W każdym procesie działalności gospodarczej przedsiębiorstw występują procesy technologiczne, a magazyn i związane z nim czynności są nieodłącznym atrybutem procesu logistycznego. Zarządzanie łańcuchem logistycznym to wielowymiarowe działania obejmujące procesy informacyjno-decyzyjne oraz procesy wykorzystujące wiedzę właściwych instrumentów kierowania i kontroli na poziomie strategicznym i operacyjnym. Odpowiednie podejście do analizy zarządzania logistycznego w rozwiązywaniu problemów obejmujących gospodarkę magazynową w przedsiębiorstwach wymaga rozpoznania wagi problemów i określenia przyczyn ich powstania. Przedmiotem analizy i oceny w opracowaniu są systemy magazynowania zbóż jako kluczowe ogniwa logistycznych łańcuchów dostaw w przemyśle zbożowym. Nowoczesne, wydajne, jak również zrównoważone łańcuchy logistyczne mają ogromne znaczenie gospodarcze w magazynowaniu przemysłowym. W artykule przedstawiono nowe zrównoważone rozwiązania dotyczące procesu planowania oraz kontroli działań, mających na celu magazynowanie zbóż. Opisane innowacyjne rozwiązanie przyczynia się przede wszystkim do zapewnienia ciągłości funkcjonowania magazynu w sytuacjach awaryjnych oraz pozwala minimalizować kolejki przy skupie zbóż. Ponadto rozwiązanie to wskazuje na niską energochłonność, niskie koszty eksploatacyjne, wysoką wydajność, proekologiczność oraz odporność na awarie. Celem opracowania jest analiza i ocena procesu planowania oraz kontroli działań mających na celu magazynowanie zbóż i opłacalny ekonomicznie przepływ zbóż. Autorki dokonały analizy bieżącej sytuacji w przemyśle zbożowym oraz zaproponowały nową możliwość suszenia zbóż w postaci autorskiej metody alternatywnej, pozwalającej na usprawnienie logistyki przy skupach zbóż oraz zapewniającej ciągłość funkcjonowania magazynu w sytuacjach awaryjnych.
EN
In every business process of enterprises, there are technological processes, and the warehouse and related activities are an inherent attribute of the logistics process. Logistics chain management is a multidimensional activity involving information and decision-making processes and processes using the knowledge of appropriate instruments of direction and control at the strategic and operational levels. Appropriate approach to the analysis of logistics management in solving problems involving storage management in enterprises requires recognition of the importance of problems and identification of their causes. The subject of analysis and evaluation in this study are grain storage systems as key links of logistic supply chains in the grain industry. Modern, efficient as well as sustainable logistics chains are of great economic importance in industrial storage. The paper presents a new sustainable solution for the planning process and control of grain storage activities. The described innovative solution contributes primarily to the continuity of warehouse operation in emergency situations and minimizes queues at the purchase of cereals. Moreover, this solution indicates low energy consumption, low operating costs, high efficiency, pro-environmental character and resistance to failures. The aim of this paper is to analyze and evaluate the process of planning and controlling activities for grain storage and economically viable grain flow. The authors analyzed the current situation in the grain industry and proposed organizational improvements in the form of the author's alternative method, which minimizes the queues at grain purchases and ensures continuity of storage operation in emergency situations.
The article deals with the problem of the appropriate transport mode choice in establishing efficient export overseas container groupage lines. The focus is on understanding the present transport network setup in the region of the Eastern Adriatic, which should enable cost- and time-efficient operation of LCL (Less than Container Load) services. The survey among LCL operators, NVOCC (Non-Vessel Operating Common Carriers) operators and forwarding companies provides a comprehensive overview of the possibility of introducing new LCL lines through the ports of the Eastern Adriatic coast. The study exposes the barriers LCL operators face in maintaining efficient overseas LCL export services, especially in the initial stage when starting with new lines. Initial low volume of small consignments should be transported by LTL (Less than Truck Load) in precarriage transport; thus, the research analyses actual modal split choices and eventual limitations from price and time perspectives. The study brings novelty in the understanding of the actual organisation of transport chains regionally and the bases for transport community decisions for future efficient establishment of new LCL lines.
The main purpose of the paper is to recognize and characterize the substantial trends and ongoing phenomena as well as processes on the supply and demand side of the global ocean container market and then evaluate their impact on global supply chains and the whole mega logistics system. The author has analysed the dynamics of potential supply and effective demand growth on this market in the recent years and assessed changes observed on both market sides with respect to global logistics area. On this basis, the influence of global container market development on global logistics supply chains has been estimated. There were also presented and analysed the main effects of speeding-up implementation of disruptive innovations such as blockchain technology and digital trade platforms development in maritime container transport and trade sectors on the efficiency and effectiveness of global logistics chains and the whole logistics area. The issues related to the security of smooth digital development of container maritime transport and the mega logistics area were taken into consideration as well.
The manuscript is focused on the design of methodical procedure to locate container reloading station of national importance in the examined country. Slovakia represents the investigated country where ten container reloading stations , specialized above all in transshipment of loading units, are currently in operation. The introductory parts of the manuscript outline the most important concepts associated with the very term of intermodal transport, container reloading stations in the given country as well as a brief literature review in a given context. The following parts discuss the specification of relevant data and methods for this study as well as a description of the general procedure of multi-criteria evaluation of alternatives; namely consisting of, identifying a set of alternatives (Slovak regions), establishing a set of criteria and determining the weights of such criteria. The last part of the manuscript addresses forming a criteria matrix and subsequent calculations in order to search for the most suitable region when applying particular techniques of Operations Research. Specifically, the weights of criteria being determined based on the Saaty quantitative pairwise comparison method, and the final procedure in the context of selecting the most suitable alternative is suggested by using the Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution (also called as the TOPSIS method).
Dystrybucja jest zróżnicowanym i kompleksowym procesem, uwarunkowanym profilem działalności końcowego odbiorcy oraz posiadanym potencjałem dystrybutora. Przez potencjał, należy rozumieć zarówno zasoby wewnętrzne przedsiębiorstwa, wdrażane strategie, realizowane procesy, posiadane siły i środki, a także szanse zlokalizowane w otoczeniu zewnętrznym firmy Pierwsza część artykułu zawiera ocenę odbiorców oraz dostawców firmy poprzez ukazanie zależności determinowanych ich położeniem, charakterem działalności, a także udziałem odpowiednio w sprzedaży, czy też zaopatrzeniu. W drugiej części artykułu zaprezentowano inicjację oraz przebieg procesu dystrybucji, poczynając od nawiązania kontaktu z potencjalnym klientem, a na dostawie towaru kończąc.
XX
Distribution is a varied and complex process determined by the profile of activity of the final consignee as well as by the capacity of the distributor. Capacity refers to a company’s internal resources, implemented strategies, conducted processes, manpower and equipment, as well as windows of opportunity located in a company’s external surroundings. The first part of the paper contains an assessment of a company’s consignees and suppliers conducted by presenting relationships determined by their location, nature of their business activity, as well as their share of sales and supply. In the second part of the paper, there is a presentation of initiation and the process of distribution, from establishing contact with a prospective customer to delivery of goods.
Dystrybucja jest zróżnicowanym i kompleksowym procesem, uwarunkowanym profilem działalności końcowego odbiorcy oraz posiadanym potencjałem dystrybutora. Przez potencjał, należy rozumieć zarówno zasoby wewnętrzne przedsiębiorstwa, wdrażane strategie, realizowane procesy, posiadane siły i środki, a także szanse zlokalizowane w otoczeniu zewnętrznym firmy Pierwsza część artykułu zawiera ocenę odbiorców oraz dostawców firmy poprzez ukazanie zależności determinowanych ich położeniem, charakterem działalności, a także udziałem odpowiednio w sprzedaży, czy też zaopatrzeniu. W drugiej części artykułu zaprezentowano inicjację oraz przebieg procesu dystrybucji, poczynając od nawiązania kontaktu z potencjalnym klientem, a na dostawie towaru kończąc.
EN
Distribution is a varied and complex process determined by the profile of activity of the final consignee as well as by the capacity of the distributor. Capacity refers to a company’s internal resources, implemented strategies, conducted processes, manpower and equipment, as well as windows of opportunity located in a company’s external surroundings. The first part of the paper contains an assessment of a company’s consignees and suppliers conducted by presenting relationships determined by their location, nature of their business activity, as well as their share of sales and supply. In the second part of the paper, there is a presentation of initiation and the process of distribution, from establishing contact with a prospective customer to delivery of goods.
W artykule zostaną przestawione technologie stosowane w informatyce jako jeden z najważniejszych instrumentów wpływających również na zarządzanie transportem w przedsiębiorstwie. Dodatkowo zastosowanie narzędzi telematycznych umożliwi optymalizację łańcucha dostaw wewnątrz przedsiębiorstwa. Opracowany zostanie model matematyczny bazuje na fuzji klasyfikatorów rozmytych z teorią probabilistyki i teorii ewidencji matematycznej. W badaniach udowodniono, że miękkie metody obliczeniowe bazujące min. na zbiorach rozmytych i sztucznych sieciach neuronowych są odpowiednie dla zadania sterowania łańcuchem logistycznym, a wspomaganie narzędziami telematycznymi usprawni zarządzanie w przedsiębiorstwie.
EN
The purpose of the research is to provide telematics system architecture. The technologies used in computer science are one of the most important instruments also affecting transport management in an enterprise. They may assist the utility of the system, its accessibility, the level of integration and substantially influence the performance of a company. The use of telematics tools will make it possible to optimize the supply chain within the company. This optimization applies to sales forecasting, which affects the material demand, production, etc. A mathematical model has been developed, which is based on the fusion of fuzzy classifiers with the theory of probability and the theory of mathematical evidence. The data affecting sales are, amongst other: delivery lead time, sales records, customer satisfaction, delivery compliance rate, delivery speed ratio, supply excellence ratio, lead times between order taking and delivery, etc. The study has proven that soft calculation methods based on fuzzy sets and artificial neural networks are appropriate for the tasks of the logistics chain control, and the support of telematics tools will improve the management of an enterprise.
W artykule zaprezentowane zostały możliwości przewozowe w globalnym łańcuchu dostaw, który uwzględnia wymianę handlową z Chinami. Opisano specyfikę tego regionu zaopatrzeniowego, wskazano czynniki, które przyczyniły się do jego dynamicznego rozwoju. Ponadto odniesiono się do danych, które prognozują jego dalszy wzrost gospodarczy. W dalszej części szczegółowo omówiono pojęcie transportu i jego rolę w łańcuchu logistycznym. Wskazano, że determinuje on wymianę gospodarczą pomiędzy różnymi regionami, w tym z krajami Dalekiego Wschodu. Następnie opisano warianty przewozowe wykorzystywane w korytarzu transportowym Chiny-Polska. Scharakteryzowano transport morski, kolejowy oraz lotniczy oraz pokazano dane odnoszące się do poziomu ich wykorzystywania. Na zakończenie dokonano krótkiego podsumowania.
EN
Paper discussed the transportation possibilities in the global supply chain, which takes into account trade with China. The specificity of this supply region was described. Then the factors that contributed its dynamic development were identified. Later in the paper are discussed the concept of transport and its role in the logistics chain. It was indicated that it determines the economic exchange between the various regions, including the Far East. In the next section are described the transport variants used in the transportation corridor China-Poland. Sea, rail and air transport, as well as data related to their level of use have been characterized. Finally, the conclusions are presented.
W dobie współczesnego świata transport towarów niebezpiecznych stanowi ciągle realne zagrożenie dla ludzi i środowiska. Organizacja transportu, zgodnie z międzynarodowymi zasadami przewozu towarów niebezpiecznych, gwarantuje minimalizację prawdopodobieństwa wystąpienia zagrożeń jakie stwarza ładunek. Celem artykułu jest omówienie zasad bezpieczeństwa w przewozie towarów niebezpiecznych na podstawie charakterystyki przedsięwzięć związanych z doborem właściwego opakowania do zawartości ładunku. Omówiono logistyczne funkcje opakowań, kładąc szczególny nacisk na wymagania dla opakowań do transportu towarów niebezpiecznych w myśl obowiązujących przepisów. Podkreślono udział COBRO – Instytutu Badawczego Opakowań w spełnieniu wymagań bezpieczeństwa poprzez ekspertyzy i badania prowadzone na etapie weryfikacji właściwości użytkowych opakowań przeznaczonych do transportu materiałów niebezpiecznych.
EN
The contemporary world transportation of dangerous goods is a real threat to people and the environment. Organization of the transport according to international regulations carriage of dangerous goods guarantees minimizing the probability of the risks posed by cargo. The aim of the article is to discuss the principles of safety in the carriage of dangerous goods on the basis of the characteristics of projects related to the selection of appropriate packaging to the content of the cargo. The study discusses the logistics functions of packaging, with special emphasis on the requirements for the packaging for the transport of dangerous goods in accordance with applicable regulations. The article emphasizes participation of COBRO – Packaging Research Institute in fulfilling security requirements through expert opinions and research at the stage of verification of the performance of packaging for the transport of dangerous goods.
10
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Celem artykułu jest przedstawienie nowych kierunków zarządzania logistycznego. W opracowaniu podkreślono konieczność holistycznego spojrzenia na koncepcję zarządzania logistycznego w kontekście powiązań logistyki z zarządzaniem dynamicznym. W artykule zawarto propozycję obszarów i kierunków doskonalenia działań zarządzania logistycznego oraz zaprezentowano zarys wybranej problematyki strategicznych perspektyw aktywności logistycznej ujętej w Strategicznej Karcie Wyników.
EN
The aim of the article is to present new directions of logistics management. The study highlights the need as the holistic view of the concept of logistics management in the context of the relationship of logistics management with dynamic management. The article includes a proposal for the areas and directions of improvement of performance of logistics management and it presented outline of selected issues of strategic prospects of the logistics activities included in the Strategic Scorecard.
11
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The aim of this article is to show the importance of the estimating costs of risk factors within structures of the logistics chain in metallurgical industry. For enterprises operating in the metallurgical market it means a necessity to create new terms for cooperation, based on various segments of customers. Logistics services providers are those links that are included in the structure of efficient logistics chains. In the opinion of the author, the risk management in logistic chain has significant influence on the key processes of a metallurgical industry and value added understood as an earned net income. The complex identification and quantification of the processes form the grounds for the identification of risk factors and, what follows, for the implementation of the risk management system into the logistic processes in metallurgical industry. To verify this purpose, theoretical research tools were used, such as: analysis, synthesis, generalization and comparison. The scope of practical methods comprised the following: the observation method (to gather information about partners of the logistics chain at Huta Małapanew Sp. z o.o., interviews with employees, determining the interferences within and across the selected links) and the calculation and analytical methods (the analysis of characterisation principle). Created by the author, parameterization model using the apparatus of mathematical logic should be applicable, particularly using task functions in the description of cause and effect relationship as well as structural relationships that are so characteristic to the business nature of metallurgical industry. Therefore, the main scientific objective is to show a significant difference between total and actual costs of the occurrence of risk factors in logistic processes realized in metallurgical industry.
It is estimated that damages in the quality of the meat because of the applications of the not sustainable behaviours like hit of the animals and the so-called “dark cut” or DFD (Dry proficient Dark) cause losses at least comparably with the nutrition of half a million people.
PL
Szacuje się, że ilością mięsa, którego jakość jest tracona poprzez niezrównoważone zachowania, można by nakarmić pół miliona ludzi. Sytuacje te wywoływane są biciem zwierząt czy wywoływaniem stresu podczas uboju. „Dark cut” określane jest również jako DFD (dry proficient dark).
Rozważania zawarte w artykule wpisują się w dyskurs naukowy dotyczący definiowania pojęć w aspekcie podejścia łańcuchowego jako formy współdziałania przedsiębiorstw. Celem artykułu jest próba usystematyzowania koncepcji łańcucha logistycznego, łańcucha dostaw i łańcucha wartości w kontekście współdziałania przedsiębiorstw na rynku. Na bazie przeprowadzonej krytycznej analizy literatury krajowej i zagranicznej przedstawiono genezę podejścia łańcuchowego oraz dokonano analizy definicji głównych łańcuchów. Wzięto pod uwagę konfigurację cech łańcucha, do których należą: struktura podmiotowa, przedmiot przepływu oraz cele, zakres czynnościowy i obszary współdziałania uczestniczących podmiotów. Wnioski płynące z badań umożliwiają wyodrębnienie łańcucha logistycznego oraz zidentyfikowanie go jako niezbędnego trzonu łańcucha dostaw i łańcucha wartości. Jednocześnie badania wskazują na coraz większą względność koncepcji łańcucha dostaw i łańcucha wartości oraz coraz większą trudność w zdefiniowaniu granicy pomiędzy tymi pojęciami.
EN
Article is a part of the scientific discourse concerning the chain approach concepts as a form of cooperation between enterprises. It attempts to systematize the concepts of the logistics chain, supply chain and value chain in the context of cooperation between enterprises on the market. On the basis of a literature review the genesis of chain approach is presented, as well as the analysis of the definition of the indicated chains. The conclusions of the study allow to extract the logistics chain and to identify it as an essential element of the supply chain and value chain. At the same time studies show the increasing relativity of the concept of supply chain and value chain and increasing difficulty in defining the boundary between these concepts.
Wzrost wymogów współczesnych klientów, beneficjentów, interesariuszy oraz konkurencja na rynkach spowodowały, że warunki funkcjonowania współczesnych łańcuchów dostaw są zdecydowanie inne niż te, z jakimi mieliśmy do czynienia kilka czy kilkanaście lat temu. Celem niniejszego opracowania jest wskazanie przesłanek tworzenia oraz istoty łańcuchów dostaw w zmieniających się uwarunkowaniach.
EN
An increase in requirements of contemporary customers, beneficiaries, stakeholders and competitors has resulted in considerable differences observed in case of conditions that are experienced while functioning as compared to those conditions we dealt with some years ago. This work predominantly aims at identifying premises for creating supply chains and at describing the very nature of such chains in changing conditions.
15
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Celem artykułu jest przybliżenie zagadnień związanych z zastosowaniem opakowań w łańcuchu logistycznym towarów oraz zadaniami stawianymi przed Instytutem Badawczym Opakowań. Opracowanie przedstawia wybrane zagadnienia z obszaru funkcjonowania instytutu w całym łańcuchu logistycznym towarów. Omówiono złożoność łańcucha logistycznego, jego infrastrukturę oraz funkcjonujące w nim opakowania. Przedstawiono sposoby klasyfikacji opakowań oraz czynniki wpływające na kształtowanie rodzajów opakowań, ze względu na przeznaczenie, przybliżono wybrane funkcje i wymagania stawiane opakowaniom.. Zaprezentowane w pracy rozważania stanowią pogłębioną analizę studiów literaturowych, uzupełnione o własne przemyślenia i obserwacje.
EN
The aim of the article is to present the issues related to the application of packaging in the logistics chain of goods and the tasks posed before the Packaging Research Institute. The paper presents selected aspects in the area of operation of the institute throughout the logistic chain of goods. The study discusses the complexity of the logistics chain, its infrastructure and package functioning in the chain. The paper explains how the classification of packaging and the factors influencing the types of packaging for the intended use, brought closer to the selected features and packaging requirements. The considerations presented in the paper are indepth analysis of the literature studies, supplemented by author’s own thoughts and observations.
Logistyka stała się jedną z podstawowych funkcji zarzadzania w organizacji. W zarządzaniu łańcuchami logistycznymi istotną rolę odgrywa informacja. Każde przedsiębiorstwo powinno być przygotowane na możliwość zaistnienia przerwania łańcucha logistycznego, a co za tym idzie zarządzanie informacją w sytuacji kryzysowej.
EN
Logistics has become one of the basic functions of management in the organization. In the management of logistics chains information has important role. Each company should be prepared for the possibility of interruption of the logistics chain, and thus management of information in a crisis situation.
W artykule przedstawiono dwa oddzielne obszary analiz tworzenia wartości; poprzez logistykę i marketing. Autorzy dokonali analizy korelacji pomiędzy tymi sferami i kierunkami działań na poziomie tworzenia wartości produktu. Problem powyższy został opisany poprzez model Saundersa. Artykuł ma na celu określenie skali wpływu marketingu i logistyki w obszarze tworzonej wartości poprzez wspomniany model. Założeniem badawczym było stwierdzenie, iż właściwa ocena skali wpływu poszczególnych obszarów tworzenia wartości ma wymierny wpływ na tworzenie i ocenę wartości.
EN
The paper presents a clash of two separate areas of analysis of value creation; logistics and marketing The author is analysing the corelation between these spheres and the direction of activities on the level of product value creation. The problem is discussed in relation to the Saunders model. The article aims at defining the scale of impact of marketing and logistics on the possibilities of value creation in terms of the aforementioned model. The research thesis was thereby the assumption that a proper assessment of the scale of influence of specific analysis areas on created value has a measurable impact on value creation and assessment.
W artykule przedstawiono wybrane aspekty kształtowania systemu transportowego w ujęciu techniczno-organizacyjnym. Sieci logistyczne stanowią ogniwa pośrednie w dystrybucji towarów. Problemem jest wyznaczenie optymalnej liczby obiektów logistycznych oraz przyporządkowanie do nich klientów w taki sposób, aby koszty obsługi obszaru były minimalne, a przy tym spełnione były z jednej strony wymagania klientów, zaś z drugiej strony możliwości techniczno- -ekonomiczne dostawców usług logistycznych. Przedmiotem artykułu jest przedstawienie ogólnego podejścia do optymalizacji struktury sieci logistycznych.
EN
The paper presents selected aspects of transport system apprehended to technical and organizational determinants. Logistics network accounts intermediate links in the distribution of goods. The problem is to determine the optimal number of logistics facilities and assigning clients to them, in such a way that the costs of servicing the area are minimal, and at the same time were met with one hand, customer The paper presents selected aspects of transport system apprehended to technical and organizational determinants. Logistics network accounts intermediate links in the distribution of goods. The problem is to determine the optimal number of logistics facilities and assigning clients to them, in such a way that the costs of servicing the area are minimal, and at the same time were met with one hand, customer requirements, on the other hand, the opportunities for technical and economic logistics service providers. This paper presents a general approach to optimize the logistics network structure.
Od wielu lat jednostki ładunkowe stanowią podstawowy element każdego łańcucha logistycznego. Są one bowiem niezwykle istotne zarówno podczas przewozu, jak i czynności związanych z magazynowaniem. Rodzaj takiej jednostki może być dobierany w zależności od cech przemieszczanego towaru lub środka transportu którym jest on wieziony. Powyższy artykuł porusza temat palet ładunkowych. Główna uwaga została zwrócona na palety drewniane typu EUR, z uwzględnieniem podziału, a także systemów zarządzania ich obiegiem. Poruszana problematyka jest aktualnie głównym źródłem dyskusji i sporów pomiędzy użytkownikami wspomnianych nośników.
EN
For many years load units are an essential element of each of the logistics chain. They are also very important both during transport, as well as activities related to storage. Type of the unit can be selected depending on the characteristics of the moving goods or transport. This article describes the subject of cargo pallets. The main attention was paid to the type of EUR wood pallets, including their classification, and systems to manage their workflow. Raised issues are currently the main source of discussions and disputes between the users of pallets.
Ryzyko operacyjne traktowane jest jako nierozerwalny elementem każdego działania, pojawia się zawsze, gdy przedsiębiorstwo przystępuje do realizacji swoich funkcji. Z analizy raportu światowej organizacji. Analizując łańcuchy logistyczne należy określić krytyczne punkty, procesy dla których zbadane powinny zostać czynniki ryzykowne oraz sposób postępowania w razie zaistnienia zagrożenia. Należy mieć na uwadze efekt skali, gdzie błąd popełniony na jednym ogniwie łańcucha ma istotne, a czasem kluczowe znaczenie na innych ogniwach, a z upływem czasu i z zaawansowaniem procesu produkcyjnego znacznie wzrastają koszty usunięcia wady. W pracy podsumowano efekty wdrażania systemu zarządzania ryzykiem operacyjnym na różnych etapach procesu produkcyjnego.
EN
Operational risk is treated as an inseparable element of any action, always appears when a company proceeds to carry out their functions. The report analyzes the worldwide organization. Analyzing the logistics chain must specify the critical points, the processes for which should be examined factors and risky procedure in the event of danger. It should be borne in mind economies of scale, where the error in one chain link is important and sometimes crucial in other cells, and the passage of time and advancement of the production process significantly increases the cost of defect removal. This paper summarizes the effects of the implementation of the operational risk management system at various stages of the production process.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.