W roku 1910 chorwacki sejsmolog Andrija Mohorovičić (1857-1936) opublikował ważną pracę Potres od 8.X.1909 (Trzęsienie ziemi 8 października 1909). W pracy tej studiował sejsmogramy trzęsienia ziemi w dolinie rzeki Kupy (Chorwacja) wraz z innymi wstrząsami z tego rejonu. Andrija Mohorovičić wydzielił dwie wyraźne pary fal podłużnych (P) i poprzecznych (S), których interpretacja doprowadziła go do wykrycia nieciągłości prędkości fal w Ziemi. Jej głębokość oszacował na 50 km, z prędkościami fal P 5,60 km/s powyżej i 7,747 km/s poniżej nieciągłości. Badania w następnych latach pokazały, że ostra nieciągłość sejsmiczna odkryta przez Mohorovičića występuje na całej Ziemi i oddziela skorupę od niżej leżącego płaszcza. Została ona nazwana nieciągłością Mohorovičića, lub w skróconej formie – Moho. Nowa cyfrowa mapa głębokości Moho została skompilowana dla całej płyty europejskiej, rozciągającej się od grzbietu śródatlantyckiego na zachodzie po Ural na wschodzie oraz od Morza Śródziemnego na południu do Morza Barentsa i Spitsbergenu w Arktyce na północy. Płyta europejska ma liczącą 4,5 miliarda lat złożoną historię tektoniczną. Znajduje to odzwierciedlenie w dzisiejszej wielkoskalowej strukturze skorupy ziemskiej. W ogólności możemy wyróżnić w płycie europejskiej trzy ogromne domeny. Najstarsza, archaiczna i proterozoiczna charakteryzuje się skorupą o grubości 40-60 km, kontynentalna skorupa waryscyjska i alpejska ma grubość 20-40 km, a najmłodsza oceaniczna skorupa Atlantyku ma grubość 10-20 km.
EN
In 1910 the Croatian seismologist Andrija Mohorovičić (1857-1936) published his important paper "Potres od 8.X.1909" (Earthquake of 8 October 1909). In this paper he studied seismograms of an earthquake in the Kupa Valley (Croatia) together with other events from this region. Andrija Mohorovičić discriminated two distinct pairs of compressional (P) and shear (S) waves and their interpretation led him to discover the existence of the velocity discontinuity in the uppermost Earth. He evaluated the depth to be at 50 km, with P-wave velocities 5.60 km/s above and 7.747 km/s below. Studies during the next years showed that the sharp seismic discontinuity discovered by Mohorovičić was found worldwide, and that it separates crust from underlying upper mantle. It was named the Mohorovičić discontinuity, or Moho in abbreviated form. The new digital Moho depth map is compiled for the whole European plate extending from the mid-Atlantic ridge in the west to the Ural Mountains in the east, and from the Mediterranean Sea in the south to the Barents Sea and Spitsbergen in the Arctic in the north. The European plate has a 4.5 Gy long and complex tectonic history. This is reflected in the present day large scale crustal structures. In general three large domains within the European plate crust are visible. The oldest Archean and Proterozoic crust has a thickness of 40-60 km, the continental Variscan and Alpine crust has a thickness of 20-40 km, and the youngest oceanic Atlantic crust has a thickness of 10-20 km.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.