PL
 |
EN
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 23

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  malakofauna
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
1
Content available Malakofauna martwicy wapiennej we wsi Rybna koło Krakowa (południowa Polska) jako wskaźnik zmian środowiska południowej krawędzi wyżyny krakowsko-częstochowskiej
Alexandrowicz Witold Paweł
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
|
2021
|
nr 478
1--14
PL
Liczne skorupki mięczaków znaleziono w odsłonięciu martwic wapiennych we wsi Rybna k. Krakowa. W 12 próbkach rozpoznano występowanie ponad 2500 okazów należących do 49 gatunków. W obrębie sekwencji malakologicznej możliwe było wydzielenie trzech zespołów faunistycznych. Najstarszy z nich (fauna M) odpowiada chłodnemu okresowi wczesnego holocenu i reprezentuje zacienione siedliska o dużej wilgotności, porośnięte krzewami lub rzadkimi lasami o znacznym udziale drzew iglastych. Jego cechą charakterystyczną jest obecność gatunków typowych dla zimnych faz klimatycznych. Drugi, młodszy zespół (fauna F) jest typowy dla ciepłego i wilgotnego klimatu fazy atlantyckiej. Charakteryzuje on siedliska zwartych lasów mieszanych i liściastych. Pojawiają się tu liczne formy o wysokich wymaganiach termicznych. Najmłodszy zespół (fauna O) wskazuje na rozległe antropogeniczne wylesienia na obszarze depozycji martwic wapiennych. Ta zmiana cech siedlisk przyrodniczych była prawdopodobnie związana z fazą intensywnego zasiedlenia okolic wsi Rybna i rozwoju rolnictwa we wczesnym średniowieczu.
EN
Numerous molluscan shells were found in an outcrop of calcareous tufa in the village of Rybna near Kraków. In 12 samples, over 2500 specimens belonging to 49 taxons were found. Three types of molluscan assemblages can be distinguished within the malacological sequences. The oldest of them (M-type fauna) corresponds to the cold period of the Early Holocene and represents shady habitats of significant moisture, covered with bushes or sparse coniferous forests. Its characteristic feature is the presence of cold-tolerant species typical for cold climate phases. The second, younger assemblage (F-type fauna) is typical for the warm and moist climate of the Atlantic Phase. It characterizes habitats of dense mixed and deciduous forests. Numerous forms of high thermal requirements are found here. The youngest assemblage (O-type fauna) implies extensive anthropogenic deforestations in the surrounding area. This change in the characteristics of natural environment was most likely associated with a phase of intense settlement in the village of Rybna and development of agriculture during the Middle Ages.
2
Content available Late glacial and holocene environmental changes in the Southern Baltic Sea area based on malacofauna investigations
Krzymińska J., Koszka-Maroń D., Pikies R., Przezdziecki P.
Polish Geological Institute Special Papers
|
2018
|
Vol. 30
1--70
EN
Climate fluctuations and related crucial environmental changes in the Late Glacial and Holocene in the southern Baltic Sea area can be reconstructed by mollusc analyses. Lacustrine sediments host an association of molluscs and other fossils, including freshwater species such as: Armiger crista f. cristatus, Gyraulus laevis, Lymnaea peregra, Pisidium casertanum, Pisidium casertanum f. ponderosa, Pisidium milium, Pisidium nitidum, Pisidium obtusale f. lapponicum, Valvata cristata and Pisidium conventus, which indicate cold climate. Deposition in freshwater reservoirs continued during the Early Holocene. at that time, species characteristic of cold freshwater environments were accompanied by freshwater mollusc species that require higher temperatures: Bithynia tentaculata, Physa fontinalis and Pisidium amnicum. This suggests climate warming in the Preboreal period. These lacustrine sediments were partly destroyed and covered by marine sands during the Middle and Late Holocene. Good indicators of changing environmental conditions from freshwater to marine are the following marine species found in the sediments: Hydrobia ulvae, Hydrobia ventrosa, Cerastoderma glaucum, Mytilus edulis and Macoma balthica.
PL
Zmiany klimatyczne, a za tym daleko idące zmiany środowiska w późnym glacjale i holocenie na obszarze południowego Bałtyku mogą być wyjaśniane także przez badania fauny mięczaków. Na obszarze południowego Bałtyku w okresie późnego glacjału występowały gatunki słodkowodne wskazujące na klimat zimny, takie jak: Armiger crista f. cristatus, Gyraulus laevis, Lymnaea peregra, Pisidium casertanum, Pisidium casertanum f. ponderosa, Pisidium milium, Pisidium nitidum, Pisidium obtusale f. lapponicum, Valvata cristata, Pisidium conventus. Akumulacja jeziorna w słodkowodnych zbiornikach strefy przybrzeżnej kontynuowała się w okresie wczesnego holocenu. W tym czasie oprócz gatunków słodkowodnych, zimnolubnych pojawiły się gatunki mięczaków i małżoraczków słodkowodnych, o wyższych wymogach termicznych (Bithynia tentaculata, Physa fontinalis, Pisidium amnicum). Świadczy to o ociepleniu się klimatu w okresie preborealnym. Zrastanie przybrzeżnych zbiorników rozpoczęło się w okresie borealnym i trwało również w okresie atlantyckim. W tym czasie miały miejsce wlewy wód morskich do zbiorników. Wskaźnikiem tego jest liczne występowanie morskich gatunków takich jak: Hydrobia ulvae, Hydrobia ventrosa, Cerastoderma glaucum, Mytilus edulis, Macoma balthica. W osadach piaszczystych w okresie subborealnym i subatlantyckim zdecydowanie przeważała fauna morska.
3
Content available Przemiany klimatyczno-środowiskowe w późnym glacjale i holocenie na podstawie badań zespołów malakofauny i małżoraczków na obszarze południowego Bałtyku : wpływ na ówczesne biocenozy
Krzymińska J., Pikies R., Przezdziecki P.
Przegląd Geologiczny
|
2016
|
Vol. 64, nr 1
49--58
EN
The climate changes and related crucial environmental changes in the Late Glacial and Holocene in the Southern Baltic area can be investigated by mollusc and ostracod analyses. It is well known that accumulation of mineral and biogenic sediments in the Southern Baltic area began in the Late Glacial. The process took place in cold tundra lakes and mires. The presence of lake basins is confirmed by seismoacoustic investigations and the resulting 3D spatial model. Lacustrine sediments contain an assemblage of molluscs and ostracod fauna represented by freshwater species indicating cold climate, such as: Armiger crista f. cristatus, Gyraulus laevis, Lymnaea peregra, Pisidium casertanum, Pisidium casertanum f. ponderosa, Pisidium milium, Pisidium nitidum, Pisidium obtusale f. lapponicum, Valvata cristata, Pisidium conventus, Candona candida, Candona neglecta, Cytherissa lacustris, Darwinula stevensoni and Cypridopsis vidua. The accumulation in freshwater reservoirs was continued during the Early Holocene. Besides cold freshwater species, sediments of that age also contain freshwater species of molluscs and ostracods that required higher temperature: Bithynia tentaculata, Physa fontinalis, Pisidium amnicum, Candona compressa and Metacypris cordata. It indicates a climate warming in the Preboreal period. These lake sediments were partly destroyed and covered by marine sands during the Middle and Upper Holocene. Good indicators of changing from a freshwater to marine environment are the following marine species found in the sediments: Hydrobia ulvae, Hydrobia ventrosa, Cerastoderma glaucum, Mytilus edulis, Macoma balthica, Cyprideis torosa and Cytheromorpha fuscata.
4
Content available Malacofauna on coal - ash settling basins comparison of a functional basin to a basin abandoned for 26 years
Pech P., Fric Z. F.
Environment Protection Engineering
|
2013
|
Vol. 39, nr 3
73--85
EN
A composition of snail fauna in a functional coal-ash settling basin has been compared to that of a partly reclaimed coal-ash settling basin which had been abandoned for 26 years, using a nature reserve as a control. A total of 24 molluscan species were found at the control site, 21 species in the internal area of the abandoned settling basin and six species in the internal area of the functional settling basin. Numerous and relatively diverse malacofauna have become established on the abandoned coal ash settling basin, consisting mainly of high populations of a low number of widespread species.
5
Content available Zmiany środowiska Niecki Nidziańskiej (południowa Polska) w świetle analizy malakologicznej martwic wapiennych w Pińczowie
Alexandrowicz W.P., Gołas-Siarzewska M.
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
|
2013
|
nr 454
1--13
PL
Badania malakologiczne zostały przeprowadzone w odsłonięciu martwic wapiennych i deluwiów lessowych w Pińczowie na terenie Niecki Nidziańskiej. Zostały opisane bogate i zróżnicowane zespoły mięczaków. Ich skład gatunkowy i struktura odzwierciedlają zmiany środowiska sedymentacji osadów w późnym holocenie. Martwice wapienne utworzyły się w niewielkim zbiorniku wodnym powstałym na zapleczu grobli trawertynowej. Deluwia lessowe, stanowiące strop profilu, są związane z rozwojem procesów stokowych, wywołanych działalnością rolniczą człowieka. Wiek deluwiów został ustalony na podstawie datowania radiowęglowego i licznych fragmentów wyrobów ceramicznych na średniowiecze. Następstwo zespołów faunistycznych umożliwiło zdefiniowanie głównych faz zmian środowiska sedymentacyjnego, a także określenie roli wpływu człowieka na przebieg sedymentacji osadów oraz charakter i zróżnicowanie występujących w nich zespołów mięczaków. Stanowisko martwic w Pińczowie może służyć za modelowy profil przebiegu sedymentacji węglanowej w niewielkich jeziorkach zaporowych oraz zmian antropogenicznych środowiska.
EN
Malacological researches was conducted in an outcrop of calcareous tufa and loess diluvium found in Pińczów, in the Nida Basin. Rich and varied mollusc assemblages were described in detail. The species composition and structure indicates changes in the sedimentary environment during the late Holocene. Calcareous tufa accumulated in a small reservoir formed at the back of travertine dam. The uppermost part of the profile composed of loess diluvium, point out to the development of slope processes induced by human agricultural activity. This sediment accumulated in the Middle Ages as determined from radiocarbon dating and numerous findings of pottery. The succession of the faunal assemblages enables to define the major phases of changes in the sedimentary environment, determine the human impact on the sedimentation and describe the malacofauna diversity. The tufa profile from Pińczów can serve as a model section presenting the carbonate sedimentation process in small lakes and anthropogenic environmental changes.
6
Content available Zespoły mięczaków w vistuliańskich lessach we wsi Chobrzany koło Sandomierza (południowa Polska)
Alexandrowicz W. P.
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
|
2011
|
T. 37, z. 3
357-373
PL
Analizie malakologicznej poddano materiał muszlowy pochodzący z profilu lessów w Chobrzanach koło Sandomierza. Omawiany profil tworzy pionową ścianę o wysokości dochodzącej do 6.5 m. Górną część sekwencji tworzą typowe żółte lessy z pionowymi spękaniami przykryte przez współczesną glebę. W części dolnej pojawia się laminacja i konkrecje węglanowe. W omawianych osadach rozpoznano sześć gatunków ślimaków. Wszystkie one należą do grupy tzw. gatunków lessowych. Zmiany w składzie i strukturze fauny pozwoliły na wyróżnienie kilku zespołów odpowiadających cechom środowiska sedymentacyjnego, umożliwiających rekonstrukcje paleoklimatyczne i stratygraficzne. Wyniki analiz wskazują, że omawiane osady można zaliczyć do najmłodszej serii lessowej (lessów młodszych górnych) związanych z pleniglacjałem zlodowacenia Wisły.
EN
Malacological analysis was conducted on shell material from loess profile in Chobrzany village located near Sandomierz. This particular profile represents a vertical wall, up to 6.5 m high. Its upper part is composed of typical, yellow loess with vertical cracks covered by recent soil. In the lower interval the occurrence of poorly visible lamination and carbonate concretions is observed. Six species of snails were identified. These belong to the so-called "loess species". Several types of molluscan communities can be distinguished on the basis of faunistic changes. These molluscs' assemblages correspond with the palaeoenvironment and they allow for palaeoclimatic and stratigraphical reconstructions. The results of malacological analysis indicate that the loesses in Chobrzany could belong to the youngest loess sequence (Upper Younger Loess), which were deposited during Pleniglacial Phase of Vistulian.
7
Content available Malakofauna osadów jeziornych torfowiska Gajlik na Pojezierzu Sejneńskim (północno-wschodnia Polska)
Alexandrowicz W. P., Żurek S.
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
|
2010
|
T. 36, z. 4
491-504
PL
Analizie malakologicznej poddano skorupki ślimaków i małży występujące w gytiach wapiennych i kredach jeziornych wypełniających torfowisko Gajlik na Pojezierzu Sejneńskim. W sześciu analizowanych próbkach stwierdzono występowanie 13 gatunków mięczaków wodnych. Obserwowane zmiany składu i struktury zespołu mięczaków uzupełnione wynikami analiz palinologicznych i radiometrycznych pozwoliły na rekonstrukcję ewolucji torfowiska Gajlik w okresie późnego glacjału i dolnego holocenu. Skorupki mięczaków występowały wyłącznie w osadach związanych z cieplejszym i okresami (interfaza alleröd oraz preborealna i borealna faza holocenu). Nie pojawiały się one natomiast w osadach zimnych okresów późnego glacjału.
EN
Malacological analysis was conducted on snails and bivalve shells present in calcareous gytia and lacustrine chalk of the Gajlik mire in the Sejny Lake District. Thirteen species of water molluscs were identified within six analyzed samples. Changes observed in the structure and composition of molluscs, supplemented by palynological data, and the results of radiocarbon datings allowed for the reconstruction of the mire's evolution during Late Glacial and Early Holocene period. Molluscs' shells occurred solely in sediments associated with warmer periods (interphase Alleröd and Preboreal-Boreal phases of Holocene). Additionally, they were not present in sediments associated with cold Late Glacial periods.
8
Content available Malakofauna i fazy rozwoju osuwiska w Tylce kolo Krościenka (Pieniny)
Alexandrowicz W. P.
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
|
2009
|
T. 35, z. 2/1
69-75
EN
The landslide is ranking on western slope of the White Stream valley. Two colluvial barrier and accompanied them dammed-lakes have been formed. Deposits filling these lakes contains rich molluscan communities. Additionally the occurrence of plant remains allowed to dating deposits using radiocarbon method. These data make possible to reconstruction of the history of this landslide during Late Holocene.
9
Content available Malakofauna górnoholoceńskich martwic wapiennych w Beskidach Zachodnich (południowa Polska)
Alexandrowicz W. P.
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
|
2009
|
T. 35, z. 2
175-200
PL
Górnoholoceńskie martwice wapienne występują pospolicie na obszarze Beskidów Zachodnich. Często, choć nie zawsze, zawierają one miej lub bardziej bogate zespoły mięczaków. Analiza malakologiczna przeprowadzona została na podstawie materiału pochodzącego z 33 stanowisk reprezentowanych przez 59 próbek. Pozwoliła ona na opis najbardziej charakterystycznych zespołów mięczaków. Zostały wydzielone cztery typy i trzy podtypy fauny różniące się między sobą strukturą i składem gatunkowym. Malakofauna rozpoznana w omawianych osadach węglanowych jest ściśle uzależniona od lokalnych warunków. Spośród 68 rozpoznanych gatunków tylko kilka występowało licznie i w wielu profilach, podczas gdy pozostałe miały znaczenie akcesoryczne. Badania nad górnoholoceńskimi martwicami wapiennymi mają duże znaczenie dla rozpoznania mechanizmów tworzenia takich osadów węglanowych i zróżnicowania zespołów fauny. Stanowią one także podstawę rozważań aktuopaleontologicznych istotnych dla interpretacji paleogeograficznych i paleoekologicznych martwic holocenu oraz późnego glacjału występujących w południowej Polsce.
EN
Upper Holocene calcareous tufa occur commonly in the Western Beskidy Mts. Often, at least not always they contain more or less rich and differentiated molluscan assemblages. Malacological analysis was carried out on the basis of material collected from 33 localities represented by 59 samples. The most typical communities of snails and bivalves were characterized. Four types and three subtypes of fauna differing oneself in structure and species composition have been distinguished. Malacofauna recognized in discussed calcareous deposits is closely depended on local conditions. The whole material comprises 68 species, but only a few of them occur in large numbers and in many profiles, while the remaining ones had only accesorical importance. Malacological investigations of Upper Holocene calcareous tufa are important for recognizing mechanisms of deposition such calcareous sediments and differentiation of molluscan assemblages. They can be useful for actuopelaeontological analysis essential for palaeogeographical and palaeoecological interpretations of tufas of Holocene and Late Glacial age occurred in Southern Poland.
10
Content available remote Malacofauna of Late Quaternary lacustrine deposits at Osłonki (Kujawy, Central Poland)
Alexandrowicz S. W.
Folia Quaternaria
|
2008
|
nr 78
51-69
EN
Successions of mollusc assemblages were described from two borehole cores drilled in the archaeological site at Osłonki. They indicate changes of sedimentary conditions and the environment in particular parts of the ancient melt-basin during Late Glacial and Holocene time. The section of lake sediments of pre-Allerod - Subboreal age, passing upwards into younger ones and deposited within swamps and marches, represents the south-western part of the basin. In the north-western part the deposition began some time later, but not before Allerod. Initially it took place on swampy and flooded meadows, which were transformed into a lake existing during the Early and Middle Holocene and drying up in the Late Holocene. The human impact had a substantial influence on the temporary impoverishment of the mollusc fauna.
11
Content available Kamieniołomy surowców węglanowych w regionie świętokrzyskim przykładem korytarzy ekologicznych
Barga-Więcławska J. A.
Górnictwo i Geoinżynieria
|
2007
|
R. 31, z. 3/1
53-63
PL
Badanie malakofauny i roślinności kamieniołomów węglanowych w regionie świętokrzyskim przeprowadzono w latach 1990-2005. W artykule wyróżniono hałdy i wyrobiska wskazując na różnice warunków ekologicznych na zwałach i w wyrobiskach. Wykazano duży udział gatunków południowych. Kamieniołomy surowców węglanowych stanowią drogę migracji roślin i ślimaków. Interesującym przykładem wyjątkowych walorów przyrodnicznych historycznych terenów pogórniczych jest wzgórze Karczówka w Kielcach - teren eksploatacji galeny w utworach węglanowych. Tereny przekształcone górniczo są miejscem występowania rzadkich i zagrożonych wyginięciem gatunków roślin i ślimaków. Malakofauna przestrzeni pogórniczej stanowi obraz przeobrażeń zachodzących w środowisku przyrodniczym regionu.
EN
Studies of malacofauna and vegetation in quarries of carbonate rocks in the Swiętokrzyskie region were carried out in the period between 1999-2005. The investigations were conducted on waste heaps and workings, and demonstrated the differences in ecological conditions between heaps and workings. Snail studies were performed using the quantitative method. The study revealed the presence of 57 snail species which constitutes 58% of all snail species occurring in the Świętokrzyskie Mountains. The most abundant snail communities were observed in the "Zygmuntówka" quarry, in "Miedzianka" and "Wietrznia" quarries, and in the area of the historical galena mine on Karczówka in Kielce. Terrains changed by mining are habitats of rare and endangered plant and snail species. The following snail species should be mentioned: Cecilioides acicula, Clausilia bidentata, Acantinula aculeate, Trichi lubomirski, Helix pomatia and Helix lutescens. Nine southern species were identified. Malacofauna of post-mining areas is a manifestation of transformations progressing in natural environment of our region.
12
Content available Baza danych fauny z osadów neogenu południowego Bałtyku
Krzymińska J., Jegliński W., Przezdziecki P.
Przegląd Geologiczny
|
2006
|
Vol. 54, nr 3
228-230
EN
The project aimed at creating a digital archive of species documented from the Quarternary deposits of the Southern Baltic Sea. The records are ordered and supplemented with diagnostic descriptions. Users interested in micro- and malacofauna can use the data in various applications (e.g., GIS). Besides, the database is also compatible with zoological specimen collections for museums, using a standard catalogue registry. The database was created in MS Visual FoxPro format. Access to the database (including browsing, searching and sorting options) is possible via a custom- made user interface application. The database is distributed on CD-ROM including also the necessary software. Because of its "open" character, the database will be systematically updated with new results of research on the Southern Baltic. The new faunistic database is designed as compatible with an already existing geological data base (Neptun) in the Marine Geology Branch of the Polish Geological Institute. Such cooperation will allow users to get additional information (lithology, petrography, etc.) concerning the studied samples of the Quaternary faunal remains.
13
Content available remote Pozatranspotrowe funkcje terenów kolejowych
Gańko Katarzyna
Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych
|
2005
|
T. 1
216--225
PL
Upowszechnianie się idei zrównoważonego rozwoju zaowocowało pojawieniem się w dokumentach planistycznych miejskich systemów przyrodniczo-wypoczynkowych. Układy te składają się z obszarów węzłowych i korytarzy pełniących rolę łączników pomiędzy węzłami a także dróg zasilania systemu przyrodniczego miasta z obszarów położonych poza jego strefą zurbanizowaną. W przypadku korytarzy podstawowe znaczenie ma ich ciągłość. Tereny kolejowe spełniają kryterium ciągłości, a łącząc strefy podmiejskie z centrami miast, stanowią potencjalną drogę wnikania organizmów żywych do stref zurbanizowanych. Odpowiednie gospodarowanie terenami kolejowymi, z wykorzystaniem narzędzi planistycznych, pozwoli na wykorzystanie ich potencjału przyrodniczego i klimatycznego.
EN
Dissemination of the sustainble development idea resulted in a urban rest-natural systems appeared. The systems consist of nodal areas and corridors that serve as connections between the nodes and tracts supplying the natural system of the city from the areas situated outside its urbanized part. In the case of corridors continuity is the most important criterion. There is no doubt that railway areas fulfill the continuity criterion and in addition, through connecting suburban areas with city centers, for various organisms they create a potential way of penetration into urbanized areas. Proper management of the railway grounds, with the planning tools employed, allows to take advantage of their natural and climatic potential while shaping natural systems of the cities.
14
Content available remote Zespoły mięczaków w osadach czwartorzędowych południowego Bałtyku
Krzymińska J.
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
|
2001
|
nr 397
67-115
PL
Celem badań było prześledzenie zmienności składu gatunkowego mięczaków w osadach późnego glacjału i holocenu z obszaru południowego Bałtyku. Analizie malakologicznej poddano 465 próbek ze 119 rdzeni. Oznaczono 23 gatunki mięczaków słodkowodnych i 13 gatunków mięczaków morskich. Przedstawiono rozwój fauny mięczaków południowego Bałtyku na tle głównych jednostek podziału stratygraficznego czwartorzędu.
EN
The main goal of the investigations was an analysis of variability of species molluscs composition in Late Glacial and Holocene sediments of the Southern Baltic Sea area. On the basis of analysis 465 samples taken from 119 cores, 23 freshwater species as well as 13 marine species of molluscs were determined. It is presented, the developement of mollusc fauna in the southern Baltic Sea in correlation with the main stratygraphic units of Quaternary.
15
Content available remote Quaternary malacofauna of Dobra on the Danube (North-Eastern Serbia)
Mitrovic B.
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
|
2001
|
nr 396
107-107
16
Content available remote Paleogeografia rejonu Prabuty-Susz (dolne Powiśle) przed, w czasie i po transgresji morza tychnowskiego oraz zawartość malakologiczna osadów
Makowska A.
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
|
2001
|
nr 398
25-67
PL
Na podstawie profili sześciu kartograficznych otworów wiertniczych z rejonu Prabuty-Susz wykonano rekonstrukcję rozwoju procesów zachodzących tu w plejstocenie i związanych z tym przemian krajobrazu. Pierwotnym impulsem tych procesów były ruchy neotektoniczne. W plejstocenie przedeemskim, w czasie zlodowaceń południowo- i środkowopolskich oraz w interglacjale mazowieckim, zachodziły procesy niszczące, które wpływały na usuwanie lub zmniejszanie miąższości serii osadowych. Najpełniejszy rozwój zjawisk zaznaczył się w interglacjale eemskim i w anaglacjalnej części zlodowacenia toruńskiego. Nastąpił wtedy rozwój dolin rzecznych, transgresja, pełnia rozwoju i regresja morza tychnowskiego, a następnie wielokrotny rozwój zbiorników jeziornych i ich zasypywanie przez osady delt rzecznych. Miało to miejsce u schyłku interglacjału oraz w czasie kolejnych, falowych ociepleń (amersfoort-brorup, odderade i ocieplenia młodsze) i ochłodzeń klimatu, aż po nasunięcie się lądolodu zlodowacenia toruńskiego. W interglacjale krastudzkim miała miejsce sedymentacja rzeczna i jeziorna. Później nastąpiły dwa kolejne nasunięcia lądolodu w czasie zlodowacenia Wisły.
EN
Data from 6 mapping boreholes, drilled in the Prabuty-Susz area, enabled a reconstruction of processes which occurred during the Pleistocene, and resulting changes in the landscape of that area. The original impulse for these processes were neotectonic movements. During the South and Middle Polish Glaciations and the Mazovian Interglacial, erosional processes took place, leading to a removal of deposits or decreasing their thicknesses. The strongest development of such events occurred in the Eemian Interglacial and during the anaglacial period of the Toruń Glaciation. A development of river valleys, as well as transgression and regression of the Tychnowy Sea, took place at that time. It was followed by repeated development of lakes which were filled with river delta deposits at the decline of the interglacial and during the following warmings (Amersfoort-Brorup, Odderade and later warmings) and coolings, until the Toruń ice-sheet advance. Fluvial and lacustrine sedimentation dominated during the Krastudy Interglacial. Afterwards, another two advances of the Vistulian ice sheet occurred.
17
Content available remote Tanatocenoza muszlowa z powodziowych osadów Warty w Obrzycku koło Poznania
Alexandrowicz S.W.
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
|
2000
|
T. 26, z. 4
429-448
PL
Bogata tanatocenoza utworzona w czasie wiosennego wezbrania Warty w roku 1992 została znaleziona w Obrzycku koło Poznania. Obejmuje ona 50 taksonów, spośród których trzy gatunki ślimaków wodnych i dwa gatunki ślimaków lądowych są jej głównymi składnikami. W grubej frakcji osadów dominują skorupki Viviparus viviparus, we frakcjach średnich - skorupki Lymnaea peregra, a w materiale drobnym - okazy Cochlicopa lubrica. Udział mięczaków wodnych w tanatocenozach rzek nizinnych, takich jak Warta koło Poznania i Leine koło Hanoweru, jest znacznie wyższy niż w zespołach występujących w odsypach muszlowych rzek górskich i wyżynnych.
EN
Rich thanatocoenoses of molluscs deposited during the spring thaw flood at 1992 was found in Obrzycko near Poznań. They comprises 50 taxa of snails and bivalves. Three species of water snails and two species of land snails are their most important components. Specimens of Viviparus viviparus dominate in the coarse material, shells of Lymnaea peregra prevail in medium fractions of the deposit while Cochlicopa lubrica is represented by numerous specimens in the fine grained part of the sediment. The content of water molluscs in thanatocoenoses accumulated by lowland rivers such as the Warta River near Poznań and the Leine River near Hannover is considerably higher than in death assemblages connected with floods of streams and rivers passing mountains and uplands.
18
Content available remote Molluscan assemblages from cave and slope sediments of the Częstochowa Upland (Poland)
Alexandrowicz W. P.
Folia Quaternaria
|
2000
|
nr 71
113-137
EN
Deposits accumulated in small karst forms are widespread in the Częstochowa Upland. Loam abounding in limestone lumps and scree, and initial rendsina-type soils are the two main types of these sediments. Shells of molluscs occur frequently in both types of them. Molluscan assemblages are composed of land snails including woodland, open-country and mesophile species. Particular communities correspond with present-day fauna of molluscs living within the Częstochowa Upland. Mollusc-bearing cave and slope sediments have been collected from twenty-five logs deriving from eighteen localities. Deposits filling small karst forms and rendsina soils are connected with the Upper Holocene, especially with the Historical Period.
19
Content available remote Malacofauna of Holocene cave sediments of the Cracow Upland (Poland)
Alexandrowicz S. W.
Folia Quaternaria
|
2000
|
nr 71
85-112
EN
Sediments filling small karst forms developed within Jurassic limestones of the Ojców Plateau were described at 54 sites. They contain rich assemblages composed of 63 species of land snails and shells of slugs representing woodland, open-country and mesophile components. Seven of them dominate reaching highest values of constancy and domination. The composition of particular communities corresponds with the present-day fauna of molluscs living within the Cracow Upland. Snails described from loess and loess-like loam connected with the last glaciation were found in two localities while in all the others assemblages of molluscs typical of the Holocene occur. Sediments filling small and shallow rock shelters and rocky niches had been several times deposited, destroyed and removed before the youngest, mollusc-bearing ones accumulated during the Meso- and Neoholocene.
20
Content available remote Tanatocenozy muszlowe w rzecznym środowisku sedymentacyjnym -- metody badań i interpretacji
Alexandrowicz S.W.
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
|
1999
|
T. 25, z. 3
211-295
PL
Tanatocenozy złożone ze skorupek mięczaków są typowym komponentem osadów rzecznych deponowanych w czasie powodzi. Zawierają one gatunki występujące w różnych siedliskach na obszarze zlewni. Skład i struktura redeponowanych zespołów fauny kształtują się w zależności od udziału poszczególnych typów środowiska w dorzeczu oraz od rodzaju i nasilenia stanów wezbraniowych. Relacje te nie były dotychczas przedmiotem szczegółowych studiów, mimo że mają one podstawowe znaczenie dla prawidłowej interpretacji subfosylnych faun, które są znajdowane we fluwialnych utworach czwartorzędowych (a także starszych). Technika badań odsypów muszlowych i sposoby ich opracowywania są wzorowane na metodach stosowanych w malakologii czwartorzędu (Alexandrowicz 1987). Preferowane i rekomendowane są zwłaszcza ilościowe metody zestawiania i prezentacji danych z uwzględnieniem struktury zespołów i ich zróżnicowania oraz analizy taksonomicznej i biometrycznej. Grupowanie gatunków według ich tolerancji ekologicznej ułatwia ocenę związków między tanatocenozami a malakocenozami, natomiast warunki depozycji odsypów muszlowych są rekonstruowane na tle charakterystyki fizjograficznej dorzecza oraz panującego w nim reżimu hydrologicznego. Szerokość dna doliny jest jednym z ważnych czynników, decydujących o składzie tanatocenoz muszlowych
EN
Thanatocoenoses composed of mollusc shells are typical components of fluviatile flood deposits. They contain species widespread in the whole catchment basin and reflect the differentiation of environment in this area. The content of redeposited assemblages of molluscs is controlled mainly by types of habitats distributed inside the drainage basin as well as the course and intensity of inundation. Relations between malacocoenoses inhabiting the area and thanatocoenoses formed during flood are important as a key to interpretation of subfossil Quaternary fluviatile assemblages of molluscs but it have been not investigated in detail at yet. Recent shell accumulations are studied using methods similar as in quaternary malacology (Alexandrowicz 1987). Quantitative methods including the structure and differentiation of assemblages as well as taxonomical and biometrical analysis are particularly recommended. Groups of molluscs distinguished according to ecological tolerance of species are used to estimate relations between living and death assemblages, while conditions controlling the formation of shell accumulations are considered with regard to physiography of the catchment basin and the hydrological regime. The width of the valley floor is an important factor influencing the composition of mollusc assemblages in thanatocenoses
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.