W artykule przedstawiono zarys historyczny, zakres i rezultaty przeprowadzonych prac konserwatorsko-budowlanych zamku górnego w Iłży. Prace te obejmowały zabezpieczenie oryginalnych fragmentów budowli, podniesienie częściowo murów, odtworzenie zarysu pomieszczeń, a także wzniesienie tarasów widokowych na rzecz udostępniania zabytku dla ruchu turystycznego.
EN
The article presents the historical outline, scope and results of conservation and construction works of the upper castle in Iłża carried out. These works include securing the original parts of the building, raising some of the walls, recreating the outline of the rooms, and erecting viewing terraces to make the monument available to tourists.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
This article considers the main materials used to make aircraft, both fuselage and engines. First, the problems that force developers to introduce new materials in aircraft production are identified. We then present features of the introduction of heat-resistant titanium alloys, ways of improving the mechanical properties of parts made of titanium alloys, and methods of manufacturing complex details. Other promising materials for the aviation industry, such as high-entropy alloys, quasicrystals, carbon-carbon materials, and nickel foam, are also considered.
PL
W artykule rozważono główne materiały stosowane w budowie samolotów, zarówno w kadłubach jak w silnikach. Najpierw uwagę zwrócono na problemy, które skłaniają konstruktorów do wprowadzania nowych materiałów do produkcji samolotów. Następnie przedstawiono charakterystykę wprowadzania żaroodpornych stopów tytanu, sposoby poprawy własności mechanicznych części wykonanych ze stopów tytanu oraz metody wytwarzania złożonych detali. Rozważono również inne materiały perspektywiczne dla przemysłu lotniczego, takie jak stopy o wysokiej entropii, kwazikryształy, materiały typu węgiel/węgiel oraz pianki niklowe.
In this article, the production quality control in the global company that works on the principle of World Class Manufacturing was described. The occurrence of a human error can be caused by a misunderstanding of the procedure, disregard of the instruction manual, and lack of organization in the workplace as well as lack of product or process understanding. Quality control is a wide-used managerial tool for carrying out tasks in order to provide continuity, avoid negative adjustments and retain the current state. Quality monitoring can be performed through three classic managerial procedures and it can be said that quality control is the best tool in today´s environment.
This article presents the results of studies on the impact of the percentage of copper in the carbon composite of the railway pantograph contact strips on the maximum temperatures of the contact wire of the overhead contact line. The tests were carried out in accordance with the requirements of standards [7, 9] and TSI [4]. The obtained relationship allows for an initial assessment of the introduced materials due to the contact wire heating criterion based on the copper content of the carbon composite, which greatly facilitates the design process and the initial assessment of the pantograph slides performance. This publication also indicates the minimum value of the percentage of copper at which the standard requirements [7] for railroad wire heating are still met.
Wymagania tego cennego miejsca zachęciły nas do potraktowania planowanej hali jako części istniejącego krajobrazu ze wszystkimi jego charakterystycznymi cechami. Widok z alei Focha – poprzez halę w kierunku wzgórza Salwator i kościoła Świętego Zbawiciela – zasugerowały nam formę fasady północnej budynku. Panoramiczne widoki pobliskiego wzgórza wraz z Kopcem Kościuszki są dostrzegalne z wnętrza budynku przez elewację zachodnią. Hol wejściowy, podniesiony o metr ponad poziom chodnika przyległej alei Focha, wychodzi na Błonia, ponad ruch przejeżdżających samochodów. Hala stanowi część tego krajobrazu, wyłaniając się z warstwowego terenu. Łączy poziomy chodnika wzdłuż alei Focha i ścieżki na grobli rzeki Rudawy z parterem i tarasem dachowym. To właśnie na tych wielu powierzchniach – poziomej i pochyłej, zewnętrznej i wewnętrznej –zrealizowaliśmy dane wytyczne funkcjonalne.
EN
The requirements of the precious site encouraged us to treat the planned hall as part of the existing landscape with all its distinctive features. The view from Focha Avenue – across the hall and towards Salwator Hill and the Church of the Holy Saviour – suggested to us the form of the northern facade of the building. The panoramic views of the nearby hill with Kościuszko Mound are visible from the building’s interior through the west elevation. The entrance lobby, lifted a meter higher than the pavement level of the adjacent Focha Avenue, looks out towards the Błonia meadow, above the passing car traffic. The hall forms part of this landscape, emerging right out the layered terrain. It connects the levels of the pavement along Focha Avenue and the path atop the Rudawa river dike with the ground floor and the rooftop terrace. It is on those multiple surfaces – horizontal and inclined, external and internal – where we realized the given functional brief.
Stosowanie druku przestrzennego do produkcji elementów kolejowych jest bardziej ekonomiczne niż wytwarzanie niewielkiej liczby takich elementów w zakładach przemysłowych, zwłaszcza że w pociągach są stosowane surowe wymagania dotyczące właściwości palnych, określone w normie EN 45545-2. Niniejszy artykuł dotyczy produkcji metodą druku 3D przezroczystych elementów z poliwęglanu. Polimer modyfikowano za pomocą różnych środków zmniejszających palność oraz określano wpływ parametrów druku, zwłaszcza gęstości druku. Polilaktyd był badany tylko w celach porównawczych. Próbki wydrukowanych i zmodyfikowanych polimerów poddano naświetlaniu promieniowaniem cieplnym, zgodnie z normą ISO 5660-1, za pomocą kalorymetru stożkowego oraz działaniu bezpośredniego płomienia, zgodnie z normą UL 94. Przetwarzanie i drukowanie polimeru powoduje naprężenia termiczne molekuł. Może to prowadzić do pogorszenia palności, powodując spadek właściwości w porównaniu z poliwęglanem w stanie nieprzetworzonym, co potwierdzono dwiema metodami badawczymi. Zarówno dodatek, jak i gęstość druku wpływają na właściwości palne w zależności od rodzaju polimeru. W podsumowaniu stwierdzono, że należy dokładnie przeanalizować parametry drukowania i dodatki przy określaniu właściwości palnych polimerów.
14
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Dzieci są świetnymi kandydatami do noszenia soczewek kontaktowych. Częstotliwość występowania powikłań u dzieci jest podobna [1] jak u dorosłych, a według niektórych badań jest nawet niższa [2]. Jak mawia Sarah Morgan, najmłodsi nie mają na różne tematy z góry ustalonego zdania i stąd chętniej stosują się do zaleceń. Aplikując soczewki u dzieci mamy szanse na zdobycie sumiennych, wiernych i zdyscyplinowanych pacjentów. Jak to zrobić – oto moje tips and tricks.
Oceniono wpływ rodzaju materiału przęseł na szerokość rdzenia sprężystego pod fundamentem przyczółka. Rozpatrywano mosty betonowe, stalowe i zespolone. Analizę podanych rozwiązań przeprowadzono, przyjmując różne wartości długości mostu L, różnicy temperatury ΔT szerokości fundamentu B i odsadzek, wysokości nasypu za przyczółkiem H i wysokości gruntu od strony światła mostu h. Wyniki analizy umożliwiły określenie racjonalnej długości mostów zintegrowanych w zależności od rodzaju przęseł. Największy wpływ na szerokość rdzenia sprężystego c i jego położenie ma całkowita długość przęseł mostu L i różnica temperatury ΔT Mniejszy jest wpływ szerokości lundamentu B, wysokości nasypu H i grubości gruntu h od strony światła mostu.
EN
The impact of the type of span material on the elastic core width below the abutment footing is assessed. The study was done on concrete, steel and composite bridges. In the analysis of the proposed solutions various lengths L of bridges, temperature variations ΔT, widths of footing B and setoff, embankment height H behind the abutment and embankment height h on the side of bridge clearance were adopted. Based on the results of the analysis reasonable lengths of integral bridges depending on the type of spans can be defined. The most significant impact on width c and location of the elastic core is exerted by the overall length of bridge spans L and temperature change ΔT. Footing width B, embankment height H and thickness of soil layer h on the side of bridge clearance are of lesser importance.
16
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Analizowane przedsiębiorstwo ZPWiK eksploatowało w 2017 r. sieć wodociągową o długości 486,3 km wykonaną głównie, bo w 76,3% z PEHD i aż 85% stanowią sieci o wieku do 20 lat. Większość awarii w sieci wodociągowej spowodowana jest korozją przewodów rur stalowych i pracami budowlanymi. Z badań wynika, że w ostatnich latach awaryjność ulegała systematycznemu obniżeniu i tak z 2,33 awarii/km rok w 2012 do 1,76 awarii/km rok w 2017 roku. Większość awarii jest usuwana w czasie do 8 godzin, ale można zaobserwować, że od 2015 roku sukcesywnie rośnie liczba trudniejszych awarii usuwanych w czasie dłuższym niż 13 godzin. Mimo dużej awaryjności poziom strat jest stosunkowo niski i ulega obniżeniu z 11,36% w 2012 do 8,75% w 2017 roku, co w porównaniu z danymi Izby Gospodarczej Wodociągi Polskie (IGWP) jest wynikiem bardzo dobrym. Uzyskiwane dobre efekty mają związek z odnową materiałów sieci, z zakupem i wykorzystaniem nowego sprzętu do lokalizowania i usuwania awarii oraz ciągłym rozbudowywanym i analizowanym monitoringiem pracy, jak również redukcją ciśnienia w analizowanej sieci wodociągowej.
EN
In 2017, the analyzed ZPWiK company operated a 486.3 km-long water supply network made mainly of PEHD (76.3%) and 85% of networks up to 20 years old. Most of the failures in the water supply system are due to corrosion of steel pipes and construction work. In recent years, the research shows the failure rate of systemic lowering, and so from 2.33 failure / km year in 2012 to 1.76 failure / km year in 2017 failure / km year. Most failures are removed within 8 hours, but you can see that since 2015 the number of difficult failures to be removed in more than 13 hours has been on a yearly basis increasing. Despite the high failure rate, the level of losses is relatively low and decreases from 11.36% in 2012 to 8.75% in 2017, which, compared to the data of the Polish Waterworks Chamber of Commerce (IGWP), is a very good result. The good results obtained are related to the renewal of network materials, the purchase and use of new equipment for locating and removing failures, and the continuous expanded and analyzed monitoring of work as well as the reduction of pressure in the analyzed water supply network.
This paper presents research and measurements leading to obtaining the Young’s modulus of wing bearing structures of selected insect species. A small testing machine intended for three-point bending and equipped with instruments registering low forces was constructed for the needs of the experiment. The machine was used to perform numerous bending tests of wings of three species of insects (obtained from a breeding farm): Attacus atlas, Vespa crabro, Libellula Depressa at various air-humidity conditions. Values of the force and displacement obtained in the course of the tests were used to calculate Young’s modulus. In order to do so, it was also necessary to obtain the moment of inertia of the wing cross-section. These values were measured on the basis of the images obtained with a SEM microscope. Obtained results were averaged and presented with a breakdown by air-humidity conditions. It was observed that Young’s modulus decreased with an increase of humidity, hence the calculations of the percentage decrease of this mechanical parameter were performed. Obtained results were compared with the observed structure which was also presented under light microscope. It transpired that the construction of a wing does not only influence the mechanical values but also it influences their susceptibility to the changes occurring in the environment. Thereby, differences between Lepidoptera and Hymenoptera insects were indicated also within the aspect discussed in this paper.
W niniejszym artykule przedstawiono system wodociągowy, który służy do zaopatrywania w wodę mieszkańców oraz zakładów produkcyjnych w jednostkach osadniczych. Opisano także zalety i wady materiałów dotychczas stosowanych do budowy sieci wodociągowych. Przedstawiono również innowacyjny system rur BLUTOP z żeliwa sferoidalnego dedykowany dla systemów wodociągowych o małym zakresie średnic.
EN
This article presents a water supply system that is used to supply residents in settlement units and production plants in water. The advantages and disadvantages of materials used in the construction of water supply networks have also been described. Also presented is an innovative system of BLUTOP pipes made of ductile iron dedicated for water systems with a small diameter range.