Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

The influence of litho- and pedogenic processes on Luvisols formation of selected area of Vistula Glaciation

Jaworska H., Dąbkowska-Naskręt H., Kobierski M.

Geological Quarterly

|

2014

|

Vol. 58, No. 4

685--694

EN

The objective of the study was to determine the effect of litho- and pedogenic processes on soils of the selected area of Vistula Glaciation, based on profile distribution of unweathered components such as titanium, zirconium and silica in relation to their morphology, mineralogy, micromorphology and physicochemical properties. The predominant type of soilin the study area are Luvisols. Analysis of texture allowed to classify the investigated soils to sandy silts with loamy material as their subsoil. In the bulk soil silica dominates and its content was in the range 71.4 to 88.6%. The content of TiO2 within the profiles is fairy similar, without clear patterns in the profile distribution. The total content of zirconium in the samples was in range of 95.13 to 212.15 mg x kg-1. In the profile distribution of zirconium higher content of Zr was observed in the upper horizons compared to the top layerin all of theanalysed profiles, indicating different origin of soil material. Statistical analysis showed positive correla- tion between the total content of zirconium and the content of fraction 0 0.05-0.002 mm (correlation coefficient value: 0.692384; significance level - p < 0.05) and negative correlation between zirconium and clay content (correlation coefficient: -0.668157; p < 0.05). The lithologic discontinu i ty within profiles of the investigated soils has been additionally has proved by X-ray analysis of the clay fraction. The micromorphological analysis confirmed the complex genesis of the studied soils. The results of the study clearly showed an overall inhomogeneity and stratification of the soils. Studied Luvisols did not form as weath- ering product of homogeneous bedrock. Changes in granulometric and chemlcal composition within soil profiles are the consequence of translocation of clay fraction during lessivage as well as lithologic discontinul ty of the solum.

2

Properties of Humic Acids of Luvisols Polluted with Selected PAHs

Dębska B., Banach-Szott M., Rosa E., Drąg M.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2013

|

Vol. 20, nr 3

339--350

EN

The aim of the present paper was to determine the effect of soil pollution with polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) on the properties of humic acids. The study was carried out based on Luvisols samples representative of the Kujawsko-Pomorskie Region, collected from areas exposed to and protected from direct pollution with PAHs. Soil samples were polluted with selected PAHs (fluorene, anthracene, pyrene and chrysene), at the amount corresponding to 10 mg PAHs/kg. The PAHs-polluted soil samples were incubated for 10, 30, 60, 120, 180 and 360 days at the temperature of 20–25 oC and fixed moisture (50 % of field water capacity). From the soil samples, before and after 180 and 360 days incubation, there were isolated humic acids (HAs), applying the common IHSS method. For isolated HAs the following analyses were made: elemental composition, UV-VIS and IR spectra spectrometric analysis, susceptibility to oxidation and hydrophilic and hydrophobic properties was determined with HPLC used. It was demonstrated that introducing PAHs into soils resulted in a change in some quality parameters of humic acids. There were found eg a decrease in the value of the degree of internal oxidation, an increase in the intensity of absorption bands in the range 1520–1000 cm–1, an increase in the susceptibility to oxidation, a decrease in the share of hydrophilic fractions and an increase in the hydrophobic fractions. The soil pollution with PAHs is, therefore, one of the many factors which can modify the humic acids properties.

PL

Celem pracy było określenie wpływu zanieczyszczeń gleb wielopierścieniowymi węglowodorami aromatycznymi (WWA) na właściwości kwasów huminowych. Badania zrealizowano dla próbek gleb płowych reprezentatywnych dla Regionu Kujawsko-Pomorskiego, pobrane z terenów narażonych i nienarażonych na bezpośrednie zanieczyszczenia WWA. Próbki gleb zanieczyszczono wybranymi WWA – fluoren, antracen, piren i chryzen – w ilości odpowiadającej 10 mg WWA/kg. Zanieczyszczone przez WWA próbki gleb inkubowano 10, 30, 60, 120, 180 i 360 dni w temperaturze 20–25 oC i w stałej wilgotności – 50 % PPW. Z próbek gleb przed oraz po 180 i 360 dniach inkubacji wyekstrahowano kwasy huminowe. Dla wyseparowanych kwasów huminowych, ogólnie przyjętą metodą IHSS, przeprowadzono analizy: składu pierwiastkowego, spektrofotometryczne w zakresie UV-VIS i IR, podatności na utlenianie oraz oznaczono właściwości hydrofilowo-hydrofobowe z wykorzystaniem HPLC. Wykazano, że wprowadzenie WWA do gleb skutkowało zmianą niektórych parametrów jakościowych kwasów huminowych. Stwierdzono m.in. spadek wartości stopnia utlenienia wewnętrznego, wzrost intensywności pasm absorpcyjnych w zakresie 1520–1000 cm–1, wzrost podatności na utlenianie, spadek udziału frakcji hydrofilowych, a wzrost frakcji hydrofobowych. Zanieczyszczenie gleb WWA jest więc jednym z wielu czynników, które mogą modyfikować właściwości kwasów huminowych.

3

Decomposition Rate of Anthracene, Fluorene, Pyrene and Chrysene in Luvisols

Banach-Szott M., Dębska B., Mroziński G.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2013

|

Vol. 20, nr 2

225--237

EN

The aim of the paper was to determine the stability and intensity of decomposition of selected polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) (anthracene, fluorene, pyrene, chrysene) in Luvisols. The study was carried out based on soil samples representative of the Kujawsko-Pomorskie Region, collected from areas exposed to and protected from direct contamination with PAHs. Soil samples were polluted with selected PAHs at the amount corresponding to 10 mg PAHs/kg. The PAHs-polluted soil samples were incubated for 10, 30, 60, 120, 180 and 360 days at the temperature of 20–25 oC and fixed moisture – 50 % of field water capacity. In this work High Performance Liquid Chromatography (HPLC) was applied. It was found that majority of PAHs decomposed within first 30 days of the experiment. Decomposition of fluorene and anthracene was much faster than for pyrene and chrysene. The lowest rate of PAHs decomposition was noted for the samples of the soil with the highest content of organic carbon, carbon of the fractions of humic acids and humins, which clearly points to an essential role of organic matter in the PAHs sorption processes.

PL

Celem pracy było określenie trwałości i intensywności rozkładu wybranych wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (fluorenu, antracenu, pirenu i chryzenu) w glebach płowych. Do badań pobrano próbki gleb reprezentatywne dla Regionu Kujawsko-Pomorskiego z terenów narażonych i nienarażonych bezpośrednio na zanieczyszczenia WWA. Próbki gleb zanieczyszczono wybranymi WWA w ilości odpowiadającej 10 mg WWA/kg. Zanieczyszczone WWA próbki gleb inkubowano 10, 30, 60, 120, 180 i 360 dni w temperaturze 20–25 oC i w stałej wilgotności – 50 % polowej pojemności wodnej. W celu oznaczenia zawartości WWA zastosowano metodykę wykorzystującą wysokosprawną chromatografię cieczową (HPLC). Stwierdzono, że najwięcej WWA rozkładało się w czasie pierwszych 30 dni prowadzenia doświadczenia, przy czym fluoren i antracen rozkładały się zdecydowanie szybciej niż piren i chryzen. Najwolniejszy rozkład WWA zachodził w próbkach gleby charakteryzującej się najwyższą zawartością węgla organicznego, węgla frakcji kwasów huminowych i humin, co w sposób jednoznaczny wskazuje na istotną rolę materii organicznej w procesach sorpcji WWA.

4

Zmiany zawartości wybranych WWA w glebach płowych

Banach-Szott M., Dębska B., Mroziński G.

Proceedings of ECOpole

|

2012

|

Vol. 6, No. 1

173--181

PL

Celem pracy było określenie trwałości wybranych wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (fluorenu, antracenu, pirenu i chryzenu) w glebach płowych. Do badań pobrano próbki gleb reprezentatywnych dla Regionu Kujawsko-Pomorskiego z terenów narażonych i nienarażonych bezpośrednio na zanieczyszczenia WWA. Próbki gleb zanieczyszczono wybranymi WWA w ilości odpowiadającej 10 mg WWA/kg. Zanieczyszczone WWA próbki gleb inkubowano 10, 30, 60, 120, 180 i 360 dni w temperaturze 20÷25ºC i w stałej wilgotności - 50% polowej pojemności wodnej. W celu oznaczenia zawartości WWA zastosowano metodykę wykorzystującą wysokosprawną chromatografię cieczową (HPLC). Stwierdzono, że najwięcej WWA rozkładało się w czasie pierwszych 30 dni prowadzenia doświadczenia, przy czym fluoren i antracen rozkładały się zdecydowanie szybciej niż piren i chryzen.

EN

The aim of this study is to indicate durability for chosen polycyclic aromatic hydrocarbons (fluorene, anthracene, pyrene and chrysene) in Luvisols. The study was carried out based on soil samples representative of the Kujawsko-Pomorskie Region, collected from areas exposed to and protected from direct contamination with PAHs. Soil samples were polluted with selected PAHs at the amount corresponding to 10 mg PAHs/kg. The PAHs-polluted soil samples were incubated for 10, 30, 60, 120, 180 and 360 days at the temperature of 20÷25ºC and fixed moisture - 50% of field water capacity. In this work High Performce Liquid Chromatography (HPLC) was applied. It was found that majority of PAHs decomposed within first 30 days of the experiment. Decomposition of fluorene and anthracene was much faster than for pyrene and chrysene.

5

Wpływ zanieczyszczenia gleb płowych WWA na wybrane parametry jakościowe kwasów huminowych

Dębska B., Banach-Szott M., Drąg M.

Proceedings of ECOpole

|

2012

|

Vol. 6, No. 2

625--631

PL

Celem pracy było określenie wpływu zanieczyszczeń gleb wielopierścieniowymi węglowodorami aromatycznymi (WWA) na wybrane właściwości kwasów huminowych. Badania zrealizowano, korzystając z próbek gleb płowych reprezentatywnych dla Regionu Kujawsko-Pomorskiego, pobranych z terenów narażonych i nienarażonych na bezpośrednie zanieczyszczenia WWA. Próbki gleb zanieczyszczono wybranymi WWA fluoren, antracen, piren i chryzen - w ilości odpowiadającej 10 mg WWA/kg. Zanieczyszczone WWA próbki gleb inkubowano 10, 30, 60, 120, 180 i 360 dni w temperaturze 20÷25ºC i w stałej wilgotności - 50% PPW. Z próbek gleb przed oraz po 180 i 360 dniach inkubacji wyekstrahowano kwasy huminowe. Dla wyseparowanych kwasów huminowych przeprowadzono analizy: składu pierwiastkowego, spektrometryczne w zakresie UV-VIS i podatności na utlenianie. Wykazano, że wprowadzenie WWA do gleb skutkowało zmianą niektórych parametrów jakościowych kwasów huminowych. Stwierdzono m.in. spadek wartości stopnia utlenienia wewnętrznego oraz wzrost podatności na utlenianie. Zanieczyszczenie gleb WWA jest więc jednym z wielu czynników, które mogą modyfikować właściwości kwasów huminowych.

EN

The aim of the present paper was to determine the effect of soil pollution with polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) on the selected properties of humic acids. The study was carried out based on Luvisols samples representative of the Kujawy-Pomerania province, collected from areas exposed to and protected from direct contamination with PAHs. Soil samples were polluted with selected PAHs (fluorene, anthracene, pyrene and chrysene), at the amount corresponding to 10 mg PAHs/kg. The PAHs polluted soil samples were incubated for 10, 30, 60, 120, 180 and 360 days at the temperature of 20÷25ºC and fixed moisture (50% of field water capacity). From the soil samples, before and after 180 and 360 days incubation, there were isolated humic acids (HAs). For isolated HAs the following analyses were made: elemental composition, UV-VIS spectra and susceptibility to oxidation. It was demonstrated that introducing PAHs into soils resulted in a change in some quality parameters of humic acids. There were found a decrease in the value in the degree of internal oxidation, an increase in the susceptibility to oxidation. The soil pollution with PAHs is, therefore, one of the many factors which can modify the humic acids properties.

6

Specjacja niklu w ornych glebach płowych opadowo-glejowych Wysoczyzny Siedleckiej

Jaremko D., Kalembasa D.

Inżynieria Ekologiczna

|

2011

|

Nr 27

19-25

PL

Wermikompostowano kuchenne odpady organiczne w skrzynkach ekologicznych z wykorzystaniem dżdżownic Eisenia fetida . Celem pracy była ocena wpływu insektycydu Nomolt 150SC, ograniczającego występowanie konkurencyjnych dla dżdżownic i uciążliwych dla prowadzącego skrzynkę , muchówek Sciaridae, w dawce wskazanej przez producenta jako "bezpieczna" środowiskowo, na populację dżdżownic. Wykazano, ż e preparat acylomocznikowy redukował liczebność larw muchówek, ale nie był obojętny dla rozmnażania si ę dżdżownic - istotnie obniżał zarówno liczebność jak i biomasę składanych przez nie kokonów.

EN

Organic kitchen wastes were vermicomposted in ecological boxes, using Eisenia fetida earthworms. The aim of the studies was the assessment of the effect of Nomolt 150SC on the earthworm population. An insecticide Nomolt 150SC (reducing occurrence of Diptera Sciaridae, being competitive for earthworms and burdensome to the person making us e of the ecological boxes) was applied at the dose recommended by the producers as "environmentally safe". It was demonstrated, that acylourea preparation reduced the number of Diptera larvas, but it did not have a neutral effect on earthworm reproduction - it significantly reduced both the number and biomass of the cocoons laid by them and the number of the young specimens.

7

Właściwości fizyczne i wodne uprawnych gleb płowych oraz usytuowanych pod zadrzewieniami śródpolnymi w obrębie Agroekologicznego Parku Krajobrazowego im. Dezyderego Chłapowskiego

Kaczmarek Z., Owczarzak W., Mocek A.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2006

|

Vol. 51, nr 3

35-39

PL

Przeprowadzone badania miały na celu poznanie właściwości fizycznych i wodnych gleb płowych będących w intensywnej uprawie rolniczej, położonych na terenie Agroekologicznego Parku Krajobrazowego im. Dezyderego Chłapowskiego. Istotnym elementem przeprowadzonych prac było również porównanie poszczególnych cech i parametrów w przypadku gleb uprawnych oraz zlokalizowanych pod śródpolnymi zadrzewieniami wiatrochronnymi. W badanych glebach oznaczono m.in.: skład granulometryczny, gęstość oraz gęstość fazy stałej, porowatość całkowitą i drenażową, współczynnik filtracji, potencjały wiązania wody przez glebę oraz retencję potencjalną i użyteczną. Rezultaty badań wykazały nieznacznie korzystniejszy układ badanych właściwości w glebach uprawnych, a zarazem potwierdziły celowość stosowania pasowych zadrzewień śródpolnych, jako elementów celowego systemu agrotechnicznego, nie wpływającego na degradację fizyczną gleb.

EN

The conducted research aimed at study of physical and water properties of luvisols having been put under intensive cultivation, situated in the area of the Dezydery Chtapowski Agro-ecological Landscape Park. An important element of conducted works was also a comparison of individual characteristics and parameters in the case of arable lands which were located under infield windbreaking tree planting. Among other things, in the examined soils such factors as: texture, bulk density and solid phase density, total and drainage porosity, a coefficient of filtration, water bond potential of soil, and potential and exploitation retention were marked. Results of the research showed a slightly more beneficial arrangement of examined properties in arable soils, and therefore, they confirmed purposefulness of incorporating strip infield tree plantings as elements of intentional agrotechnical system which does not affect physical degradation of soils.

8

Buffer properties of soils with regard to their vulnerability to degradation

Jaworska H., Dąbkowska-Naskręt H., Malczyk P.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2005

|

Vol. 12, nr 3

231-239

EN

The study was undertaken for the estimation of buffer equilibria in soils of different typology nom the selected regions of Poland with regard to their vulnerability to degradation. Several different soils have been chosen for the investigation: (Tulibowo - Luvisols, Szadłowice - Phaeozems, Włocławek - Podzols); (acc. to WRB). The soil profiles were located in the area of industrial emission (Włocławek) and beyond the anthropogenic influence (Tulibowo, Szadłowice). The soil buffer capacity was determined for each soil horizon using modified Arrhenius method. The buffer surface areas in the diagrams were calculated using computer program JAO-ATR. It was stated that the most vulnerable on soil pH changes was forest, podzol soil in its mineral horizons. The buffer curves have different shape for the organic and mineral horizons for this soil. Luvisols, is between the Phaeozems and the Podzols in terms of the buffer capacity. The alkaline range for the lessive soil is broader, compared with acidic range with the surface area of buffering 3.46 cm2 for C horizon and 4.31 cm2 for AEes and Bt horizons. The highest buffer capacity, particularly in acidic range, have samples from the black earth, due to their composition i.e. relatively high content of organic matter and clay minerals. This is related to the highest surface area under the buffering curve i.e. 4.45 cm2 in A horizon and 3.17 cm2 in patent material of the soil.

PL

Buforowość gleb definiowana jest jako zdolność gleby do przeciwstawiania się jej zakwaszaniu lub alkalizacji. Najczęściej właściwości buforowe gleb związane są z sorpcją i adsorpcją jonów, ze zobojętnieniem i wytrąceniem składników wprowadzonych do gleby, procesami przechodzenia związków w formy jonowe lub molekularne, co wpływa na odporność gleb na oddziaływanie czynników degradujących. Wyznaczenie stopnia zbuforowania gleby ma duże znaczenie dla określenia właściwego poziomu nawożenia. Właściwości buforowe gleb można wykorzystać także do prognozowania i oceny stopnia degradacji środowiska przyrodniczego, a w praktyce rolniczej do wyznaczania potrzeb wapnowania gleb. Podjęte badania miały na celu ocenę właściwości buforowych wybranych profili gleb zróżnicowanych typologicznie, pochodzących z następujących mezoregionów: Pojezierza Chełmińsko-Dobrzyńskiego, Równiny Inowrocławskiej oraz Kotliny Płockiej w aspekcie ich podatności na degradację. Materiał badawczy stanowiły trzy profile glebowe (płowa typowa, czarna ziemia właściwa, bielicowo" rdzawa) o charakterze reprezentatywnym dla wytypowanych do badań obszarów. Dla oceny właściwości buforowych gleb zastosowano metodę Arrheniusa w modyfikacji Malczyka. Do analizy użyto 0,1 mol. dm[do -3] roztwory HCl i NaOH oraz 1 g odważki próbek glebowych. Wyniki pomiarów posłużyły do wykreślenia krzywych buforowych. Wykresy zostały wykonane za pomocą programu komputerowego Excel 7,0. Powierzchnie buforowania policzono korzystając z programu komputerowego JAO-ATR. Obliczono stosunki powierzchni buforowania w zakresie zasadowym (P[NaOH]) do powierzchni buforowania w zakresie kwasowym (P[HCl]). Analizowane profile glebowe różnią się między sobą przynależnością typologiczną, wykazują zróżnicowanie właściwości fizykochemicznych, chemicznych i buforowych. Najmniejszą odpornością na zmiany pH odznaczał się profil gleby leśnej w jej części mineralnej, co jest charakterystyczne dla gleb bielicowo-rdzawych wytworzonych z piasków aluwialnych. Natomiast gleba płowa typowa stanowi pod względem właściwości buforowych formę pośrednią między czarnymi ziemiami a typem gleb rdzawych. Czarne ziemie właściwe odznaczają się największymi zdolnościami buforowymi, co należy wiązać z ich uziarnieniem i zawartością koloidów organicznych i mineralnych. Gleby te wyróżniają się większą koloidów organicznych i mineralnych. Gleby te wyróżniają się większą zawartością frakcji o średnicy mniejszej od 0,02 mm i obecnością węglanu wapnia. Warunki te sprawiają, że cechują się one w odróżnieniu od dwóch poprzednich profili, mniejszą podatnością na degradację pod wpływem różnych czynników naturalnych, czy też wynikających z działalności antropogennej. Badane profile glebowe cechowały się zróżnicowanymi właściwościami buforowymi, co wiązać należy z niejednakowym rozkładem różnych buforów, wynikającym z odmiennych procesów glebotwórczych je kształtujących. W pracy podjęto próbę omówienia mechanizmów działania procesów buforowania gleb na podstawie ich składu.