materiałów hybrydowych

Dudziec Beata

Wiadomości Chemiczne

|

2021

|

[Z] 75, 1-2

67--92

EN

Organosilicon compounds are of great significance in modem world and may be found in various branches of chemistry and our daily life. The silsesquioxanes are their specific derivatives. Their uniqueness results from the presence of inorganic siloxane Si-O-Si core and tunable functional organic coronae which classifies them as hybrid systems. These compounds attract great attention due to their exclusive properties derived from chemically and thermally robust organic- inorganic framework, e.g. thermal stability, high oxidation resistance, good mechanical and optical characteristics, and other features. This fact, along with the elaboration of synthetic routes for their functionalization, affects the broad area of their application. Many research laboratories are focused on development of selective and effective synthetic procedures for obtaining of the abovementioned compounds. In recent years, the number of reports on the synthesis of hybrid materials with variety of applications has been growing rapidly, however, it still meets unknown perspectives.

5

Funkcjonalne materiały otrzymywane z udziałem ligniny : od projektowania do zastosowania

Klapiszewski Łukasz

Wiadomości Chemiczne

|

2021

|

[Z] 75, 11-12

1155--1169

EN

Polymers of natural origin have been gaining increasing significance in sciences, as well as the industry. Owing to their renewable nature, unique properties and wide availability, they are components that can be used for numerous advanced applications. Lignin, a biopolymer, which is a waste product separated from the widely understood biomass, most usually generated in the pulp and paper industry, falls in line with this trend. In this context, the importance of cellulose, which is used in the production of paper and by-products is greater. Whereas lignin, in the vast majority, i.e. approx. 95-98%, constitutes an energy source generated as a result of its combustion. However, nowadays, due to the huge potential arising from the specific structure of lignin and its properties, attempts are being made at using this material in many different applications within the so-called high added value. Lignin, as a commonly used polymer of unique chemical structure and properties, has recently become a source of many studies utilizing its potential in the preparation of functional materials and/or biomaterials, including hybrid ones. Such systems consist of appropriate inorganic and organic elements, which as a whole constitute a functional product with special properties, not exhibited by individual components. This provides unlimited possibilities in terms of engineering, shaping and practical application in newly developed systems. The huge interest in hybrid materials and/or biomaterials results from their potential applications, namely, in medicine, electronics, optics, electrochemistry, energy storage etc. Therefore, it nowadays becomes justified and important to try and develop new, functional systems, which owing to their specific properties could result in interesting application-wise possibilities in everyday life. Therefore, the attempt to use lignin as a source of many attractive and prospective possibilities is not without significance.

6

Hybrydowe (reaktywne) masy uszczelniajace

Rokiel Maciej

Izolacje

|

2019

|

R. 24, nr 9

98, 100, 102--103

PL

Przedmiotem artykułu są hybrydowe (reaktywne) masy uszczelniające. Zostały w nim omówione zasady doboru materiałów wodochronnych. Scharakteryzowano bezspoinowe materiały hydroizolacyjne, materiały mineralne oraz materiaty hybrydowe. Podsumowaniem artykutu jest omówienie najważniejszych parametrów technicznych materiałów izolacyjnych.

EN

The article discusses hybrid (reactive) sealing masses. It describes the rules of selection of water insulation materials. It characterises joint-free water insulation materials, mineral materials and hybrid materials. The summary of the article describes the most important technical parameters of insulation materials.

7

Studies of Poly(Acrylic Acid-co-Maleic Acid) Sodium Salt Intercalated Montmorillonite

Grabowska B., Cukrowicz S., Kurleto-Kozioł Ż., Kaczmarska K., Drożyński D., Sitarz M., Bobrowski A.

Archives of Foundry Engineering

|

2019

|

iss. 4

67--75

EN

The intercalation into interlayer spaces of montmorillonite (MMT), obtained from natural calcium bentonite, was investigated. Modification of MMT was performed by the poly(acrylic acid-co-maleic acid) sodium salt (co-MA/AA). Efficiency of modification of MMT by sodium salt co-MA/AA was assessed by the infrared spectroscopic methods (FTIR), X-ray diffraction method (XRD) and spectrophotometry UV-Vis. It was found, that MMT can be relatively simply modified with omitting the preliminary organofilisation – by introducing hydrogel chains of maleic acid-acrylic acid copolymer in a form of sodium salt into interlayer galleries. A successful intercalation by sodium salt of the above mentioned copolymer was confirmed by the powder X-ray diffraction (shifting the reflex (001) originated from the montmorillonite phase indicating an increase of interlayer distances) as well as by the infrared spectroscopy (occurring of vibrations characteristic for the introduced organic macromolecules). The performed modification causes an increase of the ion exchange ability which allows to assume that the developed hybrid composite: MMT-/maleic acid-acrylic acid copolymer (MMT-co- MA/AA) can find the application as a binding material in the moulding sands technology. In addition, modified montmorillonites indicate an increased ability for ion exchanges at higher temperatures (TG-DTG, UV-Vis). MMT modified by sodium salt of maleic acid-acrylic acid copolymer indicates a significant shifting of the loss of the ion exchange ability in the direction of the higher temperature range (500–700°C).

8

Zaawansowane materiały hybrydowe : teraźniejszość i przyszłość

Jesionowski T., Wysokowski M., Klapiszewski Ł.

Przemysł Chemiczny

|

2017

|

T. 96, nr 1

133--138

PL

W ostatnich latach w efektywny i zintensyfikowany sposób rozwijana jest tematyka związana z syntezą zaawansowanych, wielofunkcjonalnych układów hybrydowych, m.in. na bazie polimerów pochodzenia naturalnego. Dzięki połączeniu kilku komponentów wytwarzane są materiały o bardzo dużym znaczeniu użytkowym. W ramach szeroko zakrojonych prac naukowo-technicznych, obejmujących szereg zazębiających się ścieżek reakcyjnych i procesowych, wytworzono m.in. nowatorskie, zaawansowane układy hybrydowe na bazie ligniny oraz chityny. Znaczenie tych materiałów w rozwoju innowacyjności potwierdzają próby podjęte w kierunku ich zastosowania w różnych dziedzinach nauki oraz gospodarki. Przyszłość nowoczesnej technologii chemicznej należy do takich zaawansowanych układów, a ich rozwój jest ze wszech miar uzasadniony.

EN

A review, with 106 refs., of lignin and chitin-matrix composites.

9

Zatrzymanie wody i zestalanie w kompozytach gips/polimer

Kocemba A., Mucha M.

Przemysł Chemiczny

|

2016

|

T. 95, nr 5

1003--1005

PL

Badano wpływ dodatku eterów celulozy do zaprawy gipsowej na zatrzymywanie wody w tej zaprawie oraz na wiązanie gipsu. Określono parametry kinetycznego równania krystalizacji. Stwierdzono, że wzrost kryształów gipsu jest kontrolowany dyfuzyjnie.

EN

Four various hydroxyethylmethylcelluloses were added (up to 1% by mass) to gypsum to increase the water retention and gypsum setting time in the mortar. The gypsum setting time depended on the polymer type, its concn. and viscosity. The hydration/crystn. kinetics was described by the Avrami equation.

10

Wały przeciwpowodziowe z odpadów

Sikora Z., Wyrośla M.

Recykling

|

2015

|

nr 4

26--29

11

Silseskwioksany i ich zastosowanie w syntezie materiałów polimerowych

Groch P., Dziubek K., Czaja K.

Polimery

|

2015

|

T. 60, nr 4

219--231

PL

Artykuł stanowi przegląd literatury dotyczącej syntezy oraz charakterystyki materiałów polimerowych zawierających silseskwioksany (POSS). Przedstawiono metody otrzymywania hybrydowych materiałów polimerowych zudziałem funkcjonalizowanych POSS na drodze click chemistry, polikondensacji, poliaddycji, metatezy zotwarciem pierścienia ipolimeryzacji rodnikowej zarówno konwencjonalnej, jak i kontrolowanej (ATRP).

EN

The paper is a literature review concerning the synthesis and characterization of polymeric materials containing silsesquioxanes (POSS). The methods of preparation of the functionalized POSS-containing hybrid polymeric materials using click chemistry, polycondensation, polyaddition, ring-opening metathesis and free-radical polymerization — both conventional and controlled (ATRP) — have been presented. Depending on the polyreaction mechanism, the type of monomer used and the structure of POSS cage, linear copolymers with silsesquioxane units in the main or side chains as well as star copolymers can be obtained. The incorporation of POSS into copolymer system results in increased glass transition and decomposition temperatures, better resistance to oxidation and improved mechanical properties when compared to the conventional polymeric systems.

12

Ocena odpowiedzi komórkowej na materiały hybrydowe (Si02/Ti02) w zależności od zastosowanych prekursorów metody zol-żel

Krzak-Roś J., Marycz K., Donesz-Sikorska A., Śmieszek A., Grzesiak J.

Przemysł Chemiczny

|

2013

|

T. 92, nr 6

1101--1105

13

Optycznie stymulowana luminescencja detektorów hybrydowych

Mandowska E., Tkaczyk S., Biernacka M., Mandowski A.

Przegląd Elektrotechniczny

|

2013

|

R. 89, nr 10

112-114

PL

Optycznie stymulowana luminescencja (OSL) jest wykorzystywana do wyznaczania dawki promieniowania jonizującego absorbowanego przez próbkę w trakcie ekscytacji. Najbardziej popularnymi detektorami OSL są kryształy Al2O3:C i BeO. Do pewnych zastosowań ważne jest użycie detektora w postaci dużej, elastycznej folii (np. w medycynie). Opracowano nowe detektory OSL umieszczając mikrokrystality Al2O3:C w organicznej matrycy polimerowej. W artykule prezentujemy wyniki badań nowo syntetyzowanych detektorów hybrydowych.

EN

Optically stimulated luminescence (OSL) may be used for estimating dose of absorbed radiation. The most popular OSL detectors are made of Al2O3:C as well as BeO crystals. For some applications (e.g. in medicine) it would be desirable to construct detectors in the form of higharea flexible foils. New OSL detectors were developed by incorporating Al2O3:C microcrystallites into organic (polymer) matrix. The article presents studies of newly synthesised hybrid detectors.

14

Polimerowe materiały hybrydowe i kompozytowe zawierające funkcjonalizowane poliedryczne oligomeryczne silseskwioksany (POSS)

Andrzejewska E., Marcinkowska A., Prządka D., Kloziński A., Jakubowska P.

Polimery

|

2013

|

T. 58, nr 10

794--804

PL

Artykuł stanowi przegląd prac prowadzonych w Zakładzie Polimerów Politechniki Poznańskiej w ramach projektu „Silseskwioksany jako nanonapełniacze i modyfikatory w kompozytach polimerowych”. Badania dotyczą modyfikacji funkcjonalizowanymi poliedrycznymi oligomerycznymi silseskwioksanami (POSS) poli(met)akrylanów uzyskiwanych metodą fotopolimeryzacji, poliuretanów otrzymywanych w masie lub w rozpuszczalniku (modyfikacje in situ) oraz poliolefin (modyfikacja w procesie przetwórstwa). Omówiono wpływ dodatku POSS na kinetykę fotopolimeryzacji metakrylanów oraz właściwości fizyczne i mechaniczne otrzymanych poli(met)akrylowych materiałów hybrydowych i kompozytowych, a także na właściwości mechaniczne poliuretanów oraz charakterystykę reologiczną poliolefin.

EN

The paper presents a review of investigations carried out in Polymer Department at Poznan University of Technology within the project „Silsesquioxanes as nanofillers and modifiers in polymer composites”. Research focused on the modification of poly(meth)acrylates obtained by photopolymerization, polyurethanes synthesized in bulk or in a solvent (both in situ modifications) and polyolefins (modification during processing) by functionalized polyhedral oligomeric silsesquioxanes (POSS). The effects of the addition of POSS on photopolymerization kinetics of methacrylates (Figs. 1, 2, 6, 7), physical and mechanical properties of the resulting hybrid and composite poly(meth)acrylate materials (Figs. 3—5, 8), as well as mechanical properties of polyurethanes (Fig. 9) and rheological properties of polyolefins (Fig. 10—12) are discussed.

15

Behaviour of short polymer-high strength concrete columns under eccentric compression

Barbuta M., Toma I. O., Harja M., Toma A. M., Gavriloaia C.

Archives of Civil and Mechanical Engineering

|

2013

|

Vol. 13, no. 1

119--127

EN

Engineers have been looking for ways to combine two or more materials in order to take advantage of their strong features. This is how the hybrid materials were born. A very common type of such a construction material is the reinforced concrete. The present paper presents the results of the experimental and numerical investigations of the behaviour of short hybrid concrete columns subjected to short-time eccentric compression. The columns are made of high strength concrete, in the compression part, and polymer concrete located in the tensioned part. At the age of 28 days the columns were subjected to eccentric compression, with constant eccentricity. The influence of the second order effects, such as creep, was neglected. From the experimental results it can be concluded that the type of reinforcement can have a significant effect on the ultimate carrying capacity of the hybrid columns. The numerical simulations by means of non-linear finite element analysis are in good agreement with the experimental results.

16

Hybrid and intelligent materials in transport

Nowotyńska I., Tereszkiewicz K.

TTS Technika Transportu Szynowego

|

2012

|

R. 19, nr 9

2771--2777, CD

EN

The paper presents the possibility of using a new generation of hybrid materials and inteligent materials in transport. Hybrid materials are mainly used in the aerospace industry. They have properties of the inhibition and blockings of the development of cracks at the cyclical load, very good characteristics of the load and the impact resistance and the low density. Smart materials Thanks to the exceptional properties can be integrated with other materials in order to obtain properties unattainable by any other method. This can be a shape memory alloys, piezoelectric materials, electrochromic, electroluminescent, magnetorheological or electrorheological. In transport means they are not only the simple devices, but also complicated constructions.

PL

W pracy przedstawiono możliwości zastosowania nowej generacji materiałów hybrydowych oraz materiałów inteligentnych w środkach transportu. Materiały hybrydowe znajdują głównie zastosowanie w przemyśle lotniczym. Mają one właściwości hamowania i blokowania rozwoju pęknięć przy cyklicznym obciążeniu, bardzo dobrej charakterystyce obciążenia i udarności oraz niskiej gęstości. Materiały inteligentne dzięki wyjątkowym właściwościom mogą być integrowane z innymi materiałami w celu uzyskania właściwości nieosiągalnych na żadnej innej drodze. Mogą to być to stopy z pamięcią kształtu, materiały piezoelektryczne, elektrochromowe, elektroluminescencyjne, magnetoreologiczne bądź elektroreologiczne. Stosowane są w środkach transportu począwszy od prostych urządzeń, aż po skomplikowane konstrukcje.

17

Trwałość zmęczeniowa połączeń nitowych wykonanych z materiałów o strukturze laminatu włóknisto-metalowego

Rośkowicz M.

Technologia i Automatyzacja Montażu

|

2012

|

nr 2

57-60

EN

The paper describes the experimental results of investigations of fatigue life of riveted joints performed by using hybrid materials. Materials, such as fibre-metal laminates (FML) that consist of alternating thin metal layers and layers of polymer/fibre composite, might be an interesting alternative to metals and composites, especially in the repair of aircraft structures. This article presents the comparative investigations of riveted joints with different kind of hybrid materials. The fatigue life of single lap rivet joints with the hybrid material elements depends on bending rigidity of hybrid elements (the effect of bending moments) and an adhesive strength of the saturant used in the composite.

18

Światłoutwardzalne uretanoakrylowe materiały hybrydowe zawierające oktametakryloksypropylooktasilsekwioksan

Marcinkowska A., Andrzejewska E., Prządka D., Zgrzeba A.

Przemysł Chemiczny

|

2012

|

T. 91, nr 9

1873-1875

PL

Otrzymano nowe hybrydowe materiały organiczno-nieorganiczne na bazie żywicy uretanoakrylowej (E230) i oktametakryloksypropylooktasilseskwioksanu (M-POSS), wprowadzonego w ilości 5–35% mas. Utwardzanie mieszanin żywicą E230/M-POSS prowadzono metodą fotopolimeryzacji. Wytworzone materiały charakteryzowały się polepszonymi właściwościami mechanicznymi i fizykochemicznymi w stosunku do polimeru niemodyfikowanego. Zaobserwowano wzrost twardości (maks. o ok. 56%), modułu Younga (maks. ok. 15-krotny), wytrzymałości na rozciąganie (maks. ok. 3-krotny), zwiększenie odporności termicznej oraz zmniejszenie chłonności wody wytworzonych materiałów hybrydowych.

EN

A com. acrylic-urethane resin was reinforced by addn. of octamethacryloxypropyloctasilsesquioxane (5–35% by mass) and UV-cured. The resulting new hybrid org.-inorg. materials were studied for mech. and phys.-chem. properties. An increase in hardness (up to approx. 56%), Young modulus (a 15-fold), tensile strength (a 3-fold) as well as improved thermal resistance and reduced water uptake were obsd. as a result of the reinforcement.

19

Funkcjonalne hybrydowe nanomateriały - od pomysłu poprzez laboratorium do biznesu

Schroeder G., Łęska B., Kurczyńska J.

Chemik

|

2012

|

Vol. 66, nr 3

196-205

PL

Funkcjonalne materiały na bazie receptorów molekularnych, to nowy dynamicznie rozwijający się kierunek w chemii. Poznanie zasad wzajemnego oddziaływania cząsteczek, opanowanie wydajnych metod syntezy oraz umiejętność przewidywania właściwości materiałów zawierających receptory molekularne, stworzyły realne podstawy do realizacji projektów od pomysłu, poprzez badania podstawowe do komercyjnego zastosowania. W artykule przedstawiono drogę od idei do materiału użytkowego, którego właściwości zależą od natury receptora molekularnego. Dla wybranych układów przedstawiono komercyjne zastosowanie hybrydowych nanomateriałów nieorganiczno-organicznych.

EN

Functionalized materials, based on molecular receptors, determine new direction of dynamic development in chemistry. The knowledge about interactions between molecules, the control of efficient synthesis methods and the ability of properties prediction of materials carrying molecular receptors, generate real foundation for the fulfillment of projects started from the concept, through the research studies, to commercial application. The paper describes the way from the idea to the material, which properties depend on the nature of a molecular receptor. It also includes commercial applications of some hybrid inorganic-organic nanomaterials.

20

Wpływ modyfikatorów nieorganicznych i organicznych na lepkość zoli, strukturę i własności barwnych powłok hybrydowych

Cholewa-Kowalska K., Kwaśny S., Terczyńska-Madej A., Nocuń M., Olejniczak Z., Łączka M.

Materiały Ceramiczne

|

2010

|

T. 62, nr 1

93-101

PL

Pokrywanie szkieł powłokami o różnej funkcjonalności jest bardzo aktualnym problemem współczesnego przetwórstwa szkła. Pozwala bowiem otrzymać wyrób o zmodyfikowanych własnościach, adekwatnych do jego użytkowania. Jednym ze sposobów modyfikacji powierzchni szkła jest nakładanie cienkich powłok barwnych doskonale przylegających do podłoża o różnorodnych intensywnych barwach, wytrzymałych mechanicznie i odpornych chemicznie. Warunki takie spełniają powłoki hybrydowe nieorganiczno-organiczne typu ORMOCER. Osnowę tych powłok stanowi sieć krzemionkowa, zawierająca często również inne pierwiastki (Al, Ti, Zr), podstawiające krzem; głównym modyfikatorem takiej sieci są grupy organiczne, powiązane z krzemem wiązaniem Si–C. Barwę powłokom nadają zwykle barwniki organiczne, dla których modyfikowana organicznie sieć krzemionkowa jest bardzo dobrą, kompatybilną matrycą. Roztwory do nakładania powłok otrzymuje się z odpowiednich organicznych związków krzemu, rozpuszczonych w alkoholu. Powłoki nakładane są zazwyczaj na wyroby szklane dwoma alternatywnymi metodami: zanurzeniowo-wynurzeniową i natrysku. Parametrem decydującym o jakości powłoki, a także o jej grubości i intensywności zabarwienia, jest lepkość roztworów wyjściowych, z których powłoki są nakładane. Z kolei, lepkość zoli jest uzależniona od składu roztworu wyjściowego, a w szczególności od rodzaju użytych modyfikatorów nieorganicznych i organicznych sieci krzemionkowej oraz od stopnia rozcieńczenia roztworu. Z punktu widzenia właściwości użytkowych barwnych powłok hybrydowych, dobrym rozwiązaniem są matryce, których skład oparty jest na dwóch związkach: TEOS i GPTMS. Ponieważ dodatek do takich matryc związków organicznych innych pierwiastków, np. tytanu czy cyrkonu ma wpływ na jakość i własności powłok, przeprowadzono badania nad wpływem związków tych pierwiastków na lepkość zoli, strukturę żeli i charakterystykę optyczną UV/VIS wytworzonych powłok barwnych. W badaniach zastosowano, jako prekursory Ti i Zr, tetraetyloortotytanian C8H20O4Ti i tetrapropyloortocyrkonian Zr(OC3H7)4. W celu uzyskania barwy, do roztworów wyjściowych wprowadzono barwniki typu ORASOL (Red BL, Blue GN lub Black RLI), rozpuszczone w alkoholu. Dla wszystkich roztworów wyjściowych przeprowadzono pomiary lepkości w funkcji czasu, którym towarzyszyło równolegle nakładanie cienkich warstw na powierzchnię szkieł płaskich i wyrobów szklanych z roztworów o znanej lepkości. Warstwy nakładano metodą zanurzeniowo-wynurzeniową. Przeprowadzono wizualną ocenę jakości warstw, jak również wykonano dla cienkich powłok na szkle płaskim pomiary spektrofotometryczne UV/VIS. Stosując metody spektroskopowe FTIR i 29Si MAS NMR, badano strukturę żeli otrzymanych z roztworów wyjściowych. Stwierdzono, że rodzaj zastosowanego modyfikatora, w postaci organicznych związków Ti i Zr, wpływa silnie na lepkość zoli, determinując warunki nakładania cienkich powłok.

EN

Coating glasses with coats of various functionalities is an issue of modern glass industry at present, because it allows us to obtain a product with modified properties, which are adequate to the purpose. One of the possible modification of glass is to apply thin colour layers that adhere to the substrate perfectly, having various intensive colours and being mechanically and chemically resistant. The ORMOCER type inorganic-organic hybrid coatings have such properties. A matrix of these coatings is made of the silica network often containing also other elements (Al, Ti, Zr) substituting silicon; organic groups bound with silicon via the Si–C bond are the main modifiers of such a network. Colour of the coatings is mostly given by organic dyes, for which the organically modified silica network is a very good compatible matrix. Solutions used for application of the thin layers are received from adequate organic compounds. The coatings are mostly applied on the glass products by two alternative methods: dipping or spraying. Viscosity of the initial solution used for the glass coating is the parameter, which determines the quality of the coating, and also the layer thickness and colour intensity. Furthermore, the sol viscosity depends on the composition of the initial solution, particularly, on the type of inorganic and organic modifiers used in the silica network and the dilution grade of the solution. From the point of view of colour properties of hybrid coatings, a good solution is to use matrices that composition is based on two compounds, namely TEOS and GPTMS. Since, the addition of other elements, e.g. titanium and zirconium, to such organic compound matrices influences the quality and properties of the coatings, a study of the influence of Ti and Zr containing compounds on the viscosity of sols, the structure of gels and the optical UV/VIS characteristics of colour coatings has been carried out. In the study, tetraethyl ortho-titaniate C8H20O4Ti and tetrapropyl ortho-zirconate Zr(OC3H7)4 were used as precursors for Ti and Zr. In order to obtain colours, ORASOL type dyes (Red BL, Blue GN or Black RLI) were dissolved in alcohol, and added to the initial solution. The measurements of viscosity as a function of time were carried out for each initial solution, and were accompanied by a parallel application of thin layers, using solutions with known viscosity. The films were applied by dipping on surfaces of flat glasses and glass products. Both the visual quality estimation of the applied layers and the spectrophotometric UV/VIS characterization were made. Spectroscopic examinations, i.e. FTIR and 29Si MAS NMR, were used to investigate the structure of the gels, obtained from the initial solutions. It has been found, that the type of the modifier, which was used in a form of organic compound containing Ti and Zr, strongly affected the sol viscosity. Thus, it determines the conditions of thin layer application.