Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 15

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  lower Vistula
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
PL
Planowany stopień wodny Siarzewo łączy potrzeby rozwoju gospodarczego z właściwymi działaniami kompensującymi potencjalnie negatywne oddziaływania na środowisko. Pracom przygotowawczym towarzyszą jednak kontrowersje i spory, a główną ich przyczyną, jak się wydaje, jest dezinformacja. W efekcie planowanemu przedsięwzięciu stawiane są zarzuty, które mijają się z prawdą. Opierają się one głównie na domniemaniach i negatywnych stereotypach, które nie mają odzwierciedlenia w proponowanych rozwiązaniach. Artykuł w obszerny sposób omawia cel projektowanego stopnia, przyjęte założenia techniczne, przedstawia potencjalne oddziaływania na środowisko oraz rozwiązania ograniczające te oddziaływania, a także rozwiązania służące środowisku przyrodniczemu, w tym kompensacje. Omawia także szeroki zakres badań zrealizowanych na potrzeby przygotowania inwestycji.
EN
The planned Siarzewo dam combines the economic development needs with the appropriate action compensating its potentially negative environmental impact. However, the preparatory works gave rise to controversies and disputes, the main source of which seems to be disinformation. Therefore the planned venture is faced with untrue charges. They are mainly based on presumptions and negative stereotypes which do not find confirmation in the proposed solutions. The article extensively discusses the goal of the planned dam and the adopted technical solutions, presents the potential environmental impact and solutions that mitigate it, as well as solutions to preserve the natural environment, including compensations. It also presents the wide scope of research carried out for the purposes of the investment preparation.
PL
Artykuł przedstawia wyniki kwerendy źródeł archiwalnych i materiałów kartograficznych, które pozwoliły na odtworzenie lokalizacji młynów łodnych na dolnym odcinku Wisły i Drwęcy. Zidentyfikowano w sumie położenie 11 obiektów na Wiśle oraz 4 na Drwęcy. Z opracowań dla wcześniejszych okresów wiadomo o kolejnych 5 lokalizacjach na Wiśle, które w większości nie były już wykorzystywane w XIX w. Stwierdzono ponadto występowanie w korycie rzecznym specjalnych budowli hydrotechnicznych towarzyszących młynom pływającym oraz dość częste relokacje pływaków.
EN
This article presents the results of an inquiry into written sources and cartographic materials which allowed the recreation of the locations of boat mills on the lower Vistula and Drwęca rivers. In total, there were 9 locations on the Vistula River and 3 on the Drwęca. From the research works referring to the earlier periods, we know that there were 6 locations on the Vistula, the majority of which had already gone out of use in the 19th century. It was also stated that, in the river channel, there were special hydraulic structures accompanying boat mills and their frequent relocations.
3
Content available Problemy gospodarczego wykorzystania dolnej Wisły
PL
W pracy omówiono historię i aktualny stan zagospodarowania dolnej Wisły oraz najistotniejsze argumenty na rzecz gospodarczego wykorzystania jej potencjału. Wskazano, że najlepszym sposobem kompleksowego i integralnego rozwiązania problemów związanych z zagrożeniem niesionym przez dolną Wisłę i wykorzystaniem istniejących możliwości jest powrót do idei budowy kaskady stopni wodnych. Takie podejście umożliwi kompleksowe rozwiązanie problemów zagrożenia powodzią, produkcji energii, transportu wodnego, zaopatrzenia w wodę, retencji wód opadowych oraz sportu i rekreacji. Dla porównania przedstawiono stan rozwoju infrastruktury hydrotechnicznej w Europie i na świecie.
EN
In the paper the history and current situation dealing with the possibilities of making use of the lower Vistula River potential are presented and discussed. Taking into account the hydrological characteristics and the remarkable various possibilities represented by the Vistula River, it is shown that building of a cascade of reservoirs could be probably the best solution. This investment will make possible to solve simultaneously such problems as production of hydro-energy, water transport, flood protection, supplying of water for agriculture and industry, development of sports and recreation, increasing of stored water capacity etc. Application of the modern solutions and technologies should limit negative impact of the hydraulic structures on the natural environment of the Vistula valley. For comparison similar projects carried out in many other countries in the past and currently realized are also presented.
PL
Celem pracy jest wykazanie, że kompleksowe zagospodarowanie dolnej Wisły może być jednym ze skuteczniejszych sposobów budowania dobrobytu – zwiększania produktywności nieefektywnych dziś działów gospodarki oraz poprawy jakości życia społeczeństwa dzięki eliminacji zagrożeń związanych z gospodarką wodną czy energetyką. Wykazano, że dolna Wisła jest odcinkiem o niezwykłym potencjale i jego kompleksowe zagospodarowanie mogłoby przynieść gospodarce wiele korzyści w sektorach o niskiej produktywności, które obecnie hamują rozwój społeczno-gospodarczy. Kaskada dolnej Wisły, jako inwestycja infrastrukturalna, o długim okresie realizacji, a jednocześnie relatywnie niewielkich rocznych nakładach, mogłaby być jednym ze sposobów przyspieszenia rozwoju gospodarczego oraz poprawy jakości życia społeczeństwa.
EN
The aim of the work is to prove that the comprehensive development of the Lower Vistula River may be one of the most effective ways to build prosperity – increasing productivity today inefficient sectors of the economy and improve the quality of life of society by eliminating the risks associated with water management and energy. It has been shown that the lower section of the Vistula is an extraordinary potential and its comprehensive development could bring many benefits to the economy. In sectors with low productivity, which are currently slowing down socio-economic development. The cascade lower Vistula, as the infrastructure investment, with long period of implementation, and simultaneously relatively low annual expenditures could be one of the ways to accelerate economic development and improve the quality of life of the society.
PL
Miejsce planowanego portu multimodalnego wyznaczono w gminie Solec Kujawski (km 767-768 Wisły). Głównym zagrożeniem dla żeglugi śródlądowej pod względem hydrologicznym w miejscu planowanej inwestycji jest występowanie niskich stanów wody oraz zjawisk lodowych, które mogą stanowić utrudnienia w ruchu. Dodatkowym zjawiskiem, które może dodatkowo skomplikować sytuację hydromorfologiczną koryta rzecznego jest odkładające się rumowisko. Udrożnienie koryta rzecznego jest możliwe przez stałe usuwanie rumowiska. Do innych możliwości, można zaliczyć zmianę trasy regulacyjnej poprzez nową zabudowę hydrotechniczną, bądź zabudowę całego odcinka dolnej Wisły stopniami piętrzącymi. Wymienione propozycje są znacznie bardziej kosztowne i będą opłacalne tylko przy dużym ruchu żeglugowym. Przed przystąpieniem do budowy portu warto przeprowadzić dokładną analizę ekonomiczną opłacalności inwestycji przy uwzględnieniu okresowego wyłączenia drogi wodnej z ruchu żeglugowego spowodowanego niekorzystnymi warunkami hydrologicznymi. Opłacalność ekonomiczna i gwarancja dostaw powinna być głównym wyznacznikiem budowy portu intermodalnego w okolicy Solca Kujawskiego biorąc pod uwagę aktualny stan drogi wodnej w Polsce.
EN
The location of the proposed multimodal harbour has been set in Solec Kujawski commune (km 767-768 of the Vistula River) near Otorowo. Main threats to the inland navigation here are low water levels and ice phenomena, which may hamper the traffic. Additional factor that may unfavourably affect hydromorphological condition of the river bed is sediments that constantly build up. Clearing the river bed requires constant removal of the sediments. Other possibilities include changing the regulation line by setting up new hydrological structures or building a number of dams throughout whole lower Vistula. The latter proposals are far more expensive than the former one and may be profitable only in case of a very high traffic on the river. Before the harbour construction begins, it is worth of conducting detailed economic analysis of the investment, taking into account temporary navigation ceases caused by disadvantageous hydrological conditions. Profitability and certainty of supplies should be the main determinants for the construction of intermodal harbour in proximity of Solec Kujawski.
PL
Na podstawie serii dobowych przepływów z okresu 1951-2010 dokonano identyfikacji niżówek pojawiających się w dolnej Wiśle na wodowskazach w Toruniu i Tczewie. Wykorzystano w tym celu metodę przepływu granicznego, w której rzędne odcięcia niżówek płytkich i głębokich wyznaczono na podstawie krzywych czasów trwania przepływu wraz z wyższymi (odpowiednio 70% i 95%). Analizie poddano wieloletnią i sezonową dynamikę objętości niedoboru odpływu niżówkowego oraz liczby dni z przepływem niżówkowym. Oceniono siłę inercji oraz zakres czasowy efektywnego dziedziczenia cech w szeregach niedoborów odpływu. Oszacowano również maksymalny czas trwania niżówek płytkich i głębokich, porównując wyniki uzyskane z szeregów empirycznych z wartościami charakterystycznymi, pochodzącymi z teoretycznych rozkładów prawdopodobieństwa.
EN
Based on a series of daily flows in the years 1951-2010, an identification of low-water periods occurring in the lower Vistula section on the Toruń and Tczew water-gauges was carried out. For this purpose, the threshold level method was used, setting the shallow and deep low-water cut-off ordinates based on the flow duration curves together with highers (respectively 70% and 95%). The analysis covered multiannual and seasonal dynamics of the low-water discharge deficiency volume and the number of days with low water. It evaluated the inertia and time scope of the effective features inheritance in the low-water deficiency series. It also evaluated the maximum duration of the shallow and deep low-water periods, comparing the results obtained from the empiric series with characteristics values, originating from the theoretical distributions of probability.
PL
Minęło 20 lat od momentu podjęcia przez zespół ówczesnego Zakładu Hydrologii i Gospodarki Wodnej UMK w Toruniu badań zlodzenia dolnej Wisły. W tym czasie wykonano sondowania w prawie 90 przekrojach poprzecznych koryta dolnej Wisły na odcinku rzeki o długości ponad 370 km. Ich głównym celem było określenie stopnia wypełnienia koryta rzeki lodem, a także jego struktury i związanego z tym zagrożenia piętrzeniem zatorowym. W zależności od przebiegu zlodzenia w czasie zimy oraz analizowanego odcinka wypełnienie to wahało się od ok. 10 do ponad 80%. W artykule omówiono zmienność wartości tego parametru na poszczególnych odcinkach rzeki, scharakteryzowano związaną z nim strukturę wypełnienia oraz grubość pokrywy lodowej. Omówiono wybrane, najgroźniejsze sytuacje zatorowe oraz uwarunkowania towarzyszące ich powstaniu.
EN
20 years have passed since the team of the then Nicolaus Copernicus University Department of Hydrology and Water Management in Torun started research on the lower Vistula icing. During this time, nearly 90 cross-sections of the lower Vistula were probed on the length of over 370 km. Their main goal was to determine the level of the riverbed filling with ice, as well as its structure and the related jam risk. Depending on the icing course during the winter and depending on the analyzed section, the fill level ranged between 10% and over 80%. The article discusses the variability of this parameter in different river sections, characterizes the associated fill structure and the thickness of the ice cover. It also describes selected, most dangerous jam situations and conditions that led to their occurrence.
PL
Kompleksowe zagospodarowanie drogi wodnej dolnej Wisły pozwoli na uzyskanie licznych korzyści gospodarczych, których beneficjentem będą przede wszystkim podmioty bezpośrednio zaangażowane w działalność produkcyjno-usługową oraz budżet państwa i budżety jednostek samorządu terytorialnego. Korzyści wymierne wystąpią przede wszystkim w transporcie, energetyce, rolnictwie i leśnictwie, ochronie przeciwpowodziowej i turystyce. Istotne znaczenie w ocenie tego przedsięwzięcia mają także efekty trudno wymierne, które można pogrupować w zależności od celu, jakiemu służą, na korzyści zmierzające do wdrażania standardów unijnych w Polsce, przyspieszenia rozwoju gospodarczego, zaspokojenia potrzeb społecznych. Badania uwzględniające koszty i korzyści wymierne wykazały, że Kaskada Dolnej Wisły jest przedsięwzięciem inwestycyjnym o bardzo wysokiej opłacalności. Gdy uwzględni się dodatkowo efekty trudno wymierne, które w określonych warunkach społeczno-gospodarczych mogą mieć priorytetowe znaczenie dla gospodarki, opłacalność przedsięwzięcia będzie jeszcze wyższa.
EN
A complex development of the lower Vistula waterway will allow achieving numerous economic benefits, mainly by the entities directly involved in the manufacturing and services activities, as well as the state and local administration budgets. Tangible benefits will be achieved mainly in the transport and power generation industries, agriculture and forestry, flood protection and tourism. An important element of the assessment of this venture are also benefits that are difficult to quantify, which may be grouped, depending on the goal they serve, into benefits aiming at implementation of the EU standards in Poland, acceleration of the economic development and fulfilment of social needs. The research taking into account the costs and tangible benefits indicates that the Lower Vistula Cascade is a high-yield investment. If we also take into consideration the benefits that are difficult to measure, which in given social and economic conditions may be of key importance to the economy, the profitability of the venture is even higher.
PL
Zagospodarowanie dolnej Wisły jest obszarem problemowym obejmującym wszystkie szczeble planowania i zarządzania przestrzenią - krajowy, regionalny i lokalny. W artykule poddano analizie wybrane (najnowsze, bądź będące w fazie projektowej) dokumenty planistyczno-strategicznie determinujące aktywizację gospodarczą rzek i obszarów funkcjonalnie z nią powiązanych na odcinku dolnej Wisły. Z uwagi na znaczną liczbę obecnie obowiązujących tego typu opracowań autorzy artykułu dokonali selekcji i scharakteryzowali wybrane dokumenty, obrazujące przekrój problemów i wizję zagospodarowania przedmiotowego obszaru.
EN
Development of the lower Vistula is a problematic issue covering all the spatial planning and management levels - national, regional and local. The article analyses selected (the most recent or being designed) planning and strategic documents determining the economic activation of rivers and areas that are functionally related to it in the lower Vistula section. Due to the high number of such currently binding elaborations, the authors made a selection and characterized chosen documents presenting a cross-section of problems and a vision of the development of the said area.
PL
Droga wodna E40 dziś jest żeglowna na całym ukraińskim i białoruskim odcinku, chociaż w wielu miejscach wymaga remontów i modernizacji. Także dolny odcinek Wisły jest żeglowny, natomiast stworzenie możliwości przewozu towarów na całej trasie E40 wymaga zapewnienia warunków nawigacyjnych dla dużych barek na całym pozostałym odcinku na terenie Polski, a więc zarówno budowy kanału łączącego Dniepr z Wisłą, jak również przeprowadzenia szeroko zakrojonych prac regulacyjnych na Wiśle. Przedsięwzięcie takie wymaga wielu lat konsekwentnej realizacji planów i projektów inwestycyjnych.
EN
Today, the E40 route is navigable along the entire Ukraine and Belarus section, although it requires renovations and modernizations in numerous places. The lower Vistula section is also navigable, but in order to create the possibilities of goods transport along the entire E40 route it is necessary to ensure navigation conditions also in the entire remaining section located within the boundaries of Poland, i.e. construction of a canal connecting the Dnieper River to the Vistula River, as well as performance of extensive regulation works on Vistula. Such venture requires many years of consistent implementation of investment plans and projects.
PL
W ostatnich latach, w wielu regionach kraju podejmowane są próby rewitalizacji dróg wodnych. W przed-sięwzięciach tych konieczne jest uwzględnienie wpływu zachodzących i prognozowanych zmian klimatycznych oraz ich wpływu na kształtowanie reżimu hydrologicznego. Coraz rzadziej na analizowanym odcinku Wisły dochodzi do wysokich wezbrań wiosennych. W rocznym rozkładzie stanów wody od ponad 30 lat dominują niżówki. Obecnie zjawiska lodowe rozpoczynają się zdecydowanie później i kończą wcześniej. Jednym z następstw zachodzących zmian jest możli-wość bardziej intensywnego niż w przeszłości użytkowania szlaku wodnego w półroczu chłodnym.
EN
In recent years, many regions of Poland have attempted to revitalise their waterways. In these projects it is necessary to take account of both present climate impact and predicted climate changes and their influence on the hydrological regime. Spring floods at the analysed river reach are progressively less frequent. For over 30 years the annual distribution of water levels has been dominated by low water. Currently, ice phenomena tend to commence much later and end earlier.The only beneficial effect of the changes is more intense use of the waterway in the cold half-year.
EN
The Hydraulic Project Włocławek was commissioned in 1970 as the first barrage of the Lower Vistula Cascade (LVC). The purpose of the LVC was to create an important source of hydro-energy and inland navigation route connecting central Poland with the port city of Gdańsk. Along the Lower Vistula (LV) important cities and industrial centres are located. The Włocławek project still remains the only barrage on the LV thus creating a number of problems. The paper presents the basic hydrological and hydraulic data for the Vistula river, and describes the Włocławek project, hydraulic model investigations conducted in the design phase, the construction of the project and the main problems, attendant on its use, including the winter flood of 1982 in the upper part of the Włocławek reservoir. The paper ends with conclusions on project construction and exploitation. The next barrage downstream from Włocławek is proposed.
PL
Stopień wodny Włocławek został oddany do eksploatacji w 1970 roku jako pierwszy obiekt Kaskady Dolnej Wisły (KDW). Celem KDW było stworzenie znaczącego źródła hydroenergii i śródlądowej drogi wodnej łączącej centrum Polski z gdańskim portem. Wzdłuż dolnej Wisły (DW) znajdują się ważne ośrodki miejskie i centra przemysłowe. Stopień wodny Włocławek nadal pozostaje jedynym obiektem na DW, powodując wiele problemów. Artykuł przedstawia podstawowe dane hydrologiczne i hydrauliczne rzeki Wisły, podaje opis stopnia wodnego Włocławek, hydrauliczne badania modelowe przeprowadzone w fazie projektowania, przebieg budowy stopnia i jego podstawowe problemy występujące w czasie eksploatacji, łącznie z zimową powodzią w górnej części zbiornika Włocławek w 1982 roku. Artykuł kończy się wnioskami dotyczącymi budowy i eksploatacji stopnia. Przedstawiono również propozycję następnego stopnia poniżej Włocławka.
13
Content available Hydropower potential of the lower Vistula
EN
This paper presents an estimate analysis of the hydropower potential of the lower Vistula River from Warsaw to Gdańsk Bay. The calculations were made for a hydraulic model of the lower Vistula which takes into account potential development of barrages in a cascade system. Results obtained from the model simulations and from hydrological calculations were used to estimate the power of hydropower plants and the average annual energy output from the entire cascade system. The results of calculations indicate significant energy benefits resulting from the development of a cascade of hydropower plants in the lower Vistula. This study does not discuss the cascade project’s economic viability or other aspects of its development (inland waterways, flood control, etc.).
PL
W artykule przedstawiono szacunkową analizę potencjału hydroenergetycznego dolnej Wisły na odcinku od Warszawy do Zatoki Gdańskiej. Obliczenia wykonano, przyjmując model hydrauliczny dolnej Wisły, w którym uwzględniono potencjalną zabudowę stopniami wodnymi pracującymi w układzie kaskady zwartej. Uzyskane wyniki symulacji z modelu wraz z przeprowadzonymi obliczeniami hydrologicznymi posłużyły do oszacowania mocy elektrowni wodnych oraz średniej rocznej produkcji energii całego układu kaskady. Otrzymane wyniki obliczeń wskazują na znaczące korzyści energetyczne wynikające z budowy kaskady elektrowni wodnych na dolnej Wiśle. W pracy nie podjęto ekonomicznej kwestii opłacalności wykonania analizowanej kaskady, jak również innych aspektów istnienia kaskady (żegluga śródlądowa, ochrona przeciwpowodziowa i inne).
EN
Implementation of the objectives defined in the White Paper should prompt us to consider the available opportunities for unlocking the lower Vistula’s potential for transportation, as the river could play an essential role in the context of the burgeoning Gdańsk and Gdynia seaports. In addition, on the basis of European experience, it could help reduce communication problems in the region and serve as an important tourist attraction. This article is an attempt at estimation of the demand for shipping along the lower Vistula, within the framework of which the minimum target is to restore the capacity of the 1980s: 3.5 to 4 million tons a year. With this end in mind, we should improve navigability and apply instruments for the support of inland navigation, in conformity with the transportation policy of the European Union. In respect of passenger services, the minimum target is to restore the capacity of the period between 1965 and 1985: 2 million passengers a year. A comprehensive and attractive range of services and extension of the tourist season are bound to increase this capacity. Current investments on the initiative of local self-governments – including marinas and tourist amenities – lead to improvement in navigation; they also stimulate the development of other modes of passenger transportation (urban transit and regional transit).
PL
Realizacja celów zawartych w Białej Księdze powinna skłaniać do rozważenia możliwości szerszego wykorzystania transportowego dolnej Wisły, która mogłaby odgrywać istotną rolę w obsłudze dynamicznie rozwijających się portów morskich w Gdańsku i Gdyni. Ponadto, jak wykazują doświadczenia europejskie, ta droga wodna mogłaby łagodzić problemy komunikacyjne regionu i stanowić ważną atrakcję turystyczną. W artykule podjęto próbę oszacowania potrzeb przewozowych dolnej Wisły. W zakresie przewozu ładunków jako cel minimum przyjęto przywrócenie poziomu przewozów realizowanych na tej drodze wodnej w latach 80. ubiegłego wieku: 3,5–4 mln ton rocznie. Realizacja tego celu wymaga poprawy warunków nawigacyjnych i zastosowania instrumentów wspierania żeglugi śródlądowej, zgodnych z europejską polityką transportową. W odniesieniu do przewozów pasażerskich celem minimum jest przywrócenie przewozów z okresu 1965–1985: 2 mln pasażerów rocznie. Atrakcyjna, kompleksowa oferta turystyczna i wydłużenie sezonu turystycznego spowodowałyby wzrost przewozów na tej drodze wodnej. Realizowane obecnie na dolnej Wiśle inwestycje samorządowe – m.in. mariny, przystanie, zaplecze turystyczne – stymulują rozwój żeglugi turystycznej i innych form przewozów pasażerskich (komunikacji miejskiej i przewozów regionalnych).
15
Content available Floods and droughts on the lower Vistula
EN
The study analyses floods and droughts on the lower Vistula based on the data (water levels and flow rates) recorded in stations of the Institute of Meteorology and Water Management – National Research Institute (IMGW-PIB) in Warsaw, Kępa Polska, Toruń and Tczew. It also includes the causes of flooding and drought in the lower Vistula with the hydrological characteristics from the years 1951–2010. The variability in maximum and minimum annual and monthly flow rates has been analysed for the aforementioned period as well. In addition, the authors have analysed changes in the shape of the flood wave after passing through the reservoir and cascade in Włocławek based on the hydrograph of May and June 2010. It has been found that the flood wave is flattened and extended. This phenomenon is favourable from the point of view of flood actions.
PL
W pracy przeanalizowano powodzie i susze na dolnej Wiśle na podstawie danych (stany wody i przepływy) zanotowanych na stacjach IMGW-PIB Warszawa, Kępa Polska, Toruń i Tczew. Przedstawiono przyczyny powstawania powodzi i suszy na dolnej Wiśle, wraz z charakterystyką hydrologiczną z lat 1951–2010. Przeanalizowano również dla tego okresu zmienność maksymalnych i minimalnych przepływów rocznych i miesięcznych. Ponadto przeprowadzono badanie zmiany kształtu fali wezbraniowej po przejściu przez zbiornik i stopień we Włocławku, na podstawie hydrogramów z maja i czerwca 2010 roku. Stwierdzono, że fala wezbraniowa wypłaszcza się i wydłuża. Jest to zjawisko korzystne z punktu widzenia prowadzenia akcji przeciwpowodziowej.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.