Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wykorzystanie energii wiatru i wody w okresie ostatnich 200 lat na obszarze województwa kujawsko-pomorskiego

Brykała D., Podgórski Z., Sarnowski Ł., Lamparski P., Kordowski J.

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2015

|

nr 29

9--22

PL

Wiatr i woda stanowiły do połowy XIX w. podstawowe źródła energii dla zakładów produkcyjnych. Jako miarę stopnia rozwoju gospodarczego danego regionu przedstawiano liczbę i wielkość młynów wodnych i wietrznych. Wskutek rewolucji przemysłowej nastąpiła zasadnicza zmiana rodzaju zakładów wykorzystujących energię wiatru i wody. Polegała ona na stopniowym odejściu od funkcji napędzania urządzeń młyna, i produkcji energii elektrycznej. Obecnie notuje się ponowne zainteresowanie dawnymi lokalizacjami młynów w celu ich przeznaczenia na potrzeby nowoczesnych elektrowni wiatrowych i małych elektrowni wodnych (MEW). W niniejszym artykule przedstawiono zmiany w zakresie pozyskiwania energii wiatru i wody na obszarze obecnego województwa kujawsko-pomorskiego. Wykazano, że obszary występowania wiatraków pokrywały się z obszarami o najniższych zasobach wodnych, na których nie funkcjonowały młyny wodne.

EN

Until the mid-19th century, the primary source of energy used in the industry was the energy of wind and water. As a measure of the degree of economic development of the region there were presented the number and size of watermills and wind mills. After the Industrial Revolution there has been a fundamental change in the type of plants using wind or water energy. It consisted in the gradual disappearance of mill’s driving functions to the production of electricity. Currently, there has been a renewed interest in old mills for the location of modern wind turbines and small hydropower plants. This paper presents the changes of utilization of wind and water energy in the area of contemporary Kujawsko-Pomorskie Region. It has been shown that the areas of windmills prevalence converged with areas of the lowest degree of water resources – without watermills.

2

Młyn Rothera w Bydgoszczy. Badanie dawnego obiektu przemysłowego w kontekście architektury i technologii

Sochaczewski R.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2014

|

Nr 38

7--21

PL

Tematem opracowania jest XIX-wieczny wodny, przemysłowy młyn Rothera w Bydgoszczy. Celem była szczegółowa analiza konstrukcji założenia, odczytanie układu technologicznego pracującego wewnątrz pierwotnej fabryki oraz odniesienie obiektu do całej grupy wodnych młynów przemysłowych w kontekście technologii oraz architektury. Omówiono genezę wodnych młynów przemysłowych oraz rozwój do połowy XIX wieku, kiedy wybudowano bydgoskie założenie. Wszystkie pracowały w oparciu o jeden, amerykański schemat technologiczny autorstwa Olivera Evansa. Różniły się jedynie pojedynczymi elementami. Konstrukcja i forma architektoniczna były bardziej urozmaicone, zależne od lokalizacji i inwestora. Z analizy materiału bibliograficznego wynika, że architektura młynów wodnych wymaga dalszych badań, a młyn Rothera nie był wcześniej przedmiotem jakichkolwiek badań naukowych. Powstanie zakładu w Bydgoszczy wiązało się z polityką państwa pruskiego. Wpływ na lokalizację miał Kanał Bydgoski. Twórcą młyna był inżynier Fridrich Wulff. Obiekt wzniesiono w latach 1846 1849. W Bydgoszczy zastosowano układ amerykańskiego młyna przemysłowego, typowy dla tamtego okresu. Zróżnicowany typ konstrukcyjny budynków wynikał z ich funkcji. W murowanym młynie zastosowano zaawansowaną technologię, a dwa szkieletowe skrzydła miały być pojemnymi magazynami. Forma architektoniczna młyna, zainspirowana budynkiem Bauakademie, obecnie już nieistniejącym, wiąże się z wpływem wybitnego niemieckiego architekta K.F. Schinkla i berlińską szkołą architektoniczną.

EN

The subject of this study is the 19Th century Rother’s industrial watermill in Bydgoszcz. The aim was a detailed analysis of its construction, determining the technological system operating within the original factory, and comparing the object with a whole group of industrial watermills in the context of technology and architecture. The genesis of industrial watermills has been discussed, as well as their development until the mid-19th century, when the complex was built in Bydgoszcz. They all worked on the basis of the same American technological principle designed by Oliver Evans. The only differences were individual elements. The construction and architectonic form were more varied, depending on their location and investor. The analysis of bibliographic material implies that architecture of watermills requires further research, and the Rother’s Mill has never before been the subject of any scientific research. Establishing the plant in Bydgoszcz was connected with the politics of Prussia, and the location was in fluenced by the vicinity of the Bydgoszcz Canal. The mill was designed by engineer Fridrich Wulff. The object was erected in the years 1846-1849. The layout of an American industrial mill, typical for that period, was applied in Bydgoszcz. Differing construction types of buildings resulted from their function. Advanced technology was to operate in the masonry mill, and two skeleton wings were to be capacious storehouses. The mill’s architectonic form was in fluenced by the outstanding German architect K.F. Schinkel and the Berlin school of architecture, inspired by the building of the Bauakademie, no longer existing.

3

Wykorzystanie wód dla potrzeb młynarskich na obszarze międzyrzecza Warty i Prosny w XVI wieku

Kaniecki A., Woźniak A., Kornaś M.

Przegląd Geofizyczny

|

2012

|

Z. 3-4

379-391

PL

Praca stanowi próbę analizy wykorzystania wód dla potrzeb młynarskich na obszarze międzyrzecza Warty i Prosny w XVI wieku. Przy realizacji tego celu wykorzystano zgromadzony materiał archiwalny, w szczególności pozycje książkowe: Tomczak i in. (1961-1978), Rusiński (1955) oraz Sulimierski i in. (1880-1914). Badano głównie występowanie na danym obszarze w poszczególnych miejscowościach młynów wodnych i związanych z nimi stawów. Wyniki prezentujące rozmieszczenie młynów i stawów przedstawiono w postaci graficznej. Przeprowadzona analiza wskazuje na powszechne wykorzystanie w XVI wieku wód międzyrzecza Warty i Prosny dla potrzeb młynarskich. Najwięcej przejawów tej działalności skupia się w południowej części badanego obszaru.

EN

The paper attempts to analyze the use of water for the needs of the milling industry in the interfluvial area between the Warta and Prosna Rivers in the 16th century. Archival material was used for the realization of this project, especially books by Tomczak et al. (1961-1978), Rusiński (1955), and Sulimierski et al. (1880-1914). The study focused mainly on the distribution of water mills in a given area in each settlement and their corresponding ponds. The results presenting distribution of mills and ponds are shown in a graphic form. The analysis showed that in the 16th century, river water was commonly used for the needs of milling industry in the interfluvial area between the Warta and Prosna Rivers. The majority of evidence of this is concentrated in the southern part of the analyzed area.

4

Młyny wodne w krajobrazie wsi

Gubański J.

Architektura Krajobrazu

|

2005

|

nr 3-4

78-81

EN

Rural objects of agricultural and comestible industry constitute important, although often underestimated, elements creating the cultural landscape of a village. Next to dominants in the form of churches or seats of land owners, industrial sets were important factors in rural, small building development. Production objects which have been permanently inscribed into the village landscape were water driven flour mills. Thanks to applied building and architectonical solutions which were based on tradition of a place ,mill buildings coexisted in harmony with the remaining development. Vast hydro technical systems which accompanied mill sets often gave a new image to the neighbourhood. The chosen water mills which exist in the southern part of former Wrocław district were discussed in the paper. Their role in creating the village landscape was described while basing on characteristic objects.

5

Formy architektoniczne towarzyszące wodzie

Borcz Z.

Architektura Krajobrazu

|

2001

|

nr 2-3

35-40

EN

Water in landscape has existed in many forms, in the context of various architectural and engineering structures, contributing not only a utilitarian but also an aesthetic value. The author discusses selected examples of small architecture related to water found in parks and gardens. Historic timber structures, like water-mills and sweeps, are also presented. No longer serving their original purpose, some water-mills have been preserved in skansens or adapted to other functions. Springs and wells have been a constant feature of human activity, supplying water for the population, adorning parks and gardens. Some springs have been regarded as sacred. Spas have been founded to benefit from medicinal springs. Interesting structures connected with water are fountains, embellishing town squares and parks. The forms have changed over time, reflecting contemporaneous styles in architecture and sculpture. Small bridges and foot-bridges found in parks and rural areas often enhance the landscape's natural beauty.